Tou Faʼifaʼitakiʼi Ia Sehova Te ʼAtua ʼAe ʼe Ina Foaki Te Fakalotomalohi

1. Hili te agatuʼu ʼa Atama mo Eva, kotea te fakalotomalohi pea mo te ʼamanaki neʼe foaki e Sehova maʼa te tagata?

KO SEHOVA ʼe ko te ʼAtua ʼae ʼe ina foaki te fakalotomalohi. Neʼe ina fai te faʼahi ʼaia talu mai te temi ʼae neʼe agahala ai te tagata pea mo liliu ai ʼo heʼe haohaoa. Hili pe te agatuʼu ʼa Atama mo Eva, neʼe foaki e te ʼAtua he fakalotomalohi mo he ʼamanaki ki tonā hologa. ʼI te lea fakapolofeta ʼo Senesi 3:15, ʼe fakapapauʼi ai e Sehova, ko Satana te Tevolo pea mo ʼana gaue kovi fuli ʼe maumauʼi anai.—1 Soane 3:8; Fakaha 12:9.

NEʼE FAKALOTOMALOHIʼI E SEHOVA ʼANA KAUGANA ʼI TE TEMI MUʼA

2. Neʼe fakalotomalohiʼi feafeaʼi e Sehova ia Noe?

² Tou fakakaukauʼi age muʼa pe neʼe fakalotomalohiʼi feafeaʼi e Sehova ia tana kaugana ko Noe. Ko te hahaʼi ʼo te temi ʼaia, neʼe agamalohi mo aga heʼe ʼaoga, pea ko Noe pe mo tona famili ʼae neʼe tauhi kia Sehova. Neʼe feala pe ke lotovaivai ia Noe. (Senesi 6:4, 5, 11; Suta 6) Kae neʼe foaki e Sehova te lototoʼa kia Noe ke feala hana tauhi tuʼumaʼu kia te ia pea mo fai te meʼa ʼae ʼe lelei. (Senesi 6:9) Neʼe fakaha age e Sehova kia Noe, ka ina maumauʼi anai te malama agakovi ʼo te temi ʼaia. Pea neʼe fakamahino age ki ai e te ʼAtua, pe ʼe kotea ʼae ʼe tonu ke ina fai mo tona famili ke feala honatou haofaki. (Senesi 6:13-18) Ko Sehova, ko te ʼAtua ʼae neʼe ina fakalotomalohiʼi ia Noe.

3. Neʼe fakalotomalohiʼi feafeaʼi e Sehova ia Sosue? (Vakaʼi te ʼuluaki pāki.)

³ Ki muli age, neʼe fakalotomalohiʼi e Sehova ia tana kaugana ko Sosue, he neʼe ina foaki ki ai he gaue faigataʼa. Neʼe tonu ke ina taki te hahaʼi ʼa te ʼAtua ki te Kele ʼo Te Fakapapau pea mo tauʼi te ʼu foʼi tau malohi ʼo te ʼu puleʼaga ʼi te potu fenua ʼaia. Neʼe mahino ia Sehova ki te ʼu tupuʼaga ʼae ʼe mataku ai Sosue, koia neʼe ina ui fenei ai kia Moisese: “Tuku au fakatotonu kia Sosue, pea ke tokoni kia ia, pea ke fakamalohii tona loto; koteuhi ko ia ae e fakalaka anai ia mua o te hahai aena i te Solotane, pea ko ia ae e ina tuku anai ki te u fanau a Iselaele te fenua aena [ka] ke sio ki ai mai mamao.” (Tetelonome 3:28) Pea neʼe fakalotomalohiʼi tonu leva e Sehova ia Sosue ʼo ina ui fenei: “Neʼe mole au fakatotonu atu koa? Ke ke lototoʼa pea mo malohi. Ke ʼaua naʼa hoha tou loto peʼe ke mataku, koteʼuhi ko Sehova tou ʼAtua ʼe nofo mo koe ʼi te faʼahi fuli pe ʼae ʼe ke alu ki ai.” (Sosue 1:1, 9, MN) ʼE mahino papau ia, neʼe ko he ʼu palalau fakalotofimalie mo fakalotomalohi kia Sosue.

