IWatchtower LAYBRARI EKWI-INTANETHI
IWatchtower
LAYIBRARI EKWI-INTANETHI
IsiXhosa
  • IBHAYIBHILE
  • IINCWADI
  • MEETINGS
  • w97 10/1 iphe. 25-29
  • Ngaba Umoya Wehlabathi Uyakutyhefa?

No video available for this selection.

Sorry, there was an error loading the video.

  • Ngaba Umoya Wehlabathi Uyakutyhefa?
  • IMboniselo Evakalisa UBukumkani BukaYehova—1997
  • Imixholwana
  • Amanqaku Afanayo
  • Ukufuna UBukumkani Kuqala
  • Gcina Ukuzihlaziya Nokuzonwabisa Kukwindawo Efanelekileyo
  • Ubuhle Bokomoya Buyamkholisa UYehova
  • Sinokuwulwa Umoya Wehlabathi!
  • Gcina Ulonwabo Kwindawo Yalo
    Ubulungiseleli Bethu BoBukumkani—2001
  • Phila Ubomi Obulungeleleneyo Nobuqhelekileyo
    IMboniselo Evakalisa UBukumkani BukaYehova—1989
  • Vuyela Izinto Okwaziyo Ukuzenza!
    IMboniselo Evakalisa UBukumkani BukaYehova (Efundwayo)—2021
  • Unjani Umntu Okhokelwa Ngumoya KaThixo?
    IMboniselo Evakalisa UBukumkani BukaYehova (Efundwayo)—2018
Khangela Okunye
IMboniselo Evakalisa UBukumkani BukaYehova—1997
w97 10/1 iphe. 25-29

Ngaba Umoya Wehlabathi Uyakutyhefa?

NGOSEPTEMBA 12, 1990, kwabakho udubulo kumzi-mveliso waseKazakstan. Imitha ebangelwa kukuqhekeka kweathom eyingozi yasasazeka emoyeni, isongela impilo yabahlali balapho abali-120 000, abaninzi babo abaqhankqalaza ezitratweni ngenxa yale tyhefu ibulalayo.

Kodwa njengoko izinto zazisiya zityhileka ngakumbi, bafumanisa ukuba babehlala kwindawo enetyhefu kangangamashumi eminyaka. Kuyo yonke le minyaka, kuye kwalahlwa inkunkuma enemitha yeathom engangeetoni ezili-100 000 kwindawo nje evulekileyo. Nangona le ngozi yayiphakathi kwabo, kwakungekho mntu unikele ingqalelo kuyo. Kwakutheni ukuze inganikelwa ngqalelo?

Yonke imihla, kumabala emidlalo asekuhlaleni, abasemagunyeni bancamathisela umlinganiselo wokusasazwa kwemitha yelanga, owawubonisa ukuba akukho ngozi. Loo manani ayechanile, kodwa ayebonisa nje ukusasazwa kwemitha yegamma kuphela. Imitha yealpha, engazange ilinganiselwe, inokuba yingozi efanayo. Oomama abaninzi baye basiqonda isizathu sokuba abantwana babo begula kangaka.

Xa sithetha ngezinto zokomoya, nathi sisenokwenzakaliswa yityhefu engabonakaliyo. Ibe njengabo bantu banelishwa baseKazakstan, inkoliso ayiyazi le ngxaki isenokusongela ubomi. IBhayibhile ichaza olu ngcoliso ‘njengomoya wehlabathi,’ ophenjelelwa nguSathana uMtyholi. (1 Korinte 2:12) Ngokungummangaliso uTshaba lukaThixo lusebenzisa lo moya—okanye isimo sengqondo esinjalo—wehlabathi ukuze ludodobalise uzinikelo lwethu lobuthixo.

Umoya wehlabathi unokuwaphelisa njani amandla ethu okomoya? Ngokuwukhulisa ngakumbi umnqweno wamehlo nokusebenzisa ukuzingca esinako. (Efese 2:1-3; 1 Yohane 2:16) Ngokusebenzisa umzekelo, siya kuqwalasela iinkalo ezintathu apho ukucinga kwehlabathi kunokubutyhefa ngayo ngokuthe ngcembe ubumoya bethu.

