Oni ne Bitimo​—Oni Nye Rogo Imarago

1-2. (a) Gini apai naadu tipa Pauro ho ko ake gako waraga ni fu aEfeso? (b) Gini asanahe ani nika sakapai tipaha?

HO GU mokedi ngia Pauro adu ni bambukiso yo Roma yo, ko aaida ka ngarasa akurako aidipase. Ko aadunga na rengba ka ndu ka biyo te, sidu, ko ake kina awaraga. Ko ake waraga sa dagba agi awaraga re fu aEfeso bara rogo gu garã nangia 60 watadu 61 Mbata fu Batikayo Kristo.​—Ef. 1:1; 4:1.

² Agarã naima mbeda kuti bawe kusayo, Pauro aima dia bete regbo ku Efesa yo, kaa tungusa wene pangbanga na kini yugupai. (Amo. 19:1, 8-10; 20:20, 21) Ko aima kpinyemu awirinako ni bakerehe gbe na ko kini idi ka undo yo i nye ni ruruyo fu Yekova. Ono tipagine du ko akepai ti ni fu mbedimbedi aKristano tipa bitimo na imarago? Na gini apai rengbe aKristano dunduko ka wirikaha ti gi rugute re? Ani sakingo pai tipa akaragapai kuti agi asanahe re.

BITIMO YO KU IMARAGO YO

3. Gini afugo Pauro amangisunge na ni rogo gako waraga yo fu aEfeso?

³ Pauro ake gupai fu agu aKristano naadu Efesa yo nga: “Oni adu mbata ni bitimo, ono awere oni nga imarago rogo Gbia.” (Ef. 5:8) Pauro amangisunge ane na agu afugo nga “bitimo” na “imarago” tipa ka sakapai tipa wai aEfeso amangi bakere ariapai. Ani bingo ndu gupai Pauro arengbe ka ya ti ni aEfeso adu mbata “ni bitimo.”

4. Ngba gini gene aEfeso adu rogo gu bitimo nga ga pambori?

⁴ Ziree pambori. Mbata fu agu aboro naadu Efesa yo nga aguyo Pauro ake waraga fuyo wiriki rengo na ki da ni aKristano, i adu na aziree aida nga ga apambori na ki idi kuti sunge adaimona. Rogo gu bagbata nangia Efesa, yekaru adu yo dungu aboro aima inopai tipaha nangia ga gu dembori ni Giriki rimori angia Diana, nga gu i asakipai tipaha nga si du dagba gu iiriwo mekemeke arago yo wiri aboro amehe. Aboro anaandu ku rogo gu yekaru re kaa irisokpiahe. Abambakadi ahe anaagbia bakere marã ni baga yo kpia gu yekaru re gbiati kpia gaha dembori. (Amo. 19:23-27) Kurii gure, aboro aini gu gbata re ti sunge soroka.​—Amo. 19:19.

5. Rogo gini agene yo aEfeso adu rogo gu mangaapai nga ga bitimo?

⁵ Wasiwasi mangaapai. Agu aboro naadu Efesa yo aamanga kere wasiwasi apai na i aadunga na zee mbiko gayo gbegberẽ mangaapai te. I anaagumba wasiwasi afugo dedede rogo agu abangimbaro naadu vuru gu gbata re na zavura ti regbo agu apumbo nangia ga apambori. (Ef. 5:3) Dungu agu aboro naaraka Efesa yo asusi “ina pa he” watadu asusi rogo manga ngbatunga wasiwasi apai dunduko, nga gu fugo du rogoyo nga “i aadunga na igirã te.” (Ef. 4:17-19) Mbata fu aEfeso wirikipai tipa ga Yekova arugute nga gu du tipa rurupai na irairapai, sangbakpotoyo yo anaambusa nga yo ho i anaamanga gupai ni du ni irairaha te. I aaberãnga a tipa wai Yekova adu nibipa gayo mangaapai te. Mbiko gi nduapai re, Pauro asakipai tipa yo nga i rogo “bitimo ti gayo rugatise na pai, i kpara yo ti ga Mbori unga.”

6. Tipagine Pauro arengbe ka pe gupai ti ni fu aEfeso nga i adu ‘awere nga imarago’?

⁶ Ono tie, gu kura aEfeso aanyenga bitimo yo te. Pauro ake gupai nga, i ‘awere nga imarago rogo Gbia yo.’ (Ef. 5:8) I aaraka awere ringbisihe kuti Fugo Yekova, nga gu naadu wakina imarago naangbe fuyo kumbatayo. (Tam. 119:105) Agi aboro Efesa re aima mbu gu mangaapai nga ga ziree pambori gbiati gayo wasiwasi mangaapai. I aima ‘wírika Mbori’ na i kini mangi bakere asadatise wa ome yo arengbe na ni ka iriso Yekova na ka sa ngbarago tiko.​—Ef. 5:1.

