Ne Xeelaa Woytuwaa Bolli Wotta
“Woituwaa ekkanau, ta gakkanasaa horddofais.” —PILIPHPHISIYUUSA 3:14.
1. Kiitettida PHauloosau imettana woytoy aybee?
XARSSEESE Saa7oola geetettidikka xeesettiya kiitettida PHauloosi erettida keetta asaappe yelettiis. I Gamaaliyaala giyo erettida Higgiyaa asttamaariyaappe ba aawatu haymaanootiyaabaa tamaariis. (Oosuwaa 22:3) PHauloosau loꞌꞌo ooso oyqqiyo injjee deꞌikkokka, ba haymaanootiyaa aggidi Kiristtaane gidiis. Yaatidi bau imettana merinaa deꞌuwan, giishin saluwan deꞌiya Xoossaa Kawotettan hayqoy bochenna kawonne qeese gidiyoogan ba xeelaa wottiis. He Kawotettay gannate saꞌaa haarana.—Maatiyoosa 6:10; Ajjuutaa 7:4; 20:6.
2, 3. PHauloosi saluwaa deꞌuwaa woytuwaa ay keena xoqqu oottidi xeellidee?
2 PHauloosi woytuwaa ay keena xoqqu oottidi xeelliyaakko bessanau hagaadan giis: “Tana go77iya ubbabaa Kiristtoosa gishshau bayidabaadan qoodaas. Tumakka, hegeetu xalaala gidenna; taani ta Godaa Kiristtoos Yesuusa eriyoogee ubbabaappe keehi aadhdhiyo gishshau, ubbabaa tana mulekka go77ennabaadan qoodaas; taani a gishshau ubbabaa yegga bayaas. Kiristtoosa demmanaunne aara de7anau ubbabaa wora olidobaadan qoodais.” (Piliphphisiyuusa 3:7, 8) PHauloosi asaa naata xeelliyaagan Yihooway halchidobaa tumaa eri simmidi, daro asay keehippe koshshiyaabadan xeelliyo—sunttatettaa, duretettaa, oosuwaa, bonchuwaa wora olidobaadan qoodiis.
3 He wodeppe doommidi, PHauloosau keehippe koshshiyaabay, Yesuusi Xoossaakko woossiiddi: “Asai nena issi Xoossaa gididaagaa erana malanne, qassi neeni kiittido Yesuus Kiristtoosa erana mala, hagee merinaa de7o” giido Yihoowabaanne Kiristtoosabaa alꞌꞌo eraa demmiyoogaa. (Yohaannisa 17:3) PHauloosi merinaa deꞌuwaa keehippe wudiyoogee Piliphphisiyuusa 3:14n: “Xoossai Kiristtoos Yesuusa baggaara bolla de7uwau xeesiyo woituwaa ekkanau, ta gakkanasaa horddofais” giido qofan qoncciis. Ee, i xeelaa wottidoy Xoossaa Kawotettan haariyaagaa gididi saluwan demmiyo merinaa deꞌuwaana.
Saꞌan Merinau Deꞌiyoogaa
4, 5. Ha wodiyan Xoossaa sheniyaa oottiya miilooniyan qoodettiyaageeti ayba woyto demmanee?
4 Xoossaa sheniyaa oottanau dooriya daroti demmanau minni oottana koshshiya woytoy, Xoossay ehiyo ooratta alamiyan demmiyo merinaa deꞌuwaa. (Mazamure 37:11, 29) Yesuusi he woytoy ammanttiyaagaa gidiyoogaa boxooxissiis. I: “Ashkketi anjjettidaageeta; aissi giikko, eti sa7aa laattana” yaagiis. (Maatiyoosa 5:5) Mazamure 2:8y yootiyoogaadan biittaa laattiya waannay Yesuusa; qassi 144,000ti aara issippe saluwan haarana. (Daaneela 7:13, 14, 22, 27) Saꞌan deꞌana dorssa mala gididaageeti ‘saꞌay merettoosappe etassi giigida’ Kawotettay ayssiyo saꞌaa ‘laattana.’ (Maatiyoosa 25:34, 46) “Worddotenna” Xoossay qaalaa gelido gishshau, ha ubbabay polettanaagaa ammanettoos. (Tiitu 1:2) Xoossay gelido qaalay polettiyoogaa xeelliyaagan Israaꞌeele naatuyyo Yaasu: “GODAI intte Xoossai intteyyo immana giido lo77o ubbaappe issibinne [attibeenna] . . . ubbai polettiis” giidoogaa mala ammanoy nuussikka deꞌana danddayees.—Yaasa 23:14.
