Mang Fan nib T’uf ni Ngad Ninged e Fonow?

1. Uw rogon nrayog ni ngad dugliyed boch ban’en nib fel’ rogon me yib angin? (Proverbs 13:10; 15:22)

GAD gubin ni gad baadag ni ngad dugliyed boch ban’en nib fel’ rogon me yib angin. Be weliy e Thin rok Got ngodad rogon nrayog ni ngad rin’ed e re n’ey.​—Mu beeg e Proverbs 13:10; 15:22.

2. Mang e ke micheg Jehovah nra rin’ ni fan ngodad?

² Riyul’ ni En th’abi fel’ ni ngad ninged e gonop nge fonow ngak e aram Jehovah ni Chitamangidad. Ke micheg nra i yaliydad u nap’an ni be ayuwegdad ni gaar: “Bay gog ngom e tin ni ngam rin’ ma bay gu fonownigem.” (Ps. 32:8) Re thin ney e be dag ni gathi kemus ni ma pi’ Jehovah e fonow ngodad, ya ku ma dag ni be lemnagdad maku ma ayuwegdad ni ngad folgad ko fonow rok.

3. Mang e gad ra weliy ko re article ney?

³ Gad ra fanay e Thin rok Got u lan e re article ney ni ngad weliyed e fulweg u aningeg e deer ni aram e: (1) Mang l’agruw e fel’ngin nib t’uf ni nge yag ngog ni faanra nge yib angin e fonow ngog? (2) Mini’ e rayog ni nge pi’ e fonow nib manigil ngog? (3) Uw rogon nrayog ni nggu dag nriyul’ nug baadag ni nggu pirieg e fonow nib manigil? (4) Mang fan nsusun e dab gog ngak yugu boch e girdi’ ni ngar dugliyed e n’en ni nggu rin’?

MANG L’AGRUW E FEL’NGIN NIB T’UF NI NGE YAG NGOG?

4. Mang l’agruw e fel’ngin nib t’uf ni nge yag ngodad ni faanra nge yib angin e fonow nib manigil ngodad?

⁴ Ra nge yib angin e fonow nib manigil ngodad, ma thingari sobut’an’dad ma gad nang e gin ngad musgad riy. Ba t’uf ni ngad nanged ni gathi gubin ban’en ni gad manang ara ba gaman e tamilangan’ rodad ni ngad dugliyed ban’en nib fel’ rogon ni gadad rodad. Faanra de sobut’an’dad ara dad nanged e gin ngad musgad riy, ma aram e dabiyog ni nge ayuwegdad Jehovah. Ma nap’an ni gad ra beeg e Thin rok ma dab da lemnaged ni bay rogon e pi fonow riy ngodad. (Mik. 6:8; 1 Pet. 5:5) Machane faanra ba sobut’an’dad ma gad manang e gin ngad musgad riy, ma aram e gad ra gur ngad folgad ko pi fonow nib puluw ko Bible me yib angin ngodad.

5. Mang boch ban’en ni yag ni nge rin’ David ni Pilung nrayog ni nge k’aring ni nge tolangan’?

⁵ Am lemnag e n’en nrayog ni ngad filed rok David ni Pilung. Rayog ni nge tolangan’ ni bochan e pi n’en ni yag ni nge rin’. Ba n’uw nap’an u m’on ni nge mang pilung, ma goo yimanang ni ir be’ nib salap ko musik. Ku nog ngak ni nga i chubeg e musik ni fan ko en pilung. (1 Sam. 16:​18, 19) Tomuren ni mel’eg Jehovah ni nge mang e bin migid e pilung, me pi’ gelngin nib thothup ngak. (1 Sam. 16:​11-13) Ba gilbuguwan u fithik’ e girdi’ rok ni bochan e i li’ e pi toogor rorad nib muun Goliath ngay nreb e Filistine. (1 Sam. 17:​37, 50; 18:7) Faanra be’ nib tolangan’ e ke rin’ boch ban’en ni aray rogon, ma rayog ni nge lemnag nde t’uf ni nge motoyil ko fonow ni ke pi’ yugu boch e girdi’ ngak. Machane David e gathi aram rogon.

6. Uw rogon ni kad nanged ni David e ir be’ ni ma motoyil ko fonow ni yima pi’ ngak? (Kum guy e sasing.)

⁶ Tomuren ni mang pilung, ma i chag ngak boch e pumoon ni ur pied e fonow ngak. (1 Kron. 27:​32-34) Dab da gingad ko re n’ey, ya ir be’ ni ma motoyil ko fonow nib manigil ni yima pi’ ngak. Gathi kemus ni pi pumoon ni ur pied e fonow ngak e i motoyil ngorad, ya ki motoyil ko fonow rok be’ nib pin ni ka nog Abigail ngak. Cha’ney e leengin be’ nib pumoon ni ka nog Nabal ngak ni ir be’ nder ma tayfan e girdi’, ma der ma pining e magar, mab tolangan’. I sobut’nag David laniyan’ nge fol ko fonow nib manigil ni pi’ ngak, ma angin ni yib riy e yag ni nge siyeg reb e oloboch nrib gel e kireb riy.​—1 Sam. 25:​2, 3, 21-25, 32-34.

