Tipagine Si Aida Ani Naakparakpee Ti Ni Zanga Piriga?
“Ka oni pirigi nga ti kpara kpe ya. Oni fu tambuahe rogo apai dũ.” —1 Atesaroniko 5:17, 18.
1, 2. Wai Daniere ayugu gupai nga, ko abi gu mamu nga ga kparakpee na nyanyakipaha, na ginipai si amangihe na gako pagume dagbako na Mbori?
GU NEBI nangia Daniere aduna gu sino tiko nga ga kpara fu Mbori bara biata rogo a’uru nibasasa. Ko anikuku kini fu gako akpee barangba gako bangiri bambu nga gu nanazaka kini ngere ku Yerusarema yo. (1 Abakindo 8:46-49; Daniere 6:10) Na zavura ho bakindo arũndiko ni ya ka boro kparinga kpee fu kura boro ya ono fu kina Darayawesa sa nangia bakindo aMadio, Daniere akpanga ti gako kpee tipa kina kandara tooni regbo te. Singia si amoi gako raka ngbapai watadu si amaanga ha te, gi kumba nangia bafukpee dedede fu Mbori re, anapiriganga ti kparakpee fu Yekova te.
2 Wai Yekova abi Daniere? Ho gu maraika nga Gaburere aye ni ka karagapai sa ga kura Daniere kpee sa, ko aringbisipa gu nebi re ya Mbori ‘akpinyemu ko gbe.’ (Daniere 9:20-23) Rogo gu sangbanebi nangia ga Yezekere, Yekova afura tipa Daniere ya ruru kumba nangia ko. (Yezekere 14:14, 20) Vuru agu agarã nasusi, si adu ziazia nga, ga Daniere akpee ambakadi gako ngbanya dagbako na Mbori, nga gu rengopai Darayawesa aima ruga tiko na paha a.—Daniere 6:16.
3. A wa gu pangbangaa du tipa gu mokedi re ayugoho, wai rengbe kparakpee ka undo rani ani kakuti gaani ruru mangaapai?
3 Kparakpee dedede rengbe ka undo rani a ani ru nyanyakii ti regbo a’asada. Nikpiapai, ani wisiginga gupai nadu tipa gu wirina du rimoko nga Harold King, nadu nimokedi rogo gu ringara nga China nga guko i akisi ko kurogo bambukiso nisako tipa agarã bisue. Nitangara ko gupai namangi fuko mbu ko bambukiso yo, gu wirina nga King re ayaa: “Aboro rengbe arengba ka kpara re kusayo ti akuare, ono i arengbanga ka kpara re kusayo ti Mbori te. . . . Sidu, mi anakuko bara biata rogo uru sa ngbadimo gimi bambukiso nga gu nanidu nizakizakihe fu agu aboro nanasusa ngbadimoho, na mi kini kparikpee na fugo re kuari, kini berẽpa Daniere, nga guko Ziazia Kekeapai afura tipa ko. . . . Si nawira ti agu aregbo re, ga Mbori toro anaruga gimi berã kina kuti agu apai ngbaa gbe na ki sa re mi du zezeredii rogo gimi berã. Nairiwo gu ome nga ga toro gbiati wasa kparakpee aye nani fere re!”
4. Gini asanahe tipa kparakpee ani ka wisigoho rogo gi papara kekepai re?
4 Ziazia Kekeapai nayaa: “Ka oni pirigi nga ti kpara kpe ya. Oni fu tambuahe rogo apai dũ.” (1 ATesaroniko 5:17, 18) Nimanga ani apai ringbisihe kuti agi arugute re, ani wisiginga agu asanahe naye re: Tipagine si aida ani moi berã rani ti ni kuti gaani akpee? Gini nduapai duho berani tipa ka kparakpee fu Yekova zanga piriga? Na ginipai si aida ani mangihe ka ani bi tirani wa ani arẽnga ka kpara fu Mbori te mbiko gu ingapai mangi ani he?
