Ya Mo Oni Sá Tironi?

1, 2. Gu gene i asonosi rani ngbaha na gu sino raka ani asono rogoho, wai duhe na ome kurirani?

GU GENE i sonosi rani ngbaha watadu gu sino raka ani asono rogoho na bakere ome kurirani. Wai ani avoda aroko, gu ngbatunga riahe ani arihe, na kini mangi apai ngba agene ni bakiakia. Tipagine? Si mbiko agu aboro ani asono ku dagbayo watadu mbiko gu sino raka ani asono rogoho.

² Ono tie, kura ahe kina nyakipaha kisusi gu ngbatunga riahe na gu roko ani asiaha. Ni kpiapai, i asonosi rani ngba gu gene nga ani bi gu kura ahe ni wenehe na kini sogo agu angbanga ya nga si ni gbegberẽhe. Ngbatunga apai wa gere nabi kina ga boro siapai nitini, na anga kinaha du tipa kura boro te. Gaani siapai rengbe ka yugo gu nyemupai du kpotoraniyo. Ziazia Kekeapai naya, “ni gu rago zanga aGendiria rugute i namanga agu apai amanga nga ga rugute rogo sinoyo yo.” (Rom. 2:14) Ya mo gure nayugo gupai nga ka arugute adunga ho be Mbori ya, si naida ani pekefuo agu agene na asino i asonosi rani ngbaha gbiati gu du rogo gaani dagbarago?

3. Gini nduapai ue nasa gupai nga ka aKristano mangingo apai ngba agu agene na asino nga ga aboro ya?

³ Nyanyakipa apai gu duho ue nayugo ndu gupai si aidanga aKristano mangihe ti ni wo ya. Bambataha nga, Ziazia Kekeapai naya: ‘Gupai du ni ruruhe bangiri boro, digidaha nga gene kpio.’ (Snz. 16:25) Mbiko gu zangarengba du tirani, gene berani tipa ka diaberã tipa gupai du ni wenehe tipa rani wa ka ani ruho ka ruga gaani apai nzunzu te. (Snz. 28:26; Yere. 10:23) Uehe nga, Ziazia Kekeapai nayugo gupai nga agu apai namanga gbiati agu sino mangapai nga ga gi zegino re, Satana nga “mbori gi zegino re,” ko du na ome kuriihe. (2 Kor. 4:4; 1 Yo. 5:19) Sidu tie, ka ani aida Yekova fu maku furani na ki idi na gaani pai, si naida ani degeturani kuti gu rugute du rogo ARomo 12:2.​—Oni gedihe.

4. Gini apai ani nika wisigopai tipaha rogo gi kekeapai re?

⁴ Dungu nyanyakipa apai gudu rogo ARomo 12:2 si aida ani inipai tipaha. (1) Tipagine si aida ani ‘sa tirani’ ti ni? (2) Satise nakoda gine? na (3) Wai rengbe ani ka sa tirani? Ani wisigingo pai tipa agi asanahe re.

TIPAGINE ANI ASA TIRANI TI NI?

5. Ada Pauro ake agu afugoko du rogo ARomo 12:2 fuyo?

⁵ Agu afugo Pauro du rogo gu gako waraga ko akehe fu aRomo, ayugongo gupai nga ko akehe fu agu aboro nangia azanga idapase te, ono ko akehe fu gu mbedimbedi aKristano nangia akurako. (Rom. 1:7) Ko azungodi yó i satiyo na ki ya ka i ‘ringbisinga tiyo na gi zegino re ya.’ Tipa agu aKristano naadu Roma yo bara ti agu agarã nangia 56 tigi gaani regbo re, ‘gu zegino’ i adu rogoho aakoda asino amangapai, asino aboro, gbiati agu amangapai naayugo ga aRomo sino zogarago. Gupai Pauro apehe fuyo nga “ka oni ríngbisi nga” tironi re ya, si nayugo gupai nga agu akurayo kinaho gu zegino re aima du na ome kuriyo. Gini ngbatunga ome si adu na ni kurii agu awirinarani naadu tigu regbo re?

6, 7. Agu aKristano naadu Roma yo, wai gayo raka adu ngbapai be agu apai na agu apambori naadu yo?

