NGANI JAKULIJIGANYA 33
NYIMBO NA. 4 “Yehofa Ali Mkuchinga Jwangu”
Akakayichilaga Kuti Yehofa Akusiŵanonyela
“Une namnonyele jemanja ni chinonyelo changali mbesi.”—YEL. 31:3.
CHAKULINGA CHA NGANIJI
Kutukamuchisya kumanyilila ligongo lyakwe tukusasosekwa kulupilila yakuti Yehofa akusatunonyela. Chitukambilanesoni yampaka tutende kuti tukakayichilaga yeleyi.
1. Ligongo chichi wawojo ŵalipeleche kwa Yehofa? (Alolesoni chiwulili.)
ANA akusakumbuchila ndaŵi jaŵalipeleche kwa Yehofa? Ngatukukayichila kuti ŵatesile yeleyi ligongo lyakuti ŵammanyilile chenene soni ŵamnonyelaga jwalakwejo. Yeleyi yatendekasisye kutenda chilanga chakuti chachilongosyaga yakusasaka Yehofa paumi wawo. Nambosoni ŵasimichisye kuti chachimnonyela jwalakwe ni mtima wawo wosope, ni umi wawo wosope, ni nganisyo syawo syosope soni ni machili gawo gosope. (Maliko 12:30) Mwamti kutandila pandaŵi jelejo, chinonyelo chawo pa Yehofa chiŵele chili mkukula. Nambo ana mpaka ajanje chamti uli mundu jwine ali ŵawusisye kuti, “Ana yisyene wawojo akusamnonyela Yehofa?” Ngatukukayichila kuti ndaŵi jijojo mpaka ajile kuti, “Elo ngusamnonyela kupunda mundu jwalijose soni chindu chilichose.”
Ana akusakumbuchila yaŵatiga pakumnonyela Yehofa pandaŵi jaŵalipelekaga kwa jwalakwe soni kubatisidwa? (Alole ndime 1)
2-3. Ana Yehofa akusasaka kuti tukakayichilaga ya chichi? Ana chitukambilane chichi munganiji? (Yelemiya 31:3)
2 Nambi mpaka ajanje wuli mundu jwine ali ŵawusisye kuti, “Ana yili yisyene kuti Yehofa akusiŵanonyela wawojo?” Mwine mpaka tujanje mwakayichila pakuganisya kuti tuli ŵangali mate soni kuti Yehofa nganaŵa atunonyele. Mlongo jwine jwele achinangolo ŵakwe ŵamlagasyaga paŵaliji mwanache jwasasile kuti, “Ngumanyilila kuti ngusamnonyela Yehofa. Mwamti ngangusakayichila ata panandi. Nambo changusakayichila ndaŵi syejinji chili chakuti, Ana Yehofa akusanonyela?” Nambo ana yili yisyene kuti Yehofa ngakusiŵanonyelaga wawojo?
3 Yehofa akusasaka kuti wawojo akakayichilaga kuti akusiŵanonyela mnope. (Aŵalanje Yelemiya 31:3.) Mwamti jwalakwejo ni juŵatesile yakomboleka kuti wawojo aŵe najo paunasi wambone. Wawojo paŵagambile kulipeleka kwa Yehofa soni kubatisidwa, jwalakwejo jwapele chindu chakusosekwa mnope chachili chinonyelo chakwe chakulupichika. Chinonyelochi chili chekulungwa soni changamala. Chinonyelo chakulupichikachi chikusamtendekasyaga Yehofa kwawona ŵakutumichila ŵakwe kupwatikapo wawojo kuŵa ‘ŵakweŵakwepe.’ (Mala. 3:17) Pakwamba yakusati Yehofa pakwanonyela wawojo, jwalakwe akusasaka alipikaneje mpela mujwapikanilaga ndumetume Paulo. Jwalakwe jwayikene pakulemba kuti, “Simichisye kuti chinga chiwa kapena umi, chinga malayika, chinga maboma, chinga yindu yayipali, chinga yindu yayikwika, chinga machili, chinga yapenani kapena yapasi, kapena chakupanganyidwa chine chilichose, nganichiŵa chitulekangenye ni chinonyelo chakusatulosya Mlungu.” (Alo. 8:38, 39) Munganiji, chitukambilane ligongo lyakwe tukusasosekwa kulupililaga mnope kuti Yehofa akusatunonyela. Nambosoni chitulole yampaka yitukamuchisye kuti tukulupilileje yeleyi.
