Awetekapai Tipa Waraga Dunguratise Nga ga Gaani Raka na Sunge
BANDURU 3-9
AŨKUMUKO ROGO FUGO MBORI YO | AMOKEDI 9-11
“Kere Barungosi Aboro Ada ni Zaaza Batungusipai”
(Amokedi 9:1, 2)
bt-E kpe. 60 genewa.1-2
Adungurati ‘ki du Adu Zezeredi’
Gi gbegberẽ aboro nandu nunguro re nambeda na Damaseke, yo i andu kua ni ka manga gu gbegberẽpai du berãyo yo. I nika kusa ga Yesu abawiriki rogo akpuyo, ki vodi yo, ki wasi yo, na ki ndu nayo ku Yerusarema yo i ndu ka gbiatiyo na gu zinga nga ga ga aYudo agbia-ngbanga.
2 Saura nga baira gu gbegberẽ aboro re ima du na bape kure kuriko. Bambeda kusayo, ko aru ka bi akurako i nisopodi Setefano sa kpio, nangia ga Yesu Bawiriki na ko ki idipaha. (Amokedi 7:57–8:1) Saura ata rengbanga be gu zinga du ko na ni kuti agu apekefuo Yesu du Yerusarema yo te, ko da ni gu boro naida ka gbandaka rungosiro rogo arago dunduko. Ko naida ka gbarasapa gu riigbu i ayambaha nga, “Gi Gene Re.”—Amokedi 9:1, 2; mo bi gu sanduki nga, “Saul’s Mandate in Damascus,” ti kpe. 61.
(Amokedi 9:15, 16)
Ani Bi Bamerani Nga Yekova na Kikiipa Ko
4 Ho Yekova awisigo aboro ni, ko amaanga berãko fuo tama yo te. Kuba gure, ko nawisigo kpotoyo yo nga gu boroyo du ku dimoyo. (Oni gedi 1 Samuere 16:7b.) Gipai re adu ni yuguyuguhe ti gu regbo Mbori akusi gu dungurati nga ga aKristano. Ko agbe aboro fuoko na Wiriko nga agu aboro aboro anaabiyo wa sunge tiyo te. (Yo. 6:44) Boro sa dagba gu ngbatunga aboro re angia gu Farusi nangia Saura nangia “iragberangba yo ni irarungosi boro, ni iragbarasapai.” (1 Tim. 1:13) Ono tie, guko “nawisiga kpoto yo” ko aabingo Saura wa sunge tiko te te. (Snz. 17:3) Kuba gure, Mbori abihe nga ko rengbe arengba ka me ko ku rogo wene pere yo, na nirengo, i ‘akpara ko’ ko mangi dezirepai “ku barangba aGendiria na abakindo, na awiri aYisaraere.” (Amo. 9:15) Gu kura aboro Mbori aabi yo wa gu pere nika ngba angba “sa irisa” angia kuru akpibuda, amangi meteka, na airadĩ. (Rom. 9:21; 1 Kor. 6:9-11) Ho i aagbia ndikidi inohe ni nga ga Fugo Mbori na kidu na idapase, i ambugene fu Yekova ko me yo.
(Amokedi 9:20-22)
bt-E kpe. 64 genewa.15
Adungurati ‘ki du Adu Zezeredi’
15 Ya mo oni rengbe ka berãpa gu iriworago nati ti aboro, gu gberãrago, na gu zinga i adu na ni ho Pauro atona tungusapai ni tipa Yesu bambutiria yo? I asanahe nga, “A nga gi kumba nagbarasi agu yo nanakpara ti gi rimo re Yerusarema yo te?” (Amokedi 9:21) Ho Pauro aafura ni tipa wai ko a′aria gako bipai tipa Yesu, ko ‘ayugu gopai ya Kristo du.’(Amokedi 9:22) Anga pa yugopai na gopai nga gupai nyakipaha te. Si arengbanga ka zaka gu berãse niima hi be sino atitase watadu ka zaka gu kpotoseyo niima hi be rukö te. Wa si avura duwo, Saura aambunga asadatise te.
