Oni Tambua Yekova Tipa Gako Bakere Mangaapai!
“Mbisimore nataasa rimo Gbia, . . . bambiko gu ko du na tandu apai mangi bakere pai fere.”—RUKA 1:46-49.
1. Gini bakere mangaapai daha ada ani tambua Yekova tipaha?
YEKOVA gu rẽ arẽ i tambua ko tipa gako bakere mangaapai. Ho gu nebi nangia Mose atangara pa wai ni Mbori abatasi aYisaraere Ezipeta yo, ko ayaa: “Bangironi abi ga Yekova bakere mangaapai dunduko ko amangi.” (Pa Rug. 11:1-7) Teketeke a, ho gu maraika nga Gaburere atingidi pa batika Yesu ni fu gu ngasu degude nangia Maria, ri ayaa: “Mbisimore nataasa rimo Gbia, . . . bambiko gu ko du na tandu apai mangi bakerepai fere.” (Ruka 1:46-49) Ni aDezire Yekova, ani nataasa rimo ko tipa gako bakere mangaapai, ngbatunga gu du wa pa batasa aYisaraere be sunge akanga Ezipeta yo na gu iiriwo gene Maria aduna mobara Wiriko rogo.
2. (a) Ga Mbori ‘nyenye ringbisapai’ nayugopa gine tipa agu aboro nga agisangbaa? (b) Ginipai namangi Yoane rogo gu kisanga nga Patemo?
2 Dungu ga Yekova bakere mangaapai aduna pai dagbaha na gako ‘nyenye ringbisapai’ tipa ka fu maku fu agu aboro nga agisangbaa rogo Masiya na rogo gako zogarago nga ga Kindo. (AEfeso 3:8-13) Gu ringbisapai re aamanga tooni tooni ti gu regbo Mbori aidihe fu gu gbinza mokedi nangia Yoane ko ngere ti zakizaki ngbadimo ku ngbangbaturũ yo rogo yuguyugupai. Ko agi fugo nadu wa woro mbaya niyaa: “Mo yé ku ari no, mi ki yugu agu apai foro nikamanga ku mbata yo.” (Yugoti 4:1) Baraho abazogo nga ga Roma yo azi Yoane ni kurogo gu kisanga nga Patemo “mbiko gu pai nga ga Mbori na gu dezire pai nga ga Yesu,” ko abi “yugoti nga ga Yesu Kristo.” Gupai gu mokedi abihe na ki gihe re ayugu dungu apai tipa ga Mbori nyenye ringbisapai, were, si ki sa ndikidi aKristano i rugutiyo na agu apai nga ga toro na kini ngarasi yo ti wene regboho.—Yugoti 1:1, 9, 10.
3. Agu abaakumba 24 du rogo ga Yoane yuguyugupai narukuba ada?
3 Rogo gu zakizaki ngbadimo ku ngbangbaturũ yo re, Yoane abi abaakumba 24, i nasusungu rii ambatabakindo ki vodi akpakpari wa kina abakindo. Agi abaakumba re atumusa barabangiri Mbori ki ya: “Mo gaani Gbia nga gaani Mbori, re mo are na dia taarimo na irisa na tandu, bambiko mo nafu ahe dunduko, si adu ho mbiko sangbaro, ki du ni mangimangi he.” (Yugoti 4:11) Agu abaakumba re narukuba mbedimbedi aKristano dunduko i nazingisi yo bekpio kurogo gu tumbatumbapa ba Mbori akido yo tipaha. Gupai nafõngbaduyo yo i tambua Yekova angia pa gako bakere mangaapai nga gu duna pai dagbaha na gako kusikusi ahe. Gu gopai nayugopa ga Yekova “nyenye tandu na sino Mbori,” si nairiwo tirani a. (ARomo 1:20) Wa ani awirikapai gbe tipa Yekova, kinawo a ani kaa bi gu badungu nduapai si aida tini ani sambuo ko tipa gako bakere mangaapai.
