SHEMPPUWAA 4
Aawatettaa Maataa Bonchana Bessiyoy Aybissee?
“Asa ubbaa bonchchite.”—1 PHEEXIROOSA 2:17.
1, 2. (a) Nuuni aawatetta maataa bonchiyoogee metiyaaba gididoy aybissee? (b) Nuuni akeekan qoppana oyshati woygiyaageetee?
ISSI guutta naꞌay oottanau koyenna issibaa oottanaadan oychiyo wode i bessiyo hanotaa akeeka eray? He guutta naꞌay undduudiiddi deꞌiyoogaa a somꞌꞌuwan qoncciyan beꞌana danddayaasa. Bana yelidaageeti yootiyoobaa siyees; qassi eta maataa bonchana bessiyoogaa erees. SHin ha allaalliyan azazettanau koyenna. I undduudiyo hanotay issitoo issitoo nu ubbaara gayttiyaabau leemiso.
2 Nuuni aawatettaa maataa bonchiyoogee ubbatoo metennaba gidenna. Issi issiban ne bolli aawatettay deꞌiyoogeetu maataa bonchiyoogee issitoo isstoo nena meti erii? Yaatikko, hegaadan baaxetaydda deꞌiyay ne xalla gidakka. Nuuni deꞌiyoy asay aawatetta maataa bonchiyoogaa ay wodeppenne ziqqi oottidi xeelliyaaba malatiya wodiyaana. Gidikkokka, Geeshsha Maxaafay nu bolli aawatetta maatay deꞌiyoogeeta bonchana bessiyoogaa yootees. (Leemiso 24:21) Nuuni Xoossaa siiquwan deꞌana koyikko, hegaadan oottiyoogee keehippe koshshiyoogee tuma. Yaatikko, issi issi oyshay denddiyoogee bessiyaaba. Nuuni aawatetta maataa bonchiyoogee keehippe metiyaaba gidana danddayiyoy aybissee? Yihooway hegaa nuuppe koyiyoy aybissee? Azazettanaadan nuna maaddiyay aybee? Wurssettan, nuuni ayba ogetun aawatetta maataa bonchiyoogaa bessana danddayiyoo?
AAWATETTA MAATAA BONCHIYOOGEE DEEXXIYAABA GIDANA DANDDAYIYOY AYBISSEE?
3, 4. Nagaraynne polotettaa pacay waani doommidee? Nu polotettaa pacay, aawatetta maataa bonchiyoogee nuuyyo metiyaaba gidanaadan oottiyoy aybissee?
3 Nuuni aawatetta maatay deꞌiyoogeeta bonchiyoogee keehippe deexxiyaaba gidana danddayiyoy aybissakko ane naaꞌꞌu gaasota qanttan beꞌoos. Koyruwan, nuuni polo asa gidokko; naaꞌꞌanttuwan, nu bolli aawatetta maatay deꞌiyoogeetikka polo asa gidokkona. Asaa naatu nagaraynne polotettaa pacay doommidoy, daro wodiyaappe kase Addaameenne Hewaana Edene ataakiltte sohuwan Xoossaa aawatetta maataa bolli makkalido wode. Yaatiyo gishshau, nagaray doommidoy makkalaana. Ha wodiyankka, nuuni makkalaa laattidi yelettettees.—Doomettaabaa 2:15-17; 3:1-7; Mazamure 51:5; Roome 5:12.
4 Nuuni nagarancha gidiyo gishshau, nuuppe daroti guuttaban otorettiyaageetanne axiraariyaageeta gidoos; hara baggaara, ba huuphiyaa kawushshiyoogee nuuni a dichanaunne naagidi deꞌanau baaxetana koshshiya alꞌꞌo eeshsha. Nuuni daro layttaa ammanettidi Xoossaayyo haggaazi takkidikka, odin siyennaageetanne otorettiyaageeta gidana danddayoos. Leemisuwau, ammanettidaagaa gididi Yihoowa asaara daro metuwaa aattida Qoraaha qoppa. Gidikkokka, i gita maataa amottiisinne he wode deꞌida asa ubbaappe aadhiya ashkke asa gidida Muuse bolli denddida makkalaa yeellatennan kaalettiis. (Qoodaabaa 12:3; 16:1-3) Otoruwan Yihoowa beeta maqidesiyaa gelidanne qeesetu xallau bessiya oosuwaa oottida, Kawuwaa Ooziyaanakka qoppa. (2 Hanidabaa Odiya 26:16-21) Hegaa mala asati bantta makkalan qaxxayettidosona. Gidikkonne, eta iita leemisuwaa hassayiyoogee nuuni ubbay naagettanaadan maaddees. Nuuni aawatetta maataa bonchiyoogaa otoroy deexxiyaaba oottenna mala baaxetana koshshees.
