Wirika Gu Bipai Duwa Ga Kristo Tipa Kiopase

‘Gu boro nakpinyemu kadu nibahe dagbaroni, ni du nigaoni moyambu.’—MATAYO 20:26.

1. Gine nga gu bipai nga ga aboro zegino tipa kiopase?

MBEMBEDII pati gu ga aEzipeto bagbata nangia Tebisi mbata (du awere nga Karnak), du baturoho wa akirometere 500 ku sudiyo ti Kairo, kpia Faro Amenehotepi gu Biata ko gu duho i amehe du basonaha nga ametere 18. Boro arengbanga ka ngana gu banaru kpiahe re ki zanga bi tini tooni ti ni te. Zanga kapa, i ame gi kpiahe re tipa ka ba iriwo bazogo ti aboro nani, nigu kpia kiopase nga ga aboro zegino, nga ka sa boro bibi ni du nibakere he na pani ki kii a gbe a wa rengbehe kadu na ki sa kura aboro i bi tiyo nikina kungbo ahe gbua.

2. Gini kpiapai Yesu amoihe fu apefuo ko, na gini asanahe si aida ani sana tirani nani?

² Oni binga gu kparakparapai du dagba gi bipai nga ga kiopase re na gu Yesu Kristo ayugupaha fu aboro. Wa Yesu avurangia ‘Gbia na kidu a ni Bayugupai’ fu apefuo ko, ko ayugupai fuyo ya pa boro nakio ho ni amangasunge ni fu akurani. Rogo gu uru nangia yangara ga Yesu a’uru raka auru kpotosende, ko ayugukpia manga gupai ko ayuguhe nizunda ko ndu gako abawiriki. Nairiwo gu mangaapai nangia ga umbasitise re! (Yoane 13:4, 5, 14) Ka ndusunge fu aboro watadu aboro ndusunge fu roni, ginigu ngbaa tironi gbe? Ya mo ga Kristo kpiapai nazingisa nyemupai rogo roni yo oni du na nyemu ka umbasi tironi wa kina ko? Awere tie, ani wisiginga ga Kristo bipai tipa kiopase nga gu dukia ti gu bipai rengbe na arago dũ rogo zegino.

Ani Ne gu Bipai Nga ga Zegino Tipa Kiopase

3. Gini kpiaapai nga ga Ziazia Kekeapai nayugo gu gbegbere sangbanapai naye fu agu aboro naaida aboro naataasa arimoyo?

³ Dungu kpiaapai gu duho rogo Ziazia Kekeapai nayugo gupai nga, gu bipai nga ga zegino tipa kiopase nandu na boro sa kina gberango. Oni berẽnga pa gu iraome nangia Amana, nangia kikiipa kumba ngbangaa kua Bakindo aPereso yo ti rago Esetere na Morudekai. Gu kere nyemu taarimo nadu ti Amana andu na ko sa payasipase na kpio. (Esetere 3:5; 6:10-12; 7:9, 10) Na ginipai namangi tipa gu iraruko nangia Nebukadenesara, nga guko Mbori apoposi ko ho gako zogarago aduni na bakere ome behe kisusi ? Ko agumba gako iraira aberã tipa gu bipai nga ga kiopase rogo agi afugo naye re: “A nga gere nga gu bakere Babera, nga gu mi adua be gu nyaka nga ga gi ome wa ga bakindo kporo na tipa gu taarimo nga ga worimore, te?” (Daniere 4:30) Fuo gure, gu kura iraruko angia Erode Aguripa gu Bambata ko, nga guko naidipa gu taarimo ko arẽnga nani ya kuba fuhe fu Mbori. ‘Agbirẽ ari ko ko ki kpi.’ (Amokedi 12:21-23) Pa kpa agi akumba re dunduko ti ino pai tipa ga Yekova bipai tipa kiopase andu na yo kuti payapaya tigo kusayo ti zogarago.