⁶ Areme, agu aboro ninaandu kaa bi arago Roma yo, i nabi gu yangara kuadi kuadi ayekaru, amurö, tumbatumba arago, aba ngi ambaro na gu kura ahe kindi yo. Bete agi arago re, i aduaha tona ti bambata sa kama agarã. Gi kuru apai re nayugopai furani tipa gu ngbatunga apai na apambori naadu tigu regbo re Roma yo. Ani rengbe ka gedapai a rogo abuku tipa gu gbegberẽ ambaro, abaangira, na amanzigo i naamangaha nga gu naanidu ti kura aregbo ni wasiwasihe. Roma adu a nigbata nga ga kumuko, amomu aima du yo tipa boro gbia aũkumuko.​—Rom. 6:21; 1 Pet. 4:3, 4. 

⁷ Wa si avura du nga aRomo adu na dungu ayekaru beyo na ambori, wene pagume aadunga dagbayo na agu ambori i anaairiso yó re te. Gayo pambori anidu gbe nga vuga ahe, iriso rago vunga boro, rogatise, na kparaboro, agi apai re nangia asinoyo. Gipai re nayugo ndu gupai agu aKristano naadu Roma yo adu ti ni ngbapai. Dungu agu aKristano re asono kina rogo agu apai re, nirengo, si aida i satiyo asa tipa kada ni ndikidi aKristano, na gu satise re aarengbanga ka digo ti kina gu regbo i azi bapatiza ti ni te.

8. Wai gi zegino re amaa aKristano areme ngbapai?

⁸ Gu zegino du areme namaa agu aKristano naima kpara gayo raka fu Mbori ngba kerepai kina wai si adu fu aguyo naadu Roma yo. Tipagine duhe ti ni wo? Mbiko sino gi zegino re ni yuguyuguhe rogo dungu agene yo. (Oni gedihe AEfeso 2:2, 3; 1 Yoane 2:16.) Zegino naˈasada ka maapai rirani na gaha nyemuahe, berãpai, arugute, asino mangapai, na kini moi rani ngbapai tipa ani du ni paparaha. Nibi gipai re, ani na wene ndupai berani tipa ka dia agu arugute kugume naya “ka oni ríngbisi nga tironi na gi zegino re ya” gbiati gu naya “oni sá tironi asa.” Ginipai si aida ani mangihe?

GINIHE SI AIDA ANI SAHA?

9. Gini ariapai dungu aboro amangihe mbata fu i zi bapatiza?

⁹ Gu boro nawirika gu rengo du rogo Ziazia Kekeapai na kini mangihe, gani idapase natona ka sona kumbatayo. Ho ní aberã ni kurii gi sona kumbatayo re, ní namanga ariapai rogo gani raka ringbisihe kuti gupai ní awirikaha. Ní nambu agu asino nga ga zire pambori gbiati gu gbegberẽ apai ní anaamangaha rogo gani raka yo ka sonosa sino aKristano. (Ef. 4:22-24) Ani na ngbarago ka bi gupai nga, akutu aboro namanga sona kumbatayo na agarã dũ tipa ka rẽ tipa bapatiza ni kparayo gayo raka fu Yekova Mbori. Nirengo, gipai re nafu ngbarago fu Yekova. (Snz. 27:11) Ono tie, si naida ani kparia gupai nga: Ya mo gere nga gu yangara ariapai si aida boro mangihe?

10. Wai du satise kia ti sona kumbatayo?

¹⁰ Nirengo, tipa boro sa tiní, si nakoda dungu apai angianga kina sono kumbatayo sa ya. Abagi ahe ima rengba ka takapandepa he nga si “ngba kisusi,” ono si kidu kindi nga kina gu bangisa kuru he re. I rengbe ka aria gu kekepai du ti kpotoho tipa ka saha aboro bihe nga si ima ngba kisusi ono si kidu kindi nga kina kuruhe. Anga gu satise si aida Kristano mangihe nga dia gbegberẽ asino, afugo, na gu wasiwasi mangapai ní anaamangaha te. Gu kura aboro kinaho ainongo Ziazia Kekeapai ya naˈasada ka zanga manga ngbatunga agi apai re. Ono ginipai gu satise re akodaha si aida Kristano mangihe?