5. Polotettay paccido asaa naati bantta aawatetta maataa bessenna ogiyan waati goꞌettidonaa?
5 Hara baggaara, aawatetta maatay deꞌiyo polotettay paccidoogeeti, asay maataa bonchiyoogaa guutti xeellanaadan oottiya darobaa oottidosona. Daroti qareti baynnaageeta, doonan bochiyaageetanne asatettan qohuwaa gattiyaageeta woykko huqqunniyaageeta. Ubbatoo wolqqaa bessenna ogiyan goꞌettiyoogaa asaa naatu taarikee qonccissiyoogee tuma. (Eranchchaa 8:9) Leemisuwau, Yihooway kawo gidanaadan Saaꞌoola dooriyo wode, i bana kawushshiya loꞌꞌo asa. Gidoppe attin, i otorettiyaagaanne qanaatiyaagaa gidiis; yaatidi, ammanettida asa gidida Daawita yedettiis. (1 Sameela 9:20, 21; 10:20-22; 18:7-11) Guyyeppe Daawiti Israaꞌeelen kawotida ubba kawotuppe aadhiyaagaa gidiis; gidikkonne, Hiitiyaa Ooriyoona macheera wodiraa laammidi, olay teequwaa dariyoosan essin hayqqanaadan he geeshsha bitaniyaa kiittido wode, ba wolqqaa bessenna ogiyan goꞌettiis. (2 Sameela 11:1-17) Polotettaa pacay asay maataa bessenna ogiyan goꞌettanaadan oottees. Qassi maatay deꞌiyoogeeti Yihoowa bonchennaageeta gidiyo wode, ubba hegaappekka iita ogiyan goꞌettoosona. Birttaaniyaa biittan erettida issi bitanee, issi issi Kaatolike phaaphaaseti ubbasaa gakkida yedetaa doommido ogiyaa qonccissi simmidi: “Maatay moorobaa ootissees; zawi baynna maatay zawi baynna mooruwaa ootissees” yaagidi xaafiis. Hegaa mala taarikiyaa nu wozanan wottidi: Aawatetta maataa bonchana koshshiyoy aybissee? yaagiya oyshaa ane qoppoos.
AAWATETTA MAATAA BONCHANA BESSIYOY AYBISSEE?
6, 7. (a) Yihoowa siiqiyoogee nuuni ay oottanaadan denttettii? Aybissi? (b) Haarettiyoogee ay mala xeelaa oyqqiyoogaa gujjii? Hegaa waati bessana danddayiyoo?
6 Aawatetta maataa bonchanaadan oottiya waanna gaasoy siiquwaa; hegeekka Yihoowassi, asaassinne nu huuphessikka deꞌiya siiquwaa. Nuuni Yihoowa aybippenne aatti siiqiyo gishshau, a wozanaa ufayssanau koyoos. (Leemiso 27:11; Marqqoosa 12:29, 30) Edenen makkalay denddoosappe doommidi, ubbaappe bollaara haariyo Yihoowa maataa bolli denddida oyshay hanno gakkanaashin deꞌiyoogaanne asaa naatuppe dariya baggay a haaruwaa ixxidi, Seexaanaa bagga gididoogaa eroos. Nuuni ubbaappe bollaara haariyo Yihoowa maataa bolli denddida oyshan ufayssan a miyyiyan eqqoos. Ajjuutaa 4:11n deꞌiya qaalati, nu wozanay denttettin ufayttidi zaaruwaa immanaadna oottoosona. Ubbabaa haarana bessiyay Yihoowa gidiyoogee, nuuyyo ayba qoncce gididee! Galla galla nu deꞌuwan a haaruwau aqiyoogan, Yihooway ubbaappe bollaara haariyo maataa ekkoos.
7 Hegaa mala bonchoy azazettiyoogaa xalla gidennan haarettiyoogaa giyoogaa. Nuuni Yihoowa siiqiyo gishshau ayyo azazettiyoogee metenna. Gidikkokka, azazettiyoogee nuuyyo keehippe deexxiyo wodeekka deꞌees. Hegaa mala wodiyan, doomettan beꞌido guutta naꞌꞌaadan haarettana bessiyo gaasuwaa tamaarana koshshees. Haarettiyoogee keehi deexxiyaaba milatiyo wodiyankka, Yesuusi ba Aawaa sheniyau haarettidoogaa hassayoos. Ba Aawaayyo, “neeni koyiyoobai hanoppe attin, taani koyiyoobai hanoppo” yaagiis.—Luqaasa 22:42.
