Ke Fua Lelei Kia Koe Tau Lau Te Tohi-Tapu

1. Kotea ʼae ʼe ha ai neʼe maʼuhiga kia Sesu te ʼu Tohi Taputapu?

FAKAKAUKAUʼI age muʼa ʼe ke fakalogo ki te faiakonaki ʼa Sesu. ʼE lahi tana fakaʼaogaʼi te ʼu Tohi Taputapu, ʼae ʼe ina maʼu loto. ʼE lagi ke punamaʼuli ai! Ko te ʼu ʼuluaki palalau ʼae neʼe fai e Sesu hili tona papitema pea ʼi ʼana palalau fakaʼosi ʼi muʼa ʼo tona mate, neʼe ina fakaʼaogaʼi te ʼu Tohi Taputapu.b (Teu. 8:3; Pes. 31:5; Luka 4:4; 23:46) Pea lolotoga taʼu ʼe tolu vaelua mai tona papitema ʼo kaku ki tona mate, neʼe lau tuʼumaʼu pea mo fakamahino e Sesu ia te ʼu Tohi Taputapu ia muʼa ʼo te hahaʼi.—Mat. 5:17, 18, 21, 22, 27, 28; Luka 4:16-20.

2. Kotea ʼae neʼe tokoni kia Sesu ʼi tana lahilahi ake ke ina iloʼi lelei te ʼu Tohi Taputapu. (Vakaʼi te pāki ʼo te takafi.)

² ʼI ni taʼu ʼi muʼa ʼo te kamata e Sesu tana minisitelio, neʼe tuʼa lahi tana lau pea mo logo ki te Folafola ʼa te ʼAtua. ʼE mahino ia neʼe tau logo ia Sesu ki te fakaʼaogaʼi e Malia mo Sosefo ia te ʼu Tohi Taputapu ʼi tanatou ʼu faipalalau fakafamili.c (Teu. 6:6, 7) Pea ʼe tou tui papau neʼe olo te kiʼi famili ʼaia ʼo Sesu ʼi te Sapato fuli ki te sinakoka. (Luka 4:16) Neʼe lagi fakalogo lelei ai Sesu ki te lau ʼo te ʼu Tohi Taputapu. ʼAki te temi, neʼe feala ai leva ke ina lau e ia totonu te ʼu Folafola ʼaia. Koia, neʼe iloʼi lelei e Sesu te ʼu Tohi Taputapu, neʼe toe ʼofa ai pea neʼe iloga ʼi ʼana gaue. Ohage la ko te faʼahi ʼae neʼe hoko ʼi te fale lotu kae neʼe kei taʼu 12 ia Sesu. Ko te kau faiako ʼae neʼe natou mahino lelei ki te Lao ʼa Moisese, ‘neʼe natou punamaʼuli ʼaupito ʼi te mahino ʼa Sesu pea mo ʼana tali.’—Luka 2:46, 47, 52.

3. Kotea ʼae ka tou vakaʼi ʼi te alatike ʼaeni?

³ ʼE toe feala mo tatou ke tou iloʼi pea mo ʼofa ki te Folafola ʼa te ʼAtua moka tou lau ʼi te ʼaho fuli. ʼE lava fua lelei feafeaʼi kia tatou tatatou lautohi? ʼE feala ke tou maʼu ni ako mai te ʼu palalau ʼae neʼe fai e Sesu kia natou ʼae neʼe natou iloʼi lelei te Lao, ohage ko te kau sekelipa, mo te kau Faliseo pea mo te kau Satuseo. Neʼe lau e te kau takitaki lotu ʼaia te ʼu Tohi Taputapu kae neʼe mole fua lelei kia natou. Neʼe fakaha e Sesu faʼahi ʼe tolu neʼe tonu ke fai e te ʼu tagata ʼaia ke fua lelei kia natou te ʼu Tohi Taputapu. Ko te ʼu palalau ʼae neʼe ina fai kia natou ʼe tokoni mai anai kia tatou (1) ke tou mahino ki te meʼa ʼae ʼe tou lau, (2) ke tou kumi he ʼu koloa fakalaumalie, pea (3) ke tou tuku te Folafola ʼa te ʼAtua ke ina fetogi tatou.

