Tafitoʼaga ʼo Te Kaupepa Ako Te Maʼuli Fakakilisitiano Mo Te Faifakamafola
© 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
5-11 MAIO
KOLOA ʼO TE TOHI-TAPU TAʼAGA LEA 12
ʼE Fakapale Te Gaue Kinakina
Ko He Kalitate Fakaʼatua ʼe Maʼuhiga Age ʼi Te ʼu Taimani
ʼE feala ke faigataʼa ki ʼihi fakamoʼoni ʼa Sehova te maʼu he foʼi falā ki tonatou maʼuli. Kaʼe ʼe natou gaue kinakina ʼo mole natou fakaʼaogaʼi ni aga fakakaka. ʼI tanatou fai feia, ʼe natou fakaha ai te ʼu kalitate taulekaleka ʼo te ʼAtua, ʼo kau ki ai te agafakahagatonu. Pea ʼe maʼuhiga age te ʼu kalitate ʼaia ʼi te ʼu koloa fuli.—Taag. 12:24; Efe. 4:28.
ʼE Tou Fiafia Koa ʼi Te Gaue ʼAe ʼe Tou Fai?
ʼE lelei ke tou fakakaukauʼi ia te fehuʼi fakamuli. Koteʼuhi ʼe tou fiafia mo kapau ʼe tou iloʼi ʼe fua lelei ki ʼihi ia tatatou gaue. Neʼe ui fenei e Sesu: “ ʼE lahi age te manuʼia ʼi te foaki ʼi te tali.” (Gaue 20:35) ʼE mole gata pe ki totatou patolo peʼe ki te ʼu hahaʼi ʼae ʼe tou gaue maʼa natou, ʼe natou maʼu ia te ʼu lelei ʼo tatatou gaue. Kae ʼe toe fua lelei ki totatou kiʼi famili pea mo natou ʼae ʼe maʼuli fakaʼofaʼofa.
Ia natou ʼae ʼo totatou loto fale. Moka gaue kinakina he pule famili moʼo taupau tona kiʼi famili, ʼe ʼi ai ʼona fua lelei ʼe lua. ʼUluaki, ʼe feala ke ina foaki ki tona kiʼi famili ia te ʼu meʼa ʼae ʼe ʼaoga kia natou ʼi te faʼahi fakasino, ohage la ko te meʼa kai, mo te ʼu mutuʼi meʼa, pea mo tonatou nofoʼaga. ʼE feala ai ke ina fakahoko ʼona maʼua fakafamili. (1 Timoteo 5:8) Lua, ʼaki tana gaue kinakina ʼaia, ʼe ina akoʼi age ki ʼana fanau ia te maʼuhiga ʼae ke gaue kinakina. ʼE ui fenei e Shane: “Neʼe tuku mai e taku tamai ia he faʼifaʼitaki ʼe lelei ʼo ʼuhiga mo te gaue kinakina. Neʼe ko te tufuga ʼakau aga fakahagatonu, pea neʼe gaue kinakina lolotoga tona maʼuli katoa. ʼAki tana faʼifaʼitaki ʼaia, neʼe au mahino ai ki te maʼuhiga ʼae ʼo te fai ʼo he gaue ʼaki ʼotatou nima pea mo te faʼu ʼo he ʼu meʼa ʼe ʼaoga anai ki ʼihi atu.”
Ia natou ʼae ʼe ʼaoga ki ai he tokoni. Neʼe tokoniʼi e te apositolo ko Paulo ia te kau Kilisitiano ke natou “gaue kinakina . . . ke maʼu [hanatou] meʼa ke [natou] foaki ki ʼae ʼe nofo ʼi te faigataʼaʼia.” (Efeso 4:28, MN) ʼE moʼoni, kapau ʼe tou gaue kinakina ke tou taupau totatou famili pea ʼe feala pe ke tou tokoni kia natou ʼae ʼe ʼaoga ki ai he tokoni. (Taʼaga Lea 3:27) Koia, kapau ʼe tou gaue kinakina ʼe feala ke tou iloʼi ai ia te fiafia ʼae ke tou foaki.
Koloa Fakalaumalie
ijwyp alatike 95 ¶7-8
ʼE Au Faʼa Kataki Koa?
● ʼAua tau tuʼania fau ki ʼou fihifihia. Ke ke iloʼi te kehekehe ʼo te fihifihia ʼae ʼe kovi mo ʼae ʼe mole faʼa kovi. ʼE ui ʼi te Tohi-Tapu: “ ʼE iloga vave te sosaʼa ʼa te tagata vale, kae ʼe mole tokagaʼi ia e te tagata poto te laukovi.” (Taʼaga Lea 12:16) ʼE mole tonu ke ke lotovaivai ʼi ʼou faigataʼaʼia fuli pe.
“ ʼI te fale ako, neʼe fakalalahi e ʼihi kau ako he ʼu kiʼi meʼa noa pe. Pea ʼi te ʼu fakatahiʼaga ʼi te Neti, neʼe lagolago kia natou ʼonatou kaumeʼa ʼo toe kovi ai tonatou iita. Koia neʼe mole natou ako ai ke ʼaua tanatou tuʼania fau ki ʼonatou fihifihia.”—Joanne.
12-18 MAIO
KOLOA ʼO TE TOHI-TAPU TAʼAGA LEA 13
ʼAua Naʼa Kakaʼi Koe e “Te Malama Taki ʼo Te Kau Agakovi”
it-2 109 ¶4-5
Malama Taki
ʼI hona aluʼaga fakata. ʼE fakata te meʼa ʼae ʼe ʼaoga moʼo inaina te ala ʼo he tahi ki he malama taki. ʼAki te pāki ʼaia, ʼe fakakehekeheʼi ia te tagata faitotonu mo te tagata agakovi ʼi te taʼaga lea ʼaeni: “ ʼE mu malohi te malama ʼo te kau faitotonu, kae ʼe mate anai te malama taki ʼo te kau agakovi.” (Taa 13:9) ʼE ʼaʼasili mu malohi te malama ʼo te tagata faitotonu. Pea logo la ʼe hage mai e gigila te malama ʼo te tagata agakovi pea mo fua lelei, kae ʼe haga pe anai te ʼAtua ʼo tuku ki te fakapoʼuli ʼae ʼe tukia moʼoni ai anai tona vaʼe. Pea ko te faʼahi pe ʼaia ka hoko kia ia ʼae ʼe ina lotokoviʼi tana tamai mo tana faʼe.—Taa 20:20.
Kapau ʼe ui ‘ ʼe mate te malama taki ʼo he tahi,’ ko tona fakaʼuhiga ʼe mole ʼi ai hona ka haʼu. ʼE ui ʼi te tahi taʼaga lea: “ ʼE mole he ka haʼu kia natou ʼae ʼe agakovi. ʼE mate anai te malama taki ʼo te kau agakovi.”—Taa 24:20.
