1924—Xeetu Layttaappe Kase

ERAADOONE XAABIYA ESSIDOSONA

Beeteelen deꞌiya ishantti Niwu York Sitin Isteten Ayland giyosan WBBR giyo eraadoone xaabiya essanawu issi layttaappe daruwa oottidosona. Eti woraa qeexi simmidi oosanchchatuyyo haniya wogga keettaanne issi issibata wottiyo hara keettaa keexxidosona. Keexxiyo oosoy wurin, ishantti eraadoone prograamiya aattanawu koshshiya miishshata shiishshiyogaa doommidosona. Shin eti daro paaceta xoonana koshshiis.

Eraadoone xaabiyawu waanna antteenaa essiyogee keehi metiis. Uddufun tammanne isiini meetire gidida antteenaa yaaranne haara kaafanawu 61 meetire gidiya naaꞌꞌu mittay koshshiis. Koyro malin giigennan ixxiis. Shin ishantti Yihoowa maaduwan ammanettido gishshawu wurssettan etawu haniis. He oosuwa oottida Kalvin Proseri hagaadan giis, “Nuuni koyro malido wode antteenay maara eqqiyakko, nu oosuwan otorettana danddayoos.” Shin ishantti Yihooway eta maaddido gishshawu A sabbidosona; gidikkokka, eta hara paacee gakkiis.

Eraadoone prograamiya aattiyogee oorattaba gidiyo gishshawu, hegaayyo koshshiya miishshata shammiyogee metiyaba. Shin ishantti heeran deꞌiya issi uri goꞌettido miishshata demmidosona. Eti maykraafooniya shammiyogaa aggidi coo issi silkkiya goꞌettidosona. Usuppune aginan, issi galla qammi ishantti ha waayissenna miishshata mali beꞌanawu qoppidosona. Ishantti prograamiya aattanawu koyido gishshawu, Kawotettaa mazamureta yexxidosona. He ishanttuppe issuwa gidida Ernest Lowi he galla hanida miichchiyabaa yootiis. Eti yexxiyogaa 25 kilo meetiriya haakkidi deꞌiya Birukiliinen ba eraadooniyan siyiiddi deꞌiya Daannaa Razerfordib etawu silkkiya dawalidoogaa yootiis.

Ishaa Razerfordi hagaadan giis: “Siyanawu ufayssenna ha cenggurssaa sissiyogaa aggite. Intte cenggurssay intte waassiiddi deꞌiyogaa milatees!” He ishantti yeellatidi sohuwara prograamiya essidosona. Shin eti eraadoonee oottiiddi deꞌiyogaanne prograamiya attanawu giigi uttidoogaa eridosona.

Usuppune 24, 1924n, he eraadoone xaabiyan prograamiya aattiyogee doomettido wode, Ishaa Razerfordi hegaa Masiya kawotettaabawu goꞌettanaagaa yootiis. I he eraadoone xaabiya halchchoy “asay ubbay Geeshsha Maxaafaanne nuuni deꞌiyo dumma wodiya akeekanaadan maaddanaassa gidiyogaa” yootiis.

Koyro aattido eraadoone prograamee qoppidoogaadan haniis. Hegaappe simmin 33 layttawu Yihoowa asay eraadoone prograameta aattanawu he eraadoone xaabiya goꞌettiis.

ETI HAYMAANOOTIYA KAALETTIYAGEETA XALATETTAN EQETTIDOSONA

Isiine 1924n, Geeshsha Maxaafaa Tamaareti Ohayon, Kolombosen gita shiiquwa shiiqidosona. Geeshsha Maxaafaa Tamaareti kumetta saꞌaappe shiiqidosona; qassi eti Arabattuwan, Inggilizettuwan, Paransaayettuwan, Jarmanettuwan, Giriikettuwan, Hanggaari qaalan, Xaalettuwan, Litiweeniya qaalan, Poolandde qaalan, Raashiya qaalan, Iskkanddineeviya qaalatuuninne Yukireene qaalan haasayata siyidosona. Asay amarida haasayaa eraadooniyan ezggiis; qassi Ohayu Istete Jornal giyo gaazeexay he gita shiiquwabaa galla galla irpporttiya kessanaadan ishantti halchchidosona.

Hamuusa, Isiine 24n, 5,000​ppe dariya ishanttinne michchontti shiiqoy deꞌiyo kataman haggaazuwa kiyidosona. Eti 30,000 gidiya maxaafata asawu immidosona; qassi daro shaꞌu asaa Geeshsha Maxaafaa xannaꞌissiyogaa doomissidosona. Wochchiyo Keelay he gallassaa “gita shiiquwa wode ufayssiyabaa oottido gallassa” yaagiis.