LAU ʼAKI TE FAKATUʼUTUʼU ʼAE KE KE MAHINO

4. Kotea ʼae ʼe tou ako mai ia Luka 10:25-29 ʼo ʼuhiga mo te lau ʼo te Folafola ʼa te ʼAtua?

⁴ ʼE tou fia mahino ki te meʼa ʼae ʼe tou lau ʼi te Folafola ʼa te ʼAtua. Koteʼuhi ka mole tou mahino pea ʼe mole feala ke fua lelei kia tatou. Ohage la, tou vakaʼi te faipalalau ʼa Sesu mo “he tagata [neʼe] poto ʼi te Lao.” (Lau ia Luka 10:25-29.) Neʼe fehuʼi e te tagata ʼaia kia Sesu pe kotea ʼae ʼe tonu ke ina fai ke ina maʼu te maʼuli heʼe gata. Neʼe tokoni age Sesu ke ina maʼu tona tali ʼi te Folafola ʼa te ʼAtua, ʼo ina fehuʼi fenei age: “Kotea ʼae ʼe tohi ʼi te Lao? Kotea ʼae ʼe ke lau ʼi ai?” Neʼe tali tonu age te tagata ʼaki he ʼu vaega Tohi-Tapu neʼe talanoa ai ki te ʼofa ki te ʼAtua pea mo te ʼofa ki tona tatau. (Lev. 19:18; Teu. 6:5) Kae tokagaʼi pe kotea ʼae neʼe ina fehuʼi age leva kia Sesu: “Ko ai moʼoni koa toku tatau?” Neʼe fakaha ai tana mole mahino lelei ki te meʼa ʼae neʼe ina lau. Pea neʼe mole ina iloʼi ai pe ʼe feafeaʼi tana maʼuliʼi te Folafola ʼa te ʼAtua.

5. ʼE tokoni feafeaʼi mai te faikole pea mo te laulau mamalie ke tou mahino lelei age?

⁵ ʼE feala ke lelei age tatatou mahino ki te Folafola ʼa te ʼAtua mo kapau ʼe tou fai tuʼumaʼu te ʼu faʼahi ʼaeni moka tou lautohi: Faikole ʼi muʼa ʼo tau lautohi. ʼE ʼaoga ke tokoni mai Sehova ke tou mahino ki te Tohi-Tapu. Koia, tou kole tona laumalie maʼoniʼoni ke tokoni mai ke tou tokaga tahi ki tatatou lautohi. Hili ʼaia, pea ke laulau mamalie. ʼE tokoni atu anai ke ke mahino ki te meʼa ʼae ʼe ke lau. ʼE lagi ke leleiʼia te lau leʼo lahi peʼe ke fakalogo te lau ʼo te Tohi-Tapu ʼae kua puke. Kapau ʼe ke fakalogo pea mo ke muliʼi ʼi tau Tohi-Tapu, ʼe tokoni atu anai ke ke mahino ki ai pea mo ke manatuʼi. ʼE toe lahi anai mo te ʼu faʼahi ʼe ke ako mai tau lautohi. (Sos. 1:8) ʼI te ʼosi leva ʼo tau lautohi, toe faikole ʼo fakamalo kia Sehova ki tona meʼa ʼofa, ia tana Folafola, pea ke tokoni atu ke ke maʼuliʼi te meʼa ʼae neʼe ke lau.

