Yekova Ima Rẽ Tipa Ani Koditirani Kaa Tambuako

“Oni támbua Yekova.”—TAM. 111:1.

1, 2. Gu fugo nga “Areruya,” rogoyo nga gine, na wai mangiyo sunge nani rogo Vovo Ndika?

“ARERUYA!” Ani naagia gu fugo nga Areruya re aboro nigumbaha rogo akanisa. Aboro naagumbaha tipa ka nyakasa afugo nani na i naagumbaha dedede. Ono tie, kina bete aboro gbua rugutiyo na ndikidi rogo gu fugo yo nga Areruya re, na gu raka nga ga agu aboro nagumba gu fugo re, si afunga irisa fu Mbori te. (Tito 1:16) Buku sa nasakarogo agu afugo du rogo Ziazia Kekeapai naya tipa “Areruya” wee si nga gu “fugo dungu abakeke Ziazia Kekeapai amangisunge nani ka yamba aboro i ye ka kodatiyo naayó kaa tambua Yekova.” Nirengo, dungu agu aboro ini Ziazia Kekeapai wenengai gbe nayawee gu fugo nga “Areruya,” rogoyo nga “Oni tambua Yekova,” watadu “Oni sambuo Yekova.”

² Ruhe aru tie wa Atambuahe 111:1 ayawee “Oni támbua Yekova.” Gu fugo nga Areruya, si rogo Yugoti 19:1-6 bara biama, yo i nagumbaha ni fuo digo zire apambori. Ho gupai re nika manga ni, ndikidi airisi Yekova nikadu na kparakpara ndupai beyo ka gumba gu fugo nga “Areruya” ngba iriiri gene.

Ga Yekova Iiriwo Mangaapai

3. Gini bangua ndupai ani naadungura tirani ti ni dedede?

³ Gu boro nasari gu bia nga Atambuahe 111, ní afu badungu nduapai rẽ Yekova ti ni tipa ani koditirani kaa tambuako. Veresi 1 nayaa: “Mi afú atambuahe fu Yekova na kpotore yo dunduko, dagba agu aboro rondo nga ga ruru yo, na dagba rimbasa agu aboro a.” Agu aDezire Yekova du areme, i namanga kina gu bangisapai re. Gu bangua ndupai ani naadungura tirani ti ni dedede tipa adunguratise na agu akikindigihe a, si nga ka tambua Yekova.

4. Wai rengbe aboro ka gbata gu mangaapai nga ga Yekova?

⁴ “Ga Yekova mangaapai du ni bahe, agu yo du nyemu he ti yo, i dunduko nagbata ha.” (Tam. 111:2) Oni kparianga gu fugo nga, “nagbata ha.” Buku sa nayawee, gu fugo re nabipa agu aboro “nawisigo gu mangaapai nga ga Mbori wenengai na kini berẽkuriihe.” Agu ahe Yekova akusihe, bawene nduapai kinaho ko akusihe ti ni. Ko akusi uru, sende, na diwi ki momoihe rogo abaha tipa ka sa gupai nga, ka zere dunga auru kpotosende gbe ya, imarago du, yuru kidu na uru, gbiati kitö na garã.

5. Gu giarogopaiyo nga ga aboro yugu ginipai fuyó awere tipa zegino?

⁵ Aboro-birĩ-inohe ima ino badungu apai awere tipa sende. I bi gupai nga, Mbori amoihe kina boro rogo wene baha, na ki moi diwi a kina rogo wene baru, ba rõa ru ki rengbe arengba, gbiati gu gene u ake ngbaha pati kpotosende. Gu gene Mbori amomoi agi ahe ngbaha rogo abaha re, na wai si amangasunge, si nasa gupai nga aregbo nisakitihe wenengai rogo garã yo. Aboro-birĩ-inohe ima ino dungu apai a tipa wai Mbori aringbisi agu aome nasa gupai nga raka du auru kpotosende. Bakere bayugupai akepai ki yaa: “Si nitaatapai ani rugutirani na ndu gupai badungu aboro-birĩ-inohe naʹaria berãyo ti ni vuru agu agarã 30 susi kusayo, ki idi kuti gupai nga, kina gu boro duna kurugbo kango, ní rengbe ka yawee zegino akuru nisaha. Wa ani arugatirani gbe naapa wai du sende niwene mbakadimbakadihe, ani nagbia badungu nduapai ka ida kuti gupai nga, iratatamana kinaho nakusihe.”

