“Oni Yúgu Gaoni Sanahe Fu Mbori”
“[“Rogo apai dunduko,” NW] oni yúgu gaoni sanahe fu Mbori . . . rogo kpe na zungaditise ni tambuahe.”—AFIRIPOIO 4:6.
1. Da du ani na mamu berani ka fura na ni, na tipagine du gupai re ti ni niʹiiriwoho?
KA SI du nga oni naida ka ndu ka fura na gu bazogo du rogo gaoni ringara rogo gako biroo, ginipai rengbeyo ka gumbaha furoni? Kina agu aboro namangasunge rogo gako biroo rengbe ka karagapai furoni zezeredii ya gene beroni te, si nawiraha nga i idinga ha furoni oni rimi ka fura na kina boro bazogo nzunzu te. Ono tie, gu bakerepa Bazogo kisusi nga Yekova Mbori, nga guko nga Bakerepa Bakindo nga ga haurago ko, gupai du tipa ko, si kia ti gure. Ani rengbe ka ndu fuoko rogo gu ai rago du ani rogoho na ti gu ai regbo ani aidaha. Agu akpee ko aida nani, si nadaada yo du ko ni ti aregbo dunduko. (Asanza 15:29) Gure nga iiriwopai nirengo! Ya mo si aidanga gaani tambuahe tipa gipai re sa rani ani naakparakpee dedede fu Guko i aya tiko “ko nga gu ko ninagia kpetambuahe” tee?—Atambuahe 65:2.
2. Ginipai nyakipaha tipa Mbori idi na ga boro kpee?
2 Ono tie, boro rengbe ka sanahe ki yaa, ‘Gini akpee Mbori aida nani?’ Ziazia Kekeapai nafura tipa he sa nga gu si aidaha tipa Mbori idi na gaani akpee ho si ayani wee: “Zanga idapase ga boro pai arengba nga na ngba bangiri Mbori te, bambiko gu ni naye koyo du Mbori ni gani pai nga ida ya Mbori kina ho, ko nafu mosoro fu agu yo nagbata ko.” (AEbere 11:6) Ii, a wa i afura tipaha rogo gu papara kekeapai nadumbata fu gere, gupai nyakipaha tipa Mbori idi na gaani kpee, si nga idapase. Mbori nagia agu akpee agia nga ga agu aboro nakpara fuko, ono tie si naida i kpari fuko na idapase gbiati ruru mangaapai, na kidu na wene ngbaduse yo ono angianga ningbaya-bangiri-ango ya.
3. (a) A wa agu akpee nangia ga gu ruru amoyambu nadumbata ayugoho, gini ngbatunga afugo rengbe ani ka kodaha kurogo gaani akparakpee? (b) Gaani akpee rengbe kadu rogo gini angbatungaha?
3 Gu mokedi nangia Pauro azungodi agu aKristano nadu ti ragoko ki yaa: “Ka oni ídi nga fu pai si fudi roni wa sa ya; ono [“rogo apai dunduko,” NW] oni yúgu gaoni sanahe fu Mbori . . . rogo kpe na zungaditise ni tambuahe.” (AFiripoio 4:6, 7) Ziazia Kekeapai na badungu akpiapai rogoho nga gu du tipa agu aboro nakpari fu Mbori tipa gayo apai. Bete agu aboro re nga Ana, Eriya, Izikiya, na Daniere. (1 Samuere 2:1-10; 1 Abakindo 18:36, 37; 2 Abakindo 19:15-19; Daniere 9:3-21) Si naida ani pekefuo gayo akpiapai. Oni bi gupai a nga, afugo Pauro nayugo gupai nga gaani akparakpee rengbe kadu rogo angbatungaha nibakiakia. Ko afura tipa tambuahe, nga gu kpee ani afuhe ka yugo gaani tambuahe nani tipa gupai Mbori namangihe furani. Gere rengbe ka ndu sa na sambuohe. Zungoditise nayugopa hõ he na umbasitise na ngba iriiri gene. Na ani rengbe ka sanahe tipa apai, watadu tipa kparakparapai sa. (Ruka 11:2, 3) Gu Barani du ngbangbaturũ yo na ngbarago tiko ka gia gaani akpee ka ani sanako ngba agi agene re.
