Gu Ndupai Duhe ti ni Kindi ni Nyanyakipa Pai Kadu na Umbasitise

1, 2. Gu kumba naadu mbata na umbasitise, tipagine du Mbori aká ko ti ni? (Oni bi gu sura duti tonatonaha.)

GU GA aYisaraere bakindo naadu bakuru kusayo nangia Saura angia boro umbasitise na boro irisa ho ko atona zogarago ni. (1 Sam. 9:1, 2, 21; 10:20-24) Ono ngbutuko fuo da ko ni bakindo, ko atona ka mangaapai ti mburu kuraha na rukö. Ho gu ga Mbori nebi nangia Samuere ayengo ni ku Girigara yo ti gu regbo ko aringbisihe ya, Saura abataria. AFereseto aambakada tiyo tipa vura, na aYisaraere ki tona ka gbandaka pati Saura. Isoke ko aima berã tigaha nga, ‘Si naida mi mangipai ni ipo.’ Sidu, ko azo motumo fu Mbori, nga gu i aasianga pa zoho fuko ya. Rago aangbanga ti Yekova na gupai re te.—1 Sam. 13:5-9.

² Ho Samuere ada ni Girigara yo, ko afu nyanyaki zahe fu Saura. Kuba gupai nga Saura di gu rugute re kugume, Saura atona ka fu kina nduapai, kini bira kura aboro tipa gupai re, na ki sa gupai ko amangihe re si naangera wa tooni pai gbua. (1 Sam. 13:10-14) Gure nangia gu tonatona gbegberẽ mangaapai nasa Mbori ko gindiga Saura ni bakindo, na gu nyakipaha anyaka gbe nga, Yekova aaidanga berewe na Saura te. (1 Sam. 15:22, 23) Wa vura duhe nga apai adu fu Saura ni wenehe ti tonatonaha, digido gako raka angia kina gberãngo.—1 Sam. 31:1-6.

3. (a) Ginipai dungu aboro aberãha tipa umbasitise? (b) Gini asanahe si aida ani gbia akaragapai kutini?

³ Rogo gi zegino areme naima hi be abaangirã re, badungu aboro nabihe nga, tipa i du na diabese rogo raka yo, si naida i du mbatayo fu aboro dunduko. Mbiko gipai re, i ima rengba ka mbu gu sino kusayo nga ga umbasitise. Ni kpiapai, kura wene bamangi afirimi sa naasa tiko ni boro birĩ-zogarago aya: “Umbasitise nga gu fugo kaa manganga sunge na mi tigimi ya, na mi namaa bangire nga uru adunga ho sa si nika mangasunge na mi te.” Ono tipagine tie du umbasitise ti ni kindi na nyanyakipaha? Gine nga umbasitise, na gine angianga ha ya? Wai du rengbe ani ka nye na umbasitise ani ki vura kaa gbia tirani vurũ na kpakaraapai watadu sosodahe be kura aboro? Rogo gi kekeapai re, ani nika gbia karagapai kuti gu bambata asanahe du ue. Ani nika gbia karagapai kuti gu biata sanahe rogo gu kekeapai ngbefuo gere.

TIPAGINE DU DU UMBASITISE TI NI NA NYANYAKIPAHA?

4. Gine nga diangbiti apai?

⁴ Ziazia Kekeapai nayugo gu kparakparapai du dagba umbasitise na diangbiti apai. (Oni gedi Asanza 11:2.) Pa tatamana du Davide amangihe ka sana Yekova nga ko “ká na [ko ti] manga gu ingaapai nga ga enda” watadu diangbiti apai. (Tam. 19:13) Ginihe du nga “gu ingaapai nga ga enda”? Rogoyo nga, ho boro agba sa pai ni watadu ho boro abataria ka manga gupai ni i ayanga funi ni mangihe ya, gure nga ni nadia ngbiti apai. Ani dunduko ni naadia ngbiti apai adia ti gu kura aregbo mbiko gu ingapai i avungu rani na ni. Ono a wa gu kpiapai nga ga Saura ayugoho, ka si du nga sinorani du nga kaa diangbiti apai, kumbatayo gizo kpakaraapai nika kura akura dagbarani na Mbori. Atambuahe 119:21 naya tipa Yekova wẽ: “Mo ninaza airaenda.” Tipagine du duhe ti ni wo?

