Oni Idi Na Ga Yekova Arugapai Ti Aregbo Dũ
“Ka mo gindiga nga pa gu rugapai nga ga Yekova ya.”—ASANZA 3:11.
1. Tipagine si aida ani idi ti ni na ga Mbori rugapai?
BAKINDO SOROMO nadu rogo gu ringara aYisaraere nadumbata nafu gu ndupai furani wa du ani nibasasa dunduko si aida ti ni ani idi na ga Mbori rugapai. Fugoko nayaa: “Ako wire, ka mo gindiga nga pa gu rugapai nga ga Yekova ya, watadu ka mo ambú nga be gako zapai a ya, bambiko Yekova naruga gu ni ko nakpi nyemu ni, wa kina bagude na gu wirini ngba ti ni.” (Asanza 3:11, 12) Ii, gu Baroni du ngbangbaturũ yo naruga roni bambiko gupai nga ko nakpinyemu roni.
2. Wai i asakarogo gu fugoyo nga “rugapai,” na wai rengbe yó ka ruga boro?
2 Gu fugo i asaha kurogo pa-Zande nga “rugapai,” kura arogoyo a nga fu mbusa fu boro, rugute, na yugopai. Gu mokedi nangia Pauro akepai ki yaa: “Rugapai dunduko ni gu rago i aruga ha, si awira nga ngbarago te, ono kina rungo, ono ku mbata yo si afu zuzu zereda fu agu yo nanyakasi tiyo na ni, nga gu zuzuhe nga ga rurupai.” (AEbere 12:11) Pa ida oni na arugute na kini mangi sangbaha nika undo roni oni pekefuo ruru mangaapai na si ki mbedisi roni a koyo du ziazia Mbori ni, nga Yekova. (Atambuahe 99:5) Ani rengbe ka gbia arugute tipa gu ingapai mangi ani he vurube akuarani aidipase, vurube agu apai ani awirikaha ba gu gaani adunguratise yo nga ga aKristano, na vurube wisigo Fugo Mbori na rogo agu abuku nga ga “kangara buruku.” (Ruka 12:42-44) Nairiwo gu ngbarago rengbe oni kadu nani ho ka boro yugu agu abangiriba ni furoni si aida oni mangiapai rogoho wenengai! Ono gini ngbatunga rugute si aidaha ho ka boro mangi kere ingapai ni?
Tipagine I Akusa Kura Aboro ti ni Kusayo Rogo Dungurati?
3. Ti gini regbo rengbe yó ka kusa boro kusayo rogo dungurati?
3 Ga Mbori amoyambu nawisigo Ziazia Kekeapai gbiati agu abuku nga ga aKristano. I nawisigo ga Yekova arugute ba gayo adunguratise yo, gu rukutu adunguratise na gu kikindigihe a. Si ki ta du were, aKristano dunduko i atingida yó naapa gupai Yekova akpinyemuhe beyo. I rengbe ka kusa boro kusayo rogo dungurati kina gu ka ní mangi kere ingapai ka ni aidanga ka sa gani berã ya.
4, 5. Gini kpiapai du tipa kusa boro kusayo rogo dungurati gumbayo ho ane, na tipagine i azinahe ti ni fu gu dungurati re tipa i karaga gu kumba re berewe kurogo dungurati?
4 Ani bingo gu kpiapai du rogo Ziazia Kekeapai nga ga gu boro i akusi ní kusayo rogo dungurati. Agu aboro nadu rogo gu dungurati nadu Korinda yo ambu bäri ambu si naamanga rogo dungurati, nga gu ngbatunga “bari [na]adu nga dagba aGendiria a ya, ya gu ni di dia bani.” Pauro azinahe fu aKorindo i “fu . . . [gu kumba] re fu Satana tipa gbarasa borose [nga gu gbegberẽ mangimangiapai nga ga borose], [tipa] toro [nga gu wene sino mangaapai nga ga dungurati, si] bati.” (1 AKorindo 5:1-5) Ho i akusi gu boro ingapai re ni re kusayo rogo dungurati, ko akaraga tiko berewe kadu nipapara ga Bakitingbanga zegino. (1 Yoane 5:19) Pa dia yó ko kusayo ayugu gupai nga i di gu gbegberẽ mangimangiapai nga ga borose kusayo rogo dungurati tipa ka banda gaha “toro” watadu gaha wene sino mangaapai.—2 Timoteo 4:22; 1 AKorindo 5:11-13, NW.