4. Da du kugii gu sino rukoo nga ga zegino?

⁴ Ruhe aru fu rani ani mangisunge na gaani raka ngba gu gene nika ye na wene rimo gbiati irisa fu rani. Ono, wa vura duhe wo, Bakitingbanga nabi gene abi ka mangapai na gi nyemupai re ka sonosa gu sino nga ga rukoo rogo rani yo, nga gu sino nayugopa gu bakere nyemu pagbia du tiko. (Matayo 4:8, 9) Ka bangironi ya gonga ti gupai nga, ko nga “mbori gi zegino re” ya, na ko ima diaberã ka sonosa gako aberã herẽ auru kpotosende. (2 AKorindo 4:4; AEfeso 2:2; Yugoti 12:9) Wa duhe nga aKristano ima ino mburu ngbatunga agu aberã re, i nane gu bipai nga ga zegino tipa kiopase.

5. Ya mo agu apai aboro amangaha na diabese, pa worimo boro, gbiati kumuko naye na nyenye ngbarago fuyo nirengo? Oni sakinga rogoyo.

⁵ Berã sa dagba agu akuraha Bakitingbanga aurugoho nga, pawo rimo boro rogo zegino, sambuo aboro rimoni, kumuko, ya si nigu yangara ahe naye na ngbarago fu boro nibasa. Ya mo si nga rengo? Ya mo agu apai boro amangaha na diabese, pa worimo boro, gbiati kumuko ni agu apai nafu ngbarago funi rogo raka? Ziazia Kekeapai naruga rani tipa ka ngbatunga agu aberã re nanginga rani ya. Gu tatamanatatamana Bakindo nangia Soromo akepai ki yaa: “Mi ki bi asunge dunduko na tatamana mangapai, ya si nakura be kpi boro ga kurani apai. Gere a nga kina kungba pai na wa pa peka fuo yuge.” (Batungusipai 4:4) Dungu agu aboro nafu tiyo tipa kadu ni abaworimo rogo zegino rengbe ka gumbaha nigayo rengo nga, agu arugute nga ga Ziazia Kekeapai ga Mbori toro adu kugiipa kehe re, si nga kina rengo. Boro sa dagba agu aboro re nga gu kumba nafu tiko ka gbaka kpia ũnduge na ki mbakadihe na ki asadi nduge nani, nga gu ũnduge nandu na aboro ku kpakpu diwi yo. Ko ayaa: “Mi amangisunge nyanyakii gbe na ki da nibangbasia boro-sunge rogo gupai mi aamanga. Ono, wa si avura du wo, mi adoga tire adoga gbua, watadu kaa manga kungbo sunge adunga undo ti ni ya, mbiko si afunga nyenye ngbarago fere gbiati zereda nga ga berã te.”a Gu bipai nga ga zegino tipa kiopase, singia si tipa sunge bagaahe, ambaro, watadu agu apai nafu wasa, si ayenga na nyenye ngbarago fu boro te.

Gu Kiopase Boro Agbiaha be gu Sunge Nyemuse Afõni Ni Mangihe

6. Gine nayugo gupai nga, aYakoba na Yoane aduna iraira bipai tipa kiopase?

⁶ Gupai namangi rogo ga Yesu raka nayugo gupai ndikidi kiopase akodaha. Yesu gbiati gako abawiriki andu nunguro ku Yerusarema yo tipa gu Pumbo Susiri nangia ga 33 F.B.K. Wa i aandu gene, awiri unduru-na Yesu ue, nangia Yakoba na Yoane ayugu iraira bipai tipa kiopase. I akedi nayo ri ndu ka sana Yesu na gi sanahe re: “Mo ásia ha ya agi awire du ue re, i sungu gu ni sa ku kumbabero, na gu ni sa ku garebero, rogo ga ngbi.” (Matayo 20:21) Dagba aYuda, pa sungo boro ku kumbabe guni yo nadu na pagbia beni watadu ku gerebe ni yo, angia pa irisa. (1 Abakindo 2:19) Nibakere nyemu pagbia, Yakoba na Yoane asanahe tipa gu ba paha adu kuari gbe, nga gu ba i arẽnga tipaha ya. I aida ka yawee rẽ yo arẽ na agu aba nga ga pagbia re. Yesu aima rugatiko na gupai i aaberãha mbata fu gu regbo re sidu, ko ki gbia mamu be gupai re ka rugusa gayo iraira bipai tipa kiopase.

