Asangba Anebi Dũ Afura Tipa Kristo

“Gu dezirepai nga ga Yesu nga gu toro nagumba pai wa nebi.”—YUGOTI 19:10.

1, 2. (a) Natona rogo gu garã nangia 29 F.B.K., gini diaberã si aida aYisaraere mangihe? (b) Gini asanahe ani ka wisigoho rogo gi papara kekepai re?

ROGO gu garã nangia 29 F.B.K., ringara aYisaraere ahi be fugo tipa ye gu Masiya Mbori akidohe tipa ko. Gu sunge tungusapai nangia ga Yoane bafu Bapatiza akiisi gu maabangirise nadu ti aboro tipa gipai re. (Ruka 3:15) Yoane atikango ya Kristo nangia ko te. Kuba gure, ko ayugu Yesu nangia boro Nazareta ki yaa: “Mi nga dezire ko a, ya Wiri Mbori nga ko.” (Yoane 1:20, 34) Fuöho aturanga te, rimbasa aboro ki tona pekafuo Yesu kaa degatuyo kuti gako yugopai na tipa ko nihusi gayo akaza.

² Rogo agu adiwi naye fuo gure, Yekova amangi bakere dezirepai tipa Wiriko. Tipa agu aboro nanawisigo Ziazia Kekeapai na ki bi ga Yesu asunge, i aduna nyanyaki ndupai beyo kadu na idapase kutiko. Ono tie, badungu agu aboro Mbori amangi mokido na yo adunga na idapase kutiko te. Kina bete umba bangeyo naidi gupai nga Yesu nangia Kristo, ni Wiri Mbori. (Yoane 6:60-69) Ginipai ka oni amangihe wa ka si adu nga oni aaraka ti gu regbo nadu kusayo re? Ka agu apai re asa roni oni idi kuti Yesu ni Masiya na ki sa tironi niruru pefuo ko? Oni wisiginga gu dezirepai Yesu afuhe nitiko ho i akitingbaanga ko ni ya ko akuondiko nga ga Rago Sabiti, na oni kparianga gu kura goapai ko afuhe fuo gure tipa ka nyakasa gu idapase nangia ga gako ruru abawiriki nani.

Yesu Nitiko Amangi Dezirepai

3. Gini apai namangi tipa ga Yesu raka nasa ko ko fu goapai tipa si yugu gu boro nangia ko?

³ Yesu ahusi kumba Yerusarema yo ti regbo Pumbo Susiri rogo gu garã nga 31 F.B.K., nga gu kumba kaza amangi ko tipa agarã 38. Ono tie, aYuda abira Yesu tipa manga ko gipai re Rago Sabiti. I akitingbaanga ko a tipa gberangbayo na kini gbata gene ka imo ko bambiko ko aya Mbori nga Bako. (Yoane 5:1-9, 16-18) Rogo agu akango Yesu atihe ka rugusapai nani kubara ko yo, si ayugu nyanyakipa agene sakaapai biata, nga gu narengbe arengba ka sa agu aYuda dunduko nadu na ruru ngbaduyo yo i ini gu boro nzunzu nangia Yesu.

4, 5. Gine nangia ndu ga Yoane sunge tungusapai, na wai ko anyasihe nibeedihe?

⁴ Bambatapai nga, Yesu ayugu gu dezirepai nangia ga gu boro naperembatayo fuko, nangia Yoane bafu Bapatiza ki yaa: “Oni akedi sunge koyo du Yoane ni, ko ki du ni dezire rengo. Ko nangia gu we nakii ki nihasi rago. Oni akpi nyemu rago ngba ti roni ngbutuko rogo imako.”—Yoane 5:33, 35.