5 Fuo bete regbo, Pauro azinahe fu agu aKristano nadu Korinda yo re i karaga gu kumba namangi ingapai re berewe kurogo dungurati. Tipagine si aidihe ti ni wo? Pauro ayawee si aidihe wo tipa gupai nga ‘ka Satana di nga pai beyo wa gu sa ya.’ Si ziazia nga gu kumba re aima sa gako berã na ki mbakadi gako gene raka. (2 AKorindo 2:8-11) Ka aKorindo aaidanga ka karaga gu kumba re berewe kurogo dungurati ya, ka Satana arengbe arengba ka diabeyo ngba gu gene nga ka i adunga na nunga watadu mbupai ya, a wa Satana aaida i du. Si tie ziazia nga fuo regbo ngbutuko fuo sa ko gako berã, i ‘avu ko ti [gako ingapai na] ki fu wasa fuko.—2 AKorindo 2:5-7.
6. Ginipai rengbe pa kusa yo boro kusayo rogo dungurati ka mangaha?
6 Ginipai namanga ho i akusa boro ni kusayo rogo dungurati? Ho i akusa boro ni kusayo, si nasa gupai nga ka i gbarasingo rimo Yekova gbiati rimo gako aboro ya. (1 Petero 1:14-16) Pa kusa yo gu boro mangi irairapai kusayo rogo dungurati nasongoda ga Yekova sigirasigira andiko na ki banda gu dungurati re si nye gigirii rogo toroyo. Si rengbe ka sa gupai a nga gu boro namangi irairapai re inipa gani ingahe.
Saberã Nga Nyanyakipa Pai
7. Pa zanga Davide kusapa gako samungu aye na ginipai sa ko?
7 Nirengo, badungu aboro namanga kere ingapai kini sa gayo berã asa, si kini sa gupai nga ka i kusinga yó rogo dungurati ya. Rengo ngaha nga, tipa badungu aboro, si nitaatapai fuyó i mangi ndikidi saberã te. Oni bingo gupai nadu tipa Bakindo Davide, nga guko nasari Atambuahe 32. Gu bia re nayugo gupai nga Davide aidanga ka kusapa gako kere aingapai niipo te, nga gu nakoda gu ingapai ko amangihe na Bataseba. Sangbanaha angia padu ko na rungo tipa gako ingapai abatasi omeko, a wa faa uru naaugusa ngua. Davide ambu ti kpotoko na berãko yo a, ono ho ko ‘akusipa gako samungu ni fu Yekova, ko avu ko avu ti gu irairapai nga ga gako ingapai.’ (Atambuahe 32:3-5) Fuo gure, Davide abibia ki yaa: “Boro maku nga gu ni vu yo ni ti gani samungu.” (Atambuahe 32:1, 2) Nangbaa gupai namangi fu Davide re, nga ka gbia ga Mbori inapai!
8, 9. Wai boro ayugo gupai nga ní ima saberã ní, na wai nyakipa saberã nibipa karagayo gu boro kurogo dungurati i aima kusa ní?
8 Si tie ziazia nga, ka boro ingapai aida gupai nga Mbori inipai funi, si naida ní saberã ní ti gani ingapai. Ono tie, anga padu boro na zee mbiko gu ingapai mangi ní he watadu pa gunde ní nga aboro nika inopaha aino, si nga saberã te. Saberã nga ka biratise ti gu gbegberẽpai boro amangihe, na ki mbu mangaha. Gu boro nasa berã ní, ‘kpoto ní yo naima na kini rungo’ na ní kini kpinyemu ka mbakada gu irairapai ní amangihe, ka si rengbe.—Atambuahe 51:17; 2 AKorindo 7:11.