7. Ngba gini gene du gupai du tipa rani wakina gu naadu tipa gu dungu aKristano naadu Efesa yo?

⁷ Wakina gure, mbata fu ani wiriki rengo, ani adu rogo gu bitimo nga ga ziree pambori na ga mangaapai. Bete agu akura rani aima manga agu apumbo nga ga ziree pambori; agu kura rani aima raka wasiwasi raka. Ono bara sa kindi ani awiriki ga Yekova arugute tipa rurupai na irairapai, ani amangi aˈariapai. Ani atona ka raka ngba gu gene ko aida ani raki ngbaha. Na nisangbanaha, ani ima gbia ngbarago ti dungu aundo. (Yes. 48:17) Ono si naadunga taata ka ne gu bitimo ani ambuhe kusayo ni gii rani na kini ndu kumbatayo kindi kaa raka “wa awiri imarago” te. Waigu rengbe ani ka mangaha wo?

I kusi gi sura re mbiko agi aboro re ima mbu gene tipa i mangi sunge na ni Papyrology Collection, Graduate Library, University of Michigan, P.Mich.inv. 6238. Licensed under CC by 3.0

ONI NE BITIMO

8. Ringbisihe kuti AEfeso 5:3-5, ginipai si aaida aboro Efesa nehe?

⁸ Oni gedi AEfeso 5:3-5. Tipa gupai nga agu aKristano naadu Efesa yo ne tuturũ ti gu bitimo nga ga mangaapai, si aaida i naandu kumbatayo kindi kaa ká gu mangaapai naba gberãrago ti Yekova. Agi apai re aakoda ka ne gu mangaapai nga ga wasiwasi kodaba gbiati wasiwasi afugo a. Pauro atingidi aboro Efesa na gupai nga si naida i ne ngbatunga agu apai re ka i aida ka dia “ũkumbo rogo gu ngbi yo nga ga Kristo na ga Mbori.”

9. Tipagine si aida ani du ti ni na bakere rubangirise ka zanga manga ai gupai rengbe ka sarani ani mangi wasiwasi kodaba?

⁹ Si naida ani naandu a kindi kumbatayo kaa du na bakere rubangirise tipa ka zanga manga agu apai “zanga zu nga ga bitimo.” (Ef. 5:11) Si nirengo nga, ho boro angana wasiwasi apai ni, na kini degetuni watadu kini fura tipa bibiriko apai, si nadu taata gbe fu ni ni mangi gupai du ni irairaha. (Bam. P. 3:6; Yak. 1:14, 15) Rogo kura ringara sa, badungu awirina atona kaa fura rogo badona rogo Internet. Ti tonatonaha, dungu yo aafura tipa agu apai nga ga toro. Ono tooni tooni, i atona kaa fura tipa agu apai naasanga ngbarago ti Yekova ya. Gayo afugo atona kadu gbe tipa kodaba. Badungu agi awirina re ape gupai kusa nga, gi bibiriko afugo re asa gupai nga i mangi wasiwasi kodaba.

10. Waigu Satana aˈasada ka nanga rani? (AEfeso 5:6)

¹⁰ Ga Satana zegino naˈasada ka nanga rani, si naida ka sa rani ani idi kuti gupai nga gupai Yekova aya tipaha wẽ si nga wasiwasipai ni birikoho, gbegberẽpai ti ni. (2 Pet. 2:19) Ngbarani azeranga be gipai re te! Bakitingbanga aima digo ni asadi ka nanga aboro tipa gupai nga ka i dunga na rengba ka ino gupai du ni ruruhe na gupai du ni irairaha ya. (Yes. 5:20; 2 Kor. 4:4) Ngbarani azeranga ka bi gupai nga dungu avidio, ambakadapai nga ga terevizioni, na abangiriaba rogo Internet yo nasonosa agu abipai nga gu andu nga kuti ga Yekova ruru arugute ya te! Satana naida ani berẽ gupai nga, gbegberẽpai ho ti gu bibiriko mangaapai na wasiwasi gene raka niima nge areme rogo zegino te na si nga pangbarago.​—Oni gedi AEfeso 5:6.

11. Waigu ga Angela kpiapai ayugo gu nduapai si aida ani mangipai ti ni kuti gu rugute nga ga tatamana du rogo AEfeso 5:7? (Oni bi sura a.)