6. He koʼe ʼe tokoni atu anai tau fai ni fehuʼi pea mo tohi he ʼu kiʼi nota moka ke lautohi? (Vakaʼi mo te pāki.)

⁶ Koʼeni te tahi ʼu faʼahi ʼe lua ʼe tokoni atu anai ke lelei age tau mahino ki te Tohi-Tapu: Fai ni fehuʼi. Ka ke lau he koga Tohi-Tapu, fai te ʼu fehuʼi ʼaeni: “Ko ai te ʼu hahaʼi tafito? Ko ai ʼae ʼe palalau? ʼE palalau kia ai, pea kotea tona tupuʼaga? ʼE hoko ʼifea te aluʼaga pea ʼi te temi fea?” ʼE feala anai hau fakakaukauʼi pea mo mulimuli ki te fakahoahoa ʼo te ʼu manatu tafito. Pea tohi he ʼu kiʼi nota moka ke lautohi. Ka ke tohi ʼau manatu, pea ʼe maʼua ke ke fakakaukau ki te meʼa ʼae ʼe ke tohi. ʼE tokoni atu anai ke ke mahino lelei age ki te koga tohi neʼe ke lau. ʼE toe tokoni atu ke tau ʼi tou ʼatamai. ʼE lagi ke fia tohi he ʼu fehuʼi, peʼe ko te ʼu fua ʼo tau ʼu fekumi. Peʼe ke fia tohi fakanounou te ʼu manatu tafito, peʼe feafeaʼi hau fakaʼaogaʼi he manatu neʼe ke ako mai tau lautohi, peʼe ko he ʼu meʼa pe neʼe ke logoʼi ʼi tau lautohi. ʼE lagi ke tokagaʼi anai, ʼi tau tohi te ʼu kiʼi nota ʼaia, ʼe hage pe ʼe palalau atu te ʼAtua ʼaki tana Folafola.

7. Kotea te kalitate ʼe ʼaoga kia tatou moka tou lautohi, pea kotea tona tupuʼaga? (Mateo 24:15)

⁷ Neʼe fakaha e Sesu te kalitate maʼuhiga ʼe tonu ke tou maʼu ke tou mahino ai ki te meʼa ʼae ʼe tou lau ʼi te Folafola ʼo te ʼAtua. Ko te kalitate ʼaia ko te fakasiosio tonu. (Lau ia Mateo 24:15.) Kotea te fakasiosio tonu? Ko he tahi ʼe fakasiosio tonu, ʼe mahino ki te pikipikiga ʼo he manatu mo he tahi age manatu, pea mo tona kehekehe mo he tahi age manatu. ʼE toe feala ke mahino ki he manatu ʼe faigataʼa. Pea neʼe fakaha e Sesu ʼe ʼaoga kia tatou te fakasiosio tonu ke tou iloʼi ai te ʼu aluʼaga ʼae ʼe fakahoko ai te ʼu lea fakapolofeta. ʼE toe ʼaoga te kalitate ʼaia ke fua lelei kia tatou te lau ʼo te Tohi-Tapu.

8. ʼE feafeaʼi hau fakasiosio tonu moka ke lautohi?

⁸ ʼE foaki e Sehova ki ʼana kaugana te fakasiosio tonu. Koia, kole age ke tokoni atu ke ke fakasiosio tonu. (Taag. 2:6) Pea ʼe feafeaʼi leva hau mulimuli ki tau kole ʼaia? Vakavakaʼi fakalelei te faʼahi ʼae ʼe ke lau, pea kotea tona pikipikiga mo te tahi ʼu faʼahi kua ke iloʼi. Moʼo tokoni atu, fakaʼaogaʼi ʼatatou tohi, ohage la ko te Kumiʼaga Tohi ʼa Te Kau Fakamoʼoni ʼa Sehova. ʼI tau fakaʼaogaʼi te ʼu tohi ʼaia, ʼe ke maʼu anai te fakasiosio tonu ʼae ka tokoni atu ke ke mahino ki te fakaʼuhiga ʼo he vaega Tohi-Tapu pea mo tona maʼuliʼi. (Hep. 5:14) Ka ke fakasiosio tonu moka ke lau te Tohi-Tapu, ʼe lahi age anai tau mahino ki ai.

