He Koʼe ʼe Tonu Ke Kita Papitema?

“Koutou ʼolo pea ke koutou fai ni ʼu tisipulo ʼi te hahaʼi ʼo te ʼu fenua fuli pe, ʼo papitemaʼi ia nātou.”—Mateo 28:19, MN.

1, 2. (a) Koteā ʼaē neʼe tupu ai te papitema ʼa ʼihi? (b) Koteā te ʼu fehuʼi ʼe lagaʼi ʼo ʼuhiga mo te papitema?

KO CHARLEMAGNE te Hau ʼo te ʼu Francs, neʼe ina fakakinauʼi te kau Saxons ʼaē neʼe mole mālo ʼi te tau, ke nātou papitema fuli ʼi te taʼu 775 ki te 777 ʼo totatou temi. Neʼe tohi fēnei e te tagata fai hisitolia ko John Lord: “Neʼe ina fakakinauʼi nātou ke nātou tafoki ki te Lotu Faka Kilisitiano ʼo te temi ʼaia.” ʼO toe feiā mo te hau Lusia ko Vladimir 1, ʼi tana ʼosi ʼohoana mo te fafine ʼaliki ʼo te lotu Orthodoxe Keleka ʼi te taʼu 987 ʼo totatou temi, neʼe ina fakatotonu ke liliu tana ʼu hahaʼi fuli ko he kau “Kilisitiano.” Neʼe ina fakatotonu ke papitemaʼi te hahaʼi fuli pea neʼe ina matehi te hahaʼi ʼaē neʼe fakafisi kiai.

² Neʼe lelei koa te ʼu faʼahiga papitema ʼaia? ʼE ʼi ai koa hona faka ʼuhiga moʼoni maʼa te hahaʼi ʼaē neʼe papitema? Ko te hahaʼi fuli koa ʼaē ʼe feala ke papitemaʼi?

E Feafeaʼi Te Papitema?

3, 4. He koʼe ko te palapalaʼi ʼo te ʼulu ʼo he tahi ʼaki he moʼi vai, ʼe mole ʼalutahi mo te papitema faka Kilisitiano?

³ ʼI te fakakinauʼi e Charlemagne pea mo Vladimir 1 te hahaʼi ke nātou papitema, neʼe mole mulimuli te ʼu tagata pule ʼaia ki te meʼa ʼaē ʼe tuʼu ʼi te Folafola ʼa te ʼAtua. ʼI tona fakahagatonu, ʼe mole hona fua lelei mokā papitemaʼi he tahi ʼo palapalaʼi tona ʼulu ʼaki he moʼi vai, peʼe fakauku he ʼu hahaʼi ki te vai kae neʼe mole akoʼi age kia nātou te moʼoni ʼo te Tohi-Tapu.

⁴ Koutou tokagaʼi te meʼa ʼaē neʼe hoko, ʼi te ʼalu age ʼa Sesu ʼo Nasaleti kia Soane Patita ʼi te taʼu 29 ʼo totatou temi. Neʼe lolotoga papitemaʼi e Soane te hahaʼi ʼi te Vaitafe ʼo Solotane. Neʼe mole fakakinauʼi nātou ke nātou papitema. Neʼe nātou tutuʼu pe koa ʼi te vaitafe ʼo Solotane, kae ina palapalaʼi tonatou ʼulu ʼaki he moʼi vai? Koteā ʼaē neʼe hoko ʼi te temi ʼaē neʼe papitemaʼi ai e Soane ia Sesu? ʼE ʼui e Mateo, ʼi te hili ʼo tana papitema, “nee hake ake aipe Sesu mai te vai.” (Mateo 3:16) Neʼe fakauku te sino katoa ʼo Sesu ʼi te Vaitafe ʼo Solotane. ʼO toe feiā pe, ko te enuke Etiopea ʼaē neʼe tui ki te ʼAtua, neʼe toe papitemaʼi mo ia ʼi te “vai.” Koia, neʼe tonu ke ʼi ai he ʼu vai, koteʼuhi ʼi te papitema ʼa Sesu pea mo tana ʼu tisipulo, neʼe fakauku katoa tonatou ʼu sino.—Gaue 8:36.