5. Tipagine du du diangbiti apai ti ni ni kerepai?

⁵ Diangbiti apai nga kerepai kisusi gu wiri kungbo aingahe. Bambatapai nga, ho ani amanganga pai ni na umbasitise ya, gure nga ani airisanga Yekova ni gu boro rẽ kadu ni gaani Bakere Bakindo te. Uepai nga, ka ani mangipai ki kuru ku gii gu pagbia yo i nafuhe furani, si ima rengba ka kusa kpakaraapai dagbarani na kura aboro. (Snz. 13:10) Na Biatapai nga, ho si akura ni gbayaga nga ani ima diangbiti pai, zee ima rengba ka zio rani. (Rk. 14:8, 9) Diangbiti apai dedede naayengo na wene sangbanaha te. A wa Ziazia Kekeapai ayugoho, umbasitise nga wene gene mangaapai.

UMBASITISE NAKODA GINE?

6, 7. Umbasitise nakoda gine?

⁶ Gu Kristano du na umbasitise akiisongo pa tini te, ono ni nabi kura aboro na payo kuari tini. (Frp. 2:3) Ni ima inopai wenengai tipa gupai ni narengbe ka mangaha, ni naida gani aingahe na kini idi agu aberãpai kura aboro afuhe funi. Umbasitise nasa ngbarago ti Yekova ni bakerehe.

⁷ Rogo Ziazia Kekeapai yo, umbasitise nayugopa du na ruru bipai tipa tirani na ka inopa gupai ani arengbanga ka mangaha ya. Kuti wai i ake gu pa-Giriki re, si nanyakasapa wai pa ino ani gupai ka ani amanganga ha ya narengbe kadu na maapai kurii wai ani amangapai koyo du kura aboro ni.

8. Gini bete apai nayugopa gu mangaapai nga ga rukö?

⁸ Gini regbo du ani narengbe ka tona mangapai na rukö? Ani bingo gu bete apai rengbe ka yugoho. Ani ima rengba kaa bi tirani na parani kuari mbiko agu amomu du ani na ni. (Rom. 12:16) Ani ima rengba kaa gbeberã aboro koyo du ani ni ngba gbegberẽ agene. (1 Tim. 2:9, 10) Mbiko gu bangiriba du ani rogoho, ani ima rengba ka tona kaa pe kina gaani aberãpai fu aboro nibipa gupai si aida i mangihe na gupai si aidanga i mangihe ya. (1 Kor. 4:6) Dedede, ho ani amangapai ni wa gure, ani arengbanga ka inoho nga ani ima mbu umbasitise ki tona diangbiti apai te.

9. Gine nasa kura aboro i dingbiti apai? Oni funga kpiapai rogo Ziazia Kekeapai yo.

⁹ Ai boro rengbe ka mangapai na rukö ka si du nga ni mbu tini tipa wiri bete regbo fu gu nyemuapai nga ga borose. Gbangbati, kpihe, gbiati kere zinga aima sa kura aboro i dingbiti apai. Agu aboro du payo rogo Ziazia Kekeapai yo wa Abisaroma, Uziya, na Nebukadenesara ambutiyo fu gu ngbatunga apai borose amangaha na mbiko gayo diangbiti apai, Yekova ayuguhe fuyo nga si aaida i du na umbasitise.—2 Sam. 15:1-6; 18:9-17; 2 Peka 26:16-21; Dan. 5:18-21.

10. Tipagine si aida ani ne dakuti digisopai ti ni nibipa gu ndu mangaapai nga ga kura aboro? Oni funga kpiapai rogo Ziazia Kekeapai yo.

¹⁰ Ono tie, kura nduapai kinaho kura boro narengbe ka diangbiti pai ti ni. Ni kpiapai, oni bingo agi apangbanga nga ga Ziazia Kekeapai re: Bambata Pai 20:2-7 na Matayo 26:31-35. Gu mangaapai nga ga Abimereke na Petero nga gu naadu wa si angia diangbiti apai, ya mo gu nyemuapai nga ga ingapai du naaye na ni? Watadu i aainongo agu arengo dunduko naadu tipa gupai re te, na watadu i amangipai zanga berãkuriihe? Wadu he nga ani arengbanga ka ino gupai du kpoto boro yo te, si ni patatamana na ni pa nyemuse ka zanga dakuti digisopai nibipa gu ndu mangaapai nga ga kura aboro.—Oni gedi Yakoba 4:12.

ANI INI GAANI BANGIRIBA

11. Wai du du umbasitise na ngbaya dagbaha na pa ino ani gaani bangiriba rogo ga Mbori ringbisapai yo?

¹¹ Umbasitise natona na pa ino ani gaani bangiriba rogo ga Mbori mbakadapai yo. Wa adunga Yekova ni Mbori ruguzuruguzu apai ya, ko ima fu bangiriba furani ani mangisunge rogoho wa du ani ni basasa dunduko rogo gako kporo. Agu apai aboro amangaha rogo dungurati dunduko ni bakiakia, ono ani dunduko du na nyanyakipa rani. Mbiko ga Yekova weneringise arẽnga aboro tipaha ya, wa du ani ni basasa dunduko ko ima fu agamahe furani, ahe gbiati abirĩ. Ani rengbe ka mangasunge na ni ka fu taarimo fuko na ka undo gu kura aboro. (Rom. 12:4-8) Yekova fu gu sunge furani si aida ani ngerefuo ho nga gu naye na irisa, kido, gbiati tindiro.—Oni gedi 1 Petero 4:10.