4, 5. (1) Neʼe fakalotomalohiʼi feafeaʼi e Sehova ia tana hahaʼi ʼi te temi muʼa? (2) Neʼe fakalotomalohiʼi feafeaʼi e Sehova ia tona ʼAlo?

⁴ Neʼe toe fakalotomalohiʼi e Sehova ia tana hahaʼi katoa. Ohage la, neʼe iloʼi e Sehova ʼe ʼaoga anai he fakalotomalohi ki tana hahaʼi lolotoga tonatou ʼaunofo ʼi Papiloni, koia neʼe ina fai ai te ʼu palalau fakakikite fakalotomalohi ʼaeni: “Aua naa ke mataku ki he mea, koteuhi e au nofo mo koe; aua naa ke feaveaki ni mata tuania, koteuhi ko au ko tou Atua; e au fakamalohii ia koe, e au hau o tokoni kia koe, e au taofi ia koe aki toku nima matau malo.” (Esaia 41:10) Ki muli age, neʼe fakalotomalohiʼi e Sehova ia te kau ʼuluaki Kilisitiano pea ʼe toe feia pe mo tana fakalotomalohiʼi tatou ia ʼaho nei.—Lau ia 2 Kolonito 1:3, 4.

⁵ Neʼe toe fakalotomalohiʼi e Sehova ia tona ʼAlo. Hili te papitema ʼa Sesu, neʼe logo ki he leʼo mai te lagi ʼe ina ui fenei: “Ko toku ʼAlo ʼaeni, toku ʼofaina, ʼae ʼe au fiafia ai.” (Mateo 3:17) ʼE feala koa hatatou fakakaukauʼi ia te fakalotomalohi ʼo te ʼu palalau ʼaia kia Sesu lolotoga tana minisitelio ʼi te kele?

NEʼE FAKALOTOMALOHIʼI E SESU IA TE HAHAʼI

6. Kotea ʼae ʼe fakalotomalohiʼi tatou ki ai e te lea fakatata ʼa Sesu ʼo ʼuhiga mo te ʼu foʼi taleta?

⁶ Neʼe faʼifaʼitakiʼi e Sesu ia tana Tamai ʼaki tana fakalotomalohiʼi ʼihi ke natou nonofo agatonu. Neʼe ina fai te faʼahi ʼaia ʼaki tana lea fakatata ki te ʼu foʼi taleta, ʼae ʼe ui fenei ai e te pule ki ʼana tagata faifekau agatonu takitokotahi: “ ʼE lelei ʼosi, tagata faifekau agalelei mo agatonu! Neʼe ke agatonu ʼo ʼuhiga mo he ʼu meʼa ʼe mole lalahi. ʼE au fakanofo anai koe ki he ʼu meʼa ʼe lalahi. Ke ke fakafiafia mo tou pule” (Mateo 25:21, 23) Ko he ʼu palalau fakalotomalohi ʼaia ki ʼana tisipulo ke natou haga tauhi agatonu kia Sehova.

7. Neʼe fakalotomalohiʼi feafeaʼi e Sesu ʼana apositolo, kae tafito ia Petelo?

⁷ Logo la neʼe tau fihi te ʼu apositolo ke natou iloʼi pe ʼe ko ai ʼae ʼe lahi age ia natou, kae neʼe kataki fualoa aipe Sesu kia natou. Neʼe ina fakalotomalohiʼi natou ke natou maʼu te agavaivai pea ke natou tauhi ʼonatou tatau kae ke mole tauhi natou e niʼihi. (Luka 22:24-26) Neʼe tuʼa lahi te lakahala ʼa te apositolo ko Petelo mo ina fakalotomamahiʼi ia Sesu. (Mateo 16:21-23; 26:31-35, 75) Kae neʼe mole liʼaki e Sesu ia Petelo ʼi he temi. Neʼe ina fakalotomalohiʼi Petelo mo tuku age ki ai tana gaue, ko te fakalotomalohiʼi ʼo ʼona tehina.—Soane 21:16.