Tou Tauhi Ki Te ʼAtua ʼAe ʼe Ina Foaki Te ʼAteaina
3 Neʼe fakalotoʼi e Satana te taumatuʼa haohaoa pea mo ʼihi kau ʼaselo ke natou liʼaki te pule ʼa te ʼAtua. Pea ʼe feala pe ke toe hoko kia tatou. Mole heʼeki fetogi te ʼu kaka ʼa Satana. ʼE loto ia ke tou manatu ʼe faigataʼa fau te ʼu meʼa ʼae ʼe fakamaʼua mai e te ʼAtua. ʼE ina loto ke tou manatu ʼe mole he fiafia ʼi totatou maʼuli mo kapau ʼe tou tauhi ki te ʼAtua. (1 Soa. 5:3) ʼE ko te manatu ʼaia ʼa te hahaʼi ʼi te malamanei, pea kapau ʼe tou fakatahi tuʼumaʼu mo natou, pea ʼe feala ke tou manatu ohage ko natou. Neʼe ui e te tuagaʼane kua taʼu 24, neʼe mulimuli ia ki te manatu ʼo ʼana fakakaugā kovi, he neʼe tuʼania ia naʼa kehekehe mo ʼona kaumeʼa. Ki muli age neʼe ina fai he aga heʼe ʼaoga. Koia, neʼe lagi kotou toe tokagaʼi ia te malohi ʼo te fakaneke ʼo koutou e he ʼu kaumeʼa
“Ko ʼAe ʼe Fakasiosio Poto ʼe Gaue Anai ʼAki Te Poto”
ʼE fakapale anai ia ia ʼae ʼe gaohi meʼa tokaga pea mo aga faitotonu, ʼo mulimuli ki te ʼatamai malama totonu. ʼE fakalotomalohiʼi fenei tatou e Salomone: “Ko te tagata agatonu ʼe kai ʼo aʼu ki tana makona, kae ʼe gaʼasi anai te fatu ʼo te kau agakovi.” (Taʼaga Lea 13:25) ʼE iloʼi e Sehova ia te meʼa ʼae ʼe lelei kia tatou ʼi te ʼu potu fuli ʼo te maʼuli ʼi te ʼu meʼa fakafamili, mo tatatou ʼu felogoi mo te hahaʼi, mo totatou minisitelio, peʼe ʼi te ʼu temi ʼae ʼe akonakiʼi ai tatou. Pea ʼaki tatatou maʼuliʼi fakapotopoto te tokoni ʼae ʼe maʼu ʼi tana Folafola, ʼe mahino papau ia ʼe tou fakafiafia anai ki te faʼahiga maʼuli ʼae ʼe lelei ʼaupito.
Koloa Fakalaumalie
it-1 109 ¶3
ʼOfa
ʼE feala ke fakaʼaogaʼi kovi te ʼofa. ʼE ha lelei mai ai, ʼe hoki feala pe ke tou maʼu te ʼofa pea mo fakaʼaogaʼi lelei mo kapau ʼe tou kumi mo tou tuku ke takitaki tatou e te laumalie maʼoniʼoni ʼo te ʼAtua mo te ʼatamai malama ʼae ʼe haʼu mai tana Folafola. Ohage la, ʼe feala pe ki he faʼe peʼe ko he tamai ʼe ʼofa ki tana fanau ke mole kei fakapotopoto peʼe ʼofa fakavale ʼo ina foaki ia meʼa fuli ʼe loto ki ai. ʼE lagi mole kei ina fakahoko tona ʼuhiga tamai peʼe faʼe, ʼae ko te akonakiʼi ʼo te fanau pea mo ta ʼi ʼihi temi. (Taa 22:15) Ko te taʼi ʼofa ʼaia, ʼe ko te fiameʼameʼa pe ia ʼo te famili, ʼae ko te manatu pe kia kita. ʼE ui ʼi te Tohi-Tapu ko te tamai peʼe ko te faʼe ʼae ʼe aga feia ʼe mole ʼofa ia ki tana fanau, kae ʼe fehiʼa ki ai. ʼE mole nā mulimuli ki te ala ʼae ʼe maʼu ai anai e te fanau ia te maʼuli.—Taa 13:24; 23:13, 14.
19-25 MAIO
KOLOA ʼO TE TOHI-TAPU TAʼAGA LEA 14
Fakakaukauʼi Lelei Pe ʼe Kotea ʼAe Ka Ke Fai Moka Hoko He Tuʼutamaki
Fakamaʼuhigaʼi Te Maʼuli, Te Meʼa ʼOfa ʼo Te ʼAtua
10 ʼE feala ke hoko fakapunamaʼuli he ʼu aluʼaga fakatupu tuʼutamaki. Ohage la ko te ʼu tuʼutamaki fakanatula, mo te ʼu taʼi mahaki, pea mo te ʼu tau. Ka hoko ni aluʼaga feia, ʼe tou fai ia meʼa fuli moʼo puipui totatou maʼuli, ʼo tou fakaʼapaʼapa ki te ʼu hola ʼae ʼe mole tonu ai ke tou olo ki tuʼa, peʼe moka tonu ke tou mavae ʼi totatou ʼapi, peʼe mo te tahi ʼu tuʼutuʼuni mai te puleʼaga. (Loma 13:1, 5-7) ʼE feala pe ke tou teuteu fakatomuʼa. Koia ʼe tonu ai ke tou fakalogo ki te ʼu fakatotonu ʼae ʼe tuku mai e te puleʼaga. Ohage la ʼe lelei anai hau teuteuʼi he ʼu hina vai, mo he meʼa kai ʼe tologa pea mo he ʼu faitoʼo.
11 ʼE feafeaʼi moka hoko he taʼi mahaki? ʼE tonu ke tou mulimuli ki te ʼu fakatotonu mai te puleʼaga, ohage la ko te fanofano, mo te fevahamamaʼoʼaki, mo te ʼuʼufi ʼo te ihu mo te gutu, pea mo te nofo punupunu. Ka tou mulimuli ki ai, ʼe tou fakaha ai ʼe maʼuhiga kia tatou te meʼa ʼofa ʼo te ʼAtua, ʼae ko te maʼuli.
12 Ka hoko he aluʼaga fakatupu tuʼutamaki, ʼe feala pe ke feʼaveʼaki he ʼu logo ʼe mole moʼoni e te ʼu kaumeʼa, mo te ʼu vahaʼa fale pea mo te ʼu tala logo. ʼE mole tou “hoko tui” anai ki te ʼu meʼa fuli ʼe tou logo ki ai, kae ʼe tou fakalogo pe anai ki he ʼu logo ʼe tuha mo te falala mai te puleʼaga mo te kau toketa. (Lau ia Taʼaga Lea 14:15.) ʼE fai e te Kolesi Pule pea mo te ʼu filiale he ʼu fekumi ke natou maʼu ni logo ʼe totonu, ʼi muʼa ʼo te fakaha ni tuʼutuʼuni ʼo ʼuhiga mo te ʼu fono ʼo te kokelekasio pea mo te faifakamafola. (Hep. 13:17) Ka tou fakalogo, pea ʼe tou puipui ai ia tatou pea mo ʼihi. Pea ʼe toe palalau lelei anai te hahaʼi ʼo ʼuhiga mo tatou.—1 Pet. 2:12.
Tou Lototoʼa Ohage Ko Satoke
11 ʼE feafeaʼi hatatou lototoʼa ohage ko Satoke mo kapau ʼe kole mai ke tou tokoni ki ʼotatou tehina ʼi he temi faigataʼa? (1) Tou mulimuli ki te ʼu fakatotonu. Ka hoko he aluʼaga feia, ʼe maʼuhiga ke tou fakalogo ke tou taupau ai tatatou logo tahi. Tou mulimuli ki te ʼu fakatotonu ʼae ʼe tuku mai e te filiale ʼo totatou fenua. (Hep. 13:17) ʼE tonu ke tau vakavakaʼi e te ʼu tagata ʼafea te ʼu fakatuʼutuʼu ʼi muʼa ʼo te hoko ʼo he tuʼutamaki, ʼo feia mo te ʼu tuʼutuʼuni moka ʼamanaki hoko mai he tuʼutamaki. (1 Ko. 14:33, 40) (2) Tou lototoʼa kae tou fakaʼeteʼete. (Taag. 22:3) Fakakaukau lelei ʼi muʼa ʼo hau fai he tonu. ʼAua naʼa ke fai he meʼa ʼe feala ke ke tuʼutamaki ai. (3) Tou falala kia Sehova. Manatuʼi ʼe loto tafito e Sehova ke ke hao ʼo feia mo ʼou tehina. ʼE ina loto ke ke tokoni ki ʼou tehina kae ke ʼaua naʼa hoko kia koe he tuʼutamaki.