Ukufuna UBukumkani Kuqala

UYesu wabongoza amaKristu ukuba ‘afune kuqala uBukumkani nobulungisa bukaThixo.’ (Mateyu 6:33) Kwelinye icala, umoya wehlabathi unokusibangela sinikele ingqalelo engeyomfuneko kwiimfuno zethu nakubutofo-tofo. Ingozi yokuqala asikuko ukugatya ngokupheleleyo izinto zokomoya, kodwa kukuzibeka kwindawo yesibini. Le ngozi sisenokungayisiso—njengoko benjenjalo abantu baseKazakstan—ngenxa yokuzikhohlisa ngokunqabiseka. Iminyaka yethu sikwinkonzo ethembekileyo noxabiso lwethu ngabazalwana noodade wethu bokomoya isenokusibangela sikhohliseke size sicinge ukuba asinakuze siyilahle indlela yenyaniso. Kunokwenzeka ukuba, abaninzi kwibandla lase-Efese bavakalelwa ngaloo ndlela.

Malunga nowama-96 C.E., uYesu wanikela esi siluleko silandelayo: “Ndinoku nxamnye nawe, kokuba uye walushiya uthando owawunalo kuqala.” (ISityhilelo 2:4) La maKristu ekudala ekhonza aye anyamezela iinzima ezininzi. (ISityhilelo 2:2, 3) Aye afundiswa ngabadala abathembekileyo, kuquka umpostile uPawulos. (IZenzo 20:17-21, 27) Noko ke, kuyo yonke iminyaka uthando lwawo ngoYehova luye lwancipha, yaye aye alahlekelwa ngamandla okuqhubela phambili ngokomoya.—ISityhilelo 2:5.

Ngokufanayo, bambi kwabase-Efese baphenjelelwa ngumoya wezorhwebo nobutyebi beso sixeko. Okubuhlungu kukuba, ukuthanda izinto eziphathekayo kwebutho lanamhlanje ngokufanayo kuye kwalahlekisa amanye amaKristu. Ukumisela ukuphila tofotofo ngokungaphephekiyo kunokusiphambukisa kusukelo lwethu lokomoya.—Thelekisa uMateyu 6:24.

Elumkisa ngale ngozi, uYesu wathi: “Isibane somzimba liliso. Ukuba, ngoko, iliso lakho alinakumbi, umzimba wakho uphela uya kuqaqamba; kodwa ukuba iliso lakho lingendawo [“umona,” umbhalo osemazantsi weNW], umzimba wakho uphela uya kuba mnyama.” (Mateyu 6:22, 23) Iliso “elingenakumbi” liliso eligxininisa kwizinto zokomoya, iliso elinamathele kuBukumkani bukaThixo. Kwelinye icala, iliso “elingendawo” okanye “elinomona” liliso elibona kufuphi, elilungele ukugxininisa kwiminqweno yenyama yangoku kuphela. Aliziboni izinto zokomoya nekamva.

Kwivesi eyandulelayo uYesu wathi: “Apho bukhoyo ubuncwane benu, nentliziyo yenu iya kuba lapho.” (Mateyu 6:21) Sinokwazi njani enoba intliziyo yethu ixunele kwizinto zokomoya okanye kwizinto eziphathekayo? Mhlawumbi esona sikhokelo yindlela esithetha ngayo, ekubeni ‘umlomo uthetha ngokuphuma kwintabalala yentliziyo.’ (Luka 6:45) Ukuba sisoloko sithetha ngezinto eziphathekayo okanye izinto zehlabathi esizizuzileyo, oko kububungqina bokuba iintliziyo zethu zahlulelene kwaye nembono yethu yokomoya imfiliba.