4. Wa vura duhe nga Yekova ima ino gaani azingo, tipagine si aida ti ni ani sanako asana?
4 Boro rengbe ka sanahe ki yaa, ‘Ya mo Yekova ainongo gaani azingo dunduko mbata fu ani sanako tee?’ Ii, kinawo duhe nirengo. (Matayo 6:8, 32) Wa duhe tie nga ko ima inoho mbata fu ani sanako, tipagine ko aida ti ni berewe ani sanako asana? Oni bingo gi kpiapai naye re: Babagiahe rengbe ka fu gamahe fu agu aboro ninaangbe ahe beko dedede. Ono tie, tipa ka gbia gi gamahe re, si naida agu aboro re nduandu koyo ka diaha. Agu aboro kaa idanga ka ndu ka diaha ya, si rengbe ka yugo gupai nga i aidanga na gu gamahe re te nirengo. Teketeke a, pa zanga ani sana Yekova rogo kparakpee yo rengbe ka yugo gupai nga ani na tambuahe tipa gako gamahe te. Yesu ayaa: “Oni kpári pa he, oni adía ha adia.” (Yoane 16:24) Ngba gi gene re, ani nayugo gupai nga ani nakido kuti Mbori.
Wai Rengbe Ani ka Kpara fu Mbori?
5. Tipagine si aida ti ni ani kpari nirimo Yesu?
5 Yekova amaanga badungu andiko tipa wai si aida ani kpari fuko te. Wa vura duhe wo, si naida ani wiriki wai awirika rengbe ani ka kpara fu Mbori ngba ruru gene, nga gu saki yo pai tipaha rogo Ziazia Kekeapai. Nikpiapai, Yesu ayugupai fu apefuoko ki yaa: “Gu he oni ka nikpari pa ha fu Buba, ko afu he afu fu roni ni rimore.” (Yoane 16:23; gu kekeapai du nibibirihe na nikikindigihe re, ani du kehe wo.) Sidu, si naida ani kpari nirimo Yesu, kini inipa Yesu nigu bangisa gene Mbori afu gako maku ngbaha fu ngbatunga aboro dũ.
6. Wai si aida ani sungu watadu ka ru ho ani akpara ni?
6 Wai si aida ani sungu watadu ka ru ho ani akparakpee ni? Ziazia Kekeapai afuranga tipa wai si aida ani sungu watadu ka ru ho ani akpara ni tipa Mbori rengbe ka gia gaani kpee te. (1 Abakindo 8:22; Nemaya 8:6; Marako 11:25; Ruka 22:41) Gupai nyakipaha nga ka kpara fu Mbori nirengo na kidu na wene ngbaduseyo.—Yoere 2:12, 13.
7. (a) Rogo gu fugoyo nga “Amina” nga gine? (b) Wai i amangasunge nani ngba ruru gene rogo akparakpee?
7 Na ginipai du tipa mangasunge na gu fugo nga “Amina” ti digido kparakpee? Ziazia Kekeapai nayugo gupai nga si nga wene gene kaa digiso gaani akpee ngbaha, gbe, ho ani akparakpee ni gbaiga kuba dungu aboro. (Atambuahe 72:19; 89:52) Gu pa-Ebere nga ʼa·menʹ i asaha nga amina, rogoyo nzunzu nga “nirengo.” Kura buku sa nasakarogo nyakapa pe “Amina” ti digido kparakpee ya i naagumbaha ka “nyakasa agu afugo i nigumbaha mbata fuhe, na ka ida si mangi wa gumbayo ho.” (McClintock and Strong’s Cyclopedia) Rogo gi gene re, wa boro adigiso kpee na gu “Amina” adunga niga ngbanya-bangiri-ango ya, gu boro nafu kpee re nayugo agu apai du ngbaduniyo tipa gupai ni nagumbaha re. Ho gu Kristano nangbembatayo rogo kparakpee adigisoho ni na “Amina,” agu aboro nadegatuyo rengbe arengba a ka karagaha fuoko kinawo ngbaduyo yo watadu na fugoyo kuari tipa ka yugo gupai nga i ima ida naapaha.—1 AKorindo 14:16.
8. Wai rengbe kura gaani akparakpee kadu wa gu nangia ga Yakobo watadu ga Abarayama, na ginipai rengbehe ka yugoho tipa rani?
8 Kura aregbo kinaho Mbori ambu rani ani yugu wai ani abi agu apai ani akpara tipaha na nyanyakipaha. Si naida ani duwa Yakobo, nga guko natakpata na maraika yuru sasasa tipa ka gbia maku. (Bambata Pai 32:24-26) Watadu kura akpakarapai rengbe ka sa rani ani duwa Abarayama, nga guko nasana Yekova bara dunguhe tipa Roto na gu kura ruru aboro narengbe kadu Sodomo yo. (Bambata Pai 18:22-33) Ani rengbe ka kpara kinawo a fu Yekova tipa agu apai duna nyanyakipaha furani, kini sana ko riimburu gako ruru sarangbangaa, weneringise, na inapai.