Oni Sonosi Gaoni Pabakure Rogo Kparakpee
5. Gini ngbatunga kparakpara pagume dagbarani na Mbori kparakpee aundo rani ani gbia ngbarago behe?
5 Ya mo oni nakpinyemu Yekova berẽpa roni ni bakureako? Wogu ko afura tipa gu iriiripa bakumba nangia Abarayama. (Yesaya 41:8; Yakoba 2:23) Yekova naida ani sonosi gu ngbatunga pagume re dagbarani na ko. Nirengo, ko nayamba rani ani mbedi koyo du ko ni. (Yakoba 4:8) Ya mo si aidanga pa gu yamba rani re sa rani ani berẽ wenengai tipa gu kparakpara mamu nga ga kparakpee fu Mbori du berani tee? Oni binga wai kpakaraha fu boro ni bi gene ka fura na nyanyakipa bamangisunge nga ga irangbii ko, ono ki mbunga gu ambu kusayo nga ga zio bakure na ko! Wa vura duhe wo, Bakusi-zegino dunduko na agu ahe du rogoho nangarasa rani ani mbedi na ko rogo kparakpee ti agu aregbo dunduko ani aida ka kparaha. (Atambuahe 37:5) Pa kpara ani kpee zanga piriga naundo rani ani duna dawedawe pagume dagbarani na Yekova.
6. Gine gu kpiapai nga ga Yesu ayugoho fu rani tipa ‘kparakpee zanga piriga’?
6 Ono tie, si taata ani basapa kparakpee! Pa manga ani apai sa gu fudifudiapai nagbia rani rogo gaani raka rengbe ka gbeberã rani kusayo ka ani amanganga asadatise ka fura fu Mbori ya. Yesu angarasi gako abawiriki i ‘nikparikpee zanga piriga,’ na kinawo a ko anamangaha nitiko. (Matayo 26:41) Wa ko anivura dingiso tiko na sunge tona wiso ki da ku yuru, ko anakpara aregbo akpara tipa ka fura fu gu Bako du ngbangbaturũ yo. Ti kura aregbo, Yesu anaguari “pamanangba wiso” tipa ka kparakpee. (Marako 1:35) Ti kura aregbo, ko anindu kurogo gu ba nanidu nisaha nyemu tipa ka fura yo fu Yekova. (Matayo 14:23) Yesu anambakada apai dedede tipa ka duna regbo tipa ka kparakpee, sidu, kinawo a si aida ani naamangaha.—1 Petero 2:21.
7. Gini ngbatunga apai ka ani bi tirani rogoho si kini idi ani naafura fu gu Barani du ngbangbaturũ yo na a’uru dunduko?
7 Dungu wene aregbo gudu kinaho rogo a’uru nibasasa du fu rani tipa kparakpee nisarani, wa ho ani agbia tirani ni na fudifudiapai, na ho ani agbia a’asada ni, na ho si aida ni ani diberã tipa apai. (AEfeso 6:18) Ho ani agbata arugute ni be Mbori tipa agu apai dunduko nga ga raka, si ziazia nga, gaani pagume dagbarani na ko nika sona. Ka abakure ue kodi beyo kuti gupai kuru sa guni, anga gu ngbanya du dagbayo nika nyaka kisusi gu nidu mbata mbiko gi kodabee re tee? (Asanza 17:17) Kina gu bangisapai re namanga ho ani akido ni kuti Yekova na ki bi gupai nga ko ima undo rani na gu kpakarakpakarapai ani abi tirani rogoho.—2 Pekapai 14:11.
8. Ti gu kpiapai nangia ga Nemaya, ga Yesu, na ga Ana, ginipai wiriki ani he tipa bagizo agu akparakpee ani akparaha nisarani?
8 Nairiwo gu ngbarago rengbe ani ka du nani mbiko Mbori amaanga ngbanda ti bagizo gu kparakpee rengbe ani ka fuhe fuko watadu ka ringbisapa bangehe a te! Nikpiapai, Nemaya akparikpee niipo kukiri mbata fu ko fura fu bakindo aPereso tipa gupai ko aidaha. (Nemaya 2:4, 5) Yesu afu kpee a niguruhe ho ko asana Yekova ni tipa ko fu ome fuko ko zingisi Razaro. (Yoane 11:41, 42) Ono, tipa Ana tigari, “ri [an]akpara kindi bara bangiri Yekova” wa ri aakusa agu apai nadu ngbaduriyo fuko. (1 Samuere 1:12, 15, 16) Agu akpee ani afukaha nisarani si rengbe ka du niguruhe watadu nigbangaha a wa ani aidaha na ringbisihe kuti gupai du tipa rani.
