Ino “Ga Kristo Berã”

“ ‘Da ini gu berã nga ga Gbia, ni ka yugo pai fu ko’? Ono ani du na ga Kristo berã ti rani.”—1 AKORINDO 2:16.

1, 2. Ginipai Yekova abihe ni gupai daada ka yugoho tipa Yesu rogo Fugo ko yo?

BANGERA Yesu adu wa da? Waigu rangi mangeriko, rangi kpotoko, na rangi bangiriko adu? Basonako adu wai? Baroãko adu wai? Vuru agu akama agarã susi, agu akpia Yesu i akekehe nidu ni bakiakia, agu daada na agu adanga ya. Bete aboro akeke kpiako ni gu kumba nadu nyanyakii ki duna ome, gu kurayo ki yugu kpiako ni rurungbura kumba nga guko rangiko adunga tini ya.

² Ono tie, Baibiri adunguranga berãrani kuriipa wai bangera Yesu adu te. Kuba gure, Yekova abihe ni gupai daada ka yugo gupai fu rani nyakipaha ti gure: nga ka yugo gu ngbatunga boro nangia Yesu. Gu tangaratangaraapai du rogo Wene Pangbanga atingidanga kina gupai gbua Yesu agumbaha na ki mangihe te, ono si nayugopa gu bakere nunga a ko adu nani na gu berã nadu kugii afugo ko na kugii gako mangaapai. Gi tangaratangaraapai biama nga gu naye be toro re naundo rani ani rengbe ka wisigo guhe gu mokedi nangia Pauro ayambuhe nga “ga Kristo berã.” (1 AKorindo 2:16) Si na nyanyakipaha nga, ani inidi tirani na gu berã, gbiati sino nangia ga Yesu. Tipagine? Tipa nduapai kandara ue.

3. Pa inido ani tirani na gu berã nga ga Kristo rengbe ka fu gini dudungurobipai fu rani?

³ Bambata pai nga, ga Kristo berã nafu mboimboi ga Yekova Mbori berã fu rani. Yesu aini Bako dawedawe gbe si du ko arengbe tini ka ya: “A nga boro sa ini da nga Wiri te, kina Mbori nga Ba; na da nga Ba, kina Wiriko ini he, na gu ni Wiriko nakpi nyemu ka yugo ho fu ni.” (Ruka 10:22) Si wa ka i ya Yesu aagumba gupai nga, ‘Ka oni aida ka ino wai du Yekova, oni bi ko tire.’ (Yoane 14:9) Sidu, ho ani awisigo gupai ni abuku Wene Pangbanga ayugoho tipa gu gene Yesu anaberã rogo, ni sangbanaha, ani nawirikapai tipa wai Yekova aberã. Ngbatunga gu inohe re naundo rani ani mbedi na gaani Mbori.—Yakoba 4:8.

4. Ka ani aida nirengo ka mangapai wa Kristo, ginipai si aida ani wirikihe mbata, na tipagine?

⁴ Ue pai nga, ino ani ga Kristo berã naundo rani ani ‘pekefuo nduko sirisiri.’ (1 Petero 2:21) Pekafuo Yesu ayugonga kina gupai gbua nga ka fugö sangbako na kini wiriki ko rogo gako mangaapai te. Wa duhe nga berã na ome kurii gupai boro agumbaha na kini mangihe, pekafuo Kristo nayugo gupai nga ani sonosi kina gu bangisa “berã” ko adu nani. (AFiripoio 2:5) Ka pepai ngba kura gene, ka ani aida nirengo ka mangapai wa Kristo, bambata pai nga, ani du wa ka ani wiriki wai ka berã wa ko, gure nayugo gupai nga, ka mangaha kuti ome rani nga gu rengbe ani ka da tini nga aboro zangarengba. Sidu tie, mbiko gu undo nga ga abake Wene Pangbanga, ani wisiginga ga Kristo berã. Ni bambata pai, ani ka wisigopai tipa agu apai nadu na ome kurii gu gene Yesu anaberã rogo na kini mangipai rogo.

Gako Raka Mbata fu Duko Ni Boro

5, 6. (a) Gini ome rengbe gaani abadiasungo ka du nani kurii rani? (b) Gini kodatise Wiri Mbori adu nani ngbangbaturũ yo mbata fu ye ko ku auru kpotosende, na sangbana gere angia gine kuriko?

