Izigqibo Ezikhokelela Kulonwabo
“AKWABA bendenze ngenye indlela!” Kukangaphi uthetha la mazwi? Sonke sifuna ukwenza izigqibo esingayi kuzisola ngazo, ingakumbi xa zichaphazela ubomi bethu. Kodwa sinokuzenza njani izigqibo ezikhokelela kulonwabo?
Okokuqala, sifanele sibe nemilinganiselo enokuthenjwa. Ngaba ikho imilinganiselo enjalo? Abantu abaninzi abavakalelwa ngaloo ndlela. Ngokohlolisiso olwenziwa eUnited States, abafundi basekholeji abangama-75 ekhulwini bakholelwa ukuba ayikho into efanelekileyo nephosakeleyo, yaye ziyahluka iindlela abantu abakugqala ngazo okuhle nokubi, kuxhomekeka “kwimilinganiselo nemvelaphi yomntu ngamnye.”
Ngaba ngokwenene kusengqiqweni ukucinga ukuba umntu ufanele azenzele eyakhe imilinganiselo yokuziphatha? Akunjalo. Ukuba mntu ngamnye ebenokuhamba ngayibonayo, oko bekuya kubangela isiphithiphithi. Ngubani obenokuthanda ukuphila kwindawo apho kungekho mithetho, zinkundla namapolisa khona? Ngaphezu koko, uluvo lomntu alunakuthenjwa ngalo lonke ixesha. Sinokwenza into esikholelwa ukuba ifanelekile, size kamva sizisole ngesigqibo sethu. Eneneni, imbali yoluntu ingqinela le nyaniso yeBhayibhile: “Asikokomntu ohambayo ukwalathisa inyathelo lakhe.” (Yeremiya 10:23) Ngoko ke, sinokuphethukela entwenini xa sisenza izigqibo ezibalulekileyo ebomini?
Umlawuli oselula okhankanywe kwinqaku elandulelayo wacela icebiso kuYesu. Njengoko sele sibonile, xa wayephendula umbuzo walo mfana, uYesu wabhekisela kuMthetho kaThixo. UYesu wayeqonda ukuba ulwazi nobulumko luvela kuYehova uThixo yaye uyazi oko kulungele izidalwa zakhe. Ngenxa yoko, uYesu wathi: “Oko ndikufundisayo asikokwam, kodwa kokwalowo wandithumayo.” (Yohane 7:16) Enyanisweni, iLizwi likaThixo linokuthenjwa ukuze lisalathise lize lisincede senze izigqibo zobulumko. Makhe siqwalasele imigaqo embalwa efumaneka kwiLizwi likaThixo, eya kusinceda sonwabe xa siyilandela.
UMthetho Omkhulu
KwiNtshumayelo yakhe edumileyo yaseNtabeni, uYesu wafundisa umgaqo osisiseko onokusinceda senze izigqibo zobulumko xa siqhubana nabanye. Wathi: “Zonke izinto, ngoko, enifuna abantu bazenze kuni, yenzani ngokunjalo nani kubo.” (Mateyu 7:12) Lo mgaqo udla ngokubizwa ngokuba nguMthetho Omkhulu.
Abanye baye bawaguqula ngale ndlela la mazwi: “Oko ungafuni kwenziwe kuwe, ungakwenzi kwabanye.” Ukuze sibone umahluko phakathi kwala mazwi noMthetho Omkhulu makhe siqwalasele umzekeliso kaYesu womSamariya olungileyo. UmYuda othile wayebethiwe waza washiywa esecicini lokufa endleleni. Umbingeleli nomLevi bambona baza badlula. Kuba bengenzanga nto ukuze bamvise ubuhlungu loo mntu, kusenokuthiwa benze kanye ngendlela abanye abadla ngokuwaguqula ngayo amazwi oMthetho Omkhulu. Ngokwahlukileyo, umSamariya wema ukuze ayincede le ndoda. Wayibopha amanxeba waza wayisa kwindlu yabahambi. Wenza into awayenokufuna yenziwe kuye. Wasebenzisa uMthetho Omkhulu—waza wenza isigqibo esifanelekileyo.—Luka 10:30-37.
Zininzi iindlela esinokuwusebenzisa ngazo lo mthetho ukuze sonwabe. Masithi kukho intsapho esandul’ ukufudukela kwindawo ohlala kuyo. Kutheni ungayi kuyamkela nje? Unokuyinceda iqhelane nendawo uze uyincede kwiimfuno zayo. Ngokubonisa ulwazelelelo kuqala, uya kuba nolwalamano oluhle nabamelwane abatsha. Uya kwaneliswa nayinto yokuba uye wenza okumkholisayo uThixo. Ngaba ayisosigqibo sihle eso?