⁵ Yoane bafu Bapatiza angia “gu we nakii ki nihasi rago,” bambiko mbata fu Erode kisi ko gbua nisogote, ko aima digiso gu gako sunge Mbori afuhe fuko nga ka mbakada gene tipa Masiya. Yoane ayaa: “Mi aye ka bapatizi aboro ni ime bambiko gi pai re nga, i yugu ko [Masiya] fu aYisaraere. . . . Mi bi Toro ko nizorõ ngbangbaturũ yo wa mbipo; ko ki nye ri ko. Mi aina nga ko te. Ono gu ko nakedi re mi bapatizi aboro ni ime, ko naya fere, ‘Gu ni mo ka bi Toro ko nizorõ ku ri ni, ki nye ri ni, ni nga gu ni nabapatizi aboro ni Ziazia Toro.’ Mi bi he, mi nga dezire ko a, ya Wiri Mbori nga ko.”a (Yoane 1:26-37) Yoane ayugu Yesu ngburungburu ni Wiri Mbori nga gu Masiya i akidohe tipa ko. Ga Yoane dezirepai adu nibaziaziaha gbe sidu fuo susa adiwi muambe fuo kpioko, dungu ruru ngbadu aYuda yo aidihe yaa: “Agu apai Yoane agumba tipa gi kumba re si adu ni rengo.”—Yoane 10:41, 42.

6. Tipagine si adu ti ni nga, ka ga Yesu mangaapai arengbe arengba ka sa aboro i idihe ya Mbori nadu kugii ko nani?

⁶ Fuo gure, Yesu amangisunge na kura gene sakapai ka sigirapa gako arengo nani ya ko angia Masiya. Ko ayugu kina boro gako wene mangaapai ni gopai ya Mbori naasongoda ko nani. Yesu ayaa: “Gu dezire du be re si susi ga Yoane; bambiko agu apai fu Buba fere mi nyasi he, kina agu apai mi amanga, si nga dezirere, ya Buba kedi re.” (Yoane 5:36) Zavura kina agu aboro nangia avura Yesu, i arengbanga ka tikango gi gopai re te, nga gu nakodi badungu iiriwoapai. Gu kurayo asanahe kusa ki yaa: “Ani amánga wãi? Bambiko gi kumba [re] namanga dungu agu apai i aina pai ti ni.” (Yoane 11:47) Ono tie, beteyo akaragapai niwenehe ki yaa: “Ho Kristo ka ye ni, [ya mo] ko amanga agu apai i aina pai ti ni si ki susi gu mangi gi kumba re?” (Yoane 7:31) Agu aboro naadegatuyo kuti Yesu adu rogo bawene ba ka kparia agu asino nga ga Mbori rogo Wiriko yo.—Yoane 14:9.

7. Wai gu Ziazia Kekeapai i akehe rogo pa-Ebere yo amanga dezirepai tipa Yesu?

⁷ Niyangaraha, Yesu agbeberã aboro kuti gu dezirepai adunga kango ti ni ya. Ko ayaa: “Ziazia Kekeapai . . . nga dezirere.” Ko akodi gupai kuti ni nga: “Si ngia oni aidi pa Mose, oni idi pare, bambiko ko ake pa re.” (Yoane 5:39, 46) Rengo ngaha nga, Mose angia boro sa gbua dagba gu dungu adezire nadu mbata fu rago aKristano nga aguyo nakepai tipa Kristo. Gayo kekeapai nakoda akama sangbaanebi na futufutuapai tipa gene angbatungaa, nga agu dunduko narengbe ka fu undo tipa ka yugo Yesu ni Masiya. (Ruka 3:23-38; 24:44-46; Amokedi 10:43) Na ginipai du tipa ga Mose aNdiko? Gu mokedi nangia Pauro akepai ki yaa: “Rugute . . . [adu] ni gaani bayugupai ka ye na ani koyo du Kristo ni.” (AGaratio 3:24) Ii, ‘manga dezirepai tipa Yesu nga gu toro nagumbapai ni sangbanebi,’ watadu si nga gu nduapai dunduko du sangbaanebi ti ni rogo Ziazia Kekeapai.—Yugoti 19:10.

