Abantu Abaselula Bayabuza

Kutheni Ndisoyika Nje Ukuxelela Abanye Ngonqulo Lwam?

“Esikolweni ayavela amathuba okuba ndixelele abanye ngeenkolelo zam. Kodwa ndiwayeka adlule.”—UKaleb.a

“Utitshalakazi wethu ukhe wasibuza eklasini ngoko sikucingayo ngendaleko. Ndaqonda ukuba nali ithuba lokuchazela abanye ngonqulo lwam. Kodwa ndema nematha ndingazi nokuba ndiqale ngaphi. Ndazisola ngeyona ndlela emva koko.”—UJasmine.

UKUBA ungumKristu oselula, mhlawumbi uyakwazi oko kuthethwa nguKaleb noJasmine. Njengabo, kusenokwenzeka ukuba nawe uyayithanda inyaniso oyifunde eBhayibhileni yaye uyakufuna ukuxelela abanye ngayo. Sekunjalo, usenokuba woyika kwaukucinga nje ngokuthetha ngayo. Kodwa unokuba nenkalipho engakumbi. Njani? Nazi iindlela onokuzizama njengoko ulungiselela lo nyaka uzayo esikolweni:

1. Zazi izinto ozoyikayo. Xa ucinga ngokuchazela abanye ngonqulo lwakho, kulula ukucinga ukuba uza kuphoxwa! Maxa wambi usenokuzenzela lula xa uzibhala phantsi zonke izinto ozoyikayo.

Gqibezela esi sivakalisi silandelayo.

◼ Ukuba ndinokuqalisa ukushumayela esikolweni, nazi izinto ezinokwenzeka:

․․․․․

Kunokukuthuthuzela ukwazi ukuba nolunye ulutsha olungamaKristu luyoyika kanye njengawe. Ngokomzekelo uChristopher oneminyaka eli-14 ubudala uthi, “Ndoyika ukuba abanye abantwana baza kundithela nqa bandihleke.” Yena uKaleb ocatshulwe ekuqaleni uthi, “Into endenzela ixhala kukuba ndingazi kukwazi ukuphendula xa ndibuzwa ngonqulo.”

2. Lwamkele ucelomngeni. Ngaba woyika nje ngaphandle kwesizathu? Mhlawumbi akunjalo. UAshley uthi, “Abanye benza ngathi banomdla kunqulo lwam. Kodwa kamva bajika izinto endizithethileyo baze bandigezele ngazo phambi kwabanye.” UNicole oneminyaka eli-17 ubudala ubalisa la mava: “Enye inkwenkwe yathelekisa indinyana ekwiBhayibhile yayo kwakunye nendinyana ekweyam yaye amazwi ayengafani. Yathi iBhayibhile yam itshintshiwe. Ndandixakiwe! Ndandingazi ukuba ndiza kuqala ndithini.”b

Iimeko ezifana nale zinokoyikisa! Kunokuba ubaleke, lwamkele olo celomngeni njengenxalenye yobomi bakho njengomKristu. (2 Timoti 3:12) UMatthew oneminyaka eli-13 ubudala uthi: “UYesu wathi abalandeli bakhe baya kutshutshiswa, ngoko asinakulindela ukuba abantu bathande thina okanye iinkolelo zethu.”—Yohane 15:20.

3. Cinga ngeengenelo. Ngaba kukho nto intle esinokuyifumana kwimeko ebonakala imbi? UAmber, oneminyaka engama-21 ubudala ucinga njalo. Uthi: “Kunzima ukucacisa iinkolelo zakho kubantu abangayihloneliyo iBhayibhile, kodwa kukunceda ukuqonde kakuhle oko ukukholelwayo.”—Roma 12:2.

Phinda ujonge inyathelo loku-1. Cinga ngezinto ezimbini ezinokwenzeka uze uzibhale apha ngezantsi.

