Gu Gene Rengbe Ani Ngbaha ka Sonosa Ndikidi Nyemuse
“Nyemuse nga gu ome rengbe ka husa ngbatunga fudifudiapai dunduko nga ga raka; nyemuse nga unga.”—Living to Purpose, nga gu buku Joseph Johnson akehe rogo 1871.
WAI boro awirikapa kpinyemu akurani? Niwirika ni pai tipa gu birĩ-inohe nga ga berã aboro? Nigeda ni agu abuku du tipa fu arugute fu aboro? Nisungo ni kaa bi gu sinima nga ga yugo nyemuse? Wagusa te. Nibambatapai, aboro nawirika wai ka kpinyemu akurayo be gu kpiapai nga ga avunguyo na gupai i araba yo nani. Agude nika wirika rogo gupai yo nga nyemuse na ki inihe ka i du rogo gu kporo du nyemuse rogoho, na kini bi avunguyo i nirigi yo na kini banda yo, na kini fura na yo, na ki duna bakere nyemu yo tiyo. I nawirika wai ka kpinyemu aboro a ho avunguyo ayugopai ni fuyo tipa manga agu arugute du niruruhe kini ne manga irairapai.
Ndikidi nyemuse susi ngbarangbara nyemuse. Ngbatunga gu nyemuse re nasa boro ni naamanga kina gupai kindi ngba gbe fu kura aboro, ka agi aboro re avuranga du na tambuahe tipaha ti gu regbo re vurũ ya, nga gupai nidu dedede tipa agude ho avunguyo naafu arugute ni nga ga nyemuse fuyo. Gu kpiapai du nirengberengbehe nga ga gu boro nayugo gu nyemuse zanga gbangbati, nga kina boro Bakusiahe nitiko. Gu mokedi nangia Pauro akepai ki ya: “Wire, ka mo bérẽ nga pa gu rugapai nga ga Gbia ni toni he ya, ka he máki nga ro ho ko naruga ro ni a ya. Bambiko Gbia naruga gu boro ko akpi nyemu ni.”—AEbere 12:5, 6.
Avunguagudee, wai rengbe oni ka wirika Yekova rogo yugo nyemuse fu gaoni aborokporo? Na wai nyakipa gu kpiapai oni amaaha rogo gaoni pagume dagbaroni ni arogotise?
Oni Yugu Wai Rogo Kpiapai Si Aida Aboro Kpinyemu Akurayo
Kangia kumbakudee nga mo, mo nabi gamo nagbia, na pari kuari gbe, na kini mangi furi rogo bakere irisa? Kangia diakumba nga oni, oni nakpinyemu gaoni bairakporo na kini songodi ko? Ziazia Kekeapai naya wee si naida kumba kpinyemu diako na dee kpinyemu kumbaari na i kini fu irisa dagba tiyo. (AEfeso 5:28; Tito 2:4) Ho i amangaha ni, awiriyo nabi gu nyemuse nga ga aKristano be kina boro avunguyo i niyuguhe. Nairiwo gu ome ka pa mangaha wo fuhe tipa yugopai niwenehe!
Avunguagude nasonosa nyemuse kporo a ho i azio tiyo ni kuti nyanyakipa wene andiko tipa gayo aborokporo nga agu andiko nabipa ambaro, ruru raka, asásá na agu apai i aperesa pa mangaha mbata. Rogo zegino dunduko, aboro bi Ziazia Kekeapai niguhe nafu bakere undo rogo manga ngbatunga agu arugute nga ga kporo re, si kini yugu gu gopai nga, si nirengo “aye be ga Mbori Toro si ki rengbe tipa yugopai, tipa zapai, tipa ruga boro, na tipa raba aboro rogo rurupai.” (2 Timoteo 3:16) Nirengo, aboro nabi agu arugute du rogo gu Tungusapai Yesu amangihe rii Bagangara yo ni agu arugute susi akuraha dũ.—Matayo tona ti kapita 5 ki da kodi kapita 7.
Ho aborokporo naabayo dunduko angera ni kube Mbori tipa arugute na ki zi tiyo kuti gako andiko, i nibasasa nabi gupai nga, ngbaki bayo angbaka, na si kini sa gupai gbe nga agude nata sona kini kpinyemu avunguyo na kini fu irisa fuyo. Ono ka apai du kporo kia ti gure, nga kporo na andiko rogoho nibangba-ue, watadu arugute ho gbua ndokondoko, ngbadu agude rengbe ka ima, i rengbe ka zinga, na i rengbe ka samungu.—ARomo 2:21; AKorosaio 3:21.
