LAIBULALE JA PA INTANETI ja Watchtower
Sanja ja Mlonda
LAIBULALE JA PA INTANETI
Chiyao
  • BAIBULO
  • MABUKU
  • MISONGANO
  • lvs chap. 8 pp. 104-117
  • Yehofa Akusasaka Kuti Ŵandu Ŵakwe Aŵeje Ŵacasa

Mbali jeleji pangali fidiyo.

Pepani, pana chachitendekasisye kuti fidiyoji jikawugula

  • Yehofa Akusasaka Kuti Ŵandu Ŵakwe Aŵeje Ŵacasa
  • Yampaka Atende Kuti Mlungu Ŵanonyeleje
  • Aŵalanje mu “Cinonyelo ca Mlungu”
  • Tumitwe
  • Ngani Syakulandana ni Jeleji
  • LIGONGO CICI TUKUSOSEKWA KUŴA ŴACASA?
  • ANA KUŴA ŴACASA KUKUSAGOPOLELA CICI?
  • ANA MPAKA TUTENDE WULI KUTI TUŴE ŴACASA MWAKUCILU?
  • KUMALANA NI NDAMO SYA WUNGALI CASA
  • Atumiki ŵa M’lungu Akusosechela Kuŵa Ŵachasa
    Ana M’lungu Akisasosaga Chichi Kwetuwe?
  • Ana Tutendeje Chichi Kuti Mlungu Atuwoneje Kuŵa Ŵachasa?
    Asangalaleje Mpaka Kalakala​—Kulijiganya Baibulo Mwakambilana
  • Yehofa Akusanonyela Ŵandu Ŵachasa
    Yakutendekwa Pamsongano wa Undumetume ni Umi Waciklistu—2019
  • “Mŵeje Ŵaswela Mtima”
    Yakutendekwa Pamsongano wa Undumetume ni Umi Waciklistu—2019
Yampaka Atende Kuti Mlungu Ŵanonyeleje
lvs chap. 8 pp. 104-117
Nangolo jwamkongwe akumtaŵa mabatani mwanace jwakwe

MTWE 8

Yehofa Akusasaka Kuti Ŵandu Ŵakwe Aŵeje Ŵacasa

“Kwa mundu jwacasa cacimlosya kuti wawojo ali ŵacasa.”—SALIMO 18:26.

1-3. (a) Ligongo cici nangolo jwamkongwe akusalolecesya kuti mwanace jwakwe ali jwacasa? (b) Ligongo cici Yehofa akusasakaga kuti ŵandu ŵakwe aŵeje ŵacasa?

TUWANICISYE kuti nangolo jwamkongwe akumkosecelesya mwanace jwakwe kuti ajawuleje ku sukulu. Jwalakwe akulolecesya kuti mwanacejo ajosile, soni kuti yakuwala yakwe yili yacasa. Yeleyi yikumkamucisya mwanacejo kuŵambala yilwele soni yikwakamucisya ŵane kumanyilila kuti acinangolo ŵakwe akusamsamalila cenene.

2 Yehofa, Atati ŵetu, akusasakasoni kuti m’weji tuŵeje ŵacasa soni ŵaswela. (Salimo 18:26) Akusamanyilila kuti yindu mpaka yitujendeleje cenene naga tuli ŵacasa. Nambosoni kuŵa kwetu ŵacasa kukusayikasya ucimbicimbi kwa jwalakwe.—Esekiele 36:22; aŵalanje 1 Petulo 2:12.

3 Ana kuŵa ŵacasa kukusagopolela cici? Soni ana ligongo cici tukusosekwa kuŵa ŵacasa? Patukulijiganya yejinji yakwamba yiwusyoyi, kwende tuloleje mbali syatukusosekwa kucenga.

LIGONGO CICI TUKUSOSEKWA KUŴA ŴACASA?

4, 5. (a) Ana ligongo cici tukusosekwa kuŵa ŵacasa? (b) Ana yakupanganyidwa yikusatujiganya camtuli mwakusaciwonela Yehofa casa?

4 Tukusalijiganya kuŵa ŵacasa soni ŵaswela pakujigalila cisyasyo ca Yehofa msyenejo. (Lefitiko 11:44, 45) M’yoyo, ligongo lyekulungwa lyatukusosekwa kuŵela ŵacasa lili lyakuti tukusaka ‘kumsyasya Mlungu.’—Aefeso 5:1.

