Ya Mo Oni Na Tambuahe Tipa Gupai Yekova Namangihe Ka Batasa Roni?
“I támbua Gbia, nga ga Yisaraere Mbori, bambiko ko ye ki tumo avurako.”—Ruka 1:68.
1, 2. Wai rengbe ani ka ringbisa nyakapa gu kpakarapai du ani rogoho, na gini asanahe ani ka wisigopai tipaha?
ONI moingo kpia gupai ku berã roni yo nga, oni pi bambungua yo na kaza. Oni rogo gu vurubambu badungu aboro awoka rogoho be kina ngbatunga gu kaza du oni nani, nga gu adunga zigaha ti ni ya. Fuo ino oni gupai nga amunganga namanga bakere asadatise tipa ka gbia ziga gu kaza re, si nafu maabangirise afu furoni. Bangironi kina gene tipa ka ino agu apai gu munganga re amangaha tipa gbia gu ziga re. Oni ki ya gi rogo kura uru sa, amunganga ima gbia ziga gu kaza re! Bakere asadatise agu amunganga re amangihe tipa ka gbia gu ziga re. Ginipai rengbe oni ka berãha? Nirengo, oni rengbe kadu na bakere irisa gbiati tambuahe fu gu boro nazakigene furoni gbiati dungu aboro tipa oni bati bekpio.
2 Gipai furani tipaha re, si rengbe kadu wakina durugosipai gbua, ono kina boro gupai re du nabi rani dunduko areme. Ani dunduko nibasasa du rogo akpakarapai susi gu saki ani pai tipaha re. Ani dunduko naida boro ye ka batasarani niʹipiʹipihe. (Oni gedi ARomo 7:24.) Yekova ima manga bakere ome tipa ka tumo rani. Wiriko a afu motumo na bagenoho. Ani makianga bangua asanahe biama. Tipagine ani aida i batasi rani ti ni? Ginipai Yesu amangihe tipa ka batasa rani? Ginipai Yekova amangihe tipa ka batasa rani? Na wai rengbe ani ka yugo gupai nga ani nabipa gu batasahe rani re na kikiipaha?
Tipagine Ani Aida I Batasi Rani ti Ni?
3. Wai i aringbisapa ingapai kuti ririkaza?
3 Nibi gu vovo wisigopai mangi barambeda, i abi gupai nga, gu kere ririkaza namangi rogo gu pangbanga nga ga aboro angia gu kaza i ayambaha nga Spanish influenza nga gu namangi rogo 1918 ki imi badungu amirioni aboro. Gu kura akaza kinaho du nikerehe gbe rogo kura agene. Si rengbe ka manga kina bete aboro gbua, ono ki imi badungu agu aboro si nazi yó.a Ono tie, ginipai tigaha du tipa ingapai ka ani ringbisihe na ngbatunga gu ririkaza re? Agu afugo du rogo ARomo 5:12 nayaa: “Wa gbegberẽpai akuru ku zegino mbiko boro sa, kpio ki du mbiko gbegberẽpai; si du kpio andu andu ti ni sa aboro dũ, bambiko i aingi ainga dũ.” Ingapai aima zio aboro dunduko, mbiko kpakpa aboro dunduko namanga ingapai. (Oni gedi ARomo 3:23.) Bange agu aboro nakpi be ingaapai wai? Pauro akepai ki yawee ingapai aye na kpio “sa aboro dũ.”
4. Gini bipai du Yekova nani tipa bagizo agarã rani, na wai du gako bipai kia ti gu du dungu aboro nani areme?
4 Badungu aboro areme abingo ingapai na kpio nikere ahe wa gure te. I nabakabangiriyo tipa kina agbaakpio, ono tie, i abingo gu kpio naye sa aboro tooni tooni rogo gbinza nikerepai te, ono i nabihe nigupai daada tipa si mangi. Si nitaatapai fu aboro bangiriyo go ti gu bipai nga ga Bakusiahe. Bagizo gaani raka nikina wiri guruhe ti gu Yekova aidaha. Nirengo, anga boro ho narakingo tipa kandara “uru sa” ringbisihe kuti gu bipai nga ga Yekova te. (2 Pet. 3:8) Fogo Mbori nape gupai furani nga, gaani raka nikina wiri guruhe wakina wai nvuo nita kura kini ugu watadu wakina uturongbaa. (Tam. 39:5; 1 Pet. 1:24) Si naida ani berẽpa gu bipai du Mbori nani re. Tipagine? Mbiko ka ani inipa wai gbere gu “kaza” namanga rani, si nika sa rani ani du na tambuahe tipa gu “ziga” ani aidaha ka bata.
