Mo Rengbe ka Ndu ku “Makedonia” Yo?
1. Gine nasa Pauro gbiati gako abadianunguro i ndu ku Makedonia yo?
1 Rogo gu garã nangia 49 F.B.K., gu mokedi nangia Pauro aguari Andiokia yo nadu Suria yo ka mera na nunguro nimokedi. Ko aaida ka ndu ku Efesa yo na kurogo kura abaakporo Asia Minor yo. Ono tie, toro aya fuko wee ko mbu agu aba re ki ‘si ku Makedonia yo.’ Ko gbiati gako abadianunguro aidipa gu yambahe re na i ki sigira bambata dungurati Makedonia yo. (Amo. 16:9, 10; 17:1, 2, 4) Areme, gu kura aba kinaho rogo apapara zegino duna bakere zingo rogoho tipa abatungusipai. (Mt. 9:37, 38) Ya mo mo rengbe ka undo rogo gi bangiriba re?
2. Gine nasa kura aboro ka i ndunga kurogo kura ringara tipa tungusapai ya?
2 Isoke si rengbe kadu nga mo na nyemu tungusapai nimokedi wa gu Pauro adu nani, ono mo ataberãnga pa nduge kurogo kura ringara tipa gipai re te. Nikpiapai, si rengbe kadu nga mo arengbanga ka ndu tipa gu sukuru nga Gilead te mbiko garãro watadu mbiko mo nga devurukporo watadu mo na rukutu agude bero. Si rengbe kadu nga mo aidanga ka ndu kurogo kura ringara te mbiko mo nabihe nga mo arengbanga ka wirika gu fugo aboro apehe rogo gu ringara re te. Watadu mo nga yeye rogo gu ringara du mo awere rogoho re, sidu mo aidanga ka gbisa berewe kurogo kura ringara te. Ono tie, ka mo kpari fu Mbori, mo bi gupai abi nga, agu apai re arengbanga ka ká na mo ti nduge kurogo gu ringara du zingo rogoho tipa tungusapai watadu kurogo gu rago i atakedanga abatungusipai kurogoho ya te.
3. Tipagine adunga ha ti ni nga i naraba boro araba mbata nimokedi ní kini mo ka rẽ tipa ka tungusapai rogo kura ringara ya watadu gu ba i atakedanga abatungusipai kurogoho ya?
3 Ya Mo Si Naida I Raba Boro Araba Mbata Nimokedi Ní Kini Mo ka Rẽ? Gine nasa Pauro gbiati abadiangbako i duna diabese rogo gayo sunge tungusapai? I anaakido kuti Yekova na kuti gako ziazia toro. (2 Kor. 3:1-5) Sidu, ka si vura du nga agu apai du tipa ro si aidanga ha foro tipa mo gbia wirikapai wa ga amokedi te, mo rengbe arengba ka tungusapai rogo gu ringara angianga gamo ya watadu gu ba i atakedanga abatungusipai kurogoho ya na mo kidu adu na diabese. Mo tingidi gupai a nga, mo nagbia wirikapai agbia tipa tungusapai rogo Gu Sukuru Nga ga Siokrasia na ti regbo Gu Dunguratise Nga ga Sunge. Na kangia mo na sásá bero tipa ka ndu tipa gu sukuru nga Gilead watadu gu sukuru du waha, pa ndumo kurogo kura ringara ka hia ngbatunga gu sunge amokedi amangaha re nika fu gu inohe foro nika undoro kumbatayo ka i diro tipa Gilead.
4. Tipagine si aidanga ti ni sosono aboro basapa tungusapai rogo agu aringara angianga gayo ya watadu gu ba du zingo rogoho?
4 Sosono Aboro: Gu sosono aboro ima nyaka rogo toroyo duna wasawasa kpotoyo rengbe arengba ka fu undo rogo agu aringara du zingo rogoho tipa abatungusipai. I aima zoga ro ti sunge zegino? Bete agu aboro i aima zoga yó ti sunge rengbe arengba ka raka wenengai rogo agu aringara nasona kindi. I rengbe arengba kaa raka kina kurii gu wiri tooni marã irangbii afuhe fuyo (pension), mbiko rogo agi aringara nasona kindi re, geno ahe gbiati geno angua-kaza yo kusende ti gu duhe rogo gayo aringara.