Oni Takipande gu ga Yekova Mangaapai nga gu Rẽ I Tambua Ko Tipaha!
4, 5. Oni funga kpiaapai tipa wai Davide anatambua Yekova.
4 Gu bake Atambuahe nangia Davide ataasi rimo Mbori tipa Gako bakere mangaapai. Ni kpiapai, Davide abibia niyaa: “Oni nibí bia atambuahe fu Yekova naraka Siona yo! oni nitáki pande pa gako mangaapai fu aboro! Ako Yekova, mo íni pai fere! Mo bi nga gi gberãngbi mi nahi be agu yo nasoga re, mo nga gu ko natumba re pa angbadimo kpio, ya mi yugu pa tambua ro dunduko, rogo agu angbadimo nga ga aboro Siona.” (Atambuahe 9:11, 13, 14) Fuo Davide fu kpia wai i ka dua yekaru fu wiriko nangia Soromo, ko atambua Mbori ki ya: “Ako Yekova, ga pai du ni bahe, na tandu, na taarimo, na diabese, na irisa; . . . ngbi nga gamo a, Ako Yekova, mo ni kiisikiisi pa ro ku ri ahe dũ. . . . Si du ani natambua ro nga gaani Mbori, ki nisambua taasitaasi rimoro.”—1 Pekapai 29:10-13.
5 Ziazia Kekeapai nagumbaha fu rani dedede, ii, kini ngarasi rani ani tambua Mbori, a wa Davide amangihe. Gu buku nga Atambuahe na dungu afugo rogo nga ga taarimo fu Mbori, na i nayaa Davide nabiki bebere agi abia tambuahe re. Ko anatambua Yekova dedede na kini sambuo ko. (Atambuahe 69:30) Kurii gure, natona bakuru kusayo, i aima digo nibiki ga Davide abia na ga gu kura aboro nga gu du nikekehe rogo abuku Atambuahe tipa kaa tambua Yekova nani.
6. Waigu agu Atambuahe naye be ga Mbori toro afu undo fu rani?
6 Nga gu undo du abia Atambuahe nani fu airisi Yekova areme! Ho ani aida ka tambua Mbori ni tipa gu gako bakere mangaapai dunduko ko amangihe tipa rani, berã rani rengbe ka ora fuo gu wene afugo du rogo gu buku nga Atambuahe. Ni kpiapai, fuo zinga ani rameyo wiso, ngbaduraniyo rengbe ka fõ rani ani gumbapai teketeke wa gere: “Si ni wenepai ka fu atambuahe fu Yekova, na ka bi abia tambuahe ti rimoro, Ako Mo nga Bahe ki susi; ka taka pande pa ga weneringise na wiso, na pa ga yososopai na yuru, . . . Ako Yekova, bambiko mo nangiisa re be ga sunge; mi abi bia ngbarago tipa gu mangaapai nga ga bero.” (Atambuahe 92:1-4) Ho ani adia ni be gupai kisi gene be gaani sona rogo toroyo, ani rengbe ka duna nyemu yugo gaani ngbarago gbiati tambuahe rogo kparakpee, a wa bake Atambuahe amangihe ho ko abi bia ni ki ya: “Ako oni yé, aní bí bia fu Yekova; ani tá ngbarani na ngbarago fu mbia gaani bata! Ani yé ku bara bangiriko nitambua he; ani tá ngbarani na ngbarago fu ko ni abia!”—Atambuahe 95:1, 2.
7. (a) Ginipai du niwenehe tipa gu dungu abia aKristano abikaha? (b) Gine nga kura ndupai sa tipa da mbata fu regbo pati adunguratise yo na ki sungu dati digidoho?
7 Ani naatumba fugo rani dedede rogo abia kaa tambua Yekova ti regbo gaani adunguratise na gaani kikindigi adunguratise. Si nafu ngbarago ka ino gupai nga i amoi mburu dungu agi abia re rii agu aberã du rogo gu buku nga Atambuahe. Nga gu ngbarago du ani nani ka duna bawene dunguradungura abia ho berani tipa taasa rimo Yekova nani! Bika abia taarimo fu Mbori nga kura bawene ndupai sa tipa da mbata fu regbo pati gaani adunguratise yo, na ki sungu dati digidoho, ni manga ani he wo, ani kini ngbiko rogo taasa rimo Yekova ni gaani abia na kparakpee.