5. Ginihe naye na ingapai furani wadu ani basasa?
5 Tipa ani rugutirani wenengai naapa wai igira ingapai gbiati sangbanaha, si naida ani asaditirani ka rugutirani na gupai ingapai amangi rani nani. Gupai re rengbe kadu nikpakarakpakaraha mbiko ingapai adi gupai berani kusayo nadu be bambata avungurani. Adamu na Eva anaaraka wene raka ho i aduni nirengberengbeyo. Padu yó nirengberengbeyo berãyo yo, na ti kpotoyo, arengbe ka sayo i mangi gu siapai ka banda berãyo gbiati gayó mangaapai. Rogo gi gene re, i arengbe ka sonosa gu wene asino ka sayo i du niga Yekova amoyambu. Kuba gure, i aká gu bawene gamahe nga kadu nirengberengbe aboro. Mbiko gu ingapai Adamu gbiati Eva amangihe kuti Yekova, si asa gupai nga i gbiati awiriyo i zanga gu bawene raka nga gu Yekova aaida i rakihe. (Bam. P. 3:16-19) Ti kina gu bangisa regbo re, i aye na kere “kaza” kutiyo na kurirani a, nga gu kaza ani asakapai areme tipaha. Si aruaru wa Yekova asaringbanga yó sa kpio. Ono tipa rani, ko nafu maabangirise furani tipa ka bata.—Tam. 103:10.
Gine Yesu Atumoho Tipa ka Batasarani?
6, 7. (a) Wai Yekova ayugu gupai nga geno tipa batasarani nikadu nibakerehe? (b) Ginipai rengbe ani ka wirikaha be gu motumo Ebere afuhe gbiati agu amotumo iriʹiripa abaakumba afuhe nga aguyo naraki mbata fu ga Moize aNdiko?
6 Yekova aima ino gupai nga, gino batasa atita Adamu na Eva aima kio. Gu sangbanebi du nikekehe rogo Bambata Pai 3:15, ani nawirika gupai yo si aidaha tipa i batasirani. Si adu nga Yekova nika fu ‘tita dee’ nigu batasi nika gbarasa Satana ki nyasi riipako kusayo. Ono tie, si adu nga gu batasi re nika mbu ambu daho i nika oga ko ni ti gidoko. Gipai re ima du niʹiimihe na nigbegberẽhe, ono ginipai si ayugoho? Ginipai si aidi ga Yekova siasia boro hihe?
7 Tipa ka batasa aboro be ingapai, si aidi gu batasi re dadi gayó ingapai ki di sangbana ingapai kusayo, na ki sa yó i mbakadi gayó pagume na Mbori berewe. Ginipai si akodihe? Apai adu kinaho bakuru kusayo naayugo gupai nga si akoda motumo akoda. Ho gu bambata boro nangia Ebere afu motumo ni fu Mbori, Mbori aima ida na gako motumo. Kusa, agu abaakumba nangia Noa, Abarayama, Yakobo, na Eyobo nangia agunde ti Mbori, i afu kina ngbatunga gu motumo re na si ki fu ngbarago fu Mbori. (Bam. P. 4:4; 8:20, 21; 22:13; 31:54; Eyo. 1:5) Fuo kama agarã kusa, ga Moize aNdiko asa aboro i inipai tipa amotumo.
8. Ginipai gbiamotumo anaamangaha rogo Uru Dada Ingapai?
8 Dagba agu amotumo rogo ga Moize aNdiko paha anyaki gbe angia agu amotumo i anaafuhe rogo Uru Dada Ingapai. Rogo gu uru re, gbiamotumo anaamanga dungu apai nibipa gu motumo re. Ko anifu motumo dada ingapai fu Yekova, mbata tipa gu riko nga ga gbiamotumo, kusa, tipa agu aboro adunga rogo gu ngbatunga angianga ga aboromotumo ya. Gu gbiamotumo re anirimi kurogo Ziazia Ba Kisusi naanidu rogo banye watadu yekaru yo, bara sa rogo garã rogo gi uru re. Na kinako sa naaningia gu boro nanaarimo koyo. Yo ko animigidi gu kure ni nga ga motumo bara bangiri sanduki mokido. Barii gu ziazia sanduki re, dubo aniduho nanaaki imaima ti kura aregbo kini yugu gupai nga Yekova Mbori gudu kinaho.—Gate 25:22; Pa Mot. 16:1-30.