8. (a) Ha wodiyan Yihoowa maatau haarettiyoogee darotoo ay gujjii? Hegaa xeelliyaagan Yihoowa xeelaa qonccissiyaabay aybee? (b) Zoriyaa siyanaadaaninne seeraa ekkanaadan nuna maaddana danddayiyay aybee? (Sinttaa 46-7n deꞌiya saaxiniyaa xeella.)
8 Ha wodiyan Yihooway nuna huuphiyan huuphiyan haasayissennaagee tuma; i ba Qaalaaninne saꞌan bana kalꞌꞌatiya asaa naatun goꞌettees. Yaatiyo gishshau, darotoo nuuni Yihoowa maatau haarettiyoogaa bessiyoy, nu bolli aawatettay deꞌiyo, i sunttoogeeta woykko i coꞌꞌu giidi xeellin deriyaa haariyaageeta bonchiyoogaana. Nuuni he asatu bolli makkaliyaaba gidikko, giishin leemisuwau, eti Geeshsha Maxaafaappe immiyo zoriyaa woy seeraa ixxis giyoogan—nu Xoossay hanqqettanaadan oottoos. Israaꞌeelati Muuse bolli zuuzummidonne makkalido wode, Yihooway etu oosuwaa ba bolli makkalidoogaadan xeelliis.—Qoodaabaa 14:26, 27.
9. Asaa siiqiyoogee aawatetta maataa bonchanaadan nuna denttettiyoy aybissee? Leemisuwan qonccissa.
9 Aawatetta maatay deꞌiyo asaukka siiqoy denttettin bonchuwaa bessoos. Hegaa waatidi oottana danddayiyoo? Nena olanchatu giddon deꞌiya issi wotaaddaraadan oottada qoppa. He olanchati xooniyoogee ubba qassi olan hayqqennan attanaagee, wotaaddarati huuphiyan huuphiyan azazuwaa immiya ubbaara hashetiyoogan, etau azazetiyoogaaninne eta bonchiyoogan baasettidaaba malatees. Neeni he giigissuwaa xaasaya xeellada makkaliyaaba gidikko, nenaara deꞌiya ubba wotaaddarati metuwan gelana danddayoosona. Ha wodiyan olanchati alamiyan wolqqaama bashshaa gattiiddi deꞌiyoogee tuma. Gidikkonne, Yihoowau deꞌiya olanchati asaa maaddiyaaba xallaa oottiyaageeta. Geeshsha Maxaafay xeetan qoodettiya sohuwan, Xoossaa “olanchatu godaa Yihoowa” yaagees. (1 Sameela 1:3, NW) I wolqqaama ayyaana meretatu daro citaa kaalettiya Halaqaa. Issito issito Yihooway saꞌan baayyo oottiyaageeta olanchatun leemisees. (Hizqqeela 37:1-10) Yihooway nu bolli sunttido asatu bolli makkaliyaaba gidikko, ayyaanaaban nunaara issippe olettiyaageeta metuwan yeggana danddayokkonii? Issi Kiristtaanee sunttettida cimatu bolli makkaliyo wode, gubaaꞌiyan deꞌiya haratikka qohettana danddayoosona. (1 Qoronttoosa 12:14, 25, 26) Issi naꞌay makkaliyo wode, so asay kumettay qohettana danddayees. Yaatiyo gishshau, bonchiyoogaaninne moggottiyoogan asaa siiqiyoogaa bessoos.
10, 11. Bessiyaagaadan nuna maaddiyaabaa koyiyoogee aawatetta maatay deꞌiyoogeetuyyo azazettanaadan waatidi denttettii?
10 Aawatetta maataa bonchiyo hara gaasoy, hegaadan oottiyoogee nuna maaddiyo gishshataassa. Aawatetta maataa bonchanaadan Yihooway nuuyyo odiyo wode, hegaadan oottiyoogan demmiyo goꞌꞌaa darotoo yootees. Leemisuwau, eta baree aduqqana malanne etau loꞌꞌana mala naati banttana yelidaageetuyyo azazettanaadan yootees. (Zaarettido Wogaa 5:16; Efisoona 6:2, 3) Gubaaꞌiyaa cimata bonchennan aggiyoogee, Yihoowaara deꞌiya dabbotaa mooriyo gishshau bonchanaadan yootees. (Ibraawe 13:7, 17) Nu goꞌꞌaa gishshau deriyaa heemmiyaageetuyyo azazettanaadan yootees.—Roome 13:4.