11. Ginipai Pauro apehe nga si naida boro mangihe tipa ka sa tiní?

¹¹ Pauro aya: “Oni sá tironi asa ni mbakada berãroni berewe.” Gu berãrani furako tipaha re nabipa gaani ome berãpai. A wa mangiyo sunge na ni rogo Ziazia Kekeapai, si nakoda agu apai ani aida ka berãkuriihe kodihe na asino gbiati gu tandu du ani na ni ka berãkurii pai dudunguro. Rogo gu gako waraga ko akehe mbata fu aRomo, ko afura tipa agu aboro naadu na “gbegberẽ berã.” Ngbatunga agu aboro re ahi be “irairapai, gbegberẽpai, kpihe, ngbaduse; hi be kpi boro, imo boro, papa, nangahe” gbiati kura gbegberẽ apai. (Rom. 1:28-31) Gipai re nayugo ndu gupai Pauro azungodi agu aboro ti ni nasono kurogo gi sino re na ki da niga Mbori amoyambu nga i ‘satiyo’ na ki ‘mbakadi berãyo berewe.’

12. Gini bipai oni abihe areme ti aboro, na wai rengbehe kadu na ome kurii aKristano?

¹² Ono si nafu kina rungo nga, agu aboro du rogo zegino na kina gu bangisa berãpai Pauro afura tipaha re. I nabi gupai nga kurupai du nga arugute duho aboro nimangipai kutini. Dungu abayugupai na avunguagude nambu awiriyo i nimangi kina gupai i akpinyemuhe. I nayugo gupai nga boro na boro na ranirii beni ka diaberã tipa gupai du ni ruruhe na gu du ni gbegberẽhe. Zavura kina agu aboro naya airisimbori nga yó, i nabihe nga ranirii kina beyo ka manga gupai ru bangiriyo zanga giasangba Mbori watadu gako arugute. (Tam. 14:1) Ngbatunga agi apai re namaa ndikidi aKristano ngbapai. Ka boro adunga na rubangirise ya, kina gu bangisapai re rengbe ní ka tonaha tipa agu ambakadapai du rogo dungurati. Ní rengbe ka ká ka ndu kuti agu ambakadapai du rogo dungurati watadu ka tona kpakanahe tipa agu apai ní abihe nga runga ha te. Watadu ní rengbe ka zanga ndu kuti agu arugute nga ga Ziazia Kekeapai nafura tipa ambaro, Internet, na merafuo bakere wirikapai.

13. Tipagine si aida ani naawisigo tirani awisigo ti ni?

¹³ Sidu, ka ani aidanga ka ringbisa tirani kuti gi zegino re ya, si naida ani wisigi gaani aberãpai, asásá, na agu apai nyakipaha fu rani gbe. Aboro arengbenga ka bi agi apai re ku kpotoraniyo te. Aguyo rengbe ka pe gupai furani nga ani namanga wenengai. Ono wa vura duhe wo, ani ima ino singia ani mbu gupai wiriki ani he rogo Ziazia Kekeapai tipa si sa rani watadu si nindu kumbatayo kaa sa rani.​—Oni gedihe Yakoba 1:23-25.

GU GENE SI AIDA ANI SA TIRANI NGBAHA

14. Ginihe rengbe ka undo rani tipa ani ini gu ariapai si aida ani mangihe?

¹⁴ Kpotoraniyo nga guhe si aida ani sa, na si naida ani mangisunge na kina boro guhe rengbe ka rimo ku ngbaduraniyo. Ginihe rengbe ka undo rani? Ziazia Kekeapai naundo rani ani wiriki gupai Yekova aidaha berani ringbisihe kuti gako mbakadapai, na ho ani amangapai ni kutini, si nayugo gupai du kpotoraniyo gbiati gu ariapai si aida ani mangihe tipa ka ruho ka mangapai kuti gu “ga Mbori nyemu he du ni wene he.”​—Rom. 12:2; Eb. 4:12.

15. Gini ariapai rengbe ka manga tirani ka si du nga Yekova me rani?

¹⁵ Oni gedi Yesaya 64:8. Gu kpiapai Yesaya afura tipaha naundo rani ani ini gupai si aida ani wisigihe. Yekova nga Bamepere, wai du ko ame rani nga pere? Ko aˈarianga bororani tipa tama rani du ni beedihe te. Ko nafu undo furani rogo toro yo angia borose ya. Ka ani mbuko tipa ko me rani, gure nga ani mbuko tipa ko mangi ariapai kpotoraniyo, na si ani aidaha tipa ka sovura kuti gu maapai du gi zegino re na ni kurirani. Wai du ko ame rani?

16, 17. (a) Oni penga gupai bamepere namanga pere na ni tipa ka me wene pere? (b) Wai Fugo Mbori aundo rani tipa ani sa tirani ni agu aboro ko naidi na gayo pai?