1 ․․․․․

2 ․․․․․

Nali icebiso: Ukuchazela abantu ngeenkolelo zakho kunokuyinciphisa njani ingcinezelo yoontanga? Ukwenza kwakho loo nto kuya kukuchaphazela njani ukuzithemba kwakho? Kuya kuyichaphazela njani indlela ovakalelwa ngayo ngoYehova uThixo? Kuya kuyichaphazela njani indlela yena avakalelwa ngayo ngawe?—IMizekeliso 23:15.

4. Zilungiselele. IMizekeliso 15:28 ithi: “Intliziyo yelungisa iyayicamngca impendulo.” Ngaphandle kokucinga ngoko uza kukuthetha, zama ukucinga nangemibuzo onokuyibuzwa ngabanye. Yenza uphando ngombandela uze ucebe indlela elula oza kuphendula ngayo.—Bona isicangca esinomxholo othi, “Ceba Indlela Oza Kuphendula Ngayo,” esikwiphepha 25.

5. Indlela yokuqalisa. Xa sele ukulungele ukuthetha ngonqulo lwakho, unokuqala njani? Unokuzikhethela. Ngandlel’ ithile ukuthetha ngonqulo kufana nokuqubha: Abanye abantu basuka bangene nje emanzini; abanye bayaziphosa kuwo. Ngokufanayo, unokuqalisa incoko ngombandela ongenanto yakwenza nonqulo ngaloo ndlela usiva amanzi ngokuthe ngcembe. Kodwa ukuba uzixhalabisa gqitha ngezinto ezisenokungahambi kakuhle kwincoko yenu, kunokuba bhetele ukusuka uthethe nje. (Luka 12:11, 12) UAndrew oneminyaka eli-17 ubudala uthi: “Ukucinga ngokuthetha ngonqulo lwam kwakusoloko kunzima kunokukwenza. Kwakusiba lula kunokuba bendicinga, xa incoko sele iqalisiwe!”c

6. Yiba Nengqiqo. Kanye njengoko ubungenakuziphosa kumanzi angekho nzulu, kulumkele ukubandakanyeka kwiimpikiswano ezingenamsebenzi. Khumbula ukuba kukho ixesha lokuthetha nelokuthi cwaka. (INtshumayeli 3:1, 7) Maxa wambi, noYesu wayekhe angavumi ukuyiphendula eminye imibuzo. (Mateyu 26:62, 63) Yaye khumbula lo mgaqo: “Onobuqili ubona intlekele azifihle, kodwa abangenamava bayadlula baze bafumane isohlwayo.”—IMizekeliso 22:3.

Ngoko ukuba uyaqonda ukuba kuza kubakho impikiswano musa ‘ukuya kudlula kuyo.’ Kunoko, nikela impendulo emfutshane neyobulumko. Ngokomzekelo ukuba omnye umfundi ukugculela ngelithi, ‘Kutheni ungatshayi nje?,’ unokumphendula ngokulula ngelithi, ‘Kaloku andifuni ukungcolisa umzimba wam!’ Kuxhomekeka kwimpendulo yakhe, unokugqiba enoba ukuchaze ngakumbi oko ukukholelwayo kusini na.

La manyathelo angasentla anokukunceda ukuba ‘usoloko ukulungele ukuthethelela’ iinkolelo zakho. (1 Petros 3:15) Kambe ke, ukukulungela ukuphendula akuthethi ukuba akusayi koyika. Kodwa uAlana oneminyaka eli-18 ubudala uthi: “Xa uchaza oko ukukholelwayo nakuba usoyika, loo nto ikwenza uzive wenze lukhulu—woyise uloyiko obunalo lokuba izinto zisenokungahambi kakuhle. Yaye xa izinto zihambe kakuhle, uya konwaba! Iya kukuvuyisa into yokuba uye wafumana inkalipho yokuthetha.”