11 Nuuni aawatetta maatay deꞌiyoogeetuyyo azazettanaadan Yihooway koyiyoy aybissakko eriyoogee eta bonchanau maaddiyoogaa maayikkii? Yaatiyo gishshau, aawatetta maataa nu deꞌuwan heezzu waanna ogetun waatidi bonchana danddayiyaakko ane beꞌoos.
SON BONCHUWAA BESSIYO OGIYAA
12. Yihooway azinaassi woy aawaassi son immido maatay aybee? Issi aawu he maataa waatidi polana danddayii?
12 So asaa deꞌuwaa giigissuwaa doomissiday Yihoowa. Xoossay ubbatoo maaray mankkay deꞌanaadan oottees; so asaa duussay mankkatidi deꞌana danddayiyo ogiyaa giigissiis. (1 Qoronttoosa 14:33) Azinay woy aaway so asau huuphe gidanaadan aawatettaa immiis. Yesuusi gubaaꞌiyaa bolli deꞌiya huuphetettaa goꞌettido ogiyaa kalliyoogan, azinay baayyo huuphe gidida Kiristtoos Yesuusa bonchiyoogaa bessees. (Efisoona 5:23) Yaatiyo gishshau, azinay ba aawatettaa polennan aggana bessenna; hegaappe minotettan polana bessees; huqquniyaagaa woykko meqetti baynnaagaa gidanau koshshenna; hegaappe siiqiyaagaa, bessiyaaba haniyaagaanne keha gidanau koshshees. Ba aawatetta maatau zaway deꞌiyoogaa akeekees—a aawatetta maatay Yihoowa aawatetta maataappe mule bolla gidenna.
Issi Kiristtaane aaway Kiristtoosi huuphetetta maataa goꞌettiyo ogiyaa kaallees
13. Issi aayyiyaa woy machiyaa bau deꞌiya maatan so giddon oottiyoobaa Yihoowa ufayssiya ogiyan waata polana danddayay?
13 Machiyaa woy aayyiyaa ba azinau maaddiyaaro woykko injjetiyaaro gidana koshshees. Geeshsha Maxaafay, “ne aayyiyaa tamaarissiyoogaakka” yaagiyo gishshau, iyyokka son aawatetta maatay imettiis. (Leemiso 1:8) I aawatetta maatay azinaa aawatetta maataappe garssa gidiyoogee qoncce. Issi Kiristtaane machiyaa ba azinay so giddon deꞌiya huuphetetta maatan oottiyoobaa polanaadan maaddiyoogan ba azinaa bonchiyoogaa bessawusu. A ba azinaa karukku, a koyiyo ogiyan kuuyanaadan oottukku woykko a bolli aawatukku. Hegaappe a kaafawusunne aara moggottawusu. I kuuyiyooban ufayttenna wodiyankka, boncho hanotan ba qofaa ayyo qonccissana danddayawusu; yaatikkokka, ayyo haarettada deꞌawusu. I azinay ammanenaagaa gidikko, wayssiya hanotay o gakkana danddayees; gidikkokka, ba azinaayyo haarettiyo eeshshay i Yihoowa koyanaadan denttettana danddayees.—1 PHeexiroosa 3:1.
14. Naati banttana yelidaageetanne Yihoowa waatidi bonchissana danddayiyoonaa?
14 Naati bantta aawaassinne aayeessi azazettiyo wode, Yihoowa wozanaa ufayssoosona. Eti banttana yelidaageetakka ufayssoosonanne bonchissoosona. (Leemiso 10:1) Aawaa woy aayee xaalaalay deꞌiyo keettankka azazettiyoogaa xeelliya ha baaso siraatay oosuwan peꞌees. Kaafiyoogeenne eeno giyoogee bantta aawaassi woy aayeessi keehippe koshshana danddayiyoogaa akeekidi, naati hegaa oottoosona. Son deꞌiyaageeti ubbati Xoossay etau immido maatan oottiyoogaa poliyaageeta gidido keetta asay gita ufayssaanne sarotettaa demmees. Hegee keetta asaa deꞌuwaa Doomissidaagaa, Xoossaa Yihoowa bonchissees.—Efisoona 3:14, 15.