TE ʼU FAKALOTOMALOHI ʼI TE TEMI MUʼA

8. Neʼe fakalotomalohiʼi feafeaʼi e Esekiasi ia tana kau pule solia pea mo te hahaʼi ʼo Selusalemi?

⁸ Maʼia ʼi muʼa ʼo te hifo mai ʼa Sesu ki te kele pea mo ina tuku mai he faʼifaʼitaki, neʼe iloʼi e te ʼu kaugana ʼa Sehova, ʼe tonu ke natou foaki he ʼu fakalotomalohi. Ohage la, ʼi te ʼamanaki ʼohofi ʼo Selusalemi e te kau Asilia, neʼe fakatahitahiʼi ai e Esekiasi ia te kau pule solia mo te hahaʼi ke ina fakalotomalohiʼi natou. Neʼe natou lotomalohi ai ʼi ʼana palalau.—Lau ia 2 Koloniko 32:6-8.

9. Kotea te ako ʼe tou taʼofi mai te faʼahiga fakalotomalohi ʼae neʼe foaki e Sopo?

⁹ ʼE toe feala hatatou taʼofi he ako mai te faʼahiga fakalotomalohi ʼa Sopo. Logo la neʼe ʼaoga kia ia he fakalotomalohi, kae neʼe ina fakaha ki ʼihi pe ʼe feafeaʼi te foaki ʼo he fakalotomalohi. Neʼe ina fakaha ki te ʼu tagata ʼe toko tolu ʼae neʼe ʼomai ʼo fakalotofimalieʼi ia ia pe ʼe feafeaʼi te foaki ʼo he fakalotomalohi. Neʼe ina ui age, kapau la neʼe ko natou ʼae neʼe tonu ke fakalotofimalieʼi, ʼe ina fai anai he ʼu palalau ʼe fakalotomalohi kae mole fakalotomamahi. (Sopo 16:1-5) Kae ki muli age, neʼe fakalotomalohiʼi leva ia ia e Eliu pea mo Sehova totonu.—Sopo 33:24, 25; 36:1, 11; 42:7, 10.

10, 11. (1) He koʼe neʼe ʼaoga he fakalotomalohi ki te ʼofafine ʼo Sefete? (2) Ko ai ʼae ʼe feala ke tou fakalotomalohiʼi ia ʼaho nei?

¹⁰ Neʼe toe ʼaoga he fakalotomalohi ki te ʼofafine ʼo Sefete. Ko te Tuʼi Fakamau ko Sefete tana tamai, neʼe tonu ke ina tauʼi te kau Amone. Neʼe ina fakapapau, kapau ʼe foaki age e Sehova te malo, pea ko ia ʼae ka ʼuluaki haʼu anai ʼo fakafelaveʼi mo ia ʼi tana liliu atu ki tona ʼapi, ʼe ina foaki anai ke tauhi kia Sehova ʼi te tapenakulo. Neʼe malo te kau Iselaele, pea ko ia ʼae neʼe ʼuluaki haʼu ʼo fakafelaveʼi mo Sefete, neʼe ko tona ʼofafine ʼulutokotahi. Neʼe lotomamahi ai ia Sefete. Kae neʼe ina fakahoko tana fakapapau pea ina foaki ai tona ʼofafine ke tauhi ʼi te tapenakulo ʼi tona maʼuli katoa.—Tui Fakamaau 11:30-35.

