Ya Mo Gaoni Akpee Na Ngbaya Kuti Afugo Yesu?
“Ho Yesu anyasi agi apai ni re, gako yugopai airiwo ti arimbasa.”—MT. 7:28.
1, 2. Tipagine iriwo ga Yesu yugopai atiati ti ni ti rimbasa aboro?
SI NAIDA ani di agu apai kugume bangisa Wiri Mbori nga Yesu Kristo agumbaha na ani kini mangisunge nani rogo gaani raka. Anga boro ho nafuranga wa ko te, bambiko gu gene ko ayugupai ngbaha rii bagangara yo, si airiwo airiwo ti aboro.—Oni gedi Matayo 7:28, 29.
2 Wiri Mbori aayugongo pai wagu abakeapai anaayugoho te, nga agu aboro nanaayugo kina agu apai nga ga kpakpa aboro. Yesu tigako anaayugopai “wa gu boro du na tandu” bambiko agu apai ko anaagumbaha, si aye yo du Mbori ni. (Yo. 12:50) Ani bingo wai gu kura apai Yesu agumbaha rii bagangara yo asa rani ani naakpara ngba wene gene.
Ka Oni Kparingo Wa Airabiriki Ya
3. Ginipai Yesu agumbaha du nikekehe rogo Matayo 6:5?
3 Kparakpee nga nyanyakipa papara ndikidi irisombori, na si naida ani naakpara fu Yekova dedede. Ono tie, si naida ani naakpara ringbisihe kuti agu apai Yesu agumbaha rii bagangara yo. Ko ayaa: “Ho oni ka kpara ni, ka oni du nga wa airabiriki ya; bambiko i nakpi nyemu ka ru ka kpara rogo abambutiria yo na ngboso agene, aboro bi yo. Ya mi fu roni ni rengo, i ima dia gayo mosoro.”—Mt. 6:5.
4-6. (a) Tipagine aFarusi adu ti ni na nyemu “ka ru ka kpara rogo abambutiria yo na ngboso agene”? (b) Wai agu airabiriki re “aima dia gayo mosoro”?
4 Si aaidanga ga Yesu abawiriki naakpara wa agu “airabiriki” nangia aFarusi te, nanaabi tiyó ya ruru aboro nangia yó. AFarusi anaamanga tiyó wa ndikidi avurumbori. (Mt. 23:13-32) Agu airabiriki re aduna nyemu “ka ru ka kpara rogo abambutiria yo na ngboso agene.” Tipagine i anaamanga gipai re ti ni? I anaamangaha tipa “aboro bi yo.” Agu aYuda nadu rogo bambata sa kama agarã anaadunguratiyo ka kparakpee ti regbo fu zozo motumo yekaru yo (saa ribua ku uru na saa biata tingbafuo bebere uru). Dungu aboro nanaakoda tiyó na airisimbori Yerusarema yo ka kparakpee pati yekaru yo. Agu aYuda nangia avurumbori nadu kusayo ti gu bakporo re anaakparakpee bara ue rogo uru sa “rogo abambutiria.”—Oni ringbisinga ha na Ruka 18:11, 13
5 Wa duhe nga badungu aboro anaadunga mbembedii na yekaru watadu bambutiria ti regbo agu akpee fura ani tipaha re te, si aniʹidi i kpari kina rogo gu rago du yó rogoho ti agu aregbo kpee re. Gu kura aboro anaaida gupai nga regbo kpee gbiayo kina “ngboso agene.” I anaamangaha wo tipa agu “aboro bi yo” nanaasusa ngboso agu agene re. Agu avurumbori nangia airabiriki re ‘anaakpara akpara kindi nibiriki’ tipa aboro biyo ki yawee avurumbori nga yó. (Ruka 20:47) Si aidanga ani duna gu ngbatunga berã re te.
6 Yesu ayawee agu airabiriki re “aima dia gayo mosoro.” I anaakpinyemu gupai gbe nga aboro biyo na kini tambua rimoyo, na gure nangia gayó mosoro. Si angia gayó mosoro naabaha, bambiko Yekova aarengbanga ka karagapai kuti gu gayó akpee nangia ga biriki re te. Ono tipa ndikidi apefuo Kristo tigayo, Mbori arengbe arengba ka karagapai kuti gayó akpee, a wa gupai Yesu agumbaha du kusende re ayugoho.