8. Tipagine dungu aYuda adunga ti ni na idapase kuti Masiya ya?

⁸ Ya mo gi goapai dunduko re nga, gu ga Yoane dezirepai nadu ziazia, ga Yesu iiriwo mangaapai nitiko gbiati gako asinombori, na gu banaru dezirepai nga ga Ziazia Kekeapai arengbanga ka sa roni oni idi kuti gupai nga, Yesu nangia Masiya tee? Agu aboro dunduko nadu na ndikidi nyemuse tipa Mbori na tipa Fugo ko arengbe ka kparia gi pai re ki idipa Yesu nigu Masiya i akidohe tipa ko. Ono tie, ngbatunga gu nyemuse re, si adunga ninyanyakipa pai bangiri aboro ringara aYisaraere yo te. Yesu aya fu asogoko wee: “Mi ini roni, ya nyemu Mbori kpotoroni yo te.” (Yoane 5:42) Kuba gupai nga i “gbata gu irisa naye kina yo du bangisa Mbori ni,” i ‘aadia irisa kina dagbayo.’ Si airiwonga te, si du nangia ndu gupai i adunga ti ni nagiatise dagbayo na Yesu ya, nga gu boro nasogo ngbatunga gu berã re a wa kina Bako!—Yoane 5:43, 44; Amokedi 12:21-23.

Gu Yuguyugupai Nga ga Sangbanebi Anyakasi Yo

9, 10. (a) Tipagine rengbe ani ka ya ti ni wee kpoto Yesu asatihe ti wene regbo fu gako abawiriki? (b) Gini kparakpara kidohe Yesu akido gako abawiriki nani?

⁹ Bagizo regbo susi garã sa aima susa tona ho Yesu afu gu gopai ni ani ni gumbapaha mbata naayugo gupai nga ko nangia Masiya. Gu Pumbo Susiri nga ga gu garã nangia 32 F.B.K. aima ye kisusi. Dungu agu aboro nadu na idapase kutiko aima mbu pekafuo ko, isoke bambiko rungosi yo, be nyemu aũzegino, watadu be agu abakabangirise nga ga raka. Rii gu kura aboro yo awiri vundo watadu rago agbere tiyo bambiko Yesu aká gu asadatise aboro amangihe ka maa ko ni bakindo. Ho ga aYuda abarumbatayo rogo pambori asana ko ni ya ko yugu gupai i aino apai ti ni fuyo, ko aká ka yugo gupai fuyo nga ga ngbangbaturũ nga gu ka fu taarimo fu kina ko. (Matayo 12:38, 39) Pa gi ga Yesu ká re awiri vundo rii kura aboro yo avundo. Kurii gure, Yesu atona ka kusa gupai fu gako abawiriki nadu nibakpakarakpakaraha fuyo tipa i girogoyo, nga “ko andú andu ku Yerusarema yo, ka hi dungu apai be ga aYuda abaakumba na abairamotumo, na abakeapai, . . . [na i ki imi] ko.”—Matayo 16:21-23.

¹⁰ Rogo gu kura adiwi ribua watadu bawe naye fuo gipai re, si angia regbo fu “Yesu . . . ko guari rogo gi zegino re ka ga koyo du Bako ni.” (Yoane 13:1) Wa Yesu aduna bakere berã tipa gako ruru abawiriki, ko akido bete aguyo tipa kina boro guhe ko aká nani be agu aYuda nangia azangaidapase, nga gu kpiahe nga ga ngbangbaturũ i aino apai ti ni. Yesu ayaa: “Mi nagumba ha fu roni ni rengo, agu yo dagba agu yo ru erẽ nikaakpi nga ya daho i ka bi Wiri boro ni ko niye rogo gako ngbi.” (Matayo 16:28) Zanga kapa, Yesu ayanga wee gu kura bete aboro ho dagba gako abawiriki nika raka daho i ka sigira gu Kindo ni nga ga Masiya rogo 1914 te. Gupai nadu berã Yesu yo nangia ka yugo iiriwo mboimboi gako taarimo ho ko kadu ni na ome Kindo beko fu gu gako abawiriki biata ko akpinyemuyo gbe. Gi yuguyugupai re i nayambaha nga sakpoto Yesu tihe.