5. Mo penga gu pangbanga du tipa wirina i azogoko ti sunge zegino ko ki ndu kurogo kura ringara.
5 Wirina sa nga bakumba na kidu nibazakigene aaraka rogo gu ringara aboro ape pa-Ngirisi rogoho. I azogo gi wirina re ti sunge zegino. Fuo gure, ko ki ndu ku Asia yo ka undo gu badona awirina nadu yo nape pa-Ngirisi bangeyo adu nga ribua. Agi awirina re atungusipai fu ayeaye bangeyo adu nga 30,000 rogo gu rago re. Vuru agarã ue, aboro adu 50 naandu kupati adunguratise yo. Gu wirina re akepai ki yaa: “Paye mi ku ane ye na dungu amaku fere nga gu mi aagbianga ha mbata ya. Regbo ambunga re mi pepa kina kandara tooni paparaha te!”
6. Oni gumbanga gu pangbanga namangi fu wirinarani nga guri nandu kurogo gu ringara nadu na bakere zingo rogoho.
6 Agu Awirinarani Nga Adevurukporo: Yekova ima mangasunge na agu awirinarani nga adevurukporo i tungusi wene pangbanga rogo agu aringara duna zingo rogoho. (Tam. 68:11) Wirinarani niparanga degude aduna gu sásá nga ka kiiso gari sunge tungusapai rogo kura ringara, ono avunguri aakapa akapa tipa pai andu ka manga ri yo. Si atadu were, ri kini mo ka sia gu ringara atagbagapai nga ga birĩ-zogarago aadunga rogoho ya na ka zingo mosoro adunga yo a ya. Ri ake waraga fu gu be-basunge du gu ringara re kutiihe, i ki fu gu karagapai furi ri aaidaha. Ri agbia dungu amaku vuru agu agarã sita ri amangihe rogo gu ringara re. Sangbari nga: “Wa ka mi anye kina ringara kpurani yo, ka aboro angenga bere mi awisigo Ziazia Kekeapai naayo te. Ono gi ba re du dungu aboro rogoho mi awisigo Ziazia Kekeapai naayo na mi ima mbakada gimi sino tungusapai si du niwenehe.”
7. Oni gumbanga gu pangbanga du tipa agu aborokporo nandu kurogo kura ringara.
7 Aborokporo: Ka si du nga mo na agude bero, ya mo si nayugo gupai nga mo arengbanga ka ndu kurogo kura ringara watadu gu ba i atakedanga abatungusipai kurogoho ya tipa ka tungusa wene pangbanga yo te? Wirina sa na diako gbiati agude ue garã guru adu nga muambe na garã guru kidu nga bawe aʹasadi gipai re. Navungu agu agude re ake pangbanga gupai namangi fuyo ki yaa: “Ani na bakere ngbarago mbiko ani aye kurogo gi rago re ki sonosi awirani no. Ani na ngbarago mbiko awirani nakoda tiyo na abazakigene na amokedi kini wiriki weneapai beyo. Ani gbia bakere mosoro mbiko wa ani aye ka tungusapai rogo gi ba duna bakere zingo rogoho re.”
8. Ya mo boro rengbe ka tungusapai rogo kura ringara zanga ní wiriki vovo fugo awirika? Oni sakingo rogoyo.
8 Bakabangirise Tipa Wirika Vovo Fugo: Pa wirikamo vovo fugo naká na mo ti nduge kurogo kura ringara? Ka singia gu fugo mo apehe i napehe ape rogo kura ringara watadu rogo gu ba du zingo rogoho tipa abatungusipa Kindo, mo rengbe arengba ka ndu kurogo gu ba re. Wirina sa na diako nape pa-Ngirisi aguari ka ndu kurogo gu ringara aboro ape pa aboro Spain rogoho nadu na dungu ayeaye rogoho nape pa-Ngirisi. Fuo gu be basunge nga ga aDezire Yekova rogo gu ringara re tingidiyo na dungu apai tipa agu adungurati namanga gaha adunguratise rogo pa-Ngirisi duna zingo rogoho, i asia gu sa ki ndu koyo bara ue. I akaragatiyo ku kpuyo yo ki dungura bete marã tipa garã sa. Ho i ambedi ni ka guari ka ndu koyo, awirina abi bambu fuyo nadu na tooni genoho.
9, 10. Ginipai agu aboro naguari kusayo rogo gayo ringara narengbe ka berãha, na tipagine?
9 Ayeaye: Mo nga yeye kurogo gu ringara dumo rogoho na ki ini rengo fuo ye mo? Si rengbe kadu nga bakere zingo duho tipa abatungusipai rogo gamo ringara yo mo ayeni. Ya mo mo rengbe ka berãpa karaga tiro tipa ka undo aboro yo? Si rengbe kadu foro taata mo gbia sunge-marã na bambu kaa raka tiihe ti gu boro angianga boro gu ringara re ya. Si nawira mo ima ino gu fugo aboro apehe ringara kpuroniyo. Kurigure, si rengbe kadu nga mo du aboro aida ka gia gu pangbanga nga ga Kindo ngbaro angianga ngba gu boro nga yeye ya.
