Ya Mo Ga Yekova Amaku Adusia Roni?

“Agi amaku re ayé ku ri roni, ki dusia roni, ka oni dege turoni sa fugo Yekova gaoni Mbori.”—PA FU RUGUTE NI UE HE 28:2.

1. Pa gbia aYisaraere amaku watadu pa ye amotiwa kuriyo aru riipa gine?

HO GU ga aYisaraere nunguro nadi agarã 40 ku ngbakungbo yo aambeda ni ka nyasa, i azi bataya rogo gu Ngboongborago nga ga Moaba. Ringara Mokido adu barabangiri yo. Ti gu regbo re, Mose ake gu buku nga Pa Fu Rugute ni Ue he, nga gu nafura tipa amaku na amotiwa gu tingbafuo kuraha. Wa ka aYisaraere akakuti ‘degatuyo kuti fugo Yekova’ kini irisi fugo ko, ka gako maku ‘adusia yo adusia.’ Yekova akpinyemu yo na kini bi yo ni gako “kikiipa aboro,” sidu ko kini kpinyemu ka yugo gako ome tipa ka banda yo. Ono si adu nga ka i akanga kuti degatuyo kuti fugo ko ya, amotiwa adusia yo adusia nirengo.—Pa Fu Rugute ni Ue he 8:10-14; 26:18; 28:2, 15.

2. Rogo Pa Fu Rugute ni Ue he 28:2 gu pa-Ebere i asaha yo nga “dege turoni” na “dusia” rogoyo nga gine?

² Gu pa-Ebere du rogo Pa Fu Rugute ni Ue he 28:2 nga gu i asaha nga “dege turoni,” si nayugopa gu degatue apiriganga ya. Si aidanga gupai be ga Yekova aboro nga i degetuyo kuti fugo ko ti kina kura aregbo te; ono si naida i kakuti degatuyo kuti fugo ko ki saha ni sino yo rogo gayo raka yo. Kina fuo manga yo gipai re ka ga Mbori amaku arengbe tini ka dusia yo. Gu pa-Ebere i asaha nga ka “dusia,” i nagumba gupai tipaha nga si nga fugo abamangi anyaa, duna rogoyo dedede nga ka ora fuo nyaa ki ‘gbia ru’ watadu ka ora fuo nyaa ki ‘da ti ru.’

3. Waigu rengbe ani ka du wa Yosua, na tipagine du gipai re tini nga nyanyakipa pai gbe?

³ Gu ga aYisaraere bangbembatayo nangia Yosua asia gupai nga ka degatuko kuti fugo Yekova, si du ko agbia maku tini mbiko manga ko ho wo. Yosua ayaa: “Oni sía gu ni areme oni ka amanga pa ni; . . . ono mi ni tire na gimi aborokporo, ani amánga kina pa Yekova.” Fuo gia aboro gipai re, i akaragapai ki ya: “Ani aida nga ka mbu pa Yekova, ka manga pa kura ambori te.” (Yosua 24:15, 16) Mbiko ga Yosua wene berã, ko adu dagba gu bete aboro Mbori aidihe fuyo i rimi kurogo Ringara Mokido. Areme, ani gu rundu ngbadimo gu Ringara Mokido ngbaa kisusi gu nadu mbata, nga gu paradiso nga ga kpotosende nga gu dungu amaku apido agu aboro rogo Mbori naidi na gayo pai, nga agu amaku susi gu nadu ti rago Yosua. Ya mo oni agbia ngbatunga agu amaku re? Oni gbiaha agbia ka oni kakuti degaturoni kuti fugo Yekova. Tipa oni gbia gu undo rengbe ka nyakasa roni oni mangihe wo, oni wisiginga gu pangbanga nadu tipa gu Yisaraere nadu mbata kodihe kuti agu apai namangi aboro nibasasa nga gu rengbe oni ka wirikapai behe.—ARomo 15:4.

Maku Watadu Motiwa?