5 Xoossay ehiyo ooratta alamiyan deꞌoy ha wodiyaagaa mala ufayssennaagaa gidenna. Deꞌoy keehippe dumma gidana: olay, danoy, hiyyeesatettay, pirdda pacay, harggeenne hayqoy xayana. He wode asau polo payyatettay deꞌana; qassi eti gannate gidida saꞌan deꞌana. He deꞌoy nuuni qoppiyoogaappe aaruwan ufayssiyaagaa gidana. Ee, he wode ubba gallassi keehippe ufayttidi deꞌana. Ayba keehippe ufayssiya woytoo!
6, 7. (a) Xoossaa ooratta alamiyan aybi hananaagaa nuuni naagana danddayiyaakko Yesuusi waatidi bessidee? (b) Hayqqidaageetikka ooratta deꞌuwaa doommanay ayba ogiyaanee?
6 Xoossaa ooratta alamiyan ubbasan polettanaagaa mala maalaalissiyaabaa Yesuusi saꞌan deꞌiyo wode oottanaadan Xoossay ba geeshsha ayyaanan ayyo wolqqaa immiis. Leemisuwau, 38 layttau gunddida bitanee hemettanaadan Yesuusi yootiis. Geeshsha Maxaafay he bitanee hemettidoogaa yootees. (Yohaannisa 5:5-9 nabbaba.) Hara wode, “yelettoosappe qooqe” gidida issi bitaniyaa Yesuusi pattiis. Guyyeppe, kase qooqe gidida bitaniyaa a pattidaagaabaa asay oychido wode i: “Qooqe gididi yelettida asa aifiyaa ooninne pattin, sa7ai merettoosappe doommin, siyetti erenna. Ha bitanee Xoossaappe yibeennabaa gidiyaakko, issibaanne oottanaukka danddayenna” yaagidi zaariis. (Yohaannisa 9:1, 6, 7, 32, 33) Yesuusi ha ubbabaa oottidoy Xoossay ayyo wolqqaa immido gishshataassa. Yesuusi biidosan ubban, “harggiyaappe pattanau koshshiyoogeetakka pattiis.”—Luqaasa 9:11.
7 Yesuusi harggidaageetanne gunddidaageeta pattiyoogaa xalla gidennan, hayqqidaageetakka denttiis. Leemisuwau, 12u laytta naꞌiyaa hayqqin, o yelidaageeti keehippe azzanidosona. SHin Yesuusi: “Guutta na7ee, taani nena dendda gais” yaagiis. Akka dendda aggaasu! O yelidaageetuyyoonne he sohuwan deꞌiya haratussi aybi siyettidaakko qoppana danddayay? (Marqqoosa 5:38-42 nabbaba.) “Worddoikka xilloikka haiquwaappe [denddiyo]” gishshau, Xoossaa ooratta alamiyan biilooniyan qoodettiyaageeti hayquwaappe denddiyo wode asay ‘daro garamettana.’ (Oosuwaa 24:15; Yohaannisa 5:28, 29) Hegeeti ooratta deꞌuwaa doommiyaageeta gidishin, etassi merinaa deꞌuwaa hidootay deꞌana.
8, 9. (a) Kiristtoosa SHaꞌu Layttaa Haaruwaa wode, Addaameppe laattido nagaray waananee? (b) Hayqqidaageetussi pirddaa immanau baaso gidiyay aybee?
