ʼU Matuʼā Kotou Tokoni Ki ʼAkotou Fanau Ke Natou Liliu ʼo Popoto Ke Haofaki Ai Natou

1, 2. He koʼe ʼe feala ke tuʼania te ʼu matuʼā moka fia foaki e ʼanatou fanau ʼonatou maʼuli kia Sehova pea mo papitema?

KO TE toko lauʼi afe kau ako ʼo te Tohi-Tapu kua natou foaki ʼonatou maʼuli kia Sehova pea mo papitema. Tokolahi ia natou ko te kau tupulaga neʼe tutupu ʼi te moʼoni pea neʼe natou filifili te faʼahiga maʼuli ʼae ʼe lelei tukupau. (Pesalemo 1:1-3) Kapau ko koutou ko he ʼu matuʼā Kilisitiano, ʼe lagi kotou fakaʼamu ki te ʼaho ʼae ka papitema ai tokotou foha peʼe ko takotou taʼahine.—Vakaʼi ia 3 Soane 4.

² Kae ʼe lagi kotou tuʼania. Koteʼuhi tokolahi te kau tupulaga neʼe papitema kae ki muli age neʼe natou feʼekeʼaki pe ʼe fua lelei moʼoni koa te maʼuliʼi ʼo te ʼu lekula ʼa te ʼAtua. Pea ko ʼihi kua mavae ʼi te moʼoni. Koia ʼae ʼe feala ai ke kotou tuʼania naʼa kamata tauhi takotou fanau kia Sehova, kae ki muli age ʼe feala anai ke puli te ʼofa ʼae neʼe ina maʼu ʼi te kamata ki te moʼoni. ʼE feala pe ke hage takotou fanau ko te kau Kilisitiano ʼo Efeso ʼi te temi muʼa. Neʼe ui fenei e Sesu kia natou: “[ʼE] mole kei [kotou] maʼu te ʼofa ʼae neʼe [kotou] maʼu ʼi te kamata.” (Fakaha 2:4) ʼE feafeaʼi hakotou tokoni ki takotou fanau ke ina taupau ke malohi ia tona ʼofa ke feala ai hana “tuputupu pea ke haofaki ai” ia ia? (1 Petelo 2:2) Tou vakaʼi te faʼifaʼitaki ʼo Timoteo ke tou tali ki te fehuʼi ʼaia.

“ ʼE KE ILOʼI TE ʼU TOHI TAPUTAPU”

3. (1) Neʼe liliu feafeaʼi ia Timoteo ko he Kilisitiano, pea kotea ʼae neʼe ina fai ki te ʼu meʼa ʼae neʼe ina ako? (2) Kotea te ʼu faʼahi ʼe tolu neʼe fakamaʼuhigaʼi e Paulo kia Timoteo?

³ Neʼe ʼuluaki ʼaʼahi e te apositolo ko Paulo ia te kolo ko Lisitia ʼi te taʼu 47 H.T.S.a (Vakaʼi te kiʼi nota.) Neʼe lagi ko te temi ʼaia neʼe ako ai e Timoteo ia te ʼu akonaki ʼa Sesu, kae neʼe kei tupulaga. Neʼe ina maʼuliʼi te ʼu meʼa ʼae neʼe ina ako pea hili ki ai taʼu ʼe lua neʼe kamata faifolau leva mo Paulo. Hili ki ai teitei taʼu ʼe 16, neʼe faitohi fenei ia Paulo kia Timoteo: “Ke ke haga mulimuli ki te ʼu meʼa ʼae neʼe ke ako pea neʼe fakalotoʼi koe ke ke tui ki ai, he ʼe ke iloʼi te hahaʼi ʼae neʼe natou akoʼi atu te ʼu meʼa ʼaia, pea talu mai tau kei meamea, ʼe ke iloʼi te ʼu Tohi Taputapu [te ʼu Koga Tohi-Tapu Fakahepeleo] ʼae ʼe feala ai ke ke liliu ʼo poto. ʼE haofaki ai anai koe ʼuhi ko tau tui kia Kilisito Sesu.” (2 Timoteo 3:14, 15) Tou fakatokagaʼi neʼe ui e Paulo, ko Timoteo (1) ʼe kua ina iloʼi te ʼu Tohi Taputapu, (2) neʼe fakalotoʼi ke tui ki te ʼu meʼa ʼae neʼe ina ako, pea (3) neʼe liliu ʼo poto ke haofaki ai ʼaki tana tui kia Kilisito Sesu.

