Imibuzo Yabafundi . . .

Ngaba Kufanelekile Ukuba Abazali Babafundise Ngesondo Abantwana Babo?

▪ Abazali abaninzi benza unako nako ukuze bakhusele abantwana babo ekosulelweni zizifo eziyingozi. Kufuneka abazali benze ngendlela efanayo ukuze bakhusele abantwana babo kwisimo sokuziphatha esiyingozi. Enye indlela abanokukwenza ngayo oku kukubafundisa ngendlela efanelekileyo ngesondo. (IMizekeliso 5:3-23) Uqeqesho olunjalo lubalulekile kuba abantwana baya bechanabeka kwimifanekiso ebonisa amanyala kumabonwakude, kwi-intanethi, ezincwadini nakwiincwadana ezenzelwe bona.

UDiane Levin, uNjingalwazi wezemfundo nombhali uthi: “Ingxaki namhlanje asikokufunda kwabantwana ngesondo. Kunoko yinto abayifundayo, nobudala abayifunda bekubo, nomntu obafundisayo. Abantwana bafunda izinto eziyingozi ngesondo kwabezentengiso nakwinkcubeko yezimini.”

Abazali kufuneka babakhusele abantwana babo kwiimbono nakwimilinganiselo yokuziphatha egqwethekileyo ekhukulisa abantu namhlanje. (IMizekeliso 5:1; Efese 6:4) Abantwana kufuneka bayazi indlela esebenza ngayo imizimba yabo, nendlela abanokuyinyamekela ngayo nokuzikhusela kubantu abangalunganga. Ngaphambi kokuba intombazana ifikise—thuba elo eqalisa ngalo ukuya exesheni—kufuneka ilwazi utshintsho oluza kwenzeka emzimbeni wayo yaye iqonde isizathu sokuba iye exesheni. Ngendlela efanayo nenkwenkwe kufuneka yazi isizathu sokuba kutheni maxa wambi ikhe ivuke impahla yayo yangaphantsi imanzi. Abazali banokuqalisa besebancinane abantwana babo ukubafundisa ngokuchanileyo amalungu omzimba. Abazali abanothando babafundisa izinto ezintathu ngamalungu emizimba yabo: (1) Abalulekile yaye afanele afihlakale. (2) Akunanele kuthethwe kakubi ngawo. (3) Awafanele aphathwe aze abonwe nangubani na. Njengoko abantwana bekhula abazali bafanele babone ukuba kunini apho banokubachazela ngendlela akhulelwa ngayo umntu obhinqileyo.a

Bafanele baqalise nini abazali ukubafundisa ezi zinto abantwana? Kusenokufuneka baqale ngaphambi kwelo xesha bacinga ngalo bona. Intombazana isenokuya exesheni xa ineminyaka eli-10 okanye kwananganeno koko. Inkwenkwe isenokuqalisa ukuzimanzisa xa ineminyaka eli-11 okanye eli-12. La maxesha otshintsho ebomini babo anokubaphazamisa kakhulu abantwana xa bengazi ukuba kwenzeka ntoni. Kufuneka abantwana bachazelwe kwangethuba ukuba oku kungokwemvelo. Eli ikwalixesha lokubafundisa ukuba bakuqonde yaye bakuxabise ukubaluleka kokulandela imilinganiselo yeBhayibhile yokuziphatha—nto leyo imfundiso zehlabathi ngesondo ziye zasilela ukuyenza.—IMizekeliso 6:27-35.

[Umbhalo osemazantsi]