Kofea ʼAē ʼe Koutou Lava Maʼu Ai He ʼu Tokoni Lelei?
ʼI te temi nei, ʼi te taʼu fuli, kua lauʼi miliona te maʼu paʼaga ʼa “te hahaʼi fai tokoni.” ʼE fia maʼu tokoni te hahaʼi. ʼE ʼui fēnei e Heinz Lehmann, te tōketā ʼe poto ʼi te sivi ʼo te ʼatamai: “[ʼI te sosiete ʼo te temi nei] kua hifohifo te akoʼi ʼo te hahaʼi pea mo tanatou felogoi. Ko te ʼu pelesepeto faka lotu ʼe mole kei tatau mo te temi muʼa. Kua mavetevete te ʼu famili . . . , pea kua tupu ai te ʼu faigataʼaʼia lahi.” ʼE ʼui fēnei e te tagata faitohi ko Eric Maisel: “ ʼI muʼa atu, neʼe ʼolo te hahaʼi ki te tagata faifakalauʼakau ʼo tonatou kolo, peʼe ko te patele peʼe ko te tōketā ʼo te famili, ke nātou maʼu ai he tokoni ki tonatou ʼu mahaki fakaʼatamai, pea mo tonatou ʼu fihifihia fakalaumālie pea mo fakasino, kae ʼi te temi nei kua nātou kumi tokoni ʼi te ʼu tohi ʼaē ʼe talanoa tāfito ki tonatou ʼu fihifihia.”
KO TE Kautahi Amelika ʼo Te Mahaki ʼo Te ʼAtamai neʼe ina fakatuʼutuʼu te kūtuga ke ina sivisivi te tuputupu ʼo te faʼahi ʼaia. Neʼe ʼui e te kūtuga ʼaia “logola ʼe lahi ʼaupito te ʼu tokoni ʼaē ʼe fai ki te hahaʼi ke nātou mahino kia nātou totonu pea mo nātou mahino ki te hahaʼi. . . . , kae kua lahi fau pea mo fakahāhā fau te ʼu higoa ʼo te ʼu polokalama ʼaia.” Neʼe tohi fēnei e te tagata ʼe gāue ʼi te sulunale ʼo te Toronto Star: “Koutou tokakaga ki te ʼu tuʼuga kākā faka lotu pea mo fakalaumālie. . . . Koutou tokakaga tāfito ki te ʼu tohi fuli ʼaē ʼe tokoni atu ki tokotou fihifihia, peʼe ko te ʼu fime peʼe ko te ʼu kūtuga ʼaē ʼe nātou foaki he ʼu tuʼuga tokoni, ʼi he kiʼi temi nounou, pea ʼe mole nātou fakamaʼua he ʼu faiga lahi peʼe ko he fakatonutonuʼi ʼo kita.” ʼE moʼoni, ko te tokolahi ʼe nātou fia tokoni moʼoni ki te hahaʼi ʼaē ʼe nonofo ʼi te faigataʼa. Kae ko te meʼa ʼaē ʼe fakaʼofaʼofa, heʼe ko ʼihi ʼe nātou kākāʼi te hahaʼi ʼaē ʼe nātou logo ʼe nātou tokotahi pea mo maʼuli mamahi, pea ʼe mole nātou tokoni moʼoni pea mo tuku age kia nātou he ʼu puleʼaki.
Koia, koteā te matapuna moʼoni ʼaē ʼe tou lava falala kiai ʼo ʼuhiga mo te ʼu tokoni? ʼE tou lava maʼu ʼifea he ʼu tokoni ʼaoga ʼe ʼi ai hona ʼu fua moʼoni kia tatou?