Ginihe Rengbe Ani ka Sanahe Tipaha?
9. Ginipai si aida si du nga gu banguapai ani amaaberã rani tipaha ho ani akparakpee ni?
9 Oni tingidi gupai Pauro agumbaha ki yaa: “[“Rogo apai dunduko,” NW] oni yúgu gaoni sanahe fu Mbori.” (AFiripoio 4:6) Sidu, ga boro kparakpee rengbe ka koda agu apai dunduko du tipa ni rogo raka yo. Ono tie, gu bambatapai si aida si du rogo gaani akpee yo, si nga gupai Yekova akpinyemuhe. Daniere amoi wene kpiapai rogo gi bangiriba re. Ho aYisaraere ambu ni mbiko gayo ingaapai, Daniere asana Yekova tipa ko inipai fuyo ki yaa: “Ka mo gbisigi nga ragoho ya, mbiko rimoro, Ako gi Mbori.” (Daniere 9:15-19) Ya mo gaani akparakpee nayugo gupai nga pa ziasi rimo Yekova naapa digiso ko gako ringbisapai nga gupai ani amaaberã rani tipaha a wa si adu tipa Daniere?
10. Wai ani aino gupai nga si daada tipa boro kparikpee tipa agu apai nabi kina ni nitini?
10 Ono wa vura duhe wo, si a nga nyanyakipa pai ani sana Mbori tipa agu apai du tipa rani. Nikpiapai, ani rengbe ka kpara tipa Mbori fu dudunguro giarogopaiyo furani nga ga agu apai nga ga toro, a wa bake apapara atambuahe amangihe. Ko ayaa: “Mo fú rugatinapai fere, si mi ka ka kuti ga rugute ti ni; ki berẽ pa ha na kpotore yo dunduko.” (Atambuahe 119:33, 34; AKorosaio 1:9, 10) Yesu ‘afu kpee na asarawati na nyanyaki akpee du na aume fu guko narengbe ka batasa ko bekpio.’ (AEbere 5:7) Nimanga ko ho wo, ko ayugupa nyakapa gbata ome ho boro ambu ni be kerepai watadu be asada. Ho Yesu ayugu kpia kparakpee ni fu gako abawiriki, ko akodi gupai kurogoho du tipa boro nitini, wa ngbatunga gu nga mbupai ti aingapai naapa gbia riahe na aʹuru dunduko.
11. Wai rengbe kparakpee ka undo rani ka ani tinga kurogo asada ya?
11 Rogo gu kpia kparakpee re, Yesu akodi gupai kurogoho nga: “Ka mo ngbé nga fu rani ku mbata yo sa asada ya, Ono mo túka rani ti gbegberẽpai.” (Matayo 6:9-13) Ko afu rugute kusa ki yaa: “Oni ngére ki nikpari, oni ka rima ku rogo asada.” (Matayo 26:41) Kparakpee nga nyanyakipa pai ho du ani ni ngba asada. Asada rengbe ka gbia rani basunge yo watadu sukuru yo nga gu rengbe ka sa rani ani mbu gu bangua arugute nga ga Ziazia Kekeapai. Agu aboro angianga aDezire Yekova ya rengbe ka yamba rani ani koditirani naayo rogo gu mangaapai arunga Kristano mangihe ya. I rengbe ka sana rani ani mangi gupai nakuo ga Mbori bangua arugute. Ti ngbatunga agu aregbo re, si naida ani pekefuo ga Yesu rugute, nga ka kparakpee mbu gupai re koyo kindi, na ka kpara ti gu regbo du ani barabangiri asada, kini sana Mbori ka ko mbunga rani ani ti kurogo gu asada re ya.
12. Gini apai naye na bakabangirise rengbe ka sa rani ani akpari fu Yekova, na ginipai rengbe ani ka maabangirani koyo du ko ni tipaha?
12 Badungu akpakarapai na abakabangirise nafuda ga Mbori amoyambu areme. Kere kaza na rungo ngbaduseyo nigu bakere apai naye na bakabangirise fu badungu yo. Gu mangaapai nga ga zuũ du pati rani nasa gupai nga aboro niraki na kina gunde. Zingo marã nasaha nikpakarapai fu badungu aboro tipa i gbia guhe nika songoda yo i naaraka. Nairiwo gu pa wasa ngaha nga Yekova nadegatuko adega sa agi apai gako amoyambu asanako tipaha re! Atambuahe 102:17 nafura tipa Yekova kini yaa: “Ko agia gu kpetambuahe nga ga aboro ngera vurũ, ko apayasi nga pa gayo kpetambuahe te.”
