Padu Boro Ngangaraa Rogo Toroyo Ti Regbo Gbinza Ní

“Agu yo rũ yo [yó] rogo ga Yekova bambu i . . . azúka ti rago gbinza yo kindi.”—ATAMBUAHE 92:13, 14.

1, 2. (a) Wai i naaringbisapa gbinza dedede? (b) Gini kidohe du rogo Ziazia Kekeapai nibi sangbana ga Adamu ingapai?

HO ONI agia gu fugo ni nga gbinza, ginipai naye ku berãroni yo? Ya mo pa nyokora kpotose du, kiso tue yo, rungbura angbazungase, watadu pa gu kura “gbegberẽ arago” yugu yó paha rogo Batungusipai 12:1-7? Ka si duwo, si ninyanyakipa pai ani moi gupai ku berã rani yo ngawee, gu ringbisapa pai du rogo Batungusipai kapita 12, si nafura tipa gbinza, angianga nigupai Bakusiahe nga Yekova Mbori aaida si du ti tonatonaha ya, ono nisangbana ga Adamu ingapai nga gu ko aye nani kuti kpoto aboro.—ARomo 5:12.

² Anga pa nge garã boro nisaha nga motiwa te, tipa kaa raka araka kindi, si naida agarã nisusi asusa. Nirengo, sona gbiati nyaka nga gupai rẽarẽ tipa rakiraki ahe dunduko. Gu kereapai mangi rogo gu sita kutu agarã nga ga ingapai gbiati zangarengba ani abihe areme pati rani kirikiri, regbo koyo ngbutuko si ki da nikuru pangbangaa, na ruru aboro dunduko ki gbia ngbarago rogo raka yo a wa Mbori aidaha, nga ka raka zanga ima, gbinza na kpio. (Bambata Pai 1:28; Yugoti 21:4, 5) Ti gu regbo re, “A nga boro kporo sa ayá, ‘Mi nawoka’ te.” (Yesaya 33:24) Sosono aboro akaragatiyo berewe kurogo ‘arame nga ga parangayo,’ na ‘kpotoyo azambuasi tihe berewe susi rago parangayo.’ (Eyobo 33:25) Ono tie, awere, ani dunduko si aida ani sota na gu ingapai ani adihe ti titarani nangia Adamu. Wa vura duhe wo, undo kinaho ga Yekova amoyambu agbiaha ho i agbinza ni.

3. Rogo gini gene rengbe aKristano kaa ‘zúka ti rago gbinza yó kindi’?

³ Fugo Mbori nakido rani nga “agu yo rũ yo [yó] rogo ga Yekova bambu . . . i azúka ti rago gbinza yo kindi.” (Atambuahe 92:13, 14) Ka pepai nimasaku, bake papara Atambuahe afura tipa gu rengo du tipa ga Mbori ruru amoyambu nga i naasona kumbatayo kindi rogo toroyo, ka si vura du nga i nadopota adopota vurũ. Gu vovo akpiapai nga ga Ziazia Kekeapai areme nayugo nani nga kina boro rengo du.

“Ri Aguari nga Yekaru yo Te”

4. Wai gu sosono denebi nangia Ana ayugu gari ranigose fu Mbori, na gini mosoro ri agbiaha?

⁴ Oni makianga pa gu denebi nangia Ana naraki rogo bambata sa kama agarã. Ho garãri adu ni nga 84, “ri aguari nga yekaru yo te, ono ri anafu tambuahe nigina riahe ki nikpari kpe yuru na uru.” Wa bavunguri aangianga Revi ya, ono kingia “ngbatunga Asera,” ri aarengbanga ka raka yekaru yo te. Oni berẽnga pa gu bakere asadatise ri anaamangaha tipa kadu yekaru yo na aʹuru dunduko, nga ri anaaye tipa gu irisombori naanidu wiso na gu naanidu nyemu! Ono tie, mbiko gari ranigose fu Mbori, ri ahenga gbia mosoro te. Mamu amangi ri nga ri du kinaho ti gu regbo aYosefa na Maria aye na fogo Yesu ku yekaru yo tipa ka fu ko fu Yekova a wa ndiko aanidu. Ho Ana abi Yesu ni, ri atona ‘tambua Mbori, ki nigumba pako fu aguyó dunduko naangera tipa gu motumo nga ga Yerusarema.’—Ruka 2:22-24, 36-38; Pa Geda Aboro 18:6, 7.

5, 6. Rogo gini gene dungu sosono aboro ayugo gu ngbatunga sino mangapai nadu ti Ana?

