LAIBULALE JA PA INTANETI ja Watchtower
Sanja ja Mlonda
LAIBULALE JA PA INTANETI
Chiyao
  • BAIBULO
  • MABUKU
  • MISONGANO
  • w24 September pp. 14-18
  • Napatile Umi Wambone Ligongo lya Kumtumichila Yehofa

Mbali jeleji pangali fidiyo.

Pepani, pana chachitendekasisye kuti fidiyoji jikawugula

  • Napatile Umi Wambone Ligongo lya Kumtumichila Yehofa
  • Sanja ja Mlonda Jakwenesya Ucimwene wa Yehofa (Jakulijiganya)—2024
  • Tumitwe
  • Ngani Syakulandana ni Jeleji
  • NAKULILE MU LIŴASA LYA ŴANDU ŴAKULEKANGANA DINI
  • KUTANDA UTUMIKI WANDAŴI SYOSOPE
  • KWINJILA SUKULU JA GILIYADI
  • KUTUMICHILA YIMPEPE KU CAMEROON
  • KULAGA KUSAGULA CHAKUTENDA
  • KULIJIGANYA CHINDU CHAKUSOSEKWA MNOPE
  • Mbili jangu
    Sanja ja Mlonda Jakwenesya Ucimwene wa Yehofa (Jakulijiganya)—2018
  • “Ligongo Chichi Mlungu Jwakundile Yeleyi?”
    Sanja ja Mlonda Jwakwenesya Ucimwene wa Yehofa (Jagaŵila)—2018
  • Yisyasyo ya Ŵandu Ŵambone Yangamuchisye Kuti Mbate Upile
    Sanja ja Mlonda Jakwenesya Ucimwene wa Yehofa (Jakulijiganya)—2020
  • “Nalijiganyisye Yejinji Kutyochela kwa Ŵandu Ŵane”
    Sanja ja Mlonda Jakwenesya Ucimwene wa Yehofa (Jakulijiganya)—2021
Alole Ngani Sine
Sanja ja Mlonda Jakwenesya Ucimwene wa Yehofa (Jakulijiganya)—2024
w24 September pp. 14-18
M’bale André Ramseyer.

MBILI JANGU

Napatile Umi Wambone Ligongo lya Kumtumichila Yehofa

JAKUŴECHETEDWA NI ANDRÉ RAMSEYER

MU 1951, nakopochele m’katawuni kamwana ka Rouyn kakali mudela ja Quebec ku Canada. Ndilinjiche kweleku, napoposisye pamlango wa nyumba jiŵasalile kuti ngayichileko. Kaneko M’bale Marcel Filteau,a juŵamalisisye majiganyo ga Giliyadi nikuŵa mmishonale jwakopweche. M’baleju jwakwete yaka 23 soni jwaliji jwa mlewu, pele une nakwete yaka 16 soni naliji jwamjipi. Namlosisye m’baleju chikalata chakunjitichisya kuŵa mpayiniya. Ali aŵalasile chikalatacho jwandolite ni jwambusisye kuti, “Nambo mwalanjile mayi ŵenu?”

NAKULILE MU LIŴASA LYA ŴANDU ŴAKULEKANGANA DINI

Napagwile mu 1934. Achinangolo ŵangu ŵatyochele m’chilambo cha Switzirland ni kwawula mkatawuni kamwana ka Timmins ku Ontario m’chilambo cha Canada. Mkatawunika ŵandu ŵakamulaga masengo ga m’migodi. Cha mma 1939, mayi ŵangu ŵatandite kuŵalanga magasini ga Sanja ja Mlonda soni kusimanikwa nawo pa misongano ja ŵa mboni sya Yehofa. Mayiŵa ŵatujigalaga kumisonganoko ŵanache wosope 7 mwamti mkanipapite ndaŵi ŵaŵele ŵa mboni sya Yehofa.

Baba nganasangalalaga ni yaŵasagwile mayi yakuŵa ŵa Mboni sya Yehofa. Nambo mayi ŵayinonyelaga mnope yisyesyene, mwamti ŵasimichisye yakuti aŵepe ŵakulupichika kwa Yehofa. Mayiŵa ŵaŵelepe ŵakulupichika atamose cha m’yaka ya mma 1940 pele masengo ga ŵa Mboni sya Yehofa ŵagalekasisye ku Canada. Mwamti ŵapitilisye kwanonyela soni kwachimbichisya baba atamose kuti ŵalagasyaga. Chisyasyo chawo chambone chatukamuchisye ŵanachewe kuti tutande kumtumichila Yehofa. Chakusangalasya mnope chaliji chakuti mkupita kwandaŵi, babaŵa ŵachenjile mwamti ŵatandite kulinonyela liŵasa lyosope.