4. Kotea ʼae ʼe kotou fakaʼaogaʼi moʼo akoʼi takotou kiʼi fanau? (Vakaʼi te ʼuluaki pāki.)

⁴ ʼI tokotou ʼuhiga matuʼā Kilisitiano, ʼe kotou loto ke iloʼi e takotou fanau te ʼu tohi taputapu, ʼae ko te ʼu Koga Tohi-Tapu Fakahepeleo pea mo te ʼu Koga Tohi-Tapu Fakakeleka. Maʼia pe la mo te ʼu kiʼi fanau liliki ʼe feala hanatou ako ʼo ʼuhiga mo te hahaʼi mo te ʼu aluʼaga ʼae ʼe talanoa ki ai te Tohi-Tapu. ʼE foaki mai e te kautahi ʼa Sehova te ʼu tohi, te ʼu kaupepa pea mo te ʼu viteo ʼe feala ke fakaʼaogaʼi e te ʼu matuʼā moʼo tokoni ki ʼanatou fanau. Pea ko ʼihi tohi mo ʼihi ʼata ʼe maʼu ʼi tatatou lea. ʼE ʼaoga ke iloʼi e ʼakotou fanau pe ʼe kotea ʼae ʼe akoʼi ʼi te Tohi-Tapu ke natou fakamalohiʼi ai ʼanatou felogoi mo Sehova.

‘NEʼE FAKALOTOʼI KE TUI’

5. (1) Kotea te fakaʼuhiga ʼo te ‘fakalotoʼi ke tui’? (2) ʼE tou iloʼi feafeaʼi neʼe tui papau ia Timoteo ki te logo lelei ʼo ʼuhiga mo Sesu?

⁵ ʼE mole feʼauga pe tatatou akoʼi ki te ʼu fanau pe ko ai te hahaʼi mo te ʼu aluʼaga ʼae ʼe talanoa ki ai te Tohi-Tapu. Tou manatuʼi, ko Timoteo neʼe ‘fakalotoʼi ke tui.’ ʼI te Fakakeleka, neʼe fakaʼaogaʼi e Paulo ia he kupusiga palalau ko tona fakaʼuhiga, “ ʼe kita tui papau ki te moʼoni ʼo he meʼa.” Pea neʼe iloʼi e Timoteo te ʼu Koga Tohi-Tapu Fakahepeleo “talu mai [tana] kei meamea.” Ki muli age, neʼe tui papau ai ko Sesu neʼe ko te Mesia. Neʼe malohi te tui ʼa Timoteo, koia ʼae neʼe papitema ai mo gaue fakamisionea fakatahi mo Paulo.

6. ʼE feafeaʼi hakotou tokoni ki ʼakotou fanau ke natou fakatuputupu tanatou tui ki te Folafola ʼa te ʼAtua?

⁶ ʼE feafeaʼi hakotou tokoni ki ʼakotou fanau ke natou fakatuputupu tanatou tui ohage ko Timoteo, ke fakalotoʼi ai mo natou ke natou tui? ʼE tonu muʼa ke kotou maʼu te kataki fualoa. ʼE ʼaoga he temi moʼo fakatuputupu takita tui. Pea ka kotou tui ki he faʼahi, ʼe mole fakaʼuhiga leva ʼe toe tui anai ki ai mo te ʼu fanau. ʼE tonu ki te ʼu fanau takitokotahi, ke natou fakaʼaogaʼi ʼonatou “fealagia fakakaukau” moʼo fakatuputupu tanatou tui ki te Tohi-Tapu. (Lau ia Loma 12:1.) ʼU matuʼā, ʼe lahi te ʼu faʼahi ʼe feala ke kotou fai moʼo tokoni ki ʼakotou fanau ke natou fakatuputupu tanatou tui, tafito la moka natou fai he ʼu fehuʼi. Koia tou vakaʼi pe kotea ʼe feala ke tou ako mai te faʼifaʼitaki ʼa he tamai.