⁵ Gaani mbembedi abadiasungo rengbe ka duna ome kurii gaani aberã na mangapai, singia tipa wenepai, watadu tipa gbegberepai.a (Asanza 13:20) Ani makianga pa gu kodatise nga gu Yesu adu nani ngbangbaturũ yo mbata fu yeko ku auru kpotosende. Gu Wene Pangbanga nga ga Yoane nagbe berãrani kuti ga Yesu raka mbata fu duko ni boro ya ko angia “Fugo,” watadu Bafura kuba Mbori. Yoane nayaa: “Mbata rago nikaenga Pai [Fugo, NW ] adu kina ho, aPai [Fugo, NW ] adu na Mbori, Pai [Fugo, NW ] adu ni Mbori [mbori, NW ]. I adu na Mbori mbata rago nikaenga.” (Yoane 1:1, 2) Wa duhe nga Yekova adunga na tonatonako tini te, padu Fugo na Mbori “mbata rago nikaenga” nayugopa tonatona ga Mbori asunge nga ga kusaahe. (Atambuahe 90:2) Yesu nga “bambata vungu fu agu ahe dũ i afu.” Sidu, ko aduho mbata fu gu kura kusikusi atoro na mbata fu kusayo gu zegino nga gu ani abihe re.—AKorosaio 1:15; Yugoti 3:14.

⁶ Kuti kura aberã nga ga birĩinohe, gu zegino i abihe nibangirise ima raka tipa agarã kandara kutu amirioni 12. Kangia ngbatunga agu aberãpai re mbembedii niruruhe, bambata Wiri Mbori aima gbia ngbarago tie be mbembedi kodatise na Bako tipa gu bagizo regbo boro ainonga paha ya mbata fu kusayo Adamu. (Oni ringbisingaha na Mika 5:2.) Sidu, mbembedi kpamiatise, nga gu nadu nibambembedihe gbe kini mo tie ka sona dagbayo ue. Ni gu tatamana i asaha ni boro, i nafura tipa gi Wiri Mbori re mbata fu duko ni boro ko nigumba gupai nga: “Mi adu kina pati ko, wa bangbasia boro sunge; rago angba ti ko mbiko re na auru dunduko, mi ki ningi na auru bara bangiriko.” (Asanza 8:30) Nirengo, dia bagbanga regbo kurogo dawedawe kodatise na gu Boro nga Mburu nyemuse aduna bawene sangbanaha kurii Wiri Mbori! (1 Yoane 4:8) Gi Wiri Mbori re aye ka ino na ki yugu ga Bako berã na gene mangaapai rogo gu gene ka kura boro arengbanga ka mangaha rogo ya.—Matayo 11:27.

Gako Raka Auru Kpotosende Gbiati Sangbanaha Kurii Aboro

7. Gine nga gu kura ndupai sa nga gu si aidi tini bambata Wiri Mbori ye ku auru kpotosende?

⁷ Si aidi Wiri Mbori wiriki badungu apai, mbiko ga Yekova ringbisapai adu tipa Wiriko nga ka mbakada ko ko duni gu Gbia Motumo duna nunga, nga guko rengbe ka ‘rungo na ani tipa gaani arungbura.’ (AEbere 4:15) Tipa ka manga gu ndika nadu tipa gu sunge re angia ndupai sa nga gu Wiri Mbori aye tini ku auru kpotosende no ni boro. Herẽ, ni gu boro nadu na pasio na kure tini, Yesu agbia tiko ti agu apai nga gu ko aniru mbata kina ngbangbaturũ yo kaa bihe ku auru kpotosende no. Awere, ko arengbe ka inopa agu aberã na nunga nga ga aboro kina boro ti gupai nadu tipa tiko. Ti kura aregbo, ko aniduna mbugo, na gomoro ime, na ki duna gomoro. (Matayo 4:2; Yoane 4:6, 7) Kurii gure, ko ahi ngbatunga arungosi na ambusa dunduko. Ni manga ko ho wo, ko “awiriki pa giasangba” na kini ru tie ka rẽ wenengai tipa gu sunge nga ga Gbia Motumo.—AEbere 5:8-10.