LIGONGO LYAKWE TUKUSASOSEKWA KULUPILILA KUTI YEHOFA AKUSATUNONYELA
4. Ana mpaka tulimbane chamti uli ni ukalamusi wa Satana?
4 Kukulupilila kuti Yehofa akusatunonyela mpaka kutukamuchisye kulimbana ni “yitega ya Satana.’’ (Aef. 6:11) Satana mpaka atende chilichose kuti tukamtumichilaga Yehofa. Chitega chimo chamachili chakusakamulichisya masengo Satana chili kututendekasya ganisya kuti Yehofa jwangatunonyelaga. Tukaliŵalilagasoni kuti Satana akusakamulichisya masengo mpata uliwose wawupatikene. Mwamti jwalakwe mpaka apatilepo upile naga yindu ngayikutujendela chenene. Yindu yakwe mpaka yiŵe mpela, kulagasika nganisyo pa yindu yayatutendechele, yakusawusya yatukusimana nayo kapena kogopa yakusogolo. (Mis. 24:10) Satana ali mpela lisimba lyalikusapatilapo upile pa yinyama yanganiyikola machili soni jwakuyichenjela. Pandaŵi jele yindu ngayikutujendela chenene, Satana mpaka akamulichisye masengo ndaŵiji pakututendekasya kuti tuwujile panyuma. Nambotu mpaka tukombole ‘kumkana Satana’ soni yitega yakwe mwakutenda yampaka tukombole kuti tukakayichilaga ata panandi yakuti Yehofa akusatunonyela mnope.—1 Pet. 5:8, 9; Yak. 4:7.
5. Ligongo chichi tukusasosekwa kuyiwonaga kuti Yehofa akusatunonyela soni kutunyadila?
5 Kulupilila kuti Yehofa akusatunonyela mpaka kutukamuchisye kuŵa najo paunasi wambone. Kwende tulole magongo gagakututendekasya kuŵecheta yeleyi. Yehofa jwatupanganyisye m’litala lyakuti tukomboleje kwanonyela ŵane soni kusaka kuti ŵane atunonyeleje. Mwamti mwachipago naga ŵane akutunonyela, m’wejisoni tukusatanda kwanonyela. Myoyo, patukuyiwona kuti Yehofa akusatunonyela soni kutunyadila, m’wejisoni tukusamnonyela jwalakwejo. (1 Yoh. 4:19) Nambosoni patutandite kumnonyela mnope Yehofa, nombenajo akusatandasoni kutunonyela mnope. Panganiji, Baibulo jikusati, “Mumŵandichile Mlungu, soni jwalakwe chachimŵandichila jemanja.” (Yak. 4:8) Nambo ana mpaka tutende wuli kuti tukakayichilaga ata panandi kuti Yehofa akusatunonyela?
