XANNAꞌIYO HUUPHE YOHUWAA 9
Yelaga Attumaageetoo, Harati Inttenan Ammanettanaadan Waatana Danddayeetii?
“Maallado guuraa xaazaadan ne wodalla asai neekko . . . shiiqana.”—MAZ. 110:3.
MAZAMURE 39 Xoossaa Sinttan Loꞌꞌo Sunttay Deꞌiyoogaa Gida
HA XINAATIYANa
1. Yelaga ishanttubaa woygana danddayiyoo?
YELAGA ishanttoo, intte daroban gubaaꞌiyaa maaddana danddayeeta. Intteppe daroti minonne wolqqaara deꞌiyaageeta. (Lee. 20:29) Intte intte ishanttanne michchontta daroban maaddana danddayeeta. Qassi intte gubaaꞌiyawu oottiyaageeta gidanawu koyennan waayi aggana. SHin, intte harati tana naꞌa woy issi gita aawatettawu giigettibeenna asa ootti xeelloosona giidi qoppana danddayeeta. Intte yelaga gidikkonne, intte gubaaꞌiyan deꞌiyaageeti inttenan ammanettanaadan, qassi eti bonchchiyoogeeta gidanawu intte oottana danddayiyoobati deꞌoosona.
2. Ha huuphe yohuwan ay beꞌanee?
2 Ha huuphe yohuwan, Kawuwaa Daawita deꞌuwaabaa beꞌana. Yihudan kawotida naaꞌꞌatubaa, hegeetikka Asanne Yoosaafixa deꞌuwan hanida amaridabatakka beꞌana. Ha heezzu asata gakkida metota, eti he metota waati xoonidaakko, qassi eti oottidobaappe yelaga ishantti ay tamaarana danddayiyaakko beꞌana.
KAWUWAA DAAWITAPPE TAMAARIYOOBAA
3. Yelaga ishantti gubaaꞌiyan deꞌiya cimidaageeta maaddana danddayiyo issi ogee aybee?
3 Daawiti naatettan deꞌiyo wode, harati maaddiyaaba giidi qoppiyo hiillata tamaariis. I Yihoowawu mata dabbo gididi deꞌidoogee qoncce. I yexxiyoogan gooba gidanawukka minni oottiis. Qassi he eraa Xoossay sunttido kawuwaa Saaꞌoola maaddanawu goꞌettiis. (1 Sam. 16:16, 23) Yelaga attumaageetoo, gubaaꞌiyan deꞌiya harata maaddana danddayiyo eray intteyyo deꞌii? Intteppe darotussi deꞌees. Leemisuwawu, cimidaageeti bantta elektiroonike miishshata buzo xinaatiyawunne shiiqotuyyo waati goꞌettanaakko yelaga ishantti maaddiyo wode eti keehi galatiyoogaa akeekana danddayeeta. Zammaana miishshatubaa intte eriyo gishshawu cimidaageeta maaddana danddayeeta.
Daawiti ba aawaa wudiyaa heemmiyo wode dorssata beere giyo doꞌay qohennaadan naagiyoogankka ammanettiya asa gidiyoogaa bessiis (mentto 4 xeella)
4. Daawitaagaadan, yelaga ishanttussi deꞌana bessiya eeshshati aybee? (Koyro sinttan deꞌiya misiliyaa xeella.)
4 Daawiti ammanettiya asa gidiyoogaa galla galla deꞌuwan bessiis. Leemisuwawu, I yelagatettan deꞌiyo wode ba aawaa dorssata naaganawu minni oottiis. Hegee daafaban yeggiya ooso. Daawiti guyyeppe Kawuwaa Saaꞌoolawu hagaadan giis: “Taani ne ashkkarai ta aawaa dorssata heemmais; gaammoi woikko beere giyo do7ai yiidi wudiyaappe dorssaa oiqqiyo wode, a kaallada taani baada a doonaappe wotta ekkais.” (1 Sam. 17:34, 35) Daawiti dorssaa loytti heemmana koshshiyoogaa eriyo gishshawu eta naaganawu xalidi baaxetiis. Yelaga ishantti banttawu imettida ay oosuwaakka minnidi oottiyoogan Daawita leemisuwaa kaallana danddayoosona.