Ginipai tipa agu avunguagude adunga na gayo abadiarogatise ti ni ya? Ya mo gene fuyo nikisikisihe tipa yugu wai fu awiriyo si aida i kpinyemu kura aboro? Anga wo duhe te. Wa vura duhe nga, anga kura boro ho rengbe ka ruga agude wenengai wa gu abayo na nayo tibarayo ue narengbe ka mangaha tee, gu pangbangaa du tipa gu wene sino avunguagude adunga na gayo abadiarogatise ti ni ya duna diabese rogo gipai re, nayugo gupai nga, i rengbe arengba ka manga gupai kpaa koyo, ka gu vungugude adunga ho ya nimangihe. Ka singia oni nga gu vungugude adunga na gaoni badiarogatise ti ni ya, oni asadi ka manga agu arugute nga ga Ziazia Kekeapai adunga ngburungburu ya kpuroni yo. Ii, sanza sa naya fu rani wee: “Mo kída kuti Yekova na kpotoro yo dunduko, ka mo nikída nga kuti gamo rugatinapai ya. Mo rá fu ko rogo gamo apai dunduko, Ko arúga gamo apai [aruga] foro nzunzu,” kodihe na gu gaoni sunge nga ga ruga agude.—Asanza 3:5, 6; Yakoba 1:5.
Agu avunguagude adunga na gayo abadiarogatise ti ni ya asonosi dungu awiriyo i ki da niwene sino aparanga, na ani rengbe ka bi yo areme i nimangisunge fu Mbori niruruhe rogo gu dungu akutu adungurati nga ga agu aKristano nga aDezire Yekova du rogo zegino dunduko. Gipai re nga gopai ya agu avunguagude adunga na gayo abadiarogatise ti ni ya rengbe arengba ka yugopai wenengai fu awiriyo i kpinyemu aboro.
Gu Gene Rengbe Aboro Dunduko Rogoho ka Sonosa Nyemuse
Ziazia Kekeapai afura kumbatayo tipa ‘yangara arame’ ya i ainoho ti gu ‘sakparakpa,’ watadu zingo gu nyemuse nidu dedede dagba aborokporo. (2 Timoteo 3:1, 3) Sidu, zavura agu aboro nasono dagba agu aboro nanayugonga nyemuse ya rengbe arengba ka wirika wai ka kpinyemu aboro. Rogo gini gene? Niwirika yo ho be Yekova, nga Baenge nyemuse, na nga gu boro nayugo nyemuse fu agu aboro dunduko naye koyo du ko ni na ngbaduyo yo dunduko. (1 Yoane 4:7, 8) Bake Atambuahe sa aya wee: ‘Ka buba mbu re na nina, Yekova adia re adia kugume.’—Atambuahe 27:10.
Yekova nayugo gako nyemuse fu rani rogo dungu agene. Si nakoda yugo gene fu rani rogo Ziazia Kekeapai wa gu ka baagude ayugoho, na rogo gu undo ziazia toro afuhe, na gu wene undo agu awirina nga aKristano afuhe. (Atambuahe 119:97-105; Ruka 11:13; AEbere 10:24, 25) Oni wisiginga wai rengbe agi apai du biata re ka undo roni oni sono rogo gaoni nyemuse tipa Mbori na tipa akuaroni.
Gu Rugute Naye be Barani
Tipa ani rengbe ka duna dawedawe ngbanya dagbarani na boro, si naida ani ini gu boro re wenengai. Niyugo Yekova tiko rogo Ziazia Kekeapai, ko nayamba rani ani mbedi na ko. Ono tie, geda Ziazia Kekeapai nisaha arengbanga te. Si naida ani mangi gupai si agumbaha tipa ka ruho ka bi gu undo sangbanaha nika ye nani. (Atambuahe 19:7-10) Yesaya 48:17 nayaa: “Mi nga Yekova ga Mbori, nayugo pai foro sa u, nga gu ko nangbe ku mbata yo foro ngba gu gene mo ka ndu ngba ha.” Ii, Yekova, nga gu boro i ayamba ko nga nyemuse, nayugopai fu rani tipa ani gbia undo, angianga mbiko ko naida ka dingiso rani kurogo ba sa ani zanga ranirii be agu arugute adunga nduhe ti ni ya te.