LAU ʼAKI TE FAKATUʼUTUʼU ʼAE KE KE MAʼU NI KOLOA FAKALAUMALIE

9. Kotea te moʼoni maʼuhiga ʼi te Tohi-Tapu neʼe mole mahino ki ai te kau Satuseo?

⁹ Neʼe iloʼi lelei e te kau Satuseo te ʼu ʼuluaki tohi ʼe nima ʼo te Koga Tohi-Tapu Fakahepeleo. Kae neʼe mole natou mahino ki te ʼu moʼoni maʼuhiga ʼae neʼe tuʼu ai. Ohage la, tokagaʼi pe kotea ʼae neʼe ui e Sesu ʼi tona fakafehuʼi e te kau Satuseo ʼo ʼuhiga mo te fakatuʼuake. Neʼe fehuʼi fenei age e Sesu: “Neʼe heʼeki kotou lau koa la ʼi te tohi ʼa Moisese, ʼi te fakamatala ʼo te fuʼu ʼakau talatala, neʼe ui fenei e te ʼAtua kia ia: ‘Ko au te ʼAtua ʼo Apalahamo pea mo te ʼAtua ʼo Isaake pea mo te ʼAtua ʼo Sakopo’?” (Mko. 12:18, 26) ʼE mahino ia neʼe lau tuʼa lahi e te kau Satuseo te fakamatala ʼaia. Kae ko te fehuʼi ʼa Sesu neʼe ha ai neʼe mole natou mahino ki te akonaki maʼuhiga ʼae ʼi te Tohi-Tapu, ia te fakatuʼuake.—Mko. 12:27; Luka 20:38.d

10. Ka tou lautohi, kotea ʼae ʼe tou fia maʼu?

¹⁰ Kotea te ako kia tatou? Ka tou lau, ʼe tou fia maʼu te ʼu ako fuli mai he vaega peʼe ko he fakamatala Fakatohi-tapu. ʼE mole tou fia mahino pe ki he ʼu manatu ʼe faigafua, kae ʼe tou toe fia mahino ki he ʼu moʼoni pea mo ni pelesepeto maʼuhiga. ʼE hage te ʼu faʼahi ʼaia ko he ʼu koloa neʼe fufu.

11. ʼE tokoni feafeaʼi atu ia 2 Timoteo 3:16, 17, ke ke maʼu he ʼu koloa ʼi te Tohi-Tapu?

¹¹ ʼE feafeaʼi hau maʼu he ʼu koloa fakalaumalie moka ke lau te Tohi-Tapu? Tokagaʼi ia 2 Timoteo 3:16, 17. (Lau.) ʼE ui ʼi te vaega ʼaia “ko meʼa fuli ʼae ʼe tohi ʼi te ʼu Tohi Taputapu . . . ʼe ʼaoga” moʼo (1) akoʼi, (2) fakatonutonu te hala, (3) fakatokatoka te ʼu aluʼaga kehekehe, pea (4) akonakiʼi. ʼE feala ke ke maʼu te ʼu lelei ʼaia ʼe fa maʼia moka ko he ʼu vaega ʼe tahitahiga tau fakaʼaogaʼi. ʼI tau lautohi, vakavakaʼi pe kotea ʼae ʼe ke ako ʼo ʼuhiga mo Sehova, tana fakatuʼutuʼu, peʼe ke maʼu ni pelesepeto fakatohi-tapu. Fakakaukauʼi pe ʼe ke lava fakaʼaogaʼi feafeaʼi te ʼu vaega ʼae ʼe ke lau moʼo fakatonutonu te hala. ʼE feala hau tokagaʼi pe ʼe tokoni feafeaʼi atu ke ke iloʼi mo liʼaki te ʼu manatu mo te ʼu aga ʼae ʼe kovi, pea ke ke nofo agatonu ai kia Sehova. Vakavakaʼi pe ʼe feafeaʼi hau fakaʼaogaʼi te ʼu vaega ʼae ʼe ke lau moʼo fakatokatoka, peʼe moʼo fakaha he manatu ʼe hala, lagi ko he manatu ʼa he tahi ʼi tau faifakamafola. Pea ke kumi ʼi te ʼu vaega he manatu ʼe ina akonakiʼi koe pea ʼe feala ai ke ke manatu ohage ko Sehova. Kapau ʼe ke faiga ke ke maʼu te ʼu lelei ʼaia ʼe fa moka ke lau te Tohi-Tapu, ʼe ke maʼu ai anai ni koloa fakalaumalie pea ʼe fua lelei ai kia koe tau lautohi.