5. Neʼe papitemaʼi feafeaʼi te hahaʼi e te ʼu ʼuluaki Kilisitiano?

⁵ Ko te ʼu kupu faka Keleka ʼaē neʼe fakaliliu ʼaki te kupu “papitema,” ʼe faka ʼuhiga ki te fakauku ʼa he tahi ki te vai. ʼE ʼui fēnei e te tikisionalio Smith’s Bible Dictionary: “Ko te faka ʼuhiga tonu ʼo te papitema ʼe ko te fakauku.” Koia ʼe fakahigoaʼi e te tahi Tohi-Tapu ko “Soane Ia ia ʼAē ʼe ina Fakauku.” (Mateo 3:1, Rotherham) ʼE ʼui fēnei e Augustus Neander ʼi tana tohi History of the Christian Religion and Church, During the Three First Centuries: “ ʼI te kamata ka papitemaʼi te hahaʼi pea neʼe fakauku nātou.” ʼE ʼui fēnei e te tohi Fakafalani ʼiloa Le Larousse du XX^e Siècle (Palesi, 1928): “Ko te kau ʼuluaki Kilisitiano ka papitemaʼi nātou, pea neʼe fakauku nātou ʼi te ʼu faʼahi fuli pe ʼaē neʼe maʼu ai he vai.” Pea ʼui fēnei e te tohi New Catholic Encyclopedia: “ ʼE ʼasi lelei mai ko te Papitema ʼi te Lotu ʼāfea, neʼe fakauku te hahaʼi.” (1967, Tohi 2, pasina 56) Koia ia ʼaho nei, ko te papitema ʼo he tahi ke liliu ko he Fakamoʼoni ʼa Sehova, ko he faʼahi ʼe ina fili ʼe ia totonu pea ʼe fakauku katoa tona sino ki te vai.

Ko He Papitema Foʼou

6, 7. (a) He koʼe neʼe papitemaʼi e Soane te hahaʼi? (b) Neʼe koteā ʼaē neʼe foʼou ʼo ʼuhiga mo te papitema ʼa te ʼu tisipulo ʼa Sesu?

⁶ Ko te fakatuʼutuʼu ʼo te papitema ʼaē neʼe fai e Soane neʼe kehe ia mo te papitema ʼaē neʼe fai e te ʼu tisipulo ʼa Sesu. (Soane 4:1, 2) Ko Soane neʼe ina papitemaʼi te hahaʼi moʼo fakahā tanatou fakahemala ʼuhi ko tanatou agahala ki te Lao.a (Luka 3:3) Kae neʼe ʼi ai te meʼa foʼou ʼi te papitema ʼa te ʼu tisipulo ʼa Sesu. ʼI te Penikosite ʼo te taʼu 33 ʼo totatou temi, neʼe fakaloto mālohiʼi fēnei e Petelo te hahaʼi ʼaē neʼe fakalogo ki tana akonaki: “Koutou fakahemala pea koutou tahi papitema i te huafa o Sesu Kilisito o uhiga mo te fakamolemole o autou agahala.” (Gaue 2:37-41) Logola neʼe palalau ki te kau Sutea pea mo te kau poloselite, kae neʼe mole talanoa Petelo ʼo ʼuhiga mo te papitema ʼaē moʼo fakahā te fakahemala ʼo ʼuhiga mo te ʼu agahala ki te Lao; pea neʼe mole ina toe fia ʼui ko te papitema ʼi te huafa ʼo Sesu ʼe ina fakatātā te fufulu katoa mai te ʼu agahala.—Gaue 2:10.