8. Ginipai ini ani he tipa ga Yesu tonatona raka auru kpotosende?

⁸ Ginipai tipa agu apai Yesu asusi rogo ti regbo gako tonatona raka auru kpotosende? Kina bete kekepai gbua duho tipa gako raka ho ko aduni ni gude. Nirengo, kina Matayo na Ruka natangara agu apai nandu sa pa batika ko. Abake abuku Wene Pangbanga aini gupai nga Yesu araki ngbangbaturũ yo mbata fu ye ko ku auru kpotosende no. Susi apai dunduko, gu gako raka mbata fu du ko ni boro re, ayugupa gini ngbatunga boro nangia ko. Si ki vura du wo, Yesu adu nzunzu ni boro. Wa ko avura duni rengberengbe ko, si aidi ko sono tona ti du ko ni fogogude ki dani gude na ki susi kumbatayo na sona ki dani nyanyaki boro, kini wirikipai ti agi aregbo re dunduko. (Ruka 2:51, 52) Baibiri nayugo kura apai tipa ga Yesu tonatona raka nga gu zanga tikö, nadu na sangbanaha kuriko.

9. (a) Ginipai nayugo gupai nga i avungu Yesu kurogo rungorungo kporo? (b) Yesu awiri sona dagba gini ngbatunga apai?

⁹ Wa gopai ayugoho, i abatika Yesu kurogo rungorungo kporo. Gere nayugotihe be gu gamahe Yosefa na Maria aye nani ku yekaru yo auru nasusi wa 40 fuo batika yo ko. Kuba gupai nga i ye na paranga vusende nga wiri bara ni zozo motumo na paranga gbungu watadu mbipo ni motumo ingapai, i aye na “ambipo ue watadu paranga angbungu ue.” (Ruka 2:24) Kuti ga Mose Ndika, gi motumo re angia gu gamahe nangia ga rungorungo aboro. (Pa Amotumo 12:6-8) Kusa, gi kporo nga ga aboro umbasitise re atona kaa kio. Yosefa na Maria aduna kura agude beyo kandara sita, nga aguyo i abatika yo rogo gu gene i naabatika agude rogo fuo batika yo Yesu rogo iiriwo gene. (Matayo 13:55, 56) Sidu, Yesu asono rogo bakporo, nga gu nirengo naadunga na aũrekangose rogo ya.

10. Ginipai nayugo gupai nga Maria na Yosefa angia agunde ti Mbori?

¹⁰ Agu aboro nangia agunde ti Mbori nasonosi Yesu na kini ngerefuoko. Nako, nangia Maria, angia kparakpara dee. Ani tingidi gupai nga ho gu maraika nangia Gabariere apaa ni kuti ri, ko ayaa: “Wene uru foro, nga gu boro idiyo na ni gbe, Yekova du na mo.” (Ruka 1:28, NW ) Yosefa adu a ni gu kumba naima fu tiko. Na agarã nibasasa, ko anandu gu nunguro nga akirometere 150 ku Yerusarema yo niruru mangapai tipa Pumbo Susiri. Maria anandu andu ku pati ni yo a, wa si avura du nga kina akumba si aida i nindu koyo vurũ. (Gate 23:17; Ruka 2:41) Ti regbo ngbatunga gu nunguro re sa, fuo gbata yo Yesu sirisiri nga guko garãko adu 12, aYosefa na Maria abi ko yekaru yo dagba abayugupai. Yesu aya fu avunguko, nga aguyo naabakabangiriyo wee: “Oni aina nga ha ya ka mi mangi ga Buba sunge amanga te?” (Ruka 2:49) “Buba”—gu fugo re avura du nirengo na wene rogoyo tini fu gu paranga nangia Yesu. Pai sa nga, i avura gumbaha fuko nga Yekova nangia ndikidi Bako. Kurii gure, Yosefa, nangia gu bako nasonosiko, avura du nzunzu ni wene bagude fu Yesu. Nirengo, Yekova arengbanga ka sia kere kumba, nga guko nadu ni eegira ko ko sonosi Wiriko nga guko Ko akpinyemu ko gbe te!