7, 8. (1) ʼE fakaha feafeaʼi e he tamai te kataki fualoa moka ina akoʼi tona ʼofafine? (2) Ko te temi fea ʼae ʼe ʼaoga ke kotou kataki fualoa ai ki takotou fanau?

⁷ Ko Thomas ʼe ʼi ai tona ʼofafine ʼe taʼu 11. Pea ʼe ui e Thomas, ʼi ʼihi temi ʼe fai age e tona ʼofafine te ʼu fehuʼi ʼaeni: “Neʼe feala koa ke fakaʼaogaʼi e Sehova te evolisio moʼo fakatupu te maʼuli ʼi te kele?” peʼe “He koʼe ʼe mole tou kau ki te maʼuli fakakolo, ohage la ko te vote ke tou faiga ke lakalaka ki muʼa te maʼuli?” ʼI ʼihi temi, ʼe fia fakalotoʼi e Thomas ki tona ʼofafine pe kotea ʼae ʼe tonu ke tui ki ai, kae ʼe mole ina fai te faʼahi ʼaia. ʼE ina iloʼi ke tui he tahi ki te moʼoni, ʼe ʼaoga ki ai he ʼu kiʼi fakamoʼoni.

⁸ ʼE toe iloʼi foki e Thomas ʼe ʼaoga ke ina maʼu te kataki fualoa moʼo akoʼi tona ʼofafine. Pea ko he kalitate ʼe tonu ke maʼu e te kau Kilisitiano fuli. (Kolose 3:12) ʼE mahino kia Thomas, ʼe ʼaoga he temi pea ʼe tonu ke faipalalau tuʼumaʼu mo tona ʼofafine ke ina fakatuputupu ia tana tui. ʼE ʼaoga ke tokoni ki tona ʼofafine ke ina fakakaukauʼi te ʼu faʼahi ʼae ʼe ina ako ʼi te Tohi-Tapu. ʼE ui fenei e Thomas: “ ʼE ma fia iloʼi mo toku ʼohoana pe ʼe fakamaʼuhigaʼi e toma ʼofafine pea mo tui moʼoni ki te ʼu manatu tafito ʼae ʼe ina ako. Kapau ʼe ʼi ai hana fehuʼi, ko he meʼa ʼe lelei. He ʼe au tuʼania anai mo kapau ʼe ina hoko tali fakafuanoa pe he meʼa.”

9. ʼE feafeaʼi hakotou tokoni ki ʼakotou fanau ke natou tui ki te Folafola ʼa te ʼAtua?

⁹ Ka kataki fualoa te ʼu matuʼā ʼo akoʼi ʼanatou fanau, ʼaki te temi ʼe natou mahino anai ki “te laulahi, mo te loa, mo te maʼoluga pea mo te loloto,” ʼo te tui. (Efeso 3:18) ʼE ʼaoga ke tou akoʼi ʼatatou fanau ʼo mulimuli ki ʼonatou taʼu pea mo tanatou mahino. Pea ka malohi tanatou tui ki te ʼu faʼahi ʼae ʼe natou ako, ʼe faigafua age leva tanatou fakaha te ʼu akonaki ʼae ʼe natou tui ki ai ki ʼihi ʼo kau ai mo ʼonatou kaugā ako. (1 Petelo 3:15) Ohage la, ʼe lava fakaʼaogaʼi koa e takotou fanau te Tohi-Tapu moʼo fakamahino pe ʼe kotea ʼae ʼe hoko moka mate he tahi? ʼE ʼi ai koa he ʼuhiga ʼo te fakamahino ʼaia mai te Tohi-Tapu kia natou?b (Vakaʼi te kiʼi nota.) Kotou manatuʼi, ʼe ʼaoga ke kotou maʼu te kataki fualoa. He ʼe feala ai ke kotou tokoni ki ʼakotou fanau ke natou fakamalohiʼi tanatou tui ki te Folafola ʼa te ʼAtua, pea ʼe fua lelei anai ʼakotou faiga.—Tetelonome 6:6, 7.