¹¹ Logo la neʼe faigataʼa kia Sefete, kae lagi neʼe toe faigataʼa age ki tona ʼofafine. Neʼe lotolelei pe ke ina fai te meʼa ʼae neʼe fakapapauʼi e tana tamai. (Tui Fakamaau 11:36, 37) Ko tona fakaʼuhiga, ʼe mole ʼohoana pea ʼe mole maʼu fanau anai. Ko te gataʼaga anai ʼaia ʼo te hakoga ʼo te famili. Neʼe ʼaoga lahi age he fakalotofimalie pea mo hona fakalotomalohi. ʼE ui fenei ʼi te Tohi-Tapu: “Mai te aho aena, nee tuu leva i Iselaele te lekula aeni: I te tau fuli e alu anai te u taahine o Iselaele o fakamanatu te ofafine o Sefete, tagata Kalaate, ia aho e fa.” (Tui Fakamaau 11:39, 40) ʼE fakamanatuʼi mai e te ʼofafine ʼo Sefete ia te kau Kilisitiano ʼae ʼe nonofo selipatea ia ʼaho nei, ke natou gaue lahi age maʼa Sehova. ʼE feala koa ke tou fakamalo age mo fakalotomalohiʼi natou?—1 Kolonito 7:32-35.

NEʼE FAKALOTOMALOHIʼI E TE KAU APOSITOLO ʼONATOU TEHINA

12, 13. Neʼe fakalotomalohiʼi feafeaʼi e Petelo ʼona tehina?

¹² ʼI te po ʼi muʼa ʼo te mate ʼa Sesu, neʼe ina ui fenei ki te apositolo ko Petelo: “Simone, Simone, neʼe ui e Satana ʼe ina loto ke ina fai kia koutou te meʼa ʼae ʼe fai e te tagata moka ina toʼo kehe te tegaʼi fulumeto mai tona kili. Kaʼe neʼe au hufakiʼi koe, ke ʼaua naʼa vaivai tau tui, kaʼe ka toe malohi tau tui, fakalotomalohiʼi ʼou tehina.”—Luka 22:31, 32.

¹³ Ko Petelo neʼe kau ki te kau takitaki ʼi te ʼuluaki kokelekasio Fakakilisitiano. (Kalate 2:9) Neʼe ina fakalotomalohiʼi ʼona tehina ʼaki te lototoʼa ʼae neʼe ina fakaha ʼi te Penikosite pea ki muli age. ʼI te teitei fakaʼosi ʼo tana minisitelio, neʼe ina tohi fenei ki ʼona tehina: “Neʼe au tohi fakanounou atu te ʼu palalau ʼaeni, moʼo fakalotomalohiʼi koutou pea mo fakamoʼoni neʼe fakaha atu e te ʼAtua kia koutou tona ʼofa makehe. Kotou pipiki maʼu ki ai.” (1 Petelo 5:12) ʼAki ʼana tohi, neʼe fakalotomalohiʼi e Petelo te kau Kilisitiano ʼi te temi muʼa. ʼI tatatou atalitali ke fakahoko katoa e Sehova ʼana fakapapau, ʼe ina fakalotomalohiʼi pe tatou ia ʼaho nei.—2 Petelo 3:13.

14, 15. ʼI te Tohi-Tapu ʼe fakalotomalohiʼi feafeaʼi tatou ʼaki te ʼu tohi ʼa Soane?

¹⁴ Neʼe toe kau foki te apositolo ko Soane ki te kau takitaki ʼi te ʼuluaki kokelekasio Fakakilisitiano. Neʼe ina tohi he Evaselio fakaofoofo ʼo ʼuhiga mo te minisitelio ʼo Sesu. Ko te tohi ʼaia ʼi te Tohi-Tapu, neʼe ina fakalotomalohiʼi te kau Kilisitiano ia lauʼi taʼu ʼe teau pea ʼe kei ina fakalotomalohiʼi pe mo tatou ia ʼaho nei. Ohage la, ko te Evaselio pe ʼo Soane ʼe tou maʼu ai te ʼu palalau ʼa Sesu ʼo ʼuhiga mo te kalitate ʼae ʼe ina fakailoga kehe ai ʼana tisipulo moʼoni, ia te ʼofa.—Lau ia Soane 13:34, 35.