KUTANDA UTUMIKI WANDAŴI SYOSOPE

Mu 1950 nasimanikwe nawo pamsongano wawalondesyaga ya kwawula pasogolo kwa masengo gakulalichila wawatendechele mu msinda wa New York. Ndili ngungulwiche ni abale ni alongo ŵa m’yilambo yejinji soni kupikanila yakusimana nayo yaŵalondesisye ŵandu ŵaŵamalisisye majiganyo ga Sukulu ja Giliyadi yalimbikasisye kuti sachilileje kutenda yejinji pakumtumichila Yehofa. Mwamti ndaŵi jeleji natandite kumbila mnope kutenda utumiki wandaŵi syosope. Kaneko ndili mbujile kunyumba, nalembile fomu ja upayiniya wakutamilichika. Nambo ofesi ja nyambi ja ku Canada janjanjile kuti ndande kaje kubatisidwa. Mwamti nabatisidwe pa 1 Okotoba 1950. Pali pamasile mwesi umo naŵele mpayiniya jwakutamilichika. Mwamti ŵandumisye ku tawuni ja Kapuskasing. Tawuniji jaliji palutando lwa makilomita gejinji kutyochela kwatwatamaga pandaŵijo.

M’bale André ajigele “Sanja ja Mlonda.”

Kutumichila ku Quebec

Mu 1951, ofesi ja nyambi jaŵendile ŵa Mboni sya Yehofa ŵaŵakombolaga kuŵecheta Chifalansa naga mpaka asache kusamila kudela ja chiŵechetochi ku Quebec. Pandaŵiji, kudelaji kwasosekwaga ŵakulalichila ŵajinji. Uneji namanyililaga Chifalansa soni Chingelesi. Mwamti najitichisye yakwawula soni ŵandumisye ku Rouyn. Pangali mundu junammanyililaga kudelaji. Mwamti mpela mwambechetele kundanda kula, chanakwete chaliji mapupe basi, gakusalila kwachinganyichile. Nambo yindu yajesile chenene. Uneji ni M’bale Marcel twakamulene mnope. Mwamti nasangalele kutumichila ku Quebec kwa yaka mcheche yakuyichisya mpela mpayiniya jwapadela.

KWINJILA SUKULU JA GILIYADI

Ndili mkutumichila ku Quebec nasangalele mnope panapochele chikalata chakumanyisya yakwinjila nawo Sukulu ja Giliyadi kalasi nambala 26. Sukuluji jatendechele mu msinda wa Lansing ku New York. Twatesile mwambo wakumalisya majiganyoga pa 12 Febuluwale 1956, soni ŵandumisye kuti ngatumichileje ku West Africa m’chilambo chele apano chikusakolanjidwa kuti Ghana.b Nambo nasosekwaga chandanda kuwujila ku Canada kwa “mawiki gamnono” kuti ngajembecheye yikalata ya pamsewu.

Nambo najembecheye yikalatayi ku Toronto kwa myesi 7. Panajembecheyaga yikalatayi, natamaga mnyumba ja M’bale Cripps. Mwamti namanyigene ni Sheila juŵaliji mwanache jwamkongwe jwa m’baleju. Twanonyelene mnope. Yikalata ya pamsewu yila napochele ndili sigele panandi kumsalila Sheila kuti ngusaka kumlomba. Une ni Sheila twajipopelele nganiji, mwamti twakamulene yakuti njawule ku utumiki wangu. Nambo twakamulesoni kuti chitupitilisye kulembelana yikalata soni kwembecheya kuti chitulole naga yichiŵa yakomboleka kulombana msogolo. Kusala yisyene, kutenda yeleyi kwaliji kwakusawusya. Nnambo mkupita kwandaŵi twayikopochele kuti twasagwile yindu mwalunda.

Mapu gakulosya malo gane gaŵatemi soni kutumichila M’bale André: Manitoba, Ontario, soni Quebec, Canada; Cameroon, Côte d’Ivoire, Ghana, Nigeria, soni Togo, Africa.

Pali pamasile mwesi nakopochele ku Ghana. Paulendowu nakwesile sitima ja pamkuli, sitima ja panyasa soni ndege. M’chilambochi ŵambisile kuŵa jwakulolela chigawo. Mwamti nasosekwaga kwendelaga chilambo chosope cha Ghana soni yilambo yine yakuŵandikana ni chilambochi mpela Ivory Coast (apano akusati Côte d’Ivoire) soni Togoland (apano akusati Togo). Ndaŵi syejinji najendaga jika pa galimoto ja ofesi ja nyambi. Mwamti nasangalalaga mnope kwajendela abale ni alongo.