13. (a) Gini apai nabi kina boro nitini rengbe ni ka kpara fu Mbori tipaha? (b) Oni gumba kpiapai sa nga ga ngbatunga gu kparakpee re.
13 Nirengo, agu apai dunduko rengbe kadu na ome kurii gaani sunge fu Yekova watadu gaani pagume naako rengbe kadu ni agu apai rengbe ani ka kodaha kurogo gaani kpee. (1 Yoane 5:14) Ka si du nga oni naida ka manga rogatise, na ka gbia sunge-marã watadu ka kiiso gaoni sunge tungusapai, ka oni dunga na ndundu tipa ka kpara fu Mbori tipaha ya, kini sanako ko nungusi roni. Nikpiapai, degude sa Philippine yo aida ka mangasunge tungusapai ti aregbo dunduko. Ono tie, sunge-marã adunga beri ri aamangaha tipa ka undo tiri nani te. Ri nayaa: “Rogo kura Rago Nzengu sa, mi akpari fu Yekova tipa kina mangasunge nazakigene. Kusa nikina gu uru re, ho mi aatungusapai ni, mi afu buku fu wiri degude sa. Nigupai mi ainongo nga si amanga ya, gu wiri degude re aya fere: ‘Gu bambatapai si aida mo mangihe wiso Rago Sa Sunge nga ka ye kurogo gaani sukuru.’ Mi asana ri ki yaa, ‘Mi ye ka manga gine?’ Ri asakirogoyo ki yawee sunge kina yo i aida boro tipaha nikina ipiipihe. Mi andu koyo na i ki di re tipa gu sunge re nibasa. Agi apai re amangi dunduko nikina ipo.” Badungu aDezire Yekova rogo zegino dunduko ngbatunga agi apai re amangi tipa yo. Sidu, ka oni dunga na ndundu ka sana Mbori tipa agu apai oni aidaha ya!
Na Ho ka Ani Mangi Ingaapai?
14, 15. (a) Tipagine si aidanga ti ni boro zanga kparakpee fu Yekova ya, ka ni vura manga kina ingapai vurũ? (b) Kupati gu kparakpee boro afuhe nitini, ginihe berewe rengbe ka undo ni ni saberã ni ti gani ingapai?
14 Wai rengbe kparakpee ka undo boro ho ni namangi ingapai ni? Bete kura aboro nga aguyo namangi ingapai aidanga ka kpara fu Mbori te mbiko zee. Ono tie, anga si nga gu wene diaberã si aida boro mangihe te. Ani yugunga ha na kpiapai: Boro-nunguro ima ino gupai nga, ka ni ingi, ni rengbe arengba ka sana kura aboro tipa i yugu gene funi. Ono ginipai ka mangi, ka gu boro-nunguro ingi re amanga kina ndundu ka sana aboro mbiko zee? Si rengbe ka ye na kina gberango funi! Teketeke a, gu boro mangi ingapai na kidu na kina zee ka kpara fu Mbori tipaha, ni rengbe arengba ka mbu kumbatayo nikerehe. Ka zee kanga na boro ti fura na Yekova mbiko nimangi ingapai ya. Nirengo, Mbori nayamba agu aboro dunduko namangi bakere ingaapai i kpari fuko. Gu nebi nangia Yesaya angarasi agu aboro-ingapai nadu ti ragoko tipa i kpari fu Yekova, “mbiko ko avú . . . [yo] avu kpaima.” (Yesaya 55:6, 7) Rengo ngaha nga, si naida boro mbakadi kpotoniyo mbata ni nika ‘zungodipa ga Yekova wene ngbanyaa,’ ki saberã ni nzunzu ti agu aingapai ni amangihe.—Atambuahe 119:58; Daniere 9:13.
15 Ho boro namangi ingapai ni, kparakpee nga nyanyakipa pai a tipa kura ndupai berewe. Gu bawiriki nangia Yakoba afura tipa gu boro naida undo rogo toroyo ki yaa: “Ni yámbu ga kanisa abaakumba i ki kpari [ku] auru ni, . . . Gbia atúmba ni ku ari.” (Yakoba 5:14, 15) Rengo ngaha nga, si naida boro kusi gani ingapai nitini fu Yekova rogo kparakpee yo, ono ni rengbe arengba a ka yamba abaakumba i kpari kubani. Si nika undo ni ni karaga gani pagume na Yekova berewe kubaha.
Akaragapai sa Akparakpee
16, 17. (a) Wai Yekova akaragapai sa akparakpee? (b) Gini apai namangi nga gu nayugo gupai nga kparakpee na sunge tungusapai, si nandu kina sa?