7. Gine gu rugute ayugoho nga, ani kpari dimoyo ‘nigbuko’?
7 “Ono mo, ho mo ka kpara ni, mo rimi ku dimo yo, fuo kisa mo ngbadimo, mo ki kpari fu gu Bamo du rogo gbuko yo, gu Bamo nabi pai rogo gbuko ko nikafu mosoro foro.” (Mt. 6:6) Gu rugute Yesu afuhe tipa rimo ku dimoyo ka kpara yo, anga rogoyo ngawee ani he ngbembatayo rogo kpee yo fu dungurati te. Ko afu gi rugute re tipa ka za aboro ti gu kpee boro afuhe ka gbeberã aboro kina koyo du ní ní tipa i naatambua rimo ní. Si naida ani naatingida gipai re ti agu aregbo ani andu ka ru barabangiri ga Mbori aboro tipa ka fu kpee kuba yó. Si naida ani naamangapai a ringbisihe kuti gu kura rugute berewe Yesu afuhe.
8 Ringbisihe kuti Matayo 6:7, gini ngbatunga kpee si aidanga ani naakparaha ya?
8 “Wa oni akpara ka oni kpari nga ni dogodi gu kpe ni ba sa sa wa aGendiria namanga ya; bambiko i naberã ha tigayo ya i agia fugoyo mbiko gumba ha ni badungu he.” (Mt. 6:7) Yesu afura herẽ tipa gu ngbatunga kparakpee arunga ya, nga dogoda kpee. Ani rengbe arengba ka dogoda agu akpee naye ngbaduraniyo gbiati akpee tambuahe. Yesu azanga he ti gere te. Rogo gu yangara yuru nadumbata fu kpio Yesu, ko akpari “nigumba kina agu apai ko agumba ha mbata” rogo gu ati nangia Getesemane.—Mk. 14:32-39.
9, 10. Tipagine arunga ha ti ni furani ani naadogoda bangisapai rogo gaani akpee ya?
9 Si aidanga ani naakparakpee wagu ‘aGendiria naamangaha’ te. I ‘nadogoda kpee’ nigumbayó agu apai ngbariyo si aidanga i naagumbaha ya. Ngbatunga gu kpee re aafunga undo fu airisi Bara te, nga agu aboro nakpari rogo kura uru sa “tona wiso dati bebere uru, niya, ‘Ako Bara, mo karaga pai fu rani!’” (1 Aba. 18:26) Badungu amirioni aboro nadogoda kpee areme, kini berẽ gupai nga, i “agia fugoyo” agia mbiko dogodaha. Ono fugo Yesu naundo rani ani kparia gupai nga, nyakinga pa ‘gumba dungu apai’ nidogodihe bangiri Yekova te, a wa gu kura pai Yesu agumbaha berewe ayugoho.
10 “Were, ka oni du nga wa yo ya; bambiko Baroni ini agu apai zingo ho amanga roni, mbata oni nikasana ko ti ni.” (Mt. 6:8) Dungu agu abarumbatayo rogo pambori nangia aYuda amangi tiyó wakina aGendiria kaa gumba dungu afugo rogo gayó akpee. Gu kparakpee naye ngbaduseyo nakoda sambuohe, kpetambuahe, na sanahe tipa he, si nga nyanyakipa papara ndikidi irisombori. (Frp. 4:6) Ono, wa vura duhe wo, si arunga furani ani naadogoda bangisapai kini bere gupai nga, pa manga ani he wo nika sa Mbori ko karagapai furani te. Ho ani akparakpee ni, si naida ani tingidi gupai nga ani nafura fu gu boro ‘ima ino agu apai zingoho amanga rani, mbata ani nika sanako ti ni.’