9. Tipagine si aida gupai ti ni nga, rogo gaani kpee fu Yekova, si naida ani kodi taasarimo ko na ka tambua ko tipa agu apai dunduko ko namangihe tipa rani?
9 Gu dungu akparakpee du rogo Ziazia Kekeapai nafura tipa agu atambuahe naye ngbadu aboro yo i afukuhe tipa ga Yekova bakerepa ba rogo zegino na tipa gako iiriwo mangaapai. (Gate 15:1-19; 1 Pekapai 16:7-36; Atambuahe 145) Rogo yuguyugupai, gu mokedi nangia Yoane abi abaakumba 24, nga rengberengbe bange mbedimbedi aKristano rogo gayo aba ngbangbaturũ yo, i nitaasirimo Yekova niyaa: “Mo gaani Gbia nga gaani Mbori, re mo are na dia taarimo na irisa na tandu, bambiko mo nafu ahe dunduko, si adu ho mbiko sangbaro, ki du ni mangimangi he.” (Yugoti 4:10, 11) Ani a na ndupai kina berani tipa ka taasarimo Bakusiahe dedede. Nairiwo gu ngbarago avunguagude nidu nani ho wiriyo atambua yo ni na ngbaduniyo dunduko tipa gupai mangi yo ho funi! Pa berã ani kuriipa gu weneringise Yekova namangihe fu rani na pa yugo ani gaani tambuahe tipaha, nga gene sa dagba agu akuraha rengbe ani rogoho ka mbakada ngbanya gaani akparakpee.
Tipagine Si Aidanga ti ni Ani ‘Pirigi ti Kparakpee Ya’?
10. Ginipai kparakpee amangaha tipa ka nyakasa gaani idapase?
10 Pa kpara ani kpee dedede na nyanyakipaha tipa gaani idapase. Fuo Yesu yugupai na kpiapai tipa gupai si aidaha berani nga ‘kaa kparakpee kindi zanga omerani bati,’ ko asanahe ki yaa: “Ho Wiri boro ka ye ni, ko abi idapase kpoto sende no?” (Ruka 18:1-8) Kakaka kparakpee, nga gu naye ngbadu boro yo, si nasonosa gani idapase. Ho gu iriiripa bakumba nangia Abarayama aagbinza ni na ka diako abatikanga gude fuko ya, ko afura na Mbori tipa gipai re. Rogo ga Yekova karagapai fuko, Yekova asana ko mbata ko ngere kuari yo ku ngbangbaturũ yo ka gida akerekuru, kangia ko arengbe ka gida ra. Fuo gure, Mbori ki kido Abarayama ki yaa: “Kina wo ngbatungaro ka du.” Gine nangia sangbana gipai re? Abarayama “[a]idi pa Yekova, Yekova ki gedi he fu ko ni rurupai [“Yekova ki bi ko nigu boro mangi rurupai,” NW].” (Bambata Pai 15:5, 6) Ka ani kusi agu apai du ngbaduraniyo fu Yekova rogo gaani akpee, na ki idipa agu apai kido ko he tipaha rogo Ziazia Kekeapai, na ki gisangbako, ko anyakasa gaani idapase anyakasa.
11. Wai rengbe kparakpee ka undo rani ani mangipai sa fudifudiapai ki duna diabese?
11 Kparakpee rengbe ka undo rani a ani ru nyanyakii kuti gu kpakarakpakaraapai nakura sa rani. Ya mo agu apai du tipa rani si ima gbera kisusi ka gene adunga berani tipa ka hihe ya? Ziazia Kekeapai naya fu rani wee: “Mo bá ga tindiro ku auru Yekova, ko asóngoda ro; ko aída nga i gbisi ruru boro wa sa te.” (Atambuahe 55:22) Ho ani angera ni bangirani na gupai du nikpakarakpakaraha tipa ani mangi diaberã tipaha, ani rengbe ka wirika gu kpiapai nga ga Yesu. Ko adi yuru naabaha rogo kparakpee nisako mbata fu ko nika sia gu gako abawiriki nanidu 12. (Ruka 6:12-16) Na rogo gu yuru nadu mbata fu kpioko, ko akparikpee kakaka gbe si ki da ti gupai nga, “gako randimo ki du wa kina bakere togoro kure nitotogo ku sande.” (Ruka 22:44) Gine nangia sangbana gako kpee? “[Mbori agi] pako bambiko gako gunde ti Mbori.” (AEbere 5:7) Gaani kakaka kparakpee zanga piriga nika undo rani ani dibe agu apai nafuda rani gbiati agu a’asada ani agbia tirani nani rogo raka.