9 Saberã nga gu banguapai nayugoho singia boro rẽarẽ tipa i karaga ní berewe kurogo gu dungurati nga ga aKristano. Gu boro i aima kusani kusayo rogo dungurati, i akaraga ní akaraga nikina ipo fuo dia ní bete regbo ku zegiyo mbata fu i wisigi agu apai du tipa ní te. Mbata fu i karaga ni, si naida ní mangi bakere ariapai berãni yo na ngbaduniyo. Si naida ní inipa gu bakere ingapai ní amangihe na wai si aye na gbarasarimo kurii Yekova na kurii dungurati. Si naida gu boro ingapai re sa gani berã, ki kpari fu Mbori tipa mbupai, na kini raki ringbisihe kuti gako andiko. Ho ní asanahe ni tipa i karaga ní, si naida ní rengbe arengba ka yugo gu gopai nayugo gupai nga ní ima saberã ní na ní kini mangi agu apai “rengbe na saberã.”—Amokedi 26:20.
Tipagine Si Aida Boro Kusi Gani Ingapai ti Ni?
10, 11. Tipagine si aidanga ani asadi ka oka gaani ingapai ti ni ya?
10 Gu kura aboro mangi ingapai rengbe ka berã ki yaa: ‘Ka mi gumbapa gimi ingapai fu boro, si nika sa gupai nga i sasana re na agu asanahe naba kina zee ti boro, na i ki kusi re kusayo rogo dungurati. Ono ka mi ongo aonga, gupai re mangingo te, na boro ho rogo dungurati ka inipa gimi ingapai wagu tooni a te.’ Ngbatunga agu aberã re nasa gupai nga ka boro berẽnga pa agu apai nyakipaha ya. Giniapai du nyaki paha re?
11 Yekova nga gu “Mbori du adu na nunga aboro na undahe ti ko, du ni bayee ko tipa zinga, ki du na inapai kpaima na rengo, naka kuti inapai tipa aboro ni dungu akutu yo, navu aboro ti irairapai na ti samungu na ti ingapai.” Wa vura duhe wo, Yekova nambusa gako aboro ambusa “rogo ruru ringbisahe” tipa gu ingapai mangiyo ho. (Gate 34:6, 7; Yeremaya 30:11) Ka oni mangi kere ingapai, wai rengbe oni ka gbia ga Mbori inapai ka oni idi ka oka gaoni ingapai aoka? Yekova ima inopaha, na ko angeranga angera gbua riihe te.—Asanza 15:3; Abakuka 1:13.
12, 13. Ka boro asadi ka oka gani ingapai, ginipai rengbe ka manga?
12 Ka oni mangi kere ingapai, saberã rengbe ka undo roni oni gbia wene sangbakpotoyo. (1 Timoteo 1:18-20) Ono ka oni asanga berã ya, si rengbe ka gbirisa sangbakpotoroniyo berewe bakere gbe, na si ki sa roni oni mangi kina kura aingapai berewe. Oni tingidi gupai nga, anga oni aingipai kina kuti kura boro watadu kuti dungurati te. Oni aingipai kuti Mbori. Bake apapara Atambuahe abibia ki yaa: “Yekova du rogo gako kparakpara ziazia yekaru, ga Yekova mbatabakindo du ngbangbaturũ yo; bangiriko ninabi ahe; puku bangiriko ninawisiga wiri aboro. Yekova ninawisiga ruru boro na gbegberẽ boro.”—Atambuahe 11:4, 5.
13 Yekova afunga maku fu gu boro naida ka oka gani kere ingapai na kini idi ka nye rogo gu dungurati nga ga aKristano du nigigirihe te. (Yakoba 4:6) Sidu, ka oni ti kurogo ingapai na kini idi ka manga gupai du niruruhe, ka oni mangingo ndundu ti manga ndikidi saberã ya, sangbakpotoroniyo andu kadu nifudifudihe, gbe, ho oni ageda arugute watadu ho oni agiaha ni, nga agu arugute nafura tipa kina boro gu kerepai oni amangihe. Na ka si du nga Yekova nika dia gako toro tironi, a wa ko adihe ti Bakindo Saura, ginipai ka oni mangihe? (1 Samuere 16:14) Ka ga Mbori toro guari tironi, si rengbe ka sa roni oni mangi kina kura kere aingapai berewe.