UCarmen, udade waseSpain, wajikajikana nale ngxaki.a UCarmen uthi: “Ndakhuliselwa enyanisweni, kodwa xa ndandineminyaka eli-18 ubudala, ndaqalisa ishishini lam lesikolo sabantwana abancinane. Emva kweminyaka emithathu ndandiqashe abantu abane, ishishini laliqhuba kakuhle, yaye ndandifumana imali eninzi gqitha. Mhlawumbi into eyandanelisa ngakumbi, yayikukuba ndandingaxhomekekanga mntwini ngokwemali, yaye ‘ndandiphumelela.’ Enyanisweni, intliziyo yam yayiseshishinini lam—ndandilithanda gqitha.

“Ndavakalelwa kukuba ndiya kuhlala ndiliNgqina ngoxa ixesha lam elininzi ndilichithela kwishishini lam. Kwelinye icala, ndandisoloko ndinomnqweno ongapheliyo wokwenza okungakumbi enkonzweni kaYehova. Ekugqibeleni okona kona kwandenza ndabeka izilangazelelo zoBukumkani kuqala yayingumzekelo wabahlobo bam ababini ababengoovulindlela. Omnye wabo, uJuliana, wayesebandleni lam. Akazange andinyanzele ukuba ndibe nguvulindlela, kodwa incoko yakhe novuyo awayenalo ngenxa yobulungiseleli bakhe yandinceda ndakwazi ukuqwalasela ngakumbi imilinganiselo yam yokomoya.

“Kamva, ngoxa ndandisekhefini eUnited States, ndahlala noGloria, udade onguvulindlela. Wayesandul’ ukuba ngumhlolokazi, yaye wayenyamekela intwazana yakhe eneminyaka emihlanu ubudala nonina owayenesifo somhlaza. Sekunjalo wayenguvulindlela. Umzekelo wakhe noxabiso lwakhe olusuka entliziyweni ngobulungiseleli lwandichukumisa entliziyweni. Iintsuku nje ezine endazihlala ekhayeni lakhe zandenza ndazimisela ukuba ndimenzele konke okusemandleni am uYehova. Okokuqala ndaba nguvulindlela othe ngxi, kwiminyaka embalwa eyalandelayo, mna nomyeni wam samenywa ukuba siye kukhonza eBheteli. Ndalishiya ishishini lam—isithintelo ekukhuleni kwam ngokomoya—yaye ngoku ndivakalelwa kukuba ubomi bam bunempumelelo phambi kwamehlo kaYehova, okona kubaluleke ngokwenene.”—Luka 14:33.

Ukufunda ‘ukuqiniseka ngezinto ezibaluleke ngakumbi,’ njengokuba uCarmen wenzayo kunokusinceda senze izigqibo zobulumko ngokuphathelele umsebenzi wethu, imfundo, indawo esihlala kuyo nendlela esibuphila ngayo ubomi bethu. (Filipi 1:10) Kodwa ngaba siye siqiniseke ngezinto ezibaluleke ngakumbi ngokuphathelele ukuzihlaziya? Le yenye inkalo apho umoya wehlabathi unempembelelo enkulu gqitha.

Gcina Ukuzihlaziya Nokuzonwabisa Kukwindawo Efanelekileyo

Ngobuqhinga umoya wehlabathi uxhaphaza umnqweno wemvelo wabantu wokufuna ukuphumla nokuzihlaziya. Ekubeni inkoliso yabantu ingenathemba liqinisekileyo ngekamva, kucacile ukuba imele ifune ukuzanelisa ngokuzonwabisa nangokuzihlaziya. (Thelekisa uIsaya 22:13; eyoku-1 kwabaseKorinte 15:32.) Ngaba sizifumanisa sinikela ingqalelo engakumbi nangakumbi ekuzihlaziyeni? Oko kungaba ngumqondiso wokuba indlela elicinga ngayo ihlabathi liyayiguqula imbono yethu.

IBhayibhile iyasilumkisa: “Othanda imigcobo [“ukuzonwabisa,” Lamsa] uba yindoda esweleyo.” (IMizekeliso 21:17) Akuphosakele ukuzonwabisa, kodwa ukukuthanda, okanye ukukubeka phambili, kunokusenza buthathaka ngokomoya. Ngokungaphephekiyo umnqweno wethu wezinto zokomoya uya kuncipha yaye siya kuba nexesha elincinane lokushumayela iindaba ezilungileyo.