Koloa Fakalaumalie
it-1 398-399
Fealagia Fakakaukau
ʼI ʼihi temi, ʼe feala ke fehiʼaʼinaʼi ia ia ʼae ʼe poto mo ina maʼu te ʼu fealagia fakakaukau. ʼE feala pe ke maʼu te manatu ʼaia ia Taʼaga Lea 14:17, ʼo tou lau fenei: “ ʼE fehiʼaʼinaʼi te tagata ʼae ʼe ina fakakaukauʼi lelei he aluʼaga.” ʼE mole lelei te faʼahiga sio ʼa te hahaʼi ʼae ʼe mole fakakaukau kia natou ʼae ʼe natou fakaʼaogaʼi ʼonatou fealagia fakakaukau. ʼE toe feia pe, ʼe fehiʼaʼinaʼi ia natou ʼae ʼe natou fakaʼaogaʼi ʼanatou manatu moʼo fakahoko te finegalo ʼo te ʼAtua. Neʼe ui e Sesu: “ ʼE fehiʼa ia te malama ʼaeni ia koutou koteʼuhi ʼe mole kotou kau ia natou pea neʼe au filifili koutou mai ai.” (Soa 15:19) ʼE moʼoni, ko te kupu Fakahepeleo ʼae neʼe fakaliliu ʼaki te kupusiga “fakakaukauʼi lelei” ia Taʼaga Lea 14:17, ʼe feala ke fakaʼuhiga ki ni manatu ʼe kovi. Koia, ʼe toe feala pe ki te vaega ʼaia ke fakaʼuhiga, ʼe fehiʼaʼinaʼi mo te tagata ʼae ʼe fakatuʼutuʼu ke ina fai te meʼa ʼae ʼe kovi. Koia ʼe fakaliliu fenei ʼi ʼihi Tohi-Tapu: “ ʼE fehiʼaʼinaʼi te tagata ʼae ʼe ina maʼu ni manatu kovi.”—Tohi-Tapu, Louis Segond.
26 MAIO–1 SUNIO
KOLOA ʼO TE TOHI-TAPU TAʼAGA LEA 15
Tokoni Ki ʼIhi Ke Natou Lotofiafia
ʼE Tou Haʼele Anai ʼi Tatatou Agatonu!
16 Ko Sopo neʼe tali kaiga. (Sopo 31:31, 32) Logo la ʼe lagi mole tou maʼu koloa, kae ʼe feala ke tou “muliʼi te ala ʼo te tali kaiga.” (Loma 12:13) ʼE feala ke tou teuteuʼi he kiʼi meʼa kai ke tou vaevae mo ʼihi, ʼo tou manatuʼi “ ʼe lelei age he pa lauʼakau ʼe maʼu ai te ʼofa, ʼi he pipi gako neʼe fagai ʼi te fale manu kae ʼe maʼu ai te lotofehiʼa.” (Taag. 15:17) Ko tatatou kakai fakatahi mo he kaugana agatonu pea mo logoʼi ai te ʼofa, ʼe tou fiafia ai anai logo la ko he kiʼi meʼa kai, pea ʼe mahino ia ʼe fua lelei anai kia tatou ʼi te faʼahi fakalaumalie.
Ke Tou Fefakalotomalohiʼaki ʼo “Laka Age”
16 ʼE feafeaʼi mo kapau ʼe faigataʼa tau fakaha ki he tahi tau manatu ʼo ʼuhiga mo ia? ʼI tona fakahagatonu, ʼe mole faigataʼa fau hau fakalotomalohiʼi he tahi. Ohage la, ʼe feala pe tau malimali ki ai. Kae moka mole malimali mai, lagi ʼe ʼi ai pe hona kiʼi faigataʼaʼia pea ʼe lagi ʼaoga ke palalau mo he tahi. Pea ʼe feala tau fakafimalieʼi ʼaki pe tau fagono ki ai.—Sakp. 1:19.
17 Ko te tehina tupulaga ʼe higoa ko Henri, neʼe lotomamahi ʼaupito ʼi te temi ʼae neʼe mole kei tauhi ai ʼihi ʼi tona famili kia Sehova. Neʼe kau ai tana tamai, ʼae neʼe ko te tagata ʼafeā. Pea neʼe fakatokagaʼi leva e te taupau ʼo te siliko te lotomamahi ʼa Henri, ʼo ina fakaafe ke nā olo ʼo inu kafe. Neʼe fagono lelei te taupau kia Henri ʼi tana fakaha age te ʼu meʼa ʼae ʼe ina logoʼi. Hili tanā faipalalau, neʼe mahino ai leva Henri, ʼe feala ke tokoni ki tona famili ke natou toe liliu mai ki te moʼoni ʼaki pe tana nofo agatonu. Neʼe ina toe maʼu he fakalotofimalie ʼi tana lau te kapite 46 ʼo Pesalemo mo Sofoni 3:17, pea mo Maleko 10:29, 30.
18 Kotea te ako ʼe feala ke tou taʼofi mai te ʼu faʼifaʼitaki ʼo Marthe mo Henri? ʼE feala kia tatou fuli ke tou fakalotofimalieʼi mo fakalotomalohiʼi he tehina peʼe ko he tuagaʼane ʼi te temi ʼae ʼe ʼaoga ai. Neʼe tohi fenei e te Hau ko Salomone: “E feafeai age anai moka fai he tali lelei i tona lakaga totonu. Ko te mea ae e lelei ki te u mata e ina fakafiafiai te loto; ko he logo lelei e ina fakamalohii te sino.” (Taag. 15:23, 30) ʼE ke iloʼi koa he tahi ʼe lotovaivai peʼe lotomamahi? He koʼe ʼe mole ke lau age he alatike ʼo Te Tule Leʼo peʼe mai tatatou tuʼasila ʼi te Neti? Pea tahi, neʼe fakaha e te apositolo ko Paulo kapau ʼe tou hiva te ʼu katiko ʼe feala ke tou maʼu ai hotatou fimalie. Neʼe ina tohi fenei: “Ke kotou haga akoʼi pea mo kotou haga fakalotomalohiʼi ʼihi ʼaki ni pesalemo, mo ni fakavikiviki ki te ʼAtua, mo ni katiko ʼe kotou hiva ʼaki he lotofakafetaʼi, pea mo kotou hiva kia Sehova ʼaki ʼokotou loto katoa.”—Kol. 3:16; Gaue 16:25.
Koloa Fakalaumalie
ijwbq alatike 39 ¶3
ʼE Feala Koa Ke Tali e He Kilisitiano He ʼu Faitoʼo?
2. ʼE tonu koa ke au kumi te manatu ʼa ʼihi toketa? Ka “lahi te kau faitokoni” pea ʼe fua lelei anai, tafito la mo kapau ʼe kovi tou mahaki.—Taʼaga Lea 15:22.
2-8 SUNIO
KOLOA ʼO TE TOHI-TAPU TAʼAGA LEA 16
Ko Fehuʼi ʼe Tolu Ke Feala Hatatou Toʼo He ʼu Tonu ʼe Lelei
Ke Ke Fai He ʼu Tonu ʼe Fakapotopoto ʼi Tau Kei Tupulaga
11 ʼE tou maʼu ia te fiafia moʼoni mai tatatou tauhi ʼae kia Sehova. (Taag. 16:20) Neʼe hage ia neʼe ʼi ai te temi neʼe mole kei fiafia ai ia Paluke, ia te sikalaipe ʼa Selemia. Neʼe kamata fakamuʼamuʼa e Paluke ia te ʼu meʼa ʼae neʼe loto ki ai kaʼe mole ko te meʼa ʼae neʼe loto ki ai ia Sehova. Neʼe tokagaʼi e Sehova ia te faʼahi ʼaia, koia neʼe ina ui age ai kia Paluke ke tuku tana kumi ni meʼa lalahi maʼa ia. Pea kapau ʼe fakalogo ki ai, ʼe hao anai mai te fakaʼauha ʼo Selusalemi. (Sel. 45:3, 5) Kotea ʼae neʼe feala ke fiafia ai ia Paluke? Ko tana fai ia te meʼa ʼae ʼe loto ki ai pea mo mate ai, peʼe ko tana fai ia te meʼa ʼae ʼe loto ki ai ia Sehova pea mo hao mai te fakaʼauha ʼo Selusalemi.—Sakp. 1:12.