¹⁵ ʼE tou toe maʼu foki ʼihi moʼoni maʼuhiga ʼi te ʼu tohi ʼe tolu ʼa Soane. Moka tou lotovaivai ʼuhi ko ʼatatou hala, ʼe tou maʼu he lotofimalie moka tou lau ko te sakilifisio ʼa Sesu ʼe ina “fakamaʼa tatou mai te ʼu agahala fuli.” (1 Soane 1:7) Pea moka hoko atu pe tatatou tukugakoviʼi ia tatou totonu, ʼe tou maʼu anai he fakalotofimalie ʼi tatatou lau ʼae “ ʼe maʼoluga age te ʼAtua ʼi ʼotatou loto.” (1 Soane 3:20) Neʼe ko Soane tokotahi pe ʼae neʼe ina tohi ʼi te Tohi-Tapu, ko “te ʼAtua ʼe ko te ʼofa.” (1 Soane 4:8, 16) ʼI tana lua tohi mo te tolu, ʼe ina fakalotomalohiʼi ai te kau Kilisitiano ʼae ʼe natou haga “mulimuli ki te ala ʼo te moʼoni.”—2 Soane 4; 3 Soane 3, 4.

16, 17. Neʼe fakalotomalohiʼi feafeaʼi e te apositolo ko Paulo ia te kau ʼuluaki Kilisitiano?

¹⁶ Ko te apositolo ko Paulo neʼe ko he faʼifaʼitaki lelei ʼo he tahi ʼe ina fakalotomalohiʼi ʼona tehina. Mole faʼa fualoa ki te mate ʼa Sesu, neʼe nonofo ʼihi kau apositolo ʼi Selusalemi, te kolo ʼae neʼe nofo ai te kolesi pule. (Gaue 8:14; 15:2) Ko te kau Kilisitiano ʼo Sutea, neʼe natou faifakamafola ʼo ʼuhiga mo Kilisito ki he hahaʼi kua natou tui ki he ʼAtua pe ʼe tahi. Kae neʼe taki e te laumalie maʼoniʼoni ia Paulo ke alu ʼo faifakamafola ki te kau Keleka, te kau Loma mo ʼihi atu ʼae neʼe tauhi ki he ʼu tuʼuga ʼatua.—Kalate 2:7-9; 1 Timoteo 2:7.

¹⁷ Neʼe faifagona ia Paulo ʼi te telituale ʼae ʼe higoa ʼi te temi nei ko Tulukia, ʼo feia mo Keleka pea mo Italia. Neʼe faifakamafola ʼi te ʼu telituale ʼaia ki te hahaʼi ʼe mole ko he kau Sutea, pea neʼe ina fakatuʼu ai he ʼu kokelekasio. Kae neʼe faigataʼa te maʼuli ʼa te ʼu tisipulo foʼou. Neʼe fakatagaʼi natou e te hahaʼi ʼo tonatou telituale, koia neʼe ʼaoga ai ke fakalotomalohiʼi natou. (1 Tesalonika 2:14) ʼI te teitei taʼu 50 hili te temi ʼo Sesu, neʼe fai e Paulo ia he tohi fakalotomalohi ki te kokelekasio foʼou ʼae ʼi Tesalonika. Neʼe ina ui fenei: “ ʼE matou fakafetaʼi tuʼumaʼu ki te ʼAtua moka matou manatuʼi ia koutou fuli ʼi ʼamatou faikole, koteʼuhi ʼe matou manatuʼi tuʼumaʼu pe ia muʼa ʼo totatou ʼAtua mo Tamai takotou gaue agatonu, mo takotou gaue kinakina ʼaki te ʼofa pea mo takotou faʼa kataki.” (1 Tesalonika 1:2, 3) Neʼe ina toe kole fenei foki kia natou: “Kotou haga fefakalotomalohiʼaki pea mo fetokoniʼaki.”—1 Tesalonika 5:11.