TUKU KE FETOGI KOE MOKA KE LAU TE TOHI-TAPU

12. He koʼe neʼe fehuʼi e Sesu ki te kau Faliseo: “Neʼe mole kotou lau koa la?”

¹² Neʼe toe fai e Sesu te fehuʼi ʼaeni ki te kau Faliseo: “Neʼe mole kotou lau koa la?” Neʼe ina fakaha ai neʼe natou lau te ʼu Tohi Taputapu ʼaki ni manatu ʼe kovi. (Mat. 12:1-7)e ʼI te aluʼaga ʼaia, neʼe ui e te kau Faliseo neʼe mole fakaʼapaʼapa te ʼu tisipulo ʼa Sesu ki te Sapato. Moʼo tali ki ai, neʼe fakaʼaogaʼi e Sesu te ʼu fakamatala ʼe lua ʼi te Tohi-Tapu pea mo he vaega ʼi te tohi ʼo Osea, moʼo fakaha ai neʼe mole mahino te kau Faliseo ki te tupuʼaga ʼo te Sapato pea neʼe mole natou lotomanavaʼofa. He koʼe neʼe mole fetogi te ʼu tagata ʼaia ʼi tanatou lau te Folafola ʼa te ʼAtua? He neʼe natou lau te Lao moʼo valokiʼi te hahaʼi pea ʼaki te manatu ʼae ʼe natou faitotonu. ʼUhi ko tanatou manatu ʼaia, neʼe mole natou mahino ai ki te ʼu meʼa ʼae neʼe natou lau.—Mat. 23:23; Soa. 5:39, 40.

13. Kotea te manatu ʼe tonu ke tou maʼu moka tou lau te Tohi-Tapu, pea kotea tona tupuʼaga?

¹³ ʼE tou ako mai te ʼu palalau ʼa Sesu, ʼe tonu ke tou maʼu te manatu ʼae ʼe lelei moka tou lau te Tohi-Tapu. ʼO mole hage ko te kau Faliseo, ʼe tonu ke tou agavaivai pea mo fia ako. ʼE tonu ke tou “tali ʼaki he agamalū te folafola ʼae ʼe to” ki ʼotatou loto. (Sakp. 1:21) Kapau ʼe tou agamalū, ʼe tou tuku anai te Folafola ʼa te ʼAtua ke ina fetogi tatou. ʼE mole tou lau anai te Tohi-Tapu moʼo valokiʼi te hahaʼi peʼe ʼaki te manatu ʼae kua tou iloʼi ia meʼa fuli. Kapau ʼe tou tekeʼi te ʼu manatu ʼaia, pea ʼe tou maʼuliʼi anai te ʼu ako ʼae ʼe tou maʼu mai te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te manavaʼofa pea mo te ʼofa.

14. ʼE tou iloʼi feafeaʼi ʼe tou tuku te Tohi-Tapu ke ina fetogi tatou? (Vakaʼi mo te ʼu pāki.)