5 Yakupanganyidwa yikusatujiganya mwakusaciwonela Yehofa casa. Yehofa ŵapanganyisye kajende ka yindu ya m’cipago kakakusakamucisya mpweya soni mesi kuŵa yacasa. (Yelemiya 10:12) Atamose kuti ŵandu acijonasile cilamboci nambope pana matala gejinji gacikusalitendekacisya kuŵa cacasa. Mwambone, Yehofa ŵapanganyisye tulombo twangawoneka ni meso, twatukusacenga yindu ya poisoni kuŵa yangajogoya. Lyeleli lili litala lyakusimonjesya mnope. Ŵasayansi akusakamulicisya masengo tulombo tweletu pakusaka kamucisya yindu yine ya m’cipago kuti yikajonasika.—Aloma 1:20.

6, 7. Ana Cilamusi ca Mose calosisye camtuli kuti ŵaŵalambilaga Yehofa ŵasosekwaga kuŵa ŵacasa?

6 Tukusakuwonasoni kusosekwa kwa casa kutyocela m’Cilamusi caŵapelece Yehofa kwa Ayisalayeli kupitila mwa Mose. Mwacisyasyo, Ayisalayeli ŵasosekwaga kuŵa ŵacasa mwakucilu kuti Yehofa ajiticisye kulambila kwawo. Lisiku lya kusiŵa yakulemwa, jwamkulungwa jwambopesi ŵasosekwaga koga kaŵili. (Lefitiko 16:4, 23, 24) Soni ŵambopesi ŵane mkanapelece mbopesi, ŵasosekwaga kusukusula m’makono ni musajo. (Ekisodo 30:17-21; 2 Mbili 4:6) Muyakutendekwa yine, cilango ca ŵandu ŵakasa malamusi gelega caliji ciwa.—Lefitiko 15:31; Numeli 19:17-20.

7 Masiku aganosoni mpaka tulijiganye ndamo syapenani sya Yehofa kutyocela m’Cilamusi caŵapele Ayisalayeli. (Malaki 3:6) Cilamusici calosisye umbone wawukusayika ligongo lyakuŵa ŵandu ŵacasa. Panganiji Yehofa nganacenga. Akusasaka kuti ŵakulambila ŵakwe ŵa masiku agano aŵeje ŵacasa soni ŵaswela.—Yakobo 1:27.

ANA KUŴA ŴACASA KUKUSAGOPOLELA CICI?

8. Ana kuŵa ŵacasa kukusakwayasoni mbali syapi?

8 Kuŵa jwacasa pameso pa Yehofa, ngakukugopolela kusamalila cilu, yakuwala, soni pamlango petupe basi. Yikusakwaya umi wetu wosope, yayili kalambile ketu, ndamo soni nganisyo syetu. M’yoyo, kuti Yehofa atuwone kuti tuli ŵacasa, tukusosekwa kuŵa ŵacasa soni ŵaswela pambali syosope sya umi wetu.

9, 10. Ana kuŵa ŵaswela pakulambila kwetu yikugopolela cici?

9 Kulambila kweswela. Ngatukusosekwa kujigalila yasikusatenda dini syaunami. Ayisalayeli paŵaliji acikapolo ku Babulo, ŵaliji pasikati pa ŵandu ŵandamo syakusakala soni ŵaŵaliji mu dini jaunami. Yesaya jwalocesye kuti Ayisalayeli caciwujila kumangwawo ku Isalayeli kukuwucisya kulambila kweswela. Yehofa ŵasalile kuti, “Mkopoce mwelemo, mkakwaya kandu kangaswejela. Mkopoce mwa jwalakwe, soni mŵe ŵaswela.” Kulambila kwawo Yehofa nganikusosekwaga kuwanganya ni yijiganyo, ndamo soni misyungu ja dini syaunami sya ku Babulo.—Yesaya 52:11.

