1921 Agarã Sa Kama Kusayo

“GU NGBAÕBAMBU SINZIRI nangia ga Ngi 1, 1921, asana aBawiriki Ziazia Kekeapai na gi sanahe re: ‘Gini sunge rengbe ani ka ngera tipaha kumbatayo rogo gi garã re?’” Si akaragapai rogo Yesaya 61:1, 2, nga gu natingidi yo na pa gayo sunge nga ga tungusapai. “Yekova nambedi re ni nzeme mi nitungusi wene pangbanga fu rungorungo aboro; . . . ka taka pande pa garã ga Yekova weneringise, na rago irabape nga ga gaani Mbori.”

AGU ABATUNGUSIPAI NADU NA WINGBADUSE

Tipa aBawiriki Ziazia Kekeapai mangisunge tungusapai, si aaida ka i dunga na gunde ya. Si aaida i tungusi “wene pangbanga” fu bayee aboro, gbiati pa “rago irabape” fu gbegberẽ aboro.

Wiriba J. H. Hoskin nga guko naraki Kanada yo, amangi dezirepai zanga gunde sogote ki vura du vurũ. Rogo tonatona gu garã nangia 1921, ko agbia batungusipai. Wiriba Hoskin atona fugo niya: “Si naida gaani fugo nduandu ni wenehe tipa Ziazia Kekeapai. Na ka si vura du nga ani adanga kuti bete apai sa te, ani ima rengba ka digiso gaani sakapai kindi rogo zereda na ki nye nga abakure.” Ono gipai re aamanganga wo te. Wiriba Hoskin aya: “Ani afura gbua tipa bete aminiti gu batungusipai re ki nari ngbadimo nyanyaki, mi aberẽ gupai nga abangiri bambu nga ga ngbadimo nika kuadi.”

Gu batungusipai re atangbako ki ya: “Tipagine mo andunga ti ni fuo agu aboro angianga aKristano tipa ka fura na yo ya?” Wiriba Hoskin aakaraganga pai te, ono wa ko aguari, ko aberẽ gupai kuriko yo nga, ‘Mi niberẽ he tigimi nga mi naafura fu Kristano!’

Ho gu batungusipai re atungusipai ni rogo gako kanisa rogo gu kura uru nangbefuo gure, ko agumba dungu aziree tipa Wiriba Hoskin. Wiriba Hoskin aya: “Gi kumba re agumba gupai fu aboro nga mi nga gu kere iraziree ye kurogo gi gbata re na si naida i imi re.” Ono gipai re aarugusanga ko te, na ko andu kindi kumbatayo kaa tungusapai na kini fura fu dungu aboro. Ko aya: “Mi aima gbia ngbarago ti tungusapai yo ni bakerehe gbe. Zavura kura aboro aya: ‘Mi ima inoho nga mo namanga ga Mbori sunge’ na i afu agu ahe fere mi adu na zingoho.”

WISIGOPAI NISASE NA GU WISIGOPAI NGA GA ABOROKPORO

Tipa ka undo agu aboro naadu na nyemupai tiyo i mangi sonakumbatayo, aBawiriki Ziazia Kekeapai akusi ambakadapai nga ga wisigo Ziazia Kekeapai rogo The Golden Age.a Asanahe adu kinaho mburuhe adu rii Ziazia Kekeapai tipa paranga aboro nga gu avunguagude anirengbe ka sakapai tipaha na awiriyo. Avunguagude anirengbe ka sana awiriyo na agi asanahe re na kini undo yo i gbia akaragapai kuti ni rogo Ziazia Kekeapai yo. Bete asanahe wa gu nga, “Bange abuku wai du rogo Ziazia Kekeapai yo?,” ayugu bete taata apai tipa Ziazia Kekeapai. Agu akura asanahe adu wa ngbatunga gu nga, “Ya mo si naida ndikidi aKristano dunduko moi bangiriyo tipa ka gbia arungosiro ngba gu kura agene?,” si ambakadi paranga aboro tipa i du ni agu abatungusipai agundenga ya.

Asanahe adu a kinaho mburuhe adu rii Ziazia Kekeapai na akaragapai kuti ni fu agu aboro naima du na bakere inohe rogo Ziazia Kekeapai yo. Akaragapai arengbe kadu rogo gu bambata buku nga ga Studies in the Scriptures. Badungu abagedipai awiriki dungu apai ti agi asanahe re, ono tifuo gure tie, i atingidi gupai nga si aidanga i naakusa agi asanahe re berewe kumbatayo te. Tipagine i amangi gi ariapai re ti ni?