Kumbesi kwa wiki nakolaga yakutenda pamisongano ja dela. Nganitukola malo gakutendela misongano. Myoyo pakusaka kulinganya m’bulili, abale ŵakamulichisyaga masengo milasi soni penani pakwepo ŵaŵikagapo masamba ga kanjesa. Ligongo lyakuti nganitukolaga ma filiji gakusunjila yakulya, twasungaga nyama syachijumi ni kuwulagaga pasikusosekwa mboga.

Pandaŵi jine patendekwe yindu yakusekasya. M’bale Herb Jennings,c juŵalijisoni mmishonale mjangu jwaŵechetaga ngani. Kaneko ng’ombe jatisile kumalo kuŵajisunjile. Jili mkutila japitile sikati ja pulatifomu ni malo gaŵatemi ŵandu. M’bale Herb jwalesile kuŵecheta ngani jila, mwamti ng’ombejo jasokonechele mtwe. Nambo abale mcheche ŵamachili ŵajikamwile nikuja kujiŵika kumalo kuŵajisunjile. Pandaŵi jeleji, abale ni alongo ŵaliji ali mkuchemelela yayatendekwagayo.

Wiki jatukutenda msongano nalosyaga ŵandu ŵaŵatamaga misi japakuŵandika fidiyo jakuti, The New World Society in Action. Kuti ngombole kulosya fidiyoji, nakolekaga nguwo jeswela pasikati pa yitela yiŵili, kaneko nakamulichisyaga masengo pulojekita pakulosya fidiyojo. Ŵanduwo ŵasangalalaga mnope. Mwamti ŵajinji mwa jemanjajo kaŵaga kandanda kulolela fidiyo. Fidiyojo pajalosyaga ŵandu ali mkubatisidwa, ŵanduwo ŵakwatilaga myala mwakusangalala. Kusala yisyene, fidiyo jeleji jakamuchisye ŵandu ŵaŵajilolelele kumanyilila kuti m’weji tukusakamulana pachilambo chosope.

André ni Sheila palisiku lya ukwati wawo.

Twalombene mu 1959 ku Ghana

Ndili ndumichile ku Africa kwa yaka yiŵili, nasangalele mnope kuja kutenda nawo msongano wa yilambo mu 1958 wawatendechele mu msinda wa New York. Nasangalele mnope kuti kumsonganoku nasimene ni Sheila. Pandaŵiji, jwalakwe jwatyochelaga ku Quebec kuŵatumichilaga mpela mpayiniya jwapadela. Kwandaŵi jelewu twaliji tuli mkwamba kulembelana yikalata, nambo pandaŵiji twasimene. Ndili namsalile kuti tulombane jwajitichisye. Kaneko, namlembele chikalata M’bale Knorrd kumŵenda kuti naga yakomboleka Sheila ajinjile nawo Sukulu ja Giliyadi kuti kaneko chitutumichileje yimpepe ku Africa. M’bale Knorr jwakundile. Kaneko Sheila jwakopochele ku Ghana. Mwamti twalombene ku Accra pa 3 Okotoba 1959. Twayiweni kuti Yehofa ŵatupele upile ligongo lyakuti twaŵisile pandanda yindu yakwayana ni kumtumichila jwalakwe.

KUTUMICHILA YIMPEPE KU CAMEROON

André atemi pa tebulo jakwe ku Cameroon.

Kutumichila ku ofesi ja nyambi ja Cameroon

Mu 1961 ŵatutumisye m’chilambo cha Cameroon. Pandaŵiji nakolaga yakutenda yejinji ligongo abale ŵambendile kuti ngakamuchisye pa masengo gakutaŵa ofesi ja nyambi jasambano. Ligongo lyakuti naliji jwakulolela masengogo, nasosekwaga kulijiganya yejinji. Kaneko mu 1965 Sheila jwakwete msigo. Kusala yisyene, yaliji yakusawusya kwa m’weji kuganichisya yakuŵa achinangolo. Nambo patwasangalalaga ligongo lya udindo wasambanowu soni patwalinganyaga yakuwujila ku Canada, patendekwe chindu chine chakupweteka mnope.

Sheila ŵapitile padela. Mwamti adokotala ŵatusalile kuti mwanache jwetujo jwaliji jwamlume. Yeleyi yatendekwe yaka yakupunda 50 yipiteyo, nambo yayatutendecheleyi nganituŵa tuyiliŵalile. Atamose kuti yayatendekweyi yatupweteche mnope, nambope twapitilisye kutenda utumiki wetu watwawunonyelega mnope.

