Xoossay Maccaasaa Bonchees
YESUUSI saꞌan deꞌiyo wode saluwan deꞌiya ba Aawaa eeshshaanne i oottiyo ogiyaa loytti qonccissiis. I hagaadan giis: “Taani ta Aawai tana tamaarissidoogaadan haasayiyoogaappe attin, ta shenen ainne oottennaagaa intte erana. . . . Taani ubba wode a ufaissiyaagaa [oottays].” (Yoh. 8:28, 29; Qol. 1:15) Hegaa gishshau, Yesuusi maccaasaa oyqqido ogiyaanne etaara gayttidaagan a qofaa akeekiyoogan, Xoossay maccaasaa xeelliyo ogiyaanne etaara gayttidaagan a qofay aybakko erana danddayoos.
Daro eranchati Wonggeliyan xaafettidabaa waabe oottidi, Yesuusi maccaasaa oyqqido ogee he wode deꞌiya asaagaappe keehi dumma gidiyoogaa akeekidosona. Ayba ogiyan dummatii? Qassi, i tamaarissidobay ha wodiyan deꞌiya maccaasaykka metuwaappe shemppanaadan oottiyaabee?
Yesuusi Maccaasaa Oyqqido Ogiyaa
◼ Yesuusi maccaasaa geeshshatettan oyqqiis. Ayhuda haymaanootiyaa kaalettiya issoti issoti attuma asay maccaasaara gayttiyoogee ashuwaa amuwaa denttettiyaabadan qoppoosona. Asay bana eti paaciyan yeggiyaabadan yayyiyo gishshau, maccaasay attumaasaara dabaaban haasayenna woykko gullettennan giya oge kiyenna. SHin Yesuusi maccaasay asaara gayttennaadan diggiyoogaappe, attumaasay ba ashuwaa amuwaa teqqanaadaaninne maccaasaa bonchanaadan zoriis.—Maa. 5:28.
Qassikka Yesuusi, “Ba machchiyo yeddidi, haranniyo ekkiya urai ooninne ba machchen shaaramuxees” yaagiis. (Mar. 10:11, 12) I yaagiyoogan, Ayhuda haymaanootiyaa asttamaareti attumaasay “issiban gaasottidi” maccaasaa yeddanaadan tamaarissiyoobaa maayennaagaa bessiis. (Maa. 19:3, 9) Issi uri ba machen shaaramuxees giyo qofay daro Ayhudati erennaba. Ayhuda haymaanootiyaa asttamaareti shaaramuxana danddayiyay maccaasappe attin, attumaasi mule shaaramuxenna giidi tamaarissoosona! Geeshsha Maxaafaa qofaa qonccissiya issi xuufee, “Azinaynne machiyaa kaallana bessiyo issi mala higgiyaa tamaarissiyoogan, Yesuusi maccaasaa bonchiis” yaagees.
A timirttee ha wodiyan maaddiyo ogiyaa: Yihoowa Markkatu gubaaꞌiyan maccaasay attumaasaara issippe shiiqees. Gidikkokka, eti asay banttana bessenna ogiyan oyqqees woy xeellees giidi yayyokkona; ayssi giikko, Kiristtaane attumaasay ‘cima maccaasa aayeedan, yelaga maccaasa micheedan, kumetta geeshshatettan bonchanau’ baaxetees.—1 Xim. 5:2.
◼Yesuusi maccaasaa tamaarissiis. Maccaasay tamaarennaadan oottida, Ayhuda haymaanootiyaa asttamaaretu qofaappe dumma ogiyan, Yesuusi maccaasaa tamaarissiisinne eti bantta qofaa yootanaadan minttettiis. Yesuusi Mayraama tamaariyoogaa diggenna mala Marttiyyo yootiyoogan, maccaasaa oosoy quma kattiyoogaa xalla gidennaagaa qonccissiis. (Luq. 10:38-42) Mayraami michiyaa Martta Alꞌꞌaazari hayqqido wode Yesuusayyo yootidobaappe akeekiyoogaadan, a timirttee okka maaddiis.—Yoh. 11:21-27.
Yesuusi maccaasay bana qofissiyaabaa yootiyo wode siyees. He wode daro Ayhuda maccaasay mino attuma naꞌaa, haniyaaba gidikko, hananabaa yootiyaagaa yeliyoogee keehi ufayssiyaaba giidi qoppoosona. Issi maccaasiyaa, ‘Nena tookkida uloy anjjettidaagaa’ giido wode, Yesuusi hegaappe aadhiyaabaa iyyo yootiis. (Luq. 11:27, 28) Xoossaayyo azazettiyoogee keehi koshshiyaaba gidiyoogaa yootiyoogan, Yesuusi maccaasay he wode wogan oottana koshshiyaabaappe aadhiya gitabay deꞌiyoogaa qonccissiis.—Yoh. 8:32.