9. (a) Rogo Uru Dada Ingapai, da gbiamotumo anaayugopai tipa ní kumbatayo, na gine gu motumo ko anaafuhe anaayugopai tipaha? (b) Pa ndu gbiamotumo kurogo Ziazia Ba Kisusi anaayugopa ginipai?
9 Ga Mbori toro adu kugii gu mokedi nangia Pauro ko yugu rogo gu mangaapai nanaarukuba kura apai re. Ko ayawee gu gbiamotumo re aayugopai tipa Masiya, nga Yesu Kristo. Amotumo tigaha anaayugopa ga Kristo kpio nimotumo. (Eb. 9:11-14) Si adu nga gu rengberengbe motumo re nika dada gu ingaapai nga ga aboro du rogo ariko ue, nga mbedimbedi awirina Kristo du bangeyo nga 144,000 gbiati “kura akandoro.” (Yo. 10:16) Ho gbiamotumo anirimi ni kurogo Ziazia Ba Kisusi, si anaayugopa rimo Yesu ku ngbangbaturũ yo ka fu gu undo du ti gako motumo fu Yekova Mbori.—Eb. 9:24, 25.
10. Gu sangbanebi du rogo Ziazia Kekeapai agumbapa gini apai nga si Masiya nika mbu behe?
10 Si tie ziazia nga, gu motumo duna bagenoho si aaidaha tipa ka batasa awiri Adamu na Eva. Si aidi Masiya fu ungako nimotumo! Agu anebi du payo rogo Kuru Ndika ayugu gipai re na afutufutuhe. Nikpiapai, gu nebi nangia Daniere afura zukazuka tipa “mbedimbedi ko, nga bazogo,” ki yawee i ‘adiako kusayo,’ watadu ka imoko tipa kureko ‘dadi [ga aboro] irairapai.’ (Dan. 9:24-26) Yesaya afura tipa gupai si adu nga si nika manga Masiya kumbatayo ki yawee ho ko ka ye ni, aboro aidanga naako te, i arungosiko arungosi, na ko ki di ga aboro ingaapai kuriko i ki imiko na ki rũ kangbako na baso niyangaraha.—Yes. 53:4, 5, 7.
11. Rogo gini agene Wiri Yekova aduna nyemu ka fu tiko nimotumo tipa ka batasa rani?
11 Mbata fu bangisa Wiri Mbori ye ku auru kpotosende, ko aima ino bakio gu motumo si aidi ko tumoho tipa ka batasa rani. Si adu nga ko nika rungo gbegberẽe na aboro ki imiko. Ho Bako ayugu agu apai re ni fuko, ya mo ko akáha watadu ka samungu? Oó, ko aidi nani ninyemuhe. (Yes. 50:4-6) Wakina gure a, Yesu agi sangba Bako ki mangi gupai ko akpinyemuhe. Tipagine ko amangihe ti ni? Ko ape nduhe ki yaa: “Mi nakpi nyemu Buba.” Ko afu kuraha ki yaa: “A nga boro sa du na bakere nyemuse susi gi nga, boro bagi kpioni tipa abadiangbani [re] te.” (Yo. 14:31; 15:13) Sidu, pa batasa rani naru bakere gbe riipa gu nyemuse du Yesu nani tipa rani. Wa si avura ida gupai beko nga ko fu kina boro ungako, ko aduna ngbarago ka fuhe tipa ka tumo rani.
Ginipai Yekova Amangihe Tipa ka Batasa Rani?
12. Da nga gu boro nambakadipai tipa motumo tumorii, na ndu mbakadapai tipaha nangia gine?
12 Anga Yesu nangia gu boro naenge gu mbakadapai du tipa fu motumo tumorii ka batasa rani te. Kuba gure, gi mbakadapai du tipa batasa rani re angia banguapai rogo gupai Yekova akpinyemuhe. Gu mokedi nangia Pauro ayawee gu bamotumo nadu tii yekaru yo, i anaafu motumo riihe, si arukuba gupai Yekova akpinyemuhe. (Eb. 10:10) Sidu, Yekova du nga bangbasia rogo gu mbakadapai du tipa batasa rani na ga Kristo motumo. (Ruka 1:68) Si nga yuguyugupai tipa gupai ko akpinyemuhe naapa gako nyemuse tipa aboro.—Oni gedi Yoane 3:16.