VOVO BUKU!

Gu buku nangia *The Harp of God*

Karte na gu sunge rogoho si aida boro mangihe

Akarte na asanahe rogoho

Agu awirina naangbembatayo arugutiyo na gupai nga si naida aboro wirikipai tipa Ziazia Kekeapai rogo gu gene du ni mbakadimbakadihe. Sidu, i akusi gu buku nga The Harp of God rogo Ngbangba 1921. Agu aboro nadu na nyemupai nadi gu buku re, arimi gu wirikapai a nga gu i arengbe arengba ka mangaha nisayo. Gi wirikapai re aundo aboro i wirikipai tipa gu ga Mbori ringbisapai du nga ka fu nyenye unga fu aboro. Waigu gi wirikapai re anaamanga?

Ho boro anidi gu buku re ni, i anifu wiri tooni karte nga gu naayugo bara agu akpewaraga ni nika geda gu buku re rogoyo. Rogo gu poso naaningbe fuo gure, i ani fu kura karte funi nga gu nadu na dungu asanahe rogoyo nibipa agu apai ni agedihe. I anaafu gu kura asunge funi ti digido gu karte re ni nika mangaha rogo gu poso nika ye.

Rogo aposo nibasasa tipa aposo 12, i anaakeda vovo karte fu gu bawiriki Ziazia Kekeapai re rogo gu dungurati naanidu mbembedi na ni. Dedede agu aboro nanaakeda agi akarte re angia gu sosono aboro nadu rogo dungurati watadu agu aboro naarengbanga ka ndu kporo na kporo ya. Ni kpiapai, Anna K. Gardner, nga guri nadu Millvale yo, du Pennsylvania yo, Amerika yo, aya: “Ho i akusi gu buku ni nga The Harp of God, si asa gupai nga wirinina nga Thayle duhe furi ni kpakarakpakaraha ka ndu ri du na bakere sunge ka mangaha nga kaa keda agu akarte du na asanahe rogoyo na aposo dunduko.” Ho boro aninyasi gu wirikapai re ni, boro aniguari rogo dungurati ka ndu ka bi ni ka undo ni tipa ni wiriki dungu apai tipa Ziazia Kekeapai.

Thayle Gardner rii gari ngbagida gbarĩgbarĩ aboro

GU SUNGE NAADU KUMBATAYO

Ti digido garã, Wiriba J. F. Rutherford akedi waraga fu agu aboro dunduko naadu rogo gu wirikapai re. Ko abi gupai nga “gu dezirepai nga ga Kindo i amangihe rogo gu garã re, aima kio na kidu na bakere sangbanaha ti ni kisusi ga agu agarã nadu kusayo.” Fuo gure ko agbia kurapai kuti ni nga: “Bakere sunge kindi si aida i mangihe. Oni ngarasi aboro i rimi gi bawene sunge re.” Si tie ziazia nga, aBawiriki Ziazia Kekeapai aima manga gupai ko apehe re. Rogo gu garã nangia 1922, i atungusipai na wingbaduse tipa Kindo ni bakerehe susi gu nadu mbata.

Agu Abakure Agundenga Ya

Abawiriki Ziazia Kekeapai ayugu nyemuse niundo yo tiyo dagbatiyo. I angia agu abakure naagundenga ya ‘i avunguyo tipa unda ti rago gberãngbi,’ a wa gi pangbanga naye re nika yugoho.—Snz. 17:17.

Rago Ue rogo Merekoko 31, 1921, gu imo aboro namangi i ayambaha nga Tulsa Race Massacre atona Tulsa yo, Oklahoma yo, du Amerika yo fuo i zi bi boro ku bambukiso yo na ki saringbanga ko nga ko azubo pusi dee. Ho ndurumo aboro bangeyo aima susa 1,000 nangia pusi aboro atona sovura ni dagbayo na gu umba badona nangia ga bi aboro, gu vura re agbataka niipo ki da ku rogo gu ba bi aboro aaraka rogoho nga Greenwood, yo i adĩ ahe ni rogo akporo na babagaahe na ki zokodi arago bangehe aima susa 1,400. I atingidi gupai nga gu bange aboro nakpi angia 36, ono si ima rengba kadu nga agu aboro nakpi bangeyo aima rengba kadu nga akama.