⁷ ʼI te lakaga ʼaia, neʼe fakaʼaogaʼi e Petelo te ʼuluaki ʼo “te u kalavi o te Puleaga.” Neʼe ina fakaʼaogaʼi kiteā? Moʼo fakahā ki te hahaʼi te fealagia ke nātou hū ki te Puleʼaga ʼo selo. (Mateo 16:19) Mai tona ʼuhiga ʼaē neʼe fakafisi te kau Sutea kia Sesu ʼi tona ʼuhiga Mesia, koia neʼe ko he meʼa foʼou pea mo maʼuhiga ke nātou fakahemala pea mo tui kia te ia, ke feala hanatou kole ki te ʼAtua ke fakamolemole age kia nātou. Neʼe feala ke nātou fakahā ia muʼa ʼo te hahaʼi tanatou tui, ʼo nātou papitema katoa ʼi te vai ʼaki te huafa ʼo Sesu Kilisito. ʼE nātou fakahā ai kua nātou foaki tonatou maʼuli ki te ʼAtua ʼaki ia Kilisito. Ia ʼaho nei, ko nātou fuli ʼaē ʼe nātou fia maʼu te ʼofa ʼo te ʼAtua, ʼe tonu ke nātou maʼu te tui ʼaia, mo foaki tonatou maʼuli kia Sehova ʼAtua, pea mo papitema moʼo fakahā kua nātou foaki tonatou maʼuli katoa ki te ʼAtua Māʼoluga.

ʼE Maʼuhiga Te ʼAtamai Mālama Totonu

8. He koʼe ko te papitema faka Kilisitiano ʼe mole fai ki te hahaʼi fuli?

⁸ ʼE mole ko te hahaʼi fuli ʼaē ʼe feala ke papitema. Neʼe fakatotonu fēnei e Sesu ki tana ʼu tisipulo: “Koutou ʼolo pea ke koutou fai ni ʼu tisipulo ʼi te hahaʼi ʼo te ʼu fenua fuli pe, ʼo papitemaʼi ia nātou ʼi te huafa ʼo te Tāmai pea mo te ʼAlo pea mo te laumālie maʼoniʼoni, ʼo koutou ako ia nātou ke nātou mulimuli ki te ʼu meʼa fuli pe ʼaē neʼe ʼau fakatotonu atu kia koutou.” (Mateo 28:19, 20, MN ) ʼI muʼa ʼo hanatou papitema, ʼe tonu ke ‘akoʼi te hahaʼi ke nātou mulimuli ki te ʼu meʼa fuli pe ʼaē neʼe fakatotonu e Sesu ki tana ʼu tisipulo.’ Koia ko te fakakinauʼi ke papitema te hahaʼi ʼaē ʼe mole fakatafito tanatou tui ki te ʼatamai mālama ʼo te Folafola ʼa te ʼAtua, ʼe mole hona ʼuhiga pea ʼe mole ʼalutahi mo te fakatotonu ʼaē neʼe fai e Sesu ki tana ʼu tisipulo moʼoni.—Hepeleo 11:6.

9. Koteā te faka ʼuhiga ʼo te papitema ʼa he tahi “ ʼi te huafa ʼo te Tāmai”?

⁹ Koteā te faka ʼuhiga ʼo te papitema ʼa he tahi “ ʼi te huafa ʼo te Tāmai”? Ko tona faka ʼuhiga, ko ia ʼaē ʼe papitema ʼe ina fakamoʼoni ki te tuʼulaga pea mo te pule ʼo tatatou Tāmai ʼaē ʼi selo. ʼE ina fakamoʼoni ai ko Sehova ʼAtua ʼe ko totatou Tupuʼaga, “te Māʼoluga ʼAupito ʼi te kele katoa,” pea mo te Tuʼi ʼAliki ʼo te ʼAtulaulau.—Pesalemo 83:18; Isaia 40:28; Gaue 4:24.

10. Koteā te faka ʼuhiga ʼo te papitema ʼa he tahi ‘ ʼi te huafa ʼo te ʼAlo’?

¹⁰ Ko te papitema ʼa he tahi ‘ ʼi te huafa ʼo te ʼAlo,’ ko tona faka ʼuhiga ʼe fakamoʼoni ki te tuʼulaga pea mo te pule ʼa Sesu, tona ʼuhiga ʼAlo ʼulu tokotahi ʼo te ʼAtua. (1 Soane 4:9) Ko nātou ʼaē ʼe feala ke papitema ʼe nātou fakamoʼoni ko Sesu ia ia ʼaē neʼe fakaʼaogaʼi e te ʼAtua moʼo “totogi aki o te tokolahi.” (Mateo 20:28; 1 Timoteo 2:5, 6) Ko nātou ʼaē ka papitema ʼe toe tonu foki ke nātou fakamoʼoni ko te ʼAtua neʼe ina hikihiki tona ʼAlo ki he ‘tuʼulaga māʼoluga.’—Filipe 2:8-11; Apokalipesi 19:16.