A timirttee ha wodiyan maaddiyo ogiyaa: Kiristtaane gubaaꞌiyan tamaarissiyaageeti maccaasay shiiquwan yootiyo qofaa siyoosona. Banttarkka gidin woy haratuura deꞌiyo wode oottiyooban ‘loꞌꞌobaa tamaarissiya’ cima maccaasaa eti bonchoosona. (Tii. 2:3) Eti maccaasay Xoossaa Kawotettaa mishiraachuwaa asau yootiyoogaakka ammanettoosona.—Maz. 68:11; sinttaa 9n deꞌiya, “Kiitettida PHauloosi Maccaasay Haasayennaadan Diggidee?” yaagiya saaxiniyaa xeella.
◼ Yesuusi maccaasaa bonchiis. Beni wode, asay macca naata attuma naatuppe ziqqi ootti xeellees. Talmude giyo Ayhudatu maxaafay, “Attuma naata yelida uri anjjettiis; shin macca naata yelida uri godoliis” yaagees. Issi issi aawaynne aayyiyaa macca naꞌa toohodan xeelloosona; ayssi giikko, eti iyyo azina koyananne au koytaa immana bessees; qassi eti cimiyo wode a eta xeellukku.
Yesuusi macca naꞌa attuma naꞌappe ziqqi ootti xeellibeenna; i Nayna kataman deꞌiya amꞌꞌee naꞌaa hayquwaappe denttidoogaadan, Yaaꞌiroosa naꞌiyookka denttiis. (Mar. 5:35, 41, 42; Luq. 7:11-15) Yesuusi “iita ayyaanai” oyqqin tammanne hosppun layttau sahettida issi maccaasiyo patti simmdi, a ‘Abrahaama zare’ gidiyoogaa yootiis; Ayhudatu xuufiyan hegaa malabi baawa. (Luq. 13:10-16) I hegaadan kehabaa gi bonchiyoogan, a hara asaa mala gidiyoogaa odiyoogaa xalla gidennan, i ammanuwaakka nashshiyoogaa yootiis.—Luq. 19:9; Gal. 3:7.
A timirttee ha wodiyan maaddiyo ogiyaa: Isiyaa biittaa asay, “Macca naata dichiyoogee shooruwaa gaden tokettidabaa haattaa ushshiyoogaa mala” gees. Hegaappe dumma gidida ogiyan, siiqiya Kiristtaane gidida aawati attuma naatanne macca naata gujjin, bantta naata ubbaa loytti oyqqoosona. Kiristtaane gidida aawaynne aayyiyaa bantta naati ubbay loꞌꞌo timirttiyaa tamaariyoogaanne eta payyatettay loꞌꞌo gidiyoogaa kaalloosona.
◼ Yesuusi maccaasan ammanettees. Ayhuda pirdda keettan issi maccaasee markkatettay issi aylliyaagaara issi mala. Koyro xeetu layttaa taarikiyaa xaafee Josefesi, “Maccaasay tishsha gidenna gishshaunne bessenna xala xaliyo gishshau, eti markkattiyoobaa siyana bessenna” yaagiis.
Hegaappe dumma ogiyan, Yesuusi i hayquwaappe denddidoogaa maccaasay markkattanaadan oottiis. (Maa. 28:1, 8-10) Ha ammanettida maccaasati bantta Goday hayqqiyo wodenne moogettiyo wode beꞌidaba gidikkonne, eti yootiyoobaa kiitettidaageeti ammanibookkona. (Maa. 27:55, 56, 61; Luq. 24:10, 11) SHin, kasetidi maccaasau qoncciyoogan, hayquwaappe denddida Kiristtoosi hara erissiyo ashkkaratudan etikka markkattanaadan oottiyoogan eta bonchiis.—Oos. 1:8, 14.
A timirttee ha wodiyan maaddiyo ogiyaa: Yihoowa Markkatu gubaaꞌiyan aawatettay deꞌiyo attuma asati maccaasay yootiyoobaa siyoosona. Qassi, Kiristtaane gidida azinati bantta machoti yootiyoobaa loytti ezggiyoogan eta ‘bonchoosona.’—1 PHe. 3:7; Doo. 21:12.