5. Yaaqooba 2:23y yootiyoogaadan, yelaga ishantti oottana koshshiyo aybippenne aadhdhiyaabay aybee?
5 Yelaga Daawiti Yihoowawu keehi mata dabbo gididi deꞌiis. He dabbotettay Daawitawu deꞌiya xalatettaappe woy I diittaa diixxiyo eraappe keehi aadhdhees. Yihooway Daawita Xoossaa; qassi ayyo mata Dabbo. (Yaaqooba 2:23 nabbaba.) Yelaga ishanttoo, intte Yihoowaara dabbotaa minttiyoogee aybippenne aadhdhiyaaba. Intte yaatikko, gubaaꞌiyan kaseppe aaro aawatettaa ekkana danddayeeta.
6. Issi issi asay Daawitabaa ay qoppidee?
6 Daawita gakkida metotuppe issoy harati A keehi yelaga woy aawatettawu bessenna asa giidi qoppiyoogaa. Leemisuwawu, Daawiti Gooliyaadaara olettanawu ba dosan eeno giido wode, Kawuwaa Saaꞌooli “neeni na7a” giidi digganawu maliis. (1 Sam. 17:31-33) Hegaappe kase, A ishay A aawatettawu bessakka giis. (1 Sam. 17:26-30) SHin Yihooway Daawita guutta naꞌadan woy aawatettaa ekkana danddayennabadan xeellibeenna. I Daawita loytti erees. Qassi Daawiti ba Dabbuwaa Yihoowan ammanettido gishshawu Gooliyaada worana danddayiis.—1 Sam. 17:45, 48-51.
7. Daawitabaa yootiya taarikiyaappe intte ay tamaarana danddayeetii?
7 Daawita gakkidabaappe nuuni ay tamaarana danddayiyoo? Danddayanchcha gidana koshshiyoogaa tamaaroos. Inttena naatettan eriyaageeti intte gitatidoogaa eesuwan akeekennan aggana danddayoosona. Gidoppe attin, Yihooway intteyyo bolla baggaara beettiyaaba xallaa xeellennaagaa ammanettana danddayeeta. I inttena loytti ereesinne intte oottana danddayiyoobaa akeekees. (1 Sam. 16:7) Xoossaara dabbotaa minttite. Daawiti Yihooway medhdhidobata loytti xeellidi hegaadan oottiis. Hegeeti Medhdhidaagaabaa A ay tamaarissiyaakko Daawiti wotti dentti qoppiis. (Maz. 8:3, 4; 139:14; Roo. 1:20) Intte oottana danddayiyo harabay Yihooway intteyyo koshshiya minotettaa immanaadan A oychchiyoogaa. Leemisuwawu, intte Yihoowa Markka gidiyo gishshawu inttenaara tamaariyaageeti inttena qilliicciyoonaa? Yaatikko, he paaciyaa genccanaadan Yihooway maaddana mala woossite. Hegaa bollikka, A Qaalan qassi Geeshsha Maxaafaa qofay deꞌiyo nu xuufetuuninne biidotun deꞌiya maaddiya zoriyaa oosuwan peeshshite. Intte metootido issibaa giigissanaadan Yihooway maaddiyoogaa intte akeekiyo wode ubban, metiya harabatakka giigissanaadan I maaddanaagaa intte keehi ammanettana. Qassi Yihoowan intte ammanettiyoogaa harati akeekiyo wode, eti inttenan ammanettana.
Yelaga ishantti banttana ziqqi oottidi harata daro ogiyan maaddana danddayoosona (Mentto 8-9 xeella)
8-9. Daawiti kawotana gakkanaashin danddayan naaganaadan maaddidabay aybee, qassi yelaga ishantti A leemisuwaappe ay tamaarana danddayiyoonaa?
8 Daawita gakkida hara metuwaa beꞌite. Daawiti kawo gidanaadan tiyetti simmidi, Yihudan kawo gididi haariyoogaa doommanaappe kase daro layttawu naagana koshshiis. (1 Sam. 16:13; 2 Sam. 2:3, 4) He daro wodiyaa danddayan naaganaadan A maaddidabay aybee? Daawiti hidootaa qanxxiyoogaappe bawu deꞌiya wodiyan oottana danddayiyoobaa oottiis. Leemisuwawu, Daawiti Pilisxxeema biittaa baqatidi deꞌido wodiyan Israaꞌeela morkketuura olettiis. Yaatiyoogan I Yihuuda biittaa zawaa naagiis.—1 Sam. 27:1-12.