Izigqibo Esizenzayo Ngenxa Yokuthanda Abanye
Ukongezelela kuMthetho Omkhulu, uYesu wanikela olunye ulwalathiso oluya kukunceda wenze izigqibo zobulumko. Xa wabuzwa ukuba nguwuphi owona myalelo mkhulu eMthethweni kaMoses, uYesu waphendula: “‘Uze umthande uYehova uThixo wakho ngentliziyo yakho iphela nangomphefumlo wakho uphela nangengqondo yakho iphela.’ Lo ngowona myalelo mkhulu nowokuqala. Owesibini, njengawo, ngulo, ‘Uze umthande ummelwane wakho njengawe siqu.’ Kule miyalelo yomibini kuxhomekeke uMthetho uphela, nabaProfeti.”—Mateyu 22:36-40.
Ngobusuku bangaphambi kokufa kwakhe, uYesu wanika abafundi bakhe “umyalelo omtsha,” wokuba bathandane. (Yohane 13:34) Kwakutheni ukuze athi lo myalelo mtsha? Ngaphezu koko, ngaba wayengabayalelanga ukuba ukuthanda ummelwane yayingomnye wemiyalelo emibini emikhulu yoMthetho? Phantsi koMthetho kaMoses, amaSirayeli ayalelwa oku: “Uze ulithande idlelane lakho njengawe siqu.” (Levitikus 19:18) Kodwa ke ngoku, uYesu wayalela abafundi bakhe ukuba benze okungakumbi kunoko. Ngobo busuku, uYesu waxelela abafundi bakhe ukuba wayeza kunikela ngobomi bakhe ngenxa yabo. Wandula ke wathi kubo: “Nguwo lo umyalelo wam, wokuba nithandane kanye njengoko ndinithandileyo. Akukho bani unothando olukhulu kunolu, lokuba uthile anikezele umphefumlo wakhe ngenxa yabahlobo bakhe.” (Yohane 15:12, 13) Ewe, lo myalelo wawumtsha kuba wawufuna ukubeka izilangazelelo zabanye abantu kuqala kunezethu.
Zininzi iindlela esinokubonakalisa ngazo uthando lokungazingci, ukwenza ngaphezu kokunyamekela izilangazelelo zethu. Masithi ngokomzekelo, ubuhlala eflethini yaye ubufuna ukuphulaphula umculo ngesandi osithandayo kodwa esicaphukisa abamelwane bakho. Ngaba ubuya kuncama ukuzonwabisa ukuze ummelwane wakho akwazi ukuhlala kwindawo ezolileyo? Ngamanye amazwi, ngaba uya kubeka intlalo-ntle yommelwane wakho kuneyakho?
Nanku omnye umzekelo. Ngolunye usuku lwasebusika olwalubanda yaye lunekhephu eKhanada, enye indoda eyalupheleyo yatyelelwa ngamaNgqina kaYehova amabini. Phakathi encokweni, le ndoda yakhankanya ukuba ayikwazi ukususa ikhephu phambi kwendlu kuba ikhathazwa yintliziyo. Malunga neyure kamva, yeva ingxolo yomhlakulo ngaphandle. La maNgqina mabini ayebuyile ukuze acoce indlela nendawo eya kumnyango wale ndlu. Yabhalela iofisi yesebe yamaNgqina kaYehova eKhanada yathi: “Namhlanje, ndiwabonile amaKristu okwenene. Oku kuye kwaphucula imbono yam ngobomi kweli hlabathi siphila kulo yaye kwandenza ndawuhlonela nangakumbi umsebenzi eniwenza ehlabathini lonke.” Ewe, ukunceda abantu, kungakhathaliseki ukuba kukhangeleka kukuncinane kangakanani na, kunokubachaphazela abanye ngendlela encumisayo. Hayi indlela ekuvuyisa ngayo ukwenza izigqibo zokunceda abanye abantu!
Izigqibo Ezisekelwe Ekuthandeni UThixo
Enye inkalo esimele siyiqwalasele xa sisenza izigqibo yile yachazwa nguYesu njengomthetho omkhulu—ukuthanda uThixo. Amazwi kaYesu ayebhekiswa kumaYuda, yaye njengohlanga ayezahlulele yaye enobuhlobo noYehova. Nakuba kunjalo, mSirayeli ngamnye kwakufuneka akhethe enoba uza kukhonza uThixo ngomphefumlo wakhe uphela aze amthande ngentliziyo yakhe iphela.—Duteronomi 30:15, 16.
