Xoossaa Aaro Kehatettan Aylletettaappe Kiyadasa

1, 2. Roome 5:12y nuna waati maaddana danddayii?

NEENI keehi eriyoonne darotoo yootiyo Geeshsha Maxaafaa xiqiseta xaafanawu koyikko, Roome 5:12 koyro xaafanee? Ha xiqisee, “Nagarai ha sa7aa issi asa baggaara geliis; he nagarai banaara haiquwaa ehiis; hegaa gaasuwan, asai ubbai nagara oottido gishshau, haiqoi asa zare ubbaa gakkiis” yaagees. Neeni ha xiqisiyaa aapputoo asawu yootidaakko qoppa.

² Ha xiqisee Tumuppe Geeshsha Maxaafay Tamaarissiyoy Aybee? giyo maxaafan darosan deꞌees. Ha maxaafaa ne naata woy harata xannaꞌissiyo wode, Xoossay saꞌawu halchidobaa, wozuwaabaanne hayqqidaageetu hanotaabaa qonccissanawu Roome 5:12 nabbabennan aggakka; hegee​—shemppo 3n, 5⁠ninne 6n deꞌees. SHin neeni Yihoowa ufayssanawu oottiyoobaara, qassi demmanawu hidootiyoobaara gayttidaagan Roome 5:12 darotoo qoppay?

3. Nu hanotaabaa ay erana bessii?

³ Nuuni ubbaykka nagarancha gidiyoogee qoncce. Nuuni ubba wode baloos. SHin Xoossay nuuni biitta gidiyoogaa akeekeesinne nuuyyo qarettees; hegaa eriyoogee nuna minttettees. (Maz. 103:13, 14) Yesuusi tamaarissido woosan, “Nu naaquwaa atto ga” giidi Xoossaa wossanaadankka yootiis. (Luq. 11:2-4) Hegaa gishshawu, Xoossay nuuyyo atto giido nagaraa ubbatoo qoppiiddi unꞌꞌettana bessenna. Yihooway nuna waati atto giyaakko ane pilggoos.

XOOSSAA AARO KEHATETTAN MAAROTAA DEMMIDA

4, 5. (a) Roome 5:12n deꞌiya qofaa akeekanawu maaddiyaabay aybee? (b) Roome 3:24n odettida ‘aaro kehatettay’ aybee?

⁴ Kiitettida PHawuloosi Roome 5:12n yootido qofaa akeekanawu, ha xiqisiyaa yuushuwan deꞌiya shemppotu qofay, ubba qassi shemppo 6n deꞌiya qofay keehi maaddees. Hagee Yihooway nuna waati maariyaakko akeekanawu maaddees. SHemppo 3n hagaadan giya qofay deꞌees: “Asai ubbai nagaraa oottiis; . . . SHin eti Xoossai immiyo a aaro kehatettan, banttana woziya Kiristtoos Yesuusa baggaara coo xillidosona.” (Roo. 3:23, 24) PHawuloosi ‘aaro kehatettaa’ giidobay aybee? Issi xuufee yootiyoogaadan, i goꞌettido Giriiketto qaalay “asi oychin woy kushe zaaranaadan qoppidi gidennan, kehidi coo oottiyoobaa” bessees. Hegee bessees giyo imota gidenna.

⁵ Jon Parkhersta giyo eranchay, “He [Giriiketto qaalay] Xoossaara woy Kiristtoosaara gayttidaagan odettiyo wode darotoo eti asaa wozanawunne ashshanawu aaro kehatettan coo oottidobaa bessees” yaagiis. Ooratta Alamiyaa Birshshettay he qaalaa ‘issi uri tawu bessees geenna kehatettaa’ giyo qofan birshshees. SHin Xoossay he aaro kehatettaa waati bessidee? Qassi hegee neeni hidootiyoobaaranne neeyyo Xoossaara deꞌiya dabbotaara waani gayttii? Ane hegaa beꞌoos.

