GU KEKEAPAI DU TIPA WISIGOHO 42
Ya mo Oni ‘Ipi na Giapai’?
‘Gu tatamana naye ari yo si ipi na giapai.’—YAK. 3:17.
BIA 101 Mangasunge ni Kodatise
AGU APAI DU ROGO GI KEKEAPAI REa
1. Tipagine duhe ti ni ni kpakarakpakaraha ka giasangba?
YA MO mo abingo tiro ti kura aregbo nga si ima kpakara foro mo gisangba? Bakindo Davide aima bi tiko ti kura aregbo wa gu nga ha re, na ko akpari fu Mbori ki ya: Mo “nisongodi re ni wene esuesu toro.” (Tam. 51:12) Davide aima kpinyemu Yekova. Ono wa si avura du wo, ti kura aregbo, Davide anaasota asota ka giasangba Yekova, na kinawo du ani a. Tipagine? Bambatapai nga, ani aima dia gu sino nga ga basasangba. Uepai nga, Satana naˈasada ti aregbo dũ ka sa rani ani samungu kuti Yekova, a wa gu ko amangihe. (2 Kor. 11:3) Biatapai nga, agu aboro ke rani kirikiri rogo zegino na gu bipai nga ga samungu, “nga gu toro namanga pai awere rogo agu awiri yo nakeretu.” (Ef. 2:2) Anga gu yangarapai sa nga gu si aida ani mangihe nga ka sovura kuti gaani nyemu ingapai te, ono ka ká gu maapai kurii nga ga Bakitingbanga na gi zegino re tipa ka sarani ani basasangba. Si naida ani mangi nyanyaki asadatise ka giasangba Yekova na agu aboro ko na moi yo nga aguyo du na pagbia beyo.
2. Rogo gupai yo nga ‘ka ipo ka giasangba’ nga gine? (Yakoba 3:17)
2 Oni gedi Yakoba 3:17. Gu bake Ziazia Kekeapai nangia Yakoba ape gupai nga airatatamana ‘ipi na giapai.’ Oni berẽnga kurii rogo gupai re yo. Si naida anidu regerege ka giasangba agu aboro Yekova nafu bete pagbia fuyo. Ono tie, kina rengo du ngaha nga, Yekova aidanga na gupai nga ani gisangba agu aboro naida ani basa Gako arugute te.—Amo. 4:18-20.
3. Tipagine duhe ti ni ni nyanyakipa pai fu Yekova nga ani gisangba agu aboro ko nafu pagbia fuyo kurirani?
3 Si ima rengba kadu furani taata ani ipi ka giasangba Yekova susi gu nga ga aboro. Nirengo, agu arugapai Yekova afuhe dunduko ni kina ziazia ha. (Tam. 19:7) Ono agu awiri aboro du na pagbia beyo ni rengberengbe yo te. Ono wa vura duhe wo, gu Barani du ngbangbaturũ yo ima fu bete pagbia fu avunguagude, agbia ngbii, na abaakumba. (Snz. 6:20; 1 Tesa. 5:12; 1 Pet. 2:13, 14) Ho ani agiasangba yo ni, gure nzunzu nga ani nagiasangba Yekova. Ani wisigingo wai rengbe ani ka giasangba agu aboro Yekova nafu pagbia fuyo si ki vura du vurũ nga ti kura aregbo, ani aidanga kuti gu rugapai i afuhe te watadu ani aidanga ka pekafuoho te.
ONI GISANGBA AVUNGURONI
4. Tipagine dungu agude abasasangba avungu yo ti ni?
4 Gaani paranga aboro naraka dagba agu akurayo ‘nabasasangba avunguyo.’ (2 Tim. 3:1, 2) Tipagine dunguyo abasasangba ti ni? Gu kura avunguagude namanga gupai du kia ti gupai i apehe fu awiriyo i nimangihe. Na awiriyo nabi gupai nga gupai re arunga wo te. Aguyo nabi gupai nga bambiko wa zegino naima ariatihe gbe, agu arugute nga ga avunguyo na undo ti ni te watadu si na ká na yo ti manga kuraapai. Ka singia paranga boro nga mo, ya mo mo nabi tiro wa gure? Dungu yo nabihe ni kpakarakpakaraha ka mangapai kuti gu ga Yekova rugute na ya: “Oni gí sangba avunguroni agia rogo Gbia, bambiko gi ru re.” (Ef. 6:1) Ginipai rengbe ka undo ro mo mangihe wo?