Te Matapuna ʼo He ʼu Tokoni Lelei
Neʼe ʼui fēnei e Henry Ward Beecher, te tagata fai faka mafola Amelika ʼo te 19 sēkulō: “Ko te Tohi-Tapu ʼe ko te mape ʼa te ʼAtua moʼo takitaki ʼo koutou ʼi te tai, ke ʼaua naʼa tuʼutāmaki takotou vaka, pea ʼe ina fakahā atu peʼe tuʼu ʼifea te ʼuafu, pea ʼe ina fakahā atu peʼe feafeaʼi hakotou aʼu kiai ka mole koutou ʼī ki te ʼu maka pea mo te ʼu mataʼone.” Neʼe ʼui fēnei e te tahi tagata ʼo ʼuhiga mo te Tohi-Tapu: “ ʼE mole he tahi ʼe feala ke laka age ʼi te Tohi-Tapu; ko tatatou mahino ki te tohi ʼe tuputupu anai pea mo loloto anai ʼaki te temi.” He koʼe koa ʼe tonu ke koutou vakaʼi fakalelei te matapuna ʼaia?
ʼE ʼui fēnei e te Tohi-Tapu: “E fakamalamai e te Atua te Tohi-tapu katoa, pea e aoga ia ki te faiʼakonaki, mo te fakailoilo o te hala, mo te fakatonutonu, pea mo te fakaʼako i te susitisia, koteuhi ke katoa te tagata a te Atua, kua teuteu o uhiga mo te gaue lelei fuape.” (2 Timoteo 3:16, 17) Ko meʼa fuli ʼaē ʼe tuʼu ʼi te Tohi-Tapu ʼe haʼu mai te Matapuna moʼoni ʼo te maʼuli, ia Sehova ʼAtua. (Pesalemo 36:9) Koia, ʼe ina ʼiloʼi lelei pe neʼe faʼu feafeaʼi tatou, ohage ko tona fakamanatuʼi mai e Pesalemo 103:14: “Heʼe ko ia, ʼe ina ʼiloʼi lelei pe neʼe faʼu tatou ʼaki teā, ʼo ina manatuʼi ko tatou ʼe tou efu.” Koia ʼe feala ai ke tou falala katoa ki te moʼoni ʼo te Tohi-Tapu.
ʼI tona fakahagatonu, ʼe maʼu ʼi te Tohi-Tapu te ʼu tuʼuga pelesepeto pea mo he ʼu takitaki ʼe feala ke ʼaoga kia koutou tatau aipe pe koteā tokotou ʼaluʼaga. ʼAki te Tohi-Tapu, ʼe ʼui fēnei mai e te ʼAtua: “Koʼeni te ala. Koutou haʼele ai.” (Isaia 30:21) ʼE feala moʼoni koa ke tokoni mai te Tohi-Tapu ki te hahaʼi ia ʼaho nei? Tou vakaʼi te faʼahi ʼaia.
ʼE Tokoni Mai Te Tohi-Tapu Kia Tatou . . .
Moʼo Tauʼi Totatou ʼu Tuʼania. ʼE ʼui fēnei mai e te Tohi-Tapu: “Aua naa koutou tuania i he mea, kae i te meafuape aki te faikole mo te lauga fakatahi mo te u fakafetai, koutou fakaha ki te Atua autou u kole. Pea ko te tokalelei o te Atua aia e fakalaka i te atamai fuape, e ina malui anai outou loto mo autou fakakaukau ia Kilisito Sesu.” (Filipe 4:6, 7) ʼE ʼaoga koa te faikole moʼo tauʼi tatatou ʼu tuʼania, ʼuhi ko he ʼu faigataʼaʼia faka ekonomika, pe neʼe fakaʼalikiʼi tatou peʼe laukoviʼi tatou, peʼe ka mate he tahi neʼe tou ʼofa mamahi ai? Koutou fakatokagaʼi te faʼifaʼitaki ʼaenī:
Ko te fafine ko Jackie, ʼi tana ʼiloʼi ʼaē neʼe fakaʼalikiʼi tana taʼahine, neʼe ina ʼui fēnei: “ ʼE mole maʼu he ʼu palalau moʼo fakamatala takita tukugakoviʼi ia kita, he neʼe mole feala hakita puipui takita tamasiʼi. Neʼe tonu ke ʼau tāʼofi toku lotomamahi pea mo taku ʼita. Neʼe kamata fua kovi te ʼu manatu ʼaia ki toku maʼuli. Neʼe ʼaoga ʼaupito kia ʼau ke taupau e Sehova toku loto.” ʼI tana ʼosi lau liuliuga te vaega ʼo Filipe 4:6, 7, neʼe faiga fakamalotoloto ke ina maʼuliʼi te tokoni ʼaia. ʼE ʼui fēnei e Jackie: “ ʼE ʼau faikole ʼi te ʼaho fuli pe, ʼo ʼau faikole tuʼumaʼu ke ʼaua naʼa maumauʼi toku maʼuli e he ʼu manatu kovi, pea neʼe tokoni mai ia Sehova ke ʼau maʼu he loto tokalelei pea mo fiafia. Kua ʼau loto fīmālie moʼoni.”