11. Gini sunge Yesu awirikihe, na manga gi sunge re anakoda ginipai ti agu aregbo i ake Baibiri?

¹¹ Vuru agu agarã ko aaraka Nazareta yo, Yesu awiriki sunge sekangua, nawira ko awirikihe be gu bako nangia basonosiko, nga Yosefa. Yesu aini gu sunge re gbe da ti gupai nga i niyambu ko nga “basekengua.” (Marako 6:3) Ti agu aregbo i ake Baibiri, i anadia abasekengua tipa sunge dua abambu, mbakada kikindigi aũkporo (kodihe na ambisa, ambata, na agbaada), gbiati mbakada aũsopabino. Rogo gako buku nga Dialogue With Trypho, Justin Martyr, nga gu kumba nadu rogo ue kama agarã ti Gaani Regbo, ake gupai tipa Yesu nga: “Ko aduna gu sino tiko nga ga mangasunge ni basekengua ho ko adu ni dagba aboro, kini mbakadi aũsopabino na anyaa gbiati agonga tipa koda anyaa ue tipa sunge.” Ngbatunga gu sunge re adunga ni taataha te, mbiko agu abasekengua nadu mbata aarengbanga ka ngbe gayo ngua te. Si nawiraha gbe nga, ko anindu ku bere ngua yo ki sia gu sa, ki de gu ngua re, na ki tindihe ku kporoyo. Sidu, Yesu avura ino pa wai kpakaraha ka gbia agu ahe si aidaha tipa raka, na wai kpakaraha ka mangapai na agu aboro nanangbe ahe beko, na wai kpakaraha a ka ye na ahe ku kporo.

12. Gine nayugo gupai nzunzu nga Yosefa akpi mbata fu Yesu, na sangbana gere arengbe ka du nga gine tipa Yesu?

¹² Zanga kapa, ni unvuru, Yesu awiri undo na ngerafuo gako aborokporo, mbiko si nawira gupai gbe nga Yosefa akpi mbata fu Yesu.b Ngbaõbambu Sinziri nga ga Siona nga ga Ngi ti rameru 1, rogo 1900, ayaa: “Sinoatitase nayugo gupai nga Yosefa akpi baraho Yesu aduni kindi ni paranga ko, sidu ko kini di gu sunge kubeko nga ga sekangua na ki dani basongodi gako aborokporo. Gere nagbia bete songodahe rogo gu dezirepai nga ga Kekeapai, yo i ayamba Yesu ni nga basekengua, i kini fura tipa navungu ko, na awirinako, ono ka i afuranga tipa Yosefa ya. (Marako 6:3) . . . Si nawira gupai tie gbe nga, gu bagbanga regbo nga agarã bawe-na-muambe nga ga ga gaani Gbia raka, tona ti regbo gu pangbanga namangi [duni kekehe rogo Ruka 2:41-49] da kuti regbo gako bapatiza, ko anamanga kina gu kungbo asunge nga ga raka.” Si nawira Maria na awiiri, kodihe na Yesu, aini pa gu ima duho ho kumba akpi ni be dee na ho baagude akpi ni nga guni i akpinyemu ni gbe.

13. Ho Yesu atona gako sunge ni, tipagine ko adu tini na inohe, dudungurobipai, na nunga nga gu kura boro adunga nani ya?

¹³ Ziazia tie, i abatikanga Yesu kurogo taata raka te. Kuba gure, ko ainipa gu raka nga ga taatapa aboro kina boro ti gu raka nangia gako. Fuo gure, rogo 29 ti Gaani Regbo, regbo ada tipa Yesu tona gu sunge naasungudo ko nga gu Mbori afuhe fuko. Ti digido gu garã re, i abapatizi ko ime yo na i ki vungu ko ni gu Wiri Mbori vungu yo ni be toro. ‘Ngbangbaturũ ki za fu ko,’ wa gopai ayugoho, ka yugo gupai nga ko rengbe awere ka tingidapa gako raka mbata fu du ko ni boro, nga gu raka nadu ngbangbaturũ yo, kodihe na gu berã ko adu nani mbata. (Ruka 3:21, 22) Sidu ho Yesu atona gako sunge ni, ko aduna inohe, dudungurobipai, na bakere nunga nga gu kura boro arengbanga ka du nani ya. Na wene ndupai tie, abake Wene Pangbanga ake kina agu apai gbe nga gu namangi ti regbo ga Yesu sunge. Si ki vura du wo, i arengbanga a ka ke agu apai dunduko nga gu ko amangihe na ki gumbaha te. (Yoane 21:25) Ono gupai i arengbe ka kehe naundo rani ani wisigi berã gu babakere kumba kisusi nga guko naraki.

