Oni Yugupai Fu Awironi I Kpinyemu Yekova
“Wa du aguanza be gu kumba nga iranyaka, wo du awiri paranga aboro.” —ATAMBUAHE 127:4.
1, 2. Wai du agude wakina “aguanza be gu kumba nga iranyaka”?
SI NIʹIDI bazumu aguanza mbakadi tiní ambakada mbata wenengai tipa ka zumo guanza nzunzu kina boro kuti kpoto. Ko nimoi guanza kuti giri mboto na kini gbe giri mboto. Wa vura duhe nga ome boro nabata abata ho ní agbe giri mboto ni, si naida ko di kura regbo adia berewe ka rugusa gu guanza re tipa u no kina boro guhe ko aida ka noho. Fuani tie, ko ki za beko ti guanza u ndu. Ya mo gu guanza re ano guhe ko aida ka noho? Dungu apai rengbe ka sa gupai nga ko noho watadu ka ko nonga ha ya. Si nakodapa gu inohe du ko nani kuti sunge zumo aguanza, wai wege aya, na gu ngbatunga piima du ti gu guanza re.
2 Bakindo Soromo aringbisi agude kuti “aguanza be gu kumba nga iranyaka.” (Atambuahe 127:4) Oni makianga wai rengbe ani ka mangasunge na gi kpiapai re. Gu bazumu aguanza re naahenga kina kuti gbe giri mboto kindi te. Tipa ka no guhe ko aida ka noho, si niidi ko za beko ti ni. Teketeke a, avunguagude na regbo beyo nikina guruhe tipa ka yugopai fu awiriyo i kpinyemu Yekova. Tipagine duhe ti ni nga i na regbo beyo nikina guruhe? Si wo mbiko gupai nga, fuo sona agude, i naasungongo kina fuo avunguyo kindi te. (Matayo 19:5) Ka pepai nimasaku, ya mo i azumo gayó guanza kuti kpoto, nga awiriyo naakpinyemu Mbori na kini irisiko kindi fuo guari yó kporo? Dungu apai duho nafu akaragapai tipa gi sanahe re. Apai ho biata tipa gipai re nga, gu birĩ du avunguagude nani, gu sino raka du rogo gu dagbarago agude asona rogoho, na gu gene agude nga “aguanza” amangapai ngbaha kuti gu rugute i aruga yó nani. Ani wisigingo pai tipa agi apai re nibasasa futufutu. Nibambatapai, ani nika wisigo asino agu avunguagude duna birĩ.
Gu Wene Kpiapai Nga ga Avunguagude
3. Tipagine si aida gupai ti ni nga avunguagude ta pepai kini mangihe?
3 Yesu amoi kpiapai fu avunguagude rogo gu gene ngawee ko anaamanga kina gupai ko anaatungusaha. (Yoane 13:15) Ono tipa aFarusi tigayo, Yesu abira yó bambiko i “nagumba pai,” ono i “amanga nga ha te.” (Matayo 23:3) Tipa avunguagude ngarasi awiriyo i kpinyemu Yekova, si naida gayó mangapai du kina sa na agu afugo i agumbaha. Pepai kina ngbaayo zanga mangaha wakina gu mboto adunga girihe ti ni ya.—1 Yoane 3:18.
4. Gini asasanahe si aida avunguagude sasana tiyó nani, na tipagine?
4 Tipagine du gu kpiapai ti ni nga ga avunguagude ninyanyakipa pai? A wa sosono aboro awirika kpiapai be Yesu tipa ka kpinyemu Mbori, kinawo a agude apekafuo gu wene kpiapai nga ga avunguyo rogo kpinyemu Mbori. Agu aboro gude akoda tiní naayó ima rengba ka nyakasa ní watadu ka ‘gberesa wene sino’ ní. (1 AKorindo 15:33) Vuru gu bakere papara raka nga ga gude, na vuru agu agarã ní asona, agu aboro nasungo nani gbe na kini moi apai kuri ni yo, i nga avunguni. Sidu tie, si naida avungugude sana tiyó na gu sanahe nga: ‘Gini ngbatunga boro du nga mi fu wire? Ya mo gu kpiapai wire abihe ti re, si nangarasa ru u du na wene sino? Gini ngbatunga kpiapai mi amaaha rogo gu nyanyakipa pai nga ga kparakpee na wisigo Ziazia Kekeapai?’