10. Kotea ʼae ʼe tonu ke maʼuhiga moka kotou akoʼi ʼakotou fanau?

¹⁰ ʼAki takotou faʼifaʼitaki, ʼe toe feala foki ke kotou tokoni ki ʼakotou fanau ke tuputupu ai tanatou tui. Ko Stephanie ʼe ʼi ai ʼana taʼahine ʼe toko tolu, ʼe ina ui fenei: “Talu mai te kei liliki ʼo ʼaku fanau, neʼe au fai te ʼu fehuʼi ʼaeni kia au, ‘ ʼE au fakaha koa ki ʼaku fanau ʼe au tui papau ki te ʼofa ʼo Sehova, mo te faitotonu ʼo ʼona ala pea ʼe maʼuli moʼoni? ʼE mahino koa ʼaku fanau ʼe au ʼofa moʼoni ia Sehova?’ ʼE mole au faiga au ke natou tui kae ʼe heʼeki au tui au.”

KE NATOU MAʼU TE POTO KE HAOFAKI AI NATOU

11, 12. Kotea ia te poto? Pea ʼe tou iloʼi feafeaʼi ʼe mole fakalogo te poto ʼo he tahi ki tona taʼu?

¹¹ Neʼe tou ako ko Timoteo (1) neʼe ina iloʼi te ʼu Tohi Taputapu pea (2) neʼe tui papau ki te ʼu akonaki ʼae neʼe ina ako. Kae kotea te fakaʼuhiga ʼo te ui ʼae e Paulo, neʼe feala ʼaki te ʼu tohi taputapu ke liliu ia Timoteo ʼo poto ki te haofaki?

¹² ʼE fakamahino ʼi te tohi Étude perspicace des Écritures, volume 2, ko te poto ʼi te Tohi-Tapu, “ko te fealagia ʼae ke tou fakaʼaogaʼi lelei te ʼatamai malama pea mo te mahino moʼo fakatokatoka te ʼu fihifihia, moʼo tekeʼi te ʼu tuʼutamaki, moʼo fakahoko he ʼu fakatuʼutuʼu peʼe moʼo tokoni ki ʼihi ke natou fai te faʼahi ʼaia. ʼE fakafeagai ki te agavale.” ʼE ui ʼi te Tohi-Tapu, “e nonoo te vale ki te loto o te fanau.” (Taaga Lea 22:15) Kapau ʼe fakafeagai te poto ki te agavale, pea ko te poto ʼe fakaʼuhiga ki he tahi kua fotufotuʼa. Ko he tahi ʼe liliu ʼo fotufotuʼa ʼi te faʼahi fakalaumalie, ko he tahi ʼe manavasiʼi kia Sehova pea ʼe fia fakalogo kia te ia. Kae ʼe mole fakaʼuhiga ki he tahi kua matuʼa.—Lau ia Pesalemo 111:10.

13. ʼE lava fakaha feafeaʼi e te kau tupulaga ʼe natou maʼu te poto ke feala ai honatou haofaki?

¹³ Ko te kau tupulaga ʼae kua fotufotuʼa ʼi te faʼahi fakalaumalie, ʼe mole “fetaʼaki e te ʼu peau mo te matagi” ʼaki tanatou mole mulimuli ki ʼonatou holi peʼe ko tonatou fakaneke e ʼihi tupulaga. (Efeso 4:14) Kae, ko “ ʼonatou fealagia fakakaukau” kua ‘akoako moʼo fakakehekeheʼi te meʼa ʼae ʼe lelei mo te meʼa ʼae ʼe kovi.’ (Hepeleo 5:14) Koia ʼae ʼe natou fai ai he ʼu tonu fakapotopoto, tatau aipe pe ʼe mole nofo ʼi ʼonatou tafa ʼanatou matuʼā peʼe ko ʼihi atu. (Filipe 2:12) Ko te faʼahiga poto ʼaia ʼe ʼaoga ki te haofaki. (Lau ia Taaga Lea 24:14.) ʼE feafeaʼi hakotou tokoni ki ʼakotou fanau ke natou maʼu te taʼi poto ʼaia? ʼE ʼaoga ke kotou faigaʼi ke natou iloʼi pe kotea ʼae ʼe maʼuhiga kia koutou. ʼAki ʼakotou palalau mo takotou aga, ʼe natou sisio anai ki takotou faiga ʼae ke kotou mulimuli ki te ʼu lekula ʼo te Tohi-Tapu.—Loma 2:21-23.