7. Wai Yesu aringbisipa gu gene nandu na boro sa gu ndikidi kiopase nga ga aKristano?

⁷ Yesu aima ino gupai nga, rogo gi zegino nga ga rukoo re, gu boro i abi ni nga ni nga bakerepa boro, ni nga gu boro du kura aboro kutii gani arugute na ni kini zinahe fuyo, na ni nata noka kina beni gbua, aboro ki guari nibasa ka manga gu gani apai dunduko ni akpinyemuhe. Ono tie, dagba apefuo Yesu, gu sunge boro amangaha niumbasitise, si nakiiso pani. Yesu ayaa: ‘Gu boro nakpinyemu kadu nibahe dagbaroni, ni du nigaoni moyambu. Guni nakpinyemu kadu mbatayo fu roni, ni du nigaoni kanga.’—Matayo 20:26, 27.

8. Padu boro ni moyambu nayugo ginipai, na agini asanahe rengbe ani ka sana tirani nani?

⁸ Gu fugo Giriki i asaha herẽ nga “moyambu” rogo Ziazia Kekeapai, si tipa gu boro nafu tini zanga nyomoro ka mangasunge tipa akurani kakaka. Yesu aayugo nyanyakipa pai fu gako abawiriki: Pa zina boro he fu akurani i mangipai, akiisonga pa gu boro nazinahe re te; pa ndu boro sunge fu akurani ho nyemuse afõni ni nakiiso pani. Oni sananga tironi ki yaa: ‘Ginipai ka mi amangihe wa ka i aya mi nangia Yakoba watadu Yoane? Ka mi agirogo gupai nga, ndikidi kiopase naye be ndusunge fu aboro mbiko gu nyemuse nafõ rani?’—1 AKorindo 13:3.

9. Gini kpiapai Yesu amoihe rogo gako mangaapai na kura aboro?

⁹ Yesu ayugu gupai fu gako abawiriki nga, gupai sigira aboro zegino ho nikpiapai fu aboro tipa kiopase, si kia ti gu kiopase ko amoi kpiaha. Yesu adunga na gu sino berã nga ga kiisotise fu agu aboro ko anandusunge yo watadu ka sa yo i bi tiyo wa payo adu kusende ti gako te. Ngbatunga riko aboro dunduko, akumba, adee, na agude, airakumuko, rungorungo aboro, na agu aboro nadu na pagbia beyo, kodihe na agu aboro-ingapai aboro aima ino yo, i anagundenga ti sungo na ko te. (Marako 10:13-16; Ruka 7:37-50) Dedede, aboro naadunga na zerangbaduse fu agu aboro du rurungburaa rogo kura apai te. Yesu adu tigako kia. Wa gako abawiriki avura nimangi apai ti kura aregbo zanga berã tipaha mbata na kini popoi dagbayo, ko anayugopai fuyo nizerangbaduse, kini yugu gupai fuyo nani nga ko angia boro umbasitise nibayee boro nirengo.—Zekaraya 9:9; Matayo 11:29; Ruka 22:24-27.

10. Wai ga Yesu raka naabaha ayugupa ndusunge tipa kura aboro zanga gbangbati?

¹⁰ Gu kpiapai zanga gbangbati gi kikiipa Wiri Mbori re amoihe, nayugopai tipa ndikidi kiopase. Yesu ayenga ku auru kpotosende tipa aboro mangisunge fuko te, ono ko aye tipa ka ndusunge aboro, kini husi “ngbatunga akaza dũ” na kini kusi adaimona ti aboro. Wa ko anivura mbu ti kura aregbo na kini idi kadu na regbo tipa ka ongoda, ko anamaa gu zingo nga ga kura aboro ti aregbo dunduko mbata fu gako, kini asadi tiko kindi ka ndu ka fu wasa fu aboro. (Marako 1:32-34; 6:30-34; Yoane 11:11, 17, 33) Gu nyemu aboro nadu tiko asa ko ko undo aboro rogo toroyo, kini ndu nunguro nga dungu akirometere bangiri agu agene nadu na nvutu ka tungusa gu wene pangbangaa nga ga Kindo. (Marako 1:38, 39) Zanga kapa, Yesu abi pa ndusunge fu kura aboro ninyanyakipa pai.