7. Mang boch ban’en nrayog ni ngad filed rok David? (Eklesiastes 4:13) (Kum guy e sasing.)

⁷ Bay boch ban’en nrayog ni ngad filed rok David. Rayog ni bay ban’en ni gad ba salap riy ara gad ma yog e thin rok boch e girdi’. Machane susun e dab da lemnaged ni gubin ban’en ni gad manang ma de t’uf e fonow rodad. Ma susun e ngki m’agan’dad ngay ni ngad motoyilgad ko fonow nib manigil ni kan pi’ ngodad ndemtrug e en ke yib rok ni bod e n’en ni rin’ David. (Mu beeg e Eklesiastes 4:13.) Faan gad ra rin’ e re n’ey, ma dabisiy ni gad ra siyeg boch e oloboch nrayog ni nge k’aring e magawon ngodad nge yugu boch e girdi’.

MINI’ E RAYOG NI NGE PI’ E FONOW NIB MANIGIL NGOG?

8. Mang fan nrayog ni nge pi’ Jonathan e fonow nib manigil ngak David?

⁸ Kum lemnag ban’en nrayog ni ngad filed rok David. I motoyil ko fonow ni i pi’ e girdi’ ngak nib fel’ e tha’ u thilrad Jehovah ma kub tamilangan’rad ko magawon ni be mada’nag. Bod nnap’an ni baadag ni nge nang ko ka rayog ni nge fel’ e tha’ u thilrow Saul ni Pilung, ma aram me motoyil ko fonow rok Jonathan ni fak Saul. Mang fan nrayog ni nge pi’ Jonathan e fonow nib manigil ngak? Ya bochan ni gathi kemus nib fel’ e tha’ u thilrow Jehovah, ya ku manang rarogon Saul. (1 Sam. 20:​9-13) Uw rogon nrayog ni ngad folgad ko re n’ey?

9. Mini’ e susun e ngad ninged e ayuw ngak u nap’an nra t’uf e fonow rodad? Mu tamilangnag. (Proverbs 13:20)

⁹ Nap’an nra t’uf e fonow rodad, mab fel’ ni ngad ninged e ayuw ngak be’ nib fel’ e tha’ u thilrow Jehovah maku manang murung’agen e n’en nib t’uf e ayuw riy rodad.a (Mu beeg e Proverbs 13:20.) Bod nsusun e bay reb e walag ni kab pagel ni baadag ni nge pirieg be’ nib fel’ ni ngar mabgolgow. Ere mini’ e rayog ni nge pi’ e fonow nib manigil ngak? Rayog ni nge pi’ reb e fager rok ndawori un ko mabgol e fonow nib manigil ngak ni faanra ba puluw ko pi kenggin e motochiyel u Bible. Machane faanra ning e ayuw ngak ba wu’ e mabgol ni yow manang rarogon nib fel’ rogon ma kki n’uw nap’an ni kar mabgolgow, ma dabisiy ni yow ra pi’ e fonow ngak nib puluw ko n’en nib t’uf e ayuw riy rok maku ra yib angin.

10. Mang e ngad weliyed e chiney?

¹⁰ Kad weliyed murung’agen l’agruw e fel’ngin nib t’uf ni nge yag ngodad nge en nrayog ni nge pi’ e fonow nib manigil ngodad. Ere chiney e ngad weliyed fan nib t’uf ni ngad daged nriyul’ ni gad baadag ni ngad pirieged e fonow nib manigil. Ku gad ra weliy ko ba puluw ni nga dogned ngak yugu boch e girdi’ ni ngar dugliyed e n’en ngad rin’ed fa danga’.

UW ROGON NRAYOG NI NGGU DAG NRIYUL’ NUG BAADAG NI NGGU PIRIEG E FONOW NIB MANIGIL?

11-12. (a) Mang e rayog ni ngad rin’ed yu ngiyal’? (b) Mang e rin’ Rehoboam ni Pilung u nap’an ni t’uf ni nge dugliy ban’en nib ga’ fan?

¹¹ Yu ngiyal’ e rayog ni ngan lemnag nriyul’ ni baadag be’ ni nge pirieg e fonow nib manigil, machane bin riyul’ riy e kemus ni baadag ni nge m’agan’ yugu boch e girdi’ ko n’en ke dugliy. Be’ ni aray rogon e gathi riyul’ ni baadag ni nge pirieg e fonow nib manigil. Susun e nge fil ban’en ko n’en ni buch rok Rehoboam ni Pilung.

