Te Fale Lotu Lahi Fakalaumālie ʼo Sehova

“ ʼE tou maʼu te pelepitelo lahi feiā, . . . ko he kaugana ki te hahaʼi ʼi te Potu Tapu pea mo te fale fehikitaki moʼoni, ʼaē neʼe fakatuʼu e Sehova, kae mole ko te tagata.”​—Hepeleo 8:​1, 2.

1. Koteā te fakatuʼutuʼu ʼofa ʼaē neʼe fai e te ʼAtua maʼa te hahaʼi agahala?

KO SEHOVA ʼATUA, ʼi tona ʼofa lahi ki te malamanei, neʼe ina foaki he sakilifisio moʼo molehi ʼo te ʼu agahala ʼo te mālama. (Soane 1:​29; 3:​16) Neʼe tonu ai ke ina tuku ifo te maʼuli ʼo tona ʼAlo ʼuluaki tupu mai te lagi ki te ʼalo ʼo te taupoʼou Sutea neʼe higoa ko Malia. Neʼe fakamahino lelei e te ʼaselo ʼa Sehova kia Malia, ko te tamasiʼi ʼaē ka ina fuafatuʼi, “ ʼe ʼui anai ʼe maʼoniʼoni, ʼAlo ʼo te ʼAtua.” (Luka 1:​34, 35) Neʼe fakahā kia Sosefo, ʼaē neʼe kua fakapapau ke ʼohoana mo Malia, ia te ʼaluʼaga faka milakulo ʼo te tupu ʼa Sesu pea neʼe mahino ai kia ia ko te tamasiʼi ʼaia ʼe ina “hāofaki anai tana hahaʼi mai tanatou ʼu agahala.”​—Mateo 1:​20, 21.

2. Koteā te meʼa ʼaē neʼe fai e Sesu ʼi tona taʼu 30, pea koteā tona tupuʼaga?

² ʼI te lahi ake ʼo Sesu, neʼe tonu ke mahino kia ia te ʼu faʼahiga meʼa ʼo ʼuhiga mo tana tupu faka milakulo. Neʼe ina ʼiloʼi neʼe foaki age e tana Tāmai ʼe ʼi selo te gāue ke ina fai ʼi te kele ʼo ʼuhiga mo te hāofaki ʼo te hahaʼi. Koia, ʼi tona fotufotuʼa tagata ʼi tona taʼu 30, neʼe ʼalu ia Sesu kia Soane te polofeta ʼa te ʼAtua ke papitemaʼi ia ia ʼi te Vaitafe ʼo Solotane.​—Maleko 1:9; Luka 3:23.

3. (a) Koteā te faka ʼuhiga ʼo te ʼu palalau ʼa Sesu, “Ko te sakilifisio pea mo te mōlaga neʼe mole ke loto kiai”? (b) Koteā te faʼifaʼitaki maʼuhiga neʼe tuku e Sesu kia nātou fuli ʼaē ʼe nātou fia liliu ko hana ʼu tisipulo?

³ Neʼe faikole Sesu ʼi te temi ʼaē neʼe papitema ai. (Luka 3:​21) ʼI te moʼi lakaga tonu ʼaia ʼo tona maʼuli, neʼe ina fakahoko moʼoni ai te ʼu palalau ʼaē ʼe tuʼu ia Pesalemo 40:​6-8, ohage ko tona fakahā e te ʼapositolo ko Paulo ki muli age: “Ko te sakilifisio pea mo te mōlaga neʼe mole ke loto kiai, kae neʼe ke teuteuʼi he sino maʼaku.” (Hepeleo 10:5) Koia neʼe fakahā e Sesu ʼe mahino kia ia “neʼe mole loto” te ʼAtua ke hoko atu te foaki ʼo he ʼu sakilifisio manu ʼi te fale lotu ʼi Selusalemi. Kae, neʼe mahino kia ia neʼe teuteuʼi e te ʼAtua he sinoʼi tagata haohaoa maʼa ia, ia Sesu, ke ina momoli faka sakilifisio. Ko te faʼahi ʼaia ʼe ina fakagata anai te ʼu sakilifisio manu. ʼI tana fakahā tana holi fakamalotoloto ʼaē ke ina fakahoko te finegalo ʼo te ʼAtua, neʼe hoko atu te faikole ʼa Sesu ʼo fēnei: “Koʼeni ʼe ʼau haʼu (ʼi te takaiga tohi ʼe tohi ʼo ʼuhiga mo ʼau) moʼo fai tou finegalo, Ê ʼAtua.” (Hepeleo 10:7) ʼAki tona lototoʼa pea mo tana mole manatu pe ʼaē kia ia, neʼe foaki e Sesu he faʼifaʼitaki taulekaleka ʼi tona temi kia nātou fuli ʼaē ka liliu anai ko hana ʼu tisipulo!​—Maleko 8:​34.