Gbata gu Nyanyakipa Ahe Nga ga Toro
(Amokedi 9:4)
bt-E kpe. 60-61 genewa. 5-6
Adungurati ‘ki du Adu Zezeredi’
5 Ho Yesu arugusi Saura ni ngbagene Damaseke, Ko aasananga he nga: “Tipagine mo arungosi gimi abawiriki ti ni?” te. A wa veresi nigumbaha, ko aya: ‘Tipagine mo arungosi re ti ni?’ (Amokedi 9:4) Nirengo, ho apefuo Yesu agbiatiyo ni na a′asada, si wa ka i ya kina boro Yesu du nagbia tiko na ni.—Mt. 25:34-40, 45.
6 Ka si du nga i narungosi ro mbiko gamo idapase kuti Kristo, mo du na kido nga aYekova na Yesu ima rugatiyo na gupai du mo rogoho. (Mt. 10:22, 28-31) I arengbanga ka dia gu asada re kusayo awere te. Mo tingidi gupai nga, Yesu aima bi wai Saura adu kugiipa imo Setefano, na Ko aima bi Saura ko ni gbefe ruru abawiriki rogo akpuyo Yerusarema yo. (Amokedi 8:3) Ono tie, Yesu aamanganga pai kuti gupai re ti gu regbo re te. Wa si avura duwo, Yekova afu gu ome vurube Yesu Setefano na kura abawiriki aidaha tipa ka nye ni ruruyo.
(Amokedi 10:6)
nwtsty kekeapai tipa wisigopai tipa Amo 10:6
Simona barungburasi kpoto: Barungburasi kpoto anaamangasunge na kpoto anya, ko anaamanga sunge na kakai ime ndimo tipa ka giriso mange watadu ka giriso gu yangara pasio na nzeme nanye vuru kpoto yo. Fuoho ko anaambeda kpoto na gu ime he nasaha si rungbura wa ka ko ko ruho ka mbakada ahe rogoho. Sunge giriso kpoto anaafu ni kerehe na si anaaida na ime ni bakerehe, nga gu niima rengba ka saka ndu gupai Simona anaaraka ti ni pavuru baime, si rengbe ka du nga ko anaaraka pangba gu gbata nangia Yapo. Ringbisihe kuti ga Moize aNdiko, gu boro nanaamangasunge na kangba anya anidu ni birikosibirikosi ni. (Pa Mot 5:2; 11:39) Sidu tie, dungu aYudo anaabi abarungburasi kpoto na payo kusende na i anaaidanga ka sungo kpuyo yo te. Nirengo, gu ga aYudo buku ndiko nga ga pambori nga Taramuda afura kusa tipa gu sunge nga ga barungburasi kpoto nga si du na paha kusende ti sunge dungura mirĩ anya. Ono tie, Petero aambunga iraira bipai si ká na ko ti sungo kua Simona yo te. Ga Petero nyemu ka inopai tipa kura apai aambakada ko tipa gu sunge nangbe fuoho—nga ka ndu fuo Gendiria ku kpuko yo. Kura abawirikipai idi kuti gupai nga gu pa-Giriki du tipa “barungburasi kpoto” (byr·seusˈ) nga si nga rimo agu aborokporo nga ga Simona yo.
Geda Ziazia Kekeapai
(Amokedi 9:10-22)
BANDURU 10-16
AŨKUMUKO ROGO FUGO MBORI YO | AMOKEDI 12-14
“ABarunaba na Pauro Asa Aboro ni Abawiriki Rogo Tuturũ Arago”
(Amokedi 13:2, 3)
bt-E kpe. 86 genewa. 4
‘Hi be Ngbarago na Ziazia Toro’
4 Ono tipagine ziazia toro afu rugapai ti ni nga i kpara kina aBarunaba na Saura sa “sunge”? (Amokedi 13:2) Ziazia Kekeapai agumbanga ha te. Gupai ani nainihe nga ziazia toro du nanungusi pa sia agi akumba re. Pai ho nayugo gupai nga agu anebi na abayugupai naadu Andiokia yo adu na kango kuti gi diaberã re te. Kuba gure, i asongodi gi diaberã re na ome yo dunduko. Oni berẽnga kina wai aBarunaba na Saura adu ho awirinayo rogo toroyo, zanga na kpihe, ‘agina riahe ni ki kpari, ki moi beyo ri yo, na ki kedi yo.’ (Amokedi 13:3) Kinawo a, si naida ani songodi agu awirina nagbia agu asunge nga ga siokrasia, kodihe na agu akumba i asiayo ni agu ababiapai nga ga dungurati yo. Kuba gupai nga kadu na kpihe kuti agu aboro nagbia gu ngbatunga amomu re, si naida ani “niirisi yo bakere gbe ni nyemuse mbiko gayo sunge.”—1 Tesa. 5:13.