Oni Wiriki Manga gu Umbasitise Nga ga Kristo

11. Gini asino i aidaha be agu awirina i nasia yo i mangisunge ni ababiapai rogo dungurati?

¹¹ Rogo digido agu agarã nangia ga 1800, ti gu regbo i aasia akumba tipa i mangisunge ni agu ababiapai naata ata ka ndusunge tipa agu azingo nangia ga ga Mbori aboro, i anyakasipa gu ruru sino berã si aida agu aKristano nga ababiapai sonosihe. Kuti sangba gu magazini nangia Zion’s Watch Tower (Ngbaõbambu Sinziri Nga ga Siona) nangia ga Mbirinvuo ti rameru 1, rogo 1894, agu akumba i aida yo angia “bayee aboro, tipa i ka sa tiyo ni aboro rukoo . . . duna umbasitise nga ga berã, agbatanga gene ka tungusa sangbariyo yo ya, ono nika tungusapa Kristo, angianga ka yugo gayo inohe ya, ono ka yugo Fugo ko a wa duhe nitaataha na gaha ome.” Si tie ziazia nga, si aidanga ndikidi aKristano gbata agu asunge nga ga ngera kurii apai tipa ka gbia gupai du bakere nyemuhe tiyo watadu tipa rimoyo naawo, tipa ome, watadu ka ye na kura aboro kutii gayo arugute te. Gu babiapai nga boro umbasitise nabanda gupai ku berã ko yo nga gako asunge nga “wene sunge,” angianga si natumba pako kuari ka ye na taarimo fuko ya. (1 Timoteo 3:1, 2) Si naida abaakumba gbiati amoyambu-undo dunduko mangi bakere asadatise ka ndusunge kura aboro niumbasitise na kini ngbembatayo rogo manga ziazia asunge, kini moi wene kpiapai fu kura aboro i wirikihe.—1 AKorindo 9:19; AGaratio 5:13; 2 Timoteo 4:5.

12. Gini asanahe rengbe tipa agu aboro nagbata mamu ka gbia asunge rogo dungurati naasana tiyo nani?

¹² Agu awirina dunduko nagbata amamu ka manga kura asunge rogo dungurati rengbe ka sana tiyo ki yaa: ‘Mi nagbata gene tipa ka ndusunge kura aboro, watadu mi na nyemu aboro mangisunge fere? Mi na nyemu ka manga gu sunge nafu undo fu aboro ono kura aboro akparianga ha niipo ya?’ Nikpiapai, si rengbe kadu nga paranga kumba na nyemu ka manga gumbapai rogo gu dungurati nga ga aKristano ono kidu adu dindikodindiko ka undo sosono aboro. Si rengbe kadu nga ko nagbia ngbarago be sungo na agu awirina duna amamu ngerakuriisunge beyo rogo dungurati ono ka ko adunga na nyemu tungusapai ya. Si adu niwenepai ka ngbatunga gu paranga kumba re sana tiko ki yaa: ‘Mi moiberã re gbe kina tipa gu papara ga Mbori sunge nasa re aboro ini re gbiati gu naye na taarimo fere? Mi namanga asadatise nyanyakii tipa kina rimore naawo dagba ga akuare?’ Pa gbata boro taarimo tipa tini nirengo nga gu sino berã duwa ga Kristo te.—Yoane 5:41.

13. (a) Wai rengbe gu kpia umbasitise nga ga babiapai ka mangapai na kura aboro? (b) Tipagine rengbe ani ka ya ti ni wee umbasitise, watadu du nibayee boro rogo berã ni gupai du nidingisoro fu Kristano ni mangihe?

¹³ Ho ani amangasunge ni nyanyakii ka wirika manga gu umbasitise nga ga Kristo, si nasa rani ani ndusunge fu kura aboro. Oni kparianga gu kpiapai nangia ga gu babiapai nga ga dungu aringara ko naawisigo gu sunge nangia ga kura be-basunge sa nga ga aDezire Yekova. Wa ga gi babiapai regbo re avura hi be asunge, ko aru ka undo paranga wirina naasota ka mbakada gu masini nga ga rungo abuku. Gu wirina re ayaa: “Kina ngbare nazere! . . . Ko aya fere wee ko amangisunge mbata ti masini Beteere yo wa kina gure ho ko aduni niparanga, na ko natingidapa wai si anikpakara ti kura aregbo ka mbakadaha. Ani akodi berani na ko ka mangasunge ti gu masini re tipa gbanga regbo wa ko avura du na kura nyanyakipa asunge beko ka mangaha vurũ. Gupai re aima iriwo tire nirengo.” Gu wirina re awere nga babiapai rogo be-basunge nga ga aDezire Yekova, ko natingidapa gu mangaapai nga ga umbasitise re atingida kindi. Ka ani ya binga tirani nga kii parani akio kisusi ba manga gu sunge du paha kusende ya. Kuba gure, si naida ani “umbasi gani berã.” Gupai re nidingisoro fu rani ani mangihe. Si nga papara gu ‘vovo borose’ si aida Kristano ukadihe.—AFiripoio 2:3; AKorosaio 3:10, 12; ARomo 12:16.