¹² Rehoboam e ir e yan nga lon Solomon me mang pilung u Israel. Nap’an ni mang pilung mab fel’ rogon e re nam nem, machane i lemnag e girdi’ riy ni kaygi yoor ban’en ni i yog Solomon ngorad ni ngar rin’ed. Ere ra bad ngak Rehoboam mar weniggad ngak ni nge warnag e maruwel ngorad ngar momgad boch. I yog ngorad ni ngar pied ba ngiyal’ ngak ni nge lemnag e n’en ngan rin’. Ba fel’ e n’en ni rin’ ko som’on, ya yan i ning e fonow ngak e piin kar pumoongad ni ur ayuweged Solomon. (1 Ki. 12:​2-7) Machane i siyeg e fonow nra pied ngak. Mang fan ni rin’ e re n’ey? Gur, ke mu’ i dugliy e n’en nge rin’ ma kemus ni be gay be’ ni nge m’agan’ ko n’en ke dugliy, fa? Faanra arrogon, ma aram e n’en ni guy ko fonow rok fapi fager rok ni yad bbitir boch ko fapi pumoon. (1 Ki. 12:​8-14) Ere n’en ni buch e yog e n’en nge rin’ e girdi’ nrogon nib puluw ko fonow ni ke pi’ fapi fager rok ngak. Bochan e re n’ey ma aram me ruw raba’ fare nam, ma ka aram nap’an ni par Rehoboam ni yugu be mada’nag e magawon.​—1 Ki. 12:​16-19.

13. Uw rogon nrayog ni ngad nanged nriyul’ ni gad baadag ni ngad motoyilgad ko fonow ni kan pi’ ngodad?

¹³ Mang e rayog ni ngad filed ko n’en ni buch rok Rehoboam? Nap’an ni gad ra ning e fonow ngak be’, ma thingar da adaged ni ngad motoyilgad ngay. Uw rogon nrayog ni ngad nanged nriyul’ ni gad baadag ni ngad motoyilgad ko fonow ni kan pi’ ngodad? Rayog ni ngad fithed gadad ni nge lungudad, ‘Gu ma ning e fonow, ngemu’ mug siyeg ni ka chingiyal’ nem ni bochan e gathi aram e n’en nug baadag ni nggu rung’ag, fa?’ Am lemnag reb e kanawo’ nrayog ni nge buch e re n’ey riy.

14. Mang e thingar dab da paged talin u nap’an ni yira pi’ e fonow ngodad? Mu susunnag. (Kum guy e sasing.)

¹⁴ Mu susunnag ni kan ognag reb e maruwel nib tolang puluwon ngak reb e walag ni pumoon. U m’on ni nge fek fare maruwel me yan i ning e fonow ngak reb e piilal. I yog fare walag ngak ni faanra fek e re maruwel nem, ma ra t’uf ni nga i digey e tabinaw rok nib n’uw nap’an. I puguran ngak fare kenggin e motochiyel u Bible ni be yog nib milfan ngak ni nge pi’ e tin nib t’uf ko tabinaw rok ni fan ko tirok Got ban’en. (Efe. 6:4; 1 Tim. 5:8) Machane uw rogon ni faanra de m’agan’ ko n’en ni yog fare piilal ngak me yan i weliy murung’agen fare n’em ngak yugu boch e walag nge mada’ ko ngiyal’ ni ke yog be’ ngak e n’en baadag ni nge rung’ag? Ere gur, riyul’ ni baadag ni nge pirieg e fonow nib manigil fa ke mu’ i dugliy e n’en nge rin’ ma kemus ni be gay be’ ni nge m’agan’ ko n’en ke dugliy? Thingar dab da paged talin nib sasalap gum’ircha’dad. (Jer. 17:9) Bay yu ngiyal’ nre fonow ndubdad e aram e bin nib t’uf ni ngad folgad riy.

BA PULUW NI NGGOG NGAK YUGU BOCH E GIRDI’ NI NGAR DUGLIYED E N’EN NI NGGU RIN’, FA?

15. Mang e thingar da kol ayuwgad ndab da rin’ed, ma mang fan?

¹⁵ Ra bagadad mab milfan ngak ni nge dugliy e n’en nge rin’. (Gal. 6:​4, 5) Kad weliyed faram ni be’ nib gonop e ra gay e fonow u lan e Thin rok Got, miki ning e fonow ngak boch e Kristiano ni kar ilalgad ko tirok Got ban’en u m’on ni nge dugliy e n’en nge rin’. Machane thingar da kol ayuwgad ndab dogned ngak yugu boch e girdi’ ni ngar dugliyed e n’en ngad rin’ed. Bay boch e girdi’ nrayog ni ngar rin’ed e re n’ey ni aram e ngar fithed be’ ni yad be tayfan ni nge lungurad, “Faanra gur, ma mang e ga ra rin’?” Ma boch e girdi’ e yad ma rin’ e n’en ke rin’ be’ ndab ra fal’eged i lemnag fare n’em nib fel’ rogon.

