Cadi gusaananu de gannaxhiinu Jiobá cásica dxi bizulunu
«Cadi undaa tu ni ma napa tu.» (APO. 3:11.)
1, 2. Xi biʼniʼ sentirluʼ dxi biʼniʼ creluʼ dxandíʼ ngue ni caziidiluʼ de Jiobá.
ÑEE rietenaláʼdxiluʼ primé biaje gúnnaluʼ de ni chiguni Jiobá para ca binni ni ruzuubaʼ stiidxaʼ la? Pa maca nuuluʼ ndaaniʼ ti religión, xi biʼniʼ sentirluʼ ora bisiénecabe lii ne Biblia xii nga naguixhe ique Dios guni, o dxi bisiene chaahuicabe lii caadxi cosa ni ruluíʼ nagana rusiidiʼ Biblia yaʼ. Zándaca bidiiluʼ cuenta cadi dxandíʼ nga ni bisiidicabe lii ndaaniʼ religión ra maca nuuluʼ que. ¡Peru nanna pabiáʼ biécheluʼ ora biziidiluʼ ni dxandíʼ de Dios yaʼ! Yanna, pa maca xpinni Cristu bixhózeluʼ ne jñaaluʼ dxi biniisiluʼ, ñee rietenaláʼdxiluʼ xi biʼniʼ sentirluʼ dxi maʼ biʼniʼ creluʼ dxandíʼ nga ni caziidiluʼ de Jiobá ne dxi gudixhe íqueluʼ gúniluʼ ni na ca ley stibe la? (Rom. 12:2.)
2 Stale de ca xpinni Cristu zabi lii guizáʼ nayecheʼ guyuucaʼ, ne biʼniʼ sentircaʼ nuucaʼ gaxha de Jiobá ne bidiicaʼ xquíxepeʼ laabe purtiʼ gulídxibe laacaʼ para chuʼcaʼ ndaaniʼ xquídxibe (Juan 6:44). Cumu guizáʼ nayecheʼ nuucabe que la? ngue bicaa laacabe gúnicabe xhiiñaʼ Jiobá ne laaca bicaani laacabe gábicabe guiráʼ binni de ca cosa ni nacubi cayuni crécabe. Ñee zacaca gúcaluʼ la?
3. Ximodo nuu ca binni ridagulisaa ni guyuu Éfeso dxi guniʼné Jesús laacaʼ.
3 Dxi guniʼné Jesús ca binni ridagulisaa ni guyuu Éfeso que, guniʼbe stale cosa galán rúnicaʼ, peru laaca guniʼbe maʼ cadi nadxiipecaʼ Dios. Sicaríʼ gúdxibe laacaʼ: «Nanna xi irá runi tu, pabiáʼ huayuni tu dxiiña ne pabiáʼ cadi caxhacalaʼdxi tu ne qué ridxaaga tu cani nadxabaʼ. Ne cadi casi ze tu ninanda tu ni na apóstol laa, sínuque biyubi tu pa dxandí ni laacaʼ ne biiya tu cadi dxandí ni laacaʼ. Qué huaxhacalaʼdxi tu. Huayacaná tu ne nabé huayuni tu xhiiñaʼ purti nadxii tu naa ne qué huabí sa tu atrá. Xi si la? ma cadi nadxii tu [Dios] casi chiqué» (Apo. 2:2-4).
4. Xiñee zanda gacané ni gudxi Jesús ca efesios que laanu yanna.
4 Ca conseju ni bidii Jesús ca binni ridagulisaa ni guyuu lu primé siglu que nabé gucanécani ca xpinni Cristu ni bibí para cheʼ guibáʼ, ca dxi bizulú gudíʼdicaʼ lu guendanagana dede iza 1914 (Apo. 1:10). Peru zándaca yanna laaca nuu caadxi xpinni Cristu maʼ cadi nadxiicaʼ Jiobá casi dxi bizulucaʼ ne maʼ huaxiéʼ rusisácacaʼ ni biziidicaʼ lu Biblia. Nga runi, ximodo zanda gannaxhiinu Jiobá sti biaje ne gannaxhiinu laabe jma ne gúninu xhiiñabe cásica dxi bizulunu que yaʼ. Para nga la? naquiiñeʼ guietenaláʼdxinu guiráʼ ni maʼ gudídinu ne guiníʼ íquenu cani. Chiguidúʼyanu ximodo zanda gúninu nga.