ʼE toe feala foki ke hoko kia koutou he ʼaluʼaga ʼe mole koutou lavaʼi, peʼe mo faigataʼa hona fakatokatoka, pea fakatupu tuʼania kia koutou. Kapau ʼe koutou mulimuli ki te tokoni ʼa te Tohi-Tapu ke koutou faikole, pea ʼe koutou lavaʼi anai te ʼaluʼaga ʼaia. ʼE fakaloto mālohiʼi tatou e te tagata fai pesalemo ʼo ina ʼui fēnei: “Tekaʼi tou ala kia Sehova, pea falala kia te ia, pea ʼe ina fakahoko totonu anai.”—Pesalemo 37:5.
Heʼe Ina Fakaloto Mālohiʼi Tatou. Neʼe fai e te tagata fai pesalemo te fakafetaʼi ʼaenī: “Sehova, ʼe ʼau manako moʼoni ki te nofoʼaga ʼo tou ʼapi pea mo te potu ʼaē ʼe nofo ai tou kolōlia. Ei, ʼe tuʼu anai toku vaʼe ʼi he koga meʼa lafalafa; ʼi te lotolotoiga ʼo te ʼu hahaʼi kaugamālie ʼaē ʼe fakatahitahi, ʼe ʼau fakavikiviki anai kia Sehova.” (Pesalemo 26:8, 12) ʼE fakaloto mālohiʼi tatou e te Tohi-Tapu ke tou fakatahitahi tuʼumaʼu moʼo tauhi kia Sehova. ʼE lava tokoni feafeaʼi mai te ʼu fakatahitahi ʼaia kia tatou? Koteā ʼaē neʼe maʼu ai e ʼihi?
ʼE fakamatala fēnei e Becky: “ ʼE mole tauhi taku ʼu mātuʼa kia Sehova, pea ʼe nā fakafeagai mai mokā ʼau fia fai he meʼa moʼo tauhi ki te ʼAtua. Kia ʼau, ʼe mole ko he meʼa faigafua haku kau ki te ʼu fono.” ʼE ʼui e Becky ʼe lahi tana ʼu tapuakina, heʼe faiga mālohi ke kau tuʼumaʼu ki te ʼu fono faka Kilisitiano. “ ʼE fakaloto mālohiʼi taku tui ʼi te ʼu fono, ʼo feala ai taku tekeʼi te ʼu fakaneke ʼo te ʼaho fuli, ʼi te faleako, ʼi toku ʼapi, pea mo taku tauhi ʼaē kia Sehova. ʼE kehekehe ʼaupito te hahaʼi ʼo te ʼu fono pea mo te kau ako ʼo te faleako! ʼE nātou ʼofa kia ʼau pea mo tokoni mai, pea ko tamatou ʼu fai palalau ʼe fakaloto mālohi tuʼumaʼu. Ei, ʼe ko he ʼu kaumeʼa moʼoni.”
Ei, kapau ʼe tou mulimuli ki te tokoni ʼa te Tohi-Tapu ke tou fono tuʼumaʼu, pea ʼe feala ke fakaloto mālohiʼi tatou e Sehova. ʼE hoko anai kia tatou te moʼoni ʼo te ʼu palalau neʼe fai e te tagata fai pesalemo: “Ko te ʼAtua ʼe ko he holaʼaga pea mo he mālohi maʼa tatou, ko he tokoni ʼe faigafua tona maʼu ʼi te ʼu temi mamahi.”—Pesalemo 46:1.