Gu Gene Rengbe Ani Ngbaha Kadu na gu Bipai Duwa ga Kristo Tipa Kiopase

14. Wai pa berã ani kuriipa gaani pagume dagbarani na Mbori na dagbarani na akuarani aboro narengbe ka undo rani ani sonosi gu ruru bipai nga ga kiopase?

¹⁴ Wai rengbe ani ka gbia gu ruru bipai du tipa kiopase? Gene sa dagba agu akuraha nga ka berãkuriipa gaani ngbanyaa dagbarani na Yekova Mbori. Gako taarimo, ome, na tatamana natumba ko kuari gbe ti gu inohe nga ga aboro nga kungbo ahe gbua. (Yesaya 40:22) Pa berã ani kuriipa gaani pagume dagbarani na akuarani aboro naundo rani a ani sonosi umbasitise nga ga berã. Nikpiapai, ani rengbe ka susa kura aboro rogo kura apai, ono si rengbe kadu nga i nga abangbasia rogo gu papara raka nyakipaha kisusi, watadu akuarani aKristano na agu asino beyo adunga berani ya. Ka pe rengo, dungu agu aboro kii payo bangiri Mbori, i amanganga asadatise ka gbarii kura aboro te mbiko i nga bayee aboro kidu na umbasitise.—Asanza 3:34; Yakoba 4:6.

15. Wai gu kakuti ruru mangaapai nga ga ga Mbori aboro ayugo gupai nga, boro ho duna ndupai beni tipa ka bi pa tini kuari kisusi akurani te?

¹⁵ Agu apangbangaa namangi tipa aDezire Yekova ho i aduni rogo asada tipa gayo idapase, si nayugo gipai re wenengai nga wo duhe. Dedede, agu awirina rengbe aboro zegino ka bi yo nga i nga kungbo aboro gbua, i ninaakakuti gayo ruru mangapai fu Mbori ho asada ningaria ni. Pa berã ani kuriipa ngbatunga gu kpiaapai re rengbe arengba ka undo rani ani nye ni aboro umbasitise na ka yugopai fu rani ka ‘ani berẽnga pa tirani susi gu rengbe ya.’—ARomo 12:3.b

16. Wai rengbe agu aboro dunduko du rogo dungurati ka wirika gu ngbatunga kiopase Yesu amoi kpiaha?

¹⁶ AKristano dunduko, aparanga na sosono aboro, si aida i gbata agene ka sonosa gu bipai tipa kiopase duwa ga Kristo. Dungu asunge du rogo dungurati si aida i mangihe. Ka rago gberenga tironi ka i yambu roni oni ndu ka manga gu sunge paha awira wa si kusende ya. (1 Samuere 25:41; 2 Abakindo 3:11) Avunguagudee, oni nangarasa rukutu awironi na gu sosono yo i mangi agu asunge dunduko na ngbarago i afuhe fuyo i mangihe, singia si tii Bambu Kindo yo, watadu ba bakere adunguratise yo? I nabi roni oni kini mangi agu asunge du paha kusende? Wirina sa nga guko namangasunge awere rogo rii-basunge nga ga aDezire Yekova rogo zegino natingida gu kpiapai zukazuka avunguko amoihe. Ko ayaa: “Gu gene i anamanga sunge giriso Bambu Kindo ngbaha watadu ba bakere dunguratise, ayugu gupai fere nga i anabi gu sunge re na nyanyakipaha. I anafu tiyo dedede ka manga agu asunge nanafu undo fu dungurati watadu fu awirina, zavura gupai nga, pa agu asunge re adu niumbaha vurũ. Gi gayo sino berã re undo re mi idipa ngbatunga asunge dunduko nga gu i afuhe fere Beteere herẽ.”