Oni Kparikpee na Awironi Sa
5. Ginipai rengbe agude ka wirikaha ti ga avunguyo kparakpee?
5 Awironi rengbe ka wirika dungu apai tipa Yekova nidega yó tuyo kuti gaoni kparakpee. Ho i nika bi roni ni oni nitambua Yekova ti regbo riahe na kini kparikpee ti regbo wisigo Ziazia Kekeapai, gini digisopai rengbe yó ka da kuti ni? Si nika sa yó i ini gupai nga, Yekova ninaafu agu ahe du ani na zingoho nga gu naida ani tambuako ti ni na ko nayugo agu arengo nga ga toro fu rani. Agi apai re nga nyanyakipa apai.—Yakoba 1:17.
6. Wai rengbe avunguagude ka undo awiriyo i bi gupai nga Yekova nakpinyemu yó akpi wa du yó nibasasa?
6 Ono tie, ka si du nga oni nakparakpee akpara na gaoni aborokporo ti kura aregbo angianga kina ti regbo riahe sa na regbo wisigo Ziazia Kekeapai ya, na kangia oni nasaka gupai asaka naayó nafuda roni na gu nafuda awironi, si nika undo yó bakere gbe. Manga oni he wo nika undo awironi tipa i rugutiyo na gupai nga Yekova nga boro sa dagba gaoni aborokporo, na ko naberã paroni aberã wadu oni nibasasa. (AEfeso 6:18; 1 Petero 5:6, 7) Bagude sa apepai ki yaa: “Ani atona kparakpee na wirani tona ti kina gu regbo i abatika ri. Wa ri atona ka sona, ani anaakparakpee tipa wai rengbe ri ka gbia wene abakureari, na gu kura akpakarapai rengbe ri ka gbia ti ri nani. Daati gu regbo kumba adi ri, uru asusanga kandara sa zanga ani nakparakpee wa sa te.” Ya mo oni rengbe kaa kparakpee na awironi na aʹuru dunduko? Ya mo oni rengbe ka undo awironi i bi Yekova wa bakureayo angianga nikina gu boro ninaagama agu ahe du yó na zingoho gbiati agu apai nga ga toro ya, ono nigu boro naberã payo aberã naapa agu apai du ngbaduyó yo?—AFiripoio 4:6, 7.
7. Tipa ka kparakpee zukazuka, ginipai si aida avunguagude inihe?
7 Kina rengo ngaha nga, tipa ka kparakpee zukazuka, si naida oni rugutironi na gupai namanga rogo gu raka nga ga awironi. Oni kparianga afugo gu kumba nasonosi awiriko ue ni adegude. Ko nayaa: “Ti digido aposo dunduko, mi anaasana tire na asanahe ue nga: ‘Boro ginipai awire abakabangiriyo nani rogo gi poso re? Na gini weneapai mangingo fuyó ti agi aregbo re?’” Avunguagudee, ya mo oni rengbe ka sasana tironi na ngbatunga agu asasanahe du wa gure na ki rimisi bete akaragapai tipaha kurogo gu kpee oni akparaha na awironi? Ka oni mangihe wo, anga gure nga oni nayugopai fu awironi i ini kina kparakpee fu Yekova nigu boro ninaagia kpetambuahe sa te, ono gure nga oni nayugopai fuyó a tipa i kpinyemuko.—Atambuahe 65:2.
Oni Ngarasi Agude I Niigedi Ziazia Kekeapai
8. Tipagine si aida ti ni avunguagude ngarasi awiriyo i niiwisigi Fugo Mbori dedede?
8 Wai rengbe gu bipai nga ga avunguagude tipa wisigo Ziazia Kekeapai ka maapai kurii gu pagume du gude nani na Mbori? Tipa gupai nga pagume nandu andu kindi kumbatayo na kidu ninyanyakihe dagba aboro, si aidanga kina fugo sa te, ono si naida i naadegatuyo a. Gene sa dagba agu akuraha ani adegaturani fu Yekova rogoho nga wisigo Ziazia Kekeapai kini gbia undo be agu abuku “kangara moyambu” naakusaha. (Matayo 24:45-47; Asanza 4:1, 2) Sidu tie, tipa avunguagude undo awiriyo i sonosi dawedawe pagume na Yekova, si naida i ngarasi yó i niiwisigi Fugo Mbori dedede.
