Yihoowa Kushee Qantta Gidenna

1. Muusee Israaꞌeelata Gibxxeppe kaaletti kessido wode Yihoowan ammanettiyogaa waati bessidee?

YIHOOWAN ammaniya daro asatubaa Ibraawe maxaafay yootees; etappe issoy Muusa; awu mino ammanoy deꞌees. (Ibr. 3:2-5; 11:23-25) I Israaꞌeelata Gibxxeppe kessido wode baassi ammanoy deꞌiyogaa bessiis. Paaroonassinne A olanchchatussi yayyidi guyye gibeenna. I Yihoowan ammanettidi, asaa Zoꞌo Abbaa pinttiisinne guyyeppe bazzuwan kaalettiis. (Ibr. 11:27-29) Israaꞌeelatuppe daroti Yihooway etawu koshshiyabaa kunttanaagaa ammanettiyogaa aggidosona; shin Muusee an ammanettiyogaa aggibeenna. Xoossay he bazzuwan malaalissiya ogiyan ba asawu qumaanne haattaa immido gishshawu, Muuse ammanoy hada attibeenna.a—Kes. 15:22-25; Maz. 78:23-25.

2. Xoossay Muusa, “GODAA kushee qantteeyye?” giidi oychchidoy aybissee? (Qoodaabaa 11:21-23)

² Shin Muuseyyo mino ammanoy deꞌikkokka, malaalissiya ogiyan Israaꞌeelati Gibxxe aylletettaappe laꞌa kiyin issi laytta heerappe simmin, Yihooway ba asawu ashuwa immanawu yootidoogaa polanaakkonne siriis. Bazzuwan deꞌiya daro miiloone asawu gidiya ashuwa Yihooway immana danddayiyogaa Muusee qoppibeenna. Yihooway Muusa, “GODAA kushee qantteeyye?” giidi oychchiis. (Qoodaabaa 11:21-23 nabbaba.) Ha sohuwan “GODAA kushee” geetettidaagee Xoossaa geeshshaa ayyaanaa woy A wolqqaa qonccissees. Yihooway Muusa, ‘Taani giidobaa oottana danddayennabadan qoppay?’ giidi oychchidoogaa mala.

3. Nuuni Muusebaanne Israaꞌeelatubaa pilggana koshshiyoy aybissee?

³ Yihooway neessi woy ne soo asawu deꞌuwassi koshshiyabaa kunttanaagaa sira eray? Neeni sirin agginkka, Xoossay etawu koshshiyabaa kunttana danddayiyogaa sirida Muusebaanne Israaꞌeelatubaa ane pilggoos. Yihoowa kushee qantta gidennaagaa nuuni kaseegaappe aaruwan ammanettanaadan maaddiya Geeshsha Maxaafay yootiyo maarata beꞌana.

MUUSEPPENNE ISRAAꞌEELATUPPE TAMAARA

4. Yihooway etawu koshshiyabaa kunttana danddayiyogaa daro Israaꞌeelati siriyogaa doommidoy aybissee?

⁴ Yihooway etawu koshshiyabaa kunttana danddayiyogaa daro Israaꞌeelati siriyogaa doommidoy aybissee? Israaꞌeelatinne Gibxxeppe etaara kiyida Israaꞌeela asa gidenna daroti Israaꞌeelati Hidootaa Biittaa biyo wode, bazzuwan etaara amarida wodiyawu issippe biidosona. (Kes. 12:38; Zaa. 8:15) Israaꞌeela gidenna asaynne Israaꞌeelatuppe daroti mannaa miyogaa salettidosona; qassi ubbaykka zuuzummidosona. (Qoo. 11:4-6) Asay Gibxxen miyo qumaa keehi amottiyogaa doommiis. Asay Muusa iisettido gishshawu, etawu koshshiyabaa I ba huuphen kunttana bessiyabadan qoppidabaa milaatees.—Qoo. 11:13, 14.

5-6. Israaꞌeela gidenna asay daro Israaꞌeelati etaagaadan qoppanaadan oottidoogaappe nuuni ay tamaariyoo?