YAMPAKA YITUKAMUCHISYE KUTI TUKAKAYICHILAGA KUTI YEHOFA AKUSATUNONYELA
6. Kuti tukakayichilaga ya chinonyelo cha Yehofa, ana tukusasosekwa kuŵendaga chichi mmapopelo getu?
6 Apopeleje ndaŵi syosope soni asaleje mwangapita mumbali yindu yakusakayo. (Luk. 18:1; Alo. 12:12) Lisiku lililyose, mpaka yiŵe chenene kupopelaga kwa Yehofa maulendo gejinji kuti ŵakamuchisye kuliwonaga mpela mwakusiŵawonela jwalakwe. Kusala yisyene, mpaka yiŵe yakusawusya kwa mundu jwakusalijimbaga magambo kuti agambe kuyichila kuchenga musi napula. Nambope tukumbuchileje kuti Yehofa ali jwamkulungwa kujipunda mitima jetu. (1 Yoh. 3:19, 20) Jwalakwe akusiŵamanyilila chenene wawojo kupunda yakusati pakulimanyilila jika. Nambosoni Yehofa akusalola mwa wawojo yindu yele wawojo nganaŵa akombwele kuyiwona. (1 Sam. 16:7; 2 Mbi. 6:30) Myoyo, ndaŵi syosope ‘amsalileje jwalakwejo yakusawusya yawo yosope,’ soni amŵendeje kuti jwakamuchisye kuti akakayichilaga yakuti akusiŵanonyela. (Sal. 62:8) Panyuma pakupopela, mpaka yiŵe yakamuchisya kutenda yindu mwakamulana ni yaŵendileyo. Mpaka atende yeleyi mwakutenda yakuyichisyayi.
7-8. Ana buku jamasalimo jikusatusimichisya chichi pakwamba ya chinonyelo cha Yehofa?
7 Akakayichilaga Yaŵechete Yehofa. Kupitila mu msimu weswela, Yehofa jwakamuchisye ŵakulemba Baibulo kulondesya mwaŵelele jwalakwe. Aganichisye yaŵatite jwamasalimo Daudi pakuchilondesya chinonyelo chakwete Yehofa. Jwalakwe jwatite, “Yehofa akusaŵa chiŵandika ni ŵandu ŵakasiche mtima, jwalakwe akusiŵakulupusya ŵandu ŵatengwiche.” (Sal. 34:18) Wawojo patengwiche ni yine yakwe, mpaka atande kuyiwona kuti pangali jwampaka ŵakamuchisye. Nambo Yehofa akusatusalila kuti pandaŵi mpela jelejo, akusaŵa chiŵandika ni m’weji ligongo akusamanyilila kuti tukusosekwa chikamuchisyo chakwe. Daudi jwalembilesoni kuti, “Asunje misosi jangu mumsaku wawo wa lipende.” (Sal. 56:8.) Yehofa akusamanyilila pakulagasika ni yineyakwe. Mwamti jwalakwe akusasamala mnope ya m’weji soni akusamanyilila kupweteka kwatukupikana. Pakwamba ya misosi jetu, jwalakwe akusajiwona kuŵa jakusosekwa mnope mpela mesi ga paulendo gagali mumsaku wa lipende. Pa Salimo 139:3, tukusaŵalanga kuti, “[Yehofa] akusagamanyilila matala gangu gosope.” Yehofa akusamanyilila yosope yakusatendaga wawojo, mwamti akusaŵikaga nganisyo syakwe pa yindu yambone yakusatenda. (Aheb. 6:10) Jwalakwe akusatenda yeleyi ligongo lyakuti akusayamichila mnope kulingalinga kwawo kuti amsangalasyeje.a
8 Kupitila m’malemba gakulimbikasyaga, yikusaŵa mpela Yehofa akutusalila kuti, “Ngusaka mmanyilile kuti ngusamnonyela soni ngusasamala ya mmwejo.” Nambo mpela mwatuyiwonele kala, Satana akusatendaga yakuti tukulupilileje kuti Yehofa jwangatunonyelaga. Myoyo, naga ndaŵi sine akukayichila yakuti Yehofa akusiŵanonyela, ajimeje kaje ni kuliwusya kuti, ‘Ana pelepa ngumkulupilila Satana jwali “msyene unami” kapena “Mlungu jwakusaŵecheta yisyesyene”?’—Yoh. 8:44; Sal. 31:5.