GUBAAꞌIYAN BONCHUWAA BESSIYOOGAA
15. (a) Gubaaꞌe giddon Yihoowa maataa bonchiyoogaa waati bessana danddayiyoo? (b) Sintta xeera gididi kaalettiyaageetuyyo azazettanaadan maaddana danddayiya baaso siraatati awugeetee? (Sinttaa 48-9n deꞌiya saaxiniyaa xeella.)
15 Yihooway ba Naꞌaa Kiristtaane gubaaꞌiyaa bolli Haariyaagaa oottidi sunttiis. (Qolasiyaasa 1:13) Yesuusi qassi ba ‘ammanettida wozannaama ashkkaraa,’ saꞌan deꞌiya Xoossaa asaayyo ayyaanaaban koshshiyaabaa kunttanaadan sunttiis. (Maatiyoosa 24:45-47) Yihoowa Markkata Bollaara Heemmiyaagee ashkkaratu citaa kalꞌꞌatees. Koyro xeetu laytta Kiristtaane gubaaꞌetuugaadan, ha wodiyankka cimati Bollaara Heemmiyaageetuppe sittan woykko awuraajjaa woykko woradaa bollaara geddiyaageeta malatiya eta kalꞌꞌatiyaageetu baggaara zoriyaanne kaaletuwaa demmoosona. Nuuni ubbay huuphiyan huuphiyan Kiristtaane gubaaꞌiyaa cimatu maataa bonchiyo wode, Yihoowayyo azazetteettees.—Ibraawe 13:17.
16. Cimati geeshsha ayyaanan sunttettidoy ayba ogiyaanee?
16 Cimatinne gubaaꞌiyan oottiyaageeti polo asa gidokkona. Etikka nuugaadan baloosona. Gidikkonne, cimati gubaaꞌee ayyaanaaban minnidi deꞌanaadan maaddanau immido “imota gidida attuma asata.” (Efisoona 4:8, NW) Cimati geeshsha ayyaanan sunttettidosona. (Oosuwaa 20:28) Waanidi hegaadan hanidee? Koyruwan, hegaa mala asati ayyaanay kaalettin xaafettida Xoossaa Qaalan deꞌiya gidata kunttiyo gishshataassa. (1 Ximootiyoosa 3:1-7, 12; Tiitu 1:5-9) Gujjidikka, Geeshsha Maxaafan xaafettida gidata he ishay kunttido hanotaa yiggiya cimati, Yihoowa geeshsha ayyaanaa kaaletuwaa demmanau wozanappe woossoosona.
17. Kiristtaane maccaasay gubaaꞌiyaa oosuwaa oottiiddi issito issito huuphiyaa qaciyoy aybissee?
17 Gubaaꞌiyan haggaazuwaa kiyanau shiiqiyo shiiquwaa kaalettiyoogaa malatiya cimatuyyoonne gubaaꞌiyan oottiyaageetuyyo imetida oosuwaa oottanau, eti danddayenna wodee deꞌana danddayees. Hegaa mala hanotatun xammaqettida hara ishati he oosuwaa oottana danddayoosona. Hegeetikka baynnaba gidikko, giday deꞌiyo Kiristtaane michoti hegaa mala oosuwaa oottana danddayoosona. Gidikkokka, xammaqettida attuma asi oottanau bessiya oosuwaa issi michiyaa oottiyo wode, ba huuphiyaa qacawusu.a (1 Qoronttoosa 11:3-10) Hegaa oottiyoogee maccaasaa ziqqi oottiyaaba gidenna. Hegaappe, sooninne gubaaꞌiyan Yihooway giigissido huuphetetta maataa eti bonchiyoogaa bessiyo injjiyaa medhees.
DERIYAA HEEMMIYAAGEETU MAATAA BONCHIYOOGAA
18, 19. (a) Roome 13:1-7n deꞌiya baaso siraatata waatada qonccisuutii? (b) Deriyaa heemmiyaageeta bonchiyoogaa waatidi bessiyoo?