Xi bicaa lii guni creluʼ dxandíʼ nga ni caziidiluʼ de Dios
5, 6. 1) Xi naquiiñeʼ ganna cada tobi de laanu. 2) Xi bicaa lii guni creluʼ ca testigu stiʼ Jiobá nga rusiidicaʼ ni dxandíʼ de Dios. 3) Xi zacané ti xpinni Cristu gannaxhii Jiobá casi dxi bizulú.
5 Ante gudiʼnu laanu Jiobá la? naquiiñeʼ gánnanu xii nga ni racaláʼdxibe gúninu ne xii nga ni nachaʼhuiʼ ne ni jnézapeʼ (Rom. 12:1, 2). Casi guizíʼdinu cani dxandíʼ cá lu Biblia. Cada binni gadxé gadxé razón nga gupa para biʼniʼ cré dxandíʼ ni rusiidiʼ ca testigu stiʼ Jiobá. Nuu binni la? pur biindaʼ lá Dios lu Biblia o pur gunna ximodo nuu ca gueʼtuʼ ca (Sal. 83:18; Ecl. 9:5, 10). Xcaadxi purtiʼ biiyacaʼ pabiáʼ nadxiisaa ca xpinni Dios (Juan 13:34, 35). Ne xcaadxi la? purtiʼ bidiicaʼ cuenta qué riuu diʼ ca xpinni Cristu lu política ne qué riédicaʼ lu guerra stiʼ intiica guidxi (Isa. 2:4; Juan 6:15; 17:14-16).
6 Laaca nuuruʼ xcaadxi razón ni bicaa stale xpinni Cristu gannaxhiicaʼ Dios. Gulee tiempu para guiníʼ íqueluʼ xi bicaa lii guni creluʼ maʼ bidxeʼluʼ ni dxandíʼ ca. Cumu gadxé nga ni rizaacanu ne gadxé modo laanu la? nga runi gadxé nga ca razón gúpaluʼ para gunnaxhiiluʼ Jiobá ne para biʼniʼ creluʼ cani maʼ guniʼbe zúnibe ne laaca gadxé razón nga gupa xcaadxi xpinni Cristu para gunnaxhiicaʼ Jiobá. Ne nánnadu dede yanna risaca para lii ca razón gúpaluʼ dxi bizululuʼ que, purtiʼ cani biʼniʼ creluʼ ca qué ziuu dxi guchaacani. Nga runi, bietenalaʼdxiʼ xi bicaa lii gannaxhiiluʼ Jiobá ne xi biʼniʼ sentirluʼ primé que. Pa gúniluʼ nga la? zannaxhiiluʼ Jiobá sti biaje casi dxi bizululuʼ (biindaʼ Salmo 119:151, 152; 143:5).
Gannaxhiinu Dios jma que dxi bizulunu
7. Xiñee naquiiñeʼ gusisácanu cani bizíʼdinu lu Biblia cásica dxi bizulunu que, ne xi zacané laanu gúninu ni.
7 Zándaca maʼ bichaa stale cosa para laanu dede dxi bidiʼnu laanu Jiobá. Peru pa gúninu stipa pur cadi gusaananu de gusisácanu cani bizíʼdinu lu Biblia la? nga zacané laanu ti ganda gudxíʼlunu intiica ni guxheleʼ laanu de ni maʼ runi crenu. Ne ora gudídinu lúcani bidúʼyanu modo gucané Jiobá laanu (1 Cor. 10:13). Nga runi, guiráʼ ni huazaacanu lu ca iza ni huadiʼdiʼ ca nabé risácacani para laanu. Xiñee risácacani yaʼ. Purtiʼ racanécani laanu gannaxhiinu Dios jma, ruluíʼcani laanu xii nga ni jma jneza gúninu ne xii nga ni nachaʼhuiʼ (Jos. 23:14; Sal. 34:8).
8. Xi gudxi Jiobá Moisés, ne ximodo binibiáʼ chaahuiʼ ca israelita que Dios.
8 Para guiénenu zacá ni la? guiníʼ íquenu dxi guníʼ Jiobá chindee ca israelita que de esclavu ndaaniʼ guidxi Egipto. Ora gúdxibe Moisés tu laabe la? gúdxibe laa ca diidxaʼ riʼ: «Naa zeeda gacaʼ ni gueeda gacaʼ» (Éxo. 3:7, 8, 13, 14). Ne ca diidxaʼ ca guníʼ Jiobá zanda guni laa ni caquiiñeʼ gaca para cuee xquidxi de esclavu ndaaniʼ guidxi Egipto. Guiráʼ ni biʼniʼ Jiobá para gulee xquidxi que bisihuinni laa nga Dios ni jma nandxóʼ ne zanda gaca Juez, Xaíque, Ni Rulá, Ni Ridinde pur ca Xpinni ne Ni Rudii ni Iquiiñecabe, ne bíʼnibe ca nga ora biquiiñeʼ gúnibe cani (Éxo. 12:12; 13:21; 14:24-31; 16:4; Neh. 9:9-15).