Pa Wai Yesu Aduni Boro

14. Waigu abuku Wene Pangbanga ayugo Yesu ni gu kumba nadu zaaza na aboro ki duna bakere nunga?

¹⁴ Gu sino Yesu du niyuguyuguhe rogo abuku Wene Pangbanga ni gu nga ga gu boro nadu zaaza na aboro ki duna bakere nunga. Ko ayugu agu apai nadu ngbaduko yo tipa apai nibakiakia: nunga tipa boro ngbataka (Marako 1:40, 41); rungo tipa agu aboro naakaraganga pai sa gako tungusapai ya (Ruka 19:41, 42); na gu zinga naru aru kuti agu aba’aria marã nangia airagbangbati. (Yoane 2:13-17) Ni gu kumba nadu na nunga, pai anifõngbadu Yesu yo ko kini kpari akpara ni aume, na ko aokanga gupai nadu ngbaduko yo te. Ho bakureako nga guko ko akpinyemuko gbe akpi ni nangia Razaro, rungo Maria, nangia dawiri Razaro, azi Yesu bakere ho ri aakpara ni si ki sa ko ko kpari ni aume, kini kpari ku bangiri aboro dunduko.—Yoane 11:32-36.

15. Waigu ga Yesu bakere nunga aduni yuguyuguhe rogo gu gene ko anabi kura aboro rogo na kini mangi yo rogo?

¹⁵ Ga Yesu bakere nunga aduni yuguyuguhe gbe rogo gu gene ko anabi kura aboro rogo na kini mangiyo rogo. Ko anandu fuo rungorungo aboro gbiati agu aboro i anarungosiyo, kini undo yo i ‘bi ongoda tipa mbisimoyo.’ (Matayo 11:4, 5, 28-30) Ko aadingisonga tiko na bakere sunge ba karagapai ki kpa tipa agu azingo nga ga rungorungo aboro te, wa ga gu dee kureri anaga nga guri nazadi gako rakoo zanga boro inihe, watadu gu iravurari nanaho ahe nga guko baongosa ko adunga tini ya. (Matayo 9:20-22; Marako 10:46-52) Yesu anangera tipa gu wenepai nadu ti kura aboro na kini tambua yo tipaha; si ki vura du wo, ko adu a na nyemu ka fu rugute ho si aidaha ni. (Matayo 16:23; Yoane 1:47; 8:44) Ti gu regbo adee anidu na rengo beyo tipa kina bete apai gbua, Yesu anamanga yo na gu irisa gbiati kiki nga gu narengbe arengba. (Yoane 4:9, 27) Ziazia tie, badungu adee amangisunge ko na gayo ahe na nyemuhe.—Ruka 8:3.

16. Ginipai nayugo gupai nga Yesu aduna gu bipai rengbe arengba tipa unga na aũzegino?

¹⁶ Yesu aduna gu bipai tipa raka narengbe arengba. Aũzegino adunga ni bambata nyanyakipa he bangiriko te. Si nawiraha ya, aũzegino adu beko gbua tooni. Ko ayaa ‘ba adu nga be ko ka maa riko ku auru he te.’ (Matayo 8:20) Ti kina gu bangisa regbo re, Yesu afubee sa gu ngbarago nga ga kura aboro. Ho ko andu ni ku pati pumbo diadee yo—nga gu i anamangaha na manzigo, bika abia, na aboro ki ningi—si ziazia nga ko andunga koyo ka dia ga aboro ngbarago kusayo te. Nirengo, yo Yesu amangi gako bambata iiriwopai ni. Ho imekakue anyasi ni, ko asa ime ni wene imekakue, nga gu ime he i ambiraha si ‘ningiisi kpoto boro yo.’ (Atambuahe 104:15; Yoane 2:1-11) Gu pumbo re arengbe tie ka ndu kumbatayo, na zanga kapa, ka badidee na nadikumba adunga na zee ya. Pa gako ringbisiringbisi mangaapai niyuguyuguhe rogo gu kurapai nga, dungu aregbo gudu ho gumbayo paha nga gu Yesu animangisunge ni gbangaha nyanyakii rogo gako tungusapai.—Yoane 4:34.