4. Ni karagapai sa ga Soromo kparakpee, gine Mbori afuhe fuko, na waigu si aida ani berẽ tipa ngbatunga agu amaku re?

⁴ Ti regbo gu zogarago nangia ga Bakindo Soromo, aYisaraere agbia badungu amaku be Yekova kisusi. Ti agu aregbo re dunduko, bayo aduni wenehe na i ki duna dungu wene ahe beyo. (1 Abakindo 4:25) Wa rimo Soromo avura wo mbiko gu bakere kumuko nadu beko, anga ko nasana Mbori tipaha te. Kuba gure, ho ko aduni kindi ni paranga ki zanga inohe rogo gako raka yo, ko akpari fu Yekova tipa Ko moi gu berã ku ngbaduko yo nga ga giasangbaa, Yekova kini mo ka idapa gako sanahe ni fu Ko maku fu Soromo ko duna tatamana gbiakuti rugatinapai. Gipai re aundo Soromo ko nisaringbanga wenengai fu aboro, kini ini gu kparakparapai du dagba wenepai na gbegberepai. Wa Mbori avura fu kumuko fu Soromo gbiakuti taarimo, gu kumuko nga ga toro nga gu kiipaha gbe ko aduna tambuahe tipaha ho ko aduni ni paranga kumba. (1 Abakindo 3:9-13) Singia ani na aũzegino berani watadu si berani te, nga gu tambuahe rengbe ani ka du nani ka ani gbia ga Yekova maku na ki duni airakumuko rogo toroyo!

5. Ginipai namangi ho aYisaraere na aYuda ambu degatuyo ni kuti fugo Yekova?

⁵ AYisaraere aafunga tambuahe fu Yekova tipa gako amaku te. Mbiko wa i akanga kuti degatuyo kuti fugo Yekova ya, agu amotiwa i agumba paha kumbatayo aye kuriyo. Ni sangbana gi gayo basasangbaa re, avura yo azi yo ringara Yisaraere yo na ringara Yuda yo ki ga na yo kurogo kungbo ringara. (Pa Fu Rugute ni Ue he 28:36; 2 Abakindo 17:22, 23; 2 Pekapai 36:17-20) Ya mo ga Mbori aboro awirikipai be gu rungo namangi yo re nga ga Yekova maku naye sa fu kina agu aboro nye kuti degatuyo kuti fugo ko? Gu yangara aYuda nayega ku ringara kpuyo yo fuo zaka yo yo be zio rogo 537 Mbata fu Gaani Regbo aduna mamu beyo ka yugo singia i aima gbia ‘tatamana’ na fuo gure ki bi gu tatamana du ti kakuti degatue kuti fugo Mbori.—Atambuahe 90:12.

6. (a) Tipagine Yekova akedi Agai na Zekaraya tini i fura fu gako aboro? (b) Gini rugute Mbori afuhe rogo Agai yo?

⁶ Agu aYuda nakaraga tiyo ku ringara kpuyo yo re ambakadi bamotumo na ki tona ka mangasunge dua yekaru Yerusarema yo. Ono tie ho aboro atona ka sogote yo ni nikerehe, i atona ka nyomoro tingba gayo sunge na fuo gure, i ki mbuhe. (Ezara 3:1-3, 10; 4:1-4, 23, 24) I atona a kaa berã kina pa agu apai nangba tiyo mbata fu kura apai. Si ki ta du were, Mbori kini mo ka keda agu anebi nangia Agai na Zekaraya i sa gako aboro i mangi sunge ndikidi irisombori zaaza. Yekova agumba gupai rogo Agai yo nga: “Si nga gu rago oni ni tironi ka raka rogo gaoni abambu du ni kendegekendege he ni ngua, ho du gi bambu ni re ni gbarasigbarasi he?” . . . Oni bérẽ nga pa gaoni apai. Oni arũ he bakere, ki ke he toni gbua; oni ri he, ono oni adu nga na riahe be roni rengbe wa sa te; . . . gu ni nabi marã gani sunge ni nabi he ka iga ha kina rogo sipisipi mangu yo.” (Agai 1:4-6) Mbu pa agu apai nga ga toro kaa ora fuo aũzegino ayenga na ga Yekova maku te.—Ruka 12:15-21.

7. Tipagine Yekova agumba gupai tini fu aYuda nga: “Oni bérẽ nga pa gaoni apai”?

⁷ Fuo gu bakabangirise nga ga aYuda fu rii ome yo, bangiriyo ago ti gupai nga i rengbe ka gbia gu ga Mbori maku du wa namai na regbo ida ahe, kinaho sa ka i ata hipai ni kini gisangba ko, aboro ki vura ni sogote yo vurũ. (Agai 1:9-11) Naru gu fugo ngarasahe nga: “Oni bérẽ nga pa gaoni apai”! (Agai 1:7) Gupai nzunzu Yekova aagumbaha fuyo nga: ‘Oni berẽnga! Oni bingo wai oni adoga tironi rogo gaoni a’ati, baraho du gu gimi bambu du tipa iriso re ni ni kpataha.’ Ni yangaraha, gu ga Yekova afugo gako toro adu kugii gako anebi i gumbaha fu aboro re azi ngbaduyo yo, mbiko i atona gu sunge re berewe na ki nyasihe rogo 515 Mbata fu Gaani Regbo.