10 Aklistu ŵasyesyene masiku agano akusaŵambalasoni yitendo ya dini sya unami. (Aŵalanje 1 Akolinto 10:21.) Ndamo soni yikulupi yayiwandile pa cilambopa kupwatikapo misyungu, yikusatyocela ku yijiganyo ya dini syaunami. Mwambone, ŵandu ŵajinji akusakulupilila kuti mkati mwa mundu mwana cine cakwe cacikusajendelecela kuŵa ni umi mundu pawile, soni pana misyungu jejinji jakusatenda pakujigalila cikulupi celeci. (Jwakulalicila 9:5, 6, 10) Aklistu akusosekwa kuŵambala misyungu jeleji. Ŵandu ŵamwiŵasa mwetu mpaka atukanganicisye kuti tutende nawo yine mwa yeleyi. Nambo pakuŵa tukusaka kuti Yehofa atuwoneje kuti tuli ŵaswela, ngatukusakunda kuti yeleyi yitugomece.—Masengo 5:29.

11. Ana kuŵa ŵaswela mu yitendo yetu kukugopolela cici?

11 Ndamo syeswela. Kuti Yehofa atuwoneje kuti tuli ŵaswela, tukusosekwa kuŵambala mtundu wuliwose wa yacikululu. (Aŵalanje Aefeso 5:5.) M’Baibulo, Yehofa akutusalila kuti ‘tutile yacikululu.’ Jwalakwe asasile mwakupikanika cenene kuti ŵakusatenda yakusakala ningapitikuka mtima “ngasapocela Ucimwene wa Mlungu.”—1 Akolinto 6:9, 10, 18; alole Maloŵe Gakumbesi 22

12, 13. Ligongo cici tukusosekwa kukolaga nganisyo syeswela?

12 Nganisyo syeswela. Nganisyo ni syasikusatulongolela ku yitendo yine yakwe. (Mateyu 5:28; 15:18, 19) Nganisyo syeswela sikusatulongolela ku yitendo yambone. Yisyene kuti ndaŵi ni katema, mpaka tukoleje nganisyo syakulemweceka ligongo lya ungali umlama. Patutandite kuganisya mwakulemweceka, mwacitema tukusosekwa kusityosya nganisyosyo kuti sikasakasya mtima wetu. Kulepela kutenda yeleyi, mpaka tutande kukumbila kuti tuyitende yakusakalayo. M’yoyo, tukusosekwa kugumbasya nganisyo syambone mu mtima mwetu. (Aŵalanje Afilipi 4:8.) Tukusosekwa kuŵambala kulolela yakusakala soni yaciwawa. Tukusosekwa kusagula mwakusamala yatukusosekwa kuŵalanga, kulolela, soni kuŵeceta.—Salimo 19:8, 9.

13 Kuti Mlungu ajendelecele kutunonyela, tukusosekwa kuŵa ŵaswela pakalambile ketu, mundamo, soni mu nganisyo syetu. Nambosoni, Yehofa akusasaka kuti tuŵeje ŵacasa mwakucilu.

ANA MPAKA TUTENDE WULI KUTI TUŴE ŴACASA MWAKUCILU?

14. Ligongo cici kuŵa ŵacasa mwakucilu kuli kwakusosekwa?

14 Naga cilu cetu soni malo gatukutama gakuŵa gacasa yiciŵa yakamucisya kwetuwe soni kwa ŵandu ŵatuŵandikene nawo. Yeleyi yikusatukamucisya kuŵa ŵakusangalala soni ŵandu ŵane mpaka atunonyeleje. Nambo pana ligongo lyekulungwa mnope lyakuŵela ŵacasa mwakucilu. Kutenda yeleyi kukusapeleka ucimbicimbi kwa Yehofa. Kwende tuganicisye ayi, naga am’weni mwanace jwakusakangala kuwala yakuwala yeŵilile, ana yeleyi ngayikusalosya kuti acinangolo ŵakwe ali ŵa usakwa? Mwakulandana ni yeleyi, naga ngatukuŵa ŵacasa, ŵandu mpaka atande kuŵeceta yakusakala yakwamba Yehofa. Paulo jwasasile kuti, “Ngatukutenda cilicose cakuŵasya, kuti undumetume wetu akawupatila magongo, nambo mulitala lililyose tukulosya kuti tuli ŵandumetume ŵa Mlungu.”—2 Akolinto 6:3, 4.

Kamnyamata kakunaŵa m’miyala, jwamkongwe akugulula poto

Mpela ŵandu ŵa Yehofa, tukusosekwa kuŵa ŵacasa soni tusamalileje malo gagatusyungulile

15, 16. Ana tukusosekwa kutenda cici kuti tuŵeje ŵacasa?