5. Tipagine du Yesu ti ni ni wene kpiapai fu agude nibipa giasangba avunguyo? (Ruka 2:46-52)
5 Oni ima rengba ka wirika giasangba be gu boro nagisangba ni bawenehe gbe—nga Yesu. (1 Pet. 2:21-24) Ko angia rengberengbe boro na avunguko ki ngia kpakpa aboro. Ono ko anaairiso avunguko zavura ti gu regbo i anaamanga ingahe na ka i agianga tiyo na ko ya. (Gate 20:12) Oni bingo gupai namangi ho garã Yesu adu ni 12. (Oni gedi Ruka 2:46-52.) Ho i aaga ni ku kporo yo, i aainongo gupai nga Yesu aima nye Yerusarema yo te. Si aaida aYosefa na Maria ini gupai nga awiri yo dunduko adu kina dagba gu badona aboro yo naakaraga tiyo ku kpuyo yo fuo nyasa pumbo. Ho aYosefa na Maria agbia Yesu ni, Maria abira Yesu tipa nye ko Yerusarema yo! Yesu aima rengba ka fura tipa wai gipai re adu ni irairaha. Kuba gure, ko afu gu karagapai fu avunguko naadu ni taataha na rogo irisa yo. Ono tie, aYosefa na Maria “aina nga gu pai ko agumbaha fu yo” te. Ono tie, Yesu andu kumbatayo kindi ‘kaa giasangba yo.’
6-7. Gini apai rengbe ka undo paranga aboro i gisangba avunguyo?
6 Paranga aboro, ya mo oni nabihe ni kpakarakpakaraha ka giasangba avunguroni ho i amanga aingahe ni watadu ho i agianga tiyo ni na oni ya? Ginipai rengbe ka undo roni? Ni bambatapai, oni berãpa wai Yekova abi apai. Baibiri nape gupai nga, ho oni agiasangba avunguroni ni, “gere ngba rogo Gbia yo.” (Koro. 3:20) Yekova ima inoho nga ti kura aregbo, avunguro agianga tiyo na mo te na i nafu agu arugute nga gu adunga taata tipa boro pekefuo ho ya. Ono ho mo asia ka giasangba yo ni, mo na sa Yekova ko du na ngbarago.
7 Uepai nga, mo berãpa wai avunguro nika du. Ho mo agiasangba avunguro ni, mo nasayo i du na ngbarago na ki sa yo i du na kido kuti ro. (Snz. 23:22-25) Si nawira wa gipai re nika sa ro mo mbedi na yo a. Wirina du Belgium yo du rimoko nga Alexandre ape gupai nga, “Ho mi atona kaa giasangba avungure ni dedede, gimi pagume na yo aˈariatihe, mi kidu mbembedi na yo na mi kidu na bakere ngbarago.”b Biatapai nga, mo berẽpa wai gamo giasangba nika undo ro kusa. Paulo, naraka Braziri yo, aya, “Wirika ka giasangba avungu re ima undo re mi naagiasangba Yekova na agu aboro du na pagbia beyo.” Fugo Mbori nafu nyanyaki ndupai tipa mo gisangba avunguro. Si naya: “Mo ki du adu wenengaĩ, mo ki ima aima gbe ri kpotosende.”—Ef. 6:2, 3.
8. Tipagine dungu paranga aboro nasia ka giasangba avunguyo ti ni?
8 Dungu paranga aboro ima bi wai apai adu fuyo ni wenehe ho i agiasangba ni. Luiza, du Braziri yo a, abihe ni kpakarakpakaraha ka gia tiri na ndu gupai i aaidanga ri du na terefuni ti ni ti kura regbo ya. Ri aberẽ gupai nga, dungu aboro garã yo adu wakina gari adu na kina terefuni beyo. Ono ri aye ka ino gupai nga avunguri aabanda ri. Ri nape gupai awere nga, “Ri ima ino gupai nga ho ri agiasangba avunguri ni, si aidanga ri naabi tiri nga i na ká aká na gu kuraapai beri te bambiko gayo arugute nga kina boro guhe ri aidaha.” Elizabeth, nga paranga wirina du Amerika yo, ninaasota asota ti kura aregbo ka giasangba avungu ri. Ri aya, “Ho mi naagianga tire ni na ndu gupai avungure amaa kura andiko ti ni ya, mi naagbeberã re kusayo ka bi wai gayo andiko abanda re.” Monica, naraka Armenia yo, ape gupai nga apai nidu furi wenengai ho ri naagiasangba avunguri ni ki zanga basasangba yo.