6. Wai oni abi gu gene Mbori ambakadi boro ngbaha?

⁶ Gu kura iiriwopai berewe nga, gu gene Mbori ambakadi rani ngbaha. (Tam. 139:14) Mbori ambakadi boro ki fu dudu funi, ki mbakadi abarapani nga gu namanga nyanyakipa asunge, na ki fu gu tandu funi nga ga mangasunge. Mbori ambakadi boro a ki fu gu tandu funi nga ga fugo na giapai, gbiati ga kepai na gedapai. Dungu aboro duna gu tandu re beyo. Gu kura iiriwopai berewe nga, Mbori ambakadi boro ní rengbe ka ru kuari tiiri. Gu gene Mbori ambakadi kpotorani ngbaha ki zungu abaraparani, na gu gene abaraparani amangasunge ngbaha kodihe na aũvuraniyo, si ima iriwo nirengo. Gupai iriwo berewe nga, gu gene Mbori ambakadi dudu ngbaha ki saha si niimangisunge na kpotoboro dunduko, wiripai ho aboro-birĩ-inohe namangihe mbedinga nani te. Agu apai boro amangaha dunduko, ní namangaha mbiko gu dudu du rini yo, gbiati agu abarapani nasa ní ní naainopa apai. Kurapai berewe nga, gu wiri aberani du bawe, si nga bawenehe kisusi Mbori ambakadihe. Zavura agu abambakadiahe duna tatamana gbe, i arengbanga ka mbakada he wa gure te. Oni sananga tironi ki yaa, ‘Ka Mbori aafunga wiri abese fu aboro ya, ya mo ka i rengbe ka mbakada gu iiriwo ahe i ambakadaha areme re?’

Ga Yekova Iiriwo Mangaapai Gbiati Asinoko

7. Tipagine si aida ti ni ani naabi Ziazia Kekeapai niguhe nayugopa ga Yekova iiriwo mangaapai?

⁷ Ga Yekova iiriwo mangaapai nakoda gu kura apai ko amangihe tipa aboro a wa Ziazia Kekeapai agumbapaha. Gu kitabu nga Ziazia Kekeapai re nitihe nga bawene kitabu kisusi, na agu apai du rogoho, si nivunduvunduhe te. Si kia ti gu kura akitabu, bambiko si tigaha “aye be ga Mbori Toro si ki rengbe tipa yugopai.” (2 Tim. 3:16) Nikpiapai, gu bambata kitabu du rogo Ziazia Kekeapai nga Bambata Pai, si nafura tipa wai Mbori agirisi kpotosende be gbegberẽ apai ti rago Noa. Gu ue kitabu nga Gate, si nafura tipa wai Yekova ayugu gupai nga, ko nga Mbori ho ko akusi goro aYisaraere ni kusayo tii sunge akanga Ezipeta yo. Si nawira gupai nga, bake Atambuahe aima tingidapa gupai Yekova amangihe, ho ko abibia ni ki yaa: “[Ga Yekova] sunge du na irisa ti ni na taarimo, gako rurupai nye anye kindi. Ko aya gako iiriwo mangaapai du ni tingiditingidi pa ha; Yekova du na inapai ki hi ahi be nunga aboro a.” (Tam. 111:3, 4) Ya mo oni aidanga kuti gupai nga, agu apai Yekova amangihe mbata kusayo, kodihe na gu ko amangihe i naʹima vunga roni, si nga tingidapai tipa gako ‘irisa na taarimo’ tee?

8, 9. (a) Rogo gini agene du ga Mbori mangaapai kia ti gu nga ga aboro? (b) Gini bete asino Mbori ngbaa tironi gbe?