⁵ Dungu sosono aboro du dagbarani areme wakina Ana wa i naaye kupati adunguratise dedede, kini kparikpee kakaka tipa ndikidi irisombori naandu kina kumbatayo, na kidu na kakaka nyemu tungusa wene pangbangaa. Wirina sa garãko naima susa 80 ninaaye kupati adunguratise nga ga aKristano dedede na diako, ko ayaa: “Ani aima rũ gu sino kurogo rani yo nga kaa ndu kupati adunguratise. Ani aidanga ka kpa dunguratise nidu ani ho kia ti regbo dunguratise te. Ho du ga Mbori aboro ni, ani naida ka du kinaho a. Ho du ani ni naayó, ani nabi tirani nga ngba barani angba.” Nairiwo gu wene kpiapai nangarasa aboro dunduko re!—AEbere 10:24, 25.

⁶ Wirinarani nidekurugbo nga Jean garãri naima susa 80 nayaa: “Ho momu nidu ni fere tipa mi undo gupai nabi dungurati, mi nimangihe amanga.” Ri agbia gu kurapai kuti ni nga, ‘Rengo ngaha nga, aregbo kina ti ni rogo gimi raka yo rago naagberã tire, ono mi aidanga ka sa kura aboro i du na gberarago bambiko mi na gberarago tire te.’ Ri adu zaaza na kidu na ngbarago tipa ka ndu ka biko kura aringara tipa agu adunguratise nga ga irisombori. Rogo gu nunguro mangi ri he barambeda kusayo, ri ape gupai fu anakureari nga, “Nyemu gupai tire nga mi niindu kaa biko wene arago te; gupai ngbaa tire nga mi ndu ku gene sunge tungusapai yo! Wa ri avuranga ino gu fugo aboro apehe rogo gu dagbarago re ya, ri aima rengba ka ba nyemu rengo ti agu aboro ri agbia yó na gu pangbangaa nga ga Ziazia Kekeapai. Kurigure, tipa dungu agarã, ri anaatungusapai rogo gu dungurati naaida undo, wa si avura ida gupai beri vurũ nga ri wiriki vovo fugo aboro awirika gbiati gupai berewe nga kaa ndu ku ba dunguratise yo nga gu nunguro nanaadia ri nga saa sa ka da yo.

Oni Mbu Berã Roni Si Du Zaaza

7. Ho garã Moize ange ni, wai ko ayugu nani nga ko aaida ka sonosa gako pagume na Mbori?

⁷ Inohe rogo raka yo naye mbiko nge garã boro. (Eyobo 12:12) Ono sona kumbatayo rogo toroyo tigaha ayengo nibasa mbiko nge garã boro te. Sidu tie, kuba gupai nga ga Yekova ruru amoyambu he kina kuti gupai i aima inoho bakuru kusayo, i namanga ome tipa ‘ka susa na wirikapai’ a wa agarãyo ange na aregbo dũ. (Asanza 9:9) Garã Moize adu nga 80 ti gu regbo Yekova afu sunge fuko. (Gate 7:7) Ti rago Moize, si aadunga nitaatapai tipa boro raki ki dati gu garã re te, si du ko akepai ti ni ki yaa: “Rago tipa gaani agarã wa agarã 70; ono ka ngia mbiko ngarã si duwa 80.” (Atambuahe 90:10) Wa si avura duwo, Moize aabingo tiko nga ko ima gbinza, ka gene adunga berewe beko tipa ka wirikapai ya te. Fuo manga Moize sunge fu Mbori tipa dungu agarã, kini gbia ngbarago be dungu amamu nga ga sunge, na kini mangi nyanyakipa asunge, ko azungadi Yekova ki yaa: “Mo yúgu gamo agene fere awere ya mi ini ro.” (Gate 33:13) Moize aduna nyemu ka sonosa gu pagume nadu dagbako na Yekova ti aregbo dunduko.

8. Wai Daniere ambu berãko zaaza ho garãko asusi 90 ni, na sangbanaha angia gine?

⁸ Teketeke a, ho garã gu nebi nangia Daniere asusi 90 ni, aboro anaagbiako ko niwisigi Ziazia Kekeapai kindi, ko ki vura du nigbinza ko vurũ. Gupai ko akpariaha rogo gako wisigopai rogo “akitabu” yo, nga agu akitabu si awiraha nangia Pa Amotumo, Yesaya, Yeremaya, Osea, gbiati Amosa, si afõngbadukoyo ko gbata Yekova rogo kparakpee yo. (Daniere 9:1, 2) Ko aima gbia karagapai sa gu gako kparakpee re rogo gu tingidapai naye be ga Mbori toro nibi paye Masiya gbiati gu maabangirise nadu tipa ziazia irisombori.—Daniere 9:20-27.