ONI GISANGBA “ABAIRA TANDU”
9. Gini bipai du dungu aboro na ni tipa mangapai kuti ndiko?
9 Dungu aboro ima ida kuti gupai nga ani naida aida na abazogo na si naida aida ani mangipai kuti bete agu andiko “abaira tandu” amaaha. (Rom. 13:1) Ono kina gu bangisa aboro re agianga sangba agu arugute nga gu i abihe nga si angbanga te watadu si aru nga te. Ni kpiapai, oni bingo gupai du tipa tumo marã ngbeti. Dungu aboro rogo kura ringara sa putu yo idi kuti gupai nga “si arẽnga boro tumo gu marã ngbeti ni abihe nga paha arunga ya te.” Si nga ndu gupai dungu aboro rogo gu ringara re afu nga gu marã ngbeti ti ni dunduko irangbii aida i naafuhe ya.
Ginipai ani awirikaha tipa giasangba be aYosefa na Maria? (Oni bi genewaraga 10-12)c
10. Tipagine ani amangapai ti ni zavura kuti agu andiko angbanga tirani ya?
10 Baibiri nape gupai nga agu azogarago nga ga wiri aboro naye na arungosiro, na si kutii gu ome nga ga Satana, na barambeda i nika gbarasaha kusayo. (Tam. 110:5, 6; Batu. 8:9; Rk. 4:5, 6) Si nape gupai furani a nga “gu ni ka ka fu baira tandu, si du ka ni ka aka ti ni fu ga Mbori ndika.” Ti gi regbo re, Yekova ima idaha fu abazogo i naazoga aboro tipa ka sa apai si naandu ti genehe na ko naida ani naagiasangba yo. Sidu, si naida ani “fú kina gu he fu yo dunduko du fu yo,” nga gu na koda fu marã ngbeti, irisa, na giasangba. (Rom. 13:1-7) Ani ima rengba ka bi ndiko ni gupai si arẽnga i fuhe ya, arunga yo, na ni gupai niima kpakara ka mangapai kutini. Ono ani nagiasangba agi abazogo re bambiko Yekova du napehe nga ani mangihe wo ka si du nga si akuonga gako andiko te.—Amo. 5:29.
11-12. Ginipai aYosefa na Maria amangihe tipa ka mangapai kuti ndiko, na sangbanaha angia gine? (Ruka 2:1-6) (Oni bi asura a.)
11 Ani ima rengba ka wirikapai be aYosefa na Maria naadu regerege ka mangapai kuti agu andiko nga ga airangbii zavura ho si adu ni fuyo ni kpakarakpakaraha. (Oni gedi Ruka 2:1-6.) Ho Maria adu ni na vuse adiwi ki ima da ribua, irangbii aaida ri gbiati Yosefa mangi gupai naadu ni kpakarakpakaraha. Auguseto, nga guko nangia bazogo gu Bariwara Ngbii Nga ga ARomo afu zinahe nga aboro naaba yo ndu kurogo gayo agbata ka ke rimo yo. Si aaida aYosefa na Maria ndu nunguro ku Betereme yo nga gu nunguro naadu tipa amairo 93 rogo gu rago naadu na dungu agangara. Gu nunguro re aadunga ni wenehe te, gbe fu Maria. Agu arogotise re aima bakabangiro yo tipa padu ri wenengai na gu wiriyo i aavunga nga ru re ya. Na ka si adunga gude atona ri ho i aandu ni bangiri gene? Ri adu na vuru gu Masiya i akidopa ko kumbatayo. Ya mo gipai re arengbe kadu fuyo ni gupai ka sa yo ka i ginga sangba irangbii ya?
12 Wa vura duhe nga aYosefa na Maria aduadu na nduapai ka bakabangiriyo, i adu nagiasangba. Yekova aima fu maku kurii gayo giasangba. Maria andu ki da Betereme yo zanga pai mangi ri, ki vungu bawene gude na ki undo ka digiso gu sangbaanebi nga ga Baibiri!—Mika 5:2.
13. Waigu rengbe gaani giasangba kadu na wene sangbanaha kurii awirinarani?
13 Ho ani agiasangba agbia ngbii ni, ani nagbia undo ni tirani gbiati kura aboro. Ngba gini gene? Gene sa ani agbia undo ngbaha nga, ani agbianga agu ambusa i afuhe fu agu aboro nabasasangba te. (Rom. 13:4) Ho ani agiasangba ni, airangbii nabi gupai nga, aDezire Yekova nga aboro giasangba. Ni kpiapai, dungu agarã kusayo Nigeria yo, abanzengere arimi ku Bambu Kindo yo ti regbo gu dunguratise nga ga adungurati ka gbata agu aboro na kuru ku bangiri gene ka yugo gayo gberãrago tipa pa fu marã ngbeti. Ono gu banzengere naangerakurii agu abanzengere re ape gupai nga: “Oni kuru ane, aDezire Yekova ninaafu gayo marã ngbeti ti aregbo dũ.” Ho oni amangapai ni kuti andiko, oni naundo ka banda gu wene rimo du aDezire Yekova na ni—na rogo kura uru sa, gu wene rimo re ima rengba ka undo ka banda awirinamo.—Mt. 5:16.
