“Da Du Ni Iratatamana, Ni Boro Inahe Dagba Roni Yo?”

“Da du ni iratatamana, ni boro inahe dagba roni yo? Ni yúgu gani mangaapai rogo wene sinoni ni gu umbasiti nga ga tatamana.”—YAK. 3:13.

1, 2. Ginipai rengbe ani ka gumbaha tipa gu dungu aboro nabi tiyó nga airatatamana, watadu aboro abiyo nga airatatamana nga yó?

GINI boro oni aberãha ya ní nzunzu nga iratatamana? Avunguroni, kura sosono kumba sa, watadu bakerepa bayugupai? Gu boro oni abi ní ya iratatamana nga ní, si rengbe kadu wo mbiko gu ngbatunga raka oni arakaha, na gu ngbatunga boro nga oni. Ono tie, ga Mbori amoyambu nangera mbata kina kubeko tipa ko gumbapa gu ngbatunga boro fuyó nga iratatamana.

² Anga agu aboro dunduko zegino abiyo ya i nga airatatamana, i nzunzu nga airatatamana bangiri Mbori te. Nikpiapai, Eyobo afura fu agu akumba naabi tiyó ya i anaagumba afugo tatamana. Ko adigisi fugoko fuyó ki yaa: “Mi abí nga iratatamana dagba roni yo te.” (Eyo. 17:10) Gu mokedi nangia Pauro akepai tipa agu aboro naká gu inohe nga ga Mbori ki yaa: “I niya tipa tiyo tatamana aboro, i ki niye ka du ni kina mumungo aboro.” (Rom. 1:22) Na Yekova anyakasipai rogo gu nebi yo nangia Yesaya ki yaa: “Na gberẽ he fu agu yo du bangiriyo tigayo ni airatatamana.”—Yes. 5:21.

3, 4. Ginipai si aidaha tipa boro du niʹiratatamana nzunzu?

³ Gupai si aidaha tie nga, ani ini gupai nasa boro ní du nzunzu niʹiratatamana si ki sa gupai nga Mbori idi na ní. Asanza 9:10 naya furani wee: “Gunde ti Yekova nga tonatona mburu tatamana, ina pa gu ko du ni Ziazia Ko nga rugatinapai.” Gu boro nga iratatamana, ní nagunde ti Mbori na kini ndu kuti gako arugute. Ono tie, gu kurapai kinaho si aidaha susi gu nga ka ida ya Mbori kina ti ni na ko na arugute beko. Fugo gu bawiriki nangia Yakoba nasa rani ani berẽ tipa gipai re. (Oni gedi Yakoba 3:13.) Oni kparia gupai ko agumbaha ki yaa: “Ni yúgu gani mangaapai rogo wene sinoni.” I naino ndikidi tatamana ti gupai boro amangaha na gu ní agumbaha na aʹuru dũ.

⁴ Tatamana nakoda mangapai niruruhe na kini mangisunge na inohe gbiati giarogopaiyo ngba wene gene. Gini mangaapai rengbe ka yugoho nga ani na ngbatunga gu tatamana re tirani? Yakoba atangara agu apai rengbe ka yugotihe rogo gu mangaapai nga ga iratatamana.a Ginipai ko agumbaha rengbe ka undo rani ani du na wene pagume dagbarani na akuarani aidipase gbiati agu aboro a adunga na ani ti idapase ya?