(Amokedi 13:12).
(Amokedi 13:48)
(Amokedi 14:1)
bt-E kpe. 95 genewa. 5
‘Nigumba pai Agumba Gbayaga Mbiko Gbia’
5 APauro na Barunaba aru mbata Ikonio yo, nangia gu gbata naadu na agu asino mangaapai nga ga aGiriki rogoho na nangia gbata sa dagba agu agbata naadu roga ga aRomo ringara nangia Garatia. Gi gbata re adu na kikindigipa aboro rogoho nga ga aYudo na badungu agu aboro naangianga aYudo ya ono naasa tiyo ku rogo gu pambori nga ga aYudo. A wa sino aPauro na Barunaba adu, i arimi ku bambutiria yo ki tona ka tungusapai. (Amokedi 13:5, 14) I “ki gumba pai bakere rimbasa aYudo ki idi he aida a na aGiriki.”—Amokedi 14:1.
(Amokedi 14:21, 22)
Oni Nye ni Ruru Roni Dungu Arungo ki Vura Du Vurũ
4 APauro na Barunaba andu ku Derube yo, fuoho, “i ki karaga tiyo ku Rusetura yo, na ku Ikonio yo, a ku Andiokia yo, ki nyakasi mbisimo abawiriki, ki ngarasi yo i ka kuti idapase, ki ya, ani aríma arima ku rogo ga Mbori ngbi ti dungu gberãrago” du rogoyo nga dungu arungo. (Amo. 14:21, 22) Ti tonatonaha, agu afugo re ima rengba ka kpakara bangiri boro. Kurigure, pa susa boro rogo “dungu gberãrago” watadu arungo nga gbegberẽpai. Wai duhe tie nga aPauro na Barunaba ‘angarasi abawiriki’ na gu pangbanga nga ga rimo ku rogo ga Mbori ngbi rogo dungu arungo?
5 Ani rengbe ka gbia karagapai ka ani wisigi fugo Pauro wenengai. Ko aayanga gbua wẽ: ‘Si naida ani hi dungu gberãrago watadu arungo te.’ Ono ko aya: ‘Ani aríma arima ku rogo ga Mbori ngbi ti dungu arungo.’ Sidu, Pauro anyakasi abawiriki ni nyakasa ko pa gu maku i nika gbiaha mbiko nye yo ni ruruyo. Anga pa musumo du gbua nangia pa gu maku re te. Yesu aima pe gupai a nga: ‘Gu ni ka hi pai dati yangara rago kindi, i abátasa gu ni abatasa re.’—Mt. 10:22.
Gbata gu Nyanyakipa Ahe Nga ga Toro
(Amokedi 12:21-23)
Memeapai Rogo gu Kitabu Nga Amokedi
12:21-23; 14:14-18. Erode adi gu taarimo si aidi i fuhe fu kina Mbori sa. Tipa Pauro na Barunaba, i akáha tigayo nyanyakii. Si aidanga ani di taarimo tipa agu apai rengbe ani ka mangaha rogo ga Yekova sunge te.