4. Neʼe fakahā feafeaʼi e te ʼAtua ʼe ina tali te foaki e Sesu ia tona maʼuli?

⁴ Neʼe tali koa te faikole ʼa Sesu ʼi tona papitema? ʼE tali fēnei e te tahi ʼi te ʼu tisipulo ʼaē neʼe fili e Sesu: “ ʼI te ʼosi ʼo tona papitemaʼi, neʼe hake ake aipe ia Sesu mai te vai; pea koʼeni ia te lagi neʼe ava age, pea neʼe sio ia ki te laumālie ʼo te ʼAtua ʼe hifo ifo ohage he lupe ʼo haʼu kia te ia. Pea koʼeni, mai te lagi, te leʼo ʼe ina ʼui fēnei: ‘Ko ia nei ko toku ʼAlo, ʼofaina, ʼaenī kua ʼau fiafia ʼaupito ia te ia.’ ”​—Mateo 3:​16, 17; Luka 3:​21, 22.

5. Koteā ʼaē neʼe fakatātā e te ʼaletale moʼoni ʼo te fale lotu?

⁵ Ko te tali e te ʼAtua ia te foaki faka sakilifisio ʼo te sino ʼo Sesu, ʼi hona ʼaluʼaga fakalaumālie ʼe faka ʼuhiga ki he ʼaletale ʼe lahi age ʼi te ʼaletale ʼaē ʼi te fale lotu ʼo Selusalemi neʼe kua kamata hā. Ko te ʼaletale moʼoni ʼaē neʼe sakilifisioʼi ai te ʼu manu neʼe ko he fakatā ʼo te ʼaletale fakalaumālie ʼaia, ʼaē neʼe ko te “finegalo” ʼo te ʼAtua peʼe ko te fakatuʼutuʼu moʼo tali ʼo te maʼuli fakatagata ʼo Sesu ohage ko he sakilifisio. (Hepeleo 10:10) Ko te tupuʼaga la ʼaia ʼo te tohi fēnei e te ʼapositolo ko Paulo ki tona ʼu tēhina Kilisitiano: “ ʼE ʼi ai totatou ʼaletale ʼe mole tonu ke kai ai ia nātou ʼaē ʼe nātou fai he tauhi taputapu ʼi te fale fehikitaki [peʼe ko te fale lotu].” (Hepeleo 13:10) Ko tona faka ʼuhiga, ʼe maʼu e te kau Kilisitiano moʼoni te ʼu fua lelei mai te sakilifisio faifakalelei ʼe māʼoluga age, ʼaē neʼe fakafisi kiai te tokolahi ʼo te kau pelepitelo Sutea.

6. (a) Koteā ʼaē neʼe kamata hā ʼi te temi ʼaē neʼe papitema ai ia Sesu? (b) Koteā te faka ʼuhiga ʼo te kupu Mesia, peʼe ko Kilisito?

⁶ Ko te fakanofo ʼo Sesu ʼaki te laumālie maʼoniʼoni ko tona faka ʼuhiga, neʼe fakatuʼu e te ʼAtua ʼi te temi ʼaia tona fale lotu fakalaumālie, pea ʼe ko Sesu te Pelepitelo Lahi. (Gāue 10:38; Hepeleo 5:5) Neʼe takitaki e te laumālie maʼoniʼoni ʼa te ʼAtua te tisipulo ko Luka ke ina fakahā mai kia tatou ko te meʼa maʼuhiga ʼaia neʼe hoko ʼi “te hogofulu-ma-nima taʼu ʼo te pule ʼa Tipelio Sesale.” (Luka 3:​1-3) Ko te taʼu ʼaia ʼe ko te taʼu 29 ʼo totatou temi​—ko te fakaʼosi ʼaia ʼo te ʼu vāhaʼaʼi taʼu e 69, peʼe ko te ʼu taʼu e 483, ʼaē neʼe kamata ʼi te temi ʼaē neʼe foaki ai e te Hau ko Artaxerxès te fakatotonu ke toe laga te ʼu kaupā ʼo Selusalemi. (Nehemia 2:​1, 5-8) ʼO mulimuli ki te lea faka polofeta ʼaia, ko “Mesia ʼaē ko te Takitaki” ʼe hā anai ʼi te taʼu ʼaia ʼaē neʼe fakakikite. (Taniela 9:​25) ʼE mahino ia, tokolahi te kau Sutea neʼe nātou ʼiloʼi te faʼahi ʼaia. ʼE talanoa ia Luka ʼo ʼuhiga mo “te talitali ʼa te hahaʼi” ki te haʼu ʼa te Mesia, peʼe ko Kilisito, pea ko te ʼu kupu ʼaia ʼe haʼu mai te lea faka Hepeleo pea mo te lea faka Keleka ʼaē ʼe tatau tonā faka ʼuhiga, “ko he tahi neʼe fakanofo.”​—Luka 3:​15.