13, 14. Wai rengbe gu kpiapai nangia ga Abarayama ka undo rani ani du na tambuahe tipa gupai Yekova amangihe tipa rani?
13 Gine Yekova atumo nani ka yugo gako nyemuse tipa rani? Si nigasigasipai furani ani rugutirani nani. Ono tie, pangbanga gu duho rogo Ziazia Kekeapai rengbe ka undo rani ani girogo gipai re wenengai. Yekova asana gu kumba nangia Abarayama ko mangi nyanyakipa pai, nangia ka fu Yisaka nangia wiriko nimotumo. Abarayama angia gu baagude nakpinyemu awiri ni. Yekova aya tipa wiriko nangia Yisaka wee “bangisa wiro nga gu ko mo akpi nyemu ko gbe.” (Bam. P. 22:2) Wa si avura duwo, Abarayama abi gupai nga, pa mangako gupai Yekova akpinyemuhe paha anyaki ti gako nyemuse tipa Yisaka. Abarayama airisi gupai Yekova agumbaha. Ono tie, Yekova ambunga Abarayama ko mangi gupai kina boro ko nga Yekova aima mbakada tiko ka mangaha gizo kumbatayo rogo kura uru sa te. Mbori akedi maraika ko ndu ka za Abarayama ti tumo na wiriko. Abarayama aima diaberã ka giasangba gako Mbori ka manga gi iimipai re na kidu naa kido nga gu yangara gene ko arengbe ngbaha ka bi wiriko berewe angia kina zingabekpio. Sidu, ko aima ida gupai zanga kapa nga, Mbori azingisako azingisa. Nirengo, Pauro ayawee Abarayama aima dia Yisaka rogo gu gene nga ga zingabekpio “ni sanza” watadu rogo yuguyugupai nga ga zingabekpio.—Eb. 11:19.
14 Ya mo si furani nikpakarapai ka berẽpa wai pa fu Abarayama Yisaka nimotumo aimi tiko? Gipai re aundo Abarayama ko inipa gu ima si adu nga Yekova nikadu nani ho ko ka tumo ni na gu gude ko aringbisa pako kini yawee “wire du re, nyemuko namanga re, ngba ko ti re gbe.” (Mt. 3:17) Ono tie, oni tingidi gupai nga, ga Yekova ima aima kio gbe. AYekova na Yesu aima raka sa tipa badungu agarã. Yesu aamangasunge na Bako na ngbarago na kingia gako “bangbasia boro sunge” na kingia “Pai,” watadu gu boro naafura kuba Bako. (Snz. 8:22, 30, 31; Yo. 1:1) Ani arengbanga ka ino wai apai aimi ti Yekova ho aboro aarungosi Wiriko ni, kini sawia ko, na ki imiko ya bakuondiko nangia ko te. Gu motumo Yekova afuhe ka tumo rani nani re aima kio nirengo! Wai rengbe ani ka yugo gupai nga ani nabi gu pa batasa rani re na nyanyakipaha?
Wai Oni Ayugo Gupai Nga Oni Naida ka Gbia Bata?
15. Wai Yesu anyasi gu sunge nga ga dada ingapai, na si azakigene tipa ginipai?
15 Yesu anyasi gu sunge nga ga dada ingapai fuo zingisayo ko ki ga naako ku ngbangbaturũ yo. Fuo da ko ngbangbaturũ yo fuo Bako, ko afu geno gako motumo fuko. Fuo gure, gene kini zaki fu aboro tipa i gbia amaku. Regbo ada tie tipa Mbori mbupai fu aboro rogo ariko ue tipa gayó aingapai zanga mbu gu koyo. Gu bambata riko angia ga agu awirina Kristo du nimbedimbediyo, gu uehe nga ga agu aboro du ‘zegino dunduko.’ Mbiko gu motumo re, agu aboro dunduko sa gayó berã areme ti gayó aingapai na ki sa tiyó ni apefuo Kristo, i gigirii barabangiri Yekova Mbori. (1 Yo. 2:2) Ginipai gipai re amangaha na oni?