12 Neʼe fiafia ia te tehina ko Ramiro ʼi tana tokoni ki ʼihi. Neʼe ina ui fenei: “Neʼe au lahilahi ake ʼi he kiʼi famili ʼe masiva ʼi te kiʼi kolo ʼi te ʼu moʼuga ʼo Bolivie. Koia ʼi te ui mai e toku taʼokete ʼe ina totogi taku ako ʼi te univelesite, neʼe ko he faigamalie lahi ʼaia kia au. Kaʼe neʼe hoki au papitema age pe pea neʼe fakaafe au e he pionie ke ma kaugā olo ʼo faifakamafola ʼi he kiʼi kolo. Neʼe au alu ki te koga meʼa ʼaia, ʼo ako faikosi pea neʼe avahi ai toku fale faikosi moʼo totogi ʼaki te ʼu meʼa ʼae neʼe ʼaoga mai.” Tokolahi ʼi te kolo ʼaia neʼe natou tali ke natou ako ia Tohi-Tapu. Ki muli age, neʼe fakatuʼu ia te kokelekasio foʼou ʼe natou palalau ʼi he tahi lea ʼo te fenua, pea neʼe toe palalau ia Ramiro ʼi te lea ʼaia. Koia neʼe ina fakatuʼutuʼu ai ke kau ki te kokelekasio ʼaia pea kua taʼu hogofulu ia tana kau ki ai. Neʼe ina ui, ʼe mole he tahi age gaue ʼe feala ke ina maʼu ai ia he toe fiafia ʼi tana tokoni ʼae ki te hahaʼi ke natou ako ia te Tohi-Tapu ʼi tanatou lea.
Kua Kotou Fetogi Koa?
KO TE ako ʼae neʼe tou maʼu pea mo te agaaga maʼuli ʼo totatou fenua, ohage ko ʼotatou kaumeʼa, mo tatatou aga ʼi fenua pea mo te hahaʼi ʼae neʼe tou maʼuʼuli mo ia, neʼe malave kia tatou fuli. Koia la ʼae ʼe tou leleiʼia ai he faʼahiga meʼa kai mo he faʼahiga teuteu pea mo tou maʼu he faʼahiga aga.
2 Kae ko ʼihi faʼahi ʼe maʼuhiga age ʼi te faʼahiga teuteu peʼe ko te meʼa kai. Ohage la ʼi tatatou lahilahi ake neʼe akoʼi mai ʼe ʼi ai te ʼu meʼa ʼe lelei pea mo kovi. Kaʼe ʼe kehekehe te hahaʼi ʼo feia mo ʼanatou manatu ʼo ʼuhiga mo te meʼa ʼae ʼe lelei pea mo ʼae ʼe kovi. Ko te ʼu tonu ʼae ʼe tou fai ʼe toe mulimuli ki totatou leʼo ʼo loto. ʼE ui ʼi te Tohi-Tapu, tuʼumaʼu pe “ko te kau pagani, ae e mole natou mau te lao, e natou fai mahani te mea e fakaha e te lao.” (Loma 2:14) Kae moka ʼe mole tou maʼu he lao ʼe haʼu tonu mai te ʼAtua, pea ʼe feala pe koa hatatou mulimuli ki te ʼu fakatuʼutuʼu fakafamili peʼe ko ʼae kua faimahani ʼi te potu ʼae ʼe tou maʼuʼuli ai?
3 ʼE ʼi ai tupuʼaga maʼuhiga ʼe lua ke mole fai ai e te kau Kilisitiano te faʼahi ʼaia. ʼUluaki, ʼe ui fenei ʼi te Tohi-Tapu: “E i ai he ala e matalelei ki te tagata, kae ko tona fakaosi ko te ala o te mate.” (Taag. 16:25) ʼE tou heʼe haohaoa, koia ʼae ʼe mole feala ai ke tou takitaki lelei tatatou haʼele. (Taag. 28:26; Sel. 10:23) Lua, ʼe ui ʼi te Tohi-Tapu, ko Satana ʼe ko “te ʼatua ʼo te sekulo [“te tuʼu,” MN] ʼaeni.” ʼE ina puleʼi te ʼu faʼahiga manatu ʼa te malama ʼo ʼuhiga mo te ʼu meʼa ʼae ʼe lelei peʼe kovi pea mo te ʼu meʼa ʼae kua leleiʼia e te tokolahi. (2 Ko. 4:4; 1 Soa. 5:19) Kapau ʼe tou loto ke tou fakafiafia ia Sehova pea ke ina tapuakinaʼi tatou, pea ʼe tonu ke tou fakalogo ki te tokoni ʼaeni ia Loma 12:2, Tauhi Foou: “Pea aua tautou fakatatau ki te taitupu aeni, kae koutou fetogi aki te fakafoou o toutou atamai, ke koutou iloi, pe kotea te finegalo o te Atua, te mea e lelei mo taau mo ia pea mo te mea ae e katoa.”
Koloa Fakalaumalie
it-1 651
Fakatonutonu
Te ʼu nunuʼa ʼo te mole tokagaʼi peʼe meʼa noaʼi ʼo te ʼu fakatonutonu. ʼE fehihiʼa te kau agakovi, te kau agavale mo te hahaʼi ʼae ʼe natou meʼa noaʼi te aga ʼae ʼe tonu ke fai ki te fakatonutonu ʼa Sehova ʼo natou liʼaki katoa. (Ps 50:16, 17; Taa 1:7) ʼE tau iku te agavale ʼaia ki he fakatuʼā mamafa. Ohage pe ko tona ui ʼi te taʼaga lea ʼaeni: “ ʼE fakatuʼā te kau vale ʼi tanatou agavale.” (Taa 16:22) ʼE feala ai ke natou masisiva, ke fakalainoaʼi natou, mo mahahaki pea mo mamate fakatomuʼa. Pea ʼe ha lelei ʼi te hisitolia ʼa te kau Iselaele ʼe feala ke kovi ʼaupito te ʼu nunuʼa. Neʼe mole natou tokagaʼi tonatou akonakiʼi e te ʼu polofeta ʼaki ni fakatonutonu. Neʼe mole natou tokagaʼi pe foki mo tonatou akonakiʼi ʼae e Sehova ʼo mole ina tapuakiʼi peʼe puipui natou. Koia neʼe fakahoko ai kia natou te fakatuʼā mamafa ʼae neʼe kua tala: te malo ʼa ʼihi ia natou mo tonatou ʼave popula.—Sel 2:30; 5:3; 7:28; 17:23; 32:33; Ose 7:12-16; 10:10; Sof 3:2.