8 Hayquwaappe denddiyaageetussi deꞌuwaa demmiyo injjee deꞌees. Hayquwaappe denddiyaageeti kase oottido nagaran pirddettokkona. (Roome 6:7) Kawotettau eeno giidi haarettiyaageeti, Kiristtoosa SHaꞌu Layttaa Haaruwan wozuwaa yarshshoy oosuwan peꞌiyo wode, loddan loddan polo gidana; Addaame nagaray kaalettido ubbabaappe wurssettan naxa kiyana. (Roome 8:21) Yihooway hayquwaa “merinau mittana; Ubbaa Haariya GODAI aife ubbaappe afuttaa quccana.” (Isiyaasa 25:8) He wode deꞌiyaageeti ooratta eraa demmanaadan “maxaafati [dooyettanaagaakka]” Xoossaa Qaalay yootees. (Ajjuutaa 20:12) Biittay gannatiyau laamettiyo wode, “sa7an de7iya asai xillotettaa tamaarees.”—Isiyaasa 26:9.
9 Hayquwaappe denddiyaageetussi pirdday imettiyoy Addaameppe laattido nagaraana gidennan, eti oottanau dooriyoobaana. Ajjuutaa 20:12y: “Haiqqidaageeti bantta oosuwaadan, maxaafatun xaafetti uttidaagaadankka pirddettidosona” yaagees. “Oosuwaadan” giyoogee eti denddi simmidi oottiyoobaa malaatees. Yihoowa suure pirdday, maarotettaynne siiqoy qonccido ayba loꞌꞌo leemisoo! Hegaa bollikka, ha ceega siraatan eta gakkida iitabay “hassayettennanne qofettenna.” (Isiyaasa 65:17) Minttettiya ooratta timirttiyaanne loꞌꞌobay kumido deꞌuwaa demmiyo gishshau, kase gakkida iitaban unꞌꞌettokkona. He aadhidabay ubbay dogettana. (Ajjuutaa 21:4) Armmageedoona olaappe attiya “zawai bainna daro asaa” hanotaykka hegaara issi mala.—Ajjuutaa 7:9, 10, 14.
10. (a) Xoossaa ooratta alamiyan deꞌoy ay mala gidanee? (b) Woytuwaa bolli ne xeelaa wottanau maaddanaadan ay oottana danddayay?
10 Xoossaa ooratta alamiyan asay harggennan woykko hayqqennan deꞌana. He wode “de7iya ooninne, ‘Taani harggais’ geenna.” (Isiyaasa 33:24) Wurssettan, ooratta saꞌan deꞌiyaageeti ubba gallassi hara ooratta gallassaabaa qoppiyo wode, ufayttiiddi polo payyatettan xiskkuwaappe denddana. Eti ubba gallassi ufayssiya oosuwaa oottana, qassi etau loꞌꞌobaa qoppiya haraatuura wodiyaa aattana. Hegaa mala deꞌoy tumuppe maalaalissiya woyto! Geeshsha Maxaafan Isiyaasa 33:24nne 35:5-7 ayssi kessada nabbabikkii? Neeni he sohuwan deꞌiyaabadan qoppa. Hegee neeni ne xeelaa woytuwaa bolli wottanaadan maaddees.
Woytuwaa Bolli Xeelaa Wottidi Deꞌibeennaageeta
11. Solomona haaruwaa loꞌꞌo doomettaa qonccissa.
11 Woytuwaabaa eri simmidi dogana danddayiyo gishshau, nu xeelaa woytuwaa bolli wottanau baaxetana koshshees. Leemisuwau, Solomoni beni Israaꞌeelen kawo gidido wode, Xoossaa asaa bolli suure pirddanaadan Xoossay akeeka wozanaa immanaadan bana ziqqi oottidi woossiis. (1 Kawotu 3:6-12 nabbaba.) Hegaa gishshau, “Xoossai Solomonayyo aadhdhida eratettaa, akeekaanne zawi bainna aaho qofaa immiis” yaagidi Geeshsha Maxaafay yootees. “Solomona aadhdhida eratettai arshsho baggaara de7iya asa ubbaa aadhdhida eratettaappenne Gibxxetu aadhdhida eratetta ubbaappekka aadhdhiis.”—1 Kawotu 4:29-32.