Ngenxa yeso sizathu, iLizwi likaThixo liyasicebisa ukuba “iingqondo zethu zihlale zikulungele ukuthabatha inyathelo, sizeyise ngokupheleleyo.” (1 Petros 1:13, The New English Bible) Ukuzeyisa kuyafuneka ukuze sikwazi ukulimisela umda osengqiqweni ixesha esilichithayo ekuzihlaziyeni. Ukuzimisela ukuthabatha inyathelo kuthetha ukulungela ukwenza izinto zokomoya, enoba lufundisiso, iintlanganiso, okanye inkonzo yasentsimini.

Kuthekani xa sifuna ukuphumla? Ngaba sifanele sizive sinetyala xa sifumana ixesha lokuphumla? Ngokuqinisekileyo akufanele kube njalo. Ukuphumla kuyafuneka, ngokungakumbi kweli hlabathi lanamhlanje lineengcinezelo. Noko ke, njengamaKristu azahluleleyo asinakuvumela ubomi bethu busekelwe ekuzihlaziyeni. Ukuzihlaziya okugqithiseleyo kunokusibangela senze umsebenzi wethu obalulekileyo. Kunokuphelisa imbono yethu yongxamiseko, yaye kwakhona kusenokusibangela sizifice. Ngoko, sinokuba nayo njani imbono efanelekileyo ngokuphathelele ukuphumla?

IBhayibhile incomela ukuba siphumle nje kancinane kunokusebenza nzima ngokungeyomfuneko—ngokungakumbi ukuba umsebenzi wokuziphilisa awuyomfuneko. (INtshumayeli 4:6) Nangona ukuphumla kuyinceda imizimba yethu ukuba iphinde izuze amandla, umthombo wamandla angokomoya ngamandla kaThixo asebenzayo. (Isaya 40:29-31) Lo moya uyingcwele siwufumana ngokunxulumene nezinto esizenzayo njengamaKristu. Ufundisiso lobuqu londla iintliziyo zethu luze lukhuthaze iminqweno elungileyo. Ukuya ezintlanganisweni komeleza uxabiso lwethu ngoMdali wethu. Ukuba nesabelo kubulungiseleli bamaKristu kukhuthaza nabanye. (1 Korinte 9:22, 23) Kunjengokuba uPawulos ngokusengqiqweni wathi, “umntu wangaphandle uya esonakala, usuka yena owangaphakathi aye ehlaziyeka imihla ngemihla.”—2 Korinte 4:16, Phillips.

UIleana, umama wabantwana abathandathu ungumfazi wendoda engakholwayo, yaye uphila ubomi obuxakeke gqitha. Unembopheleleko yentsapho yonke neyezinye izizalwane eziliqela, okuthetha ukuba usoloko exakekile ngalo lonke ixesha. Nangona kunjalo, ungumzekelo ophawulekayo ekushumayeleni nasekulungiseleleni iintlanganiso. Uzifeza njani ezi mbopheleleko zingaka?

UIleana uthi: “Iintlanganiso nenkonzo yasentsimini ngokwenene ziyandinceda ndikwazi ukuhlangabezana nezinye iimbopheleleko zam. Ngokomzekelo, emva komsebenzi wokushumayela, kuninzi endicinga ngako xa ndisenza umsebenzi wendlu yam. Ngokufuthi ndiye ndicule njengoko ndiwenza. Kwelinye icala, ukuba andiyanga ezintlanganisweni okanye ndisebenze ixesha elifutshane kwinkonzo yasentsimini, kuye kube nzima ukwenza imisebenzi yasendlwini.”

Onjani wona umahluko wokuxabisa ukuzihlaziya ngendlela egqithiseleyo!