Ruru inohe rogo Ziazia Kekeapai naundo rani a ani sono rogo nyemuse yo tipa akuarani aboro. Si wo mbiko Ziazia Kekeapai nayugo ga Mbori bipai fu rani tipa aboro na agu arugute adunga ngburungburu ya si aida ani naamanga apai na aboro ringbisihe kuti ni. Fuo du ani na ngbatunga gu inohe re berani, si nasa rani ani duna nyanyaki mburupai ani ka sonosa nyemuse auruhe tipa akuarani aboro. Gu mokedi nangia Pauro aya: “Mi nakpara tipa gi pai re ya gaoni nyemuse moi pai ki susi asusa gbe rogo [ruru, “NW” ] inahe na pa kparia pai dũ.”—AFiripoio 1:9, gu kekepai duni pigipigihe re, ani du pigihe.
Tipa ka yugo wai rengbe ‘ruru inohe’ ka sa boro ni yugu nyemuse, ani wisiginga gu banguapai gumba yo paha rogo Amokedi 10:34, 35 ki ya: “Mbori akpara nga aboro te; ono dagba rika aboro yo dunduko gu ni nagunde ti ko, ki nimangi rurupai, kina ni ngba ti ko.” Kangia Mbori nasapangbanga aboro kuti gayo ruru mangaapai na kuti gu gunde i ayugoho tipa ko, angianga ka sapangbanga aboro kuti gu ringara du yo rogoho watadu ngbatunga yo ya, anga si naida ani bi akuarani aboro kina ngba gu bangisa gene nga ga zanga kparakapai dagba aboro re tee?—Amokedi 17:26, 27; 1 Yoane 4:7-11, 20, 21.
Nyemuse Nga Zuzu ga Mbori Toro
A wa mai niná ti regboho ku ati agu angua i ari zuzuhe asa gupai nga si zuku zoozoo, ga Mbori toro rengbe ka mangapai wa kina gure ka kusa agu asino rogo agu aboro yo nadia fugo Mbori kugume nga agu asino Ziazia Kekeapai aringbisa paha ni “zuzu Toro.” (AGaratio 5:22, 23) Gu zuzu toro kiipaha gbe dagbaha nga nyemuse. (1 AKorindo 13:13) Ono wai ani agbia ga Mbori toro? Nyanyakipa gene nga rogo kparakpee. Ka ani kpari fu Mbori tipa gako toro, ko afuhe afu fu rani. (Ruka 11:9-13) Oni ‘nye kindi kuti sanahe’ tipa ziazia toro? Ka oni kparikpee tipa ziazia toro, oni gbia zuzuhe agbia kodihe na nyemuse si niyugutihe kpaima rogo gaoni raka.
Ono tie, gu kura ngbatunga toro kinaho nga gu namangasunge tigaha nisogote kuti ga Mbori toro. Ziazia Kekeapai nayamba gi toro re ni ‘gu toro nga ga zegino.’ (1 AKorindo 2:12; AEfeso 2:2) Si nga gu gbegbere ome namaapai kurii aboro, na anga batonaha nga kura boro fuo kina Satana Bakitingbanga te, nga “gbia gi zegino” nga ga gu ngbatunga aboro nyaga tiyo kusayo ti Mbori re. (Yoane 12:31) Wa kina gu wege naya na nvutu gbiati abiriko, ‘gu toro nga ga zegino’ nawo ti gbegbere nyemu apai nga gu nagbarasapa nyemuse na kini mangi agu apai ngbaa ti gu borose du nirurungburaha.—AGaratio 5:19-21.
Aboro nadia gu toro re ho i atona ka berãpa aũzegino ni, ho i atona ka duni na gu berã nga ga kina-re-mbata, ho i asa tiyo ni sa agu aberã nga ga zuũ, na ho i atona ka ida ni kuti gu iraira aberã du aboro nani rogo zegino tipa nyemuse nga gu rengbe na arago dunduko. Ka oni aida ka sona rogo ndikidi nyemuse, si naida oni sovura nyanyakii kuti gu toro nga ga zegino. (Yakoba 4:7) Ono tie, ka oni kidonga kina kuti gaoni ome nisaroni ya; oni kpari fu Yekova tipa undo. Gako toro, nga gu ome nyaki kisusi aome dunduko rogo zegino, rengbe ka fu ome fu roni oni sovura kuti apai na diabese.—Atambuahe 121:2.