9, 10. Ginipai gu kura aboro amangihe tipa ka mbu berã yó niungaha?

⁹ A wa Moize na Daniere adu, si naida ani mangi asadatise tipa ka gbeberã rani kuti agu apai nga ga toro a wa rẽ omerani tipa ka mangaha. Dungu aboro namanga kina gu bangisapai re a. Worth nga gu Kristano namangasunge nibakumba rogo dungurati garãko naima susa 80, ko naʹasadatiko nyanyakii tipa ka gbia gu vovo riahe nga ga toro ‘ruru kangara moyambu’ akusaha. (Matayo 24:45) Ko nape gupai nga, “Mi nakpinyemu rengo, na mi na bakere ngbarago ka bi wai gu imarago nga ga rengo akí kina kumbatayo.” (Asanza 4:18) Teketeke a, gu wirina nga Fred di agarã awere 60 kuti mangasunge tungusapai ti aregbo dunduko, ko abihe nga, pa fura ko na akurako aidipase tipa agu apai nga ga Ziazia Kekeapai nazambuasi ko azambuasi. Ko ayaa: ‘Si naida mi mbu sangba Ziazia Kekeapai si du niungaha berãre yo. Ka oni rengbe ka sa sangba Ziazia Kekeapai si du niungaha, oni saha niguhe duna rogoyo ti ni angianga kungbopai gbua ya. Kangia oni rengbe ka maa agu apai oni awirikaha si du na ngbanyaa dagbaha na ‘kpia weneapai,’ si nayugo gupai nga, oni ima ino wai duhe na ngbanyaa dagbaha na akuraha, angianga oni ini kina apapara afugo nibasasa ya.’—2 Timoteo 1:13.

¹⁰ Pa nge garã boro arugusanga ní ti gupai nga ní niiwiriki vovo apai gbiati gu du nikpakarakpakaraha te. Agu aboro garãyo naima susa 60, 70, na 80 aima manga ome ka sa tiyó ni abawirikipai watadu ka wirika vovo fugo-aboro. Gu kura aDezire Yekova aima manga gipai re na gu berã nga ka tungusa wene pangbangaa fu agu aboro du ngbatunga yó kia ti gayó. (Marako 13:10) Garã aHerry na diako aima susa 60 ho i adiberã ni tipa ka undo sunge tungusapai rogo gu dagbarago aboro Portugal adu rogoho. Ko ayaa: ‘Ka pe rengo, asunge dunduko rogo raka nikpakarakpakaraha fu sosono aboro.’ Wa si avura duwo, mbiko manga yó bakere asadatise na ki kpatagara kuti ni, i aima rengba ka nungusa wisigo Ziazia Kekeapai na aboro rogo pa aboro Portugal. Tipa dungu agarã awere, wo Herry naamanga gumbapai rogo gu bakere dunguratise nga ga aʹuru biata rogo gi gako vovo fugo ko awirikihe re.

11. Tipagine si aida ti ni ani makiapa gu sunge sosono aboro amangaha?

¹¹ Rengo ngaha nga, anga aboro dunduko rengbe kpotoyo ka mbu gene fuyo tipa i mangi ngbatunga ariapai wa gure rogo gayó raka te. Ono tipagine si aida ti ni ani makia gupai kura sosono aboro amangihe? Anga ani nape gupai nga si naida sosono aboro dunduko mangi asadatise tipa gi bangisapai re te. Kuba gure, si wakina gupai gu mokedi nangia Pauro ake paha fu agu aKristano nangia aEbere tipa gu ruru abaakumba nadu rogo dungurati. Ko ayaa: “Oni mákia pa zuzu gayo sunge, ki wiriki pa gayo idapase.” (AEbere 13:7) Ho ani aberã ni kurii ngbatunga gu gayó kakaka nyemuse re, si rengbe ka ngarasa rani ani wiriki wai kadu na ngbatunga gu nyanyaki idapase nafõngbadu gu sosono aboro yo re rogo gayó sunge fu Mbori. Herry du garãko awere nga 87, nasaka rogo gupai nafõngbadukoyo, ki yaa, ‘Mi naida ka mangasunge na gu yangada agarã nye kumbatayo re na tatamana nimanga mi ga Yekova sunge.’ Fred, nga guko ani nifura tipa ko mbata kusayo, ko agbia bakere ngbarago rogo ngerafuo agu sunge ko anaamangaha Beteere yo. Ko ayaa, “Si naida oni ini wai rengbe oni kaa mangasunge fu Yekova na ki nye kuti ni.”