9-15 SUNIO
KOLOA ʼO TE TOHI-TAPU TAʼAGA LEA 17
Ke Tokalelei Tokolua ʼOhoana
g 9/14 11 ¶2
Tou Tauʼi Te Lotokovi
Vakavakaʼi lelei ia koe totonu. ʼE ui ʼi te Tohi-Tapu, ko ʼihi ʼe “laga kē” mo “hoko ita.” (Taaga Lea 29:22) ʼE ke feia koa mo koe? Fai te ʼu fehuʼi ʼaeni: “ ʼE kei au nofo koa mo hoku ita? ʼE au ita vave koa? ʼE au fakalalahi koa he ʼu kiʼi meʼa laulaunoa?” ʼE ui ʼi te Tohi-Tapu: “Ko ia ʼae ʼe palalau tuʼumaʼu ki he aluʼaga ʼe ina veteki he ʼu kaumeʼa lelei.” (Taʼaga Lea 17:9; Ekelesiasi 7:9) ʼE feala pe ko hoko te aluʼaga ʼaia ʼi te nofo ʼohoana. Koia kapau ʼe ke tau nofo mo hou ita, fai te fehuʼi ʼaeni: ‘ ʼE feala koa ke toe lahi age taku kataki fualoa ki toku ʼohoana?’—Pelesepeto Fakatohi-tapu: 1 Petelo 4:8.
w08 1/5 10 ¶6-11 ¶1
Fakatokatoka Te ʼu Fihifihia
1. Fakatuʼutuʼu he temi ke faipalalau ki te fihifihia. “ ʼE ʼi ai te temi kia meʼa fuli, . . . he temi ke fakalogologo ai mo he temi ke palalau ai.” (Ekelesiasi 3:1, 7) Ohage pe ko tona ʼasi mai ʼi te fihi ʼi te kamata, ka mole tatau te ʼu manatu pea ʼe feala ke tupu ai ni kē. Kapau koia, faigaʼi ke ʼai muʼa he kiʼi tuʼu ʼo te faipalalau, ko tona fakaʼuhiga ke kotou “fakalogologo” ʼi muʼa ʼo he fetalanoaʼaki. ʼE mole kotou maumauʼi anai ʼakotou felogoi mo kapau ʼe kotou mulimuli ki te tokoni Fakatohi-tapu ʼaeni: “ ʼE hage te kamata ʼo he kē ko te avahi ʼo he kaupa ʼe ina taʼofi te vai. ʼI muʼa ʼo te hoko ʼo te kē, mavae ʼi te fakaʼapaʼapa.”—Taʼaga Lea 17:14.
Kae ʼe ʼi ai foki “he temi ke palalau ai.” ʼE hage te ʼu fihifihia ko te vao kovi ʼae ʼe mafola mo kapau ʼe mole tou taʼaki. Koia ʼaua naʼa kotou meʼa noaʼi ʼo kotou manatu ʼe puli feia pe anai. Kapau ʼe kotou fakagata te faipalalau, kotou fakaʼapaʼapa ki tokotou hoa ʼo fakatuʼutuʼu he temi ki tona hoko atu, kae ʼaua naʼa ʼatalitali fualoa. ʼE feala ai anai ke kolua maʼuliʼi te pelesepeto ʼaeni: “ ʼAua naʼa kotou iita ʼo kaku ki te to ʼo te laʼa.” (Efeso 4:26) Kae ʼe tonu foki ke kotou fakahoko.
Koloa Fakalaumalie
it-2 432-433 ¶8
Mata
ʼE ha lelei te ʼu meʼa ʼae ʼe logoʼi e he tahi ʼi tana faʼahiga sio. ʼE feala ke ha ʼaki te ʼu mata pe ʼe lotomanavaʼofa he tahi peʼe kailoa. (Tet 19:13) ʼE ‘kivi mata’ he tahi moka vava peʼe moka ʼe agakaka. (Ps 35:19; Taa 6:13; 16:30) ʼE ui ʼo ʼuhiga mo he tahi ʼe mole ina fia tokagaʼi tona tatau, peʼe mole fia tokoni ki ai, ko he tahi ʼe ina pupunu peʼe ina uufi ʼona mata. (Mat 13:15; Taa 28:27) ʼE tou lau, ʼe sio te vale “ki te potu taupotu ʼo te kele,” pea ʼe evaeva ʼona mata ʼo mole ina tokagaʼi he meʼa, koteʼuhi ko ʼona mata ʼe ʼi te potu fuli, kae mole ʼi te potu ʼae ʼe tonu ke sio ki ai. (Taa 17:24) Maʼia mo te malolo fakasino, te malohi mo te fiafia ʼa he tahi ʼe ʼasi pe ʼi ʼona mata. (1Sa 14:27-29; Tet 34:7; Sop 17:7; Ps 6:7; 88:9) Neʼe ui e te hau ko Sosafate kia Sehova: “ ʼE haga atu ʼomatou mata kia te koe.”—2Kk 20:12.
16-22 SUNIO
KOLOA ʼO TE TOHI-TAPU TAʼAGA LEA 18
Kotou Fakalotofimalieʼi Ia Natou ʼAe ʼe Mahahaki
ʼE Kalaga Malohi Te Poto Moʼoni
17 Kotou fakakaukau ʼi muʼa ʼo takotou palalau. Kapau ʼe mole tou nofo tokaga, ʼe feala ke tou fakamamahiʼi he tahi ʼaki ʼatatou palalau. ʼE ui fenei ʼi te Tohi-Tapu: “ ʼE hage ko he heleta te ʼu palalau ʼae ʼe mole fakakaukauʼi, kae ʼe fakamalolo te ʼu palalau ʼa te kau popoto.” (Taag. 12:18) ʼE tou taupau he ʼu felogoi lelei mo ʼihi moka ʼe mole tou fakamafola ni loi ʼo ʼuhiga mo ʼanatou hala. (Taag. 20:19) Kapau ʼe tou loto ke fakalotofimalie ʼatatou palalau ki te hahaʼi pea ke mole fakamamahiʼi ai natou, ʼe tonu ke tou lau tuʼumaʼu te Folafola ʼa Te ʼAtua mo metitasio ki ai. (Luka 6:45) Ka tou metitasio ki te meʼa ʼae ʼe tou lau ʼi te Tohi-Tapu, ʼe feala ke hage ʼatatou palalau ko he matapuna ʼo te poto, ʼe ina fakalotomalohiʼi ai ʼihi.—Taag.18:4.
mrt alatike 19 ʼa takai
ʼE Feafeaʼi Hatatou Tauʼi He Mahaki Neʼe Mole Tou ʼAmanaki Ki Ai
Fagono ki ai. Ka fia palalau tou kaumeʼa, pea ko te tokoni ʼae ʼe lelei age ko tau fagono ki ai. ʼAua tau manatu ʼae ʼe tonu ke ke tali ki ʼana palalau fuli. ʼI te agamahani, ʼe tonu pe ke ke fagono ki ai. ʼAua naʼa ke fakamauʼi ia ia, tatau aipe pe kotea ʼae ʼe ina ui. Pea ʼaua naʼa ke ui ʼe ke iloʼi te ʼu meʼa ʼae ʼe ina logoʼi, tafito la mo kapau ʼe hage mai ʼe mole mahaki.—Taʼaga Lea 11:2.
Ke Lelei ʼAu Palalau. ʼE moʼoni, ʼe mole ke iloʼi tuʼumaʼu pe kotea ʼae ka ke ui ki hou kaumeʼa ʼe mahaki. Kae ʼe feala pe ke ke ui age ʼe ke iloʼi ʼe tau nei mo he aluʼaga faigataʼa. ʼE mahino ia, ʼe ina leleiʼia anai he ʼe mole ke nofo fakalogologo. ʼE feala foki ke ke fai ni palalau ʼaki tou loto katoa ohage la, “Mole he kupu feʼauga ʼe au maʼu atu ki tou lotomamahi, kae ʼe au loto ke ke iloʼi ʼe au manatuʼi koe.” Kae ʼaua naʼa ke fai te ʼu palalau ʼaeni, ohage la, “Koʼena ʼe lelei pe” peʼe “ ʼAmusia koe ʼe mole ke. . . ”
Kapau ʼe ke fai ni fekumi ʼo ʼuhiga mo tona mahaki, ʼe ke fakaha ai anai ʼe ke ʼofa ʼi tou kaumeʼa. ʼE malave anai ki ai ʼau faiga ʼae ke ke mahino ki te aluʼaga ʼae ʼe tau mo ia. Pea ʼe logo loto anai mo ʼau palalau. (Taʼaga Lea 18:13) Kae ʼaua naʼa ke foaki ni tokoni mo kapau neʼe mole ina kole atu.