9 Yelaga ishantti Daawiti oottidobaappe ay tamaarana danddayiyoonaa? Intte ishanttuyyo oottana danddayiyoobaa oottite. Rikarda giyo ishaa gakkidabaa beꞌite.b I ubba wode aqinye gidanawu koyiiddi daro wodiyaa naagiis. SHin I giigissana koshshiyaabay deꞌiyoogaa cimati ayyo yootidosona. Rikardoy hidootaa qanxxiyoogaappe woy yiillotiyoogaappe haggaazuwan daro wodiyaa aattiis. I hagaadan giis: “Taani kasebaa hassayiyo wode, he wode taani ayyaanaaban minnana koshshiyoogaa, qassi yaatana danddayiyoogaakka akeekays. Taani siyanawu koyiya asa ubbaa zaarettada oychchaas; qassi hegawu ubbatoo giigettaas. Ubba qassi Geeshsha Maxaafaa xannaꞌissiyoogaakka doommaas. Taani kaseegaappe aaruwan sabbakido wode, darin yayyabeykke.” Rikardoy haꞌꞌi ubba wode aqinye gididi minnidi haggaazees, qassi I gubaaꞌiyawu oottiyaagaa.
10. Issi wode, Daawiti gitabaa kuuyanaappe kase ay oottidee?
10 Daawita gakkida harabaa beꞌite. Daawiti Saaꞌoolappe baqatidi Pilisxxeema biittan deꞌiyo wode, inne A asati bantta soo asaa aggidi olettanawu biidosona. Daawita asati olettanawu bin, morkketi eta keettaa bonqqidi eta so asaa omooddidosona. Daawiti gooba olanchcha gidiyo gishshawu, omoodettidaageeta aynne metootennan zaarana danddayiyo ogiyaa qoppana danddayees. SHin Daawiti Yihooway maaddanaadan oychchiis. Abiyaataara giyo qeesee maaddin, Daawiti, “Taani ha woraajjidaageetu geeduwaa kaallada boo?” giidi Yihoowa oychchiis. Yihooway Daawiti baana koshshiyoogaanne omooddettidaageeta zaarana danddayiyoogaa yootiis. (1 Sam. 30:7-10) Ha hanotaappe intte ay tamaarana danddayeetii?
Yelaga ishantti cimata zoriyaa oychchana koshshees (Mentto 11 xeella)
11. Issibaa kuuyanaappe kase intte waatana koshshii?
11 Issibaa kuuyanaappe kase harata zoriyaa oychchite. Inttena yelidaageeta zoriyaa oychchite. Qassi kayma cimatuura haasayiyoogan loꞌꞌo zoriyaa demmana danddayeeta. Yihooway ha sunttettida cimatun ammanettees; qassi inttekka ammanettana danddayeeta. Yihooway eta gubaaꞌiyawu imettida “imota” oottidi xeellees. (Efi. 4:8) Intte etaagaadan ammanikko, qassi eti yootiyo loꞌꞌo zoriyaa siyikko loꞌꞌobaa kuuyana. Kawuwaa Asappe nuuni ay tamaarana danddayiyaakko ane beꞌoos.