15 Yakuwala soni cilu cetu. Tukusosekwa kuŵa ŵacasa ndaŵi syosope. Mwambone tukusosekwa tujojeje lisiku lililyose, kunaŵa m’miyala ni sopo patukusaka kulya, kuteleka, patutyocele ku cimbusi soni patukamwile yindu yakusakala. Kunaŵa m’miyala mpaka kuwonece kuŵa cindu camnono nambo kuli kwakusosekwa ligongo kukusatukamucisya kuŵambala kuwandisya tulombo twakutandisya yilwele. Kukusakulupusya umi. Naga nganitukola cimbusi tukusosekwa kupata matala gakuŵajilwa gakulikamucisya. Ayisalayeli ŵakala nganakola yimbusi, m’yoyo ŵasililaga yakunyalaya kwakutalikangana ni nyumba soni mesi.—Detulonomo 23:12, 13.

16 Kukola yakuwala yacasa ngakukugopolela kukola yakuwala yakusalala mnope, yakudula, kapena yayigambile kukopoka kwene. Nambo yikusosekwa yiŵeje yacasa. (Aŵalanje 1 Timoteo 2:9, 10.) Tukusasaka kuti kawonece ketu ndaŵi syosope kamcimbicisyeje Yehofa.—Tito 2:10.

17. Ligongo cici panyumba soni malo gakutusyungulila gakusosekwa kuŵa gacasa?

17 Panyumba soni malo gagatusyungulile. Kusamalila panyumba ngakukusajegamila mkuli watukutama. Tukusosekwa kulolecesya kuti galimoto, njinga syetu sya moto, soni sya kapalasa yili yacasa, mnopemnope patukwesile pakwawula ku misongano ja mpingo kapena kukulalicila. Mwambone, patukulalicila, tukusasalila ŵandu ya cilambo casambano caciciŵa cacasa. (Luka 23:43; Ciwunukuko 11:18) Mwapakuwonecela panyumba petu soni malo gakutusyungulila yikusalosya kuti tukukosecela kuja kutama m’cilambo casambano celeci.

18. Ligongo cici tukusasaka kuti malo getu gakulambilila gaŵeje gacasa?

18 Malo getu gakulambilila. Tukusalosya kuti casa cili cakusosekwa mwakugasamalila malo getu gakulambilila, cinga pa Nyumba ja Ucimwene kapena malo gakutendela misongano jekulungwakulungwa. Ŵandu payice kandanda pa Nyumba ja Ucimwene, akusatenda lung’wanu ni casa cacili pamalopa. Yeleyi yikusapeleka ucimbicimbi kwa Yehofa. M’yoyo, wosope mpaka tutende cenene kusamalilaga nawo pa maloga soni kulinganya yindu yayijonasice.—2 Mbili 34:10.

KUMALANA NI NDAMO SYA WUNGALI CASA

19. Ana tukusosekwa kuŵambala cici?

19 Atamose kuti Baibulo jangasala ndamo syosope syakusakala syatukusosekwa kusiŵambala, nambope jikusatukamucisya kupikanicisya mwakusasiwonela Yehofa ndamosi. Jwalakwe jwangasaka kuti tukamulicisyeje masengo mitela jakusokonasya mtwe, kukwemba sona kapena kolelwa. Naga tuli acimjakwe ŵa Mlungu tuciŵambala ndamo syakusakalasi. Tukusaŵambala yeleyi ligongo lyakuti tukusayamicila mtuka wa umi. Ndamo syelesi mpaka situtendekasye kuwa citema, konanga cilu cetu soni kuŵika umi wa ŵane pa ngosi. Ŵandu ŵajinji akusalingalinga kuleka ndamo syelesi pakusaka kusamala cilu cawo. Nambo ligongo lyekulungwa lyatukusalecela ndamo syelesi lili lyakuti tukusamnonyela Yehofa. Jwamkongwe jwine jwacinandipile jwatite, “Ni cikamucisyo ca Yehofa nalinganyisye umi wangu soni nalesile yisyoŵe yanakwete pandanda. . .  Nguganisya kuti yikaliji yakusawusya kucenga yisyoŵe yeleyi mwajikape.” Kwende tulole yiwundo msano ya m’Baibulo yampaka yimkamucisye mundu kuleka yisyoŵe yakusakala.

20, 21. Ana ni ndamo syapi syakusasaka Yehofa kuti tusiŵambaleje?