14. Ginipai naundo kura wirina sa ri ‘ipi ka giasangba’ abaira tandu?
14 Ono tie, anga aregbo dunduko rengbe ani kadu na nyemu ka giasangba agbia ngbii te. Wirina nga Joanna du Amerika yo ape gupai nga: “Si aima du ni kpakarakpakaraha fere tipa kadu nagiasangba bambiko bete aboro dagba gimi aborokporo yo aima gbiatiyo na irairapai be agbia ngbii.” Ono Joanna adiberã ka aria wai ri aaberã tipa agbia ngbii na ri amangi agi apai du kusende re. Ni bambatapai, ri ambu geda agu apai aboro amaaha rogo Internet nga gu naasa gupai nga ri du na gbegberẽ bipai tipa agbia ngbii. (Snz. 20:3) Uepai nga, ri akpari fu Yekova ko undo ri tipa ri kido kutiko kuba gupai nga ka maaberã ri nga ariapai mangi rogo gu zogarago nga ga wiri aboro. (Tam. 9:9, 10) Ni biatapai, ri agedi gu kekeapai du rogo gaani awaraga nga gu nafura tipa kparatise kusayo ti agu apai nga ga birĩ-zogarago. (Yo. 17:16) Joanna nape gupai awere nga bambiko ri nairisa na kini gisangba agbia ngbii, “ri awere zezeredi na kidu na rengbabepai.”
ONI MANGIPAI KUTI GU RUGAPAI NAYE BE GA YEKOVA RIIGBU
15. Tipagine rengbehe kadu ti ni ni kpakarakpakaraha ka mangapai kuti gu rugapai naye be ga Yekova riigbu?
15 Yekova nasana rani ani ‘gí sangba gaani abaakumba’ nga aguyo nangbe rogo apai yo rogo dungurati. (Eb. 13:17) Wa vura duhe nga gaani Bazogo nga Yesu nga rengberengbe boro, agu aboro ko amangasunge na yo i naangbe rogo apai yo auru kpotosende nga rengberengbe aboro te. Ani ima rengba kaa sota ka giasangba yo, gbe, ka i sana rani ani mangi gupai nga gu ani aidanga ka mangaha ya. Ti gu kura regbo, i afu gu rugapai fu gu mokedi nangia Petero nga gu ko aaidanga ka mangapai kutini mbata ya. Ho maraika ape gupai ni fu Petero nga ko ri agu anya nga agu ra nadu ni bibiriko ra tii ga Moize aNdiko, Petero aká ka ri ra—angianga kina bara sa ya ono bara biata! (Amo. 10:9-16) Tipagine? Gu vovo giarogopai re yo aarunga bangiri Petero te. Ko ainidi tiko na gu kura gene mangapai kia. Ka si du nga si aima kpakara fu Petero ko mangi gu rugapai naye be rengberengbe maraika, si airiwongo te ka bi gupai nga si ima kpakara furani ka mangapai kuti gu rugapai naye be kpakpa aboro!
16. Wa vura duhe nga gu mokedi nangia Pauro aima rengba ka bihe nga gu rugapai naye aarunga te, ginipai ko amangihe? (Amo. 21:23, 24, 26)
16 Gu mokedi nangia Pauro ‘aipi ka giapai’ zavura ti gu regbo ko agbia gu rugapai ko abihe wa ka i ya si arunga te. Agu aYudo nangia aKristano agi gu ziree tipa Pauro nga—ko aatungusapa ‘yugo pa mbu Mose’ na ko adu na zanga irisa tipa ga Moize aNdiko. (Amo. 21:21) Agu abaakumba nangia aKristano Yerusarema yo ape gupai fu Pauro nga, ko di akumba biama na ki ndu na yo ku yekaru yo ka giriso tiko wa gu si anidu tipa ka yugo na ni nga ko namangapai amanga kuti aNdiko. Ono Pauro aima ino gupai nga aKristano aadunga berewe tii Ndiko te. Na ko aamanganga gupai naadu ni irairaha te. Ono wa si avura duwo, Pauro aadunga na ndundu ka manga gupai re te. Ko “ki rogo akumba tie, rago ki ya giri ko ki girisi tiko na yo.” (Oni gedi Amokedi 21:23, 24, 26.) Ga Pauro gisangba aye na kodatise.—Rom. 14:19, 21.