Gu Mangapai Nayugo Boro Niʹiratatamana

5. Wai gu boro nga iratatamana nzunzu amangaapai?

⁵ Si daada ani nyakasi gupai nga, Yakoba aya i naino tatamana ti wene mangaapai. Wa duhe nga gunde ti Yekova nga tonatona tatamana, gu boro nga iratatamana naʹasada tiní kaa mangapai ringbisihe kuti ga Mbori agene. Ani aakuranga rukumbu anarani yo na gu tatamana tirani naye ariyo te. Ono ani rengbe arengbe ka gbia gu tatamana re ka ani awisigo Ziazia Kekeapai dedede na kini berẽkurii apai wenengai. Wisigo Ziazia Kekeapai gbiati berãkurii apai rengbe ka undo rani ani mangi gupai AEfeso 5:1 azungodi rani ani mangihe. Si nayaa: “Oni wíriki Mbori.” Ka ani awirika Mbori bakere gbe, kinawo a bakere gbe ani kadu na tatamana rogo gaani mangaapai yo. Ga Yekova agene ima du kuari ki susi gu nga ga aboro. (Yes. 55:8, 9) Ka ani amangapai wa Yekova, agu aboro adunga rogo gu dungurati nga ga aKristano ya nikaa bi gupai nga kurapai kinaho tipa rani du kia.

6. Tipagine duhe ti ni nga, zera i aino gu boro nawirika Mbori ti ni, na gine rengbe ka yugoho nga boro nibayee ní?

⁶ Yakoba ape gupai nga, gene sa dagba agu akuraha rengbe ani kadu wa Yekova rogoho nga kadu na “gu umbasiti nga ga tatamana.” Gu ngbatunga umbasitise naye mbiko ndikidi tatamana, si nasa Kristano ní du nibayee ní na ka ní adunga ní bayee ní ti gu regbo arungaha wo ya ya. Wa vura du Mbori na bakere ome tiko, ko nga boro umbasitise, na kidu nibayee ko. Ani agundenga ti mbeda naako te. Wiri Mbori adu na kina gu ngbatunga zera re, si du ko aya ti ni wee: “Oni yé fuo re, agu roni nambu dunduko, ki du na rõrõi tindiro, mi ki fu ongoda fu roni. Oni dí gi gonga ku gorõroni, ki wiriki pare; bambiko bayee boro nga mi nga irazerangbaduse, oni ki bi ongoda tipa mbisimoroni.”—Mt. 11:28, 29; Frp. 2:5-8.

7. Tipagine si aida ani bi Moize ti ni nigu boro rengbe ani ka wirika zera beni?

⁷ Ziazia Kekeapai nagumbapa agu aboro furani nadu nibayee yó kisusi. Moize nga guni dagbayó. Wa ko avura du na bakere sunge beko, Ziazia Kekeapai nayawee ko “angia bayee boro ni rengo, ki susi agu aboro nadu ri kpotosende dunduko.” (Geda 11:29; 12:3) Na oni tingidinga pa gu ome Yekova afuhe fu Moize tipa ko mangi gupai Yekova akpinyemuhe. Yekova adu na ngbarago tiko ka mangasunge na bayee aboro tipa i mangi gupai ko akpinyemuhe.

8. Wai rengbe kpakpa aboro kadu na gu “umbasiti nga ga tatamana”?

⁸ Si tie ziazia nga, kpakpa aboro rengbe arengba kadu na “gu umbasiti nga ga tatamana.” Na ginipai du tipa rani tigaani? Wai rengbe ani kadu nibayee aboro gbe? Zera nga papara zuzu ga Yekova ziazia toro. (Gara. 5:22, 23) Ani rengbe ka kpara tipa gako toro na ki mangi ome tipa ka gbia gu sino nga zera re, kidu na gu kido nga Yekova nika undo rani aundo ani duna gu sino re berewe bakere gbe. Ani nagbia wene ngara mbiko gupai bake apapara Atambuahe agumbaha ki yaa: “[Yekova] nayugo pa gako gene fu bayee aboro.”—Tam. 25:9.

9, 10. Wai si aida ani asadi tirani kadu na zera, na tipagine si aidaha ti ni wo?