Ubuhle Bokomoya Buyamkholisa UYehova

Siphila kwihlabathi elizixakekise gqitha ngenkangeleko yomzimba. Abantu basebenzisa imali eninzi kunyango olwenzelwe ukuphucula indlela abakhangeleka ngayo baze banciphise nemiphumo yokwaluphala. Oku kuquka ukufakelwa kweenwele nokuzifaka imibala ngemibala, ukufakela amabele, nokususa ulusu olunemibimbi ngenxa yokwaluphala. Izigidi zabantu ziya kumaziko okunciphisa ukutyeba, kwiiholo nakwiiklasi zemithambo, okanye zithenga iividiyo ezifundisa indlela yokwenza umthambo kunye neencwadi zokunciphisa ukutyeba. Ihlabathi lifuna ukusenza sikholelwe kwelokuba ulonwabo luxhomekeke kwindlela esikhangeleka ngayo ngokwasemzimbeni, size sicinge ukuba ‘indlela esijongwa ngayo’ yeyona ibalulekileyo.

EUnited States, uhlolisiso olucatshulwe liphephancwadi iNewsweek lafumanisa ukuba ama-90 ekhulwini abantu abaselula abamhlophe baseMerika “abanelisekanga yimizimba yabo.” Ukuxhalabela kakhulu umzimba omhle kunokubuchaphazela ubumoya bethu. UDora wayeliNgqina likaYehova eliselula elaziva lineentloni ngenxa yomzimba walo kuba wayetyebe gqitha. Uthi: “Xa ndandisiya ezivenkileni, kwakunzima ukufumana iimpahla ezindilinganayo. Kwabonakala ngathi iimpahla ezintle zazenzelwe abantwana abakwishumi elivisayo abanciphileyo kuphela. Okona kubuhlungu kukuba, abantu babethetha amazwi akhathazayo ngomzimba wam omkhulu, nto leyo eyayindikhathaza kakhulu, ingakumbi xa ivela kubazalwana noodade bokomoya.

“Ngenxa yoko, engqondweni yam ndandisoloko ndicinga ngendlela endikhangeleka ngayo, ukusa kumkhamo wokuba izinto zokomoya ezibalulekileyo ndazibeka kwindawo yesibini ebomini bam. Kwaba ngathi ulonwabo lwam lwaluxhomekeke esinqeni sam. Iminyaka eliqela sele igqithile ngoku, yaye ekubeni ngoku ndilibhinqa eliqolileyo elingumKristu, ndizibona ngenye indlela izinto. Nangona ndiyinyamekela indlela endikhangeleka ngayo, ndiyaqonda ukuba eyona nto ibalulekileyo bubuhle bokomoya, yaye oko kundanelisa gqitha. Emva kokuba ndikuqondile oko, ndakwazi ukubeka izilangazelelo zoBukumkani kwindawo efanelekileyo.”

USara wayengumfazi othembekileyo wakudala owayenale mbono ilungeleleneyo. Nangona iBhayibhile ithetha ngenkangeleko yakhe entle xa wayeneminyaka engaphezu kwama-60 ubudala, ngokuyintloko itsalela ingqalelo kwezona mpawu zakhe zintle—umntu ofihlakeleyo wentliziyo. (Genesis 12:11; 1 Petros 3:4-6) Wayenobubele ezolile yaye ngokuvumayo wayezithoba kumyeni wakhe. USara akazange ayixhalabele ngokungeyomfuneko indlela abanye ababemjonga ngayo. Nangona wayephuma kwintsapho ezizityebi, ngokuvumayo wahlala ezintenteni ngaphezu kweminyaka engama-60. Ngokululama nangaphandle kokuzingca wamxhasa umyeni wakhe; wayengumfazi wokholo. Yiloo nto eyamenza waba ngumfazi omhle ngokwenene.—IMizekeliso 31:30; Hebhere 11:11.

NjengamaKristu, sinomdla ekuphuculeni ubuhle bethu bokomoya, ubuhle obuya kuthi, ukuba busoloko buhlakulelwa, bukhule buze buhlale bukho. (Kolose 1:9, 10) Sinokunyamekela indlela esikhangeleka ngayo ngokomoya ngendlela ezimbini ezibalulekileyo.