7. (a) Neʼe ko te temi fea ʼaē neʼe fakanofo ai e te ʼAtua ia te “Potu Tapu ʼo te ʼu Potu Tapu,” pea koteā tona faka ʼuhiga? (b) Koteā te tahi meʼa ʼaē neʼe hoko kia Sesu ʼi te temi ʼaē neʼe papitema ai?

⁷ ʼI te temi ʼaē neʼe papitemaʼi ai ia Sesu, neʼe fakanofo pe neʼe fakakeheʼi te nofoʼaga ʼo te ʼAtua ʼi selo, ʼe ko “te Potu Tapu ʼo te ʼu Potu Tapu” ʼi te fale lotu lahi fakalaumālie. (Taniela 9:​24) Kua kamata gāue “te fale fehikitaki moʼoni [peʼe ko te fale lotu], ʼaē neʼe fakatuʼu e Sehova, kae mole ko te tagata.” (Hepeleo 8:2) Tahi ʼaē meʼa, ʼi tana papitema ʼi te vai pea mo te laumālie maʼoniʼoni, neʼe toe tupu ia Sesu Kilisito ko te Foha fakalaumālie ʼo te ʼAtua. (Vakaʼi ia Soane 3:3.) Ko tona faka ʼuhiga, ki muli age ʼe toe toʼo anai e te ʼAtua tona ʼAlo ki te maʼuli ʼi selo, ke tauhi ai kia te Ia ʼi tona toʼomataʼu, ʼi tona ʼuhiga Hau pea mo Pelepitelo Lahi “ ʼo talu ai ohage ko Melekiseteke.”​—Hepeleo 6:​20; Pesalemo 110:​1, 4.

Te Potu Taputapu ʼAupito ʼAē ʼi Selo

8. Koteā te ʼu agaaga foʼou ʼaē kua hoko ki te hekaʼaga faka hau ʼo te ʼAtua ʼi selo ʼi te temi nei?

⁸ ʼI te ʼaho ʼaē neʼe papitemaʼi ai ia Sesu, ko te hekaʼaga faka hau ʼo te ʼAtua ʼi selo neʼe ina maʼu tona ʼu agaaga foʼou. Ko te loto ʼo te ʼAtua ʼaē ke foaki age he sakilifisio haohaoa ʼo ʼuhiga mo te fakamolemole ʼo te ʼu agahala ʼa te mālama, neʼe ina fakahā lelei ai te kehekehe ʼo te maʼoniʼoni ʼo te ʼAtua pea mo te ʼuhiga agahala ʼo te tagata. Tahi ʼaē meʼa, neʼe fakahā lelei ʼi te temi ʼaia te manavaʼofa ʼo te ʼAtua ʼi tana fakahā tona lotolelei ʼaē ke toe felogoi lelei mo te tagata, pea mo tana fakamolemole te agahala ʼa te mālama. Koia ko te hekaʼaga faka hau ʼo te ʼAtua ʼi selo neʼe liliu ia ʼo tatau mo te Potu Taputapu ʼAupito ʼo te fale lotu, ʼaē neʼe hū tuʼa tahi kiai te pelepitelo lahi ʼi te taʼu mo te toto ʼo he manu moʼo fai ʼo he fakalelei ʼo ʼuhiga mo te agahala ʼi hona ʼaluʼaga fakatā.

9. (a) Koteā ʼaē neʼe fakatātā e te kie ʼaē neʼe ina vaheʼi te Potu Tapu pea mo te Potu Taputapu ʼAupito? (b) Neʼe fakalaka feafeaʼi ia Sesu ʼi te kie ʼo te fale lotu fakalaumālie ʼa te ʼAtua?

⁹ Ko te kie ʼaē neʼe ina vaheʼi te Potu Tapu mo te Potu Taputapu ʼAupito, neʼe ina fakatātā te kakano ʼo Sesu. (Hepeleo 10:19, 20) Ko te sino ʼaia neʼe ko he ʼā neʼe ina tāʼofi ia Sesu ke ʼaua naʼa hū ki te ʼafio ʼo tana Tāmai lolotoga tana nofo ʼi te kele. (1 Kolonito 15:50) ʼI te temi ʼaē neʼe mate ai Sesu, ko “te kie puipui ʼo te sagatualio neʼe mahae lua age, mai ʼoluga ki lalo.” (Mateo 27:51) Ko te faʼahi ʼaia neʼe hā ʼaki ai ko te ʼā ʼaē neʼe ina tāʼofi ia Sesu ke mole hū ki selo kua toʼo ʼi te temi ʼaia. Hili kiai ʼaho e tolu, neʼe fakahoko e Sehova ʼAtua he milakulo makehe. Neʼe ina fakatuʼuake ia Sesu mai te mate, mole ʼaki he sinoʼi tagata ʼe tau mo te mate, kae ko te laumālie faka kolōlia ʼe “maʼuli ʼo talu ai.” (Hepeleo 7:​24) Hili kiai ʼaho e fāgofulu, pea hake Sesu ki selo ʼo hū ki te “Potu Tapu [moʼoni] ʼo te ʼu Potu Tapu,” “ke hā maʼa tatou ia muʼa ʼo te ʼAtua.”​—Hepeleo 9:​24.