18 Tumu Kiristtaaneti Roome 13:1-7n deꞌiya baaso siraataa akeekan naagoosona. Deriyaa heemmiyaageeti deꞌanaadan Yihooway coꞌꞌu giidi xeelliyo wode ubban amarida ogetun maaraa mankkaa oyttiyoogaaninne asau koshshiyanne goꞌꞌiyaabata giigissiyoogan eti keehippe maaddiya ooso oottoosona. Higgaiyau azazettiyoogan aawatettay deꞌiyoogeeta bonchiyoogaa bessoos. Nuuppe koyettiya ayba qaraxanne qanxxiyoogan, kawotettay nuuni mazggabissanaadan oychiyo ubbabaa suure yootiyoogan, nuna nu huuphe woy nu soo asaa woy oosuwaa woy aquwaa xeelliya ayba higgiyaunne azazettiyoogan aybanne ashshennan poloos. Gidikkokka, deriyaa heemmiyaageeti Xoossaayyo azazettennaadan nuna azazikko, etau haarettokko. Hegaappe, beni Yesuusi kiittidoogeeti: “Nuuni asau azazettanaappe Xoossau azazettanau bessees” yaagidi zaaridoogaadan zaaroos.—Oosuwaa 5:28, 29; “Taani O Aawatetta Maatau Azazettana Koshshii?” yaagiya, sinttaa 42n deꞌiya saaxiniyaa xeella.
19 Haratuura deꞌiya gaytotettan oottiyoobaaninne haasayiyoobankka deriyaa ayssiyaageeta bonchiyoogaa bessoos. Issitoo issitoo kawotettan maatay deꞌiyoogeetuura gayttana danddayoos. Kiitettida PHauloosi Kawuwaa Agriiphanne Deriyaa Haariya Pisxxoosa mala deriyaa ayssiyaageeta haasayissiis. He asati keehi iita eeshshay deꞌiyoogeeta; shin PHauloosi eta bonchuwan haasayissiis. (Oosuwaa 26:2, 25) Maataara deꞌiya nuuni haasayissiyo uray, deriyaa ayssiyo xoqqa maatay deꞌiyoogaa gidin heeran deꞌiya polisekka gidin, PHauloosa leemisuwaa kaalleettees. Yelaga Kiristtaaneti, timirtte keettan deꞌiya bantta asttamaaretuyyo, maatay deꞌiyoogeetuyyoonne hara oosanchatuyyo hegaa mala bonchuwaa bessanau baaxetoosona. Nuuni hegaadan bonchiyoy nu ammanuwau loꞌꞌo xeelay deꞌiyoogeetu xalla gidennan, Yihoowa Markkata ixxiyaageetuura gayttiyo wodekka hegaadan bonchuwaa bessiyoogee tuma. Ammanennaageetuppe daroti nuuni asaa bonchiyaageeta gidiyoogaa akeekiyoogee attenna.—Roome 12:17, 18; 1 PHeexiroosa 3:15.
20, 21. Aawatetta maataa bessiya ogiyan bonchiyoogan demmana danddayiyo issi issi goꞌꞌati awugeetee?
20 Nuuni bonchuwaa bessanau xibana koshshenna. Kiitettida PHeexiroosi: “Asa ubbaa bonchchite” yaagidi xaafiis. (1 PHeexiroosa 2:17) Nuuni wozanappe bonchiyoogaa asay akeekiyo wode, keehippe nashshana danddayees. Ha wodiyan hegaa mala eeshshay keehippe xayi xayi biidoogaa hassaya. Gidikkokka, bonchuwaa bessiyoogee: “Asi intte oottiyo lo77o oosuwaa be7idi, saluwan de7iya intte awaa galatana mala, intte poo7oi asa sinttan poo7o” yaagiya Yesuusa azazuwaa oosuwan peeshshiyo issi oge.—Maatiyoosa 5:16.
21 Ha Xuma alamiyan deꞌiya suure wozanay deꞌiyo asati ayyaanaa pooꞌuwaakko yoosona. Yaatiyo gishshau, nuuni so giddon, gubaaꞌiyaaninne maatay deꞌiyo haratuura gayttidaagan bonchuwaa bessiyoogee, issota issota omooddidi nunaara pooꞌuwan hemettanaadan denttettana danddayees. Ayba keehippe maalaalissiyaabee! Hegaadan hanana xayikkokka, issiban ammanettoos. Nuuni asaa bonchiyoogee Xoossaa Yihoowa ufaysseesinne nuuni a siiquwan deꞌanaadan maaddees. Hegaappe aadhiya ayba woytoy deꞌana danddayii?
a Sinttaa 209-12 deꞌiya Gujo Timirttee ha baaso siraataa oosuwan peeshshiyo goꞌꞌiya amarida ogeta loytti qonccissees.