9. Ana Yehofa akwasimichisya chichi ŵandu ŵakusamnonyela jwalakwejo? (Ekisodo 20:5, 6)
9 Aganichisyeje mwakusiŵawonela Yehofa ŵandu ŵakusamnonyela jwalakwejo. Aganichisye maloŵe gajwaŵechete Yehofa kwa Mose soni kwa Ayisalayeli. (Aŵalanje Ekisodo 20:5, 6.) Yehofa jwasasile kuti chachipitilisya kwalosya chinonyelo chakulupichika ŵandu ŵakusamnonyela jwalakwejo. Pakuŵapo Yehofa ali jwakulupichika tukusosekwa kulupilila kuti jwalakwejo nganaŵa alepele kwanonyela ŵandu ŵakusamnonyela jwalakwejo. (Neh. 1:5) Myoyo, naga akusaka kupata umboni wakulosya kuti Yehofa akusiŵanonyela mpaka aliwusye kaje kuti, ‘Ana unejo ngusamnonyela Yehofa?’ Naga wawojo akusamnonyela Yehofa soni akusatenda yampaka akombole pakusaka kumsangalasya, nikuti ngakusosekwa kukayichilasoni yakuti jwalakwejo akusiŵanonyela mnope. (Dan. 9:4; 1 Akoli. 8:3) Kasale kane mpaka tujile kuti, naga wawojo ŵangakayichilaga yakuti akusamnonyela Yehofa, nikuti ngakusosekwasoni kukayichila yakuti jwalakwejo akusiŵanonyela. Myoyo akulupilileje kuti Yehofa ngasaleka kwanonyela soni kuti ngasiŵajasa ata panandi.
10-11. Ana Yehofa akusasaka kuti wawojo ajiwoneje chamti uli mbopesi jakutuwombola? (Agalatiya 2:20)
10 Aganichisyeje ya mbopesi jakutuwombola. Mbopesi jakutuwombola jaŵapeleche Yesu Klistu jili mtuka wekulungwa mnope wajwapeleche Yehofa kwa ŵandu. (Yoh. 3:16) Nambo ana mtukawu ukusiwakwayaga wawojo pajika? Elo. Aganichisye yayamtendechele ndumetume Paulo. Jwalakwe jwatesile yakulemwa yekulungwakulungwa mkanaŵe Mklistu, mwamti jwasosekwaga kupitilisya kulimbana ni ungali umlama wakwe. (Alo. 7:24, 25; 1 Tim. 1:12-14) Atamose yaliji myoyo, jwalakwe pajika jwayiwonaga kuti mbopesi jakutuwombola jili mtuka ŵajwampele Yehofa. (Aŵalanje Agalatiya 2:20.) Tukumbuchileje kuti Yehofa ni juŵamlongolele Paulo kuti alembe maloŵega. Mwamti yiliyose yayili m’Baibulo yalembedwe kuti yitujiganye. (Alo. 15:4) Maloŵe ga Pauloga gakulosya kuti Yehofa akusasaka kuti wawojo ajiwoneje mbopesi ja Yesu kuŵa mtuka waŵapele Yehofa wawojo. Sonitu patandite kujiwona mbopesiji chamti myiyi, ni pakusatandasoni kulupilila mnope yakuti Yehofa akusiŵanonyela.
11 Tukusamyamichila mnope Yehofa pakumtumisya Yesu pachilambopa kuti chawe ligongo lya m’weji. Nambo ligongo line lyaŵayichile Yesu pachilambopa lyaliji kukwasalila ŵane yisyesyene yakwamba Mlungu. (Yoh. 18:37) Mwamti yisyesyene yeleyi yikusapwatikapo yakusatenda Yehofa pakwanonyela ŵakutumichila ŵakwe.
YAŴATESILE YESU PAKUTUKAMUCHISYA KUTI TUKAKAYICHILAGA KUTI YEHOFA AKUSATUNONYELA
12. Ligongo chichi ngatukusosekwa kayichila yajwatite Yesu pakumlondesya Yehofa?
12 Yesu ali pachilambopa, jwatesile yakomboleka pakutukamuchisya kupikanichisya mwaŵelele Yehofa. (Luk. 10:22) Tukusasosekwa kuyikulupilila yindu yosope yajwasasile Yesu yakwamba Yehofa. Tukuŵecheta yeleyi ligongo lyakuti kwa yaka yejinji, Yesu jwatamaga ni Yehofa kwinani mkanaŵe kwika pachilambopa. (Akolo. 1:15) Mwamti Yesu jwamanyililaga yaŵatiga Yehofa pakumnonyela jwalakwejo, malayika soni ŵanache ŵakwe ŵakulupichika ŵa pachilambo chapasi. Nambo chiwusyo chili chakuti, ana Yesu jwatesile yamti uli pakusaka kwakamuchisya ŵane kulupilila yakuti Mlungu akusiŵanonyela?