(Amokedi 13:9)
nwtsty kekeapai tipa wisigopai tipa Amo 13:9
Saura, i aniya ti ko Pauro: Tona herẽ ka ndu kumbatayo i fura tipa Saura nga Pauro. I avungu gi mokedi re ni Ebere na ko ki du a ni boro gu ringara nga ga Roma. (Amo 22:27, 28; Frp 3:5) Si rengbe ka du tie nga mbuko kindi tooni, ko aima du na gu rimo kuriko nga ga aEbere nga Saura na gu rimo aRomo nga Pauro. Agu aYudo naaraka ti gu regbo re anidu adu na arimo ue kuriyo, gbe aguyo nanaaraka kusayo ti Yisaraere. (Amo 12:12; 13:1) Kura agume Pauro kinaho naadu na rimo aRomo gbiati rimo aGiriki riyo. (Rom 16:7, 21) Wa Pauro adu ni “ga aGendiria mokedi,” i afu gu sunge fuko nga ga tungusa wene pangbanga fu agu aboro naangianga aYudo ya. (Rom 11:13) Si nawira wa ko adiberã ka mangasunge na gu rimoko nga ga aRomo, mbiko ko aberẽhe nga si rengbe ka sa aboro i idi na ko. (Amo 9:15; Gara 2:7, 8) Kura aboro nape gupai nga ko adi gu rimo nga ga aRomo re kuriko ni iriso fu Serugio Pauro, nga gupai awiranga rengo ya, mbiko wa Pauro agbia gu rimo re ko naima guari Kupurio yo. Kura aboro nape gupai nga Pauro ane mangasunge na gu rimoko nga ga aEbere re mbiko woroho rogo pa-Giriki napaa wakina gu pa-Giriki nafura tipa gu boro (watadu gu nya) nandu gu nduge nga ga rukö.—Mo bi kekeapai tipa wisigopai tipa Amo 7:58.
Pauro: Rogo Vovo Ndika, gu rimo nga Pauˈlos, du nga Paulus rogo pa-Tiriani, du rogoyo nga “Tooni he; Umba he,” i mangisunge na ni bara 157 ho i afura ni tipa gu mokedi nangia Pauro na i mangisunge na ni bara sa ho i nafura ni tipa gu gbiakporo nangia ga Kupurio rimoko angia Serugio Pauro.—Amo 13:7.
Geda Ziazia Kekeapai
(Amokedi 12:1-17)
BANDURU 17-23
AŨKUMUKO ROGO FUGO MBORI YO | AMOKEDI 15-16
“Gu Diaberã Kina sa Mburuhe Adu Rii Fugo Mbori”
(Amokedi 15:1, 2)
bt-E kpe. 102-103 genewa. 8
‘I Adarĩ Kangu Gbe’
8 Ruka ndu kumbatayo nape gupai nga: “Ho aPauro na Barunaba adarĩ kangu ni gbe ki saki he na yo [“kura akumba”], awirina [abaakumba] ki gumba ya aPauro ndu na Barunaba, a agu yo, ku Yerusarema yo koyo du amokedi ni na abaakumba tipa gi sakapai re.” (Amokedi 15:2) Gi ‘dara kangu na sakapai’ re aayugopa gu nyanyaki ida kuti pai agi aboro re dunduko adu na ni, na gu dungurati naadu Andiokia yo aadunga na rengba ka nyasa riipa gipai re te. Tipa gupai nga ka ye na zereda na kodatise, dungurati amangi mbakadapai tipa ka ndu na gu sanahe re “ku Yerusarema yo koyo du amokedi ni na abaakumba,” nga aguyo naadu rogo gu gbu nga ga riigbu bipasunge. Ginipai rengbe ani ka wirikaha be agu abaakumba naadu Andiokia yo re?
(Amokedi 15:13-20)
Ndikidi AKristano Nairisa Fugo Mbori
6 Agu afugo du rogo Amosa 9:11, 12 naaundo yó i nyasi riipa gu kpakarapai re. Agu afugo re du i adipai rogoho ki kehe rogo Amokedi 15:16, 17, nga gu naya: ‘Mi akaraga tire fuo agi apai re, mi ki dua ga Dawidi kporo berewe nati; gu nakpataka mi ki dua ha berewe, mi ki nyakasi he, ya yangara aboro gbata Gbia, na aGendiria dunduko, nga agu yo yambu yo rimore ti yo.’