Ndili ni ŵamkwangu Sheila ku Cameroon mu 1965

Abale ŵa ku Cameroon ŵalagasidwaga mnope ligongo lyangajinjilila nawo yandale. Mwamti yindu yasawusyaga mnope pandaŵi ja yisagula. Pa 13 Meyi 1970, boma jalekasisye masengo ga ŵa Mboni sya Yehofa m’chilambocho. Boma jasumwile ofesi ja nyambi jasambano jakusalala mnope. Pandaŵiji twaliji tuli tugambile kutama myesi 5 pa ofesiji. Pajamalaga wiki jimo, amishonale wosope kupwatikapo une ni ŵamkwangu ŵatutopwele m’chilambocho. Kusala yisyene, yaliji yakusawusya kwaleka abale ni alongo ŵatwanonyelaga mnope. Mwamti twadandawulaga mnope pakwamba kuti chiyamalile uli.

Myesi 6 jakuyichisya twatamaga ku ofesi ja nyambi ja France. Mwamti natendaga yiliyose yampaka ngombole pakwakamuchisya abale ni alongo ŵa ku Cameroon. Kaneko mu Disemba chaka chichi, ŵatutumisye ku ofesi ja nyambi ja Nigeria jajatandite kulolela masengo gakulalichila ga ku Cameroon. Abale ni alongo ŵa ku Nigeria ŵatupochele ni magasa gaŵili, mwamti twasangalele kutumichila mchilambochi kwa yaka nditu.

KULAGA KUSAGULA CHAKUTENDA

Mu 1973 twasosekwaga kusagula kutenda chindu chakusawusya. Ŵamkwangu ŵalwalaga mnope. Mwamti tuli tupite ku msongano ku New York ŵasalile kuti, “Ngangombola kupitilisya yangutenda. Chilu changu chifowoche mnope.” Payatendekwaga yeleyi, twaliji tuli tutumichile yimpepe ku West Africa kwa yaka 14. Nasangalalaga mnope ligongo lya kulimbichila kwawo utumiki, nambo pandaŵiji twasosekwaga kuchenga. Panyuma pakujipopelela mnope nganiji, twalinganyisye yakuti tuwujile ku Canada kuti ngasamalile chenene ŵamkwanguŵa. Kusala yisyene, kuleka utumiki wetu wa umishonale soni utumiki wandaŵi syosope chaliji chindu chakupweteka mnope.

Tuli tukopochele ku Canada napatile masengo kwa mjangu jwine jwakalakala juŵatendaga bisinesi jakusumisya magalimoto mu tawuni jajaliji kumpoto kwa msinda wa Toronto. Twatendaga lendi ka nyumba kanekakwe, mwamti twakombolaga kutama ngakola ngongole jilijose. Twatamaga umi wangasaka yejinji, ligongo twajembecheyaga kuti lisiku line tuchitandilasoni utumiki wandaŵi syosope. Mwamti yatwajembecheyagayi yatendekwe mwachitema mnope.

Natandite kamuchisya nawo Lyakuŵeluka pa masengo gakutaŵa malo ga msongano ku Norval, ku Ontario. Kaneko ŵasalile kuti ndumichileje mpela jwakulolela malo ga msongano. Ŵamkwangu ŵatandite kusimana chenene panandi, mwamti twayiweni kuti mpaka tukombole kutenda utumiki wasambanowu. Kaneko mu Juni 1974 twasamile kwawula mkajumba kakaliji pa malo ga msongano. Kusala yisyene, twasangalele mnope kuwujilasoni mu utumiki wandaŵi syosope.

Chakusangalasya mnope chaliji chakuti, Sheila jwapitilisye kusimana chenene. Kaneko pali pamasile yaka yiŵili twajitichisye utumiki wakulolela dela. Dela jatwajendelaga jaliji ku Manitoba, mwamti kwamanyikaga mnope ni kusisima. Atamose kuti kudelaji kwaliji kwakusisima, chinonyelo cha abale ni alongo chatutendekasyaga kupikana kutukutila. Twalijiganyisyesoni kuti chakusosekwa mnope nganichiŵa malo gatukutumichila nambo kupitilisya kumtumichila Yehofa kumalo kulikose kwatuli.