12. Wai gu mbakadapai du tipa kparakpee ayugo gupai nga, Yekova na nyemu rani tiko wa du ani nibasasa?
12 Gu kura ndupai si aida ti ni ani mbedi na Yekova rogo kparakpee nga, si nasa gupai nga ko mbedi na ani a. (Yakoba 4:8) Ho ani akusa agu apai ni du ngbaduraniyo fu Yekova rogo kparakpee, ya mo ani abinga gupai nga, ko na nyemu ka mangapai tipa agu azingo du ani nani na ka ngera fuo rani rogo nunga tee? Rogo gi gene re, ani kini bi ga Mbori nyemuse rogo kina boro gupai mangi ko ho fu kina boro rani. Gu sunge nga ga degatue kuti agu akpee nibasasa ga Yekova amoyambu afukaha fuko nigu Bayo du ngbangbaturũ yo, ko afunga ha fu kura boro te. (Atambuahe 66:19, 20; Ruka 11:2) Na kurii gure, ko nayamba rani ani ‘bafu agu apai nafuda rani ku auru ko; mbiko ko naberãpa rani aberã.’—1 Petero 5:6, 7.
13, 14. Gini nduapai duho berani tipa ani naakparakpee zanga piriga?
13 Kparakpee rengbe ka ngarasa rani ani du zaaza rogo sunge tungusapai gbaiga na ki ngarasi rani ho gu sakparakpa gbiati gu sogote nga ga aboro aida ni ka sa rani ani mbu sunge tungusapai. (Amokedi 4:23-31) Kparakpee rengbe ka banda rani a be “ga bakitingbanga birĩ.” (AEfeso 6:11, 17, 18) Ho ani asota ni tipa ka diabe agu a’asada du ani rogoho na a’uru dunduko, ani rengbe ka ziotirani kuti sana Mbori zanga piriga tipa ko nyakasi rani. Gu kpia kparakpee Yesu afuhe nakodapa sana Yekova tipa ko “túka rani ti gbegberẽpai [“ti gbegbere boro,” NW],” nga Satana Bakitingbanga.—Matayo 6:13.
14 Ka ani aandu kumbatayo kindi kaa kpara tipa undo ka diabe gu iraira nyemu apai du tirani, ani abi gupai nga, Yekova aundo rani aundo. Ani na gi kidohe re berani: “Mbori . . . ni irarengo, ko aida nga i asadi roni susi gu ka oni rengbe na ni te; ono rago asada ko ambakada gene kura be he a, ya oni rengbe ka hi he.” (1 AKorindo 10:13) Gu mokedi nangia Pauro nitiko aima bi gupai nga, Yekova anangarasa ko angarasa rogo dungu apai nibakiakia. Ko ayaa: “Mi rengbe na manga apai dunduko rogo gu ko nanyakasa re.”—AFiripoio 4:13; 2 AKorindo 11:23-29.