9, 10. Xi huacaa lii gunibiaʼluʼ Dios jma, ne xiñee galán guietenaláʼdxinu cani.
9 Zándaca lii maʼ gadxé modo caquiiñeluʼ gacané Dios lii. Peru pur cani huazaacaluʼ ca maʼ nánnaluʼ rizaalaʼdxiʼ Dios lii ne nga ruquidxi fe stiluʼ. Ne zándaca para lii zeeda gaca Jiobá Ni Rudii lii ni Iquiiñeluʼ, Ni Riguixhedxí Ladxidoʼloʼ o ti Maestru (biindaʼ Isaías 30:20b, 21). Zándaca huayuuyaʼ dxíchiluʼ modo bicabi Dios oración stiluʼ. O huadíʼdiluʼ lu xiixa guendanagana ne gucané tuuxa xpinni Cristu lii, o ra cayuundaluʼ Biblia bidxeʼluʼ xiixa ni gucané lii lu guendanagana ca.
10 Pa niniʼluʼ cani huazaacaluʼ, zándaca ñuu tuuxa niníʼ gastiʼ nga ni huazaacaluʼ. Purtiʼ cadi ti milagru diʼ nga guca. Peru para lii guizáʼ risaca nga guiráʼ cani huadíʼdiluʼ, purtiʼ rusietenaláʼdxicani lii ximodo gucané Jiobá lii órapeʼ caquiiñeluʼ laa. Guníʼ ique panda iza nápaluʼ ndaaniʼ xquidxi Jiobá. Rietenaláʼdxiluʼ guiráʼ modo huayapa Jiobá lii la? Pa zacá ni la? guníʼ ique cani ne bietenalaʼdxiʼ xi biʼniʼ sentirluʼ. Zacá zannaxhiiluʼ Jiobá casi gunnaxhiiluʼ laabe dxi gucanebe lii. Bisisaca guiráʼ ni huazaacaluʼ ne guníʼ ique cani, purtiʼ zacanécani lii guni creluʼ rizaalaʼdxiʼ Jiobá lii. Ne guirutiʼ zucaa lii gusaanaluʼ de guni creluʼ laabe.
Risaca nga guidúʼyanu xi nuu ndaaniʼ ladxidoʼno
11, 12. Xi zándaca gucaa ti xpinni Cristu maʼ cadi gusisácapeʼ cani rusiidiʼ Biblia, ne xi conseju bidii Jesús.
11 Cadi purtiʼ maʼ bichaa Jiobá modo laa nga maʼ huaxiéʼ nadxiiluʼ laa ne maʼ huaxiéʼ rusisácaluʼ cani rusiidiʼ Biblia, purtiʼ Jiobá qué ruchaa diʼ modo laa (Mal. 3:6; Sant. 1:17). Laabe rizaaláʼdxibe lii cásica dxiqué. Yanna, xiñee raʼbuʼ maʼ cadi nuuluʼ gáxhapeʼ de Jiobá yaʼ. Zándaca purtiʼ naguu xaíqueluʼ stale cosa, maʼ qué runi orárpeluʼ laabe casi ante, maʼ huaxiéʼ ruundaluʼ Biblia ne maʼ qué riníʼ íquepeluʼ ni nani. Ne zándaca maʼ qué rucheechepeluʼ diidxaʼ o maʼ riaadxaluʼ ca guendaridagulisaa (2 Cor. 13:5).
12 Zándaca cadi nuuluʼ zacá, peru pa zacá ni, xiñee nuuluʼ zacá yaʼ. Zándaca nabé caníʼ íqueluʼ ximodo chuʼluʼ nazaaca o xi guʼnuʼ para cadi guiaadxaʼ ni iquiiñeʼ binnilídxiluʼ, ne pur nga cayaandaʼ lii maʼ gaxha nuu dxi stiʼ Jiobá. Sicaríʼ gudxi Jesús ca apóstol stiʼ: «Laguuya gá laatu cadi ma canazá tu canaxudxi tu ne nisi icá ique tu ni ricá ique binni ni qué runibiáʼ Dios. Pacaa zaguidxi ladxidóʼ to, ne nin ganna tu mala zanaaze dxi que laatu. Purti ziaba ni luguiá irá binni guidxilayú casi ti trampa. Nga runi lagataná. Cadi guiaana dxí tu de iníʼ né tu Dios para ganda ilá tu de irá ni chi gaca ca, ne zacá zanda uzuhuaa tu nezalú Hombre Biseenda Dios» (Luc. 21:34-36).