11. Koteā te faka ʼuhiga ʼo te papitema ʼa he tahi ‘ ʼi te huafa ʼo te laumālie maʼoniʼoni’?

¹¹ Koteā te faka ʼuhiga ʼo te papitema ʼa he tahi ‘ ʼi te huafa ʼo te laumālie maʼoniʼoni’? Ko tona faka ʼuhiga ko nātou ʼaē ʼe papitema ʼe nātou fakamoʼoni ko te laumālie maʼoniʼoni ʼe ko te mālohi gāue ʼa Sehova, pea ʼe ina fakaʼaogaʼi ʼi ni ʼu ʼaluʼaga kehekehe moʼo fakahoko tona finegalo. (Senesi 1:2; 2 Samuele 23:1, 2; 2 Petelo 1:21) Ko nātou ʼaē kua feala ke nātou papitema, ʼe nātou fakamoʼoni ʼe tokoni kia nātou te laumālie maʼoniʼoni, ke nātou mahino ki te ʼu “mea loloto o te Atua,” pea ke nātou lava fakahoko te gāue ʼaē ko te faka mafola ʼo te Puleʼaga, pea mo maʼuliʼi te fua ʼo te laumālie ʼaē “ko te ofa, te fiafia, te tokalelei, te kataki, te agalelei, te agaofa, te agatonu, te agamalu, te agalolomi.”—1 Kolonito 2:10; Kalate 5:22, 23; Soele 2:28, 29.

ʼE Maʼuhiga Ke Kita Fakahemala Pea Mo Tafoki

12. Koteā te pikipikiga ʼo te papitema faka Kilisitiano pea mo te loto fakahemala?

¹² Ko te papitema ʼe ina fakatātā te ʼofa ʼa te ʼAtua kia tatou pea mo tatatou loto fakahemala, kae ʼe mole faka ʼuhiga kia Sesu he neʼe ko te tagata haohaoa. Ka tou fakahemala, pea ʼe tou lotomamahi ʼuhi ko he ʼu meʼa neʼe tou fai pe neʼe mole tou fai. Ko te kau Sutea ʼo te ʼuluaki sēkulō ʼaē neʼe nātou fia fakafiafia te ʼAtua, neʼe tonu ke nātou fakahemala ki te ʼu agahala ʼaē neʼe nātou fai kia Kilisito. (Gaue 3:11-19) Ko ʼihi Senitile tui ʼi te kolo ʼo Kolonito, neʼe nātou fakahemala mai tanatou ʼu agahala, ohage ko te folonikasio, te tauhi tamapua, te kaihaʼa pea mo ʼihi atu agahala mamafa. ʼUhi ko tanatou fakahemala, neʼe “fakamaʼa” ai nātou ʼi te taʼataʼa ʼo Sesu; neʼe “fakamaʼoniʼoni” peʼe tuku keheʼi nātou ki te tauhi ki te ʼAtua; pea neʼe “tala ʼe [nātou] faitotonu” ʼi te huafa ʼo Kilisito pea ʼaki te laumālie ʼa te ʼAtua. (1 Kolonito 6:9-11, MN ) Ko te fakahemala ʼe ko he fakatuʼutuʼu maʼuhiga ʼaia ke kita maʼu he leʼo ʼo loto ʼe lelei, pea mo he fakafimālie mai te ʼAtua heʼe kita lotomamahi ki te ʼu agahala neʼe kita fai.—1 Petelo 3:21.

13. ʼO ʼuhiga mo te papitema, koteā ʼaē ʼe tonu ke fai e he tahi mokā ʼe tafoki?