9. Wai si aida i undo agude i sonosi gu wene sino nga ga wisigopai nisase?
9 Wai rengbe oni ka undo awironi i sonosi gu sino nga ga wisigopai nisase? Berewe a, gu kpiapai nga ga avunguagude nayugopai fu agude nibawenehe kisusi. Ya mo awironi nabi roni oni nigedi Ziazia Kekeapai nisaroni dedede na kini gbia ngbarago behe? Nirengo, si rengbe kadu nga oni na badungu asunge beroni oni amangaha tipa ka ngerafuo awironi, na oni rengbe ka baka kina bangironi tipa wai rengbe oni ka gbia regbo tipa gedapai na kini wisigipai. Ono, oni sananga tironi nga, ‘Ya mo awire nabi re dedede mi nasungu kina pati terevizioni kaa bihe?’ Ka si duwo, ya mo oni rengbe ka mangasunge na gu bete regbo du beroni re tipa ka maa wene kpiapai fuyó nibipa wisigopai nisase?
10, 11. Tipagine si aida avunguagude nimangi gu wisigo Ziazia Kekeapai nga ga aborokporo ti ni dedede?
10 Gu kura gene rengbe avunguagude ka yugupai fu awiriyo i degetuyo fu Yekova ngbaha nga kaa manga gu wisigo Ziazia Kekeapai nga ga aborokporo dedede. (Yesaya 30:21) Gu kura aboro rengbe ka sanahe nga, ‘Tipagine avunguagude amanga gu wisigopai nga ga aborokporo ti ni na awiriyo wa duhe nga i naandu andu na awiriyo kupati agu adunguratise nga ga dungurati?’ Dungu wene nduapai du tipa gipai re. Gu nyanyakipa sunge Yekova nafuhe fu avunguagude nga i raba awiriyo. (Asanza 1:8; AEfeso 6:4) Gu wisigo Ziazia Kekeapai nga ga aborokporo nayugo gupai fu agude nga, anga irisombori nga kina kungbo mangapai nga ga pambori dagba aboro te, ono si a nipapara gu raka nga ga aborokporo.—Pa Fu Rugute ni Ue he 6:6-9.
11 Kurigure, wene wisigopai nga ga aborokporo rengbe ka fu mamu fu avunguagude i rugutiyo na gu bipai du awiriyo nani tipa gu mangapai nga ga toro gbiati ruru mangapai. Nikpiapai, ho du agude ni kindi nirukutu yó, si naida avunguyo mangisunge na gu buku duwa Learn From the Great Teacher tipa ka yugopai nani fuyó.a Rogo agenewaraga nga ga gu buku du mburuhe rii Ziazia Kekeapai re, si na agu asasanahe nasa agude i karagapai nitiyo kuti gupai i awisigoho. Niberã avunguagude kurii agu averesi keke yó ho rogo gu buku re, i rengbe ka undo awiriyo i raba gayo berã nga ga makiapai ni “wisiga pa wenepai na gbegberẽpai.”—AEbere 5:14.
12. Wai rengbe avunguagude ka manga gu wisigopai nga ga aborokporo kina kuti agu apai agude akpinyemuhe, na ginipai bi oni he nga si nafu undo rogo gi bangiriba re?