13. Xi bichaaga Santiagu Stiidxaʼ Dios.
13 Santiagu gudxi ca xpinni Cristu iquiiñecaʼ Stiidxaʼ Dios para gúʼyacaʼ ximodo nuucaʼ. Laabe gúdxibe laacaʼ: «Naquiiñe guni tu ni na ca diidxa ca, ne cadi ucaa diaga si tu cani. Pa zacá cayuni tu la? caguite si tu laca laatu. Purti tobi ni ucaa diaga stiidxa Dios sin guni ni na ni la? zeda aca casi tobi ni biʼya laa lu ti espeju. Biiya si be laabe, biree be ze be, ne bisiaanda be ximodo laabe. Peru pa iziʼdi chaahui nu ley sti Cristu ni jma risaca, ne izaalaʼdxi nu guni nu ni na ni, sin usiaʼnda nu ni ma bina diaga nu la? zaguu Dios ndaaya irá ni runi nu» (Sant. 1:22-25).
14, 15. 1) Ximodo zanda gacané Biblia laanu chuʼnu galán nezalú Jiobá. 2) Xii nga cani naquiiñeʼ guiníʼ íquenu.
14 Ti binni zanda iquiiñeʼ ti espeju para guʼyaʼ ximodo rihuinni, ne pa guʼyaʼ caquiiñeʼ guni chaahuiʼ laa la? zuni ni. Casi pa ti hombre guʼyaʼ ticueʼ nuu corbata stiʼ la? zuni chaahuiʼ ni, ne pa ti gunaa guʼyaʼ cadi nexheʼ chaahuiʼ guicha ique la? zaguixhe chaahuiʼ ni. Zacaca nga Biblia, laaca racaneni laanu guidúʼyanu ximódopeʼ laanu. Pa guchaaganu modo laanu ne modo na Biblia naquiiñeʼ gaca binni la? caquiiñenu ni casi ti espeju. Yanna, xi para iquiiñenu ti espeju pa qué zuni chaahuinu laanu yaʼ. Ni nápanu xidé gúninu nga guchaʼnu modo laanu casi cazíʼdinu lu ley stiʼ Dios gúninu ni. Pa guidúʼyanu maʼ huaxiéʼ nadxiinu Jiobá ne maʼ huaxiéʼ rusisácanu cani rusiidiʼ Biblia la? naquiiñeʼ guiníʼ íquenu: «Xi guendanagana cadiʼdeʼ, ne ximodo naguu cani naa. Dxiqué xi runeʼ ora maʼ cadiʼdeʼ lu ca guendanagana ca. Ñee maʼ gadxé ni runeʼ yanna la?». Pa nuu xiixa ni naquiiñeʼ gúniluʼ jneza la? biʼniʼ ni. Pa nuu ra naquiiñeʼ guchaaluʼ modo lii la? naquiiñeʼ gúniluʼ ni nagueendaca (Heb. 12:12, 13).
15 Ora gúninu zacá la? laaca zucaa nga laanu quixhe íquenu gúninu cani zacané laanu guiniisinu lu Stiidxaʼ Dios. Para gucané apóstol Pablu Timoteu, compañeru huiiniʼ stibe que la? bidiibe conseju riʼ laa: «Bicaalaʼdxi guʼnu irá ni cayabe lii riʼ, de idubi ladxidóʼ loʼ, ti guʼya cabe ze dxi ziyene lu jma». Laanu laaca nápanu xidé iquiiñenu Stiidxaʼ Dios para guidúʼyanu paraa naquiiñeʼ guchaʼnu modo laanu (1 Tim. 4:15).