11. Ginipai si aida ani tingidihe ho i nayambu rani ni ani fu kpee kuba dungurati?
11 Agu apai Yesu agumbaha tipa agu akpee angbanga ya, si naida si tingidi rani na gupai nga, Mbori agianga kpee mbikopa nyakasa ani he te. Si naida ani tingidi gupai a nga, ho ani aru ni kumbatayo ka kparakpee kuba dungu aboro, si aidanga ani gumbaha tipa si iriwo ti aboro i yawee ani ima ino ka kparakpee te watadu ka zioho nibagodogbo ome aboro ki bati ya. Kangia pai ho ani aida ka tingida aboro nani, watadu ani naida ka fu rugute fu agu aboro du pati dunguratise, anga regboho nga gu regbo ani afu kpee te. Ka ani mangihe wo, si dunga na ngbanya na agu afugo Yesu agumbaha rii bagangara yo te.
Yesu Nayugo Kparakpee Furani
12. Wai rengbe oni ka sakapai tipa gu fugo nga, “Ani irisi rimoro airisa”?
12 Yesu azahe ti iraira kparakpee na ki yugu ruruhe fu gako abawiriki. (Oni gedi Matayo 6:9-13.) Si aidanga ani moi gu kpee nga “Barani” kurirani yo tipa kaa dogoda gumbaha ngbarirani te. Kuba gure, si nga kpia kparakpee furani. Nikpiapai, Yesu aperesi Mbori mbata rogo agu fugo nga: “Barani du ngbangbaturũ yo, Ani írisi rimoro airisa.” (Mt. 6:9) Ruhe afu furani ani naayamba Yekova ni “Barani” mbiko ko nakusi rani. (Pa Rug. 32:6; 2 Peka 6:21; Amo. 17:24, 28) Ho ani ayamba Mbori ni nga “Barani,” si natingida rani na gupai nga akuarani aidipase, i na wene pagume dagbayó naako. Ho ani ayani wee “Ani irisi rimoro airisa,” gure nga ani nasana Yekova ko guari ka ziasi rimoko be gu gbarasarimo aboro aye nani kuti ni natona ati Edene yo. Nikaragapai kuti gu kpee re, Yekova nika dia gbegberẽ apai kusayo auru kpotosende, si kita du were, gbarasarimo kini guari kusayo ti rimoko.—Yeze. 36:23.
13. (a) Wai Mbori nika karagapai sa gu kpee nga, “Ga ngbi yé”? (b) Pa manga gupai Mbori akpinyemuhe nakoda gine?
13 “Ga ngbi yé, Ani mángi rogo kpotosende wa mo akpi nyemu he, Wa du he ngbangbaturũ yo.” (Mt. 6:10) Nibi gi fugo du rogo gi kpee nga kpiapai furani re, si naida ani tingidi gupai nga gu “ngbi” watadu kindo gumbayo paha re, si nga gu zogarago nga ga ngbangbaturũ du Kristo nga gaha bakindo. Ko nika zogaha na gu ‘ziazia aboro’ Daniere afura tipa yó. (Dan. 7:13, 14, 18; Yes. 9:6, 7) Ho ani akpara ni tipa ga Mbori Kindo “yé,” gure nga ani naida si ye ka gbarasa agu azogarago dunduko nga ga aboro nasogote he. Gupai re nika manga barambeda kini zaki gene tipa Mbori sigira paradizo na ruruapai gbiati zereda auru kpotosende na ahe kini zugo fu aboro. (Tam. 72:1-15; Dan. 2:44; 2 Pet. 3:13) Amaraika namanga gupai Yekova akpinyemuhe ngbangbaturũ yo, sidu, ho ani asanahe ni tipa gupai ko akpinyemuhe mangi a auru kpotosende, gure nga ani naida ko mangihe ki rogodi asogoko dunduko kusayo a wa ko amangihe mbata kusayo.—Oni gedi Atambuahe 83:1, 2, 13-18.
14. Tipagine daha ada ti ni ani sana Mbori tipa ko fu gu riahe furani nga ga “areme”?
14 “Mo fú gaani riahe fu rani areme.” (Mt. 6:11; Ruka 11:3) Ho ani akpara gi kpee ni re, gure nga ani nasana Mbori ko fu gu gaani riahe nga ga kina “areme.” Si nayugo gupai nga ani na idapase kuti Yekova nga ko na tandu beko kaa ngerafuo rani na aũzegino na aʹuru dunduko. Ani akparanga gi kpee re tipa ko fu riahe furani kurii gu naima duho berani te. Gi sanahe tipa riahe na aʹuru dunduko re natingida rani naapa gupai Mbori agumbaha fu aYisaraere nga i niidungura manu “tipa kina ga uru sa,” angianga ka dunguraha tipa ka rihe tipa arame ue watadu biata ya.—Gate 16:4.