17. Ginipai oni awirikaha ti gu kpiapai nga ga Stephanie?
17 Wirina du rimori nga Stephanie abihe ni kpakarapai ka mangapai kuti gu diaberã agu awirina nangbe mbatayo rogo apai yo rogo gayo ringara adihe. Ri gbiati kumbari aagbia ngbarago rogo gu badona nape gu kura fugo. Be-basunge akisi gu badona re na ki kedi yo i ndu kurogo gu dungurati naape gayo fugo. Stephanie ape gupai nga: “Mi aadunga na ngbarago te. Mi aaberãnga gupai nga bakere zingo adu kinaho rogo gu dagbarago nape fugo rani te.” Wa si avura du wo, ri adiberã ka fubee kuti gu vovo rugapai re. Ri aya: “Fuo bete regbo kusa, mi aye ka bi wai gu diaberã agi awirina re adihe angia gu diaberã nga ga tatamana. Rogo gaani vovo dungurati, dungu aboro adunga gayo aborokporo ni aDezire Yekova ya, ani ima ye kada ni gayo aborokporo na kini ngarasi yo. Mi nawirikapai na gu wirina naima zera rogo toro yo ono du zaaza awere. Na mi na bakere regbo awere bere tipa wisigopai nisase.” Ri agbia gu kurapai kutini nga, “Mi na gigiri sangbakpoto re yo awere mbiko ino mi gupai nga mi ima manga gupai rengbe mi ka mangaha ka giasangba.”
18. Waigu ani agbia undo ho du ani ni na giasangba?
18 Ani ima rengba ka wirika ka giasangba. Yesu “awiriki pa giasangba,” angianga mbiko gupai nga apai adu tipa ko ni wenehe ya, ono ‘be agu apai ko ahihe.’ (Eb. 5:8) Wakina Yesu, ani nawirika giasangba dedede ho du ani ni rogo akpakarapai yo. Ni kpiapai, ho gu ririkaza nga Korona atona ni, i ape gupai furani nga ani mbu manga adunguratise Bambu Kindo yo na ki rugusi gaani sunge tungusapai nga ga kporo na kporo, ya mo si adu foro ni kpakarakpakaraha tipa mo du na giasangba? Ono wa si avura duwo, gamo giasangba abanda ro na ki undo dungurati si du ni kodikodihe, na si aima sa ngbarago ti Yekova. Ani ima mbakada tirani awere tipa ka pekafuo agu arugapai ani nika gbiaha ti regbo bakere gberã ngbii. Mangapai kuti agu arugapai re nika batasa unga rani!—Eyo. 36:11.
19. Tipagine si aida mo gisangba ti ni?
19 Ani ima wirika gupai nga giasangba naye na dungu amaku. Ono ani nasia ka giasangba Yekova bambiko ani ima kpinyemu ko na ani naida ka sa ngbarago tiko. (1 Yo. 5:3) He ho ka ani fuhe fu Yekova tipa agu apai dunduko ko namangihe furani te. (Tam. 116:12) Ono ani ima rengba ka giasangbako na agu aboro du na pagbia kurirani. Ka ani du na giasangba, ani nayugo gupai nga ani nga airatatamana. Na ho du ani ni nga airatatamana, ani nasa kpoto Yekova yo si ngi.—Snz. 27:11.
BIA 89 Mo Gipai, ki Mangihe, Mo ki Gbia Maku
a Wangia ani kpakpa aboro, si ni kpakarakpakaraha furani ti kura aregbo ani gisangba, zavura ho duhe ni nga gu boro nafu rugapai furani ni na pagbia be ni kafu rugapai. Gi kekeapai re nika sakapai tipa agu aundo agu aboro agbiaha nagiasangba avunguyo, “abaira tandu,” na agu awirina nangbe mbatayo rogo apai yo rogo gu dungurati nga ga aKristano.
b Tipa ka bi aberãpai tipa wai rengbe mo ka fura na agumero tipa agu andiko i namoihe mo abihe ni kpakarakpakaraha ka mangapai kutini, mo bi gu kekeapai du rogo gaani bangiriba nga jw.org nga “How Can I Talk to My Parents About Their Rules?”
c SAKAPAI TIPA SURA: Yosefa na Maria amangipai kuti gu zinahe Kaisara afuhe nga aboro ndu ka ke rimo yo Betereme yo. AKristano areme namangapai kuti agu arugute du tipa nduge bangiri gene, fu marã ngbeti, na agu arugapai ‘airangbii’ afuhe tipa banda borose.