6. Xoossaa aaro kehatettan asay huuphiyan huuphiyan waani goꞌettana danddayii?

⁶ Nagaray “issi asa,” Addaame baggaara “ha sa7aa . . . geliis.” Hegaa gishshawu, ‘issi bitaniyaa nagaraa gaasuwan hayqoy kawotiis.’ PHawuloosi gujjidi “issi urai, Yesuus Kiristtoosi” oottidoban ‘Xoossaa daro aaro kehatettay’ qonccidoogaa yootiis. (Roo. 5:12, 15, 17) He aaro kehatettay asa ubbaayyo loꞌꞌobaa demissiis. “Issoi [Yesuusi] eeno giidoogan daro asai xillana.” Xoossaa aaro kehatettay “Yesuus Kiristtoosa baggaara, nuna merinaa de7uwau” kaalettana danddayees.—Roo. 5:19, 21.

7. Wozoy Xoossay kehidi immido, nuussi bessenna imota giyoy aybissee?

⁷ Yihooway ba Naꞌay wozuwaa qanxxanaadan saꞌaa kiittana mala a oychana danddayiya uri baawa. Ubba qassi, nagaray atto geetettanaadan Xoossaynne Yesuusi wozuwaa baggaara oottidobay nagarancha asi tawu bessees giyooba gidenna. Hegaa gishshawu, nu nagaray atto geetettiyoogeenne merinaa deꞌuwaa hidootay nuuni nuuyyo bessees giyo kehatetta gidenna. Xoossaa imota gidida aaro kehatettaa nuuni nashshananne hegaa nashshiyoogaa bessiya ogiyan deꞌana koshshees.

XOOSSAA AARO KEHATETTAA NASHSHIYOOGAA

8. Issi issi asati bantta nagaraa xeelliyaagan balabaa ay qoppana danddayiyoonaa?

⁸ Nuuni Addaameppe nagaraa laattido gishshawu, baloosinne nagaraa oottoos. SHin, ‘Taani Xoossay nagaradan xeelliyo balabaa oottikkokka, hegawu hirggana bessenna. Yihooway ta nagaraa atto gaana’ giidi qoppiyoogan Xoossaa aaro kehatettaa xaasayi xeelliyoogee gita nagara. Kiitettidaageeti deꞌiyo wodekka issi issi Kiristtaaneti hegaadan qoppidoogee azzanttiyaaba. (Yihudaa 4 nabbaba.) Nuuni hegaadan geennan aggana danddayoos; shin he iita qofay nu wozanan deꞌin, leddan leddan hegaadan qoppiyoogaa doommana danddayoos.

9, 10. PHawuloosinne harati nagaraanne hayquwaa aylletettaappe waani kiyidonaa?

⁹ Nuuni, “Xoossay ta hanotaa akeekees. I taani oottido balabaa xaasayi xeellees gaana” giidi qoppennaadan PHawuloosi mintti yootiis. Ayssi giikko, i giidoogaadan, Kiristtaaneti ‘nagarawu hayqqiichidosona.’ (Roome 6:1, 2 nabbaba.) Eti saꞌan paxa deꞌiiddi waanidi ‘nagarawu hayqqiichidosona’ geetettii?

¹⁰ Xoossay wozuwaa baggaara PHawuloosaagaa gujjin, he wode deꞌiya hara Kiristtaanetu nagaraa atto giis. Hegaa gishshawu, eti awu ayyaana naata gidanaadan Yihooway geeshsha ayyaanan tiyiis. Hegaappe denddidaagan, etawu saluwaa biyo hidootay deꞌees. Eti ammanettidi deꞌikko, saluwan Kiristtoosaara issippe haarana. SHin PHawuloosi eti saꞌan Xoossawu oottiiddikka, ‘nagarawu hayqqiichidoogaa’ yootiis. I hegaa qonccissanawu asatettan hayqqidi, hayqqenna ayyaana mereta gididi saluwan deꞌanawu denddida Yesuusa leemisuwaa goꞌettiis. Hayqoy naaꞌꞌantto Yesuusa haarenna. ‘Nagaraa oottennaadan hayqqidabadan, qassi Kiristtoos Yesuusa baggaara Xoossawu paxa deꞌiyaabadan qoppiya’ ayyaanan tiyettida Kiristtaanetu hanotaykka hegaa mala. (Roo. 6:9, 11) Eta deꞌoy kaseegaa mala gidenna. Eti nagaraa oottanaadan denttettiya amuwawu haarettiyoogaa aggidosona. Eti bantta kase deꞌuwawu hayqqidosona.