11. Oni ringbisinga pa gu yuguyugupai nga ga sakpoto Yesu tihe.

¹¹ Fuo arame sita kusa, Yesu adi aPetero, Yakoba, na Yoane ki dakpa na yo kurii gbanga bagangara yo, nawira si angia tukpu Bagangara Erumona. Yore, kpoto Yesu ki “sa tihe ku bangiriyo; kpakpuko ki du adu kurẽkurẽ wa kina uru, gako remu ki vuru avura wa imarago.” Agu anebi nangia aMose na Eriya ki kuru a, kini fura na Yesu. Gi baiiriwopai re nawira gupai gbe nga si amangi yuru, nga gupai nasaha si du ziazia gbe. Nirengo, gipai re awiri kina boro rengo nzunzu si du Petero aidi gupai ti ni nga i dudua abasura biata, gu sa tipa Yesu, gu kuraha tipa Mose, na gu yangaraha tipa Eriya. Ho Petero aafura ni kindi, vuvuru mai adadi yo na fugo ki poi rogo gu mai re ki yaa: “Wire du re, nyemuko namanga re, ngba ko ti re gbe; oni gí pa ko.”—Matayo 17:1-6.

12, 13. Gini sangbana gu yuguyugupai nga ga sakpoto Yesu tihe adu nani kurii agu abawiriki nadu biata re, na nduhe nangia gine?

¹² Nirengo, mbembedii kusayo, Petero agumba dezirepai tipa Yesu nga “Kristo nga mo, nga Wiri gu Mbori du ni ungako.” (Matayo 16:16) Ono oni berẽngapa gia Petero fugo Mbori nitiko ko nimangi gako dezirepai, ko niidipa mbedimbedi Wiriko na gako sunge! Nairiwo gu nyakasa idapase gu yuguyugupai nga ga sakpoto Yesu tihe re adu nani kurii aPetero, na Yakoba, gbiati Yoane! Fuo nyakasa gipai re gayo idapase tie gbe were, i adu awere nimbakadimbakadi yo wenengai tipa gupai naapido yo kumbatayo na tipa gu nyanyakipa sunge si adu nga i amangaha rogo dungurati gizo.

¹³ Pa sakpoto Yesu tihe amoi gupai kurii abawiriki yo ka gonga ya. Fuo susa agarã susi 30 kusa, Petero akepai ki yaa: “[Yesu] adi irisa be Mbori nga Ba, na taarimo a, ni gu rago ngbatunga fugo aye wa gere fu ko rogo wene beedi taarimo, nga, ‘Wire du re, nyemuko namanga re, ngba ko ti re gbe,’ ani ki gi gi fugo re tigaani si niye ngbangbaturũ yo ho ani adu ni na ko ri ziazia bagangara [yo].” (2  Petero 1:17, 18) Gupai re adu a kina wo teketeke tipa Yoane. Susi agarã 60 kusa fuo mangaha, si nawira si nangia gupai ko aaberãpaha na agi afugo re: “Ani angana gako taarimo, nga gu taarimo Bako afu fu ko nga ga bangisa vungu.” (Yoane 1:14) Wa si avura du wo, anga sakpoto Yesu tihe nangia gu yangara yuguyugupai i ayuguhe fu apefuo Yesu te.

Kura Ziasipai Tipa ga Mbori Ruru Aboro

14, 15. Rogo gini gene si adu nga gu mokedi nangia Yoane anye daho Yesu nika ye ni?

¹⁴ Fuo ga Yesu zingabekpio, ko ayugu tiko fu gako abawiriki pangba gu Baime nga Gariraya. Yo ko ayani fu Petero wee: “Ka mi kpi nyemu [Yoane] nye anye da kina ho mi ka ye ni, sa gamo na ni?” (Yoane 21:1, 20-22, 24) Ya mo agi afugo re ayugu gupai nga, gu mokedi nangia Yoane arakaraka nigbangaha kisusi kura amokedi? Ii, si nawiraha awira wo, bambiko ko amangisunge fu Yekova niruruhe tipa kura agarã berewe 70 fuo gipai re. Wa si avura du wo, kura nyanyakipa pai adu kinaho berewe rogo ga Yesu fugo.