16. Wai rengbe ani ka yugopa gu mbakadapai Yekova namangihe tipa ka batasa rani?
16 Ani karaganga tirani kuti gu kpiapai ani nigumbaha ti tonatona gi kekepai re. Ani ya munganga nga guko gbia ziga tipa gu kaza namanga roni ye fuo roni kini ya furoni wee: “Agu aborokaza dunduko nika idapa gi ziga re na kini dihe ringbisihe kuti agu arugute du tipaha, i nika hu ahu nirengo.” Ginipai ka mangi ka dungu agu aborokaza re aidanga na agu arugute gu munganga re nafuhe ya, kini yawee sungehe ima kpakara watadu gene beyo ka manga agu apai gumbako ho re te? Ya mo oni adu wakina yó ki vura ino gupai nga, gu ziga re nika husa gaoni kaza ahusa? Ani ayanga tigu oni du wa yó te! Si nawira gupai nirengo zanga kapa nga, oni du adu na tambuahe tipa gu ziga re na ki mangi agu apai gumbako ho, na isoke kini gumba gupai fu aboro nga oni ima gbia ziga tipa gaoni kaza. Wakina gure a, si naida ani du na tambuahe fu Yekova tipa gu mbakadapai tipa bata ye ko nani furani rogo ga Yesu motumo tumorii.—Oni gedi ARomo 6:17, 18.
17. Wai rengbe oni ka yugo gaoni tambuahe tipa agu apai Yekova namangihe tipa roni?
17 Kangia ani na tambuahe tipa gupai Yekova gbiati Wiriko namangihe tipa ka batasa rani be ingapai na kpio, ani yuguhe ayugo. (1 Yo. 5:3) Wai rengbe ani ka yugoho? Ani yuguhe rogo gu gene nga ka sovura kuti gu nyemu manga ingapai du tirani. Ani nyenga kuti manga ingapai niwia te, nga gupai nasa boro ní naaraka gu raka nga ga biriki. Ngbatunga gu mangapai re rengbe ka yugo gupai tipa rani nga ani abingo ga Yesu motumo tumorii na kikiipaha te. Ono gupai ka ani aamangaha nga ka yugo gaani tambuahe nimanga ani asadatise nyanyakii ka nye gigirii bangiri Mbori. (2 Pet. 3:14) Agu apai ka ani amangaha nga kaa gumbapa gi bata re fu aboro tipa i ye a kadu gigirii bangiri Yekova na kidu na maabangirise tipa ka raka nyeanye kindi. (1 Tim. 4:16) Nirengo, si daada ani naatambua Yekova gbiati Wiriko ti aregbo dunduko. (Mk. 12:28-30) Oni berẽnga pa gipai re nga, ani rengbe arengba kadu na maabangirise tipa gu regbo i ka husa rani be ingapai. Na ani kini raki nirengberengbe rani nyeanye kindi wagu Mbori aidaha. Agi apai re nika manga dunduko mbiko gu mbakadapai Yekova namangihe tipa ka batasa rani!—Rom. 8:21.
[Gu rukutu kekeapai du bandu kpewaraga yo]
a Gu kaza nga Spanish influenza, si amangi na arago dunduko na ki zi bange aboro tona ti 20 rii kama nga ga bange aboro rogo zegino dunduko ki da ti 50 rii kama. Agu agbiro naye na gu kaza re aimi bete agu aboro si aziyo. Nigupai du kia ti gure, Ebora tigaha nga gu kaza amanganga dedede ya, si aima imo badungu agu aboro si azi yó rogo agu aba si ati kurogoho.
Gaoni Karagapai Nga Gine?
• Tipagine oni aida ti ni i batasi roni niʹipiʹipihe?
• Ginipai ga Yesu motumo amangaha na oni?
• Ginipai oni aberãha tipa gu motumo tumorii Yekova nafuhe?
• Gu mbakadapai Yekova namangihe tipa ka batasa roni, gine si nafõngbaduroniyo oni mangihe?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 30]
Rogo Uru Dada Ingapai, ga aYisaraere gbiamotumo angia yuguyugupai tipa Masiya
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 31]
Pa ida Abarayama ka tumo na wiriko nayugo dungu apai furani tipa gu motumo kii ti gu Yekova afuhe