11. Gannatiyan merinawu deꞌanawu hidootiya nuuni waani ‘nagarawu hayqqidoo’?

¹¹ Nuuni shin? Nuuni Kiristtaane gidanaappe kase, nu oottiyoobay Xoossaa sinttan ay keena balakko woy iitakko erennan darotoo nagaraa oottida. Nuuni kase “tunatettaunne moorobau aille.” He wode nuuni “nagarau ailletidi” deꞌida. (Roo. 6:19, 20) SHin Geeshsha Maxaafaa tumaa siyidi, issi issiban laamettidanne nu huuphiyaa Xoossawu geppidi xammaqettida. He wodeppe doommidi, Xoossaa timirttiyawunne maarawu ‘kumetta wozanaappe azazettida.’ Nuuni ‘nagaraa aylletettaappe kiyidi, xillotettawu aylle gidida.’ (Roo. 6:17, 18) Hegaa gishshawu nuuni, “nagara ooso baggaara gidikko haiqqiichchida.”

12. Nuuni ubbay doorana bessiyaabay aybee?

¹² PHawuloosi, “Intte intte asatettaa amuwau azazettana mala, nagarai haiqqiya intte asatettaa haaroppo” giidoogaa ne wozanan wottada, ne hanotaa qoppa. (Roo. 6:12) Nu nagarancha asatettaa amuwaa polikko ‘nagaray nuna haaranaadan’ eeno goos. Nagaray nuna haaranaadan “eeno” gaana woy haarennaadan oottana danddayiyo gishshawu, nu wozanay tumuppe koyiyoobay aybakko akeekana koshshees. Hagaadan nena oycha: ‘Issi issitoo, nagarancha gidida ta asatettay woy qofay taani iitabaa oottanaadan denttettana mala eeno giyaanaayye nagara oosuwawu hayqqidanaa? Taani Kiristtoos Yesuusa baggaara Xoossawu paxa deꞌiyaanaa?’ Hegaara gayttidaagan nuuni oottiyoobay Xoossay nu nagaraa atto giidi bessido aaro kehatettaa ay keena nashshiyaakko bessees.

BAAXIYAN XOONANA DANDDAYAASA

13. Nagaraa oottiyoogaa aggana danddayiyoogaa bessiya naqaashay aybee?

¹³ Yihoowa asay a eranaappe, siiqanaappenne awu haggaazanaappe kase ‘oottiyoobaa’ haꞌꞌi aggiis. Eti kase oottiyo issi issibay ‘haꞌꞌi yeellayiya yoho,’ qassi hayqo kaalettiyaaba gidana danddayees. (Roo. 6:21) SHin eti laamettidosona. Beni Qoronttoosa gubaaꞌiyan deꞌiya darotu hanotay hegaa mala. Etappe issoti issoti kase eeqawu goynniyaageeta, shaaramuxiyaageeta, attuma asa gidiiddi attuma asaara shaaramuxiyaageeta, kaysota, mattottiyaageetanne hegaa malabaa oottiyaageeta. SHin eti ‘meecettidosonanne geeyidosona.’ (1 Qor. 6:9-11) Roome gubaaꞌiyan deꞌida issotu issotu hanotaykka hegaa mala. PHawuloosi ayyaanay denttettin etawu hagaadan giis: “Intte asatettaappe issisaanne mooro ooso oottanau nagarau immoppite; shin haiquwaappe denddida asaadan inttena Xoossau immite; qassi intte kumetta asatettaakka xillo ooso oottanau Xoossau immite.” (Roo. 6:13) PHawuloosi ayyaanaaban eti geeshsha gididi deꞌiyoogan ubbatoo Xoossaa aaro kehatettan goꞌettanaagaa ammanettiis.