Amanye amanqaku athi “Abantu Abaselula Bayabuza” afumaneka kwiWeb site ethi www.watchtower.org/ype

[Imibhalo esemazantsi]

OFANELE UCINGE NGAKO

◼ Ngaba kunokwenzeka ukuba kukho umntu ocinga ngolu hlobo kwisikolo ofunda kuso?

‘Ndiyakwazi uliNgqina likaYehova. Usenokucinga ukuba ndiza kukugculela kodwa eneneni ndiyakuhlonela. Kutheni uzole kangaka nakuba ihlabathi lizaliswe ziinkathazo? Mna ndiyoyika. Ngaba akuzi kuphinda kubekho enye imfazwe kungekudala? Ngaba abazali bam baza kuqhawula umtshato? Ngaba asizi kuphuma isikolo namhlanje sele ndidutyulwe okanye ndihlatyiwe? Mna ndinemibuzo emininzi, kodwa wena ubonakala ngathi uphila kamnandi. Ngaba oko kubangelwa yicawa yakho? Ndingathanda ukuxubusha ngako kodwa ndiyoyika ukuncokola ngalo mbandela. Ngaba ungayiqalisa incoko?’

[Ibhokisi/Imifanekiso ekwiphepha 26]

OKO KUTHETHWA LOLUNYE ULUTSHA

“Ndikhe ndahlekwa ngabanye abantwana ngoxa ndandichaza iinkolelo zam. Kodwa baye bandiyeke xa bebona ukuba andikhathazwa kukundihleka kwabo.”—UFrancesca, waseBelgium.

“Ukuba akuzazisi ebantwini njengomKristu, unokukulibala oko ukukholelwayo uze uqalise ukwenza izinto njengabantu bonke. Akunakusoloko ulandela; kufuneka ukhe uzimele ngenkqay’ elangeni.”—USamantha, waseUnited States.

“Xa ndandiselula, ndandingafuni kwahluka kwabanye abantu. Kodwa ndaqalisa ukuqonda indlela iinkolelo zam ezinegalelo ngayo ekuphileni ubomi obunenjongo. Ukuqonda loo nto kwandenza ndazithemba—kwaza kwandenza ndazidla ngoko ndikukholelwayo.”—UJason, waseNew Zealand.

[Ibhokisi ekwiphepha 26]

IINDLELA ZOKUQALISA INCOKO

◼ “Uceba ukwenza ntoni ehlotyeni?” [Emva kokuba ephendule, chaza oko ukucebileyo ngokuphathelele unqulo lwakho, njengokuya endibanweni okanye ukwandisa inkonzo yakho.]

◼ Chaza okuthile okusezindabeni, uze umbuze: “Ukhe wayiva le nto? Ucinga ntoni ngayo?”

◼ “Ngaba ucinga ukuba imeko yehlabathi yezoqoqosho [okanye enye ingxaki] ibonakala iza kuphucula? [Mvumele aphendule.] Kutheni uvakalelwa ngolo hlobo nje?”

◼ “Ngaba unecawa yakho?”

◼ “Ucinga ukuba uya kuba usenzani kwiminyaka emihlanu ukususela ngoku?” [Emva kokuba ephendule, mchazele usukelo onalo ngokuphathelele unqulo.]

[Isicangca esikwiphepha 25]

(Ukuba ufuna inkcazelo ehlahlelwe kakuhle, yiya kwimpapasho)

Yicebe kwangaphambili indlela oza kuphendula ngayo Lisike uze ulisebenzise eli phepha!

Icebiso: Sixubushe nabazali kunye nabahlobo bakho esi sicangca. Bhala kwesi sicangca. Cinga ngemibuzo abanokukubuza yona abo ufunda nabo esikolweni.

Umbuzo Impendulo

Umbuzo olandelayo Uphando Impendulo

Indalo → ․․․․․ → ․․․․․ → ․․․․․

[Umbhalo osemazantsi]

[Umfanekiso okwiphepha 26]

Ukuthetha ngonqulo kufana nokuqubha. Unokukhetha ukuqala kancinane—okanye uziphose emanzini!