Tau faʼahiga tokoni ki ai. ʼAua naʼa ke manatu ʼe ke iloʼi pe kotea ʼae ʼe tonu ke fai. ʼE lelei age tau fehuʼi pe ke lava tokoni feafeaʼi ki ai. Kae, manatuʼi ʼe lagi faigataʼa anai ki tou kaumeʼa hana fakaha fakahagatonu atu ʼe ʼaoga ki ai he tokoni. ʼE mole loto ia ke liliu ko he kavega. Koia ʼe lagi lelei age hau ui age pe la ke ke fai ʼana fakatau, tana menasi peʼe ko he tahi ʼu gaue.—Kalate 6:2.
Haga tokoni ki ai. ʼE lagi ina holoʼi anai ni fakatuʼutuʼu neʼe kolua fai ʼuhi ko te mahaki, peʼe lagi mole fia palalau anai. Kae ke ke kataki fualoa mo lotomahino. Pea ke hoko atu tau lagolago ki ai.—Taʼaga Lea 18:24.
Tou Tokoni Kia Natou ʼAe ʼe Mahaki ʼUlu
“Kotou fai he ʼu palalau fakalotofimalie.”—1 TESALONIKA 5:14.
Lagi ʼe hoha ʼaupito tokotou kaumeʼa peʼe manatu ia ʼe mole hona ʼaoga. Tatau aipe pe ʼe kotou iloʼi pe kotea he ʼu palalau ʼe feala ke kotou fai age ki ai, kae kapau ʼe kotou ui age ki ai ʼe kotou ʼoʼofa ia ia, ʼe feala ke ina maʼu ia he fakalotofimalie pea mo he fakalotomalohi.
“ ʼE fakaha e he kaumeʼa moʼoni tona ʼofa ʼi te temi fuli pe.”—TAʼAGA LEA 17:17.
Kotou tokoni ki tokotou kaumeʼa. ʼAua naʼa kotou manatu ʼe kotou iloʼi pe kotea te tokoni ʼe ʼaoga ki ai, kotou fakalavelave fakahagatonu ki ai. Kapau ʼe mole ina iloʼi pe kotea ʼae ʼe ʼaoga moʼoni ki ai, kotou fai he fakatuʼutuʼu mo ia, ohage ke kotou olo ʼo haʼele. ʼE feala ke kotou ui age ki ai ke kotou olo faifakatau, peʼe ke kotou tokoni ki te fai ʼo tana menasi, mo te tahi atu ʼu gaue.—Kalate 6:2.
“Kotou faʼa kataki.”—1 TESALONIKA 5:14.
ʼE lagi mole fia palalau atu tokotou kaumeʼa. Kapau koia pea kotou ui age ki ai, ko te temi ʼae ʼe fia palalau ai, ʼe kotou fiafia anai ʼi te fagono ki ai. ʼE feala pe ke ina fai atu he ʼu palalau ʼe fakatupu lotomamahi, ʼuhi pe ko tona mahaki. Peʼe feala ke ina holoʼi he fakatuʼutuʼu neʼe kotou fai mo ia, peʼe ita. Ka kotou tokoni kia ia, kotou faʼa kataki pea mo lotomahino.—Taʼaga Lea 18:24.
Koloa Fakalaumalie
it-2 1004-1005
Vahe, Toho
Ko te kupu gôral ʼe fakaʼuhiga ki he toho neʼe fai ʼo ʼuhiga mo he vahe pea mo te meʼa ʼae ʼe maʼu mai he toho, he vahe. Koia ʼe fakaʼaogaʼi ʼi tona ʼuhiga moʼoni peʼe fakata, ko te “vahe” peʼe “tofiʼa.” (Sos 15:1; Ps 16:5; 125:3; Esa 57:6; Sel 13:25) Neʼe fai te agamahani ʼae ko te toho ʼi te temi muʼa ke maʼu ai he tonu ki ʼihi aluʼaga. Neʼe fenei tona faʼahiga fai, neʼe ʼai he ʼu kiʼi maka, peʼe ko he ʼu kiʼi lauʼi papa, peʼe ko he ʼu kiʼi lauʼi maka ki he tapaʼi kofu, peʼe ki he ipu pea luluʼi leva. Neʼe fili ia ia ʼae neʼe to ki ai te toho (te meʼa ʼae neʼe fakaʼaogaʼi). Ka fai he toho, ʼe fai he faikole ohage pe ko te fai ʼo he fakapapau. Neʼe feala ke fai leʼo lahi te faikole peʼe ke talanoa pe ki ai, kae neʼe kumi mo fakatalitali te tokoni ʼa Sehova.
Tona fakaʼaogaʼi. ʼE ui ia Taʼaga Lea 16:33: “ ʼE fai he toho ʼi te tagaʼi kofu, kae ko Sehova ʼae ʼe ina fai ia tonu fuli.” ʼI Iselaele, neʼe lelei tona fakaʼaogaʼi mo kapau neʼe fakaʼaogaʼi moʼo fakagata he fihi: “ ʼE fakagata te ʼu kē ʼi te fai ʼo he toho, pea ʼe ina fakatokatoka anai ni kau fakafeagai malolohi.” (Taa 18:18) Neʼe mole ko he gaoʼi peʼe gaoʼi paʼaga. Neʼe mole ko he gaoʼi ʼe feala ke maʼu paʼaga ai peʼe ke puli he falā. Neʼe mole ko he fakatuʼutuʼu ke koloaʼia ai te fale lotu peʼe ko te ʼu pelepitelo, peʼe ko te foaki falā ki ni kautahi maʼa natou ʼae ʼe faigataʼaʼia. Kae ko te kau Loma neʼe natou fakaʼaogaʼi kovi te fai ʼo he toho, ohage pe ko tona ui ia Pesalemo 22:18, neʼe natou toho ke natou iloʼi pe ko ai ʼae ka ina maʼu te ʼu mutuʼi meʼa ʼa Sesu.—Mat 27:35.
23-29 SUNIO
KOLOA ʼO TE TOHI-TAPU TAʼAGA LEA 19
Liliu Ko He Kaumeʼa Moʼoni Ki ʼOu Tehina Mo Tuagaʼane
Ke Malohi Tuʼumaʼu Tatatou Feʼofaʼaki
16 Tou tokagaʼi tafito te ʼu kalitate ʼo ʼotatou tehina mo tuagaʼane kae mole ko ʼonatou vaivaiʼaga. Tou toʼo te faʼifaʼitaki ʼaeni. Ohage la ʼe ke fakatahi mo he ʼu tehina mo tuagaʼane. ʼE kotou fiafia pea ʼi te fakaʼosi ʼe ke toho he ʼu pāki ʼo kotou fuli. ʼE mole ke toho pe he ʼu pāki ʼe lua. Kae lagi ko pāki ʼe tolu, naʼa ʼi ai he pāki ʼe mole lelei. Pea ʼe ke tokagaʼi ʼi he pāki ʼe mata mamalu he tehina. Kotea ka ke fai mo te pāki ʼaia? ʼE ke molehi anai he ʼe ʼi te ʼu pāki ʼae ʼe lua ko natou fuli ʼae ʼe tuʼu ai, ʼo feia mo te tehina, ʼe natou malimali.
17 ʼE tatau te ʼu pāki ʼae ʼe lelei mo te ʼu suvenia ʼae ʼe tou fia taupau. ʼI te agamahani, ʼe tou maʼu he ʼu suvenia lelei mai tatatou fakatahi mo ʼotatou tehina mo tuagaʼane. Kae kapau neʼe ui peʼe fai e he tahi he faʼahi neʼe mole tou leleiʼia. Kotea ʼae ka tou fai? ʼE tou faiga anai ke tou galoʼi te faʼahi ʼaia, ohage pe ko tatatou molehi te pāki ʼae ʼe mole lelei. (Taag.19:11; Efe. 4:32) ʼE feala noa pe hatatou fakamolemole te hala ʼaia neʼe fai e totatou tehina peʼe tuagaʼane, koteʼuhi ʼe lahi age te ʼu temi neʼe tou fakafiafia ai mo ia pea ʼe kei tou manatuʼi. ʼE ko te ʼu suvenia lelei ʼaia ʼe tou fia taupau pea ʼe maʼuhiga age kia tatou.