Oni Kpatagara Kuti Kparakpee Kindi ka Oni Vura Kaa Kpa Rogo Kura Apai Vurũ
15. Ginipai rengbe ka manga ka ani ti budungu ti ga Mbori andiko?
15 Tipa Mbori rengbe ka gia gaani akpee na ki mangipai tipaha, si aidanga ani ká agu arugute du rogo Fugo Mbori te. Gu mokedi nangia Yoane akepai ki yaa: “Gu he ka ani ho, ani di he adia be ko, bambiko ani ka kuti gako rugute, ki nimangi agu apai ngba angba bangiriko.” (1 Yoane 3:22) Ono tie, ginipai ka mangi ka ani ti budungu rogo sino rani yo ti ga Mbori andiko? Adamu gbiati Eva aoko tiyo ati Edene yo fuo manga yo ingapai. Ani a, pai wa ngbatunga gure rengbe arengba ka manga rani ani ki oko tirani ti “bangiri Yekova” na ki mbu kparakpee fuko. (Bambata Pai 3:8) Gu babiapai ninaata ata duna inohe mbiko bipai tipa gbanga regbo du rimoko nga Klaus nayaa: “Gupai mi naabihe dedede nga, gu bambatapai agu aboro nanyaga tiyo kusayo ti Yekova na ti gako riigbu naamangaha nga, i nambu kparakpee.” (AEbere 2:1) Wogu si amangi tipa kumba nga José Ángel. Ko nayaa: “Tipa agarã nambedi kuti muambe, mi anakparanga fu Yekova dedede te. Mi abinga tire wa mi arẽ tipa ka fura fuko te, wa mi avura nibi ko kindi nigu Buba du ngbangbaturũ yo vurũ.”
16, 17. Oni funga kpiaapai tipa wai rengbe kparakpee dedede ka undo boro ni dibe gu rungbura nga ga toro.
16 Bete rani rengbe arengba ka bi tirani wa rẽnga ani ka kparakpee te mbiko ani rurungburaa rogo toroyo watadu mbiko ani karaga tirani berewe kurogo manga irairaapai. Ono tie, gi regbo gu re nga boro gu regbo si aida ani gbia mamu be gu mbakadapai du tipa kparakpee. Yona aoro kusayo be gu sunge i afuhe fuko. Ono tie, ‘Yona akpari fu Yekova, be gako imisiri, Yekova ki karagapai fuko; ko akpari Baatoro kpikpi aboro yo [Adisi yo, NW], Yekova ki gi fugo ko.’ (Yona 2:2) Yona akparikpee, sidu Yekova ki karagapai fuko sa gako kpee, na Yona ki hu rogo toroyo.
17 José Ángel a, ko akparikpee kakaka tipa undo. Ko natingida gupai namangi niyaa: “Mi akusi agu apai nadu ngbadureyo fu Mbori na ki hõmbupai beko. Na ko ki undo re. Mi ayanga ka mi arengbe ka karaga tire kurogo rengo yo berewe zanga gu undo nga ga kparakpee te. Mi nakparakpee awere dedede rogo a’uru dunduko, na mi nidu na ngbarago ho regboho ada ni.” Ka ani mbunga pai si ká na ani ti fura fu Mbori zukazuka tipa gu irairaapai mangi ani he na ki sana ko rogo umbasitise tipa ko mbupai fu rani ti ni ya. Ho Bakindo Davide akusi gako ingapai ni, Yekova aima mbupai fuko tipaha. (Atambuahe 32:3-5) Yekova naida ka mbupai fu rani ti gaani aingapai, angianga ka gbarasa ngbangaa fu rani ya. (1 Yoane 3:19, 20) Na kurii gure, gu kpee nga ga agu abaakumba du rogo dungurati rengbe ka undo rani rogo toroyo, mbiko gu ngbatunga akpee nga ga agu akumba re, si na “bakere tandu” ti ni.—Yakoba 5:13-16.
18. Gini kido rengbe ga Mbori amoyambu ka du nani ka i vura inga kusayo ki turu wai vurũ?
18 Gini baagude duho rengbe ka ká fu wirini ka wirini ye fuo ni rogo umbasitise tipa undo fuo manga ni irairapai? Gu sanza nga ga ingiingi paranga nayugo gupai nga, ka ani vura inga ki du tutuurũ, gu Barani du ngbangbaturũ yo na ngbarago tiko ho ani akaraga tirani ni fuo ko. (Ruka 15:21, 22, 32) Yekova nangarasa agu aboro dunduko ingi i kpari fuko, “mbiko ko avú [yo] avu kpaima.” (Yesaya 55:6, 7) Wa vura duhe nga Davide amangi kere dungu aingapai, ko akpari fu Yekova niyaa: “Ako Mbori, mo ye turo sa gi kpetambuahe; [ka] mo oko nga tiro tipa gi kpesarawati ya!” Na ko aya berewe wee: “Nyemu, wiso na bebere uru a, mi nakpara gi kperungo ki nikpari ku ari, ko agía fugore agia.” (Atambuahe 55:1, 17) Gupai re nasa rani ani duna kido nirengo.