7 Ono boro rengbe ka ya gi veresi re ayanga wee agu aGendiria naada ni aKristano, ka i avuranga ka yera yó ya, ka si adunga napai te te. Kina rengo du. Ono agu aYudo nangia aKristano aima rugatiyo na gipai re wo. Tipagine? Bambiko agu aYudo nangia aKristano anaabi agu aGendiria i aima yera yó wa awirinayo angianga wa aGendiria ya. (Gate 12:48, 49) Ni kpiapai, ringbisihe kuti gu sasa fugo Ziazia Kekeapai Bagster asa i ayambaha nga Septuagint, Esetere 8:17 naya: “Dungu aGendiria ayere tiyo ki sa tiyo ni aYudo.” Sidu, ho Ziazia Kekeapai afura ni tipa yangara aYisaraere (aYudo na agu aboro naasa tiyo ku rogo gu pambori nga ga aYudo i aima yera yó) kodihe na “aGendiria” (agu aGendiria nga azanga yeratise) nga i nika du nga boro sa ti rimo Mbori, si aima du gbaiga fuyo nga si aaidanga agu aGendiria naida kada ni aKristano yere tiyo ayera mbata te.
(Amokedi 15:28, 29)
(Amokedi 16:4, 5)
bt-E kpe. 123 genewa. 18
“Ki Nyakasi Akanisa”
18 APauro na Timoteo amangisunge kina sa tipa dungu agarã. Wa i angia agu abatungusipai naata ata, i amangi dungu asunge kuba riigbu bipasunge. Ziazia Kekeapai nagumba gupai nga: “Wa i andu gayo nunguro rogo abaakporo yo, i ki fu agu andika fu akanisa i ka kuti ni, gu amokedi na abaakumba arũ he nadu Yerusarema yo.” (Amokedi 16:4) Wa gopai ayugoho, adungurati aima pekafuo gu rugapai naaye be agu amokedi na abaakumba naadu Yerusarema yo. Ni sangbana gu giasangba re, “akanisa ki nyaki rogo idapase yo, ki nge ange na uru.”—Amokedi 16:5.
Gbata gu Nyanyakipa Ahe Nga ga Toro
(Amokedi 16:6-9)
Oni Wirikipai ti Wai ga Yesu Amokedi Anaangera Angera Kindi
8 Ginipai rengbe ani ka wirikaha ti gi pangbanga re? Oni kparia gupai nga ga Mbori toro aza Pauro sa kina tifuo tona ko nduge ku Asia yo. Na Yesu amangisunge na ziazia toro ka za Pauro sa kina tifuo mbeda ko na Bitunia. Niyangaraha, Yesu arugu Pauro ko ndu ku Makedonia yo kina tifuo da ko Turoa yo. Wa du Yesu nga rii dungurati, ko rengbe ka mangapai na ani kina ngba gu gene re a. (Koro. 1:18) Ni kpiapai, si rengbe kadu nga oni naberãpa mangasunge tungusapai ni bazakigene watadu oni naberãpa nduge ku rogo gu ba du na bakere zingo abatungusipai rogoho. Ono si rengbe kadu nga Yesu rengbe ka mangasunge na ziazia toro tipa ka nungusa roni kina tifuo manga oni bambata diandue ka yugo gupai nga oni naida ka da ti gu gaoni sásá re. Ani yugungo ho na kpiapai: Gu boro naora na tarambiri rengbe ka sa riihe ku garebee yo watadu ku kumbabee yo kinaho sa si aora aora ni. Teketeke a, Yesu rengbe ka nungusa rani watadu ka undo rani kinaho ka ani amanga asadatise ni tipa ka da ti gaani asásá.
(Amokedi 16:37)
nwtsty kekeapai tipa wisigopai tipa Amo 16:37
ani nga aRomo: Du nga aboro gu ringara nga ga Roma. Pauro angia boro gu ringara nga ga Roma, na si nawira wa Sira angia kina boro gu ringara nga ga Roma a. Ga aRomo ndiko ape gupai nga, si naida i saringbanga boro gu ringara nga ga Roma ngba wene gene, na si aidanga i fu mbusa funi kubara bangiri aboro mbata fu i saringbanga ni te. Padu boro ni boro gu ringara nga ga Roma anaasa boro nidu na kura arengo beni na amomu ho ni andu ni rogo agu aringara dunduko du rogo Roma. Boro gu ringara nga ga Roma anidu sa kina kutii agu andiko nga ga aRomo, angianga kutii agu andiko nga ga agu agbata naadu kutiibe aRomo ya. Ho i anikitingbanga ni ni, ni anidu na rengo beni ka ida i saringbanga ni kuti agu andiko du rogo gu rago re; ono wa si avura du wo, ni anidu kindi na rengo beni tipa ka ida gupai nga gu gbiangbanga nga ga aRomo gi gani ngbanga. Nibipa kere ingapai, ni anidu na rengo beni ka du nga kango koyo du bazogo ni nga ga ringara. Gu mokedi nangia Pauro atungusipai nyanyaki rogo gu Bariwara Ngbii Nga ga ARomo. Ko amangisunge na gu rengo naadu beko nga ga du ni boro gu ringara nga ga aRomo bara biata. Gu bambata ha amangi Firipoi yo ho ko ape gupai ni fu ga aFiripoio abasapungbanga nga i ima basapa gako rengo ni fuyo kpata fuko.—Ka mo aida ka bi gu uehe na biataha, mo bi kekeapai tipa wisigopai tipa Amo 22:25; 25:11.