12 Wa awironi nikaa sona, oni aria gene wisigopai naayó ringbisihe kuti agarã yó. Oni kparianga gu gene arogotise sa aundo sosono awiriyo ni adegude ho i asana yó ní tipa ka ndu kupati agu ambaro dogbere nadu sukuru yo. Bavungu yó ayaa: “Ani aya fu awirani wee, ti gu regbo ani ka manga gu wisigopai nga ga aborokporo, mi na diare nikangia agude, gu sosono awirani ue re kidu tigayo nga avungurani. Si adu nga, gu ní sa nikadu ni narani guni kidu ni barani. Na si aidi gupai a nga agu awirani re kodi beyo ka wetekapai kakaka tipa ka fu wene rugute riipa gu mbaro dogbere nga ga sukuru.” Sangbanaha angia gine? Bayo nayaa: “Si airiwo tirani ka bi wai awirani (rogo gayó kpiapai ni avungurani ani kidu ni awiriyo) afu agu arugute du mburuhe rii Ziazia Kekeapai tipa wai rengbehe kadu nipamungo ka ndu kupati gu gbere nga ga sukuru. . . . Gu nangba tirani gbe nga gu berãpai i afuhe nigupai nadaada rengbe ani ka mangaha kuba dogbere. Gupai re asa rani ani kparia gu ndikidi berã gbiati nyemupai na du rogoyó yo.” Nirengo, si naida kakutipai gbiati wene berãpai tipa kaa manga gu wisigopai nga ga aborokporo dedede na kuti gayó azingo, ono gu mosoro du tipaha ima kio ki susi gu ome ani amangaha.—Asanza 23:15.
Oni Duna Pazereda Naayó
13, 14. (a) Wai rengbe avunguagude ka sa gayó ramukporo si du na pazereda? (b) Gini wene sangbanapai rengbe avunguagude ka gbiaha ka si du nga i naidapa gayó irairapai aida?
13 Bazumu guanza rengbe ka no he kina gu ka ko za beko ti gu guanza re ngba ruru gene. Teketeke a, agude rengbe ka wirikapai be avunguyo ka kpinyemu Yekova ka si du nga avunguyo na pazereda naayó. Yakoba akepai ki yaa: “Zuzu rurupai du ni rũrũ he rogo zereda fu agu yo namanga zereda.” (Yakoba 3:18) Wai rengbe avunguagude kadu rogo pazereda na awiriyo? Si naida arogotise kakuti gayó ramukporo si nye kindi nikina wenehe. Agu arogotise du na nyemuse dagbatiyo na kini fu irisa dagba tiyó, i nga agu aboro rengbe ka ruga awiriyo tipa i du na nyemuse gbiati irisa koyo du gu kura aboro ni, kodihe na Yekova. (AGaratio 6:7; AEfeso 5:33) Nyemuse gbiati irisa naye na pazereda. Agu arogotise duna pazereda dagbatiyo rengbe ka mangapai kuti agu akpakarapai rengbe ka kura dagba gayó aborokporo.
14 Rengo ngaha nga, a wa adunga ramukporo ho nirengberengbehe ya, anga aborokporo ho areme du nirengberengbe yó rogo gi zegino re te. Si rengbe kadu nga avunguagude amanganga sunge na agu sino nga ga zuzu toro ti gu regbo i aruga awiriyo. (AGaratio 5:22, 23) Ho ngbatungapai wa gure amanga ni, ginipai rengbe vunguagude ka mangaha? Ya mo ka avunguagude idipa gayó irairapai, gure nga agude afunga irisa berewe fuyó tee? Oni kparianga gu kpiapai nga ga gu mokedi nangia Pauro. Ko aduna dungu awiriko rogo toroyo. (1 AKorindo 4:15) Wa si avura duwo, ko aenga idapa gako irairapai te. (ARomo 7:21-25) Ono tie, gako umbasitise na gako manga rurupai nasa rani ani biko na irisa. Wa Pauro avura kaa manga irairapai, ko akepai fu agu aKristano nadu Korinda yo na wasa ki yaa: “Oni dú ni awiriki pa re, a wa du mi a ni wiriki pa Kristo.” (1 AKorindo 11:1) Ka si du nga oni naidapa gaoni irairapai aida, awironi amaanga berãyo kuti gu irairapai oni amangaha te.
15, 16. Tipagine si aida ti ni avunguagude yugupai fu awiriyo i niikpinyemu agu awirinayo nga aKristano, na wai rengbe yó ka manga gipai re?