19. Tipagine si aidanga ani da ti ni niipo kuti gu digisopai nga, Yekova ima soga gaani pai ya, ka karagapai ayenga niipo sa gaani akpee ya?
19 Ginipai ka ani mangi ka Mbori akaraganga pai nibasa kuti gaani akpesarawati ya? Fuo duhe wo, si aida ani rugutirani na gupai nga, agu apai ani asanahe tipaha, si na ngbanya kuti gupai Yekova akpinyemuhe na ani nafu gu kpee re nirimo Yesu. (Yoane 16:23; 1 Yoane 5:14) Gu bawiriki nangia Yakoba afura tipa bete aKristano nga aguyo Mbori akaraganga pai sa gayo akpee ya mbiko i ‘aasana gbegbere asanahe.’ (Yakoba 4:3) Ngba kura gene, si aidanga ani da nikina ipo kuti gu digisopai nga, wa Mbori akaraganga pai fu rani sa gaani akpee ya, gure nayugo gupai nga, ko ima soga gaani pai te. Yekova rengbe arengba ka mbu gako ruru amoyambu i kpatagara kuti kpee tipa gupai i aidaha tipa bete regbo mbata si nika du ziazia nga ko ima karagapai sani. Yesu ayaa: “Oni [ni]sana he tipa he [kindi], i ki fu he fu roni.” (Matayo 7:7) Sidu, si naida ani “kpatagara kuti kpe kindi.”—ARomo 12:12.
Oni Naakparakpee Dedede
20, 21. (a) Tipagine si aida gupai ti ni nga ani kparikpee zanga piriga rogo gi ‘yangara areme’ re? (b) Ginihe i ka fuhe tipa pa kpara ani fu Yekova na a’auru dunduko tipa gako weneringise arẽnga aboro tipaha ya?
20 Kpakarakpakaraapai gbiati fudifudiapai nakio kina kumbatayo rogo gi ‘yangara areme’ duni ‘gbegberehe’ re. (2 Timoteo 3:1) Na berãpa agu a’asada namanga rani rengbe taata ka nye ku berã rani yo. Ono tie, gu gaani akpee ani akparaha zanga piriga nika undo rani ani moiberã rani fuo agu apai nga ga toro, fudifudiapai, a’asada na gberarago ki vura nimangi rani vurũ. Gu gaani akpee ani afuhe fu Yekova na a’auru dunduko rengbe ka du ni gupai ani aidaha si naasongoda rani.
21 Anga Yekova, nga gu boro “ninagia kpetambuahe,” na sunge beko kisusi tipa ko zanga degatuko kuti gaani akpee te. (Atambuahe 65:2) Ka ani mbunga pai si dingiso rani ani zanga duna regbo ka kparakpee fuko ya. Gu pabakure du dagbarani na Mbori nigu nyanyakipa he du berani. Ka ani ya binga paha gbua taata ya. “Si du tie ani gbisi mbembedi ni erã ku pati gu mbatabakindo nga ga undahe, ya ani di inapai, ki bi undahe si unda rani rogo rago zingo.”—AEbere 4:16.
Gaoni Karagapai Nga Gine?
• Gine ani awirikaha be gu nebi nangia Daniere tipa nyakapa kparakpee?
• Wai rengbe ani ka nyakasa gaani ngbanya dagbarani na Yekova?
• Tipagine si aida gupai ti ni nga ani kparikpee zanga piriga?
• Tipagine si aidanga ti ni ani mbu gu berã nga, ani arẽnga te si mbu rani ani ki he kparakpee fu Yekova ya?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 16]
Nemaya akparikpee niipo kukiri mbata fu ko fura fu bakindo
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 17]
Ana “[an]akpara kindi bara bangiri Yekova”
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 18]
Yesu adi yuru naabaha rogo kparakpee nisako mbata fu ko nika sia gu gako abawiriki nanidu 12
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 20]
Amamu kinaho uru pitipiti tipa ani fu kpee