Geda Ziazia Kekeapai
(Amokedi 16:25-40)
BANDURU 24-30
AŨKUMUKO ROGO FUGO MBORI YO | AMOKEDI 17-18
“Oni Wiriki gu Mokedi Nangia Pauro Rogo Tungusapai yo na Yugopai”
(Amokedi 17:2, 3)
nwtsty kekeapai tipa wisigopai tipa Amo 17:2, 3
sakapai: Pauro aapenga kina pa wene pangbanga gbua fu aboro te. Ko asakirogoyo fuyo na kini yugu gopai rogo Ziazia Kekeapai, nayugo gupai nga, ko ayuguhe rogo Kuru Ndika yo. Ko aageda nga kina averesi gbua te; ko asakirogoyo, na ko a′aria gako sakapai kuti agu aboro naadegatuyo fuko. Gu pa-Giriki nga di·a·leˈgo·mai i sakirogoyo nga “ka sakapai dagbase; ka fura na boro.” Si nayugopa dia regbo ka sakapai na aboro. I ima mangasunge a na gu pa-Giriki re rogo Amo 17:17; 18:4, 19; 19:8, 9; 20:7, 9.
niyugu he nipe he: gu pa-Giriki re rogoyo nga “ka ringbisahe na kuraha (ka maa pai pati kuraha).” Gere nayugo gupai nga Pauro aringbisi agu asangbanebi naadu tipa Masiya rogo Kuru Ndiko zukazuka na agu apai namangi rogo ga Yesu raka yo, niyugo ko wai Yesu adigisi agu asangbanebi re.
(Amokedi 17:17)
nwtsty kekeapai tipa wisigopai tipa Amo 17:17
bangbeahe yo: Si anidu nodiyo bara ku dioyo rogo gu bambu nangia Akoroporisi, gu bangbeahe nangia ga Atenai (pa-Greek, a·go·raˈ) Bakioho anidu nga afedani bisue watadu kisusihe. Gu bangbeahe re anaadunga sa tipa kina ngbeahe na bagaahe te. Si aningia gu ngboso rago nanaaye na marã fu ringara, ba saka agu apai nga ga poritiki, na gu sino mangaapai nga ga raka. Aboro Atenai anaagbia ngbarago ti dunguratiyo ku rogo gi ba re kaa sakapai tipa nyanyakipa apai.
(Amokedi 17:22, 23)
nwtsty kekeapai tipa wisigopai tipa Amo 17:22, 23
Fu gu Mbori i aina nga ko ya: Gu pa-Giriki nga A·gnoˈstoi the·oiˈ angia papara gu kekeapai naadu ti gu zungudizungudi bia naadu Atenai yo. Aboro Atenai ayugu gayo gunde ti kungbo ambori ni meka yo dungu ayekaru na aba amotumo, zavura kini mangi abamotumo fu agu ambori i ainongo yo ya, wa mbori Worimo, mbori Umbasitise, mbori Ome, mbori Idapai, na mbori Nunga. Isoke, pa gunde yo gupai nga i nika dia gu mbori re kusayo na gu mbori re ki zanga ida na yo, i akpara zungudizungudi mbia “fu gu Mbori i aina nga ko ya.” Vurube agi abamotumo re, aboro aidi pa gu Mbori i aainongo pai tipa ko ya. Pauro amangisunge na agi abamotumo re rogo birĩ yo ka maa mburu gako tungusapai riihe, tipa ka fura tipa ndikidi Mbori fu agu aboro naadegatuyo fuko, nga gu Mbori i aainongo pai tipa ko ti gu regbo re ya.