16 Wai Mbori akaragapai sa akparakpee? Ko rengbe ka karagapai sa agu akuraha nikina ipo na si kidu ziazia. (2 Abakindo 20:1-6) Agu akuraha rengbe ka dia gbanga regbo na gaha karagapai kidu nikpakarakpakaraha ka inopaha. A wa gu ga Yesu kpiapai nadu tipa gu dekurugbo naakpara na aʹuru dunduko fu basapungbangaa ayugoho, si naida ani naakparakpee dedede. (Ruka 18:1-8) Ono tie, ani rengbe kadu naa kido nga ka ani kpari ringbisihe kuti gupai Mbori akpinyemuhe, ko agumbanga gupai furani nga: “Ka mo fudinga re ya” te.—Ruka 11:5-9.
17 Ga Yekova aboro aima bi wai ko akaragapai sa akparakpee bara dunguhe. Gere aima yugotihe nirengo ziazia ba gaani sunge tungusapai yo. Nikpiapai, awirina ue ni adee aakparaka agu abuku du mburuhe rii Ziazia Kekeapai rogo gbaria Philippine yo. Ho i afu keke kpewaraga ni fu kura dee, kina aume nauka bangiiri yo. Ri ayaa: “Nigi yuru nisusi re, mi nikpari fu Mbori ko kedi boro ni ye ka yugo Ziazia Kekeapai fere, na mi naberãha nga gere nga karagapai kuti gu gimi kpee re.” Tingbafuo gu regbo re, gu dee re atona kaa ndu kupati agu adunguratise nga ga aDezire Yekova tii Bambu Kindo yo. Rogo kura rago Asia yo, wirina sa aagunde agunde ka tungusapai fu agu aboro nadu rogo agu abambu nadu na badungu avuruhe yo, nga gu ababandarago abandaha nyanyakii. Ono wa si avura duwo, ko akpari fu Yekova, ki gbia ngara, na ki rimi ku ndugu yo. Ko angoka ngbadimo sa, na paranga dee ki kuru yo. Ho ko agumba ndu gupai ni ko aye ti ni, ri ati nikina kpee. Ri ape gupai nga ri aima digo ningere tipa aDezire Yekova na kini kpari fu Mbori tipa ko undo ri ri biyo. Gu wirina re aundo ri na ngbarago tipa ri naakoda tiri na gu dungurati nga ga aDezire Yekova nadu rogo gu dagbarago re.
18. (a) Ho Mbori akaragapai ni sa gaani akpee, ginipai si aida ani mangihe? (b) Gine rengbe ani ka kido tipaha ho ani akpara ni ti agu aregbo dunduko ani aida undo?
18 Nirengo, kparakpee nga iiriwo gamahe. Yekova ima mbakada tiko tipa ka gia gaani akparakpee na tipa ka karagapai kuti ni. (Yesaya 30:18, 19) Ono tie, si naida ani nimakia apai amakia tipa ka ino wai Yekova akaragapai sa gaani akparakpee. Si arengbanga kadu ti aregbo dunduko kina wai ani aberãha te. Wa vura duhe wo, ho ko akaragapai ni sa gaani akpee, ka bangirani gonga ti fu tambuahe fuko na ka sambuo ko ya. (1 ATesaroniko 5:18) Kurii gure, oni naatingida ga Pauro rugute ti aregbo dunduko, nga gu nayaa: “[“Rogo apai dunduko,” NW] oni yúgu gaoni sanahe fu Mbori . . . rogo kpe na zungaditise ni tambuahe.” Ii, oni naakpara fu Mbori ti agu aregbo dunduko oni aida undo. Ngba gu gene re, oni aino nga rengo du Pauro agumbaha nibipa agu aboro Mbori akaragapai sa gayo akpee, ho ko ayani: “Gu zereda nga ga Mbori nagasi rugatinapai dunduko, si abánda kpotoroni yo na gaoni berã.”—AFiripoio 4:6, 7.
Oni Rengbe ka Karagapai Sa Agi Asanahe Re?
• Gaani akparakpee rengbe kadu rogo gini angbatungaha?
• Wai si aida ani kparikpee?
• Gini bangua apai rengbe ani ka kodaha kurogo gaani akpee?
• Tipagine si aida boro kparikpee ti ni ho mangi ni ingapai ni?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 29]
Gu kparakpee naye ngbaduse yo naundo rani ani dibe asada
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 31]
Ani nayugo gaani tambuahe, agu apai du ngbaduraniyo, na gaani asanahe fu Mbori rogo kparakpee yo