20 “Pakuŵa tukwete cilanga celeci, kwende tuliswejesye acimsyewe ni kutyosya cilicose cakusakasya cilu kapena msimu, soni pakogopa Mlungu tuliswejesye kuŵa ŵaswela mtima.” (2 Akolinto 7:1) Yehofa akusaka kuti tutyosye ndamo silisyose syakusakala syampaka sijonanje nganisyo soni cilu cetu.

21 Pa 2 Akolinto 6:17, 18, alembile ligongo lyekulungwa lya ‘kuliswejecesya acimsyewe ni kutyosya cilicose cakusakala.’ Nambosoni Yehofa akutusalila kuti, “Kasimkwaya kandu kangaswejela.” Kaneko akutusimicisya kuti “Une tinjimpocela. Tinjiŵa atati ŵenu, soni jemanja cimciŵa ŵanace ŵangu ŵacalume soni ŵacakongwe.” Yisyene, Yehofa mpaka atunonyele mpela mwakusatendela nangolo kwa mwanace jwakwe, naga tukuŵambala cilicose campaka citutendekasye kuŵa ŵangali casa kapena kuŵa ŵangaswejela kwa jwalakwe.

22-25. Ana ni yiwundo yapi ya M’malemba yampaka yitukamucisye kuŵambala ndamo syakusakala?

22 “Mumnonyeleje Yehofa Mlungu jwenu ni mtima wenu wosope, umi wenu wosope, ni nganisyo syenu syosope.” (Mateyu 22:37) Lyeleli lili lilamusi lyekulungwa mnope pa malamusi gosope. (Mateyu 22:38) Yehofa akusasaka kuti tumnonyeleje yisyesyene. Ana mpaka tumnonyele yisyesyene camtuli naga tukusagula yindu yampaka yijipiye umi wetu kapena konanga ututu wetu? M’yoyo, tukusatenda yosope yampaka tukombole pakulosya kucimbicisya umi watupele jwalakwe.

23 “[Yehofa] ni jwakusiŵapa ŵandu wosope umi, mpweya soni yindu yosope.” (Masengo 17:24, 25) Naga mjawo ŵapele mtuka wapajika, ana mpaka awujase kapena kuwujonanga? Umi wuli mtuka wakusimonjesya wakutyocela kwa Yehofa. Tukusayamicila mtuka welewu mwakutyocela pasi pa mtima. M’yoyo tukusosekwa kamulicisya masengo umi wetu m’litala lyakuti tumcimbicisye nalyo Yehofa.—Salimo 36:9.

24 “Mumnonyeleje mjenu mpela mwamkusalinonyelela mwasyene.” (Mateyu 22:39) Ndamo syakusakala ngasikusagamba konanga umi wetupe nambo sikusajonangasoni umi wa ŵandu ŵatuŵandikene nawo, mnopemnope ŵandu ŵatukusitwanonyela mnope. Mwambone, mundu jwakusatama yimpepe ni mundu jwakwemba sona mpaka ajonanje umi wakwe ligongo lyakupumula lyosi lya sona lyakukwemba mjakwejo. Nambo naga tukuleka ndamo syakusakalasi, tukusalosya kuti tukusitwanonyela ŵandu ŵatuŵandikene nawo.—1 Yohane 4:20, 21.

25 “Mwakumbusyeje ŵandu wosope kuti ŵapikanileje ŵakulamula ni ŵakwete ulamusi.” (Tito 3:1) M’mikuli jine, akusakanya kusumisya soni kamulicisya masengo mitundu jine jamitela. M’yoyo, tukusosekwa kupikanila pakuŵa niyakusatusalila Yehofa kuti tucimbicisyeje ulamusi wa boma.—Aloma 13:1.

Mnyamata akuleka ndamo syakusakala syakukwemba sona soni mtela wakusokonasya mtwe

Kuŵa ŵacasa soni ŵaswela kukusayikasya ucimbicimbi kwa Yehofa

26. (a) Ana tukusosekwa kutenda cici kuti Yehofa ajiticisyeje kulambila kwetu? (b) Ligongo cici kuŵa ŵacasa pameso pa Yehofa lili litala lyambone?