⁵ Israaꞌeela gidenna asati Yihooway etawu oottido ubbabaa nashshibookkona; qassi Israaꞌeelatikka etaagaadan hanidosona. Nuunikka eta mala gidana danddayoos. Nu yuushuwan deꞌiya asati galatennaageeta gidikko, Yihooway oottidobawu nuunikka galatennaageeta gidana danddayoos. Nuuni kase aggidobaa amottikko woy haratussi deꞌiyaban qanaatikko galatennaageeta gidana danddayoos. Shin, nuussi deꞌiyabay nuuyyo gidana giikko, nuuni ufayttana.

⁶ Israaꞌeelati Yihooway etawu qaalaa gelidobaa hassayibookkona. Eti bazzuwan hemettiyo wode gidennan, Hidootaa Biittaa gakkiyo wode etawu koshshiyabaa darissidi immanaagaa I yootiis. Nuunikka ha wodiyan nuussi baynnabaa keehi qoppiyogaappe ooratta alamiyan Yihooway nuussi immanawu qaalaa gelido loꞌꞌobaa ubbaa qoppikko, ufayttana danddayoos. Qassi kaseegaappe aaruwan Yihoowan ammanettanaadan maaddana danddayiya xiqiseta wotti dentti qoppana danddayoos.

7. Yihoowa kushee qantta gidennaagaa nuuni ammanettana danddayiyoy aybissee?

⁷ Neeni haꞌꞌikka Xoossay Muusa, “GODAA kushee qantteeyye?” yaagidi oychchidoy aybissee gaada qoppennan aggakka. Yihooway wolqqaama gidida ba kushiyabaa xalaala gidennan, hegee oottana danddayiyobaakka Muusee qoppanaadan maaddidoogee qoncce. Israaꞌeelati bazzuwan deꞌishinkka, Xoossay etawu gidi palahiya ashuwa immana danddayees. Xoossay ‘ba wolqqaama kushiyaninne ba micettida qesiyan’ ba wolqqaa bessiis. (Zaa. 7:19) Hegaa gishshawu, metoy nuna gakkiyo wode Yihoowa kushee nuna maaddanaagaa nuuni sirana bessenna.—Maz. 138:6, 7.

8. Daroti bazzuwan oottido balaa oottennaadan nuna aybi maaddana danddayii? (Misiliyakka xeella.)

⁸ Yihooway ba gelido qaalaa naagidi ba asawu daro kuraachchota kiittiis. Shin Israaꞌeelati ha malaalissiyabaa oottida Xoossaa galatibookkona. Ubba daroti yaaretidosona. Gallassaaninne qamman eti banttawu danddayettida keenan daro kuraachchota shiishshidosona. Yihooway ‘ashuwa amottida asatun’ keehi hanqqettidi eta qaxxayiis. (Qoo. 11:31-34) Nuuni etappe tamaarana danddayoos. Nuuni yaaretiyageeta gidennaadan naagettana koshshees. Nuuni dure gidin woy hiyyeesa gidin, Yihoowaranne Yesuusaara dabbota minttiyogan ‘saluwan nu buquraa’ dagayiyogaa kaseyana koshshees. (Mat. 6:19, 20; Luq. 16:9) Nuuni yaatiyo wode, Yihooway nuussi koshshiyabaa kunttanaagaa ammanettana danddayoos.

9. Nuuni ammanettana danddayiyobay aybee?

⁹ Ha wodiyankka Yihooway ba asaa maaddanawu giigi uttiis. Hegaa giyogee nuuni miishshaa woy qumaa mule metootokko giyogee? Chii.b Shin Yihooway nuna mulekka aggi bayenna. Nuna gakkiya metoy ayba gidikkonne nuussi koshshiya wolqqaa I nuussi ubbatoo immees. Yihooway nuussi koshshiyabaa kunttanaagaa nuuni ammanettiyogaa waati bessana danddayiyoo? Ane naaꞌꞌu hanotata beꞌoos: (1) Nu soo asawu koshshiyabaa kunttanawu miishshay koshshiyo wode qassi (2) Sinttappe nuussi koshshiyabaa waati demmanaakko nuuni hirggiyo wode.