Arbba, Isiine 25n, Ishaa Razerfordi haasayido haasayatuppe issuwan haymaanootiya kaalettiyageeta boriya qofaa xalatettan nabbabiis. Polotikaanne haymaanootiya kaalettiyageeti, qassi zalꞌꞌanchchati Xoossay asaa anjjanawu goꞌettiyo Xoossaa Kawotettaabaa asay tamaarennaadan diggiyogaa I yootiis. Hegaa bollikka, I he asati balabaa oottidoogaa yootiis; ayssi giikko, eti Kawotettatu Waatta Maabaraa kaafoosonanne Xoossay he dirijjitiya baggaara ha saꞌaa haarees giidi yootoosona. Geeshsha Maxaafaa Tamaareti ha kiitaa asawu yootanawu xala gidana koshshiis.

Guyyeppe, Wochchiyo Keelan kiyida issi huuphe yohoy Kolombosen shiiqido he gita shiiqoy mishettidi haggaaziya ishanttunne michchonttu ammanuwa minttidoogaanne yedetay deꞌishinkka eti sabbakanawu xala gidanaadan maaddidoogaa qonccissiis. He gita shiiquwa shiiqida Liꞌo Kilaawusi hegaabaa hassayidi hagaadan giis: “Nuuni shiiquwappe simmin, he kiitaa nu moottan yootiyogan ufayttida.”

Xiqimita aginan, Geeshsha Maxaafaa Tamaareti Ishaa Razerfordi nabbabido haymaanootiya kaalettiyageeta boriya qofaa yootiya trakttiya keehi daro asawu immidosona. Amarkkan, Oklahoman deꞌiya qeeri kataman Frank Jonseni awu imettida moottan trakttiya immiyogaa wurssidi aassiya haratuura gayttanaashin 20 daqiiqaa naagiiddi takkiis. He kataman deꞌiya attumaageeti I markkattidoogan hanqqettidi A koyiyo gishshawu yan takkiyogee A qohana danddayees. Ishaa Jonseni matan deꞌiya woosa keettaa gelidi qosettiis. Woosa keettan ooninne baynna gishshawu, I pastteriya Geeshsha Maxaafaaninne oyde ubban trakttiya wottidi sohuwara kiyiis. Awu amarida wodee deꞌiyo gishshawu, hara naaꞌꞌu woosa keettata gelidi hegaadan oottiis.

Yaatidi I ishanttuura gayttana danddayays giidi qoppidosaa sohuwara biis. A kaalliyageeti A beꞌenna mala nadaajiya bayzziyosaappe guyyeera I qosettiis. He asati A kaallidi kaamiyan yiikkokka A beꞌibookkona. Eti bi simmin sohuwara, mata heeran markkattiiddi takkida hara ishanttinne michchontti kaamiyan akko yiidi A ekki biidosona.

Issi ishay hagaadan giis: “Nuuni yaappe kiyiiddi heezzu woosa keettaara kanttida. Woosa keettatu ubbaa sinttan 50 gidiya asay eqqiis. Etappe amaridaageeti trakttiya nabbaboosona; harati qassi pastteriyawu hegaa bessoosona. Nuna qohoy gakkennaadan nuuni sohuwara kiyida! Qassi nuuni he kiitaa yootanawunne nu morkketu qohuwappe attanawu nuuni oottana koshshiyabaa akeekanaadan nuna maaddido gishshawu nu Xoossaa Yihoowa galatoos.”

ETI HARA BIITTATUNKKA XALATETTAN SABBAKIDOSONA

Geeshsha Maxaafaa Tamaareti hara biittatunkka xalatettan sabbakidosona. Yooseef Kertti huuphessa Paransaayen alꞌꞌo shuchchaa bookkidi kessiya Poolanddeppe yiidaageetussi markkattiis. “Hayqqidaageeti Mata Wode Denddana” giya huuphe yohuwan haasayaa haasayanawu I wodiya keeriis. Ishanttinne michchontti he kataman deꞌiya asawu shoobe woraqataa immido wode issi qeesee ba haymaanootiya kaalliya asay he prograamiya beennaadan mintti yootiis. Shin I yaatidoogee loꞌꞌo ayfiya demissiis. He qeesiya gujjin, 5,000​ppe dariya asay he haasayaa siyanawu shiiqiis! Ishaa Kertti he qeesee ba ammanuwabaa qonccissanaadan shoobbikkokka qeesee ixxiis. Ishaa Kertti haasayaa haasayi simmin, asay Xoossaa Qaalaabaa gujjidi eranawu keehi koyido gishshawu, oyqqido xuufe ubbaa etawu immiis.—Amo. 8:11.