14, 15. ‘Kumetta wozanaappe azazettiyoogaa’ xeelliyaagan nuna ay oychana koshshii?

¹⁴ Ha wodiyankka hanotay hegaa mala. Issi issi ishanttunne michonttu hanotay kase Qoronttoosan deꞌidaageetuugaa mala gidana danddayees. SHin etikka laamettidosona. Eti nagaraa oottiyoogaa aggidosonanne ‘meecettidosona.’ Neeni hegaadan oottidaba gidikkokka, Xoossaa sinttan haꞌꞌi ne hanotay ay malee? Xoossaa aaro kehatettaappe denddidaagan demmiyo maarotan haꞌꞌi ‘ne asatettaa nagarawu immennan agganawu’ murttadii? Qassi ‘hayquwaappe denddida asadan nena Xoossawu immuutee’?

¹⁵ Yaatanawu, Qoronttoosan deꞌida issoti issoti oottidoogaa mala gita nagaraa zaari zaaridi oottiyoogaappe nuuni haakkana bessees. Nuuni Xoossaa aaro kehatettaa demmidabadan, qassi ‘nagaray nuna haarana bessennabadan’ qoppiyaaba gidikko, hegaappe haakkiyoogee koshshiyaaba. Gidoppe attin, nuuni issi issi asay xaasayi xeelliyo nagaraappe haakkanawu nuussi danddayettida ubbabaa oottiyoogankka ‘kumetta wozanaappe azazettanawu’ murttidoo?—Roo. 6:14, 17.

16. Issi Kiristtaanee gita nagaraa oottiyo meeze xallaappe gidennan, harabaappekka haakkana koshshiyoogaa waati eriyoo?

¹⁶ Kiitettida PHauloosabaa qoppa. I 1 Qoronttoosa 6:9-11n odettidaagaa mala gita nagaraa oottibeennaagaa eroos. Gidoppe attin, i nagaraa oottidoogaa yootiis. Hagaadan giis: “Taani tana nagarau baizzida haiqqiya asa; taani oottiyoobaa akeekikke; aissi giikko, taani ixxiyoobaa oottaisippe attin, taani oottanau dosiyoobaa oottikke.” (Roo. 7:14, 15) PHawuloosi nagaradan xeelliyo harabay deꞌiyoogaanne hegaa xoonanawu i baaxetidoogaa ha qofaappe akeekoos. (Roome 7:21-23 nabbaba.) Nuunikka ‘kumetta wozanaappe azazettanawu’ baaxetiyoogan a leemisuwaa kaalliyaageeta gidoos.

17. Neeni ammanettana koshshiyoy aybissee?

¹⁷ Leemisuwawu, ammanettiyoogaabaa qoppa. Ammanettiyoogee Kiristtaanetuppe keehi koyettiyaaba. (Leemiso 14:5; Efisoona 4:25 nabbaba.) Seexaanay ‘wordduwawu aawa.’ Hanaaneenne a machiyaa worddotido gishshawu hayqqidosona. Nuuni eta milatana koyenna gishshawu worddotokko. (Yoh. 8:44; Oos. 5:1-11) SHin ammanettiyoogee worddotennaagaa xallee? Nuuni Xoossaa aaro kehatettaa wozanappe nashshikko, hara ogiyankka ammanettiyoogaa bessana koshshees.

18, 19. Ammanettiyoogee worddotennan aggiyoogaa xalla gidennaagaa qonccissa.