8. Waigu Yekova angarasi aYuda ti rago Maraki, na ndu ngarasa yo nangia gine?

⁸ Kusa, ti rago gu nebi nangia Maraki, aYuda atona berewe kaa kapa tipa agu apai nga ga toro, na kini fu gu motumo fu Mbori naadanga i fuhe ya. (Maraki 1:6-8) Si ki ta du were, Yekova angarasi yo i ye na sa dagba bawe nga ga gayo aũ ati kurogo gako bambu igo ahe na ki asadinga ko ka bihe singia ko azakanga angbadimo ngbangbaturũ ki fuku amaku fuyo daho zingo ka dunga ni berewe tiyo ya te. (Maraki 3:10) Nga gu mumungo pai aYuda amangi, nga kaa mbu tipa kina boro agu ahe ka Mbori afuhe afu fuyo kpaima wa ka i aka kina kuti degatuyo gbua kuti fugo ko!—2 Pekapai 31:10.

9. Gini aboro biata du pangbanga gayo raka rogo Ziazia Kekeapai ani ka wisigoho?

⁹ Ku pati gumba gu kuru pangbanga nga ga aYisaraere, Ziazia Kekeapai na apangbanga rogo tipa gu raka nga ga gu dungu aboro nagbia ga Yekova maku mbiko i akakuti degatuyo kuti fugo ko na ki du a na pangbanga rogo tipa aguyo motiwa aye kuriyo mbiko i akanga kuti degatuyo kuti fugo ko te. Ani bingo gupai rengbe ani ka wirikaha ti gupai namangi fu aguyo biata, nga Boaza, Nabara, na Ana. Tipa oni rugu tironi na gipai re, oni rengbe ka geda gu buku nga Ruta na 1 Samuere 1:1–2:21 na 1 Samuere 25:2-42.

Boaza Adegetuko Kuti Fugo Mbori

10. Gini apai aBoaza na Nabara arengbe arengba rogo?

¹⁰ Wa Boaza na Nabara avuranga raka ti bangisa regbo ya, apai kinaho i arengbe arengba rogo. Ni kpiapai, agu akumba dunduko ue re araki ringara Yuda yo. I angia kumukokumuko aboro ki duna gayo adagbangua tini, na i dunduko nadu na mamu beyo ka manga weneringise fu agu aboro nadu na zingo. Ono gure nga gu yangara apai i arengbe rogo.

11. Waigu Boaza ayugu gupai nga ko akakuti degatuko kuti fugo Yekova?

¹¹ Boaza araki ti regbo agu abasapungbanga nangia ga aYisaraere yo. Ko anamanga aboro rogo irisa, na gu gako abamangisunge nanake gako ahe aduna nyemu ko tiyo na kini bi ko na kiki. (Ruta 2:4) Ni irisa ko sangba Ndiko, Boaza anaida gako abamangisunge ta ke ahe kini mbu yangaraha ati yo tipa agu aboro adunga gene beyo ya na gu rungorungo yo rengbe ka dunguraha tipa tiyo. (Pa Amotumo 19:9, 10) Ginipai Boaza amangihe ho ko agi pa Ruta na pa Naomi ni na ki bi wai Ruta angia ngangara dee rogo gbata riahe fu sosono na-kumbaari? Nunga Ruta azi ko, sidu ko ki rugu gako abamangisunge i mbu ri ri dungura futu ahe rogo gako ati. Rogo gako afugo na gu mangaapai nga ga nyemuse, Boaza ayugu gupai nga ko angia gu kumba ima nyaka rogo toroyo na kini degetuko kuti fugo Yekova. Si du Mbori aidi tini na gako pai na ki fu maku fuko.—Pa Amotumo 19:18; Ruta 2:5-16.

12, 13. (a) Waigu Boaza ayugu bakere irisa tipa gu ga Yekova ndiko du tipa dia ũkumbo? (b) Gini ga Mbori amaku Boaza agbiaha?