¹³ Ko he tahi ʼe fia papitema ke liliu ko he Fakamoʼoni ʼa Sehova, ʼe tonu muʼa ke tafoki. Ko te tafoki ʼa he tahi ʼe ko he meʼa neʼe ina fakatotonu e ia tokotahi, heʼe ina fia muliʼi ia Kilisito Sesu ʼaki tona loto katoa. Ko nātou ʼaia ʼe nātou līaki tonatou maʼuli ʼāfea pea mo fakatotonu ke nātou fai te meʼa ʼaē ʼe lelei kia mata ʼo te ʼAtua. ʼI te Tohi-Tapu, ko te ʼu kupu tafoki ʼi te faka Hepeleo pea mo te faka Keleka ʼe faka ʼuhiga ki te maliu peʼe ko te mafuli mai he faʼahi. Ko he tahi ʼe ina fai te aga ʼaia ʼe maliu ki te ʼAtua kae ina līaki tana aga kovi. (1 Hau 8:33, 34) Ko he tahi ʼe tafoki ʼe tonu ke ina “fai he u gaue e tuha mo te fakahemala.” (Gaue 26:20) ʼE tonu ke tou līaki te tauhi hala, mo tou mulimuli ki te ʼu fakatotonu ʼa te ʼAtua, pea mo tou tauhi ʼāteaina pe kia Sehova. (Teutalonome 30:2, 8-10; 1 Samuele 7:3) ʼE tou tafoki koteʼuhi ʼe tou fetogi tatatou fakakaukau, tatatou ʼu fakatuʼutuʼu, pea mo tatatou ʼulugaaga. (Esekiele 18:31) ʼE tou “mafuli mai he faʼahi” mokā tou fetogi te ʼu aga ʼaē ʼe mole leleiʼia e te ʼAtua ʼaki te ʼulugaaga foʼou.—Gaue 3:19; Efeso 4:20-24; Kolose 3:5-14.

ʼE Maʼuhiga Ke Kita Foaki Tokita Maʼuli ʼAki He Loto Katoa

14. Koteā te faka ʼuhiga ʼo te foaki ʼa te ʼu tisipulo ʼa Sesu tonatou maʼuli ki te ʼAtua?

¹⁴ ʼI muʼa ʼo te papitema ʼa te ʼu tisipulo ʼa Sesu ʼe tonu ke nātou foaki ʼaki tonatou loto katoa tonatou maʼuli ki te ʼAtua. Ko te foaki ʼa he tahi peʼe ko he meʼa, ko tona faka ʼuhiga ʼe tuku keheʼi ki he gāue taputapu. ʼE maʼuhiga ʼaupito te faʼahi ʼaia, koia ʼe tonu ke tou fakahā kia Sehova ʼi te faikole tatatou fakatotonu ʼaē ʼe tou tauhi kia te ia tokotahi pe ʼo talu ai. (Teutalonome 5:9) ʼE mahino papau ia ʼe mole tou foaki totatou maʼuli ki he gāue peʼe ki he tagata, kae ki te ʼAtua totonu.

15. He koʼe ko nātou ʼaē ʼe papitema ʼe tonu ke fakauku nātou?

¹⁵ Ka tou foaki totatou maʼuli ki te ʼAtua ʼaki ia Kilisito, ʼe tou fakahā ai tatatou loto ʼaē ke tou fakaʼaogaʼi totatou maʼuli moʼo fai te finegalo ʼo te ʼAtua, ohage ko tona fakahā mai ʼi te Tohi-Tapu. Moʼo fakahā tanatou foaki ʼaia ʼo tonatou maʼuli, ʼe fakauku te kau papitema, ohage ko te papitema ʼa Sesu ʼi te Vaitafe ʼo Solotane moʼo fakahā kua ina foaki tona maʼuli ki te ʼAtua. (Mateo 3:13) ʼE lelei ke tou tokagaʼi, ko Sesu neʼe faikole ʼi te lakaga maʼuhiga ʼaia.—Luka 3:21, 22.

16. ʼAki he aga fakaʼapaʼapa, ʼe tou lava fakahā feafeaʼi tatatou fiafia mokā tou sio ki te papitema ʼa te hahaʼi?