⁸ Oni bi gupai nga, bake Atambuahe aima nyakasapa bete asino Yekova a, nga gako rurupai, gako inapai, na gako nunga. Oni ima ino gupai wenengai nga, agu apai aboro amangaha duna ingapai tiyó, mburuhe rii rurupai te. Ono i namangaha gbe mbiko ngbaduse, kpihe, na kiisopatise. Gipai re nayugotihe rogo gupai yo nga, aboro nambakada kere aũvura tipa ka gbia marã ti vuruho tipa tiyó na tipa ka so agu avura kina yó awo ti ni. Na agi avura re naye na bakere rungo gbiati gunde fu gu badungu aboro arimisongo tiyó kurogo agu apai re ya. Berewe a, badungu aboro namanga rungorungo aboro gbegberẽe tipa ka gbia weneapai tipa tiyó. Kpiapai sa tipa gipai re nga gu dungu aboro narengbe ka fura tipaha, si nga aboro anaazio akanga kuti sunge dudua gu kikindigi abambu-mbia duna sakasaka riihe. Si i anaakpisido abakindo rogoho naaningia aboro-rukö. Kurigure, badungu agu apai aboro amangaha areme, si “nagbarasa kpotosende” agbarasa.—Oni gedi Yugoti 11:18.

⁹ Nairiwo wai du gupai re kia ti gu mangaapai nga ga Yekova, bambiko mburuhe nidu ti aregbo dunduko rii rurupai! Ko afu motumo tumorii a tipa aboro-ingapai gbia bata. Gi motumo re ayugu gupai nga, ‘Mbori niruruko.’ (Rom. 3:25, 26) Nirengo, “gako rurupai nye anye kindi”! Ga Yekova inapai niyuguyuguhe rogo gu gene ko amangapai ngbaha na aboro-ingapai. Ti kura aregbo, ko anaazungodi aboro na gu fugo nga “Ako” tipa i mbu gayó gbegberẽ apai ki tona manga rurupai.—Oni gedi Yezekere 18:25.

Ko Natapepai Kini Mangihe

10. Gini kpiapai Yekova amoihe nibipa gu mozunga ko amangihe na Abarayama?

¹⁰ “Ko nafu riahe fu agu yo nagunde ti ko; ko natingida pa gako zungahe kindi.” (Tam. 111:5) Si nawira gupai nga, bake Atambuahe aafura ane tipa gu mozunga Yekova amangihe na Abarayama. Yekova ayawee ko nika ngeesa ngbatunga Abarayama, i ki rogo agu aringara nga ga avurayo. (Bam. P. 22:17, 18; Tam. 105:8, 9) Rogo bambata digisidigisi mangimangi gupai re, gu ngbatunga Abarayama re angia gu rikaaboro nangia aYisaraere. Gu rikaaboro re araki Ezipeta yo ni akanga tipa dungu agarã, ono tie, ‘Mbori atingidipa gako zungahe na Abarayama,’ sidu, ko ki ndu ka kusayo be sunge akanga. (Gate 2:24) Gu gene Yekova angerefuoyo ngbaha tingbafuo kusako yó ayugu gupai nga, ko nga boro weneringise. Ko afu riahe fuyó gbiati arugute a tipa si undoyo i nindu ngba gako agene. (Pa Rug. 6:1-3; 8:4; Nem. 9:21) Vuru gu badungu agarã naye tifuo gu regbo re, gu rikaaboro re asamungu kutiko, ko ki vura nikedi anebi fuoyo i ndu ka zungodi yó vurũ. Fuo agarã susi 1,500 tingbafuo kusa aYisaraere Ezipeta yo, Mbori akedi bangisa Wiriko ku sende no. Badungu aYuda aaidanga na gi Wiri Mbori re te, sidu, i ki mbuko i imiko. Fuoho tie, Yekova kini mo ka sigira vovo rikaaboro, angianga gu Yisaraere nga ga borose yo ya, ono i nayambayo nga “ga Mbori Yisaraere,” watadu gu Yisaraere nga ga toro. Gi rikaaboro re gu koditiyo na Yesu kidu nigu ngbatunga Abarayama nga ga toro, nga gu ngbatunga Yekova ayawee ko nika fu maku fu aboro dunduko rogo yó yo.—Gara. 3:16, 29; 6:16.