12, 13. Tipagine du si aidanga ngbarani zere ti ni ya ka si du nga gaani bangiriba rogo ga Mbori ringbisapai yo ariatihe ti gu kura aregbo?

¹² Ono tie, gaani bangiriba rogo ga Mbori ringbisapai yo ni bangabanga ha te. Si rengbe ka ariatihe ti ai regbo. Oni bingo gu kpiapai nangia ga Yesu. Ti tonatonaha, kinako naadu sa na Yekova. (Snz. 8:22) Fuani, ko ki undo Mbori tipa i kusi gu kura agu aboro nga atoro, zegino, na niyangaraha, aboro. (Koro. 1:16) Wa si avura duwo, kusa, Yesu aye ka manga vovo sunge auru kpotosende no, bambataha nga ko adu ni wiri fogo gude na fuani ko ki da ni sosono boro. (Frp. 2:7) Tingbafuo Yesu fu gako raka ni motumo, ko akaragatiko ka raka ni toro ngbangbaturũ yo tipa ka da ni Bakindo ga Mbori Kindo rogo 1914. (Eb. 2:9) Na gure aangianga yangara regbo gako sunge ariatihe te. Tingbafuo ga Yesu Zogarago Tipa Agarã Kutu, ko nika karaga Kindo fu Yekova tipa “Mbori du adu mbata yo fu ahe dunduko.”—1 Kor. 15:28.

¹³ Wakina gure a, ani ima rengba ka maabangirani nga ti gu kura aregbo, gaani sunge ima rengba ka ariatihe, dedede si naamanga wo mbiko agu adiaberã ani amangaha. Ni kpiapai, ya mo mo adu mbata ni bakuparanga fuani mo kini mangi rogatise? Ya mo mo aima tona vunga agude? Wa agarã nasusi, ya mo mo sa gamo raka taata tipa ka mangasunge tungusapai ti aregbo dũ? Agu adiaberã re dunduko aye na gu kura amomu gbiati atindiro. Pa aria agu apai du tipa rani ima rengba ka kiiso gu sunge ani amangaha watadu ka umbasi he. Ya mo mo nga paranga boro watadu sosono boro? Ya mo kpotoro wenengai watadu mo naawoka awoka kindi? Yekova nabipa wai rengbe ko ka mangasunge na ani dunduko ni basasa wenengai tingba gako sunge. Ko naida kina agu apai berani daada, na ko na bakere tambuahe tipa agu apai dunduko ani amangaha.—Eb. 6:10.

14. Wai du rengbe gu sino nga ga umbasitise ka undo rani ani rengbe kina be gupai ani amangaha na kidu na ngbarago rogo ai pai?

¹⁴ Yesu anaagbia ngbarago ti agu asunge dunduko ko anaamangaha, na ani rengbe arengba ka gbia ngbarago ti gaani a. (Snz. 8:30, 31) Gu boro du na umbasitise, ni rengbe kina be gu sunge ni amangaha watadu be agu atindiro du beni rogo dungurati. Ni abakanga bangirini tipa ka gbia amomu kumbatayo watadu tipa agu apai kura aboro amangaha te. Kuba gure, ni namaa berãni fuo gu ndupai ni amanga gu sunge re ti ni na kini gbia ngbarago ti ni mbiko ni nabihe nga si naye be Yekova. Ti kina gu ngisa regbo re, ni na irisa tipa gu bangiriba Yekova nafuhe fu gu kura aboro. Umbasitise naundo rani ani fu gu irisa rẽ tipa gu kura aboro na kini songodi yo.—Rom. 12:10.

GUHE ANGIANGA UMBASITISE YA

15. Ginipai rengbe ani ka wirikaha ti ga Gidiona umbasitise?

¹⁵ Gidiona nga gu boro namoi wene kpiapai tipa wai ka mangapai na umbasitise. Ho ga Yekova maraika ayeni fu Gidiona ti tonatonaha, ko aima ino gupai nga ngbatungako adu ni rungorungoho na ni umbapaha. (Abasa. 6:15) Tingbafuo Gidiona idi ka manga gu sunge Yekova afuhe fuko, ko aasadi ka ino gupai wenengai si aaidaha beko, na ko kini ngere ku be Yekova tipa ngbembatayo. (Abasa. 6:36-40) Gidiona adu na wingbaduse. Ono wa si avura duwo, ko amangipai na rubangirise gbiati tatamana. (Abasa. 6:11, 27) Ko aabingo gu gako sunge re ni momu tipa ka gbia worimo te. Kuba gure, nibasa fuo ko nyasi gako sunge, ko adu na ngbarago ka karagatiko kina koyo ko adu ni mbata.—Abasa. 8:22, 23, 29.