“Oni Támbua Yekova”
8. Gu fugo nga “Areruya” nayugo ginipai, na waigu i naasaha dedede?
8 Pa tambua Yekova gudu rogo gu fugo nga “Areruya,” nga gu fugo i asa yambaha kurogo pa-Zande ti gu pa-Ebere nga ha·lelu-Yahʹ. Ni kpiapai, rogo Atambuahe 135:1-3, ani nabi gi nyanyakipa yambahe re: “Oni támbua Yekova, Oni támbua rimo Yekova, Ako agu roni nga avuru Yekova, oni támbua ko, nga agu roni rundu rogo ga Yekova bambu, rogo avurukporo pati ga gaani Mbori bambu! Oni támbua Yekova, bambiko Yekova du ni wene ko; oni bí bia atambuahe ti rimoko, bambiko ko du ni wene ko!”
9. Gine nafõngbaduraniyo ani tambua Yekova?
9 Wa ani kaa berã kurii gu iiriwo sabe Mbori nga gako kusikusiahe na agu apai dunduko ko amangihe tipa rani, si afõngbaduraniyo ani tambua ko. Ho ani aberã ni kurii gu iiriwo apai Yekova amangihe tipa gu gako aboro nadu mbata, ngbadurani nafõ rani ani sambuo ko. Na wa ani kaa berã kuriipa agu amokido Yekova namangihe tipa gu bakere apai ko ka mangaha kumbatayo, ani kaa gbata agene a tipa ka sambuo ko kini tambua ko.
10, 11. Waigu padu ani ni unga rani afu wene ndupai fu rani tipa tambua Mbori?
10 Padu ani ni unga rani nga kura nyanyaki ndupai nga gu ani afu tambua tini fu Yekova. Davide abibia ki ya: “Mi nafu atambuahe foro, bambiko mo ambakadi re na iiriwo banaru pai. Iiriwo ahe nga gamo mangaapai!” (Atambuahe 139:14) Ii, i ‘ambakadi rani rogo iiriwo gene’ na ki fu nyanyakipa agamahe fu rani wa gu nga ani nibi ahe na bangirani, kini gipai, na kini berẽpai. Anga si naida tie ani raki rogo gu gene nayugopa gaani tambuahe fu Bamangi rani tee? Pauro agumbapai wa kina ngbatunga gure ho ko ake gupai ni nga: “[Singia] ri he tie, na mbira he, na gu pai oni ka manga ha dunduko, oni mángi he dunduko sa taasa rimo Mbori.”—1 AKorindo 10:31.
11 Ka ani akpinyemu Yekova nirengo, ani amanga apai dunduko sa taasa rimo ko. Yesu ayaa bambata rugute nga: “Mo kpí nyemu Gbia nga ga Mbori kpotoro yo dunduko, na mbisimoro dũ, na ga berã dũ, na omero dũ.” (Marako 12:30; Pa Fu Rugute ni Ue he 6:5) Nirengo, si naida ani kpinyemu Yekova na kini tambua ko mbiko ko nga Bamangi rani ki du ni Bafu “wene gamahe dunduko, na ziazia ũgamahe dunduko.” (Yakoba 1:17; Yesaya 51:13; Amokedi 17:28) Si gu ru aru ani mangihe wo, mbiko gaani ome berãpai, pa rengba ani ka ino agu apai nga ga toro, gu ome du ti kpoto rani, na asino rani dunduko kodihe na gaani atandu tipa apai aye be Yekova. Mbiko du ko ni Bakusi rani, ko gu rẽ arẽ ani kpinyemu ko na kini fu tambuahe fuko.