¹¹ Satana naida gupai nga ani koditirani na agu aboro nasaha furani ni kpakarakpakaraha ani kakuti ga Yekova arugute. Si du nga ndu gupai Pauro azungodi aboro Efesa ti ni nga: “Ka oni angbé nga ti ni na yo ya,” nga ka ngbe na agu aboro namanga gupai du ni irairaha bangiri Mbori. (Ef. 5:7) Ono tie, si naida ani du na bakere rubangirise kisusi wai si adu tipa agu aEfeso naadu mbata, mbiko areme, ani ima rengba ka dia bakere regbo na aboro angianga kina aguyo ani abi yo abi ya zavura aguyo du rogo aũfugo dagbase rogo Internet. Angela,a nga guri naraka Asia yo, aima bi gu kerepai du ti agu aũfugo dagbase du rogo Internet. Ri aya: “Si aima tona kaa aria gimi berã yeeye. Si aaturongo te si ki da ti gupai nga mi du na agu abakure bere naadunga na irisa tipa gu bangua arengo nga ga Baibiri ya. Niyangaraha, mi atona ka berã gupai nga gbegberẽpai ho ti raka gu gene raka naba gberãrago ti Yekova te.” Ono gu kura abaakumba aundo Angela ni nyemuse tipa ri mangi agu aˈariapai si aaidaha. Ri aya: “Mi nahiiso berãre awere na agu apai nga ga toro kuba gupai nga kaa hiisoho na agu apai du rogo Internet.”

12. Ginipai nika undo rani ani kakuti gu ga Yekova arugute du tipa rurupai na irairaha?

¹² Si naida ani sovura kuti gu berãpai nga ga zegino, du nga, gbegberẽpai ho ti wasiwasi mangaapai te. Ani ima ino gupai nga gbegberẽpai du nga gipai re. (Ef. 4:19, 20) Wa vura duhe wo, si ni wenepai ani sana tirani nga: ‘Ya mo mi na rubangirise ka zanga koda tire na gu gimi abadiasunge, agude riko, watadu gu kura aboro nga aguyo adunga na irisa tipa gu ruru arugute nga ga Yekova ya? Ya mo mi nayugo wingbaduse ka mangapai kuti gupai Yekova aya si du ni ruruhe watadu du ni irairaha zavura ka kura aboro vura ya vurũ tipa re mi nga gu boro adianga gu kura abipai kugume ya?’ A wa i nayuguhe rogo 2 Timoteo 2:20-22, si naida ani du a na rubangirise ho ani asia abakure ni rogo gu dungurati nga ga aKristano. Si naida ani tingidi gupai nga, gu kura aboro rogo dungurati ima rengba ka zanga undo rani ani nye niruru rani ti ngba gaani sunge fu Yekova.

ONI NAARAKA “WA AWIRI IMARAGO”

13. Ginipai gupai ayugoho nga oni naaraka “wa awiri imarago”? (AEfeso 5:7-9)

¹³ Pauro angarasi agu aKristano naadu Efesa yo nga, i naandu kindi kumbatayo kaa ká bitimo na kini ndu a kindi kumbatayo kaa raka “wa awiri imarago.” (Oni gedi AEfeso 5:7-9.) Ginipai gipai re ayugoho? Ka pehe ngba taata gene, gupai si ayugo nga ani naamangaapai wa ndikidi aKristano ti aregbo dunduko. Gene sa dagba agu akuraha yo rengbe ani ka manga gipai re ngbaha nga, kaa geda Baibiri sirisiri na kini wisigihe wa sa na agu awaraga du mburuhe rii Baibiri. Si ni nyanyakipa pai gbe ani moiberãrani kuti gu kpiapai na ayugopai nga ga Yesu Kristo, nga gu ko nga “gu imarago nga ga zegino.”​—Yo. 8:12; Snz. 6:23.

14. Waigu rengbe ziazia toro ka undo rani?

¹⁴ Ani naida a na gu undo nga ga ga Mbori ziazia toro tipa wa ka ani aandu kumbatayo kindi kaa mangapai “wa awiri imarago.” Tipagine? Mbiko taatapai ngaha ka nye ni gigiri rani rogo gi wasiwasi zegino re te. (1 Tesa. 4:3-5, 7, 8) Ziazia toro ima rengba ka undo rani ani di agu aberãpai kusayo nga ga agu aboro du rogo zegino nga aguyo abingo apai wa gu Yekova abihe ya. Ziazia toro ima rengba ka undo rani a ani kusi “zuzu imarago du rogo wenepai yo dunduko na rurupai.”​—Ef. 5:9.