10. (a) Koteā ʼaē neʼe hoko ʼi te ʼosi fakahā e Sesu te maʼuhiga ʼo tona sakilifisio ki tana Tāmai ʼaē ʼe ʼi selo? (b) Neʼe koteā te faka ʼuhiga ʼo te fakanofo ʼa te kau tisipulo ʼa Kilisito ʼaki te laumālie maʼoniʼoni?

¹⁰ Neʼe tali koa e te ʼAtua te maʼuhiga ʼo te taʼataʼa ʼaē neʼe liligi e Sesu moʼo fai ʼo he fai fakalelei ʼo ʼuhiga mo te agahala ʼa te mālama? Ei. Neʼe ʼi ai te fakamoʼoni ki te faʼahi ʼaia, neʼe hoko tonu ʼi te hili ʼo ʼaho e 50 ki te fakatuʼuake ʼa Sesu, ʼi te lafeti ʼo te Penikosite. Neʼe hifo ifo te laumālie maʼoniʼoni ʼo te ʼAtua ki te ʼu tisipulo ʼa Sesu e toko 120 ʼaē neʼe fakatahitahi ʼi Selusalemi. (Gāue 2:​1, 4, 33) Ohage ko tonatou Pelepitelo Lahi, ko Sesu Kilisito, ʼi te temi ʼaia neʼe fakanofo ai nātou ke nātou gāue ohage ko he “kau pelepitelo maʼoniʼoni, ke feala hanatou foaki he ʼu sakilifisio fakalaumālie” ʼo mulimuli ki te fakatuʼutuʼu ʼo te fale lotu lahi fakalaumālie ʼa te ʼAtua. (1 Petelo 2:5) Pea tahi ʼaē meʼa, ko te kau fakanofo ʼaia kua nātou faʼufaʼu he puleʼaga foʼou, te “puleʼaga maʼoniʼoni” ʼa te ʼAtua ʼaē ko te Iselaele fakalaumālie. Koia, ko te ʼu lea faka polofeta fuli ʼo te ʼu meʼa lelei ʼo ʼuhiga mo Iselaele, ohage ko te fakapapau ʼo ʼuhiga mo te “fuakava foʼou” ʼaē neʼe talanoa kiai ia Selemia 31:31, neʼe faka ʼuhiga ki te kokelekasio faka Kilisitiano ʼaē neʼe fakanofo, te “Iselaele [moʼoni] ʼa te ʼAtua.”​—1 Petelo 2:9; Kalate 6:​16.

Ko ʼIhi ʼu Agaaga ʼo Te Fale Lotu Fakalaumālie ʼo Te ʼAtua

11, 12. (a) ʼO ʼuhiga mo Sesu, neʼe koteā ʼaē neʼe fakatātā e te malaʼe ʼa te kau pelepitelo, pea neʼe koteā tona fakatātā ʼo ʼuhiga mo tana kau tisipulo fakanofo? (b) Koteā ʼaē neʼe fakatātā e te foʼi tane vai, pea neʼe koteā tona ʼaoga?

¹¹ Logope la ko te Potu Taputapu ʼAupito neʼe ina fakatātā te “lagi,” ʼaē ʼe ʼafio ai te ʼAtua, kae ko te ʼu agaaga fuli ʼaē ʼo te fale lotu fakalaumālie ʼo te ʼAtua ʼe faka ʼuhiga ia ki te ʼu meʼa ʼi te kele. (Hepeleo 9:​24) ʼI te fale lotu ʼo Selusalemi, neʼe ʼi ai te malaʼe ʼa te kau pelepitelo pea neʼe tuʼu ai te ʼaletale ʼo te ʼu sakilifisio pea mo he foʼi tane vai lahi, ʼaē neʼe fakaʼaogaʼi e te ʼu pelepitelo moʼo fakamaʼa ʼo nātou ʼi muʼa ʼo tanatou fai te ʼu gāue taputapu. Koteā ʼaē ʼe fakatātā e te ʼu meʼa ʼaia ʼi te fakatuʼutuʼu ʼo te fale lotu fakalaumālie ʼa te ʼAtua?