¹⁶ Ko te papitema ʼa Sesu, neʼe ko he lakaga maʼuhiga pea mo fakafiafia. ʼE toe feiā te papitema faka Kilisitiano ia ʼaho nei. Ka tou sio ki te papitema ʼa te hahaʼi, ʼe feala ke tou fakahā tatatou fiafia ʼo tou pasipasi māmālie pea mo fakamālo kia nātou. Kae ʼe mole tonu ke pākalaga, pea mo veka logoaʼa, heʼe mole ko he aga fakaʼapaʼapa ki te ʼuhiga taputapu ʼo te fakahā ʼaia ʼo te tui. ʼE tou fakahā tatatou fiafia ʼaki he aga fakaʼapaʼapa.

17, 18. ʼE lava ʼiloʼi feafeaʼi kua feala ke papitema he tahi?

¹⁷ ʼO mole hage ko nātou ʼaē ʼe nātou papitemaʼi te ʼu kiʼi toe liliki peʼe fakakinauʼi he kaugamālie ke nātou papitema kae neʼe mole nātou ako te Tohi-Tapu, ko te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼe mole nātou fakakinauʼi te hahaʼi ke nātou papitema. ʼI tona ʼuhiga moʼoni, ʼe mole nātou papitemaʼi te hahaʼi ʼaē ʼe mole heʼeki nātou maʼu te ʼatamai mālama ʼo te Tohi-Tapu. ʼI muʼa ʼo te liliu ʼa he tahi ko he kaugā fagona ʼo te logo lelei ʼe mole heʼeki papitema, ʼe fia ʼiloʼi e te kau tagata ʼāfea peʼe mahino ki te ʼu akonaki tāfito ʼa te Tohi-Tapu mo ina maʼuliʼi, pea mo feala ke ʼio ki he ʼu fehuʼi, ohage la ko te fehuʼi ʼaenī: “ ʼE ke fia liliu moʼoni koa ko he Fakamoʼoni ʼa Sehova?”

¹⁸ ʼI te agamāhani, ko nātou ʼaē ʼe lagolago lelei ki te gāue fai faka mafola ʼo te Puleʼaga, pea kua nātou fia papitema, ʼe fai palalau te kau tagata ʼāfea mo nātou ke nātou ʼiloʼi lelei ko he hahaʼi tui kua nātou foaki tonatou maʼuli kia Sehova, pea mo mulimuli ki te ʼu fakamaʼua ʼa te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo te papitema. (Gaue 4:4; 18:8) Ko tanatou ʼu tali ki te ʼu fehuʼi e 100 tupu ʼo ʼuhiga mo te ʼu akonaki faka Tohi-Tapu, ʼe tokoni ki te kau tagata ʼāfea ke nātou ʼiloʼi, peʼe kua mulimuli te ʼu hahaʼi ʼaia ki te ʼu fakamaʼua ʼa te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te papitema. Ko ʼihi ʼe mole heʼeki feala ke papitema.

ʼE ʼi Ai Koa He Meʼa ʼe Ina Tāʼofi Koutou?

19. Ka tou lau ia Soane 6:44, ko ai anai ʼaē ka kaugā hau mo Sesu?

¹⁹ Ko te tokolahi ʼaē neʼe papitemaʼi fakakinau neʼe lagi ʼui age kia nātou ʼe nātou ʼolo anai ki selo ʼi tanatou mate. Kae ʼo ʼuhiga mo tana ʼu tisipulo ʼaē neʼe mulimuli ia te ia, neʼe ʼui fēnei e Sesu: “E mole feala ki he tahi ke haù kia te au, kapau e mole taki mai ia kia te au e te Tamai ae nee ina fekaui mai au.” (Soane 6:44) Ko Sehova neʼe ina taki kia Sesu Kilisito te toko 144 000 ʼaē ka nātou kaugā hau mo ia ʼi te Puleʼaga ʼi selo. Ko te papitemaʼi fakakinau ʼa he tahi ʼe mole liliu ai ʼo maʼoniʼoni ke ina maʼu ai te tuʼulaga faka kolōlia ʼaia ʼi te fakatuʼutuʼu ʼa te ʼAtua.—Loma 8:14-17; 2 Tesalonika 2:13; Apokalipesi 14:1.