Ngokufanayo, izigqibo ozenzayo zibonisa indlela ovakalelwa ngayo ngoThixo. Ngokomzekelo, njengokuba ufumana ulwazi olungakumbi lweBhayibhile yaye ulusebenzisa, nawe ujamelana nokhetho. Ngaba ungathanda ukuba nesifundo seBhayibhile esithe rhoqo, ngenjongo yokuba ngumlandeli kaYesu? Ukuba ukhetha ukwenza oko, ngokuqinisekileyo uya konwaba, kaloku uYesu wathi: “Banoyolo abo bayiphapheleyo intswelo yabo yokomoya.”—Mateyu 5:3.
Asazi nokuba umlawuli oselula wazisola ngesigqibo sakhe enoba akunjalo na. Noko ke, siyazi ukuba uPetros wayevakalelwa njani ngokulandela uYesu Kristu kangangeminyaka emininzi. Malunga nowama-64 C.E., sele ekufutshane nengcwaba, uPetros wakhuthaza abazalwana bakhe ngelithi: “Yenzani unako-nako ukuze ekugqibeleni [uThixo] anifumane ningenabala, ningenasiphako yaye niseluxolweni.” (2 Petros 1:14; 3:14) Licace mhlophe elokuba, uPetros wayengazisoli ngesigqibo sakhe awasenza kwiminyaka engama-30 ngaphambi koko, yaye wayekhuthaza abanye bahlale behleli kwisigqibo abasenzileyo.
Ukulandela icebiso likaPetros kuthetha ukwenza ukhetho lokwamkela imbopheleleko yabalandeli bakaYesu nokuthobela imiyalelo kaThixo. (Luka 9:23; 1 Yohane 5:3) Kubonakala kungumnqantsa noko oko, kodwa uYesu uthembisa esithi: “Yizani kum, nonke nina nibulalekayo nenisindwa ngumthwalo, yaye ndiza kunihlaziya. Thabathani idyokhwe yam nize nifunde kum, kuba ndinomoya wobulali, ndithobekile ngentliziyo, kwaye niya kuyifumanela ukuhlaziyeka imiphefumlo yenu. Kuba idyokhwe yam yeyobubele nomthwalo wam ukhaphukhaphu.”—Mateyu 11:28-30.
Khawucinge nje ngoko kwenzeka kuArthur. Xa wayeneminyaka elishumi, uArthur wafunda ukudlala ivayolin, sele ezibona engusaziwayo ekudlaleni esi sixhobo somculo. Xa wayeneminyaka eli-14 ubudala, wayesele edlala kwiikonsathi zevayolin. Kodwa wayengonwabanga. Uyise wayesoloko enemibuzo ngenjongo yobomi yaye ebiza abantu bonqulo kwikhaya lakhe, kodwa enganeliswa ziimpendulo zabo. Bahlala phantsi njengentsapho bezibuza enoba ukho na uThixo nokuba kutheni evumela ubungendawo buqhubeke. Uyise ka-Arthur waqalisa ukuncokola namaNgqina kaYehova. Impendulo yawo yabangel’ umdla kuye, waza waqalisa isifundo seBhayibhile.
Ekuhambeni kwexesha, uArthur waqonda isizathu esisekelwe kwiZibhalo sokuba uThixo evumele ubungendawo waza wayazi ngokucacileyo injongo yobomi. Yena namalungu entsapho yakowabo amathathu, benza isigqibo abangekazisoli ngaso nanamhlanje. Wahlulela ubomi bakhe kuYehova. Uthi: “Ndivakalelwa ngathi uThixo undiwongile ngokundinika ulwazi lwenyaniso yaye undisindisile kukhuphiswano lwabadlali bomculo. Abantu benza nantoni na ephambi kwamehlo abo ukuze baphumelele.”
UArthur usaqhubeka edlala ivayolin ukuze onwabise abahlobo bakhe, kodwa ubomi bakhe abuxhomekekanga kuloo nto. Ubomi bakhe buxhomekeke ekukhonzeni uThixo. Ukhonza kwiofisi yesebe lamaNgqina kaYehova. NjengoArthur, nezigidi zabantu, ngokwahlukileyo kumlawuli oselula, nawe unako ukwenza ukhetho olunokukuzisela ulonwabo lokwenene—lunokubakho kuphela ukuba wamkela isimemo sokuba ngumlandeli kaYesu.
[Umfanekiso okwiphepha 6]
Isigqibo osenzayo sinokwenza umahluko kubomi babanye abantu
[Umfanekiso okwiphepha 7]
Ngaba unganesifundo seBhayibhile uze ube ngumlandeli kaYesu?