Oni Kido Kuti Ruru Awirinaroni
14. Tipagine si aida gu boro mangi ingapai pekefuo gu rugute ti ni du rogo Yakoba 5:14, 15?
14 Sidu tie, ginipai si aida gu boro ingapai sa gani berã mangihe? Si naida “ni yámbu ga kanisa abaakumba i ki kpari [ku] auru ni, niuka nzeme ku auru ni ni rimo Gbia. Gu kpe nga ga idapase abátasa gu ni nakaza, Gbia atúmba ni ku ari.” (Yakoba 5:14, 15) Pa yamba boro abaakumba nga gene sa dagba agu akuraha rengbe boro ngbaha ka ‘zúko gu rinde rengbe na saberã.’ (Matayo 3:8) Gi ruru akumba duna nyemuse re nika ‘kpara ku auru ní, niuka nzeme ku auru ní ni rimo Gbia.’ Wakina gu nzeme i naambeda gude nani tipa rame zi ru, gu rugute i nika fuhe rogo Ziazia Kekeapai yo nika fu wasa fu gu boro sa gani berã nzunzu.—Yeremaya 8:22.
15, 16. Wai agu aKristano nga abaakumba apekafuo gu kpiapai Mbori amoihe, a wa duhe nikekehe rogo Yezekere 34:15, 16?
15 Nairiwo gu wene kpiapai Babanda rani, nga Yekova, amoihe ho ko akusi aYuda ni be gu zio nangia ga Babera rogo gu garã nangia 537 M.B.K., na ho ko akusi gu Yisaraere nga ga toro ni rogo “Babera du ni bakere he” rogo gu garã angia 1919 F.B.K.! (Yugoti 17:3-5; AGaratio 6:16) Nimanga ko ho wo, ko adigisi gu gako kidohe nayaa: “Mi ni tire adú ni babanda gimi akandoro, mi ki pigi ra sande . . . Mi agbáta ingiingi ra, mi ki yega na gu ngbuongbuo ra, mi ki vodi gu gbarĩgbarĩ ra, mi ki nyakasi gu rurungbura ra.”—Yezekere 34:15, 16.
16 Yekova nariga gu gako akandoro nga aboro, kini sa ra ami pi rogo zezeredi ba, na kini gbata agu ra nainga. Teketeke a, agu ababanda akandoro nga aKristano nabi gupai nga ga Mbori rimbasa akandoro nari riahe ari wenengai nga ga toro na ba ra ki ngbaangba. Abaakumba nagbata gu kandoro merẽ kaa ta nisaru kusayo ti dungurati. A wa Mbori ‘avoda gbarĩgbarĩ’ akandoro, ababiapai a ‘navoda’ agu akandoro hõko be gaami afugo nitira watadu be gaami mangaapai. Na a wa Mbori ‘anyakasa gu rurungbura ra,’ abaakumba naundo agu aboro nawoka rogo toroyo be gu irairapai i amangihe nitiyo.
Wai Ababanda Akandoro Afu Undo
17. Tipagine si aidanga ani duna ndundu ti ni ti sana abaakumba i undo rani rogo toroyo ya?
17 Abaakumba nandu kuti gu rugute na ngbarago nayaa: “Oni íni pai fu agu yo ni gunde.” (Yuda 23) Kura aKristano aima ingapai nikerehe nimanga yo wasiwasi kodaba. Ono ka i sa gayo berã nzunzu, i rengbe arengba kadu naa kido nga abaakumba nikadu adu na nunga yó na ki undoyo ninyemuse rogo toroyo. Pauro afura tipa ngbatunga agu abaakumba ko adu dagbayo a re ki yaa: “A nga ani du na pa zoga gaoni idapase te, ono ani nga amounda gaoni ngbarago.” (2 AKorindo 1:24) Sidu tie, ka oni mangingo ndundu wagu tooni ti sana yó i undo roni rogo toroyo ya.