Klawud Browuni mishiraachchuwa yootanawu Afirkkan haꞌꞌi Gaana geetettiya biitti biis. I haasayido haasayatinne immido xuufeti he biittan tumay eesuwan aakkanaadan maaddidosona. Xaliya bayzziyagaa gidanawu tamaariya Joon Blankisoni Ishaa Browuni haasayido haasayatuppe issuwa siyiis. I tumaa demmidoogaa sohuwara akeekiis. Jooni hagaadan giis: “Tumay tana keehi ufayssiis; qassi taani timirtte keettan hegaabaa darotuyyo yootaas.”

Jooni Xoossay Sillaase giidi Geeshsha Maxaafay yootennaagaa eriis. Yaaniyo gishshawu issi galla I hegaabaa qeesiya oychchanawu woosa keettaa biis. Qeesee keehi hanqqettidi, cenggurssaa xoqqu oottidi hagaadan giis: “Neeni Kiristtaane gidakka; Dabloosa kaallaasa. Hagaappe kiya!”

Jooni soo simmido wode, cora asay deꞌiyosan gayttidi Sillaasiyabaa tobbanaadan qeesiyawu dabddaabbiya xaafiis. Jooni he timirtte keettan aawatettay deꞌiyo asttamaariya biiruwa baanaadan qeesee yootiis; yaatin yan deꞌiya asttamaaree I tumuppe qeesiyawu dabddaabbiya xaafidaakkonne oychchiis.

Jooni “Ta godawu, ee xaafaas” yaagiis.

Asttamaaree Jooni qeesiya maarotaa oychchanawu dabddaabbiya xaafanaadan koyiis. Yaatin Jooni hagaadan giidi xaafiis:

“Ta godawu, Ta asttamaaree taani nena maarotaa oychchanaadan yootin hegawu dabddaabbiya xaafaydda deꞌays; gidikkokka taani maarotaa oychchanawu neeni tamaarissiyobay worddo gidiyogaa ne ammanana koshshees.”

Asttamaaree keehi dagammidi, “Blankisona, ne xaafana koyiyobay hagee?” giidi oychchiis.

“Ee ta godawu. Taani xaafana danddayiyobay hagaa xalla.”

“Neeni timirtte keettaappe yedetettana. Woni, kawotettay kaafiyo haymaanoote qeesiya eqettaydda tamaare sooppe yedetettennan waana attuutee?”

“Shin, ta godawu, . . . neeni nuna tamaarissiyo wode nuussi gelibeennabay deꞌikko nena oychchoos gidennee?”

“Ee, oychcheeta.”

“Ta godawu, hanidabaykka hegaa. I nuna Geeshsha Maxaafaabaa tamaarissin taani qassi A issibaa oychchaas. I ta oyshaa zaarana danddayennaba gidikko, taani A maarotaa oychchana koshshiyoy aybissee?”

Blankisoni yedetettibeenna. Maarotaakka oychchibeenna.

ETI SINTTANAA WODIYA YEEMUWAN NAAGIDOSONA

He laytti oottidobata Wochchiyo Keelay hagaadan giidi qanttan qonccissiis: “Nuunikka Daawitaagaadan ‘Olau tana wolqqaa gixissadasa’ gaana danddayoos. (Mazamure 18:39) Ha layttay keehi minttettiya laytta; ayssi giikko, nuuni Yihoowawu haggaaziyo wode I nuna waati maaddidaakko beꞌida. Ammanettida A ashkkarati mishiraachchuwa ufayttiiddi sabbakoosona.”

He layttaa wurssettaa heeran ishantti hara eraadoone xaabiya essanawu halchchidosona. He eraadoone xaabee Amarkkan, Shikaago giyosan keexettiis. Ha ooratta eraadoone xaabee WORD geetettiis; hegaadan geetettidoy eti he eraadooniyan Xoossaa Qaalaa sabbakiyo gishshataassa. Eti he wode keehi haahosan, haray atto huuphessa heeran deꞌiya Kanaadankka asay Kawotettaa mishiraachchuwa siyana mala wolqqaama miishshata goꞌettidosona.

Ishantti 1925n, Ajjuutaa shemppo 12 xeelliyagan ufayssiya ooratta qofaa akeekanaadan Yihooway maaddiis. Ooratti akeekido he qofaa gaasuwan amaridaageeti Yihoowawu haggaaziyogaa aggidosona. Shin hara daroti saluwan haniyabatanne hegeeti saꞌan Xoossawu haggaaziyageeta waati maaddiyakko loytti akeekidi ufayttidosona.