I Aandu Sunge fu Mbori Kindi Apai ki Vura Niʹariatihe Vurũ

12, 13. Wai Baruzirai akakuti sinombori wa ko avura du nga gbinza boro vurũ?

¹² Ida ka mangapai kuti gu ariapai nga ga raka rengbe kadu nikpakarapai. Wa vura duhe wo, si nitaatapai tipa ka kakuti sinombori ka kina gini ngbatunga ariapai vura manga vurũ. Gupai Baruzirai boro Girada amangihe angia wene kpiapai tipa gipai re. Ho garãko adani nga 80, ko adi Davide kugume na gako riivura, na kini fu riahe fuyo gbiati barame vuru gu regbo yo Abisaroma asamungu kuti Davide. Ho Davide aakaraga tiko ni ku Yerusarema yo, Baruzirai agasi Davide na gako akumba kuti ngba gu di nga Yaradene. Davide akidohe tipa ka dia Baruzirai ko naaraka ngbangaa kpuko yo. Ga Baruzirai karagapai angia gine? Ko ayaa: “Garãre da ku areme nga 80; . . . Ga moyambu rengbe ka ia guhe mi ari watadu guhe mi ambira? Mi rengbe ka gia fugo abayango na anayango berewe? . . . Ono mo ngére, ga moyambu nga Kimama du re; ko sí ku mbiti yo na gi gbia nga bakindo; mo ki mangi gu pai fu ko ka ngba ti ro.”—2 Samuere 17:27-29; 19:31-40.

¹³ Wa Baruzirai avurangia gbinza boro, ko amangi gupai narẽ na omeko tipa ka undo ga Yekova siasia bakindo. Wa ko avura kparia gupai nga riahe aima kpasira ngbakoyo na ka tuko agianga pai berewe wa gu nadumbata ya, rago aagberãnga tiko te. Kuba gupai nga ko berẽ kina patiko, ko azungodi Davide ko fu gu undo ko aida ka fuhe fuko fu Kimama. Fuo manga ko ho were, ko kini yugu gu ngbatunga boro nzunzu nangia ko. Wakina Baruzirai, dungu sosono aboro duho areme nayugo kina gu bangisa sino nga ga zanga berã kina patise re na kini gamu ahe kpaima. I namanga gupai rengbeyó ka mangaha tipa ka songoda ndikidi irisombori bambiko i inihe nga “ngbatunga gi rũhe re, si ngba ti Mbori.” Nairiwo wai ngbaha ani duna ngbatunga gu ruru sosono aboro re dagbarani!—AEbere 13:16.

14. Tipagine padu Davide ti ni nigbinza boro asa afugoko niparengo wa duhe nikekehe rogo Atambuahe 37:23-25?

¹⁴ Wa si avura du nga agu apai nadu tipa Davide aima ariatihe vuru dungu agarã, ko adu kindi naa kido nga Yekova ambunga ngerafuo gako ruru moyambu te. Ti digido ga Davide raka, ko abi gu bia du rogo Atambuahe 37. Oni moinga kpia gupai ku berã roni yó nadu tipa Davide wa ko aataka kundi nibibia niyaa: “Yekova nambakada pa ga boro nduge, rago ki ningba ti ko be gani apai; ka ni vura ti, ni atí nga kindi te; bambiko Yekova nasongoda ni ni beko. Mi adu mbata ni parangare, mi gbinza awere; ono mi ata bi nga ruru boro i nambu ni te, na ngbatungani i nio riahe a te.” (Atambuahe 37:23-25) Yekova abihe nga daha ada i yugupa garã Davide rogo agi Atambuahe naye be ga Mbori toro re. Nangbaa agu afugo Davide agumbaha naye kina boro ngbadukoyo re!

15. Wai gu mokedi nangia Yoane ayugu wene kpiapai tipa padu boro niruruni zavura gupai nga apai aʹariatihe rogo gako raka na ko ki vura du nigbinza ko vurũ?