16, 17. Ginipai gu boro du na umbasitise aberãkuriihe ho ni aberãpa manga sonakumbatayo rogo toro yo ni?

¹⁶ Padu ani na umbasitise ayugongo gupai nga ka ani ya gbata nga ka rẽ tipa sunge watadu ka ida gu kura amomu rogo dungurati ya te. Ziazia Kekeapai nangarasa rani dunduko nga ani sono kumbatayo. (1 Tim. 4:13-15) Ya mo gere nayugo gupai nga kinaho i afu vovo sunge ni furani? Anga wo duhe nzunzu te. Ga Yekova amaku rengbe ka sarani ani mangi sonakumbatayo rogo toro yo kina ti ngba gu sunge ani amangaha awere. Ani rengbe ka ndu kumbatayo kaa sonosa agu abirĩ Mbori nafuhe furani na kini kiisi manga agu apai du ni wenehe.

¹⁷ Gu boro du na umbasitise, mbata fu ni idi ka manga vovo sunge, gu bambatapai ni amangaha nga ka ino gupai si nikaa ida ni nimangihe. Ho nga ni re, ni rengbe ka wisigopa agu apai du tipa ni wenengai. Ni kpiapai, ya mo ni arengba ka manga gu kura sunge re zanga mbu gu kura nyanyakipa apai si gberẽ? Ya mo ni rengbe ka fu gu sunge ni amangaha awere re fu gu kura boro tipa wa ka ni mangi gu vovo sunge re? Kangia gu karagapai du kuti agu asanahe re dunduko watadu kuti gu sa nga oó, isoke gu kura boro kinaho kia du apai tipa ni wenengai nga guni rengbe ka manga gu sunge re awere. Ka ani kpari fu Mbori na ki wisigi gupai du tipa rani wenengai, si nika undo rani ani ne manga gupai arẽnga na omerani ya. Umbasitise ima rengba ka undo rani ani ká gu sunge re.

18. (a) Ginipai rengbe umbasitise ka fõngbadu rani yo ani mangihe ho ani agbia vovo sunge ni? (b) Wai du rengbe ARomo 12:3 ka undo rani ani du na umbasitise?

¹⁸ Ho ani agbia vovo sunge ni, ga Gidiona kpiapai natingida rani na gupai nga, ani arengbanga kadu na diabese zanga na ga Yekova rugapai gbiati undo te. Gu kurapai berewe nga, i yambu rani ani “ta ni umbasitise na [gaani] Mbori.” (Mika 6:8) Sidu, gu regbo ani agbia vovo sunge, si naida ani kpari fu Mbori na ki berẽkurii gupai Yekova agumbaha furani vurube Fugoko na gako riigbu. Si naida ani rugusi gaani adiandue si ndu sa na ga Yekova ruru ngbembatayo. Si naida ani tingidi gupai nga, ga Yekova umbasitise du ‘nasa rani ni bakere boro’ angianga gaani ome ya. (Tam. 18:35) Ka ani sia ka ta ni umbasitise na Mbori, si nika undo rani ka ani berẽnga pa tirani kisusi ya watadu ka berãpa tirani kusende kisusi a ya.—Oni gedi ARomo 12:3.

19. Gini nduapai du si aida ani sonosi umbasitise ti ni?

¹⁹ Gu boro du na umbasitise nafu gu irisa fu Yekova rẽ ko na ni, mbiko Yekova nga Bakusirani na Bakindo Zegino dunduko. (Yugo. 4:11) Umbasitise naundo rani ani rengbe kina be gu sunge ani amangaha rogo ga Mbori mbakadapai yo na ani mangihe wenengai. Umbasitise naundo rani ka ani mangingo gupai nga ga zanga irisa ya, na si nasonosa kodatise dagba ga Yekova aboro. Umbasitise nafõngbadu rani yo ani moi kura aboro mbatayo furani, na si nangarasa rani ani du na rubangirise, rogo gi gene re, ani kini ne manga kere aingahe. Mbiko gi nduapai re, umbasitise kindi na nyanyakipaha fu ga Mbori aboro dunduko, na Yekova nabi agu aboro nasonosaha na nyanyakipa yo. Ono na ginipai tigaha du tipa ho du ani ni rogo kpakaraapai? Gu kekeapai ngbefuo gere nika yugo wai furani rengbe ani ka nye na umbasitise ho du ani ni rogo kpakaraapai.