10 Kumba sa aguari Albania yo ki oro ku Itaria yo ki gbia wene sunge yo kini kedi marã fu gako aborokporo ku Albania yo. Fuo ko ini rengo, ko atona kaa yugo fugo Albania fu agu awirina nangia aboro Itaria nangia abazakigene nga aguyo naambakadatiyo tipa ka ndu ku Albania yo ka tungusapai yo mbiko yo nadu na bakere zingo. Ko akepai ki yaa: “Agi awirina re nandu kurogo gu ringara mi aguari rogoho. I ainongo gu fugo aboro apehe yo te ono i na bakere ngbarago tiyo ka ndu. Mi nga boro Albania na ini pa aboro Albania. Gine mi amangaha Itaria herẽ?” Gu wirina re adiberã ka karagatiko ku Albania yo tipa ka tungusa wene pangbanga yo. Ko ayaa: “Ya mo mi nabira tire wa mi ambu sunge na marã Itaria yo? Wagusa te! Gi sunge tungusapai mi amangaha Albania herẽ re, si nga ndikidi sunge. A wa mi abihe tigimi, gu sunge nyakipaha na naye na nyenye ngbarago fu boro, si nga manga boro sunge fu Yekova na agu ahe dunduko du beni.
11, 12. Ginipai si aida agu aboro mangihe naida ka ndu kurogo kura ringara watadu gu ba i atakedanga abatungusipai kurogoho ya?
11 Wai ka Mangaha: Mbata fu Pauro gbiati abadiangbako ndu ku Makedonia yo, i aidi ka ndu ku dioyo ono “Ziazia Toro aza yo,” i kini aria tiyo ka ndu ku nodiyo. (Amo. 16:6) Ho i ambedi ni na Bitunia, Yesu akisi gene beyo. (Amo. 16:7) Yekova nangera kurii sunge tungusapai rogo Yesu yo. (Mt. 28:20) Sidu, ka singia mo naberãpa ndu kurogo kura ringara watadu gu ba i atakedanga abatungusipai kurogoho ya, mo kpari fu Yekova tipa ko undo ro.—Rk. 14:28-30; Yak. 1:5; mo bi gu sanduki du riihe nga, “Wai ka Ino Singia gu Ringara Watadu gu Ba I Atakedanga Abatungusipai Kurogoho Ya, Nga gu Mo Aberãpa Ndu Kurogoho, Zingo Gudu Adu Yo.”
12 Mo sana gamo abaakumba watadu agu aKristano ima sona rogo toroyo i gumba rengo foro. (Snz. 11:14; 15:22) Mo gedi agu apai du tipa tungusapai rogo kura ringara, na ki wisigipai a tipa gu ringara mo aida ka ndu kurogoho. Ya mo mo rengbe ka ndu kurogo gu ringara mo aida ka ndu kurogoho tipa tungusapai re, tipa ka ino agu apai du yo mbata fu mo guari ka ga koyo? Ka singia mo naida aida nirengo ka ndu kurogo kura ringara, mo ke waraga fu gu be-basunge nangera kurii gu ringara re tipa i tingidiro na kura apai. Mo mangisunge na gu adresi du rogo vovo Yearbook. Ono kuba gupai nga mo kedi gamo waraga nibasa kina kurogo gu be-basunge re, si naida mo fuhe fu gamo abaakumba tipa i gbia gu kura apai kuti gu gamo re i kini ruho tie ka kedaha.—Oni bi gu buku nga Organized to Do Jehovah’s Will, kpewaraga 111-112.
13. Wai rengbe be-basunge ka undoro, ono ginipai si aida kina ro mangihe?
13 Be-basunge nika keda agu apai foro du tipa gu ringara re, nga agu apai nika undoro tipa mo ruho ka manga wene diaberã. Ono tie, gu be-basunge re aundongo ro na agu apai nabipa rimo boro kura ringara naapa gbia bambu tipa kaa raka tiihe te. Agi apai re nabi kina ro, mo si aida mo wisigihe wenengai mbata fu mo guari. Kurigure, kina ro nika guari ka otoka gene agu awaraga i aidaha tipa nduge kurogo kura ringara. Kina gu boro rengbe ka manga agi apai re, ní si aida ní berẽpa ndu kurogo kura ringara.—Gara. 6:5.
14. Ginipai si aida boro mangihe ka ní aida ka ndu kurogo gu ringara du zahe rogoho ti gaani sunge?
14 Agu Aringara Du Zahe Rogoho ti Gaani Sunge: Rogo kura aringara, awirina natungusapai yo na rugatise. (Mt. 10:16) Agu awirina nandu kurogo ngbatunga agu aringara re watadu naga na kporo koyo, paye yó rengbe arengba ka gbeberã aboro kuti gaani sunge na ki kusipai kuti agu awirina du rogo gu ringara re. Kangia ngbatunga gu ringara re du mo aida ka ndu kurogoho, ani nahõpai bero, mo ke waraga mbata fu gamo be-basunge ki fuhe fu gamo abaakumba mbata fu mo nika guari.