¹⁵ Gu mokedi nangia Yoane nga wene kpiapai wa apai avura aʹariatihe tipa kpotoko gbiati pa gbinza vurũ. Tingbafuo manga Yoane sunge fu Yekova tipa agarã wa 70, ko anaaraka rogo gu kisanga nangia Patemo “mbiko ga Mbori pai na gu dezirepai nga ga Yesu.” (Yugoti 1:9) Wa si avura duwo, gako sunge aanyasanga te. Nirengo, agu awaraga dunduko Yoane akekehe du rogo Ziazia Kekeapai, ko akekehe rogo gako yangara raka auru kpotosende. Ho ko aduni Patemo yo, i afu iiriwo yuguyugupai fuko ko ki kehe du awere rogo gu buku nga Yugoti. (Yugoti 1:1, 2) I naayawee i akusi ko kusayo rogo gu kisanga re ti regbo ga Nerva zogarago, nangia ga aRomo Bakindo. Fuo gure ngbutuko, rogo gu garã nangia 98 F.B.K., ti gu regbo garãko avura da nga 90 watadu 100, ko ake buku Wene Pangbangaa gbiati awaraga biata du rimoko riihe.

Gu Hipai Paha Arengbanga ka Go Ya

16. Agu aboro adunga gene beyo ka fura ya, wai rengbe yó ka yugo gayó ranigose fu Yekova?

¹⁶ Dingisoro ima rengba ka ye fuo rani rogo dungu agene na dungu angbatungaha a. Nikpiapai, gu kura aboro kinaho na gbarĩ ka i arengbanga ka fura ya. Ono tie, i kindi nakpinyemu ka tingidapa ga Mbori nyemuse gbiati gako weneringise arẽnga aboro tipaha ya. Wa vura duhe nga si ni kpakarapai fuyó tipa ka fura ningbayó, i naya fu Yekova ngbaduyó yo wee: “Ako, nyemu ga rugute namanga re amanga nirengo! Si nga gu mi nabaka bangire tipa ha na uru pitipiti.” (Atambuahe 119:97) Tipa Yekova tigako, ko ima ino agu aboro ‘naberãpa rimoko,’ na ko na ngbarago tipa ka bi wai du agi aboro re kia ti gu badungu kura aboro abakanga bangiriyo tipa gako agene ya. (Maraki 3:16; Atambuahe 10:4) Nairiwo wai si afu wasa ka ino gupai nga Yekova na ngbarago ho ko naawisigo ngbaduraniyo ni!—1 Pekapai 28:9; Atambuahe 19:14.

17. Ginihe gu ga Yekova amoyambu naima digo nimangisunge fuko tipa gbanga regbo agbiaha nga gu du nikparakparaha?

¹⁷ Si aidanga ani zanga kparia gupai nga, agu aboro naima digo nimangisunge fu Yekova niruruyo tipa dungu agarã, i ima gbia guhe du nikparakparaha nirengo nga gu i arengbanga ka gbiaha rogo gu kura gene ya, nga gu hipai ka paha arengbanga ka go ya. Yesu ayaa: “Rogo gaoni hipai oni abátasa ungaroni abatasa.” (Ruka 21:19) Hipai nga nyanyakipa pai tipa ka gbia nyenye unga. Aguroni ima manga “sangba Mbori” na ki ima yugo padu oni niruru roni rogo gaoni raka yo, oni rengbe tie ka ngera kumbatayo tipa ka gbia “gu mosoro i akido roni tipa ha.”—AEbere 10:36.

18. (a) Ginipai du Yekova na nyemu ka bihe ti sosono aboro? (b) Ginipai ani ka wisigoho rogo gu papara kekeapai naye fuo gere?

¹⁸ Yekova nabi gu sunge oni amangaha fuko na ngbaduroniyo dunduko na kikiipaha ka si vura du nitoonihe vurũ. Ka apai vura kaa manga gu ‘kpotoroni du zegi no’ vurũ mbikopa gbinza, gu ‘kpotoroni’ du ku vuruhe yo, i nambakadaha waragoagira. (2 AKorindo 4:16) Zanga kapa, Yekova na ngbarago tipa gu sunge oni aima mangaha fuko bakuru kusayo. Na si ziazia nga, ko na ngbarago a tipa gu sunge oni amangaha awere nirimoko. (AEbere 6:10) Rogo gu papara kekeapai naye fuo gere, ani nika wisigo wai du sangbana ga gu ruru aboro re idapase.

Gaoni Karagapai Nga Gine?

• Gini wene kpiapai Ana ambuhe fu sosono aKristano areme?

• Tipagine rengbe ani ti ni ka ya, anga gbinza nga dingisoro tipa agu apai rengbe ani ka mangaha te?

• Wai rengbe sosono aboro ka yugo gayó kakuti sinombori?

• Wai Yekova abi gu sunge sosono aboro amangaha fuko?

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 25]

Dungu sosono aboro areme namaa wene kpiapai niye yó kupati adunguratise dedede, kidu na kakaka nyemu tungusapai, na nyemu wirikapai