Siba bahle gqitha phambi kwamehlo kaYehova njengoko siba nesabelo kubulungiseleli obusindis’ ubomi. (Isaya 52:7; 2 Korinte 3:18–4:2) Ukongezelela, njengoko sifunda ukubalaselisa iimpawu zobuKristu, ubuhle bethu buba nzulu. Amathuba okuphucula ubuhle bethu bokomoya ayanda: “Yibani nomsa wofefe omnye komnye. Ekuboniseni imbeko omnye komnye khokelani. . . . Emoyeni ke vuthani. . . . Landelani ikhondo lokubuk’ iindwendwe. . . . Yibani nemihlali kunye nabantu abanemihlali; lilani kunye nabantu abalilayo. . . . Musani ukubuyisela ububi ngobubi nakubani na. . . . Yibani noxolo nabantu bonke.” (Roma 12:10-18) Ukuhlakulela isimo sengqondo esinjalo kuya kusenza sithandwe nguThixo nangabantu, yaye kuya kunciphisa indlela esikhangeleka ngayo embi esayizuz’ ilifa kutyekelo lwesono.—Galati 5:22, 23; 2 Petros 1:5-8.

Sinokuwulwa Umoya Wehlabathi!

Ngeendlela ezininzi zobuqhinga, umoya wehlabathi onetyhefu unokuyenza buthathaka ingqibelelo yethu. Unokusenza singaneliseki zizinto esinazo yaye usenze sixhalabe kakhulu ngeentswelo neminqweno yethu ngaphambi kwekaThixo. Okanye usenokusikhokelela ekubeni sicinge ngendlela yabantu kunekaThixo, sinikela ingqalelo engeyomfuneko ekuzihlaziyeni okanye kwinkangeleko yethu.—Thelekisa uMateyu 16:21-23.

USathana uzimisele ukusibulala ngokomoya, yaye umoya wehlabathi sesinye sezixhobo zakhe eziyintloko azisebenzisayo. Khumbula ukuba uMtyholi usenokuwatshintsha amaqhinga akhe ukususela kulawo engonyama egqumayo ukuya kutsho kulawo enyoka elumkileyo. (Genesis 3:1; 1 Petros 5:8) Ngamaxesha athile ihlabathi loyisa umKristu ngentshutshiso enganyamezelekiyo, kodwa ngokufuthi liye limtyhefe ngokuthe ngcembe. UPawulos wayenenkxalabo ngengozi ebangelwa yile ntlaselo yesibini: “Ndiyoyika ukuba ngandlel’ ithile, njengoko inyoka yamlukuhlayo uEva ngobuqhokolo bayo, iingqondo zenu zisenokonakaliswa zisuke ekunyanisekeni nakubunyulu obufanele uKristu.”—2 Korinte 11:3.

Ukuze sikwazi ukuzikhusela kumaqhinga enyoka, kufuneka sikwazi ukuyiqonda inkcazelo ‘ephuma ehlabathini’ size sizimisele ukuyigatya ngamandla. (1 Yohane 2:16) Asimele sizikhohlise ngokukholelwa ukuba indlela yokucinga yeli hlabathi ayinabungozi. Umoya onetyhefu wenkqubo kaSathana uye wafikelela kuvuthondaba.—Efese 2:2.

Emva kokuba indlela yokucinga yehlabathi siyiqondile, sinokuyilwa ngokuhlohla iingqondo neentliziyo zethu ngemfundiso kaYehova ecocekileyo. NjengoKumkani uDavide, simele sithi: “Ndazise iindlela zakho Yehova, ndifundise umendo wakho. Ndinyathelise enyanisweni yakho, undifundise; ngokuba unguThixo ongumsindisi wam.”—INdumiso 25:4, 5.

[Imibhalo esemazantsi]

a Kusetyenziswe magama wambi.

[Umfanekiso okwiphepha 26]

Ukusukelana nendlela yokuphila etofotofo kunokusibangela siphambuke kusukelo lwethu lokomoya

    Iimpapasho ZesiXhosa (1986-2025)
    Log Out
    Log In
    • IsiXhosa
    • Share
    • Zikhethele
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Imiqathango
    • Umthetho Wezinto Eziyimfihlo
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share