15. Gu fugo nga, “Mo vú rani ti gaani bape, Wa ani navu gaani aboro bape a,” rogoyo nga gine?
15 Gu sanahe naye fuo gure, si nagbeberã rani kuti gupai si aida ani mangihe. Yesu ayaa: “Mo vú rani ti gaani bape, Wa ani navu gaani aboro bape a.” (Mt. 6:12) Gu kitabu Wene Pangbanga Ruka akehe nafura tipa gi “bape” re ya si nga “ingaapai.” (Ruka 11:4) Kinagu ka ani ‘vu’ akuarani ti gu ingapai i namangihe tirani si ka ani amaabangirani ti ni tipa Yekova mbupai furani. (Oni gedi Matayo 6:14, 15.) Si naida ani mbupai ambu fu akuarani.—Ef. 4:32; Koro. 3:13.
16. Ho ani asanahe tipa ka Mbori ngbenga furani sa asada ya na ko batasi rani be gbegberẽ boro, rogoyo nga gine?
16 “Ka mo ngbé nga fu rani ku mbata yo sa asada ya, Ono mo túka rani ti gbegberẽpai [watadu gbegberẽ boro].” (Mt. 6:13) Wai si aida ani girogo agi apai ue ani asanahe tipaha nawiratihe awira re? Pai sa nga rengo nga: Yekova ayengo na asada furani ani mangi ingapai te. (Oni gedi Yakoba 1:13.) Satana du nga gu “gbegberẽ boro” nga “Iraasada.” (Mt. 4:3) Ono tie, Ziazia Kekeapai nafura tipa apai ya Mbori namangaha baraho duhe ni gbua nga ko nambugene ambu fuhe si naamanga. (Ruta 1:20, 21; Batu. 11:5) Sidu, ho ani ayani wee “ka mo ngbe nga fu rani ku mbatayo sa asada ya,” rogoyo ngawee ka Yekova idinga ha ani ti ho du ani ni rogo gu asada ye furani tipa ani basa ko ya. Niyangaraha, gu sanahe ani asanaha tipa Mbori “tuka rani ti gbegberẽpai [watadu gbegberẽ boro],” rogoyo nga ani nasanako ka ko idinga ha fu Satana ko di berani ya. Ani naa kido nga Mbori ‘aidanga i asadi rani susi gu ka ani rengbe nani te.’—Oni gedi 1 AKorindo 10:13.
‘Oni Sana He Tipa He, Oni Gbata Ha, Oni Ngoka Ngbadimo’
17, 18. Gu gumbapai nga, ‘oni sana he tipa he, oni gbata ha, oni ngoka ngbadimo,’ rogoyo nga gine?
17 Gu mokedi nangia Pauro angarasi akurako aidipase ki yaa: “Oni kpatagara kuti kpe kindi.” (Rom. 12:12) Yesu azinahe wakina gure ho ko ayani: “Oni sana he tipa he, i ki fu he fu roni; oni gbata ha, oni ki bi he abi; oni ngoka ngbadimo, i ki uru he fu roni. Bambiko gu ni nasana he tipa he ni adía ha adia; gu ni nagbata he ni abí he abi; gu ni nangoka ngbadimo i aúra ha [aura] fu ni.” (Mt. 7:7, 8) Si daada ani ‘naasanahe asana kindi’ tipa gupai duna ngbanya na gupai Mbori akpinyemuhe. Na ngbanya kuti agi afugo Yesu re, gu mokedi nangia Yoane akepai ki yaa: “Mbiko gere ani rengbe ka du zukazuka fu [Mbori], nga, ani ini ka ani ho gu he ku sangba gako nyemuhe yo, ko gi pa rani agia.”—1 Yo. 5:14.