¹⁵ Gu fugo nga “da kina ho mi ka ye ni,” si natingida rani na ga Yesu fugo tipa “Wiri boro . . . ko niye rogo gako ngbi [“kindo” NW ].” (Matayo 16:28) Yoane anye daho Yesu aye ni rogo gu gene nga kusa, i ayugu gu yuguyugupai nga ga sangbanebi fu Yoane nadu tipa ga Yesu ye na ome Kindo watadu na pagbia beko. Mbembedii na digido ga Yoane raka, ho ko aduni niziziko rogo gu kisanga nga Patemo, ko abi Yuguyugupai na gaha iiriwo kpiaapai nga ga sangbaanebi dunduko nga ga agu apai nika manga ti “rago Gbia.” Gi iiriwo yuguyuguapai re afõngbadu Yoane yo nyanyakii, sidu ho Yesu ayani wee: “Ii, mi naye ni ipo,” Yoane akaragapai na fugo ko kuari ki yaa: “Amina, Mo yé, Gbia Yesu!”—Yugoti 1:1, 10; 22:⁠20.

16. Tipagine duhe ti ni ninyanyakipa pai nga ani naandu kindi kumbatayo kaa nyakasa gaani idapase?

¹⁶ Gu ruru ngbadu aboro yo naaraka rogo bambata sa kama agarã aidihe ya Yesu nangia Masiya na kidu na idapase kutiko. Nibipa gu zanga idapase nadu ti agu aboro nadu pati yo kirikiri, gu sunge si adu nga i nika mangaha, gbiati agu a’asada naapido yo kumbatayo, si aidi i nyakasi gayo idapase. Yesu aima fu bazagino goapai tipa padu ko ni Masiya na ki yugu gu yuguyuguapai nadu ziazia nga ga sangbanebi tipa ngarasa ruru apefuo ko. Areme, ani ima rimo dudunguroo kurogo “rago Gbia.” Mbembedii, Kristo nika gbarasa ga Satana gbegbere zegino naabaha ki batasi kina ga Mbori aboro. Tipa rani a, si naida ani nyakasi gaani idapase nidia ani mamu agu ahe naabaha Yekova agamaha fu rani kini mangisunge nani tipa ka nyakasa rani rogo toroyo.

I Adu Nibandabanda Yo Rogo Bitimo na Rogo Gberangbii

17, 18. Gini bakere kparakparapai nadu rogo bambata sa kama agarã dagba apefuo Yesu na agu aboro nasogote ga Mbori ringbisapai, na wai apai amangi tipa agu abadona re wa si adu tibaraha ue?

¹⁷ Fuo kpio Yesu, niwingbaduse, abawiriki airisi gako zinahe ka manga dezirepai tipa ko “Yerusarema yo na Yuda yo a Somorona yo, na digida sende yo.” (Amokedi 1:8) Zavura gupai nga arungosi aaye kuriyo timburu kuraha, Yekova afu maku kurii gu vovo dungurati nangia ga aKristano na ziasipai nga ga toro na ki ye na dungu vovo abawiriki kurogo dungurati.—Amokedi 2:47; 4:1-31; 8:1-8.

¹⁸ Rogo gu kura gene, agu amaabangirise tipa wene raka kumbatayo nangia ga agu aboro naasogote wene pangbangaa atona kaa go kusayo tooni tooni rago kidu fuyo kumbatayo wa kina nduunduu bitimo. Asanza 4:19 nayaa: “Ga gbegbere aboro pai du wa kina nduunduu bitimo; i aina nga gu he i akotoka ti ni te.” Gu “nduunduu bitimo” re amoipai rogo 66 F.B.K. ho ga aRomo ariivura arunguru ni pati Yerusarema. Fuo karagayo tiyo nigiiyo tipa bete regbo na gu ndupai aboro aruganga tiyo nani ya, aRomo akaragatiyo berewe rogo 70 F.B.K., ki gbarasi gu bagbata re ti gi regbo re. Kuti gupai ga aYuda bakeke kuruapai akehe nga Yozefasi, bange agu aYuda nakpiki ti gu regbo re asusi mirioni sa. Ono tie, ruru aKristano abati abata tigayo. Tipagine? Bambiko ho i adi gu bambata nguru ni kusayo i aruhe re, agu aKristano re airisi ga Yesu zinahe ki oro kusayo.—Ruka 21:20-22.

19, 20. (a) Tipagine duhe ti ni nga, ga Mbori aboro na ndupai beyo kadu na gunde wa digido gi zegino re ambeda te? (b) Gini bakere dudunguro giarogopaiyo Yekova afuhe fu gako aboro rogo agu abawe agarã nadu mbata fu 1914?