12. Waigu oni aberã tipa ga Yekova bakere mangaapai na tipa agu afugo du rogo Atambuahe 40:5?
12 Gu bakere mangaapai nga ga Yekova nafu dungu nduapai fu rani ani kpinyemu ko na kini tambua ko! Davide abibia ki ya: ‘Ako Yekova gi Mbori, mo angeesi gamo iiriwo mangaapai na gamo aberã kono du ani ni; anga boro ho ka i ringbisi ro na ni te! Bambiko ka mi vura nitakipandehe kini gumbapaha, si asúsa gu ka i gedihe.’ (Atambuahe 40:5) Davide aarengbanga ka gumbapa ga Yekova iiriwo mangaapai dunduko te, ani arengbanga a ka gumba paha dunduko te. Ono ani nitambua Mbori dedede ho i agumbapa gako bakere mangaapai ni fu rani.
Gu Mangaapai Duna Pai Dagbaha Na ga Mbori Nyenye Ringbisapai
13. Waigu du gaani maabangirise nikodikodihe kuti ga Mbori bakere mangaapai?
13 Gaani maabangirise tipa raka kumbatayo nikodikodihe kuti ga Mbori bakere mangaapai, nga gu bakere mangaapai duna ngbanya dagbaha na gako nyenye ringbisapai. Fuo gu samungu namangi ati Edene yo, Yekova afu bambata sangbanebi nga gu nafu maabangirise fu aboro. Ni sara ko ngbanga woo, Mbori ayaa: “Mi amáa sogote dagba roni na de, dagba atitaro na atitari a; ko ki mburu riro, mo ki mburu gidako.” (Bambata Pai 3:15) Maabangirise tipa gu Tunga dee Yekova akidohe tipaha anye kindi ngbadu ruru aboro yo fuo ko mangi gu bakerepai nga ka batasa Noa na gako aborokporo be gu Ngirimo Akangbii naimi gbegbere aboro rogo zegino dunduko. (2 Petero 2:5) Agu amokido nangia sangbaanebi nga gu Yekova agumbaha fu ngbatunga aidipase wa Abarayama na Davide asa gupai nga aboro rugutiyo wenengai na agu apai si adu nga si amanga rogo gu Tunga re.—Bambata Pai 22:15-18; 2 Samuere 7:12.
14. Gine nga gu bawene gene kisusi Yekova ayugu tiko rogo ni bamangi bakere apai tipa aboro?
14 Gu bawene gene kisusi Yekova ayugu tiko rogo ni bamangi bakere apai tipa aboro amangi ho ko afu bangisa Wiriko ni nga Yesu Kristo ni motumo tumorii, nga gu Tunga ko akidohe tipaha. (Yoane 3:16; Amokedi 2:29-36) Gu tumorii Yesu amangihe re amoi mburupai tipa aboro mbakadipai dagba yo na Mbori. (Matayo 20:28; ARomo 5:11) Yekova aye na gu bambata aboro ko ambakadipai dagba ko na yo kurogo gu dungurati nga ga aKristano, nga gu i asigiraha rago Pendekote rogo gu garã nangia 33 ti Gaani Regbo. Mbiko gu undo nga ga ziazia toro, i atungusi wene pangbanga rogo arago dunduko, kini yugu wai kpio Yesu na gako zingabekpio azakigene fu agu aboro nga agisangbaa i gbia nyenye amaku tii gu zogarago nga ga ga Mbori Kindo.