NUUNI MIISHSHAA METOOTIYO WODE

10. Nuuni miishshaa metootanaadan oottana danddayiyabati awugeetee?

¹⁰ Ha iita alamiya wurssettay mati mati biyo wode, kaseegaappe aaruwan miishshay metana danddayiyogaa nuuni eroos. Polotikaa hanotay laamettiyogee, olay, meretay gattiyo daafabay woy ubbasaa gakkiya ooratta harggee duussay alꞌꞌanaadan woy qassi nuuni nu oosuwa, nu aquwa woy nu keettaa xayanaadan oottana danddayees. Nu soo asawu koshshiyabaa kunttanawu nuuni ooratta oosuwa koyiyogee woy nu soo asaa harasaa ekki efaanawu qoppiyogee koshshana danddayees. Yihoowan ammanettiyogaa bessiyabaa kuuyanaadan nuna aybi maaddana danddayii?

11. Miishshaa metootiyo wode nena aybi maaddana danddayii? (Luqaasa 12:29-31)

¹¹ Nena qofissidabaa Yihoowawu yootiyogee keehi koshshiyaba. Hegee nena keehi maaddana. (Lee. 16:3) Loꞌꞌobaa kuuyanawu koshshiya hayyuwa demmanawu, qassi woppu gaanaadaaninne keehi hirggennaadan maaddana mala Yihoowa woossa. (Luqaasa 12:29-31 nabbaba.) Deꞌuwassi koshshiyabatun neeni woppu gaada deꞌanaadan maaddana mala A mintta woossa. (1 Xim. 6:7, 8) Neeni miishshaa metootiyo wode waatanaakko yootiya qofaa nu xuufetuppe pilgga. Miishshaa metuwabaa yootiya jw.org saytiyan deꞌiya biidotinne xuufeti banttana maaddidoogaa daroti yootoosona.

12. Issi Kiristtaanee ba soo asawu loꞌꞌobaa kuuyanaadan maaddiya oyshati awugeetee?

¹² Amaridaageeti bantta soo asaappe haakkidi baanaadan oottiya oosuwa dooridosona; shin daroti hegee iita kuusha gidiyogaa guyyeppe akeekidosona. Ooratta oosuwa doommanaappe kase, ne qoppanabay miishshaa demmiyogaa xalaala gidennan, hegee neeninne ne soo asay Yihoowakko shiiqanaadan maaddiyakkonne qoppa. (Luq. 14:28) Nena hagaadan oychcha: ‘Taani so asaappe haakkada biikko, ta aqo deꞌoy waanana danddayii? Taani ubba shiiqota shiiqana, haggaazana, qassi ishanttuuranne michchonttuura wodiya aattana danddayiyanaa?’ Neessi naati deꞌikko, ha keehi koshshiya oyshaakka nena oychchana koshshees: “Taani etaara deꞌennan, ‘Yihooway yootiyo seeraaninne zoriyan’ ta naata dichchana danddayiyanaa?” (Efi. 6:4) Neeni issibaa kuuyiyo wode Geeshsha Maxaafay yootiyobaa kaallenna ne dabbotinne laggeti yootiyobaa gidennan, Yihoowa qofaa kaalla.c Arggo Isiyan deꞌiya Tooni, hara biittan unddenna miishshaa demissiya daro oosota oottanaadan shoobettiis. Shin I hegaabaa woossidi qassi ba machcheera haasayi simmidi, he oosotuppe awugaanne oottennan agganawu kuuyiis; yaatidi guutta miishshan waani deꞌana danddayiyakko qoppiis. Tooni kasebaa hassayidi hagaadan giis: “Nuuni hagaa kuuyido gishshawu, taani daro asay Yihoowa eranaadan maaddana danddayaas; qassi nu naati Yihoowawu haggaaziyogaa dosoosona. Maatiyosa 6:33n odettidaagaadan nuuni deꞌiyo wode ubban Yihooway nuussi koshshiyabaa kunttiyogaa nu soo asay akeekiis.”

SINTTAPPE NUUSSI KOSHSHIYABAA WAATI DEMMANAAKKO HIRGGIYO WODE

13. Nuuni cimiyo wode koshshiya miishshaa demmanawu haꞌꞌi waatana danddayiyoo?

¹³ Nuuni cimiyo wode hanotati ay mala gidanaakko giidi qoppiyogee Yihoowa kushiyan ammanettiyogee metiyaba gidanaadan oottana danddayees. Nuussi sinttappe koshshiyabaa demmanawu minni oottanaadan Geeshsha Maxaafay minttettees. (Lee. 6:6-11) Nuuni danddayikko sinttanaassi amarida miishshaa qoraphphiyogee loꞌꞌo. Miishshay meto wodiyan maaddana danddayiyogee tuma. (Era. 7:12) Shin nuuni nu deꞌuwan miishshaa kaseyanawu mule koyokko.