Ke Toe Malohi Age Tou ʼOfa
10 ʼE toe feia mo tatou, ʼe tou kumi he ʼu aluʼaga ke tou tokoni ai ki ʼotatou tehina mo tuagaʼane. (Hep. 13:16) Tou vakaʼi pe kotea ʼae neʼe fai e Anna mo tona ʼohoana, ʼae neʼe tou palalau ki ai ʼi te alatike kua ʼosi. ʼI te ʼosi ʼo he afā, neʼe nā olo ʼo fakasiosio he kiʼi famili ʼe Fakamoʼoni kia Sehova. Neʼe nā sio ai kua maumau te ʼato ʼo tonatou ʼapi, pea neʼe mole kei honatou ʼu mutuʼi meʼa maʼa. ʼE fakamatala fenei e Anna: “Neʼe ma ʼave ʼonatou mutuʼi meʼa ʼo fo, mo fakamolemole pea mo fetuʼi. Pea neʼe ma toe ʼave leva kia natou. Kia maua, neʼe ko he kiʼi tokoni veliveli pe ʼaia neʼe ma fai kia natou, kae neʼe tupu ai tomatou fakakaumeʼa lelei ʼo kaku mai ki te temi nei.” Ko te ʼofa ʼo Anna mo tona ʼohoana ki te ʼu tehina mo tuagaʼane neʼe uga ai naua ke nā fai he ʼu gaue moʼo tokoni kia natou.—1 Soa. 3:17, 18.
11 Ka tou fakaha ki te ʼu tehina mo tuagaʼane tatatou agalelei mo totatou ʼofa, ʼe natou tokagaʼi ai tatatou faiga ʼae ke tou faʼifaʼitakiʼi ia Sehova. Pea lagi mole natou maʼu anai he faigamalie ke natou fakamalo mai. Ko te tuagaʼane ʼi Asia, ʼae kua tou ʼosi palalau ki ai, ʼe ina manatuʼi ia natou ʼae neʼe tokoni age kia ia ʼi tana kei veliveli. ʼE ina ui fenei: “ ʼE au lotofakafetaʼi lahi ki te ʼu kiʼi tehina ʼaia neʼe ʼomai ʼo kumi au ke matou olo ʼo faifakamafola. Neʼe au alu mo natou, neʼe natou fakaafe au ke matou kakai, pea natou toe ʼave au ki fale. Kua au mahino ʼi te temi nei neʼe mole faigafua kia natou. Kae neʼe natou tokoni lahi mai he neʼe natou ʼoʼofa ia au.” ʼE moʼoni, ʼe mole fakamalo mai anai te hahaʼi fuli ʼae neʼe tou tokoni kia natou. ʼE ui e te tuagaʼane ʼaia mai Asia: “ ʼE au fia fakamalo age kia natou ʼaia, kae mole au iloʼi pe kua natou nonofo ʼifea ʼi te temi nei. Kae ʼe iloʼi e Sehova, koia ʼe au kole ai ke ina fakapale natou.” ʼE moʼoni te ʼu palalau ʼaia ʼa te tuagaʼane. ʼE tokagaʼi e Sehova moka tou agalelei ki ʼihi, tatau aipe pe mole faʼa lahi te meʼa ʼae ʼe tou fai maʼa natou. Kae kia Sehova ʼe ko he sakilifisio maʼuhiga ʼaia pea ʼe hage kia ia ko he maʼua ʼe ina huʼi mai anai.—Lau ia Taʼaga Lea 19:17.
Tou Haga Fakaha Te ʼOfa Agatonu
6 ʼE tou ui anai ʼo ʼuhiga mo he tagata gaue ʼe agatonu ki tona fale gaue mo kapau kua lauʼi taʼu tana gaue ai. Kae lagi heʼeki pe la felaveʼi mo te patolo pea mo ʼona tokoni gaue. Pea ʼi ʼihi temi ʼe mole manatu tahi mo te ʼu tonu ʼae ʼe toʼo. ʼE mole feala ke tou ui ʼe ʼofa ʼi tona fale gaue, kae ʼe fiafia ʼi te maʼu ʼo hana gaue ʼe totogi ai ia ia. ʼE hoko atu anai tana gaue ai ʼo kaku ki tana letelete, mo kapau ʼe mole ina maʼu he tahi age gaue ʼe lelei age tona totogi..
7 Kotea te kehekehe ʼo te tagata gaue ʼaia ʼe agatonu ki tona fale gaue pea mo he tahi ʼe ina fakaha te ʼofa agatonu? ʼE mole tatau ʼonā aluʼaga. ʼI te temi muʼa, kotea ʼae neʼe ina uga te ʼu kaugana ʼa te ʼAtua ke natou fakaha te ʼofa agatonu? Neʼe natou fai te faʼahi ʼaia, koteʼuhi neʼe natou lotolelei ki ai kae neʼe mole ko he fakamaʼua kia natou. Tou toʼo te faʼifaʼitaki ʼo Tavite. Neʼe lotolelei ke ina fakaha te ʼofa agatonu ki tona kaumeʼa ko Sonatane logo la neʼe faigaʼi e te tamai ʼa Sonatane ke ina matehi ia ia. Hili ni taʼu ki te mate ʼa Sonatane, neʼe haga fakaha e Tavite ia te ʼofa agatonu ʼaki tana ʼofa kia Mefiposete, te foha ʼo Sonatane.—1Sam. 20:9, 14, 15; 2 Sam. 4:4; 8:15; 9:1, 6, 7.
Koloa Fakalaumalie
it-1 516
Tokoni, Faitokoni
ʼE maʼu e Sehova tokotahi pe te poto. ʼE mole ʼaoga kia te ia he tokoni mai he tahi. (Esa 40:13; Lom 11:34) ʼE feala ki tona ʼAlo ke liliu ko he “Faitokoni Taulekaleka,” mo he takitaki, koteʼuhi neʼe ina maʼu mo mulimuli ki te ʼu tokoni ʼa tana Tamai pea ʼe ina toe maʼu foki mo tona laumalie. (Esa 9:6; 11:2; Soa 5:19, 30) ʼE ha lelei mai ai, ʼe ʼaoga he tokoni mo kapau ʼe mulimuli ki te ʼu fakatotonu ʼa Sehova. Kapau ʼe fakafeagai he tokoni ki te Maʼoluga, ʼe mole hona ia ʼaoga. Pea ʼe mole pe la ko he tokoni ia.—Taa 19:21; 21:30.
30 SUNIO–6 SULIO
KOLOA ʼO TE TOHI-TAPU TAʼAGA LEA 20
ʼE Maui Malie Feafeaʼi Te Fakatahi ʼa He Foʼi Toko Lua?