26 Naga tukusaka kuŵa acimjakwe ŵa Yehofa, tukusosekwa kucenga ndamo syakusakala mwacitema. Kuleka ndamosi mpaka kuŵe kwakusawusya, nambo yili yakomboleka. Yehofa atusimicisye kuti cacitukamucisya. Jwalakwe ŵatite, “Une Yehofa, ndili Mlungu jwenu, jwangumjiganya kuti jemanja yindu yimjendeleje cenene, jwangumlongolela kuti mjendeje m’litala lyakuŵajilwa.” (Yesaya 48:17) Kusala yisyene, naga tukulingalinga kuŵa mundu jwacasa, yicitendekasya kuti Mlungu jwetu acimbicikwe.

YIWUNDO YA M’BAIBULO

1 YEHOFA ALI JWAMSWELA PA CILICOSE CAKUSATENDA

“Mŵeje ŵaswela, pakuti une ndili jwamswela.”—Lefitiko 11:45

Ana kuŵa ŵaswela kukusagopolela cici?

  • 2 Akolinto 6:3, 4, 17, 18

    Kuŵa ŵaswela kapena ŵacasa, kukusakwaya cakutendekwa cilicose pa umi wetu, mpela kusamalila cilu cetu, yakuwala soni panyumba. Yikusapwatikaposoni kuŵa ŵaswela m’kalambile ketu, ndamo soni m’kaganisye ketu.

  • Ekisodo 30:17-21; Yelemiya 10:12

    Casa cili cakusosekwa mnope pameso pa Yehofa.

  • Salimo 19:8, 9; Mateyu 15:18, 19; Afilipi 4:8

    Wosopewe tukusatenda yindu yatukuganisya, m’yoyo tukusosekwa kutenda yiliyose yampaka tukombole kuti yakuganisya yetu yiŵeje yeswela.

2 KULAMBILA KWETU KUŴEJE KWESWELA

“Mŵeje ŵaswela, jemanja ŵamkunyakula yida ya Yehofa.”—Yesaya 52:11

Ana mpaka tutende cici kuti kulambila kwetu kuŵeje kweswela?

  • 1 Akolinto 10:21; Yakobo 1:27

    Tukusaŵambala misyungu, ndamo, soni yikulupi yayikusakamulana ni dini syawunami.

  • Lefitiko 11:44; Malaki 3:6

    Yehofa akusiŵapa ŵandu ŵakwe malamusi soni yiwundo kuti yakamucisyeje ndaŵi syosope.

3 NDAMO SYAKUSAKALA SIKUSAJONANGA UNASI WETU NI YEHOFA

“Kwende tuliswejesye acimsyewe ni kutyosya cilicose cakusakasya cilu kapena msimu.”—2 Akolinto 7:1

Ana Yehofa akusasaka tuŵambaleje ndamo syamtuli?

  • Mateyu 22:39; Masengo 17:25; Tito 3:1

    Aŵambaleje yindu yampaka yijonanje cilu cawo, kapena kwatendekasya kuwa mwacitema, mpela kwemba sona, kolelwa soni kamulicisya masengo mtela wakusokonasya mtwe. Tukusaŵambala ndamo syelesi ligongo lyakuti tukusacimbicisya umi wetu, wa ŵane soni malamusi ga m’cilambo catukutama.

  • Aloma 7:21-25

    Atamose tuli mkulepela kumasya ndamo syakusakala, tukapela. Ni cikamucisyo ca Yehofa, mpaka tupunde.

4 YILI YAKOMBOLEKA KULEKA NDAMO SYAKUSAKALA

“Ngusacilimbisya cilu cangu ni kucilamulila namsyene kuti ciŵe mpela kapolo.”—1 Akolinto 9:27

Ana cici campaka citukamucisye kuleka ndamo jakusakala?

  • Mateyu 6:13

    Aŵendeje msimu weswela kuti wakamucisye kuŵambala yakumbila yakulemweceka.

  • 1 Petulo 4:3, 4

    Aŵambaleje mafilimu, nyimbo soni ŵandu ŵampaka ŵalepelekasye kumalana ni ndamo syakusakala.

  • Aloma 12:1, 2

    Aŵeje ŵakoseka kwasalila ŵane ligongo lyangakutendela nawo yine yakwe, mwambone asaleje ligongo lyakwe wawojo ŵangakwembaga sona.

    Mabuku ga Chiyao (2000-2026)
    Akopoche
    Ajinjile
    • Chiyao
    • Ŵagaŵile ŵane
    • Yakusaka
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malamusi
    • Yindu Yachimsisi
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Ajinjile
    Ŵagaŵile ŵane