⁹ Tipa kura aboro, si rengbe ka ida i mangi bakere asadatise amanga tipa kadu nibayee yó. Gu sino rani ani asono nani rengbe ka saha furani nikpakarapai ani du nibayee rani. Kurigure, agu aboro du ani dagbayó rengbe ka ngarasa rani ka ani dunga nibayee rani ya, kini yawee ani “sovura kuti we na we.” Ono tie, ya mo patatamana du ngaha nzunzu? Ka we tona zokoda rago tii gaoni bambu yo, oni asadi ka bisoho na nzeme watadu na ime? Ka oni asadi ka bisoho na nzeme, si bisingo wagu tooni te, ono si sa gupai nga si baraga berewe kisusi wai si nidu mbata. Ono ime rengbe ka bisoho. Teketeke a, Ziazia Kekeapai naruga rani kini yaa: “Zezeredi karagapai nazeresa zinga, ono iimi fugo nazingisa zinga.” (Snz. 15:1, 18) Ti gu regbo tagbagaapai nika kura singia rogo dungurati watadu zegiyo, ka ani mangipai niumbasitise, si nika yugo gupai nga ani na ndikidi tatamana tirani.—2 Tim. 2:24.

¹⁰ A wa bi ani he kuari re, badungu agu aboro gu toro nga ga zegino namoipai kuriyó, i na zera, umbasitise, gbiati pazereda te. Ani nabi badungu iigirã aboro gbiati airarukö. Yakoba aima inopa gipai re, si du ko afu arugute ti ni tipa agu aboro du rogo dungurati ne gu ngbatunga asino re. Gini kura apai berewe rengbe ani ka wirikaha ti agu apai ko agumbaha re?

Agu Aboro Angianga Airatatamana Ya

11. Gini asino andunga na gu tatamana naye ariyo ya?

¹¹ Yakoba akepai ziazia tipa agu apai andunga wa gu tooni na gu tatamana naye ariyo ya. (Oni gedi Yakoba 3:14.) Kpiboro gbiati kpata nga agu apai nga ga borose, angianga ga toro ya. Oni bingo gupai ninaamanga ho du gu berã ni nga ga borose. Abadona sita nga ga “aKristano” nabanda apapara gu Kanisa du Yerusarema yo, i ayawee i aduaha rogo gu rago i aimi Yesu rogoho na ki kpisidi ko. Kina papaya gbiati kpata du dagbayó. Rogo 2006, gu magazini nga Time afura tipa gupai namangi kusayo ki yawee “agu aboro du yo azadi paya dagbayó tipa dungu asaa . . . kini naki tiyó na angua.” Agu aboro re akidongo kuti akurayó wagu tooni te, sidu, i kini fu rifungura gu kanisa re fu kina Masarami.

12. Ho adunga tatamana ni ya, ginipai rengbe ka manga?

¹² Si aidanga ngbatunga gu tagbagaapai re du rogo gu dungurati nga ga ndikidi aKristano te. Ono tie, zangarengba naasa kura aboro asa ti kura aregbo i du na nyakarii, kini yawee kina gayó pai ruu. Si naasa gupai nga aboro nipoi dagbayó watadu kini ta kpata. Pauro abi gupai nga gipai re aamanga amanga rogo gu dungurati nadu Korinda yo, sidu, ko ki kepai fuyó ki yaa: “Wa du kpihe dagba roni yo na kpata, oni nga boro borose wa oni nata fuo sino aboro, te?” (1 Kor. 3:3) Gu gbegberẽ sino re aima dia bete regbo kurogo gu dungurati re. Sidu tie, si naida ani du na rugatise tipa ka sa ngbatunga gupai re ka si rimingo kurogo gu dungurati du areme ya.

13, 14. Oni funga akpiapai tipa wai rengbe boro kadu na gu sino nga ga borose.

¹³ Wai rengbe gupai re ka tona rogo dungurati? Si rengbe ka tona ti toonipai. Nikpiapai, ho i adua Bambu Kindo ni, awirina rengbe ka fu gayó aberãpai nibakiakia tipa wai si aida i niimangi sunge gu bambu re. Wirina sa rengbe ka tona paya ka i aidanga na gupai ko nagumbaha ya, kini bisirapa gu diaberã i nada kuti ni. Gu wirina re rengbe a ka mbu gu sunge dua bambu re! Gu boro namangapai wa gure, bangirini ima go ti gupai nga, tipa ka manga gu sunge nga ga dungurati ki nyasihe, si naruriipa zereda, angianga riipa gu gene i amanga gu sunge re ngbaha ya. Zezeredi sino Yekova afu maku kuriihe, angianga papaya watadu kpata ya.—1 Tim. 6:4, 5.