14, 15. (1) Kotea ʼae ʼe tonu ke fakakaukauʼi e he tupulaga moka kua fia papitema? (2) ʼE kotou lava tokoni feafeaʼi ki takotou fanau ke metitasio ki te ʼu tapuakina ʼae ka ina maʼu ʼi te fakalogo ki te ʼu lao ʼa te ʼAtua?

¹⁴ Kae, ke kotou tokoni ki ʼakotou fanau ke natou fakamalohiʼi tanatou tui, ʼe mole gata ʼaki pe takotou ui age pe ʼe kotea te meʼa ʼae ʼe lelei mo ʼae ʼe kovi. ʼE toe ʼaoga foki ke kotou tokoni kia natou ke natou fakakaukauʼi te ʼu fehuʼi ʼaeni: ‘He koʼe ʼe tapuʼi he ʼu meʼa ʼe lagi tou fia fai ai ʼi te Tohi-Tapu? ʼE au iloʼi feafeaʼi ʼe lelei tuʼumaʼu te ʼu lekula ʼo te Tohi-Tapu kia au?’—Esaia 48:17, 18.

¹⁵ Kapau kua fia papitema takotou fanau, kotou tokoni ki ai ke toe fakakaukau fakamalotoloto ki te ʼu fakamaʼua ʼae ʼo te papitema. Kotea tana manatu ʼo ʼuhiga mo te ʼu fakamaʼua ʼaia? Kotea ʼona fua lelei? Kotea ʼona faigataʼaʼia? He koʼe ʼe lahi age ʼona fua lelei ʼi te ʼu faigataʼaʼia? (Maleko 10:29, 30) ʼE maʼuhiga ʼaupito ke ina fakakaukauʼi lelei te ʼu aluʼaga ʼaia ʼi muʼa ʼo tana papitema. Kotou tokoni kia ia ke metitasio ki te ʼu tapuakina ʼae ʼi te fakalogo pea mo te ʼu nunuʼa ʼo te talagataʼa. ʼE mahino ia, ʼe tui papau anai ko te mulimuli ki te ʼu lekula ʼo te Tohi-Tapu ʼe lelei tuʼumaʼu kia ia.—Tetelonome 30:19, 20.

KA ʼAHIʼAHIʼI TE TUI ʼO HE TUPULAGA KUA PAPITEMA

16. Kotea ʼae ʼe tonu ke fai e te ʼu matuʼā mo kapau kua kamata vaivai te tui ʼo hanatou fanau kua papitema?

¹⁶ Kotea ʼe feala ke kotou fai moka kamata lotolotolua takotou fanau ʼo ʼuhiga mo te moʼoni hili tana papitema? Ohage la, kua lagi fia fai hakotou fanau ki te ʼu meʼa ʼo te malama. Peʼe lagi kamata feʼekeʼaki leva ia pe ʼe ko te maʼuli ʼae ʼe lelei tukupau ko te mulimuli ki te ʼu pelesepeto Fakatohi-tapu. (Pesalemo 73:1-3, 12, 13) ʼE fakalogo te hoko atu ʼo te tauhi ʼo takotou fanau kia Sehova ki takotou faʼahiga tali ki te faʼahi ʼaia. ʼAua naʼa kotou faigaʼi ke kotou tauʼi te manatu ʼo takotou fanau, tatau aipe pe ʼe kei tamasiʼi peʼe kua lahi ʼi te temi nei. Kae, kotou faigaʼi ke ina iloʼi ʼe kotou ʼoʼofa ai, pea ʼe kotou fia tokoni ki ai.