13. Ana Yesu akusasaka kuti tumanyilile yamti uli yakwamba Yehofa?
13 Yesu akusasaka kuti tummanyilileje Yehofa mpela mwakusammanyililaga jwalakwejo. Mwamti m’mabuku ga ngani syambonepe, Yesu jwamkolasile Yehofa kuti “Atati” kwa maulendo gakupunda 100. Yesu pajwaŵechetanaga ni ŵakumkuya ŵakwe, jwakamulichisyaga masengo maloŵe mpela gakuti, “Atati ŵenu” kapena gakuti “Atati ŵenu ŵakwinani.” (Mat. 5:16; 6:26) Yesu mkanayiche pachilambopa, ŵakutumichila ŵa Yehofa ŵamkolangaga ni mena ga udindo mpela gakuti, ‘Jwamachiligosope,’ ‘Jwakwinani Mnope,’ ‘Mkupanganya’ soni gane gejinji. Nambo ndaŵi syejinji Yesu jwamkolangaga Yehofa kuti ‘Atati’ pakusaka kulosya unasi wawupali pasikati pa jwalakwejo ni ŵakutumichila ŵakwe. Kusala yisyene, Yesu akusasaka kuti nombe m’weji tumwoneje Yehofa mpela Atati ŵetu ŵakusatunonyela. Kwende sano tukambilane yisyasyo yiŵili yakulosya yaŵatiga Yesu pakukamulichisya masengo lina lyakuti “Atati.”
14. Ana Yesu jwalosisye chamti uli kuti Yehofa akusamwona jwalijose jwetuwe kuŵa jwakusosekwa mnope? (Mateyu 10:29-31) (Alolesoni chiwulili.)
14 Chandanda, kwende tuganichisye maloŵe ga Yesu gagakusasimanikwa pa Mateyu 10:29-31. (Aŵalanje.) Yiwunga yili yijuni yamwanamwana yele nganiyiŵa yimnonyele kapena kumtumichila Yehofa. Atamose yili myoyo, Atati ŵetu ŵakwinani akusayiwona yijuniyi kuŵa yakusosekwa mnope. Mwamti akusamanyilila atamose chijuni chimpepe pachigwile pasi. Naga Yehofa akusayiŵalanjila yijuniyi chamti myiyi, kuli wuli jwakutumichila jwakwe jwakulupichika? Yesu jwasasilesoni kuti Atati ŵetu akusaŵalangaga umbo syosope sya mumtwe mwa mundu jwalijose. Yili yakupikanika kusala kuti Yehofa akusatuwona kuŵa ŵakusosekwa mnope, ligongo jwalakwe akusamanyilila atamose tuyindu twamwanamwana twakwamba m’weji. Mwamti Yesu akusasaka kuti wosopewe tukulupilileje mfundo jakuti jwalijose jwetuwe ali jwakusosekwa mnope kwa Atati ŵetu ŵakwinani.
Yehofa akusachiŵalanjila chijuni chilichose mwamti pachigwile pasi akusamanyililaga. Yeleyitu yikwamba kulosya kuti jwalakwe akusiŵawona ŵakutumichila ŵakwe ŵakulupichika kuŵa ŵakusosekwa mnope (Alole ndime 14