16. Mang e buch u Korinth ni bay rogon ko ufin ni kan ognag ko liyos? Mini’ e ba milfan ngak ni nge dugliy ko ra kay e re miti ufin nem fa danga’? (1 Korinth 8:7; 10:​25, 26)

¹⁶ Mu tay fanam i yan ko n’en ni buch ko ulung nu Korinth ko bin som’on e chibog ni bay rogon ko ufin ni kan ognag ni maligach ko liyos. I yol Paul ngorad ni gaar: “Gadad manang ni ba liyos e pow u ban’en ni gathi riyul’ ni ba’; ya gadad manang nri taareb e Got ni ba’.” (1 Kor. 8:4) Bochan e re n’ey, ma aram me dugliy boch e walag nrayog ni ngar ked e ufin ni kan ognag ko liyos min pi’ nchuway’ u market boch nga tomuren. Ma boch e walag e ra dugliyed ndab ra ked e pi ufin nem ni bochan e ra magawonnag e nangan’ rorad. (Mu beeg e 1 Korinth 8:7; 10:​25, 26.) Re n’ey e ra bagayad ma ir rok e nge dugliy e n’en nge rin’. De yog Paul ngak piyu Korinth ni ngar dugliyed boch ban’en ni fan ngak yugu boch e girdi’ ara rrin’ed e n’en be rin’ yugu boch e girdi’. Ya ra bagayad ma nge “weliy ngak Got e n’en ni i rin’.”​—Rom. 14:​10-12.

17. Mang e rayog ni nge buch ni faanra da rin’ed e n’en ke rin’ yugu boch e girdi’? Mu weliy ban’en nrayog ni nge buch. (Kum guy e sasing.)

¹⁷ Uw rogon nrayog ni nge buch ban’en ni aray rogon e ngiyal’ ney? Am lemnag e n’en yima dugliy ni bay rogon nga nochi ban’en u fithik’ e racha’. Ra reb e Kristiano ma ir rok e nge dugliy ko nge fanay ara nge siyeg e pi n’ey.b Rayog nib mo’maw’ ni nge tamilang e re n’ey u wan’dad, machane ireray boch ban’en nra be’ ma ir rok e nge dugliy. (Rom. 14:4) Faanra ngad rin’ed e n’en ke dugliy be’ ni nge rin’, ma rayog ni ngad kirebnaged e nangan’ rodad. Machane faan gad ra fanay e nangan’ rodad, ma aram e rayog ni ngad skulnaged ma gad ayuweg ni nga i maruwel nib fel’ rogon. (Heb. 5:14) Ere mingiyal’ e susun e ngad ninged e fonow ngak reb e Kristiano ni ke ilal ko tirok Got ban’en? Susun e ngad rin’ed u tomuren ni kad gayed murung’agen fare n’em, machane kab t’uf ni ngan ayuwegdad ni ngad nanged rogon nib puluw e pi kenggin e motochiyel u Bible ko n’en nib t’uf e ayuw riy rodad.

UM GAY E FONOW

18. Mang e ke rin’ Jehovah ni fan ngodad?

¹⁸ Ke dag Jehovah nrib pagan’ ngodad ni bochan e ke pagdad ni nge bagadad me dugliy e n’en nge rin’. Ke pi’ e Bible ngodad ni aram e Thin rok. Ma kki pi’ boch e fager ngodad ni yad ba gonop nrayog ni ngar ayuweged gadad ni ngad fal’eged i lemnag e pi kenggin e motochiyel u Bible. Ke rin’ e n’en nib milfan ngak ni ir e Chitamangidad. (Prov. 3:​21-23) Ere mang e rayog ni ngad rin’ed ni ngad daged ni gad be pining e magar ngak?

19. Uw rogon nrayog ni ngad ululgad ni ngad felfelan’naged Jehovah?

¹⁹ Am lemnag e re n’ey: Baadag e piin gallabthir ni ngar guyed pi fakrad ni kar ilalgad kar manged boch e tapigpig rok Jehovah ni yad ba gonop ma yad ma ayuweg e girdi’. Ku arrogon Jehovah ni ma felfelan’ u nap’an nra guydad ni gad be ulul ni ngad ilalgad ko tirok ban’en, ma gad be gay e fonow nib manigil, ma gad be dugliy boch ban’en nra m’ug riy nib t’uf rodad.