15. Waigu Yekova namangipai rogo bawene gene rogo gi gaani auru re?
15 Rogo gi gaani auru re, Yekova ima mangapai rogo iiriwo gene ka dungura yangara mbedimbedi aKristano. I aima digo nizi agu awege nga ga gbarasarago ka si yanga ya tipa i dikohe mbata ti rimo gu yangara mbedimbedi aKristano du bange yo nga 144,000, nga aguyo nika zogarago na Kristo ngbangbaturũ yo. (Yugoti 7:1-4; 20:6) Mbori asa gupai nga i kusi mbedimbedi aKristano be gu zio nga ga toro nga gu i adu rogo tiibe ‘Bakere Babera,’ nga ngbii zire pambori. (Yugoti 17:1-5) Pa kusa Mbori gu yangara mbedimbediyo re rogo 1919 na pa wai ko naabanda yo natona ti gu regbo re ambugene fuyo i mangi gine? Si ambugene fuyo i hasirago rogo manga yangara dezirepai mbata fu digiso Yekova gi gbegbere zegino nga ga Satana re rogo gu “bakere gberãngbi” naye ni ipo re.—Matayo 24:21; Daniere 12:3; Yugoti 7:14.
16. Ginipai namanga ni sangbana gu sunge tungusapa Kindo namanga rogo zegino dunduko areme?
16 Ga Yekova mbedimbedi aDezire naangbe kumbatayo zaaza rogo gu sunge nga ga tungusapa Kindo rogo zegino dunduko. Ni sangbanaha, gu ‘kura avusende’ nga aguyo bange yo akio kina kumbatayo nada awere ni airisi Yekova. (Yoane 10:16) Ani na ngbarago mbiko gupai nga mamu kinaho kindi tipa gu bayee aboro du auru kpotosende kodi tiyo kuti rani rogo tambua Yekova. Aguyo nakaragapai sa gu yambahe nga “mo yé,” i nika bata be bakere gberangbii, ki duna gu maabangirise nga ga tambua Yekova nyeanye kindi.—Yugoti 22:17.
Badungu Aboro Natiria Kurogo Ndikidi Irisombori
17. (a) Waigu Yekova amanga bakere apai rogo gaani sunge tungusapai yo? (b) Waigu sangba Zekaraya 8:23 amanga areme?
17 Rogo gaani sunge tungusapai, Yekova namanga gu bakere apai awere nga gu rẽ arẽ ani tambua ko tipaha. (Marako 13:10) Vuru agu agarã susi bambeda, ko ‘azaki bakere ngbadimo nga gu nandu sa sunge.’ (1 AKorindo 16:9) Gere asa gupai nga i tungusi wene pangbanga rogo gu riwara arago dunduko avura rengo anakiso gene gaani tungusapai ni mbata. Gu dungu aboro nanaraka mbata rogo gu bitimo nga ga toro nakaragapai awere wenengai sa gu yambahe i ayamba yo nani i ye ka iriso Yekova. I namanga gi sangbanebi re: “Ya Yekova nga ga rimbasa ko wẽ: Ni gu rago re akumba bawe nikazada ga . . . boro Ebere baukadi, ki ya, ‘Ani ndú na mo, bambiko ani gihe ya Mbori du na mo.’ ” (Zekaraya 8:23) Gi ‘boro nga Ebere’ re narukuba agu aYuda nga ga toro yo, nga gu yangara mbedimbedi aKristano du areme. Wa duhe nga bawe narukuba guhe nga ga kpotosende duni rengberengbehe, agu “akumba bawe” re narukuba “bakere rimbasa aboro” nga aguyo i aye na yo i koditiyo kuti “ga Mbori Yisaraere” tipa ka dani ‘rimbasa sa.’ (Yugoti 7:9, 10; AGaratio 6:16) Nga gu ngbarago du ani nani ka bi badungu aboro awere i nimangi ziazia sunge kina sa ni airisi Yekova Mbori!
18, 19. Gini gopai duho nayugo gupai nga Yekova nafu maku afu kurii gaani sunge tungusapai?
18 Ani na ngbarago tirani mbiko badungu aboro gbe nadia ndikidi irisombori kugume rogo agu aringara zire pambori anazogaha mbata, nga agu arago si awiri ka aboro dinga wene pangbanga rogo kugume te. Oni bi vovo Buku Garã nga ga ADezire Yekova, na oni ki binga pa agu aringara duna bange abatungusipa Kindo rogo tona ti 100,000 kini mbedi kuti 1,000,000. Gere nga gu nyanyaki gopai nayugo gupai nga Yekova nafu maku kurii gaani sunge tungusapai nga ga Kindo.—Asanza 10:22.