17. Tipagine si airiwonga tini nga Yesu angia Bangbasia Bayugupai ya, na gako yugopai ayugu ginipai?

¹⁷ Yesu angia Bangbasia Bayugupai. Gako yugopai anayugo agu apai gbe nga gu ninaamanga na auru dunduko rogo ga aboro raka yo, nga gu ko aima inido tiko nani wenengai. (Matayo 13:33; Ruka 15:8) Baringbisa pa gu gene ko anayugopai rogo na ga kura aboro adunga tini te—si adu tigaha ziazia, taata, na ni gupai rengbeyo ka mangasunge nani. Gu nyakipaha berewe gbe nga agu apai ko anayugoho. Gako yugopai anayugopa gupai ko akpinyemuhe na ngbaduko yo dunduko, nga ka sa agu aboro nanadega tuyo kuti ko i inidi tiyo na ga Yekova aberã, mangaapai, na gako agene.—Yoane 17:6-8.

18, 19. (a) Gini dodoroma kpiapai Yesu aringbisipa Bako nani? (b) Ginipai ani ka sakapai tipaha rogo gu paparaha naye fuo gere?

¹⁸ Nimanga Yesu sunge dedede na kpiapai, ko anayugopai tipa Bako na dodoroma kpiapai nga gu ka bangirise arengbanga na go tini taata ya. Si ni kurapai ka fura tipa gu inapai nga ga Mbori. Si a ni gu kurapai kia ka ringbisa Yekova kuti gu bagude nga guko ngbadukoyo nafõko gbe ho ko atuka bangiriko ni ki bi wiriko ko niyego, ko ‘kini oro, ki ba beko goro wiriko yo, ki dungo ko gbe.’ (Ruka 15:11-24) Ni ka ko gu kere sino nga gu nasa abarumbatayo rogo pambori yo i nibisirapa kungbo aboro, Yesu asakirogo gupai yo nga bako ni gu Mbori rengbe aboro arengba ka mbeda na ko, nga gu Ko naidi na gu zungoditise ni umbasitise nga ga barogo marã ngbeti susi gu kparakpee ni yugotise nangia ga gu Farusi nangia boro ruko. (Ruka 18:9-14) Yesu ayugupa Yekova ni gu Mbori duna berãpase nga gu Ko ini gu regbo gu wiri zire nga bavurukporo ati kusande. “Ka oni gúnde nga ya; genoroni susi geno dungu abavurukporo,” wogu Yesu akido gako abawiriki. (Matayo 10:29, 31) Ziazia tie, ga Yesu “yugopai airiwo ti arimbasa,” sidu si kini gbe yo koyo du ko ni. (Matayo 7:28, 29) Oni ngere, ti kura regbo sa, “bakere rimbasa” anye pati ko tipa auru biata, wa i avuranga niri riahe ya!—Marako 8:1, 2.

¹⁹ Ani rengbe ka duna tambuahe nga Yekova yugu ga Kristo berã fu rani rogo Fugo Ko yo! Waigu tie rengbe ani ka sonosa ga Kristo berã na kini yuguhe rogo gaani mangaapai na akuarani? Ani asakapai tipa gere rogo gu paparaha naye fuo gere.

[Footnotes]

Oni Natingidaha?

• Tipagine duhe tini na nyanyakipaha ani inidi tirani na “ga Kristo berã”?

• Gini kodatise Yesu adu nani mbata fu duko ni boro?

• Gini apai Yesu ainihe ti kina boro gupai nadu tipa tiko ti regbo gako raka nga ga kpotosende?

• Ginipai abuku Wene Pangbanga ayugo tipa sino Yesu?

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 3]

Yesu asono rogo bakporo, nga gu nirengo naadunga na aũrekangose rogo ya

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 6]

Ngba abayugupai azere be gu giarogopaiyo gbiati akaragapai nangia ga Yesu, nga guko garãko adu 12