12. Israaꞌeelen kawo gidiyaageetussi Yihooway ayba akeekissuwaa yootidee?
12 Gidikkokka, kawo gidiya ooninne “paraa daruwaa shiishshanau,” qassi ‘a wozanaa balettennaadan, cora maccaasaa ekkanau’ bessennaagaa Yihooway kasetidi akeekissiis. (Zaarettido Wogaa 17:14-17) Kawoy paraa daruwaa shiishshiyoogee, Naagiya Yihoowan ammanettiyoogaappe ba deriyaa naaganau ba ola miishshaa minotettan ammanettiyoogaa bessees. Qassi cora maccaasaa ekkiyoogee, etappe issoti issoti shooro biittan deꞌiya eeqau goynniyaageeta gidanau danddayiyoonne, kawoy Yihoowau goynniyoogaappe deshanaadan oottanau danddayiyo gishshau keehippe iita.
13. Solomoni baayyo odettidaban xeelaa wottibeennay ayba ogiyaanee?
13 Solomoni he akeekissuwaa naagibeenna. Hegaappe, Yihooway kawoti oottana koshshenna giidobaa oottiis. I shaꞌan qoodettiya paratanne paraasata shiishshiis. (1 Kawotu 4:26) Ayyo 700 machotinne 300 baakkoti deꞌoosona; etappe daroti eeqau goynniya shooro biitta asata. Hegeeti, “a wozanaa hara xoossatukko zaaridosona; yaatin, [GODAA ba Xoossaa kumetta wozanaappe siiqibeenna].” Solomoni hara biittappe ekkido maccaasati kaalliyo sheneyiya eeqa xoossatuyyo goynniis. Hegaappe denddidaagan, Yihooway kawotettaa Solomonappe ‘dafi ekkanaagaa’ yootiis.—1 Kawotu 11:1-6, 11.
14. Solomoninne Israaꞌeele deree azazettibeennaagee ay kaalettidee?
14 Solomoni tumu Xoossaa kalꞌꞌatiyoogee gita boncho gidiyoogaa dogiis. Kawoy eeqa goynuwan gede geliis. Guyyeppe Israaꞌeele dere ubbay Yihoowa kaddiis; hegee 607 K.K., bashshaa kaalettiis. Guyyeppe Ayhudati tumu goynuwaa zaarettidi kaallidaba gidikkonne, daro xeetu layttappe guyyiyan Yesuusi, “Xoossaa kawotettai intteppe ekettidi, lo77o aifiyaa immiya asau imettana” yaagiis. Hanidabaykka hegaa. Yesuusi: “Be7ite, intte keettai muleera ona gidana” yaagidi qonccissiis. (Maatiyoosa 21:43; 23:37, 38) Ammanettennaagaappe denddidaagan, tumu Xoossaa kalꞌꞌatiyo gita maatay he deriyaappe haliis. Rooma wotaaddarati 70 K.S., Yerusalaame katamaanne beetamaqidasiyaa xayssidosona; qassi attida Ayhudatuppe daroti aylle gididosona.
15. Tumuppe koshshiyaabaa bolli bantta xeelaa wottibeennaageetuppe issota issota yoota.
15 Asqqorootu Yihuday Yesuusi kiittido 12tuppe issuwaa. Yihuday, Yesuusi tamaarissido garamissiyaabaa siyiis; qassi Xoossaa xillo ayyaanaa maaduwan i oottido maalaalissiyaabaa beꞌiis. Gidikkokka, Yihuday ba wozanaa naagibeenna. Yesuusinne 12u kiitettidaageeti goꞌettiyo miishshaa qarcciitaa oyqqiyay a. SHin ‘i kayso; qassi miishshaa qarcciitaa oyqqiyaagaa gidiyo gishshau, ubba wode appe baayyo ekkees.’ (Yohaannisa 12:6) I loꞌꞌo milatiya iita qeese halaqatuyyo Yesuusa 30u biran aattidi immido wode, i keehippe yaaretiyoogee qoncciis. (Maatiyoosa 26:14-16) Ba woytuwaa bolli xeelaa wottibeenna haray, kiitettida PHauloosaara issippe oottiya Deemaasa. Deemaasi ba wozanaa naagibeenna. “Deemaasi ha wodiyaa sa7aa dosidi” bana aggidoogaa PHauloosi yootiis.—2 Ximootiyoosa 4:10; Leemiso 4:23 nabbaba.