¹⁶ Ho bamepere aida ka mbakada wene pere ni, ko namangasunge na kina boro wene fufuru pere. Ono tie, apai gudu ho ue ko amangaha. Bambataha nga, ko nagiriso gako pere na ki rogodi agu ahe dunduko du rogoho kusayo. Fuani, ko ki putaha na bete ime rengbe arengba tipa ka si dunga bedebede ya.

¹⁷ Oni kparia gupai nga, si naida i girisi gu pere re agiriso na ki putaha na ime rengbe arengba tipa si du wenengai ka ruho ka me wene pere rogoho. Ya mo ani abingo gu bangisapai rengbe Fugo Mbori ka mangaha rogo gaani raka yo? Si rengbe ka undo rani ani mbu gu kuru gene berãpai naadu tirani mbata wa ka Mbori idi na gaani pai. (Ef. 5:26) Oni bingo bara wai i nangarasi rani tipa ani gedi Ziazia Kekeapai dedede, na ani ndu kuba adunguratise dedede nga gu ba i wisigo Fugo Mbori rogoho. Tipagine i angarasa rani ti ni ani mangi agi apai re? Mbiko manga ani he wo nayugo gupai nga ani naida Yekova me rani.​—Tam. 1:2; Amo. 17:11; Eb. 10:24, 25.

18. (a) Tipagine du berãkuriipai ti ni na nyanyakipaha ka si du nga ani naida Fugo Mbori du na ome kurirani na ki aria rani? (b) Gini asanahe rengbe ka undo rani?

¹⁸ Tipa Fugo Mbori sa rani, si naida ani gedihe dedede na kini wiriki gupai si apehe, gere nga kina tonatona apai gbua. Badungu aboro nageda Ziazia Kekeapai dedede na si ima sayo i ini dungu apai rogo Ziazia Kekeapai. Si nawira wa mo aima gbiatiro na ngbatunga boro wa guni re gene tungusapai yo. Kura aboro kinaho nageda gu kura apapara Ziazia Kekeapai kina ngbariyo.a Ono wa vura duhe wo, wiri ariapai ho si amangaha na gayo raka te. Ginipai nakpa beyo? Tipa Fugo Mbori sa boro, si naida ní mbuhe si rimi ku ngbaduniyo. Sidu, si naida ani di regbo adia tipa ka berãkurii gupai ani agedaha. Si adu ni wenepai ka ani sana tirani nga: ‘Ya mo mi idi kuti gupai nga gipai re ima susa gu kungbo yugopai nga ga pambori? Ya mo mi nabihe nga rengo du re? Kurigure, ya mo abangiri aba ho si aida mi mangi gipai re rogo gimi raka yo, angianga ka bihe gbua nga gupai si aida mi yuguhe fu kura aboro ya? Ya mo mi nabihe nga Yekova du nafura fere?’ Ka ani aberãkurii apai wa gere, si rengbe ka kiiso gu nyemu Yekova du ngbaduraniyo. Ho pai azio ngbaduraniyo ni, si nasarani ani mangi wene ariapai.​—Snz. 4:23; Rk. 6:45.

19, 20. Wai rengbe ani ka gbia undo ka ani mangi agu arugute nga ga Ziazia Kekeapai?

¹⁹ Geda ani Fugo Mbori dedede na kini berẽkuriihe rengbe ka fõngbaduraniyo tipa ani ndu kumbatayo na manga gupai si aida ani mangihe nga: ‘Mbu gu kuru borose, na gaha mangaapai. Na ani ki ukadi gu vovo borose i ambakadihe ni vovoho sa inahe.’ (Koro. 3:9, 10) Ii, ani rengbe kadu na ndikidi diabese kina gu ka ani inipa gu ome du Fugo Mbori na ni. Gu vovo borose nga ga aKristano nikaa und rani be ga Satana abirĩ.

²⁰ Petero natingida rani nga: ‘Ani dú wa agude giasangba, ka ani mbákadi nga tirani sa gu kuru nyemuahe naadu tirani mbata ya, ho ani aruganga tirani ni na pai ya. Ono wa du gu ko nayambu rani du ni ziazia ko ani dú a wo ni ziazia rani rogo gaani apai dũ.’ (1 Pet. 1:14, 15) Ka ani mangi ome tipa ka mbu agu aberã ani adu na ni mbata na ki sa tirani, sangbanaha ni kangia amaku a wa ani nika bihe rogo gu kekeapai naye fuo gere.