¹² ʼO ʼuhiga mo Sesu Kilisito, ko te malaʼe ʼa te kau pelepitelo ʼaē neʼe tuʼu ʼi loto neʼe ina fakatātā tona ʼuhiga haohaoa ʼi tona ʼuhiga ʼAlo haohaoa ʼo te ʼAtua. ʼI tanatou tui ki te sakilifisio ʼo Sesu, ʼe lau ko te kau tisipulo fakanofo ʼa Kilisito ʼe ko te kau faitotonu. Koia, ʼe feala ai ke felogoi te ʼAtua mo nātou ohage kua nātou haohaoa. (Loma 5:1; 8:​1, 33) Koia, ko te malaʼe ʼaia ʼe ina toe fakatātā foki mo te ʼuhiga tagata faitotonu ʼaē ʼe maʼu e te kau pelepitelo maʼoniʼoni ʼaia ia muʼa ʼo te ʼAtua. Kae, ko te kau Kilisitiano fakanofo, ʼe kei nātou heʼe haohaoa pea mo agahala. Ko te foʼi tane vai ʼaē neʼe tuʼu ʼi te malaʼe ʼo te fale lotu, ʼe ina fakatātā te Folafola ʼa te ʼAtua, ʼaē ʼe fakaʼaogaʼi e te Pelepitelo Lahi moʼo fakamaʼa māmālie ʼo te kau pelepitelo maʼoniʼoni. ʼI tanatou fakalogo ki te fakatuʼutuʼu ʼaia ʼo ʼuhiga mo te fakamaʼa, neʼe kua nātou maʼu te faʼahiga ʼulugaaga ʼaē ʼe lelei ʼaupito ʼe ina faka maʼuhigaʼi te ʼAtua pea mo ina ʼaumai te kau matāpule ki tana tauhi maʼa.​—Efesi 5:​25, 26; vakaʼi ia Malakia 3:​1-3.

Te Potu Tapu

13, 14. (a) Koteā ʼaē ʼe fakatātā e te Potu Tapu ʼo te fale lotu ʼo ʼuhiga mo Sesu pea mo tana ʼu tisipulo fakanofo? (b) Koteā ʼaē ʼe fakatātā e te tuʼulaga mālama aulo?

¹³ Ko te ʼuluaki koga fale ʼo te fale lotu, ʼe ina fakatātā te tahi meʼa ʼe maʼuhiga age ʼi te faka ʼuhiga ʼo te malaʼe. ʼO ʼuhiga mo te tagata haohaoa ko Sesu Kilisito, ko te ʼuluaki koga fale ʼaia, ʼe ina fakatātā tana toe tupu ko te foha fakalaumālie ʼo te ʼAtua, mo tana maʼu te tofiʼa ʼaē ke toe liliu ʼo maʼuli ʼi selo. ʼI te ʼosi lau ʼaē ko nātou ko te kau faitotonu ʼuhi ko tanatou tui ki te taʼataʼa ʼaē neʼe liligi e Kilisito, ʼe toe hoko foki ki te kau tisipulo fakanofo ʼaia te gāue makehe ʼa te laumālie ʼo te ʼAtua. (Loma 8:​14-​17) ʼAki “[tonatou papitema] ʼi te vai pea mo te laumālie,” ʼe nātou “toe tutupu” ko te ʼu foha fakalaumālie ʼa te ʼAtua. ʼIo, ʼe nātou maʼu te ʼamanaki ʼaē ko te toe tuʼuake ki te maʼuli ʼi selo ko he ʼu foha fakalaumālie ʼo te ʼAtua, mo kapau ʼe nātou nonofo agatonu ʼo aʼu ki tonatou mate.​—Soane 3:​5, 7; Fakahā 2:​10.

¹⁴ Ko te ʼu pelepitelo ʼaē neʼe gāue ʼi loto ʼo te Potu Tapu ʼi te fale lotu fakakelekele, neʼe mole sio ki ai te kau atolasio ʼaē neʼe nonofo ʼi tuʼa ʼo te fale lotu. ʼO toe feiā aipe, ko te kau Kilisitiano fakanofo ʼe nātou nonofo ʼi he ʼaluʼaga ʼe mole mahino katoa kiai te tokolahi ʼo te kau atolasio ʼa te ʼAtua, ʼaē ʼe nātou ʼamanaki ke nātou maʼuʼuli ʼo heʼegata ʼi te palatiso ʼi te kele. Ko te tuʼulaga mālama aulo ʼo te tapenakulo, ʼe ina fakatātā te ʼuhiga mālamagia ʼo te kau Kilisitiano fakanofo. Ohage ko te lolo ʼaē ʼi te ʼu mālama, ko te laumālie maʼoniʼoni ʼa te ʼAtua ʼe ina fakamālamaʼi tatou ke tou mahino ki te Tohi-Tapu. Ko te mālama ʼaē ʼe maʼu e te kau Kilisitiano, ʼe mole nātou taupau maʼa nātou. Kae, ʼe nātou fakalogo kia Sesu, ʼaē neʼe ina ʼui fēnei: “Ko koutou ko te mālama ʼo te malamanei. . . . Ke . . . mū . . . tokotou mālama ʼi muʼa ʼo te hahaʼi, koteʼuhi ke nātou mamata ki ʼakoutou gāue lelei pea nātou faka kolōlia ai ki takotou Tāmai ʼaē ʼe ʼi selo.”​—Mateo 5:​14, 16.