17. Rogo gini agene agu adee nga aboro umbasitise narengbe ka ye na amaku fu agu aboro du rogo dungurati?

¹⁷ Tipa ani peresi gu nyemupai nga ga kura aboro mbata fu gaani, Esetere nga wene kpiapai fu rani, nga gu dee nada ni Nakindo rogo ga aPereso Ngbii rogo gu bisue kama agarã M.B.K. Wa ri avura kaa raka ngbangaa kua bakindo yo, ri aduna nyemu ka maa gari raka ngbapai tipa ka batasa ga Mbori aboro nigu mangapai nadu na ngbanyaa na gupai Mbori akpinyemuhe. (Esetere 1:5, 6; 4:14-16) Zanga bipa agu apai nga ga mosoro du tipa agu adee nga aKristano du areme, i rengbe arengba ka yugo sino wa kina gu nangia ga Esetere re ningarasa yo agu aboro duna bakere gberarago tiyo, nindu yo ka biko agu aboro duna akaza, nitungusa yo pai, na kini mangiapai kina kubani sa na abaakumba. Nairiwo gu maku ngbatunga agu awirinarani nga adee re aye nani fu agu aboro du rogo dungurati!

Gu Maku Du ti Bi Kiopase Wa Kristo Abihe

18. Gini aundo naye fu boro tipa yugo ni gu kiopase duwa ga Kristo?

¹⁸ Dungu amaku naye fu roni ho oni anye ni kuti gu bipai nga ga Kristo tipa kiopase. Pa manga oni sunge zanga gbangbati fu kura aboro naye na ngbarago fuyo na fu roni a. (Amokedi 20:35) Wa oni andusunge fu awirinaroni kakaka na kini mangihe na nyemuhe tironi, si nasa yo i kpinyemu roni bakere gbe. (Amokedi 20:37) Gu nyakipaha gbe nga, Yekova nabi gu wenepai oni amangaha tipa akuaroni aKristano nigu wene motumo nga ga sambuohe mangi oni he fuko.—AFiripoio 2:17.

19. Ginipai si aida si ngia gaani nyanyaki kakutipai nibipa gu bipai duwa ga Kristo tipa kiopase?

¹⁹ Wa du ani nibasasa, si naida ani wisigi ngbaduraniyo na gi sanahe re: ‘Mi nikaa gumba kina kungbo fugo gbua ningbare tipa sonosa gu bipai nga ga kiopase duwa ga Kristo, watadu mi nika manga kakaka asadatise ka mangaha amanga rogo gimi raka?’ Gupai Yekova aberãha tipa aboro rukoo, si ziazia. (Asanza 16:5; 1 Petero 5:5) Gaani mangapai yugunga gupai nga, ani na ngbarago tirani rogo yugo gu bipai duwa ga Kristo tipa kiopase, singia rogo gu dungurati nga ga aKristano, rogo gaani ramukporo, watadu rogo gaani mangaapai na akuarani aboro na a’uru, kini mangi apai dunduko si fu taarimo fu Mbori na aboro ki sambuo ko tipaha.—1 AKorindo 10:31.

[Gu rukutu kekeapai du bandu kpewaraga yo]

Oni Rengbe ka Sakarogoyo?

• Tipagine si aida ti ni ani ne gu bipai nga ga zegino tipa kiopase?

• Wai Yesu aringbisipa kiopase?

• Wai rengbe ababiapai ka wirika manga gu umbasitise nga ga Kristo?

• Gine rengbe ka undo rani ani wiriki gu bipai tipa kiopase duwa ga Kristo?

Gini Boro Duna gu Kiopase Duwa ga Kristo?

Gu boro naida aboro mangisunge funi watadu guni naida ka ndusunge fu kura aboro?

Gu boro naida rimoni naawo watadu guni namanga gu sunge du paha kusende?

Gu boro natumbapa tini kuari watadu guni natumbapa kura aboro kuari?

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 24]

Banaru meme kpia Faro Amenehotepi gu Biata ko

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 25]

Oni ini gupai nandu na Amana sa kpioko?

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 26]

Oni nagbata amamu tipa ka ndusunge fu kura aboro?