20. Koteā ʼaē ʼe feala ke tokoni kia nātou ʼaē ʼe mole heʼeki papitema?

²⁰ Tāfito talu mai te vaelua ʼo te ʼu taʼu 1930, neʼe hilifaki ki “te tahi ʼu ōvi” ʼa Sesu te hahaʼi tokolahi ʼaē ka hāofaki ʼi “te mamahi lahi” pea mo maʼuli ʼo talu ai ʼi te kele. (Apokalipesi 7:9, 14, MN; Soane 10:16, MN ) ʼE feala ke nātou papitema he kua ʼalutahi tonatou maʼuli mo te Folafola ʼa te ʼAtua, pea ʼe nātou ʼoʼofa kia te ia ʼaki ‘tonatou loto, mo tonatou nefesi, mo tonatou mālohi, pea mo tonatou ʼatamai katoa.’ (Luka 10:25-28) Logola ʼe ʼiloʼi ʼe ʼihi hahaʼi ko te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼe nātou ‘tauhi ki te ʼAtua ʼaki te laumālie pea mo te moʼoni,’ kae mole heʼeki nātou mulimuli ki te faʼifaʼitaki ʼa Sesu pea mo papitema moʼo fakahā ʼi muʼa ʼo te hahaʼi tonatou ʼofa lahi pea mo tanatou tauhi ʼāteaina pe kia Sehova. (Soane 4:23, 24; Teutalonome 4:24; Maleko 1:9-11) Ko he faikole fakamalotoloto, ʼe lava tokoni kia nātou ke nātou maʼu te mālohi pea mo te lototoʼa moʼo mulimuli ki te Folafola ʼa te ʼAtua, mo foaki tonatou maʼuli katoa kia Sehova ʼAtua pea mo papitema.

21, 22. He koʼe ʼe mole foaki e ʼihi tonatou maʼuli ki te ʼAtua pea mo papitema?

²¹ Ko ʼihi mole heʼeki foaki tonatou maʼuli pea mo papitema heʼe kei lahi tanatou tokakaga ki te ʼu meʼa faka mālama, peʼe nātou kumi koloā, koia ʼe veliveli ai te temi ʼaē ʼe nātou fakaʼaogaʼi ki te ʼu meʼa fakalaumālie. (Mateo 13:22; 1 Soane 2:15-17) ʼE nātou maʼu anai he fiafia lahi mo kapau ʼe nātou fetogi tanatou manatu pea mo tanatou ʼu fakatuʼutuʼu! Kapau ʼe nātou fakaōvi kia Sehova, ʼe nātou koloaʼia anai ʼi te faʼahi fakalaumālie, ʼe siʼisiʼi anai tonatou maʼuli tuʼania, pea ʼe nātou maʼu anai te tokalelei pea mo te fiafia ʼi tanatou fai te finegalo ʼo te ʼAtua.—Pesalemo 16:11; 40:8; Tāʼaga Lea 10:22; Filipe 4:6, 7.

²² ʼE ʼui e ʼihi ʼe nātou ʼofa kia Sehova, kae ʼe mole nātou foaki tonatou maʼuli pea mo papitema heʼe nātou manatu ʼe mole ʼi ai anai honatou maʼua ki te ʼAtua. Kae ko tatou fuli ʼe ʼi ai totatou ʼu maʼua ki te ʼAtua. Neʼe tuku mai totatou maʼua ʼi te temi ʼaē neʼe tou logo ai ki te folafola ʼa Sehova. (Esekiele 33:7-9; Loma 14:12) ʼI tonatou ʼuhiga ‘hahaʼi ʼaē neʼe fili,’ neʼe tutupu te kau Iselaele ʼi te puleʼaga neʼe kua foaki kia Sehova, pea neʼe maʼua ai ke nātou tauhi agatonu kia te ia ʼo mulimuli ki tana ʼu fakatotonu. (Teutalonome 7:6, 11) Ia ʼaho nei, ʼe mole he tahi ia tatou ʼe tupu ake ʼi he puleʼaga kua foaki ki te ʼAtua, koia ka akoʼi mai te ʼu moʼoni ʼo ʼuhiga mo te Tohi-Tapu, pea ʼe tonu ke tou maʼuliʼi ʼaki te tui.