Ke Fakaalualu Lelei Takolua Fakatahi
3 Logo la ʼe ko he meʼa fakafiafia te fakatahi ʼa he tagata mo he fafine, kae ʼe tonu ke nā mahino lelei ki te maʼuhiga ʼo te faʼahi ʼaia, koteʼuhi ʼe lagi nā fai anai te tonu ʼae ke nā ʼohoana. Pea ʼi te ʼaho ʼo tonā ʼohoana, ʼe nā fai te fakapapau ia muʼa ʼo Sehova ke nā feʼofaʼaki mo fefakaʼapaʼapaʼaki ʼi tonā maʼuli katoa. ʼI muʼa ʼo tatatou fai he fakapapau ʼe tonu ke tou fakakaukauʼi lelei. (Lau ia Taʼaga Lea 20:25.) ʼE toe feia mo te fakapapau ʼae ʼe fai e he tokolua moka nā ʼohoana. Pea ko te temi ʼae neʼe nā fakatahi ai neʼe fakafealagia ke nā feiloʼileleiʼaki pea mo toʼo he tonu ʼe lelei. ʼE feala ke nā fai te tonu ʼae ke nā ʼohoana peʼe ke nā fakagata tanā fakatahi. Kae kapau ʼe nā fai te tonu ʼae ke fakagata, ʼe mole ui leva neʼe nā fai he aga ʼe kovi. Neʼe ʼaoga ai te temi ʼae neʼe nā fakatahi ai ke nā iloʼi pe ʼe tonu ke nā ʼohoana peʼe kailoa.
4 ʼE maʼuhiga ke mahino lelei te kau selipatea, ʼe fakatahi he tehina mo he tuagaʼane ke nā iloʼi ai pe ʼe nā ʼohoana anai. ʼE mole fakatahi anai mo he tahi kae ʼe ina iloʼi lelei pe ʼe mole ʼohoana anai mo ia. Kae ʼe mole gata pe ki te kau selipatea ʼae ʼe tonu ke natou maʼu te manatu ʼae ʼe lelei. Ko tatou fuli ʼe tonu ke tou manatuʼi pe koʼe ʼe fakatahi he tehina mo he tuagaʼane. Ohage la ʼe manatu ʼihi, ka fakatahi he tokolua, ʼe tonu ke nā ʼohoana. ʼE malave feafeaʼi te taʼi manatu ʼaia ki te ʼu Kilisitiano selipatea? Ko te tuagaʼane selipatea ko Melissa mai Amelika, ʼe ina ui: “Ka fakatahi he tehina mo he tuagaʼane, pea ʼe fakaʼamu e ʼihi Fakamoʼoni ke nā ʼohoana. ʼUhi ko te taʼi manatu ʼaia, ʼe hoko atu pe te fakatahi ʼa he tehina mo tuagaʼane logo la ʼe nā manatu ʼe lelei age ke nā fakagata. Pea ko ʼihi atu Kilisitiano selipatea ʼe natou fakafisi ke natou fakatahi. ʼE feala ke lahi tonatou hoha.”
ʼE Feafeaʼi Hau Maʼu He Tahi ʼe Lelei Ke Kolua ʼOhoana?
8 ʼE feafeaʼi hau sioʼi te aga ʼa he tahi kae mole ina iloʼi? ʼI te ʼu fono ʼo te kokelekasio peʼe ko te ʼu temi malolo, ʼe feala anai hau sio pe ʼe lelei ʼana felogoi mo Sehova, ʼo feia mo tona ʼuluagaaga. ʼE ke tokagaʼi anai pe ko ai ʼona kaumeʼa pea kotea te ʼu faʼahi ʼae ʼe palalau ki ai. (Luka 6:45) ʼE tatau koa ʼana fakatuʼutuʼu mo ʼa ʼau? ʼE feala ke ke faipalalau mo te ʼu tagata ʼafea ʼo tana kokelekasio peʼe ko te ʼu tehina mo tuagaʼane kua fotufotuʼa ʼae ʼe natou iloʼi lelei ia ia. (Taag. 20:18) Kole age kia natou pe kotea ʼae ʼe ui e ʼihi ʼo ʼuhiga mo ia pea kotea ʼona kalitate. (Lute 2:11) ʼI tau sioʼi ʼaia tana aga, tokaga foki ke mole ufiufi ai ʼuhi ko tau fia iloʼi ia meʼa fuli ʼo ʼuhiga mo ia peʼe ke fakasosaʼa ki ai.
Ke Fakaalualu Lelei Takolua Fakatahi
7 ʼE feafeaʼi hau iloʼi te ʼuhiga moʼoni ʼo ia ʼae ʼe ke fakatahi mo ia? ʼE feala ke ke fai age ni fehuʼi mo ke fagono lelei moka ina tali atu. ʼE tonu ke kolua fefakahaʼaki te ʼu meʼa ʼae ʼi ʼokolua loto pea mo fakaha te moʼoni. (Taag. 20:5; Sakp. 1:19) Lagi feala ke kolua filifili he ʼu gaue ke kolua fakahoko fakatahi ke faigafua ai hakolua faipalalau. Ohage la ke kolua kakai fakatahi, mo haʼele fakatahi ʼi he ʼu koga meʼa ʼe hahaʼi, peʼe kolua faifakamafola fakatahi. Pea ʼe toe feala foki ke kolua feiloʼiʼaki moka kolua fakatahi mo ʼokolua kaumeʼa mo tokolua famili. Pea ke ke fakatuʼutuʼu mo ia ʼae ʼe kolua fakatahi he ʼu gaue ke ke sio ai pe ʼe feafeaʼi tana aga moka hoko ni aluʼaga pea moka felogoi mo ʼihi hahaʼi. Tokagaʼi te meʼa ʼae neʼe faiga ke fai e te tehina ko Melvine mai Pays-Bas. ʼE ina ui ʼo ʼuhiga mo te temi ʼae neʼe fakatahi ai mo Alisia: “Neʼe ma kumi ke ma fai ni gaue ʼe feala ai ke ma feiloʼileleiʼaki. Ohage la, ʼi ʼihi temi neʼe ma kuka fakatahi peʼe ma fai he ʼu gaue ʼo te loto fale. ʼI tamā fai te ʼu gaue ʼaia, neʼe ha ai ʼoma kalitate mo ʼoma vaivaiʼaga.”
8 ʼE toe feala foki hakolua feiloʼileleiʼaki moka kolua ako fakatahi he ʼu manatu ʼi te Tohi-Tapu. Kapau ʼe kolua ʼohoana, ʼe tonu anai ke kolua fakatuʼutuʼu he temi ki te ako fakafamili, ke maʼuhiga ai te ʼAtua ʼi tokolua maʼuli fakataumatuʼa. (Ekl. 4:12) Koia, lolotoga takolua fakatahi, ʼe lelei ke kolua toʼo ai he temi ke kolua ako fakatahi. ʼE moʼoni foki, ko he tehina mo he tuagaʼane ʼe nā fakatahi heʼeki nā ʼohoana, pea heʼeki liliu te tehina ko te pule ʼo te tuagaʼane. Kae ʼi takolua ako fakatahi tuʼumaʼu, ʼe feala ai ke ke iloʼi pe ʼe felogoi lelei mo Sehova. Ko Max mo Laysa, te taumatuʼa mai Amelika, neʼe nā maʼu te tahi fua lelei ʼi tanā fai feia. ʼE ui e te tehina: “ ʼI te kamata ʼo tamā fakatahi, neʼe ma ako he ʼu tohi ʼo ʼuhiga mo te fakatahi ʼa he tehina mo he tuagaʼane, ʼo feia mo te nofo ʼohoana pea mo te maʼuli fakafamili. ʼI tamā ako ʼaia, neʼe ma faipalalau ai ki he ʼu faʼahi maʼuhiga, ʼae neʼe feala ke faigataʼa hamā palalau ki ai.”
Koloa Fakalaumalie
it-2 109 ¶9
Malama
ʼE ui ia Taʼaga Lea 20:27: “Ko te manava ʼo he tagata ʼe ko te malama ʼa Sehova, ʼae ʼe ina fakaha ia meʼa fuli ʼae ʼe fufu ʼi tona loto.” Ka manava he tahi, ko tona fakaʼuhiga ka fai e he tahi ni palalau ʼe lelei peʼe kovi, ʼe ha ia tona ʼuluagaaga peʼe ko te ʼu meʼa ʼae ʼi tona loto.—Vakaʼi mo Gau 9:1.