15. Koteā ʼaē ʼe fakatātā e te pane ʼaē neʼe hili ʼi te laupapa ʼo te ʼu pane ʼo te fakafofoga?

¹⁵ Ke feala hanatou nonofo ʼi te ʼuhiga mālamagia ʼaia, ʼe tonu ke kai tuʼumaʼu te kau Kilisitiano fakanofo ki te meʼa ʼaē ʼe fakatātā e te pane ʼaē ʼe hili ʼi te laupapa ʼo te ʼu pane ʼo te fakafofoga. Ko te matapuna tāfito ʼo tanatou meʼa kai fakalaumālie, ʼe ko te Folafola ʼa te ʼAtua, ʼaē ʼe nātou faiga ke nātou lau pea mo metitasioʼi ʼi te ʼaho fuli. Tahi ʼaē meʼa, neʼe fakapapau e Sesu ʼe ina foaki anai kia nātou tanatou “meʼa kai ʼi tona temi totonu” ʼaki tana “tagata kaugana agatonu mo poto.” (Mateo 24:45) Ko te “tagata kaugana” ʼaia ʼe ko te kolesi ʼo te kau Kilisitiano fakanofo ʼi te kele ʼi he temi kua fakakatofa. Neʼe fakaʼaogaʼi e Kilisito te kalasi ʼo te kau fakanofo ke nātou tā he ʼu manatu ʼo ʼuhiga mo te fakahoko ʼo te ʼu lea faka polofeta, pea mo foaki te takitaki ʼi te temi totonu ʼo ʼuhiga mo te maʼuliʼi ʼi te ʼaho fuli ʼo te ʼu pelesepeto ʼo te Tohi-Tapu ʼi totatou temi. Koia, ʼaki he loto fakafetaʼi ko te kau Kilisitiano fakanofo ʼe nātou kai te ʼu meʼa kai fakalaumālie fuli ʼaia. Kae ko te ʼu meʼa ʼaē ʼe ʼaoga ki tonatou maʼuli fakalaumālie, ʼe mole gata pe ʼi tanatou ʼai te ʼatamai mālama ʼo ʼuhiga mo te ʼAtua ki tonatou ʼatamai pea mo tonatou loto. Neʼe ʼui fēnei e Sesu: “Ko taku meʼa kai ko te fai ʼo te finegalo ʼo ia ʼaē neʼe ina fekauʼi mai ʼau, pea mo ʼau fakaʼosi tana gāue.” (Soane 4:​34) ʼO toe feiā aipe, ʼe fiafia te kau Kilisitiano fakanofo ʼi tanatou faigaʼi ʼi te ʼaho fuli ke nātou fai te finegalo ʼo te ʼAtua.

16. Koteā ʼaē ʼe fakatātā e te gāue ʼaē neʼe fai ʼi te ʼaletale ʼo te iseso?

¹⁶ ʼI te uhu pea mo te afiafi, neʼe foaki e te pelepitelo te iseso ki te ʼAtua ʼi te ʼaletale ʼo te iseso ʼaē neʼe tuʼu ʼi te Potu Tapu. ʼI te temi pe ʼaia, ko te kau atolasio ʼaē neʼe mole ko he kau pelepitelo, neʼe nātou faikole ki te ʼAtua ʼi tanatou tutuʼu ʼi te ʼu malaʼe ʼi tuʼa ʼo te fale lotu. (Luka 1:​8-​10) ʼE fakamahino e te Tohi-Tapu “ko te iseso ʼe ina fakatātā te ʼu faikole ʼa te kau maʼoniʼoni.” (Fakahā 5:8) Neʼe tohi fēnei e te tagata fai pesalemo ko Tavite: “ ʼOfa pe ke teuteuʼi taku faikole ohage ko he iseso ʼi ʼou muʼa.” (Pesalemo 141:2) Tahi ʼaē meʼa, ko te kau Kilisitiano fakanofo ʼe nātou faka maʼuhigaʼi tanatou pilivilesio ʼaē ko te fakaōvi kia Sehova ʼi te faikole ʼaki ia Sesu Kilisito. Ko te ʼu faikole fakamalotoloto ʼaē ʼe haʼu mai te loto ʼe hage ko he iseso magoni. Tahi ʼaē meʼa ko te kau Kilisitiano fakanofo ʼe nātou fakavikiviki ki te ʼAtua ʼi te tahi ʼu faʼahi, ʼo nātou fakaʼaogaʼi tonatou ʼu laugutu moʼo akoʼi ʼo te hahaʼi. Ko tanatou faʼa kātaki ʼo tauʼi te ʼu mamahi pea mo tanatou nofo agatonu ʼi te ʼu ʼahiʼahi ʼe ko he meʼa ʼe leleiʼia tāfito e te ʼAtua.​—1 Petelo 2:​20, 21.