¹⁹ Gupai du tipa rani wa kina gure teketeke. Gu bakere gberangbii naye, si nika yugopa digido ga Satana gbegbere zegino naabaha. Ono si aidanga ga Mbori aboro du na gunde te, mbiko Yesu akidohe ki yaa: “Oni ngere, mi na oni ti arago dũ, ki da ti digida zegino.” (Matayo 28:20) Tipa ka nyakasa gu idapase nangia ga gako bambata abawiriki na ka mbakada yo tipa gupai naapido yo kumbatayo, Yesu ayugu mboimboi gupai fuyo kumbatayo nadu tipa gako taarimo nga ga ngbangbaturũ ho ko ka dani nigu Bakindo nga Masiya. Ginipai tipa areme? Rogo gu garã nangia 1914, gu yuguyugupai re ada nirengo. Nairiwo wai gu rengo re nanyakasi gu idapase nga ga ga Mbori aboro! Si nafu kidohe tipa wene raka kumbatayo, na ga Yekova amoyambu atona kaa gbia dudunguro giarogopaiyo kindi tipa gu rengo re. Rogo gu zegino du areme rogo bitimo, “ga ruru aboro gene . . . wa gu imarago nga ga ngbawiso, nakĩ akĩ ki susi ki da ti kina bebere uru.”—Asanza 4:18.

²⁰ Zavura mbata fu gu garã nangia 1914, tooni badona nga ga mbedimbedi aKristano atona ka rugatiyo na gu nyanyakipa arengo du tipa ye Gbia berewe. Nikpiapai, i arugutiyo na gupai nga, i abinga ko nibangirise te, a wa tiiworo fugo agu amaraika nadu ue ayugoho nga aguyo nakuru fuo abawiriki rogo gu garã nangia 33 F.B.K. baraho Yesu aadakpa ni ku ngbangbaturũ yo. Fuo dada mai Yesu ti bangiri abawiriki, agu amaraika re ayaa: “Gi Yesu re di yo ko adia be roni ku ngbangbaturũ yo [re,] ko ayé aye a wa oni abi ko ko nindu ku ngbangbaturũ yo re.”—Amokedi 1:9-11; gu kekepai du nipigipigihe re, ani du pigihe.

21. Ginipai ani ka wisigoho rogo gu papara kekepai naye fuo gere?

²¹ Kina ruru apefuo Yesu nabi ko ko ni ga ku ngbangbaturũ yo. Nibipa sakpoto Yesu tihe, si adunga gbaiga te; zegino dunduko ainonga pai a tipa gupai namangi te. Kina gupai re a teketeke si adu nga si nika manga nirengo ho Kristo nika karaga tiko ni na ome Kindo. (Yoane 14:19) Si adu nga, kina gako ruru mbedimbedi abawiriki nisayo nika bi gupai nga ko ti ni ho ni bakindo. Rogo gu papara kekepai naye fuo gere, ani nika bi wai gu dudungurobipai re aduna bakere sangbanaha kuriyo, si kini nyasi na gu sunge nga ga dungura amirioni aboro nga aguyo nikangia ga Yesu azogo auru kpotosende.—Yugoti 7:9, 14.

[Gu rukutu kekeapai du bandu kpewaraga yo]

Oni Natingidaha?

• Ho i akitingbaanga Yesu ni tipa kuondiko nga ga Rago Sabiti gbiati gberangbayo ya wiri Mbori nangia ko, gini gopai ko afuhe ka yugo gupai nani nga Masiya nangia ko?

• Wai ga Yesu bambata abawiriki agbia mamu be sakpoto Yesu tihe?

• Ginipai Yesu aaberãha ho ko ayani wee Yoane anye daho Yesu ka ye ni?

• Rogo gu garã nangia 1914, gini mboimboipai nada nirengo?

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 3]

Yesu ayugu agu apai nasigira gupai nirengo nga ko nangia Masiya

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 5]

Gu yuguyugupai nangia ga sakpoto Yesu tihe angia gupai nanyakasi idapase

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 6]

Si adu nga Yoane anye dati rago ‘ye’ Yesu