ʼE FOAKI MAI E TE KOLESI PULE HE ʼU FAKALOTOMALOHI

18. Neʼe fakalotomalohiʼi feafeaʼi ia Filipe e te kolesi pule ʼo te ʼuluaki sekulo?

¹⁸ ʼI te ʼuluaki sekulo, neʼe fakaʼaogaʼi e Sehova ia te kolesi pule moʼo fakalotomalohiʼi te kau Kilisitiano fuli, ʼo kau ai mo natou ʼae neʼe takitaki ʼi te ʼu kokelekasio. Ohage la, neʼe lagolago te kolesi pule kia Filipe, ʼi te temi ʼae neʼe faifakamafola ai ki te kau Samalitana ʼo ʼuhiga mo Sesu. Neʼe natou fekauʼi ai te foʼi toko lua ia natou, ko Petelo mo Soane, ke nā olo ʼo faikole maʼa te kau Kilisitiano foʼou ke natou maʼu te laumalie maʼoniʼoni. (Gaue 8:5, 14-17) Neʼe lotomalohi ai ia Filipe pea mo te ʼu tehina mo tuagaʼane foʼou ʼaia, ʼuhi ko te lagolago age ʼa te kolesi pule.

19. Kotea ʼae neʼe logoʼi e te kau ʼuluaki Kilisitiano ʼi tanatou lau te tohi ʼae mai te kolesi pule?

¹⁹ Ki muli age, neʼe ʼi ai te tonu maʼuhiga neʼe maʼua ke toʼo e te kolesi pule. Neʼe tonu koa ke silikosisioʼi te kau Kilisitiano ʼae neʼe mole ko he kau Sutea ohage ko tona fakamaʼua ʼi te Lao ʼa Moisese? (Gaue 15:1, 2) Hili te faikole ʼa te kolesi pule ke natou maʼu te laumalie maʼoniʼoni pea mo vakaʼi te Tohi-Tapu, neʼe natou toʼo ai leva te tonu ʼae, ʼe mole kei fakamaʼua ke fai he silikosisio. Pea neʼe natou fai leva he tohi ʼe fakamahino ai te tonu ʼaia, mo natou fekauʼi he ʼu tehina ke olo ʼo ʼave ia te tohi ki te ʼu kokelekasio. ʼI te temi ʼae neʼe lau ai e te kau Kilisitiano ia te tohi, “neʼe natou fakafiafia ʼuhi ko te fakalotomalohi ʼaia.”—Gaue 15:27-32.

20. (1) ʼE fakalotomalohiʼi feafeaʼi e te Kolesi Pule ia tatou fuli ia ʼaho nei? (2) Kotea te fehuʼi ka tou talanoa anai ki ai ʼi te alatike ka hoa mai?

²⁰ Ko te Kolesi Pule ia ʼaho nei, ʼe ina foaki he ʼu fakalotomalohi ki te kau Petelite, mo te ʼu kaugana makehe ʼe kau ʼi te selevisi temi katoa pea mo tatou takitokotahi. Ohage ko te ʼu tehina ʼo te ʼuluaki sekulo, ʼe tou fakafiafia ʼuhi ko te ʼu fakalotomalohi ʼaia. Pea ʼe toe fakalotomalohiʼi foki e te Kolesi Pule ia natou ʼae kua mavae ʼi te moʼoni, ʼaki te kaupepa ʼae neʼe ina ta ʼi te 2015, Toe Liliu Mai Kia Sehova. Ko te ʼu tehina pe koa ʼae ʼe takitaki ki te ʼu kokelekasio ʼae ʼe tonu ke natou foaki he ʼu fakalotomalohi, peʼe ko tatou fuli? ʼE hoki tou talanoa anai ki te fehuʼi ʼaia ʼi te alatike ka hoa mai.