17, 18. Kapau ʼe lotolotolua he tupulaga, ʼe lava tokoni feafeaʼi ʼana matuʼā ki ai?

¹⁷ Ko he tupulaga kua papitema, kua ina foaki tona maʼuli kia Sehova. Neʼe ina fakapapau ai ʼe takimuʼa anai tona ʼofa mo tana tauhi ʼae kia te ia. (Lau ia Maleko 12:30.) Ko he fakapapau maʼuhiga kia Sehova, te foaki age ʼo he maʼuli kia te ia, pea ʼe tonu ke toe maʼuhiga kia tatou. (Ekelesiasi 5:3, 4) Koia kotou fakamanatuʼi te faʼahi ʼaia ki takotou fanau. Kae, kotou lau muʼa pea mo ako te ʼu tohi ʼae ʼe foaki mai e te kautahi ʼa Sehova ki te ʼu matuʼā. Hili ia, kotou fakamahino lelei ki takotou fanau ko tana foaki tona maʼuli kia Sehova pea mo papitema ko he tonu ʼe maʼuhiga ʼaupito pea ʼe ina maʼu ai anai he ʼu tapuakina. Kae ʼe tonu ke kotou fai ʼaki te agalelei pea ʼi tona temi totonu.

¹⁸ Ohage la, ʼe feala ke kotou maʼu he ʼu tokoni ʼaoga ʼi te appendice “ Les parents s’interrogent, ” ʼi te fakaʼosi ʼo te tohi Les jeunes s’interrogent. Réponses pratiques, volume 1. ʼE tokoni ki te ʼu matuʼā ke mole natou foimo manatu kua liʼaki e tanatou fanau ia te moʼoni. Kae ʼe tonu ke natou kumi pe ʼe kotea te fihifihia moʼoni ʼae ʼe tau mo tanatou fanau. ʼE lagi fakaneke e ʼona kaugā ako peʼe ina logoʼi tana nofo tokotahi. Peʼe lagi ʼi tana manatu ʼe lahi age te ʼu gaue ʼe fai e ʼihi tupulaga ia ia ʼi te tauhi kia Sehova. ʼE toe fakamahino ʼi te appendice ko te ʼu fehuʼi ʼae ʼe fai e takotou fanau ʼe mole fakaʼuhiga leva ʼe mole alu tahi tana manatu mo te ʼu akonaki ʼae ʼe kotou tui ki ai. He ʼe ʼi te agamahani, ko ʼanatou fehuʼi ʼe tupu mai he ʼu fihifihia ʼe natou tau mo ia. ʼE tou toe maʼu ʼi te appendice he ʼu tokoni ki te ʼu matuʼā, pe ʼe feafeaʼi hanatou tokoni ki tanatou fanau ʼae ʼe lotolotolua ʼo ʼuhiga mo te moʼoni.

19. ʼE lava tokoni feafeaʼi te ʼu matuʼā ki ʼanatou fanau ke natou liliu ʼo popoto ke haofaki ai natou?

¹⁹ ʼU matuʼā, ko he pilivilesio pea ko tokotou maʼua ke kotou taupau ʼakotou fanau ʼo “akonakiʼi pea mo akoʼi natou ʼo mulimuli ki te meʼa ʼae ʼe ui e Sehova.” (Efeso 6:4) Ohage pe ko tatatou vakaʼi, ʼe tonu ke kotou akoʼi ki ʼakotou fanau te ʼu meʼa ʼae ʼe tuʼu ʼi te Tohi-Tapu pea mo tokoni kia natou ke natou tui papau ki te ʼu faʼahi ʼae ʼe natou ako. Ka malohi tanatou tui, ʼe uga ai anai natou ke natou foaki tonatou maʼuli kia Sehova pea mo tauhi kia te ia ʼaki tonatou loto katoa. ʼOfa pe ke tokoni te Folafola ʼa Sehova, mo tona laumalie pea mo ʼakotou faiga ki ʼakotou fanau ke natou liliu ʼo popoto ke haofaki ai natou.