23, 24. Koteā te ʼu tuʼania ʼaē ʼe mole tonu ke ina tāʼofi ʼihi ke nātou papitema?

²³ Ko ʼihi ʼe mole papitema heʼe lagi nātou manatu ʼe mole heʼeki feʼauga tonatou ʼatamai mālama. Kae ko tatou fuli ʼe lahi te ʼu meʼa ʼe tonu ke tou ako, heʼe ‘mole feala anai ki te malamanei ke ina ʼiloʼi katoa te ʼu gāue ʼaē neʼe fai e te ʼAtua moʼoni mai tona kamataʼaga ʼo aʼu ki tona fakaʼosi.’ (Tagata Tānaki 3:11) Koutou tokagaʼi te faʼifaʼitaki ʼa te enuke Etiopea. ʼI tona ʼuhiga poloselite, neʼe mālama ki ʼihi koga ʼo te Tohi-Tapu, kae neʼe heʼeki ina ʼiloʼi katoa te ʼu fakatuʼutuʼu ʼa te ʼAtua. Kae ʼi tana ʼosi mālama ki te fakatuʼutuʼu ʼaē neʼe fai e Sehova ʼaki te sakilifisio faitotogi ʼa Sesu moʼo hāofaki te malamanei, neʼe papitema atu aipe te enuke.—Gaue 8:26-38.

²⁴ Ko ʼihi ʼe mole nātou fia foaki tonatou maʼuli ki te ʼAtua heʼe nātou matataku naʼa mole nātou agatonu anai ki tanatou fakapapau ʼaia. ʼE ʼui fēnei e Monique, ʼe taʼu 17: “Neʼe mole ʼau fia papitema he neʼe ʼau mataku naʼa mole feala ke ʼau agatonu ki taku fakapapau.” Kae kapau ʼe tou falala kia Sehova ʼaki totatou loto katoa pea ‘ ʼe ina fakatonutonuʼi anai tatatou ʼu ala foufou.’ ʼE tokoni mai anai ke tou “haga haʼele . . . ʼi te moʼoni” ʼo kaugana agatonu kia te ia.—Tāʼaga Lea 3:5, 6; 3 Soane 4, MN.

25. Koteā te fehuʼi ʼaē ka tou vakaʼi anai?

²⁵ ʼUhi ko tanatou falala kia Sehova pea mo tanatou ʼofa kia te ia, ʼi te taʼu fuli ko te lauʼi afe ʼe nātou foaki tonatou maʼuli kia te ia pea mo nātou papitema. Pea ʼe mahino ia ko te ʼu kaugana fuli ʼaē kua nātou foaki tonatou maʼuli ki te ʼAtua, ʼe nātou fia nonofo agatonu kia te ia. Kae ʼe tou maʼuʼuli ʼi te ʼu temi faigataʼa, pea ʼe lahi te ʼu ʼahiʼahiʼi ʼo tatatou tui. (2 Timoteo 3:1-5) Koteā ʼaē ʼe feala ke tou fai ke feala hatatou agatonu ki te foaki ʼo totatou maʼuli kia Sehova? ʼE tou vakaʼi anai te faʼahi ʼaia ʼi te alatike ka hoa mai.

[Kiʼi nota]

Kei Koutou Manatuʼi Koa?

• E feafeaʼi te papitema faka Kilisitiano?

• Koteā te ʼatamai mālama ʼe tonu ke maʼu e he tahi ke feala hana papitema?

• Koteā te ʼu fakatuʼutuʼu ʼe tonu ke fai ʼi muʼa ʼo te papitema ʼa te kau Kilisitiano moʼoni?

• He koʼe ʼe mole fia papitema ʼihi, kae koteā ʼaē ʼe feala ke tokoni kia nātou?

[Paki ʼo te pasina 14]

ʼE koutou ʼiloʼi koa pe koteā te faka ʼuhiga ʼo te papitema ‘ ʼi te huafa ʼo te Tāmai, mo te ʼAlo, pea mo te laumālie maʼoniʼoni’?