Oni Wiriki Nyemuse be agu Awirina Nga AKristano
A wa agude awirika wai ka yugo nyemuse fu aboro be bi avunguyo i niyuguhe fuyo kporo, kinawo a duhe tipa rani dunduko nga aparanga na sosono aboro, ani rengbe arengba ka sonosa gaani nyemuse nikoda ani tirani na kura aKristano. (Yoane 13:34, 35) Nirengo, bangua sunge sa dagba agu akuraha gu dungurati nga ga aKristano amangaha nga ka mbakada gu ba rengbe aboro rogoho nibasasa ka ‘berãpa akurayo ka nyakasa yo kuti nyemuse na kuti wene mangaapai.’—AEbere 10:24.
Agu aboro ‘narungo na ki gbandaka’ rogo gi zegino adunga aboro rogoho na nyemuse re ya, i gbe duna tambuahe tipa ngbatunga gu nyemuse re. (Matayo 9:36) Ani nagia agu apangbanga rogo ga aboro raka nga, gu nyemuse i asonosihe i nasono, rengbe ka dia gu gbegbere aberã kusayo i adu nani mbu yo rukutu ho aboro ayugongo nyemuse ni fuyo ya. Sidu tie, nanyaki gupai nga, agu aKristano dunduko naima kpara gayo raka fu Mbori di gu vovo aboro kugume esuesu naye ku dagba yo!
“Nyemuse Adíga nga Te”
Ziazia Kekeapai naya wee “nyemuse adíga nga te.” (1 AKorindo 13:8) Wai duhe wo? Fugo gu mokedi nangia Pauro napehe fu rani niyaa: “Nyemuse nahi pai ni gbanga ha, ki du na weneringise; nyemuse akpi nga he te; nyemuse aabia nga tihe te, azaraga nga tihe te. Si amanga nga gu pai angba nga ya te, agbata nga gaha pai te, si aerã nga te, si aberã nga gbegberẽpai kuti boro te.” (1 AKorindo 13:4, 5) Si tie ziazia nga, anga gi nyemuse re gbua nga ngbanya bangirise te. Kuba gure, agu aboro nayugoho ima ino gupai i amangaha na ki ima ino gupai a nga, raka na dungu fudifudiapai rogoho, ono tie, i ambunga gi fudifudiapai re si gbarasipa gu nyemuse du yo nani tipa akurayo te. Ngbatunga gu nyemuse re nirengo nga “rengberengbe dada tipa kpamiatise.”—AKorosaio 3:12-14, NW.
Oni wisiginga gu kpiapai nga ga gu paranga degude du Korea yo du garãri 17. Ho ri atona ka mangasunge ni fu Yekova Mbori, gari aborokporo aidanga nani te, sidu, si ki idi ri guari kusayo kporo. Ono tie, kuba gupai nga ri zingi be gipai re, ri akparikpee tipaha, kini mbu Fugo Mbori si aria gari berã. Ngbutuko fuo gupai re, ri atona kaa keka awaraga fu gari aborokporo dedede, kini gumbapa gu ndikidi nyemuse ri adu nani tipa yo. Nikaraga yo pai kuti gi gari nyemuse re, agu akawiiri du ue nga aunvuru furi atona ka wisigo Ziazia Kekeapai na i awere nga agu aKristano naima kpara gayo raka fu Mbori. Nari gbiati gu kawiiri du ri nga unvuru fuko adi gu rengo nga ga Ziazia Kekeapai kugume a. Niyangaraha, bari, nga guko nasogo rengo nikerehe, a’aria sinoko a. Gi degude nga Dezire re akepai ki ya: “Ani dunduko namangi rogatise na kina akuarani aKristano, na gu gaani aborokporo du nikpamiakpamia yo rogo irisombori awere, bangeyo nga 23.” Nangbaa gu diabese naye mbiko nyemuse re!
Oni naida ka sonosa ndikidi nyemuse tipa aboro na ka undo kura aboro i mangihe kinawo? Ka si du wo, oni kpari tie fu Yekova, nga gu boro nga Baenge gu nyanyakipa sino re. Ii, oni di Fugo ko ku ngbaduroniyo, oni kpari tipa ziazia toro, na oni kodi tironi dedede na agu awirinaroni nga aKristano. (Yesaya 11:9; Matayo 5:5) Nairiwo wai si afu ngbarago fu rani ka ino gupai nga, bambeda kumbatayo, gbegbere aboro dunduko nika go, ki mbu kina agu aboro nayugo gu ndikidi nyemuse nga ga aKristano! Nirengo, nyemuse nga gu banguapai nafu ngbarago fu aboro na nasa aboro i naaraka.—Atambuahe 37:10, 11; 1 Yoane 3:14.
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 5]
Kparakpee gbiati wisigo Fugo Mbori nika undo rani ani sonosi ndikidi nyemuse