Moʼo Fai He Gāue ʼe Fakafiafia Pea Mo ʼAoga. ʼE tokoni fēnei mai te Tohi-Tapu: “Koia, oku tehina ofaina, koutou malohi mo taofi maù, pea mo kataki aipe i te gaue a te Aliki; i te iloi ae e mole alunoa tautou gaue i te Aliki.” (1 Kolonito 15:58) ʼE fakafiafia moʼoni koa “te gaue i te Aliki”? ʼE ʼaoga koa ke tou fakahoko te minisitelio faka Kilisitiano?
ʼE fakahā fēnei e Amelia tana manatu: “Neʼe ʼau akoʼi te Tohi-Tapu ki te taumatuʼa kua vaivavai. Neʼe ʼau toe tokoni ki te fafine neʼe fakapogi tana taʼahine. Neʼe hoha te fafine he neʼe mole ina ʼiloʼi te ʼaluʼaga moʼoni ʼo te kau mate. ʼI te ʼu ʼaluʼaga ʼaia e lua, ʼi tanatou maʼuliʼi te ʼu pelesepeto ʼo te Tohi-Tapu, neʼe nātou maʼu ai ʼi tonatou maʼuli te tokalelei pea mo he ʼamanaki. Neʼe ʼau fiafia lahi ai he neʼe ʼau tokoni kia nātou.” ʼE ʼui fēnei e Scott: “Kapau kua koutou faʼafai ʼi te minisitelio, peʼe koutou kamata hakotou ako Tohi-Tapu, peʼe koutou maʼu he ʼu fua lelei ʼi takotou fagonogono faigamālie, ʼe hili anai ni ʼu taʼu pea ʼe koutou toe palalau pe anai kiai. ʼI te temi fuli pe ʼaē ka koutou fakamatala ai te ʼu meʼa ʼaia, ʼe koutou logoʼi anai te ʼu meʼa ʼaia pea mo te fiafia! ʼE tou maʼu ʼi te minisitelio te fiafia ʼaē ʼe lahi tokotahi pea mo tologa.”
ʼE hā lelei mai, ko te maʼuliʼi e te hahaʼi ʼaia te tokoni ʼa te Tohi-Tapu ke lahi te ʼu gāue ʼi te minisitelio, neʼe ina fakafimālie ai tanatou loto ʼaē ki he gāue fakafiafia pea mo ʼaoga. ʼE toe fakaafe mo koutou ke koutou kau ki te gāue ʼaia, ʼaē ko te akoʼi ki te hahaʼi te ʼu ala pea mo te ʼu pelesepeto ʼa te ʼAtua, pea ʼe fua lelei anai kia koutou.—Isaia 48:17; Mateo 28:19, 20.
Ke Fua Lelei Te Folafola ʼa Te ʼAtua Kia Koutou
ʼE mahino papau ia, ko te Tohi-Tapu ko he matapuna ʼe feala ke kita falala kiai, heʼe ina foaki mai he takitaki ʼe ʼaoga ʼi te mālama ʼo te temi ʼaenī. Moʼo maʼu te takitaki ʼaia, ʼe tonu ke tou faiga lahi. ʼE tonu ke tou lau tuʼumaʼu te Tohi-Tapu, mo tou ako, pea mo tou metitasioʼi. Neʼe tokoni fēnei ia Paulo: “Mauliʼi ia mea alâ, pea ke nofoaki te u mea aia, ke ha lelei ki te hahai fuape tau lakalaka ki mua.” (1 Timoteo 4:15; Teutalonome 11:18-21) ʼE fakamoʼoni atu e te ʼAtua, kapau ʼe koutou faiga ke koutou maʼuliʼi tana ʼu tokoni ʼaē ʼe tuʼu ʼi te Tohi-Tapu, pea ʼe tapuakina anai koutou. ʼE ina fakapapau fēnei mai: “Tuku tau falala kia Sehova . . . ʼI tou ʼu ala fuli tokagaʼi ia ia, pea ko ia, ʼe ina fakatonutonu anai tou ʼu ala foufou.”—Tāʼaga Lea 3:5, 6.
[Paki ʼo te pasina 31]
Kapau ʼe koutou muliʼi te ʼu tokoni ʼa te Tohi-Tapu pea ʼe koutou maʼuli fiafia