16. Xi cadi naquiiñeʼ gúninu pa gabi Biblia laanu nuu ra naquiiñeʼ guchaʼnu modo laanu.
16 Ora guiníʼ íqueluʼ ximodo nuuluʼ la? zuuyaluʼ nuu xiixa ni cadi cayúniluʼ jneza, peru cadi chuʼluʼ triste. Bietenalaʼdxiʼ cayúniluʼ ni para gúʼyaluʼ paraa naquiiñeʼ guchaaluʼ modo lii. Binidxabaʼ racalaʼdxiʼ guni sentirluʼ qué iquiiñeluʼ ora gúʼyaluʼ nuu xiixa ni cadi cayúniluʼ jneza. Dxiqué guyuu tu guníʼ qué rusisaca Dios stipa ni rúninu pur gúninu ni nabe (Job 15:15, 16; 22:3). Peru cadi dxandíʼ diʼ nga, ne Jesús bisihuinni cadi dxandíʼ ni. Dios rusisaca stipa runi cada tobi de ca xpinni (biindaʼ Mateo 10:29-31). Ora maʼ nánnaluʼ xii nga cani qué rúniluʼ jneza la? naquiiñeʼ gucaa nga lii gúniluʼ stipa para gúniluʼ cani jneza ne guinábaluʼ Jiobá gacané lii purtiʼ lii si qué zanda gúniluʼ ni (2 Cor. 12:7-10). Pa pur maʼ huaniisiluʼ o pur huaraluʼ maʼ qué ganda gúniluʼ xhiiñaʼ Jiobá la? gudixhe ique gúniluʼ biaʼ ganda, peru cadi guireeluʼ gana ne cadi gusaanaluʼ de gannaxhiiluʼ Jiobá.
Nuu stale razón para gudiʼnu xquíxepeʼ Jiobá
17, 18. Xi ndaayaʼ zacaa cani jma gannaxhii Jiobá.
17 Pa guiráʼ dxi gannaxhiiluʼ Jiobá jma la? zacaaluʼ stale ndaayaʼ. Jma zunibiaʼluʼ laabe ne zudiiluʼ xquíxepeʼ laabe purtiʼ culuiʼbe lii xi naquiiñeʼ gúniluʼ (biindaʼ Proverbios 2:1-9; 3:5, 6). Lu libru ra cá ca Salmo ca na naroʼbaʼ ndaayaʼ zacaa binni ora chinanda ca ley stiʼ Jiobá ne zanda guni crenu zacané ca conseju stiʼ Jiobá laanu ne zacanécani laanu gácanu binni nuu xpiaaniʼ. Laaca cuzeeteni: «Nayecheʼ nga cani gastiʼ donda lu neza sticaʼ, cani canazá lu ley stiʼ Jiobá» (Sal. 19:7, 11; 119:1).
18 Nánnadu para lii laaca nuu stale razón para gudiʼnu xquíxepeʼ Jiobá. Tobi de laacani nga nánnanu xiñee napa binni stale guendanagana, ne stobi nga cayapa Jiobá laanu pur guiráʼ ni cudii xquidxi. Ne laabe nga gulídxibe laanu ndaaniʼ xquídxibe ne yanna maʼ Testigu stibe laanu. Nga runi, guníʼ ique xi guiráʼ ndaayaʼ maʼ gucuaaluʼ. Pa nugábaluʼ cani la? zándaca zuuyaluʼ guizáʼ stale cani. Gatigá biʼniʼ ni ne zacá zúniluʼ ni na conseju riʼ: «Cadi undaa tu ni ma napa tu» (Apo. 3:11).
19. Aparte de guiníʼ íquenu ximodo nuunu nezalú Dios, xiruʼ naquiiñeʼ gúninu para chuʼnu galán ne laabe yaʼ.
19 Pa guiníʼ íqueluʼ ximodo zeʼ dxi jma naguidxi cayaca fe stiluʼ la? zacané nga lii cadi gundaaluʼ ni maʼ nápaluʼ. Lu revista riʼ laaca nabé huayeeteʼ xcaadxi cosa ni zacané laanu chuʼnu galán ne Dios. Caadxi de laacani nga guni orarnu, gucheechenu ca diidxaʼ nacubi ne galán ca ne stale gana, ne chuunu ca guendaridagulisaa ca ne guicábinu lúcani ora guinabadiidxacabe. Pa gúniluʼ ca nga la? jma zannaxhiiluʼ Jiobá que dxi bizululuʼ (Efe. 5:10; 1 Ped. 3:15; Jud. 20, 21).
Xi nicábiluʼ
• Xi zabeendunu pa guiníʼ íquenu gunáʼ nga ca razón ni nápanu para gannaxhiinu Jiobá.
• Xi zánnanu ora guiníʼ íquenu cani huazaacanu.
• Xi zánnanu pa guiníʼ íquenu pabiáʼ nadxiinu Dios.
[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 23]
Xi bicaa lii guni creluʼ maʼ bidxeʼluʼ ni dxandíʼ de Dios
[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 25]
Ñee nuu xiixa ra naquiiñeʼ guchaaluʼ modo lii la?