¹⁴ Ka tou tuku te Folafola ʼa te ʼAtua ke ina fetogi tatou, ʼe ha pe anai ʼi tatatou aga ki te hahaʼi. Neʼe mole tuku e te kau Faliseo ke fetogi tanatou aga e te Folafola ʼa te ʼAtua, koia la ʼae neʼe natou “tauteaʼi [ai] ia natou ʼae neʼe mole lakahala.” (Mat. 12:7) ʼO toe feia pe, ka tou tuku te Folafola ʼa te ʼAtua ke ina fetogi tatou, pea ʼe ha ʼi ʼatatou manatu mo tatatou aga ki ʼihi. Ohage la, ʼe tou palalau lelei koa ʼo ʼuhiga mo ʼihi, peʼe tou palalau tuʼumaʼu pe ki ʼonatou vaivaiʼaga? ʼE tou lotomanavaʼofa koa ʼo fakamolemole peʼe tou valokiʼi ʼihi mo nonofo ita ki he tahi neʼe ina fakamamahiʼi tatou? Ko tatatou sivisivi ʼaia ia tatou totonu, ʼe ha ai peʼe tou tuku te ʼu meʼa ʼae ʼe tou lau ke ina fetogi ʼatatou manatu, mo te ʼu meʼa ʼae ʼe tou logoʼi, pea mo ʼatatou aga.—1 Tim. 4:12, 15; Hep. 4:12.

ʼE TOU FIAFIA MOKA TOU LAU TE FOLAFOLA ʼA TE ʼATUA

15. Kotea ʼae neʼe logoʼi e Sesu ʼo ʼuhiga mo te ʼu Tohi Taputapu?

¹⁵ Neʼe ʼofa ia Sesu ʼi te ʼu Tohi Taputapu, pea neʼe fakaha ia Pesalemo 40:8 tona ʼofa ʼaia. ʼE ui fenei ai: “Siʼoku ʼAtua, ko te fai ʼo tou finegalo ʼe ko toku fiafiaʼaga, pea ʼe maʼu tau lao ʼi toku loto.” ʼI te ʼofa ʼa Sesu ki te Tohi-Tapu, neʼe fiafia ai pea neʼe hoko atu tana tauhi kia Sehova. ʼE feala mo tatou ke tou fiafia mo nonofo agatonu kia Sehova moka ʼe tou lau te Folafola ʼa te ʼAtua pea mo ʼofa ai.—Pes. 1:1-3.

16. Kotea ka ke fai anai ke fua lelei kia koe tau lau te Tohi-Tapu? (Vakaʼi te fakamatala ʼae ʼi te ʼa takai “ ʼE Tokoni Mai Te ʼu Palalau ʼa Sesu Ke Tou Mahino Ki Te Meʼa ʼAe ʼe Tou Lau.”)

¹⁶ ʼO mulimuli ki te ʼu palalau mo te faʼifaʼitaki ʼa Sesu, tou faiga ke fua lelei kia tatou tatatou lau te Tohi-Tapu. ʼE tou mahino lelei age anai ki he ʼu vaega moka tou faikole, mo laulau mamalie, mo fai ni fehuʼi pea mo tohi he ʼu kiʼi nota. Tou fakasiosio tonu, ʼo tou fakakaukauʼi fakalelei te ʼu faʼahi ʼae ʼe tou lau mo tou fakaʼaogaʼi ʼatatou tohi Fakatohi-tapu. ʼE feala ke tou ako ke tou fakaʼaogaʼi lelei te Tohi-Tapu, maʼia mo ni vaega ʼe mole tou faʼa iloʼi lelei, moka ʼe tou kumi he ʼu koloa fakalaumalie ʼe fufu. Pea ʼe feala ke tou tuku te Folafola ʼa te ʼAtua ke ina fetogi tatou, moka ʼe tou maʼu tuʼumaʼu te manatu ʼae ʼe lelei ʼi tatatou lautohi. Kapau ʼe tou fai feia, ʼe fua lelei anai kia tatou tatatou lau te Tohi-Tapu pea ʼasili ai tatatou fakaovi kia Sehova.—Pes. 119:17, 18; Sakp. 4:8.