18. Wai abaakumba amangapai na gu kurayo idipase mangi irairapai?
18 Ka oni ingipai nikerehe, tipagine si aida oni duna kido ti ni kuti abaakumba? Si naida oni kido kuti yó bambiko i nga bambata ababanda ga Mbori rimbasa akandoro. (1 Petero 5:1-4) Babanda akandoro ho nata gu gani wiri kandoro nakpara be gu aro du tiru u aogo tiru nani te. Sidu, ho abaakumba amangapai ni sa gu irairapai kurayo idipase amangihe, i amaanga berãyo tipa kina gu ngbatunga mbusa i nika fuhe fu gu boro re te, ono i namaaberã yó tipa kina gu ingapai ní amangihe na kini asadi ka husa ní rogo toroyo. (Yakoba 5:13-20) Abaakumba duwa ka i saringbanga niruruhe, na ‘kini ngerefuo akandoro ngba zezeredi gene.’ (Amokedi 20:29, 30, NW; Yesaya 32:1, 2) Si naida abaakumba ‘mangipai ni ruruhe, kidu na weneringise, na kini ta ni umbasitise na Mbori’ a wa kura aKristano dunduko amangaha. (Mika 6:8) Agu asino re nga nyanyakipa asino ho abaakumba amanga gu diaberã ni nabipa gu unga na gu ziazia sunge nga ga ‘agu akandoro du rogo ga Yekova banambu.’—Atambuahe 100:3.
19. Gini ngbatunga sino berã du abaakumba nani ho i aida ni ka ruga boro?
19 Ziazia toro du nasia agu ababanda akandoro nga aKristano, na i nagbata gene ka mbuhe si naanungusa yó. Ka ‘si du nga boro mangi irairapai mbata fu ni ini pai tipaha,’ wa ngbatunga gu tunguo ní atunguo, agu aboro du nyanyakii rogo toroyo naʹasada ka ‘songoda ni asongoda nizera.’ (AGaratio 6:1, NW; Amokedi 20:28) Abaakumba naʹasadatiyo ka ruga berã gu boro re nizera, ono kina kuti ga Mbori andiko, a wa munganga naazunga kuodikuodi ameme-boro kubaha zezeredii tipa ka gu boro re igirãnga gbegberẽ ya, ono kini asadi tiní kindi ka husa gu boro re. (AKorosaio 3:12) Wa duhe nga abaakumba nafu kpee fu Mbori na ki gedi Ziazia Kekeapai tipa ka bihe singia si naida i inapai fu gu boro re watadu ka i ininga pai funi ya, si naida gayo diaberã yugukpia gu bipai nga ga Mbori.—Matayo 18:18.
20. Ti gini regbo rengbehe kadu nga i tingidi dungurati atingida naapa gu boro abaakumba asungu na ní ki za ní ti gani ingapai?
20 Ka si du nga aboro ima ino nga boro mangi ingapai, watadu ka si du nga pa gu ingapai re nika kura akura kuyangura, si daada abaakumba tingidi dungurati naapa gu ingapai gu boro re amangihe, gbarasarimo andu ka ye kurii dungurati. Ka si vura du a nga aboro ainongo pa gu ingapai re te, ono si ki daada i tingidipaha fu dungurati, si daada abaakumba tingidihe. Ti gu regbo gu boro abaakumba asungu nani ki rugu ní ti gani ingapai natona kaa hu rogo toroyo, ní wakina gu boro gani aro ahu, nga gu nagberesipa gani sunge tipa bete regbo. Tipa bete regbo, si daada tipa gu boro nasa gani berã re naadega kina tuni ba dunguratise yo, angianga ka karagapai ya. Abaakumba rengbe ka mbakadapai tipa kura boro sa naawisigo Ziazia Kekeapai na ní tipa ka nyakasa ní rogo agu abangiriba du ní rogoho rurungbura, tipa ní du berewe “nzunzu rogo idapase yo.” (Tito 2:2) Agi apai re dunduko, i namangaha rogo nyemuse yo, angianga na gu berã nga ka fu kina mbusa fu gu boro namangi irairapai re ya.