17. Neʼe fakahoko feafeaʼi te meʼa ʼaē neʼe fakatātā ki te hū ʼa te pelepitelo lahi ki te Potu Taputapu ʼAupito ʼi te ʼAho ʼo te ʼu Faifakalelei, ʼi te temi muʼa?

¹⁷ ʼI te ʼAho ʼo te ʼu Faifakalelei, neʼe tonu ke hū te pelepitelo lahi ʼo Iselaele ki te Potu Taputapu ʼAupito, pea ina tutu te iseso ʼi te ipu aulo ʼaē ʼe ʼai kiai te ʼu mamala kakaha. Ko te faʼahi ʼaia neʼe tonu ke ina fai ʼi muʼa ʼo tana ʼaumai te toto ʼaē neʼe foaki ʼo ʼuhiga mo te ʼu agahala. Moʼo fakahoko te meʼa fakatātā ʼaia, neʼe tonu ke nofo agatonu ia Sesu kia Sehova ʼAtua ʼi muʼa ʼo tana foaki tona maʼuli ko he sakilifisio ʼo talu ai ʼo ʼuhiga mo ʼatatou ʼu agahala. Koia neʼe ina fakahā ai ko he tagata haohaoa ʼe feala ke ina taupau tana agatonu ki te ʼAtua, tatau aipe pe koteā te faigataʼaʼia ʼe fakahoko e Satana kia ia. (Tāʼaga Lea 27:11) ʼI te temi ʼaē neʼe ʼahiʼahiʼi ai ia Sesu, neʼe faikole ia “ ʼaki te ʼu lāuga mālohi pea mo te ʼu loʼimata, pea neʼe tali lelei ia ia ʼuhi ko tana manavasiʼi faka lotu.” (Hepeleo 5:7) ʼI tana fai te faʼahi ʼaia, neʼe ina faka kolōliaʼi ia Sehova ʼe ko te Pule faitotonu ʼo te ʼatulaulau. Neʼe fakapale e te ʼAtua ia Sesu, ʼo ina fakatuʼuake ia ia mai te mate ki te maʼuli tuputupua ʼi selo. ʼI te tuʼulaga māʼoluga ʼaia, ʼe fakatokagaʼi e Sesu te lua tupuʼaga ʼo tana haʼu ki te kele, ʼaē ko te faigaʼi ke toe faka felogoi te hahaʼi agahala mo te ʼAtua.​—Hepeleo 4:​14-​16.

Te Kolōlia Lahi ʼo Te Fale Lotu Fakalaumālie ʼo Te ʼAtua

18. Neʼe ʼaumai feafeaʼi e Sehova he kolōlia makehe ki tona fale lotu fakalaumālie?

¹⁸ Neʼe fakakikite fēnei e Sehova: “Ko te kolōlia ʼo te fale ʼaenī ʼe lahi age anai ia ʼi te kolōlia ʼo te fale ʼāfea.” (Asea 2:9) ʼI tana fakatuʼuake ia Sesu ko he Hau tuputupua pea mo Pelepitelo Lahi, neʼe ʼaumai e Sehova te kolōlia maʼuhiga ki tona fale lotu fakalaumālie. ʼE nofo Sesu ʼi te temi nei ʼi he tuʼulaga ʼe feala ke ina ʼaumai te “maʼuli heʼegata kia nātou fuli ʼaē ʼe talagafua kia te ia.” (Hepeleo 5:9) Neʼe ʼuluaki fakahā te fakalogo ʼaia e te ʼu tisipulo e toko 120 ʼaē neʼe nātou maʼu te laumālie maʼoniʼoni ʼi te Penikosite ʼo te taʼu 33 ʼo totatou temi. Neʼe fakakikite e te tohi ʼo te Fakahā ko te ʼu foha fakalaumālie ʼaia ʼo Iselaele ʼe ko te toko 144 000. (Fakahā 7:4) ʼI tanatou mamate, tokolahi ia nātou neʼe tonu ke nātou momoe ʼi te faitoka, ʼo fakatalitali ki te temi ʼaē ka haʼu ai anai ia Sesu ʼi te mālohi faka hau. Ko te lea faka polofeta ʼaē ʼe tuʼu ia Taniela 4:​10-17, 20-​27 ʼo ʼuhiga mo te ʼu temi, ʼe ina fakahā mai ʼe ko te taʼu 1914 ʼaē neʼe kamata hau ai ia Sesu ʼi te lotolotoiga ʼo tona ʼu fili. (Pesalemo 110:2) ʼI te ʼu taʼu ʼe lauʼi hogofulu ki muʼa atu, neʼe talitali te kau Kilisitiano fakanofo ki te taʼu ʼaia. Ko te ʼuluaki tau faka malamanei pea mo te ʼu mamahi ʼaē neʼe hoa atu kiai, neʼe ko te fakamoʼoni ʼaia kua fakanofo Hau ia Sesu ʼi te taʼu 1914. (Mateo 24:​3, 7, 8) Mole faʼa fualoa, ʼi te kua hoko mai ʼo te temi ʼaē neʼe tonu “ke kamata ai te fakamāu ʼi te fale ʼo te ʼAtua,” neʼe fakahoko e Sesu te fakapapau ʼaē neʼe ina fai ki te kau tisipulo fakanofo ʼaē kua ʼosi mamate: “ ʼE ʼau toe liliu mai pea ʼe ʼau tali anai koutou ki ʼoku tafa.”​—1 Petelo 4:​17; Soane 14:3.