Gbata gu Nyanyakipa Ahe Nga ga Toro
(Amokedi 18:18)
Memeapai Rogo gu Kitabu Nga Amokedi
18:18—Gini mozunga Pauro amangihe? Gu kura wene abawirikipai naya wẽ Pauro amangi gu mozunga nga ga sa tiko ni boro Nazara. (Geda 6:1-21) Ono tie, Ziazia Kekeapai afuranga tipa gu mozunga Pauro amangihe te. Kurigure, Ziazia Kekeapai ayugongo ho singia ko amangi gu mozunga re mbata fu ko sa tiko ni Kristano watadu tingbafuo sa ko tiko watadu tonatonaha nadu watadu digisidigisihe nangiaha te. Ka si vurangia kina ginipai nangiaha, gu mozunga re angianga ingapai te.
(Amokedi 18:21)
nwtsty kekeapai tipa wisigopai tipa Amo 18:21
Ka Mbori idi he: Gi fugo re nanyakasapa mangapai ringbisihe kuti gupai Mbori akpinyemuhe ho ani amangapai ni watadu ho ani aberãpa manga ai pai ni. Gu mokedi nangia Pauro aima maa gi bangua rengo re ku berãko yo. (1Kor 4:19; 16:7; Eb 6:3) Gu mokedi nangia Yakoba angarasi aboro a nga i niya: “Ka Gbia idi he, ani ata du ni ungarani, ki nimangi gere na gure.” (Yak 4:14, 15) Si aidanga gu fugo re du gbua nga gupai ani apehe ngbarani yo te; ai gu boro naya kina boro ngbaduniyo “ka Gbia idi he,” si naida ni asadi ka mangapai ringbisihe kuti gupai Yekova akpinyemuhe. Si aidanga ani naape gi fugo re dedede na fugorani kuari te ono si naida ani nipehe ku ngbadurani yo.—Mo bi kekeapai tipa wisigopai tipa Amo 21:14; 1Kor 4:19; Yak 4:15.
Geda Ziazia Kekeapai
(Amokedi 17:1-15)
BANDURU 31–NGI 6
AŨKUMUKO ROGO FUGO MBORI YO | AMOKEDI 19-20
“Oni Banda Tironi na Akandoro Dunduko”
(Amokedi 20:28)
‘Oni Mbú Ti Ga Mbori Rimbasa Akandoro Du Dagbaroni’
5 Petero aya wẽ abaakumba ‘mbuti ga Mbori rimbasa akandoro.’ Si adu ni nyanyakipa pai fu yó i ini gupai nga, gu rimbasa akandoro re, ga Yekova na Yesu Kristo ra du. Si adu nga i nika ringbisa patiyo aringbisa fu Mbori nibi wai i angerafuo gako akandoro. Ani bingo kpiapai: Ka si du nga wene bakurearoni sana roni oni ngerefuo awirini ho adunga ní ni kporo ya, ya mo oni ngerenga fuo awirini wenengai na kini rigiyo te? Ka guru awoka sa, ya mo oni asadingo ka gbata ngua furu te? Wakina gure a, si naida abaakumba “rígi ga Mbori kanisa nga gu ko angbe ni kureko.” (Amo. 20:28) Si naida i nitingidi gupai nga, agu akandoro re dunduko ni basasa i angbera na kure Kristo Yesu. Si nika sayo i naariga akandoro, kini banda ra, na kini ngerefuo ra.
(Amokedi 20:31)
Agu Akristano Nga Abaakumba I ‘Nga Amounda Gaani Ngbarago’
15 Padu boro ni babanda akandoro nakoda mangasunge kakaka. Ti kura aregbo, abaakumba rengbe ka zanga rame yuru bambiko i nabakabangiriyo tipa ga Mbori rimbasa akandoro watadu i nasongoda akurayo aidipase rogo toro yo. (2 Kor. 11:27, 28) Wa vura duhe wo, abaakumba namanga gi gayo asunge re dunduko na ngbarago, wakina Pauro. Ko akepai fu aKorindo nga: “Mi abaga tire abaga zaza dati digida ha tipa mbisimoroni.” (2 Kor. 12:15) Nirengo, gu nyemuse ko adu nani tipa akurako asako ko mangisunge na gako regbo naabaha tipa ka nyakasayo. (Oni gedi 2 AKorindo 2:4; Frp. 2:17; 1 Tesa. 2:8) Si du nga ndu gupai naasa awirina i kpinyemu ko.—Amo. 20:31-38.