21. Wai rengbe abaakumba ka mangapai sa kura angbatunga iraira mangaapai?
21 Abaakumba rengbe ka fu undo rogo toroyo ngba dungu agene. Nikpiapai, baraho ka si du ni nga gu wirina nanaambira buda ambira mbata mbiri buda ku goko bara sa watadu bara ue ho du ko ni kporoyo nisako. Watadu si rengbe kadu nga baraho gu boro naima mbu vu gbäkärä ni badungu agarã kusayo, ní vu ru berewe bara sa watadu bara ue ti gu regbo du ní zezeree rogo toroyo re. Ka si vura du nga ní ima manga kparakpee na ki idi kuti gupai nga Mbori ima mbupai funi, si naida ní nduandu fuo bakumba sa rogo dungurati tipa undo, gu mangaapai re andu ka zio baha tiní. Bakumba sa watadu ue rengbe ka undo gu boro re. Ono tie, si naida aida i tingidi gu babiapai nangerakurii agu asunge nga ga dungurati, tipa ko bihe singia kura apai kinaho berewe ti gu boro re.
Oni Naaida na ga Mbori Arugapai Kindi
22, 23. Tipagine si aida oni naaida aida kindi ti ni na ga Yekova arugapai?
22 AKristano dunduko nibasasa duwa ka i gisangba ga Yekova rugapai ka i aida gupai nga ko idi naayó. (1 Timoteo 5:20) Sidu, oni idi na agu arugapai dunduko oni agbiaha ho oni awisigo Ziazia Kekeapai ni gbiati agu abuku nga ga aKristano watadu ho oni agia arugute ni ba agu adunguratise yo nga ga ga Yekova aboro, nga rukutuhe adunguratise na kikindigihe a. Oni duna rubangirise nibipa manga gupai Yekova akpinyemuhe. Fuoho, agu arugapai nga ga Mbori nika undo roni oni ru nyanyakii rogo toroyo, ki banda roni ti ti kurogo ingapai.
23 Pa ida oni na agu arugapai nga ga Mbori nika undo roni oni nye rogo ga Mbori nyemuse. Nirengo, aboro kinaho i aima kusa yó kusayo rogo gu dungurati nga ga aKristano, ono ngbatunga gipai re arengbanga ka manga tipa roni te ka oni ‘banda kpotoroniyo’ na kini ‘ta wa iratatamana.’ (Asanza 4:23; AEfeso 5:15) Ono ka si du tie nga oni awere nigu boro i aima kusani kusayo rogo dungurati, si naida oni tona manga agu apai rengbe ka sa gupai nga i karaga roni berewe kurogo dungurati. Mbori naida gupai nga agu aboro dunduko naaima kparatiyo fuko, i irisiko niruru mangaapai na ‘kpotoyó yo kidu pusiapusia.’ (Pa Fu Rugute ni Ue he 28:47) Oni rengbe arengba ka manga gupai re nyeanye kindi ka oni aida na ga Yekova arugapai ti aregbo dunduko.—Atambuahe 100:2.
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 13]
Tipagine gu mokedi nangia Pauro akedi waraga ti ni kurogo gu dungurati nadu Korinda yo tipa i kusi boro kusayo rogo dungurati?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 16]
Wakina agu ababanda akandoro nadumbata, agu aKristano nga abaakumba ‘navoda’ gu ga Mbori akandoro hõko
Gaoni Karagapai Nga Gine?
• Tipagine i akusa kura aboro ti ni kusayo rogo gu dungurati nga ga aKristano?
• Gine ndikidi saberã akodaha?
• Tipagine si aida boro kusipa gu kere ingapai akusa ti ni mangi ní he?
• Ngba gini agene agu aKristano nga abaakumba aundo gu boro mangi irairapai?