Deer ko Piin Ma Beeg
I yog e en ni yoloy e Proverbs 30:18, 19 (NW) ni “rarogon be’ nib pumoon ngak ba rugod” e ‘dabiyog ni nge taw rogon e lem rodad ngay.’ Mang e be yip’ fan e re thin ney ni yog?
Boor e girdi’ ni yad ma lemnag ko mang fan e pi thin ney ni kub muun ngay boch e piin boor ban’en u murung’agen e Bible ni yad manang. Baaray e n’en be yog e re thin ney ko fare Bible ni New World Translation. Be gaar: “Dalip ban’en ni ba’ ndabiyog ni nge taw rogon e lem rog ngay [ara, “kaygi pag feni manigil,” ftn.], nge aningeg nib mo’maw’ ngog ni nggu nang fan: Rogon ni be changeg ba arche’ ni eagle u lan e lang, nge rogon ba porchoyog ni bay u daken ba war, nge rogon bbarkow ni bay u maday, nge rarogon be’ nib pumoon ngak ba rugod.”—Prov. 30:18, 19.
Kafram e ud lemnaged ni fare thin ni “rarogon be’ nib pumoon ngak ba rugod” e be weliy murung’agen ban’en nib kireb. Mang fan? Ya fapi thin ni bay u m’on ko pi thin ney e be weliy murung’agen boch ban’en nib kireb ndariy ba ngiyal’ nra “gaman” ara dabiyog i “taleg.” (Prov. 30:15, 16, BT) Ma verse 20 e be weliy murung’agen ‘leengin be’ nde yul’yul’ ni ma iling’ ni be yog ndariy ban’en nib kireb ni ke rin’. Ere ud lemnaged nre thin nem e be weliy murung’agen boch ban’en ni be rin’ ban’en ndariy be’ ni manang murung’agen. Ud lemnaged nre n’ey e be weliy murung’agen be’ nrayog ni nge rin’ ban’en ndariy be’ ni manang murung’agen ni bod rogon ni be changeg ba arche’ ni eagle u lan e lang, nge rogon ba porchoyog ni bay u daken ba war, nge rogon bbarkow ni bay u maday. Ere aram fan ni ud lemnaged ni fare thin ni “rarogon be’ nib pumoon ngak ba rugod” e be yip’ fan ban’en nib kireb, ya be weliy murung’agen be’ nib pagel ni be bannag ba rugod ya ngar parew.
Machane bod ni pi thin ney e be weliy murung’agen ban’en nib manigil. En ni yoloy e kemus ni be weliy murung’agen e pi n’en ni ngat ngay.
Pi babyor nni yoloy nsom’on ni thin ni Hebrew e be dag nre thin ney e be weliy murung’agen ban’en nib manigil. Bay reb e dictionary ni be weliy murung’agen e Pi Babyor ko Bible Nni Yoloy Nsom’on ni Thin ni Hebrew ni be yog ni fare bugithin ni Hebrew ni kan pilyeg “ndabiyog ni nge taw rogon e lem rog ngay” ko Proverbs 30:18 (NW) “e be weliy murung’agen ban’en ni yira ngat ngay ara bod ndabiyog ni nge buch.”
Ki yog reb e Sensey ko fare skul u Meriken ni Harvard University ni ka nog Crawford H. Toy ngak nre thin nu Bible ney e der weliy murung’agen ban’en nib kireb. I yog ni gaar: “En ni yoloy e re thin ney e be guy rogon ni nge weliy rogon feni manigil e pi n’em.”
Ere bod nib puluw ni nga nog ni fapi thin ni bay ko Proverbs 30:18, 19 e be weliy murung’agen boch ban’en nrib manigil ndabiyog ni nge taw rogon e lem rodad ngay. Gad ma ngat nga rogon ni ma changeg ba arche’ ni eagle u lan e lang, nge rogon nrayog ni nge yan ba porchoyog u daken e war nib papey ni yugu aram rogon ndariy ay, nge rogon ni ma milekag bbarkow nib tomal u maday, nge rogon nrayog ni nge adag reb e pagel nge reb e rugod yow mar parew u taabang ni yow ba felfelan’ ni bod rogon ni ngat e en ni yoloy e re thin nu Bible ney ko pi n’ey.