KULIJIGANYA CHINDU CHAKUSOSEKWA MNOPE

Pali papitile yaka tuli mkulolela dela, mu 1978 ŵatuŵilasile kuti tukatumichileje ku Beteli ja ku Canada. Mkanipapite ndaŵi jelewu kutyochela pelepa, nalijiganyisye chindu chakusosekwa mnope nambo m’litala lyakupweteka. Nasosekwaga kuŵecheta ngani mu Chifalansa pamsongano wapadela ku Montreal. Nganiji jaliji ja awala jimo soni maminisi 30. Chakutesya chanasa chaliji chakuti nganiji nganijayikaga pamtima ŵakupikanila. Myoyo, m’bale jwine juŵatumichilaga ku Dipatimenti ja Utumiki jwanjamwiche. Malangiso gajwambele m’baleju gandendekasisye kuliwona kuti jwangakombola kuŵecheta ngani. Kusala yisyene, yikaliji chenene yikaŵe kuti pandaŵijo nayiwonaga yindu mpela mwangusayiwonela apano kuti nganimba jwakombola kuŵecheta chenene ngani. Mwamti malangiso gajwambele m’balejo nganinagapochela chenene. Kuŵechetana kwetu nganikumala chenene. Mwamti natengwiche mnope ligongo nayiwonaga kuti agambile kunjamuka nambo ngasala yindu yandesile chenene. Nalemwisye mnope ligongo lyakuwona mwakulemwecheka malangiso ganapochele soni mwanamwonelaga mundu juŵambele malangisojo.

M’bale André akuŵecheta ngani.

Nalijiganyisye chindu chakusosekwa mnope panyuma pakuŵecheta ngani mu Chifalansa

Kaneko pali pagambile kumala masiku gamnono, m’bale jwine juŵatumichilaga mu Komiti ja Nyambi jwaŵechetene ni uneji pakwamba ya ngani jila. Najitichisye kuti nganimbochela chenene malangisogo mwamti namsamlile m’balejo kuti nalemwisye. Kaneko, naŵechetene ni m’bale juŵambele malangiso jula. Mwamti jwangululuchile. Yayatendekweyi yanjiganyisye kusosekwa kwakuŵa mundu jwakulinandiya, mwamti ngasindiŵalila yeleyi. (Mis. 16:18) Mbele ndili mkujipopelela nganiji kwa maulendo gejinji, mwamti apano ngutenda yakomboleka kuti ngoleje nganisyo syakuŵajilwa mundu jwine pakunjamuka.

Ndemi pa Beteli ja ku Canada yaka yakupunda 40, soni kutandila mu 1985 nakwete upile wakutumichila mu Komiti ja Nyambi. Mu Febuluwale 2021, ŵamkwangu ŵajasiche. Ngusinasoŵa mnope ŵamkwanguŵa, nambosoni apano ngusalaga ni ulwele. Nambo kumtumichila Yehofa kukusandekasya kuti ngoleje yakutenda yejinji soni kuŵa jwakusangalala mwamti ‘jwangakumbuchilaga’ yakupweteka yambele ndili mkusimana nayo paumi wangu. (Jwak. 5:20) Atamose kuti mbele ndili mkusimana ni yakusawusya yejinji, mbele ndili mkusimana ni yindu yejinji yayikusandekasya kuŵa jwakusangalala mnope. Kuŵika pandanda kumtumichila Yehofa soni kusangalala ni utumiki wandaŵi syosope kwa yaka 70 uli upile wekulungwa mnope. Apano ngusapopela kuti nombe abale ni alongo ŵetu ŵachinyamata aŵicheje pandanda kumtumichila Yehofa. Ligongo ngwete chikulupi chakuti naga jemanjaji akumtumichila Yehofa, nombenawo chachipata upile soni chachikola umi wakusangalala.

a Alole mbili ja M’bale Marcel Filteau jajikwete mtwe wakuti, “Yehova Ndiye Pothaŵirapo Panga ndi Mphamvu Yanga,” mu Sanja ja Mlonda ja Chichewa ja Febuluwale 1, 2000.

b Mpaka mu 1957, dela ja ku Africa jeleji jaliji pasi pa ulamusi wa Britain wawakolanjidwaga kuti Gold Coast.

c Alole mbili ja M’bale Herbert Jennings jajikwete mtwe wakuti, “Simudziŵa Chimene Chidzagwa Maŵa,” mu Sanja ja Mlonda ja Chichewa ja Disemba 1, 2000.

d M’bale Nathan H. Knorr jwalongolelaga masengo getu pandaŵijo.

    Mabuku ga Chiyao (2000-2026)
    Akopoche
    Ajinjile
    • Chiyao
    • Ŵagaŵile ŵane
    • Yakusaka
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malamusi
    • Yindu Yachimsisi
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Ajinjile
    Ŵagaŵile ŵane