¹² Gu gopai gbe nayugo gupai nga Boaza akakuti degatuko kuti fugo Yekova angia gu gene ko amangipai rogo zanga gbangbati tipa gu ga Mbori ndiko nadu tipa dia ũkumbo. Boaza amangi agu apai dunduko nadu ku vuru beko tipa ka sa gu ũkumbo nga ga gu gumeko nakpi nangia Erimereke si nye fu kina mbembedi agume Erimereke nangia kumbaku Naomi. Rogo gu mbakadapai nadu nga ga boro ‘di dekurugbo wirinani,’ si adu nga fuo kpi kumba be dee, dekurugbo du wa ka ri di mbembedi gume gu kumbaari kpi re tipa gu kumbagude ri ka batika ko rengbe ka dia kumbo gume bako. (Pa Fu Rugute ni Ue he 25:5-10; Pa Amotumo 25:47-49) Ruta amoi tiri kuba Naomi tipa ka dia kumba mbiko garã Naomi aima susa ba vungu. Fuo mbembedi gume Erimereke ka nga ko aidanga ka undo Naomi rogo gipai re te, Boaza adi Ruta ni diako. I anabi wiriyo nangia Obede wa kina boro wiri Naomi na ni dikumbo Erimereke.—Ruta 2:19, 20; 4:1, 6, 9, 13-16.

¹³ Boaza agbia bakere maku mbiko gu gako mangaapai kuti ga Mbori ndiko nazanga gbangbati. I afu maku fu Boaza na Ruta i dani atita Yesu Kristo, rogo gu wiriyo nangia Obede. (Ruta 2:12; 4:13, 21, 22; Matayo 1:1, 5, 6) Mbiko gu ga Boaza mangapai nazanga gbangbati, ani nawirika gupai nga agu aboro nayugo nyemuse fu akurayo na namangapai ringbisihe kuti gupai Mbori akpinyemuhe, nagbia maku agbia.

Nabara Adeganga Tuko Te

14. Gini ngbatunga boro nangia Nabara?

¹⁴ Na kparapai ti gu mangapai nga ga Boaza, Nabara adeganga tuko tigako kuti fugo Yekova te. Ko akuo gu ga Mbori ndiko nayaa: “Oni akpí nyemu akuaroni wa oni akpi nyemu tironi.” (Pa Amotumo 19:18) Nabara angianga gu boro naberãpa agu apai nga ga toro te; ko angia “gbegberẽ sino boro.” Zavura kina gako amoyambu, i anabi ko ni “mumungo boro.” Gu rimo ko nga Nabara gu rẽ arẽ na ko mbiko rogoyo nga “gu boro adunga berã ti ni ya” watadu “mumungo boro.” (1 Samuere 25:3, 17, 25) Sidu, waigu Nabara akaragapai ho ko aduni na mamu beko ka yugo weneringise fu gu boro nadu rogo zingo, nangia Davide, ga Yekova mbedimbedi boro?—1 Samuere 16:13.

15. Waigu Nabara amangi fu Davide, na waigu Abigaira adu tigari kia rogo gipai re?

¹⁵ Ho Davide azi bataya ni pati ga Nabara rimbasa anyaa, ko na gako akumba abanda ga Nabara anyaa be abatuka zanga sana ga Nabara amoyambu tipa mosoro. “I adu wa ndugu fu rani yuru na uru,” wogu ga Nabara babanda anyaa sa agumbaha. Ono tie, ho ga Davide akumba asana Nabara ni tipa riahe, ko ‘agumbapai fuyo gbegberee’ na ki dandi yo i ga ni kina ku beyo. (1 Samuere 25:2-16) Ni kina ipo, Abigaira nangia dia Nabara arogodi ahe ka ndu nani fu Davide. Mbiko wa ngbadu Davide aima ima, ko aguari ka ndu ka imo Nabara na gako aboro dunduko. Sidu, gupai Abigaira aguari ka mangaha re abatasi dungu aboro na ki sa gupai nga ka Davide dunga na bape kure kuriko ya. Ono ga Nabara kere nyemu ahe aima gbera gbe. Fuo susa arame wa bawe kusa, “Yekova . . . [a]mangi Nabara; ko ki kpi.”—1 Samuere 25:18-38.