18 Gi rugute Yesu afuhe tipa ani ‘naasanahe asana kindi’ re, si nayugo gupai nga si naida ani naakpara akpara kindi zanga piriga. Si daada a ani ‘naangoka ngbadimo’ angoka kindi tipa ka gbia agu amaku nga ga ga Mbori Kindo. Ono ya mo Mbori akaragapai akaraga furani kuti gaani akpee ka ani akpara fuko? Ii, ko akaragapai akaraga furani ka ani du niruru rani fuko, mbiko Kristo ayaa: “Gu ni nasana he tipa he ni adía ha adia; gu ni nagbata he ni abí he abi; gu ni nangoka ngbadimo i aúra ha [aura] fu ni.” Gu dungu apangbanga namangi fu ga Yekova amoyambu, si nayugo gupai nga Mbori nirengo nigu boro “ninagia kpetambuahe.”—Tam. 65:2.
19, 20. Nibi agu afugo nga ga Yesu du nikekehe rogo Matayo 7:9-11, wai du Yekova nigu baagude duna nyemuse?
19 Yesu aringbisi Mbori kuti gu baagude duna nyemuse nafuka wene ahe fu awiriko. Oni moingo kpia gupai ku berã roni yo nga oni adu kinaho ho Yesu amangi gumbapai ni rii bagangara yo! Ko ayaa: “Gini boro du dagba roni, ka wirini sana ni tipa riahe, ni ki fu mbia fu ni; ka ni sana ni berewe tipa tio ni ki fu wo fu ni? Wa du oni tigaoni nga gbegberẽ aboro ki ini pa gama wene ahe fu awironi, [angbatika gu] Baroni du ngbangbaturũ yo ko susi na gama wene ahe fu agu yo nakpara fu ko te?”—Mt. 7:9-11.
20 Wa vura du abaagude ‘nigbegberẽ aboro’ mbiko gu ingapai i adihe ti Adamu, i na kina nyemu awiriyo tiyó. I ananganga awiriyo te ono i namanga asadatise ka fuka “wene ahe” fuyó. Sidu, gu Barani du ngbangbaturũ yo, ko nagama “wene ahe” furani, wa gu nga ziazia toro. (Ruka 11:13) Pa ino ani gipai re nangarasa rani ani naairiso Yekova ngba ruru gene nga gu boro nagama “ziazia ũgamahe dunduko.”—Yak. 1:17.
Oni Gbia Undo be Afugo Yesu
21, 22. Ginipai iriwo nibipa Gu ga Yesu Tungusapai Nadu rii Bagangara yo, na wai oni abi agu apai Yesu agumbaha yo re?
21 Gu ga Yesu Tungusapai Nadu rii Bagangara yo angia bawene gumbapai kisusi wa zegino aenge aenga kindi. Si ima ngba be agu apai nga ga toro du rogoho naapa duhe ziazia. A wa bi ani he rogo agu apai ani narogodihe rogoho kurogo gi papara kekepai re, ani rengbe arengba ka gbia undo ka ani mangi agu arugute du rogoho. Agi apai Yesu agumbaha re rengbe arengba ka mbakada gaani raka na ki fu maabangirise furani tipa raka kumbatayo.
22 Rogo gi papara kekeapai re, ani wisigi kina bete gu nyanyakipa apai gbua Yesu agumbaha rii bagangara yo. Agu aboro nagi agu apai ko ayuguhe, si “airiwo” airiwo tiyó. (Mt. 7:28) Ani naberãha nga kina gu bangisapai re nikadu tipa rani a ka ani hiisi berãrani gbiati ngbaduraniyo na gu nyanyakipa apai gu Bawene Bayugupai nangia Yesu Kristo agumbaha.
Gaoni Akaragapai Nga Gine?
• Ginipai Yesu agumbaha tipa gu kpee nga ga biriki?
• Tipagine si aidanga ti ni ani naakpara kini dogodi kina bangisapai ya?
• Gu kpee Yesu afuhe nikpiapai, si na gini asanahe rogoho fu Mbori?
• Wai si aida ani ‘sana he tipa he, ani gbata he, na ani ngoka ngbadimo’?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 15]
Ya mo oni ini gupai daha ada ti ni ani nisana Mbori ko niifu riahe furani na aʹuru dũ?