15. Agu aboro arengbanga ka ndu kurogo kura rago ya, ginipai rengbeyo ka mangaha ka kiiso gayo sunge tungusapai kina rogo gu dagbarago du yó rogoho?
15 Ka Mo Arengbanga ka Ndu Ya: Ka si du nga mo arengbanga ka ndu kurogo kura ringara watadu kura ba te, ka kpotoroyo zerenga ya. Isoke mo iniwari kura “bakere ngbadimo [kinaho du] ni zaza ha” foro. (1 Kor. 16:8, 9) Isoke gaoni babi adungurati vura inopa gu rago duna zingo rogoho du mbembedii na mo. Watadu mo rengbe ka undo gu badona kadu mbembedii na mo watadu gu dungurati namanga gaha adunguratise rogo gu fugo mo naima inoho. Watadu mo rengbe ka kiiso gamo sunge tungusapai kina rogo gu dungurati du mo rogoho awere re. Zanga bipa agu apai du tipa ro, gupai nyakipaha nga mo naamangasunge fu Yekova na ngbaduroyo dunduko.—Koro. 3:23.
16. Ginipai si aida ani mangi agu aboro nani naida ka ndu kurogo kura ringara tipa tungusapai?
16 Mo inipa gu Kristano ima nyaka rogo toroyo naida ka ndu ka tungusapai rogo kura ringara watadu gu ba i atakedanga abatungusipai kurogoho ya? Ka si du wo, mo ngarasi gu wirina re! Gu Andiokia nadu Suria yo angia gu biata bakere bakporo rogo gu bariwara ngbii nangia ga aRomo ti gu regbo Pauro aguari yo (bambataha angia Roma, uehe kingia Alexandria). Ngbatunga bakporo wa gure aduna bakere dagbarago nga ga tungusapai, sidu, gu dungurati nadu yo aida aida nirengo Pauro undoyo na si kidu nga ka ko ga, nyemu biko berewe mangiyo amanga bakere gbe. Ono tie, Ziazia Kekeapai ayanga wee agu awirina nadu yo re aká naako ti nduge te. Kuba gupai nga i naaberã kina pa gayo dagbarago, i atingidi gupai nga “gu ati” i, gbiati Pauro amangasunge rogoho, si nga “zegino.”—Mt. 13:38.
17. Gini ndupai duho si aida ti ni mo berẽpa “si ku Makedonia” yo?
17 Mbori afu maku fu Pauro gbiati abadiangbako wa i aidipa gu sunge i afuhe fuyo i ndu ku Makedonia yo. Ho i aduni Makedonia yo rogo gu bakporo nangia Firipoi, i agbia dee yo rimori angia Rudia “Gbia ki za kpotori yo, ri di agu apai Pauro agumba ku gume.” (Amo. 16:14) Mo berẽnga pa gu ngbarago Pauro gbiati abadiangbako adu nani ho Rudia gbiati gari aborokporo dunduko azi bapatiza ni! Rogo dungu aringara, aboro kina yo duwa Rudia nakpinyemu rengo aDezire Yekova atagbianga yó na gu pangbanga nga ga Kindo ya. Ka mo “si ku Makedonia” yo, si nawira mo gbiayo agbia ki undoyo.
[Gu Sanduki du ti kpewaraga 5]
Wai ka Ino Singia gu Ringara Watadu gu Ba I Atakedanga Abatungusipai Kurogoho Ya, Nga gu Mo Aberãpa Ndu Kurogoho, Zingo Gudu Adu Yo
• Mo zara vovo Yearbook kuti gu tingidapa sunge du dagba gbakigbaki agene. Mo kparia gu namba du tii gu riipai nga, “Ratio, 1 Publisher to” tipa ka bi bange agu aboro du yo tipa batungusipai sa, watadu mo sana be-basunge tipa gu ba i atakedanga abatungusipai kurogoho ya.
• Mo mangisunge na Index, nga gu buku nayugobaraapai tipa ka ino apai tipa gu ringara mo aida ka ndu kurogoho.
• Mo sana agu abatungusipai naandu kurogo gu ringara re mbata watadu naima raka yo mbata.
• Kangia mo naida ka ndu kurogo gu ringara watadu rago mo nikaa tungusapai yo kina rogo fugoro, mo sana be-basunge watadu gu dungurati mbedi na gu rago re tipa ka ino bange agu aboro nagumba gu fugo mo agumbaha re.