KAWUWAA ASAPPE TAMAARIYOOBAA
12. Kawuwaa Asi haariyoogaa doommido wode awu ay mala eeshshati deꞌiyoonaa?
12 Kawuwaa Asi yelagatettan deꞌiyo wode bana ziqqi oottiyaanne xala asa. Leemisuwawu, A aaway Abiiyi hayqqi simmin, Asi kawotido wode biittaappe eeqaa goynuwaa xayssiyoogaa doommiis. Qassi “Yihudaa asai GODAA bantta aawatu Xoossaa koyanaadaaninne a higgiyaanne a azazuwaa naaganaadan Asi azaziis.” (2 Odi. 14:1-7) Zeraaha giyo issi Toophphiyaa asi 1,000,000 wotaaddarata ekkidi Yihudaa olanawu yiido wode, Asi hagaadan giidi Yihooway maaddanaadan oychchiis: “Abeet GODAU, wolqqi bainna olanchchati wolqqaama olanchchata xoonanaadan maaddiyai neeppe attin, harai baawa! Abeet GODAU, nu Xoossau, nuuni nenan ammanettidi, . . . yiido gishshau, neeni nuna maadda.” Ha ufayssiya qaalati Asi Yihooway anne A asaa ashshana danddayiyoogaa mintti ammaniyoogaa bessoosona. Asi saluwan deꞌiya ba Aawan ammanettiis; qassi Yihooway “Toophphiyaa olanchchata shociis.”—2 Odi. 14:8-12.
13. Asa guyyeppe gakkidabay aybee, qassi aybissi?
13 Kawuwaa Asaara olettanawu 1,000,000 wotaaddarati yiidoogee keehi yashshiyaaba. SHin, I Yihoowan ammanettido gishshawu xooniis. Gidoppe attin, hara metoy gakkido wode Asi Yihoowan ammanettibeennaagee azzanttiyaaba. Israaꞌeela biittaa iita Kawoy Baaꞌishi A yashissido wode, Asi Sooriyaa kawuwaa maaduwaa oychchiis. I hegaadan kuuyidoogee iitabaa kaalettiis! Yihooway hananabaa yootiya Hanaana baggaara Asayyo hagaadan giis: “Neeni Sooriyaa kawuwan ammanettada, GODAN, ne Xoossan, ammanettabeenna gishshau, Sooriyaa kawuwaa olanchchati ne kushiyaappe kessi ekkidosona.” Hegaappe simmin, olay Asappe shaahettibeenna. (2 Odi. 16:7, 9; 1 Kaw. 15:32) Nuuni he taarikiyaappe tamaariyoobay aybee?
14. Yihoowan intte waani ammanettana danddayeetii, qassi 1 Ximootiyoosa 4:12y yootiyoogaadan intte yaatikko ay mala asa gidanee?
14 Inttena ziqqi oottidi deꞌite, qassi ubbatoo Yihoowan ammanettite. Intte xammaqettido wode, intteyyo mino ammanoy deꞌiyoogaanne Yihoowan ammanettiyoogaa bessideta. Qassi Yihooway intte A keettaa asa gididoogan keehi ufayttiis. Waannabay haꞌꞌi intte aggennan Yihoowan ammanettiyoogaa. Intte issi gitabaa kuuyiyo wode Yihoowan ammanettiyoogee metennaba milatana danddayees. SHin hara wode waatuuteetii? Intte aybin allaxxanaakko, ayba ooso oottanaakkonne intte deꞌuwawu ay halchchanaakko kuuyiyo wodekka, Yihoowan ammanettiyoogee keehi koshshiyaaba! Intte eratettan ammanettoppite. Geeshsha Maxaafay yootiyo maarati intte issibaa kuuyanaadan maaddana; qassi he kaaletuwaa oosuwan peeshshite. (Lee. 3:5, 6) Intte yaatiyo wode, Yihooway ufayttana; qassi gubaaꞌiyan deꞌiyaageeti inttena bonchchana.—Koyro Ximootiyoosa 4:12 nabbaba.
KAWUWAA YOOSAAFIXAPPE TAMAARIYOOBAA
15. Naaꞌꞌantto Hanidabaa Odiya 18:1-3; 19:2y yootiyoogaadan, Kawuwaa Yoosaafixi balidobay aybee?
15 Nu ubbaadan inttekka nagaranchcha gidiyo gishshawu, issi issitoo balana danddayiyoogee qoncce. SHin hegee Yihoowawu haggaaziyoogan inttiyo danddayettida ubbabaa oottiyoogaa diggana koshshenna. Kawuwaa Yoosaafixa hanotaa qoppa. Awu daro loꞌꞌo eeshshati deꞌoosona. Yoosaafixi yelagatettan deꞌiyo wode, “ba aawaa ogiyan hemettidi, GODAA azazuwaa poliis.” Hegaa bollikka, halaqati Yihudaa katamatun ubban Yihoowabaa asaa tamaarissanaadan eta kiittiis. (2 Odi. 17: 4, 7) Gidikkonne, Yoosaafixi issi issitoo iitabaa kuuyiis. I iitabaa kuuyidoogaappe denddidaagan, Yihooway kiittin issi uri A seeriis. (2 Hanidabaa Odiya 18:1-3; 19:2 nabbaba.) He taarikiyaappe intte ay tamaarana danddayeetii?