15 Gini kurapai rengbe avunguagude ka mangaha tipa ka sa awiriyo i kpinyemu Yekova? Gu mokedi nangia Yoane akepai ki yaa: “Ka boro ya, nyemu Mbori ti ni, ki nisogo wirinani, irazire nga ni; mbiko gu ni adu nga nyemu gu wirinani ti ni bi ni ni ya, ka nyemu Mbori du nga ti ni ni abi nga ko ya te.” (1 Yoane 4:20, 21) Sidu tie, ho oni ayugopai ni fu awironi i kpinyemu awirinayo nga aKristano, gure nga oni nayugopai fuyó i kpinyemu Mbori a. Si naida avunguagude sana tiyó na gu sanahe nga: ‘Ya mo agu apai mi naagumbaha tipa gu mangapai du rogo dungurati, si nangarasa boro watadu si nafu kina gberarago funi?’ Wai rengbe oni ka inoho nga si nafu ngbarago watadu gberarago? Oni degeturoni wenengai ka gia wai awironi afura tipa adunguratise gbiati agu aboro du rogo dungurati. Oni nika gia kina gu bangisapai oni naagumbaha i nipekehe rogo gayó afugo.
16 Ginipai rengbe avunguagude ka mangaha tipa ka undo awiriyo i kpinyemu awirina? Peter duna awiriko ue nga akumbagude nayaa: “Natona ti gu regbo awirani aduku rukutu, ani anaayamba agu awirina nyaki rogo toroyo i niiye ka ri riahe na ani na kini ngi ambaro. Awirani asono na gu sino nga ga kodatise na akurayo aidipase nga agu aboro nakpinyemu Yekova, na i bi gupai nga, mangasunge fu Mbori nafu ngbarago fu boro rogo raka yo.” Dannis du na awiriko bisue ni adegude nayaa: “Ani anaangarasa awirani i nizi bakure na agu abazakigene naima ima kurogo dungurati, na ho momu aniduni, ani anaadia agu ababiapai ninaata ata kugume gbiati adiayo.” Ya mo oni rengbe ka manga kina gu bangisapai re tipa ka sa awironi i bi gupai nga agu awirina du rogo dungurati i nga agumeroni?—Marako 10:29, 30.
Gupai Si Aida Gude Mangihe
17. Gini diaberã si aida agude dihe nitiyo?
17 Ani wisigingo gu kpiapai berewe nga ga bazumu aguanza. Ka si vura du nga ko ima du na inohe riipa zumo aguanza, ko rengbe arengba ka gusa he ka si du nga gu guanza re ninugonugoru watadu piima ru aima nugo. Rengo ngaha nga, si naida avunguagude mangi ome tipa ka ruga gu guanza nga guru naima nugo re, nimanga yó asadatise ka ruga gu iraira berã du rii gude yó. Ono si naida kina agude diberã nitiyo, si ngia i naida gi zegino re nugoyo kuti gaha mangapai watadu i nakpinyemu gupai nga Yekova ‘rugu gayó apai fuyó nzunzu.’—Asanza 3:5, 6; ARomo 12:2.
18. Gine nga sangbana ga gude mangapai?
18 Wa vura duhe nga avunguagude na dungu asunge beyo i amangaha tipa ka sonosa awiriyo na kini “mbu ti yo ni ga Gbia rabahe na rugahe,” yangara diaberã nabi kina agude tipa gini ngbatunga aboro i aida kadu nga yó kumbatayo. (AEfeso 6:4) Sidu tie, si naida agude sana tiyó na gu sanahe nga, ‘Ya mo mi naida na gu wene arugute avungure afuhe fere?’ Ka oni mangihe wo, gure nga oni ima sia gu bawene gene nga ga raka na ki sa avunguroni i du na ngbarago. Gu nyaki paha kisusi nga, oni nika sa ngbarago ti Yekova.—Asanza 27:11.
[Gu rukutu kekeapai du bandu kpewaraga yo]
a Si nga gu buku aDezire Yekova akusihe.
Oni Natingidaha?
• Wai rengbe avunguagude ka maa wene kpiapai fu awiriyo rogo kparakpee na wisigo Ziazia Kekeapai nisase?
• Wai rengbe avunguagude ka sa kpuyo si du na pazereda?
• Gini diaberã si aida agude mangihe, na wai rengbe sangbana gayó diaberã ka mangapai na kura aboro?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 30]
Ya mo oni namaa wene kpiapai fu awironi rogo wisigopai nisase?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 31]
Pazereda dagba aborokporo naye na ngbarago