¹⁸ Worddotiyoogee tuma gidennabaa yootiyoogaa. Yihooway ba asay mule worddotennaadan koyees. I beni Israaꞌeelata, “Taani GODAI, intte Xoossai geeshsha gidiyo gishshau, inttekka geeshsha gidite” yaagidi azaziis. Qassi eti aybin aybin geeshsha gidanaakkokka yootiis. Xoossaa azazuwaappe amaridaagee, “Wuuqqoppite, worddotoppite, issoi issuwaa cimmoppite” yaagees. (Wog. 19:2, 11) Mule worddotikke giya urikka harata cimmiyoogan ammanettennaagaa gidana danddayees.

¹⁹ Leemisuwawu, issi uri aakime keetti baanawu wonttetta gallassi oosuwawu yaana danddayennaagaa woy oosuwaappe kasetidi kiyana bessiyoogaa bana oottissiyaagawu woy banaara oottiyaageetuyyo yootana danddayees. SHin i aakime keetti biyaabadan yootidoy, issi kutti xale shammanaassa woy kasetidi akkamettidobawu miishsha qanxxanaassa. SHin i he galla oottennan agganawu koyido waanna gaasoy ba soo asaara harasaa biidi allaxxanaassa. I aakime keetti baana giidobay amarida ogiyan tuma gidana danddayees; shin he uri ammanettiya asa gaana danddayiyoo? Hegee i cimmiya asa gidiyoogaa bessennee? Asay hara asa cimmanawu eriiddi issi issibaa oottiyoogaa neenikka akeekennan aggakka. Eti hegaadan oottiyoy qixaatiyaappe attanaassa woy bantta koyiyoobaa demmanaassa gidana danddayees. Issi uri qoncce gidida wordduwaa haasayana xayikkonne, “Issoi issuwaa cimmoppite” giidi Xoossay azazidobaa azazettana bessees. “Intte kumetta asatettaa geeshshabaa oottanau; xillotettau aille oottidi immite” yaagiya Roome 6:19​kka qoppa.

20, 21. Xoossaa aaro kehatettay nuuni waatanaadan denttettana bessii?

²⁰ Nuuni Xoossaa aaro kehatettaa nashshikko shaaramuxiyoogaa, mattottiyoogaa woy Qoronttoosan deꞌida issoti issoti oottidoogaa mala gita nagara xallaappe gidennan harabaappekka haakkoos. Xoossaa aaro kehatettaa ekkikko, shaaramuxiyoogaa xallaappe gidennan, shori baynnaban allaxxiyoogaappekka haakkoos. Nu kumetta asatettaa xillotettawu aylle oottidi immiyoogee mattottiyoogaappe haakkiyoogaa xalla gidennan, mattottanawu qiisay attanaashin uyiyoogaappekka haakkanaadan oottees. Hegaa mala iitabaa eqettiyoogee nuna baaxeyana danddayees; gidikkokka he baaxiyaa xoonana danddayoos.

²¹ Nuuni gita nagaraa xallaappe gidennan, asay xaasayi xeelliyo nagaraappekka haakkana bessees. Nuuni polo hanotan hegaadan oottana danddayennaagee qoncce. Gidikkokka, nuuni PHawuloosaagaadan baaxetana koshshees. I ba ishantta, “Intte intte asatettaa amuwau azazettana mala, nagarai haiqqiya intte asatettaa haaroppo” yaagidi minttettiis. (Roo. 6:12; 7:18-20) Nuuni nagara ubbaa eqettikko, Kiristtoosa baggaara qonccida Xoossaa aaro kehatettaa tumuppe nashshiyoogaa bessoos.

22. Xoossaa aaro kehatettaa nashshiyaageeti demmana woytoy aybee?

²² Xoossaa aaro kehatettan nu nagaraappe maarotaa demmida, qassi sinttappekka maarotaa demmana. Hegaa nashshiiddi, asay xaasayi xeelliyo nagaraakka oottennan agganawu murttoos. Yaatikko nuuni demmana woytuwaa PHawuloosi hagaadan giis: “Nagaraa ailletettaappe intte kiyidi, Xoossau haarettideta; qassi intte oottiyo ubbaban inttena muleera au aattidi immdeta hegee intteyyo wore; hegaa wurssettai merinaa de7uwaa.”—Roo. 6:22.