¹⁴ Gu kura kpiapai berewe nga, agu abaakumba du rogo dungurati bi gupai nga, kura wirina kinaho navura mangasunge nibakumba tipa dungu agarã, ono ko arẽnga awere nzunzu na sunge abaakumba kuti wai Ziazia Kekeapai aidaha ya. Si rengbe kadu nga abaakumba aima fu rugute fuko mbata, ono ka ko amanganga ariapai ya. Si ki tadu were, i kini gumbaha fu babi adungurati. Fuo wisigo yó ho, i kini dakuti gupai nga, si naida i di gu bakumba re adia kusayo ti gu sunge re. Gu bakumba re rengbe ka bihe wai? Ya mo ko aida na gu diaberã du mburuhe rii Ziazia Kekeapai agu abaakumba nada kuti ni re, ko kidu na umbasitise gbiati zera, na ki di berã tipa ka asada tiko ka rẽ na sunge abaakumba tipa i karaga ko berewe kungba gu sunge re? Watadu ko nika paya apaya ki kpipai ku kpotokoyo mbiko wa adunga ko berewe ngba gu sunge re ya? Tipagine rengbe wirina ti ni ka kakuti gupai nga, rẽ ní arẽ na sunge abaakumba, baraho gu kura abaakumba dunduko nabi gupai ni nga ní arẽnga te? Nairiwo wai duhe nipatatamana ka gu wirina re idi na gu diaberã abaakumba namangihe, na ki mangi gupai i narugu ní nani!

15. Tipagine oni abi gupai ti ni nga, nyanyakipa rugute du du rogo Yakoba 3:15, 16?

¹⁵ Nirengo, kura agene kinaho rengbe boro kadu na agu asino re rogoho. Ono ka kina ginipai vura manga, si naida ani asadi tirani ka ne agu asino re. (Oni gedi Yakoba 3:15, 16.) Yakoba ayawee gu sino nga kpihe watadu kpata, si nga “ũzegino” bambiko si aenganga ti gu tatamana naye ariyo te. Si nga “ũborose” bambiko si naenga ti gu nyemuhe nga ga borose. Si nga “ũdaimona” bambiko si nga sino agu avura Mbori nga atoro. Si arunga wa gu tooni fu Kristano ní du na ngbatunga agu asino re te!

16. Gini aʹariapai si aida ani mangihe, na gine rengbe ka undo rani ani mangihe wo?

¹⁶ Si naida agu aboro du rogo dungurati nibasasa dunduko wisigi tiyó na ki asaditiyo ka dia agu asino nga ũzegino, ũborose, na ũdaimona re kusayo. Si naida agu abayugupai du rogo dungurati du na rugatise i andu kadu na agu asino re tiyó. Anga si nitaatapai ka do agu asino re kusayo te mbiko gu zangarengba du ani nani, gbiati gi zegino ani araka rogoho re. Asadatise ka do agu asino re kusayo wakina asadatise ka dakpa zezerenge go. Ka boro adakpa zezerenge go ka he adunga ho ní anyaka kuti ni ya, ní zerenge azerenga nigiini. Ono tie, ka ani andu kuti agu arugute du rogo Ziazia Kekeapai, gbiati gu undo ani agbiaha rogo gu ga Mbori dungurati du auru kpotosende, ani rengbe arengba ka ndu kumbatayo zanga zerenga nigiirani.—Tam. 73:23, 24.