16. Waigu rengbe ani ka wirika Boaza rogo gako mangapai na ki gindigo gu nga ga Nabara?

¹⁶ Nga gu kparakparapai nadu dagba Boaza na Nabara! Sidu si naida ani ne gu gbegbere mangapai nga ga gbangbati nadu ti Nabara, kini wiriki gu weneringise zanga gbangbati nga ga Boaza. (AEbere 13:16) Ani rengbe ka mangaha wo ni irisa ani gu rugute nga ga gu mokedi nangia Pauro nga gu nayaa: “Momu nimángi rani tie, ani ki mangi gu pai amanga ngba angba fu aboro dunduko, fu kina agu yo gbe du ku idapase yo.” (AGaratio 6:10) Areme, ga Yesu “kura avusende,” nga agu aKristano duna maabangirise ka raka auru kpotosende, na mamu beyo ka manga wene apai fu ga Yekova mbedimbedi aboro, nga gu yangara yo du bange yo dunduko nga 144,000, nga aguyo nika raka ngbangbaturũ yo zanga kpio. (Yoane 10:16, NW; 1 AKorindo 15:50-53; Yugoti 14:1, 4) Yesu nabi gu gayo mangaapai nga ga nyemuse re wa i namangaha fu kina boro ko, na pa manga yo agi apai re naye na ga Yekova maku fuyo ni bakerehe.—Matayo 25:34-40; 1 Yoane 3:18.

Ga Ana A’asada na Amaku

17. Gini asada Ana agbia tiri ti ni, na gini berã ri adu nani?

¹⁷ Ga Yekova maku aye a kurii Ana, nga gu dee nazi tiri kuti irisombori. Ri aaraka na kumbaari nangia Erikana ni ngbatunga Revi rogo gu ngbii agangara nangia ga Efuraima. Ko aduna kura dee beko nangia Penina, a wa ga Mbori Ndiko aidi paha. Ana anye ni irazangada, nga gupai nanapayasipa gu dee nga Yisaraere bangiri aboro, ono Penina aduna dungu agude beri tigari. (1 Samuere 1:1-3; 1 Pekapai 6:16, 33, 34) Ono tie, kuba gupai nga Penina nifu wasa fu Ana, ri anamanga furi gbegberee si kini imisi ngbaduri ki sa ri ri ni kpari ni aume na nyemu riahe ki gbandaka tiri. Gu nagbarasi gipai re kisusi angia Penina anamanga ri na gipai re “na agarã na agarã” ti agu aregbo dunduko i anandu ku tii ga Yekova bambu Siro yo. (1 Samuere 1:4-8) Nairiwo wai sino Penina agbere, na nairiwo wai si amoi Ana ngba asada! Wa si avura du wo, Ana abiranga Yekova te; na ri anyenga a kina kporo yo ho kumbaari anandu ni ku Siro yo te. Ni yangaraha, bakere maku aduho naapido ri.

18. Gini kpiapai Ana amoihe?

¹⁸ Ana amoi wene kpiapai fu gu ga Yekova aboro du areme, gbe fu aguyo naima be gu gbegbere afugo akurayo apehe fuyo. Rogo ngbatunga agu apai re, kpara boro ti ni kusayo ti akurani afunga undo te. (Asanza 18:1) Ana aambunga agu a’asada naaye sari si gbandaka nyemu du rogo gu ba aboro anadungura tiyo kurogo tipa irisombori na kini degetuyo kuti Fugo Mbori i niyuguhe te. Sidu, ri anye kindi nyanyakii rogo toroyo. Pa gari nyaka rogo toroyo niyuguyuguhe rogo gu gari bawene kparakpee duni kekehe rogo 1 Samuere 2:1-10.a

19. Waigu rengbe ani ka yugo gaani tambuahe tipa agu apai nga ga toro?

¹⁹ Ni gu ga Yekova amoyambu du areme, ani airisanga ko tii bambu rokoo te. Wa vura duhe wo, ani rengbe arengba ka yugo gaani tambuahe tipa agu apai nga ga toro a wa Ana amangihe. Ni kpiapai, ani rengbe ka yugo gaani tambuahe tipa agu akumuko nga ga toro nidu ani dedede pati agu adunguratise nga ga aKristano, na pati kikindigi adunguratise. Ani mangisunge na agi aregbo re ka ngarasa tirani dagba rani rogo iriso Yekova, nga guko idi gupai fu rani nga ani ‘mangi pako ni ruru rani zanga gunde.’—Ruka 1:74, 75; AEbere 10:24, 25.