19 Ni ga Yekova aboro, ani natambua ko na kini sambuo ko ni gu Barani nga ga ngbangbaturũ ko tipa sa ko rani ani ini ndikidi ndu gupai ani araka tini. Na ani natambua ko a tipa gu wene sunge ani amangaha, na tipa gu wene maabangirise du ani nani tipa raka kumbatayo. Ani naraka na nyanyaki maabangirise tipa digiso Mbori gako amokido na ani ima diaberã ka ‘bánda tirani rogo ga Mbori nyemuse yo, kini ngere tipa nyenye unga.’ (Yuda 20, 21) Nga gu ngbarago du ani nani ka bi gupai nga gu bakere rimbasa aboro natambua Mbori awere, bange yo ima da wa 6,000,000! Mbiko gu ga Yekova maku i abihe ziazia du kurii gu yangara mbedimbediyo kodihe na agu abadiangbayo nga kura avusende, i ima mbakada tiyo kurogo adungurati wa 91,000 rogo aringara 235. Ani dunduko i ariga rani rogo toroyo wenengai mbiko gu asadatise zanga mbugo nga ga ‘ruru kangara moyambu.’ (Matayo 24:45) Gu ga Mbori riigbu nasona kina kumbatayo kini ngerekurii apai rogo nyemuse narugapa sunge nga ga Kindo rogo be-abasunge nga ga aDezire Yekova du bangehe nga 110. Ani natambua Yekova mbiko ko sa ngbadu gako aboro yo i ‘irisi ko na gayo nyanyakipa ahe.’ (Asanza 3:9, 10) Ni sangbanaha, gaani sunge tungusapai nandu kumbatayo rogo zegino dunduko, ani ki duna agu amasini berani nakusa abuku, kini dudua Abeteere na agu akporo amokedi araka rogo, na Abambu Dunguratise, na Abambu Kikindigi Adunguratise, kini mangihe wo ringbisihe kuti wai zingoho amanga rani.
20. Si naida pa berã ani kuriipa ga Yekova bakere mangaapai duna gini ome kuri rani?
20 Ani arengbanga ka gumbapa gu bakere mangaapai dunduko rengbe ani ka tambua gu Barani nga ga ngbangbaturũ ko tipaha te. Ono ya mo boro ho duna ruru ngbaduniyo rengbe ka ka ti koda ti ni kuti gu rimbasa aboro nataasa rimo Yekova? Wa gu sa te! Sidu tie, akpinyemu Mbori dunduko ngbikonga na ngbarago niyaa: “Oni támbua Yekova! Oni támbua Yekova angbangbaturũ yo, oni támbua ko rogo arago ari yo! Oni támbua ko, gako amaraika dunduko, . . . Paranga akumba na ade wa sa, gbinza akumba na agude! I nitámbua rimo Yekova atambua, bambiko kina ko sa du rimoko ni kiisikiisi pa ha; gako taarimo du ku ri kpotosende na ku ri ngbangbaturũ.” (Atambuahe 148:1, 2, 12, 13) Ii, awere na nyeanye kindi, ani tambua Yekova tipa gako bakere mangaapai!
Waigu Ka Oni Karagapai?
• Bete gu ga Yekova mangaapai rẽ i tambua ko tipaha nga gine?
• Gini apai nafõngbaduroniyo tipa oni tambua Yekova?
• Waigu du gaani maabangirise na ngbanya dagbaha na ga Mbori bakere mangaapai?
• Waigu Yekova amanga apairogo gu gaani sunge nga ga tungusapa Kindo nga gu rẽ ani tambua ko tipaha?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 8]
Oni nakoda fugo roni na ngbaduroniyo dunduko rogo bika abia tambuahe fu Yekova?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 11]
Ani na ngbarago mbiko amamu kinaho kindi tipa bayee aboro kodi tiyo kuti rani rogo tambua Yekova