11. Wai Yekova ‘atingidapa gu zungahe’ kindi ko amangihe na Abarayama?

¹¹ Yekova ‘natingidapa gako zungahe’ kindi, na kini tingidapa agu amaku si adu nga si nika ye nani. Areme, ko nafu gu riahe nga ga toro kpaima rogo afugo susi 400. Ko nafu agu ahe a kindi furani zingoho amanga rani, na gure nga ko nakaragapai kuti gu kpee nga: “Mo fú gaani riahe fu rani na uru.”—Ruka 11:3; Tam. 72:16, 17; Yes. 25:6-8.

Ga Yekova Bakere Tandu

12. Rogo gini gene Yekova afu “ringara” fu aYisaraere “dagba arikaaboro”?

¹² “Ko ayugu pa tandu gako mangaapai fu gako aboro, nifu ringara fu yo dagba arikaaboro.” (Tam. 111:6) Bakerepai sa namangi rogo gu raka nangia ga aYisaraere nga gu si awira wa si nadu berã bake Atambuahe yo angia, pa kusa Yekova yó Ezipeta yo ngba iiriwo gene. Ho Yekova aidihe ni fu aYisaraere i rimi ku Ringara Mokido yo, ko afu tandu fuyó i dibe agu abakindo nadu ku uroyo ti Yaradene na ku dioyo. (Oni gedi Nemaya 9:22-25.) Gure nga Yekova afu “ringara” fu aYisaraere “dagba arikaaboro.” Nairiwo gu bakere tandu ko afuhe fuyó re!

13, 14. (a) Ginipai navura du berã gu kumba yo nasari gu bia nga Atambuahe 111 tipa Babera nibipa ga Mbori tandu? (b) Wai Yekova nakusi gako aboro berewe be sunge zio?

¹³ Ono ani ima rugatirani na gupai wenengai nga, wa Yekova avura manga badungu weneapai fu aYisaraere, i aayugongo gayó irisa tipa ko watadu tipa agu atitayo nangia Abarayama, Yisaka, na Yakobo te. I aasamungu kindi kuti Mbori daho ko aidihe ni fu aBabero i rogo yó kusayo rogo ringara ki ga naayó nizizi aboro. (2 Peka 36:15-17; Nem. 9:28-30) A wa kura wene abawiriki Ziazia Kekeapai agumbaha, ka si adu nga gu kumba nasari gu bia nga Atambuahe 111 araki tingbafuo karagayo aYisaraere tiyó Babera yo ku ringara kpuyo yo, ka kura nduapai aduadu beko ka sambuo Yekova tipa gako ruru mangaapai na tipa gako bakere tandu. Mbori ayugupa gako tandu gbiati rurupai nikusako aYuda Babera yo, nga gu bariwara ngbii nadu na ndiko behe nga, ka i zakingo agu aboro i azio yó ya.—Yes. 14:4, 17.

¹⁴ Fuo susa agarã wa 500 tingbafuo gu regbo re, Yekova amangisunge na gako bakere tandu berewe ngba iiriwo gene kisusi, nga ka kusa agu aboro nasa gayó berã. Ko akusi yó be sunge akanga fu ingapai na kpio. (Rom. 5:12) Gipai re asa gupai a nga gene zaki fu aboro du bangeyo nga 144,000 i du ni agu apefuo Kristo du nimbedimbediyo nitoro. Rogo gu garã nangia 1919, Yekova amangisunge na gako tandu ka kusa yangara gi mbedimbedi aKristano re kusayo rogo zire pambori. Agu apai i amangaha rogo gi yangara arame re, i namangaha mbiko kina gu ome nga ga Mbori. Aguyo nanye niruruyo dati kpio, i nika zogarago na Yesu Kristo ngbangbaturũ yo tipa ka fu undo fu agu aboro saberã. (Yugo. 2:26, 27; 5:9, 10) I nika diakumbo zegino susi wai agu aYisaraere nadumbata adi kumboho.—Mt. 5:5.

Agu Arugute Rengbe Ani ka Kido Kuti Ni

15, 16. (a) Bete gu mangaapai nga ga be Yekova angia gine? (b) Gini andiko Yekova afuhe fu aYisaraere?