20, 21. Waigu i afu maku fu Ana tipa gari ziotise kuti sinombori?

²⁰ Yekova aima ino pa ga Ana ziotise kuti sinombori sidu ko ki fu maku furi kpaima. Ti kura regbo nunguro sa ku Siro yo nga gu ga Ana aborokporo aguari nani, Ana, nga guri naakpara na aume amangi mozunga fu Mbori ki yaa: “Ako Yekova nga ga arimbasa ko, ka mo ngére kono du ga kanga ni na gu bakere rungo namanga ri, ki tingidi pa re, ka bangiro agó nga ti ga kanga ya, mo ki fu gude fu ga kanga ni kumbagude, mi afú ko fu Yekova ti arago ungako dunduko, i akpé nga mangeriko ni kperi a te.” (1 Samuere 1:9-11) Mbori agi ga Ana kpesarawatise ki fu maku furi na kumbagude nga guko ri ayambu rimo ko nga Samuere. Ho i adi ko ni kusayo ti ngba mai, ri andu na ko ku Siro yo tipa ko mangisunge yo tii banye.—1 Samuere 1:20, 24-28.

²¹ Ana ayugu gari nyemuse fu Mbori na ki digisi gari mozunga fuko nga gu nadu tipa Samuere. Oni berẽnga pa gu bakere maku ri gbiakuti Erikana agbia ngbarago behe mbiko gu wiri yo i akpinyemu ko gbe aamangasunge tii ga Yekova banye yo! Dungu agu avunguagude nga aKristano areme na ngbarago tiyo na ki duna amaku wa kina gari mbiko awiriyo namangasunge ni abatungusipai ti aregbo dũ, ni aboro Beteere, watadu i namanga kura asunge nga gu nafu irisa fu Yekova.

Oni Kakuti Degaturoni Kuti Fugo Yekova!

22, 23. (a) Ginipai rengbe ani ka kido tipaha ka ani kakuti degaturani kuti fugo Yekova? (b) Ginipai ani ka wisigoho rogo gu paparaha naye fuo gere?

²² Ginipai rengbe ani ka duna kido tipaha ka ani kakuti degaturani kuti fugo Yekova? Ka ani kpinyemu Mbori na ngbadurani yo dunduko na ka gaani gene raka aayugo gupai nga ani nga gu gako amoyambu naima kpara gayo raka fuko, ani akumuko akumuko rogo toroyo. Ka si vura du nga pa ndu ani ngba gu gene re nika ida gupai berani nga ani hi kere a’asada, ni yangaraha, ani agbia ga Yekova amaku agbia, dedede, ni badunguhe rogo gu gene ani aberãnga ha ya ka si mangi wo rogo ya.—Atambuahe 37:4; AEbere 6:10.

²³ I afu badungu amaku fu ga Mbori aboro kumbatayo gizo. Mbiko “bakere rimbasa aboro” nadegatuyo kuti fugo Yekova, ko abatasa yo ti regbo “bakere gberãngbi” na fuo gure, i ki gbia ngbarago be raka rogo gako vovo zegino. (Yugoti 7:9-14; 2 Petero 3:13) Yo ngaha re, Yekova afuka agu ahe dunduko du gako aboro na nyemuhe. (Atambuahe 145:16) Ono tie, a wa gu paparaha naye fuo gere nika yugoho, zavura kina awere, agu aboro nadegatuyo kuti fugo Yekova nagbia maku ni gu ‘wene gamahe dunduko, na ziazia ũgamahe dunduko naye ari yo.’—Yakoba 1:17.

[Gu rukutu kekeapai du bandu kpewaraga yo]

Oni Natingidaha?

• Ginipai gu kuru pangbanga nga ga Yisaraere narengbe ka yugoho fu rani tipa ga Mbori amaku?

• Gini kparakparapai nadu dagba Boaza na Nabara?

• Waigu rengbe ani ka wirika Ana?

• Tipagine si aida tini ani kakuti degaturani kuti fugo Yekova?

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 8]

Bakindo Soromo akparikpee tipa Yekova moi gu berã ku ngbaduko yo nga ga giasangbaa, si du Yekova afu maku tini fuko na tatamana

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 10]

Boaza anamanga kura aboro rogo irisa na weneringise

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 13]

Yekova afu maku fu Ana ni bakerehe mbiko ri akido kuti ko