Geeshsha Maxaafay Yootiyoobay Maccaasay Ufayttanaadan Maaddees
Azinay Kiristtoosa leemisuwaa kaalliyo wode, Xoossay koyro halchidoogaadan ba machiyo bonchees. (Doo. 1:27, 28) Kiristtaane gidida azinay hara asaagaadan maccaasaa ziqqi ootti xeelliyoogaappe, ba maccaasiyaa ufayttanaadan oottiya, Geeshsha Maxaafaa zoriyaa kaallees.—Efi. 5:28, 29.
Yelena Geeshsha Maxaafaa xannaꞌiyoogaa doommido wode, i azinay o keehi waayissiis. I maccaasaa dafiyoogeenne wadhiyoogee meeze gidido heeran dicciis. Yelena hagaadan gaasu: “Geeshsha Maxaafaappe tamaaridobay tana minttettiis. Tana keehi siiqiya, bonchiyaanne tau qoppiya uri deꞌiyoogaa akeekaas. Qassi ta keettaaway Geeshsha Maxaafaa xannaꞌiyaakko, a eeshshay laamettana danddayiyoogaakka akeekaas.” Guyyeppe i keettaaway Geeshsha Maxaafaa xannaꞌidinne xammaqettidi Yihoowa Markka gidido wode, a amottidobay polettiis. Yelena, “I ba huuphiyaa naagiyaanne woppu giida asa gidiis. Nuuni issoy issuwau coo atto giyoogaa tamaarida” yaagaasu. Hegaa gishshau a, “Geeshsha Maxaafaa zoree tana dosiya asi deꞌiyoogaa eranaadaaninne aqo deꞌuwan woppu gaada deꞌanaadan keehi maaddiis” yaagaasu.—Qol. 3:13, 18, 19.
Hegaadan goꞌettiday Yeleni xalla gidenna. Miilooniyan qoodettiya Kiristtaane maccaasay, etinne eta keettaawati Geeshsha Maxaafaa zoriyaa bantta aqo deꞌuwan oosuwan peeshshanau baaxetiyo gishshau ufayttoosona. Eti bantta mala Kiristtaanetuura issippetettan bonchuwan, hirggi baynnan deꞌoosona.—Yoh. 13:34, 35.
Kiristtaane maccaasaykka attuma asaykka nagarancha gidiyo gishshau, ‘goꞌꞌi baynna’ mereta gidiyoogaa eroosona. SHin, siiqo Xoossaanne Aawaa, Yihoowakko shiiqiyoogan, ‘bashshaa aylletettaappe kiyiyo,’ qassi “Xoossaa naati ailletettaappe kiyido bonchcho kessaa” shaakkiyo hidootay etassi deꞌees. Xoossaa haaruwan maccaasaukka attuma asaukka maalaalissiya hidootay deꞌees!—Roo. 8:20, 21.
[Sinttaa 9n deꞌiyaagaa]
Kiitettida PHauloosi Maccaasay Haasayennaadan Diggidee?
Kiitettida PHauloosi, “Maccaasai woosa keettan sirphphi go” yaagidi xaafiis. (1 Qor. 14:34) I hegaadan giidoy aybissee? I maccaasaa eraa kariyo gishshau hegaadan giidee? CHii. Ubba, i maccaasay tamaarissiyo loꞌꞌobaa darotoo yootiis. (2 Xim. 1:5; Tii. 2:3-5) PHauloosi Qoronttoosa gubaaꞌiyau xaafido dabddaabbiyan, hara Kiristtaanee haasayiyo wode maaccaasa xallay gidennan, dumma dumma qaalan haasayiyaageetinne hananabaa yootiyaageetikka ‘sirphi gaanaadan’ zoriis. (1 Qor. 14:26-30, 33) He wode Giriike biittan deꞌiya meeziyaadan, Kiristtaane maccaasay bantta ooratta ammanuwaabaa eranau keehi koyiyo gishshau, issi uri haasayishin kelttiyaa gelidi oychennan aggokkona. Hegaadan maara xayennaadan, eti “eranau koyikkonne sooni bantta azinata” oychanaadan PHauloosi zoriis.—1 Qor. 14:35.
[Sinttaa 10n deꞌiya misiliyaa]
Yesuusi Magddala katamaa Mayraamissi i hayquwaappe denddidoogaa kiitettidaageetussi yootiyo boncho maataa immiis