(Amokedi 20:35)
bt-E kpe. 172 genewa. 20
‘Mi Adia Nga Bape Kure Boro wa sa Te’
20 Ga Pauro gene raka adu kia ti ga agu aboro namangi gbegberẽ fu akandoro kusa. Ko amangisunge ka songoda tiko tipa gupai nga ka ko moingo atindiro rii dungurati ya. Gu ome ko aamangaha kuba akurako aidipase aadunga tipa gako wenepai te. Pauro afu zinahe fu agu abaakumba naadu Efesa yo nga i yugu gu toro nga ga mangapai fu kura aboro. Ko ape gupai fuyo nga, “Oni ta manga sunge were niunda agu yo anyaka nga ya, ki tingidi pa Gbia Yesu wa ko aya tigako, ‘Fu he ngba ti dia ha.’”—Amokedi 20:35.
Gbata gu Nyanyakipa Ahe Nga ga Toro
(Amokedi 19:9)
bt-E kpe. 161 genewa. 11
‘Ga Gbia Pai ki Kia Akia ki Susi’ Rungosiro ki Vura du Vurũ
11 Si rengbe ka du nga Pauro anaafura rogo gu bambu yugupai re na a′uru dunduko tona sa 11:00 wiso ki da kuti sa 4:00 nyemu. (Amokedi 19:9) Gere aningia agu aregbo rago anaaonga kii ono ki ngia gu regbo naanidu ni fofoi he dungu aboro anaambu gayo asunge ti ni tipa ka ririahe na ka ongoda. Oni berẽnga gupai nga, ka si du nga Pauro apekefuo gi pai re tipa agarã ue, ko aima rengba ka manga asa 3,000 gene yugopai yo. Gu kura ndupai gere berewe nga gu naasa ga Yekova pai si na kia akia kina kumbatayo. Pauro angia kere bamangisunge na ko anaa′aria gene gako tungusapai kina kuti agu aboro naadegatuko fuko. Ko anaa′aria gako regbo tungusapai tipa gupai nga wa ka ko rengbe ka tungusapai fu agu aboro naadu rogo gako dagbarago. Sangbanaha angia gine? “Agu yo nadu Asia yo i ki nigi pa ga Gbia pai dunduko, aYudo na aGiriki a.” (Amokedi 19:10) Ko aima tungusapai sirisiri nirengo!
(Amokedi 19:19)
bt-E kpe. 162-163 genewa. 15
‘Ga Gbia Pai ki Kia Akia ki Susi’ Rungosiro ki Vura du Vurũ
15 Pa wasi awiri Sekewa asa badungu aboro i gunde ti Mbori, nga gu naasa badungu aboro i da ni aidipase na ki mbu sunge ngua. Gu sino nga ga aEfeso aima hi be sino ngua. Sino amangu na rãdatise aima kpatafurã, awa sangbaatoro anidu, dedede ni kekehe ti awaraga. Si asa badungu aEfeso i ye na gayo akitabu ngua tipa ka zoho barabangiri aboro—wa si afura du nga genoho aima rengba ka du nga abawe akutu adorari rogo gu marã du areme. Ruka aya: “Ga gbia pai ki kia akia were ki susi.” (Amokedi 19:17-20) Nga gu bakere diabese rengo adu na ni rii ziree na sunge ngua! Gu ruru aboro re amoi wene kpiapai fu agurani du areme. Wakina gure a, ani naraka rogo gu zegino hi be sunge ngua. Ka si du nga ani na guhe berani du ngbanya dagbaha na sunge ngua, si naida ani mangipai kina wai aEfeso amangihe—ani gbarasihe kusayo ni ipo! Si naida ani ne tuturũ ti gu gbegberẽ mangaapai re, ka kina ginipai vura du vurũ.
Geda Ziazia Kekeapai
(Amokedi 19:1-20)