15. Ngba gini agene rengbe ani ka gbia ziazia toro ngbaha? (AEfeso 5:19, 20)

¹⁵ Gene sa rengbe ani ka gbia ziazia toro ngbaha nga ni manga ani kparakpee tipaha. Yesu ape gupai nga Yekova nafu “Ziazia Toro fu agu yo nasana ko.” (Rk. 11:13) Na ani nagbia ziazia toro a ho ani atambua Yekova ni wa sa ti regbo agu adunguratise nga ga aKristano. (Oni gedi AEfeso 5:19, 20.) Gu wene maapai ga Mbori ziazia toro nika du na ni kurirani nika undo rani ani raki ngba gu gene nafu ngbarago fu Mbori.

16. Ginipai nika undo rani ani mangi agu adiaberã nga ga tatamana? (AEfeso 5:10, 17)

¹⁶ Ho si aida ani mangi nyanyakipa adiaberã ni, si naida ani ini gupai “Gbia akpi nyemu he” na ani ki mangipai ringbisihe kuti ni. (Oni gedi AEfeso 5:10, 17.) Nibi ani agu abangua rengo nga ga Baibiri nga gu nabipa gupai du tipa rani, gure nga ani nagbata ga Mbori berãpai tipa gupai re. Wa ani nikaa mangapai kuti gako abangua rengo, ani nika du na rengba ka manga wene adiaberã.

17. Waigu rengbe ani ka mangasunge na gaani regbo ni tatamana? (AEfeso 5:15, 16) (Oni bi sura a.)

¹⁷ Pauro afu rugute a fu agu aKristano naadu Efesa yo tipa i mangisunge na gayo regbo ni tatamana. (Oni gedi AEfeso 5:15, 16.) Gu “gbegberẽ ko,” nga gu vurarani nga Satana, naida gupai nga ani naamanga kina agu apai nga ga zegino si ki sa gupai nga ka regbo dunga berani tipa mangasunge fu Mbori ya. (1 Yo. 5:19) Kristano ima rengba ka tona maaberã ni tipa kina marã, wirikapai, watadu sunge kuba gupai nga kaa maaberã ni tipa gu dungu agene rengbe ni ka iriso Yekova ngbaha. Ka gupai re mangi, si nika yugo gupai nga gu berãpai nga zegino ima du na maapai kurini. Gbegberẽ ahe nga agi ahe re te, ono si aidanga si du ni bambatapai rogo gaani raka yo te. Tipa kaa raka “wa awiri imarago,” si naida ani “banda [gaani] saa,” kini moiberãrani tipa gupai du na nyanyakipaha nzunzu.

18. Gini adiandue Donald amangihe tipa ka mangasunge wenengai na gako regbo?

¹⁸ Mo ngere tipa agu agene nga gu rengbe mo ngbaha ka mangasunge fu Yekova ni bakerehe. Gere nga gupai Donald, nga gu ko naraka South Africa yo, amangihe. Ko aya: “Mi aberẽkurii gimi raka na mi ki mangi kparakpee kakaka fu Yekova ko undo re mi mangi bakere apai tingba gimi sunge tungusapai. Mi amangi kparakpee tipa gu sunge nika mbu re mi du na bakere regbo tipa sunge tungusapai. Na ga Yekova undo, mi aima gbia gu sunge narẽarẽ. Mi na diare atona mangasunge Kindo ti aregbo dunduko kina sa”

19. Waigu rengbe ani kaa ndu kindi kumbatayo kaa raka “wa awiri imarago”?

¹⁹ Gu waraga Pauro akehe fu aEfeso aima undo yo i nye ni ruruyo fu Yekova. Na agu arugute naye be Yekova re ima rengba ka undo rani a. A wa ani nawirikihe, si ima rengba ka undo rani ani sia gaani aũngbarago gbiati gaani abakure ni tatamana. Si ima rengba ka fõngbaduraniyo ani naawisigo Ziazia Kekeapai dedede tipa gu imarago nga ga rengo ngbe furani kumbatayo rogo agu apai dunduko ani amangaha. Na si nyakasipa nyakapa ziazia toro nga gu rengbe ka kusa wene asino rogo rani yo. Mangapai kuti gupai Pauro akehe ima rengba ka undo rani ani mangi agu adiaberã nga ga tatamana, nga agu adiaberã du na ngbanya na ga Yekova aberã. Ni manga ani agi apai re, ani nika du na rengba ka ne gu bitimo nga ga gi zegino re na ki nye rogo imarago!