Nuuni Ubbay Tamaariyoobaa
16, 17. (a) Ay keena wolqqaama ixoy nu bolli gakkii? (b) Seexaanay nu bolli ay gattikkonne eqettanaadan aybi maaddana danddayii?
16 “Hagee ubbai haratuyyo leemiso gidanau eta bolli gakkiis. Qassi nuna wodiyaa wurssettai gakkana matidoogeeta seeranau xaafettiis” giyaagee nuuyyo odetto gishshau, Xoossaa ashkkarati ubbay Geeshsha Maxaafan deꞌiya leemisota minttidi qoppana koshshees. (1 Qoronttoosa 10:11) Ha wodiyan nuuni ha iita siraatau wurssetta gallassan deꞌoos.—2 Ximootiyoosa. 3:1, 13.
17 “Ha sa7aa Xoossai,” Seexaanaa Dabloosi “baayyo guutta wodee attidoogaa” erees. (2 Qoronttoosa 4:4; Ajjuutaa 12:12) Kiristtaane baaso siraataadan deꞌennaadan Yihoowa ashkkarata balettanau, baayyo danddayettida ubbabaa oottees. Alamee asau woriyaa gattiyo darobata gujjin, Seexaanay alamiyaa ubbaa haarees. Gidoppe attin, Yihoowa asatuyyo hegaappe aadhiya wolqqaamabay—“ubbaappe aadhdhiya wolqqai” deꞌees. (2 Qoronttoosa 4:7) Seexaanay nu bolli ay ehinkka eqettanau maaddanaadan, Xoossay immiyo he wolqqan ammanettana danddayoos. Yaatiyo gishshau, Yihooway baakko “woossiyaageetussi Geeshsha Ayyaanaa” immiyoogaa ammanettidi, aggennan woossanaadan nuussi zoree imettiis.—Luqaasa 11:13.
18. Ha alamiyaa xeelliyaagan nuussi deꞌana koshshiya xeelay aybee?
18 Seexaanaa siraatay kumettay mata wode xayanaagaa, qassi tumu Kiristtaaneti attanaagaa eriyoogeekka nuna minttettees. “Ha sa7ainne ha sa7an asi amottiyo ubbabai aadhdhana. SHin Xoossai giidoogaa oottiya urai merinau de7ana.” (1 Yohaannisa 2:17) Hegaa qoppiyo wode, Xoossaa ashkkara gidida uri Yihoowaara deꞌiya ba dabbotaappe aadhidi adussa wodiyau goꞌꞌiyaabaa ha siraatan demmanau qoppiyoogee ay keena eeyyatettee! Seexaanay haariyo ha alamee aadhana; shin Yihooway ba ammanettida ashkkarati naaguwaa demmanaadan maaddana danddayiya Kiristtaane gubaaꞌiyaa nuussi immiis. Eti ooratta alamiyaa naagiiddi, “iitaa oottiyaageeti xoqollettidi xayana; shin GODAN ufaissaa oottiyaageeti biittaa laattana” yaagiya hidootan ammanettana danddayoosona. (Mazamure 37:9) Yaatiyo gishshau, ne xeelaa ufayssiya ha woytuwaa bolli wotta!
Hassayay?
• Baayyo imettana woytuwaa xeelliyaagan PHauloosau aybi siyettidee?
• Saꞌan merinaa deꞌuwaa demmiyaageetussi aybin baasettidi pirdday imettii?
• Neeni ha wodiyan ay oottiyoogee eratettee?
[Sinttaa 11n deꞌiya misiliyaa]
Geeshsha Maxaafay yootiyoobaa nabbabiyo wode he woytuwaa demmanaagee neeyyo qonccidi beettii?