Wiriba Richard J. Hill, nga gu Bawiriki Ziazia Kekeapai nangia bi boro naaraka Greenwood yo apeke gupai namangi, ko aya: “Rogo gu yuru gu zubohe re amangi, ani aamanga gaani dunguratise nga ga dungurati. Fuo nyasa gaani dunguratise, ani agi woro bundu si nisumbu ku bebere gu gbatayo nga Tulsa. Woro bundu apoi da ku bebere yuru.” Rago Biata wiso rogo Banzinga 1, apai aima gberã kisusi. “Kura akumba na adee aye na ki gumba gupai furani nga, ka ani aaida bandahe, si naida ani ndu ku rogo gu ba i naamanga Bakere Adunguratise rogoho.” Sidu, Wiriba Hill gbiati diako na agude bisue azubo ku rogo gu ba Bakere Dunguratise nga ga Tulsa. Rogo gu ba re bi aboro bangeyo adu wa 3,000 nangia akumba na adee abanzengere aabanda yo nga agu abanzengere airangbii akediyo tipa i rugusi gu vura naamanga re.

Bara ti kina gu bangisa regbo re, Wiriba Arthur Claus, nangia pusi boro amangi diaberã ni wingbaduse. “Ho mi agi gupai ni nga aboro aadĩ ahe na kini zokodi akporo Greenwood yo, mi adiberã ka ndu ka bi wai wene bakureami nangia Wiriba Hill adu.”

Wiriba Arthur Claus aundo agude 14 i wiriki dungu apai tipa Ziazia Kekeapai ni manga ko sunge na gu buku nangia The Harp of God

Ho ko ada ni kua Wiriba Hill yo, ko abi ga wiriba Hill murakporo ko nazadi bundu. Gu murakporo re angia kina bakurea Wiriba Hill a na ko aberẽhe tigako nga Arthur angia boro sa dagba agu aboro yo naadĩ ahe na kini zokodi arago re. Ko atangbako nga, “Ginipai ye mo ka mangaha ane?”

Arthur aya, “Ka mi afu gu karagapai fuko naarunga bangiriko ya, ka ko ano re kindi. Mi aya fuko, bakurea Wiriba Hill du nga mi na mi ima dogoda ku kpuko ane bara dunguhe.” Arthur na gu murakporo re abanda ga wiriba Hill ahe be agu aboro naadĩ ahe re.

Fuo regbo ngbutuko, Arthur aye ka ino gupai nga Wiriba Hill gbiati gako aborokporo adu rogo gu ba i naamanga Bakere Adunguratise rogoho. I agumba gupai fu Arthur nga ka bi aboro kuru nga rogo gu ba i adu rogoho zanga gu Barutiriivura nangia Barrett, naangera kuriapai idihe te. Arthur aya: “Si aima kpakara ni kerehe tipa ka fura na gu Barutiriivura re. Ho mi ape gupai ni fuko mi aaida ka mangaha, ko asana re nga: ‘Ya mo mo angerafuo agi aborokporo re na kini fu agu ahe fuyo du yo na zingoho?’ A wa sino aboro nidu, mi aidihe na ngbadure yo dunduko.”

Na gu zinahe i afuhe re, Arthur azubo ku rogo gu ba i naamanga Bakere Adunguratise rogoho. Ko afu gu zinahe naadu ti keke waraga re fu borisi nga gu ko natangbako nga: “Tipagine Barutiriivura ni moi fuo beko ti ni nisako! Ya mo mo ini gupai nga mo nga gu bambata boro di boro rogo gi ba re?” Fuo regbo ngbutuko, Arthur na gu borisi re abi Wiriba Hill na gako aborokporo. I dunduko arimi ku rogo ga Arthur tarambiri na i ki ndu kua Wiriba Hill yo.

Wiriba Claus aaida ka bi gupai nga Wiriba Hill na gako aborokporo adu ni bandabanda yo. Ho kura aboro abi gu wingbaduse gbiati nyemuse nga ga awirina ni naadu ti Wiriba Claus, si aima zio ngbaduyo yo. Arthur aya: “Gu murakporo naundo ka banda ga Hill ahe aima ye kadu na irisa tipa aDezire Yekova kisusi wai si adu mbata. Na badungu aboro naye kadu na nyemu rengo tiyo mbiko i abi gupai nga ga Mbori aboro aadunga ni kparakakparaka yo mbiko rangi kpotose te na boro ho naberẽ gupai nga ni nyakipa ni kisusi kurani dagba ga Mbori aboro yo te.”

a I aˈaria rimo gu waraga nangia The Golden Age kuti Consolation rogo 1937 na i ki aria rimoho kuti Awake! rogo 1946.