¹⁵ “Gu mangaapai nga ga beko, si nga rengo na ruru sapangbanga a; gako andika ka i akida kuti ni, si nadu ku baha nye anye kindi, i amanga ha rogo rengo na rurupai.” (Tam. 111:7, 8) Bete gu ‘mangaapai nga ga be Yekova’ angia agu andiko nadu bawe ko akehe fu aYisaraere ti kpakakpaka ambia ue. (Gate 31:18) Agi andiko re, kodihe na gu kura andiko ko afuhe, si dunduko angia agu aNdiko nga ga mokido, mburuhe adu rii nyenye bangua arugute nga gu rengbe boro ka kido kuti ni.

¹⁶ Nikpiapai, ndiko sa dagba agu nadu ti ambia re ayaa: “Mi Yekova nga gamo Mbori nga iraringo Mbori,” du rogoyo ngawee Yekova naida ani fu tirani fu kinako sa. Si aya berewe wee Yekova nayugo ‘inapai fu aguyo nidunguyo nakpinyemuko, kini kakuti gako arugute.’ Gu kpakakpaka ambia re adu berewe na agu andiko ti ni regboho asusanga ya, wa agu nga, “Mo niirisi bamo na namo” na “Ka mo dí nga he ya,” gbiati gu nayawee ka boro kpingo nyemu ga kurani ahe ya.—Gate 20:5, 6, 12, 15, 17.

Gaani Batumorii

17. Gini nduapai nadu be aYisaraere tipa kaa irisa rimo Mbori?

¹⁷ “Ko akedi tumori fu gako aboro; ko arugu pa gako zungahe nye anye kindi. Kparakpara ziazia he nga rimoko rengbe aboro na gunde ti ni!” (Tam. 111:9) Si nawira gupai a berewe nga, gupai nadu berã gi bake Atambuahe yo re angia pa irisa Yekova gu mozunga ko amangihe na Abarayama. Nibi gipai re, Yekova aambunga gako aboro i nye ni akanga Ezipeta yo te, na ko aambunga yó a i nye nizizi aboro Babera yo a te. Ti agu aregbo re dunduko ue, ko aima batasa yó. Ka si avura du nga kina agi apai du ue re gbua Yekova amangihe fu aYisaraere, ka si aidi i niʹirisi rimoko airisa.—Oni gedi Gate 20:7; ARomo 2:23, 24.

18. Tipagine bi oni he ti ni nga, momu du nga ani duna rimo Mbori rirani?

¹⁸ Kina gu bangisapai re du areme a tipa aKristano, nga aguyo Mbori natumo riyo ti sunge akanga fu ingapai na kpio. Si naida ani niʹasadi tirani nyanyakii tipa kaa mangapai ringbisihe kuti gu kpee nayaa: “Ani írisi rimoro airisa.” (Mt. 6:9) Si naida gupai nga, ani taberã kurii rimo Mbori kini gunde tiko. Gu kumba nake Atambuahe 111, ko aima inopa gunde ti Mbori wenengai gbe, si du ko aya ti ni wee: “Gunde ti Yekova nga tonatona tatamana; agu yo namanga ha[, nga gako arugute, i] du na wene rugatinapai ti yo.”—Tam. 111:10.

19. Ginipai ani ka wisigoho rogo gu papara kekeapai naye fuo gere?

¹⁹ Pa gunde ani ti Mbori rengbe ka sa rani ani sogo gupai du nigbegberẽhe. Si rengbe ka sa rani a ani duna agu asino Mbori tirani tangara yó ho rogo Atambuahe 112, nga gu ani ka wisigoho rogo gu papara kekeapai naye fuo gere. Gu bia re nayugopa wai rengbe ani ka rẽ tipa kadu dagba gu badungu amirioni aboro nikaa tambua Yekova nyeanye kindi. Si naida ani naatambua Yekova atambua kindi. “Tambua ko [nigupai nika] nye anye kindi!”—Tam. 111:10.

Asanahe Tipa Berãkuriihe

• Tipagine rẽ Yekova ti ni tipa ani koditirani kaa tambuako?

• Gini asino Yekova du niyuguyuguhe rogo gako mangaapai yo?

• Wai oni abi gu momu du beroni nga ga du na rimo Mbori rironi?

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 20]

Gu bangua ndupai ani naadungura tirani ti ni dedede nga, ka tambua Yekova

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 23]

Mburu ga Yekova arugute dunduko rii gu nyenye bangua arugute rengbe boro ka kido kuti ni.