Agu Aboro Nga Airatatamana

17. Wai airatatamana naamangapai ho du yó ni niʹasadi asadi yó sa manga gbigbitapai?

¹⁷ Oni gedi Yakoba 3:17. Ani rengbe ka gbia undo ka ani wisigi bete agu asino naye mbiko “gu tatamana naye ari yo.” Padu boro na wene sino nakoda gupai nga ní du gigirii rogo gani mangaapai, na ngbaduniyo a. Si naida ani ká gbigbitapai nikina ipo wa mabangirise. Ho be boro nimbedi ni kuti bangironi, oni niima gbe rironi kusayo niipo watadu ka fõ beni kusayo. Oni naadianga regbo adia mbata tipa ka berã tipaha te. Si nidu wa mabangirise. Kinawo si aida si du a ho du ani ni niʹasadi asadi rani sa manga gbigbitapai. Si naida gaani wene sino mangaapai gbiati gu sangbakpotoraniyo ani arabaha na Ziazia Kekeapai sa rani ani ká gbegberẽpai nikina ipo. (Rom. 12:9) Ziazia Kekeapai nafura tipa agu aboro naká gbegberẽ apai ngba gi gene re. Yosefa na Yesu du dagbayo.—Bam. P. 39:7-9; Mt. 4:8-10.

18. (a) Gini boro nga boro zereda? (b) Gini boro namanga zereda?

¹⁸ Gu tatamana naye ariyo nasa gupai a nga ani du ni aboro zereda. Si nasa gupai nga ka ani dunga ni aboro imisiringbaduse watadu aboro kpikopai ya, na ka ani mangingo gupai rengbe ka gbarasa gaani zereda ya. Yakoba afura berewe tipa gipai re ho ko ayani wee: “Zuzu rurupai du ni rũrũ he rogo zereda fu agu yo namanga zereda.” (Yak. 3:18) Oni kparianga gupai ko agumbaha nga, “namanga zereda.” Ya mo aboro ini rani rogo dungurati ni agu aboro namanga zereda watadu ani ni agu aboro nagbarasa zereda? Ya mo ani nidu na tagbagaapai watadu zanga giatise dedede na akuarani, rago kini gberẽ tirani niipo? Ya mo ani naayawee akuarani mbu rani ambu na agu asino du tirani angbanga ya, watadu ani nidu na umbasitise kini asadi tirani ka dia agu asino tirani kusayo akuarani abihe nga ngbanga ha te? Ya mo ani nidu ni agu aboro ninaabanda zereda, kini mbupai niipo, na ki zanga berãpaha berewe? Ka ani wisigi tirani na rengo kpotoraniyo, si rengbe ka undo rani ani bihe singia si naida ani mangi ariapai ringbisihe kuti gu tatamana naye ariyo.

19. Wai rengbe boro kadu nibayee ni?

¹⁹ Yakoba ayawee zera nga kura sino i ainopa gu tatamana naye ariyo ti ni. Ya mo aboro ini rani ni agu aboro du nibayee yó, naida na agu apai akurayó agumbaha, zavura ho adunga bangua rugute ni nga ga Ziazia Kekeapai ya, angianga ka yawee aboro idi na kina gaani pai ya? Ya mo ani nga zezeredi aboro, aboro agundenga ti fura naayó ya? Gere nga agu apai nayugo gupai nga boro nibayee ni.

20. Ka ani du na agu asino tirani naye ariyo wisigi ani he re, ginipai rengbe ka manga?

²⁰ Nairiwo gu ngbarago gbiati zereda kadu rogo dungurati ka awirina aʹasada tiyó gbe kadu na agu asino tiyó naye ariyo, nga gu Yakoba akepai tipaha! (Tam. 133:1-3) Ka ani du zezeredii na aboro, kidu ni aboro zereda, na kidu nibayee rani, si nika sa gupai nga gaani pagume na akuarani du nibawenehe, na si ki yugu gupai nga ani na “gu tatamana naye ari yo.” Gupai ani ka wisigoho tingbafuo gere nga, wai pa bi ani akuarani wa gu Yekova abiyo narengbe ka undo rani rogo gi bangiriba re.

[Gu rukutu kekeapai du bandu kpewaraga yo]

Oni Rengbe ka Sakarogoyo?

• Gine nasa Kristano ní du niʹiratatamana nzunzu?

• Wai rengbe ani ka sona rogo yugo gu tatamana naye ariyo?

• Gini asino du ti agu aboro adunga na “gu tatamana naye ari yo” tiyó ya?

• Gini asino oni aida kadu nani bakere gbe?

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 25]

Wai rengbe papaya watadu kpata ka tona rogo dungurati?