14. Ibraawe 13:5y nuuni keehi hirggennaadan waati maaddii?

¹⁴ “Xoossaa xeelan dure” gidennan, miishshaa shiishshanawu bichchaariya uri eeyya gidiyogaa Yesuusi yootiis. (Luq. 12:16-21) Wontto hananabaa ooninne erenna. (Lee. 23:4, 5; Yaaq. 4:13-15) Nuuni Kiristtoosa kaalliyageeta gidiyo gishshawu dumma paacee nuna gakkana. Yesuusi nuuni A kaalliyageeta gidanawu nuussi deꞌiya ubbabaa ‘aggi bayanawu’ giigettana koshshiyogaa yootiis. (Luq. 14:33) Yihudan deꞌiya koyro xeetu laytta Kiristtaaneti banttawu deꞌiyabay xayinkka ufayttidosona. (Ibr. 10:34) Ha wodiyan daro ishantti polotikaaban oossinne exatennan aggido gishshawu, banttawu deꞌiyabaa xayidosona. (Ajj. 13:16, 17) Eti hegaadan oottanaadan maaddidabay aybee? Eti, “Taani nena mulekka yeggikke woikko aggikke” giidi Yihooway gelido qaalan wozanappe ammanettoosona. (Ibraawe 13:5 nabbaba.) Yaatiyo gishshawu, nuuni cimiyo wode nuussi koshshiyabaa demmanawu nuussi danddayettidaba oottoos. Shin nuuni qoppibeennabay merettikko Yihooway nuna maaddanaagaa wozanappe ammanettoos.

15. Kiristtaane gidida aawatinne aayoti bantta naata xeelliyagan ay qoppana koshshii? (Misiliyakka xeella.)

¹⁵ Issi issi biittatun asay naata yelanawu koyiyoy yelidaageeti cimiyo wode naati eta miishshan maaddanaadaana. Geeshsha Maxaafay yelidaageeti bantta naatussi koshshiyabaa kunttana bessiyogaa yootees. (2 Qor. 12:14) Yelidaageeti cimiyo wode naati miishshaaninne harabatun banttana yelidaageeta maaddiyogee koshshana danddayees; qassi daro naati banttana yelidaageeta maaddiyogan ufayttoosona. (1 Xim. 5:4) Shin Kiristtaane gidida aawatinne aayoti bantta naati sinttappe miishshan eta maaddanaadan qoppidi gidennan, Yihoowawu haggaaziyageeta gidanaadan maaddidi dichchiyogee gita ufayssaa demissiyogaa akeekoosona.—3 Yoh. 4.

16. Yelidaageeti naati banttana danddayanaadan giigettana mala waati maaddana danddayiyonaa? (Efisoona 4:28)

¹⁶ Naati banttana danddayanawu giigettanaadan maaddiyo wode Yihoowan ammanettiyogan naatussi leemiso gida. Minni oottiyogee keehi koshshiyogaa naatettaappe doommidi eta tamaarissite. (Lee. 29:21; Efisoona 4:28 nabbaba.) Eti dicciyo wode minni tamaaranaadan maaddite. Yelidaageeti Geeshsha Maxaafay yootiyo maarata pilggidi timirttiyara gayttidaagan bantta naati loꞌꞌobaa kuuyanaadan maaddoosona. Yelidaageetu halchchoy naati banttawu koshshiyabaa kunttanaadan maaddiyogaanne loytti sabbakanawu woy ubba qassi aqinye gidanawu wodiya demmanaadan maaddiyogaa.

17. Nuuni ay ammanettana danddayiyoo?

¹⁷ Yihooway yootidobaa azazettiyageeti etawu koshshiyabaa I kunttana danddayiyogaanne yaatana koyiyogaa ammanettana danddayoosona. Ha iita alamiya xayoy mati mati biyo wode, nuuni kaseegaappe aaruwan Yihoowan ammanettana koshshees. Hanotay ayba gidikkonne, Yihooway ba wolqqaa goꞌettidi deꞌuwawu nuussi koshshiyabaa kunttanaagaa loytti ammanettiyageeta gidoos. A wolqqaama kusheenne micettida A qesee nuna maaddanawu mule qaammeennaagaa nuuni ammanettana danddayoos.