19. ʼE lava feafeaʼi anai ki te toe ʼo te toko 144 000 hanatou hū ki te Potu Taputapu ʼAupito ʼaē ʼe ʼi selo?

¹⁹ Ko te toko 144 000 kau pelepitelo maʼoniʼoni, ʼe mole heʼeki fakaʼiloga fuli ia nātou pea mo fakatahitahi fuli ʼi selo. Ko te toe ʼo nātou ʼaē ʼe kei nonofo ʼi te kele ʼi te ʼaluʼaga fakalaumālie ʼaē ʼe fakatātā e te Potu Tapu, ʼaē ʼe vaheʼi mo te ʼafioʼaga maʼoniʼoni ʼo te ʼAtua e te “kie,” peʼe ko te ʼā, ʼo tonatou ʼu sino kakano. Ka nātou mamate agatonu, pea ʼe fakatuʼuake aipe nātou ʼi te moʼi temi pe ʼaia ko he ʼu laumālie tuputupua, ke nātou fakatahitahi mo nātou ʼe kau ki te toko 144 000 ʼaē kua ʼi selo.​—1 Kolonito 15:51-53.

20. Koteā te gāue maʼuhiga ʼaē ʼe fakahoko e te toe ʼo te kau pelepitelo maʼoniʼoni ʼi te temi ʼaenī, pea neʼe koteā tona ʼu fua?

²⁰ Kua toe ʼāsili age te kolōlia ʼo te fale lotu fakalaumālie ʼa te ʼAtua, ʼaki te kau pelepitelo tokolahi ʼaia ʼaē ʼe gāue tahi mo te Pelepitelo Lahi ʼi selo. Lolotoga tanatou kei maʼuʼuli ʼi te kele, ko te toe ʼo te kau fakanofo ʼo te kau pelepitelo maʼoniʼoni ʼe nātou fai te gāue maʼuhiga. ʼAki tanatou fai faka mafola, ko te ʼAtua ʼe ina ‘luluʼi te ʼu puleʼaga fuli’ ʼaki tana ʼu fakamāu, ohage ko tona fakakikite ia Asea 2:7. ʼI te temi ʼaia, ko te lauʼi miliona hahaʼi ʼaē ʼe ʼui ko “te ʼu meʼa manakoʼia ʼo te ʼu puleʼaga fuli,” ʼe nātou fakatahitahi ki te ʼu malaʼe fakakelekele ʼo te fale lotu ʼa Sehova. Koteā te tuʼulaga ʼo nātou ʼaia ʼi te fakatuʼutuʼu ʼa te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo te tauhi, pea koteā te ka haʼu taulekaleka ʼe feala ke tou ʼamanaki kiai ʼo ʼuhiga mo tona fale lotu lahi fakalaumālie? Ko te ʼu fehuʼi ʼaia ʼe tou vakaʼi anai ʼi te alatike ʼaē ka hoa mai.

Ko Te ʼu Fehuʼi Fakamanatu

◻ Koteā te faʼifaʼitaki maʼuhiga ʼaē neʼe tuku e Sesu ʼi te taʼu 29 ʼo totatou temi?

◻ Koteā te fakatuʼutuʼu ʼaē neʼe kamata hoko ʼi te taʼu 29 ʼo totatou temi?

◻ Koteā ʼaē ʼe fakatātā e te Potu Tapu pea mo te Potu Taputapu ʼAupito?

◻ Neʼe feafeaʼi te faka kolōliaʼi ʼo te fale lotu lahi fakalaumālie?

[Paki ʼo te pasina 17]

ʼI te temi ʼaē neʼe fakanofo ai ia Sesu ʼaki te laumālie maʼoniʼoni ʼi te taʼu 29 ʼo totatou temi, neʼe kamata ai te gāue ʼo te fale lotu fakalaumālie ʼa te ʼAtua