15. Ana maloŵe ga Yesu ga pa Yohane 6:44 gakwasalila yamti uli pakwamba ya Atati ŵetu ŵakwinani?
15 Kwende tulolesoni chisyasyo chine chele Yesu jwakamulichisye masengo lina lyakuti “Atati.” (Aŵalanje Yohane 6:44.) Kuti wawojo asimanikwe mu gulu ja Yehofaji jwalakwejo jwatesile kwawuta. Ligongo chichi Yehofa jwawutile wawojo kuti amtumichileje? Yaliji myoyo ligongo lyakuti jwalakwejo jwalolite mwa wawojo nganisyo syambone syakwete. (Mase. 13:48) Komboleka kuti Yesu pajwaŵechetaga maloŵe ga pa Yohane 6:44 jwakamwile maloŵe ga Yehofa ga pa Yelemiya 31:3. Palilembali Yehofa jwaŵechete kwa ŵandu ŵakwe kuti, “Namwutile mmwejo ni chinonyelo chakulupichika [kapena kuti chimbitilisye kumlosya mmwejo chinonyelo chakulupichika.]” (Yel. 31:3; Maloŵe gamwiŵanda, alole Hoseya 11:4) Yeleyi yikwamba kulosya kuti Atati ŵetu ŵakwinani akusalolaga yambone mwa wawojo yele wawojo nganaŵa ayiweni pajika.
16. (a) Ana Yesu pakusala kuti Yehofa ali Atati ŵetu yaliji mpela akutusalila chichi? (b) Ligongo chichi tukusosekwa kumkulupilila jwalakwe? (c) Ana chichi champaka chakamuchisye kulupilila mnope kuti Yehofa ali Mtati jwambone? (Alole libokosi lyakuti “Atati Ŵele Jwalijose Akusamsaka.”)
16 Yesu pakusala kuti Yehofa ali Atati ŵetu yili mpela akutusalila kuti, “Yehofa nganaŵa Atati ŵangupe nambo alisoni Atati ŵenu. Soni ngwasimichisya kuti Yehofa akusiŵanonyelaga soni akusasamala mnope ya wawojo pajika.” Myoyo, naga ndaŵi sine akusakayichila yakuti Yehofa akusiŵanonyela, mpaka atende chenene kwamba kuliwusya kuti, ‘Ana ngusakayichila maloŵe gajwaŵechete Yesu jwakusiŵamanyilila chenene Atati jwelesoni ndaŵi syosope akusaŵecheta yakuwona?’—1 Pet. 2:22.
AKAKAYICHILAGA KUTI YEHOFA AKUSIŴANONYELA
17. Ligongo chichi tukusosekwa kulupililaga mnope kuti Yehofa akusatunonyela?
17 Tukusasosekwa kulupililaga mnope yakuti Yehofa akusatunonyela. Mpela mwatuyiwonele munganiji, mmagongo jwetu Satana akutenda yiliyose pakusaka kututendekasya kuti tuleche kumtumichila Yehofa. Mwamti jwalakwe chapitilisye kututendekasya kuti tutande kulupilila kuti Yehofa jwangatunonyelaga ni chakulinga chakuti tuwujile munyuma. Nambo tukakunda yeleyi kututendechela.—Yob. 27:5.
18. Ana mpaka atende uli kuti akulupilileje mnope yakuti Yehofa akusiŵanonyela?
18 Kuti akakayichilaga yakuti Yehofa akusiŵanonyela, amŵendeje jwalakwejo kuti aliwoneje mpela mwakusiŵawonela jwalakwe. Konjechesya pelepa, aganichisyejesoni yaŵatiga ŵakulemba Baibulo pakuchilondesya chinonyelo cha Yehofa. Ndaŵi syosope tukumbuchileje kuti Yehofa ngasalepela kwanonyela ŵandu ŵakusamnonyela jwalakwejo. Akumbuchilejesoni kuti Yehofa jwapeleche Mwanache jwakwe mpela mtuka wakwakamuchisya wawojo pajika. Konjechesya pelepa, akulupililejesoni yajwasasile Yesu kuti Yehofa ali Atati ŵetu ŵakwinani. Mwamti naga mundu jwine akwawusya kuti, “Ana yili yisyene kuti Yehofa akusiŵanonyela wawojo?” Wawojo akusosekwa kumjanga mwangakayichila kuti, “Elo akusanonyelaga. Mwamti lisiku lililyose ngusatenda yakomboleka kuti namnonyeleje jwalakwejo.”
NYIMBO NA. 154 Chinonyelo Changamala
a Kuti apate malemba gane gagakusatusimichisya kuti Yehofa akusatunonyela, alole kamtwe kakuti “Kulikayichila” mkabuku ka Malemba Gakamuchisya Paumi wa Chiklistu.