Minni oottiya yelaga ishanttun harati ammanettoosona (Mentto 16 xeella)
16. Raajiva hanotaappe intte ay tamaarana danddayeetii?
16 Zoriyaa siyidi oosuwan peeshshite. Intte deꞌuwan Yihoowayyo haggaaziyoogaa aybippenne aaruwan sinttayanawu geella intte daro yelagatudan metootana danddayeeta. Hidootaa qanxxoppite. Raajiv giyo yelaga ishaa hanotaa qoppite. I naatettan deꞌiyo wodiyaabaa hagaadan giis: “Taani ta deꞌuwan ay oottanawu koyiyaakko issi issitoo aybanne erikke. Hara daro yelagatuugaadan, taanikka shiiqota biyoogaappe woy haggaaziyoogaappe aaruwan ispporttiyaanne allaxxiyoogaa dosays.” Yaatin Raajiva aybi maaddidee? Keha cimay A zoriis. Raajivi hagaadan giis: “Koyro Ximootiyoosa 4:8n deꞌiya maaraa taani akeekanaadan I maaddiis.” Raajivi bana ziqqi oottidi bawu imettida zoriyaa siyidi ba deꞌuwan sinttayana koshshiyaabaa loytti qoppiis. I, “Yihoowayyo dumma dumma ogiyan haggaaziyoogaa ta deꞌuwan aybippenne aaruwan sinttayanawu kuuyaas” yaagiis. Hegee ay demissidee? Raajivi hagaadan giis: “He zoriyaa siyada amarida layttappe simmin, gubaaꞌiyawu oottiyaagaa gidada haggaaziyoogaa doommaas.”
SALUWAN DEꞌIYA INTTE AAWAA UFAYSSITE
17. Yihoowawu haggaaziya yelaga attumaageeta xeelliyaagan cimidaageetuyyo aybi siyettii?
17 Cimidaageeti banttanaara “issippe” Yihoowawu haggaaziya yelaga attumaageeta xoqqu ootti xeelloosona. (Sof. 3:9) Intteyyo imettida oosuwaa intte minnidi oottiyoogaa eti dosoosona. Qassi eti inttena nashshoosona.—1 Yoh. 2:14.
18. Yihoowawu haggaaziya yelaga attumaageeta xeelliyaagan awu siyettiyaabaa Leemiso 27:11 ay qonccissii?
18 Yelaga ishanttoo, Yihooway inttena siiqiyoogaanne inttenan ammanettiyoogaa mule dogoppite. Wurssetta gallassatun, bantta dosan eeno giya yelaga attuma olanchchati deꞌanaagaa I kasetidi yootiis. (Maz. 110:1-3) Intte A siiqiyoogaanne intteyyo danddayettida ubban ayyo loytti oottanawu koyiyoogaa erees. Hegaa gishshawu, harata danddayite, qassi inttebaakka danddayite. Intte baliyo wode, intteyyo imettiya loohissuwaanne seeraa ekkite. Hegee Yihooway immiyooba gidiyoogaa akeekite. (Ibr. 12:6) Inttessi imettida ay oosuwaanne minnidi oottite. Qassi ubbaappe aaruwan, intte oottiyo ubbaban saluwan deꞌiya intte Aaway ufayttanaadan oottite.—Leemiso 27:11 nabbaba.
MAZAMURE 135 Yihoowa Siiqo SHoobiyaa: ‘Ta Naꞌawu, Aadhida Erancha Gida’
a Yelaga ishantti Yihoowaara dabbotaa minttiyo wode, awu loytti oottanawu koyoosona. Eti gubaaꞌiyawu oottiyaageeta gididi sunttettanawu eta gubaaꞌiyan deꞌiyaageeti bonchchiyoogeeta gidana bessees. Yelaga ishantti harati bonchchiyoogeeta gidanawu ay oottana danddayiyoonaa?
b Issi issi asatu sunttay laamettiis.