IWalsingham—Isakhiwo Esingcwele Esibangwayo SaseNgilandi
NGUMLOBELI WE-PHAPHAMA! EBRITHANI
IWALSINGHAM, umuzana omuhle waseNorfolk County, eNgilandi, yamukela izihambeli zenkolo ezingafinyelela ku-100 000 ngonyaka ezivakashela izakhiwo ezingcwele zeNkosazana Yethu YaseWalsingham. Esinye isakhiwo esingcwele sixhaswe amaRoma Katolika, kanti esinye sixhaswe iSonto LaseSheshi. Lokhu kuye kwaholela embangweni.
“Uhambo Lwesizwe Lokuyokhulekela EWalsingham luye lwaba okuhlangenwe nakho okubuhlungu eminyakeni yamuva nje,” kubhala umfundisi othile weSonto LaseSheshi kuyi-Church Times. “Udwendwe lwezihambeli zenkolo . . . luhlangabezana nomsindo omkhulu wentukuthelo . . . wesixuku sababhikishi esanda ngokuqhubekayo futhi esihlelekile.”
Kungani kubhikishwa? “Okwenziwa lapha ngegama lobuKristu kufana ncamashí nobuqaba,” kumemeza ababhikishi abamelene nesakhiwo esingcwele seSonto LaseSheshi, “ukudelela iQiniso ngokuyingcaca, isinengiso emehlweni kaNkulunkulu nesihlamba efeni lethu lobuprothestani.”
ENgilandi, kuyivelakancane ukuba inkolo ibangele imizwelo enjalo. Yini eseWalsingham ebangela imizwa enamandla kangaka? Ukubukeza umlando walezindawo ezingcwele kuzokusiza ukuba uqonde.
AmaProthestani Amelene NamaKatolika
Ngaphambi kweNkathi Yenguquko yekhulu le-16, iNgilandi yayingaphansi kwamaRoma Katolika futhi yayizigqaja ngokuba nezakhiwo ezingcwele eziningi. Esinye kwezindala kunazo zonke sasiseWalsingham, isakhiwo seNcasakazi uMariya esingcwele esiyinhloko kulelizwe. Saqala ngonyaka ka-1061 lapho inkosazana yalesifunda yakha indlu kulomuzana. Ngokomlando, imininingwane yokwakhiwa kwaso yanikezwa embonweni, njengoba kwakukholelwa ukuthi kufanele sifane ncamashí nendlu yaseNazaretha lapho kwakuhlala khona uMariya, unina kaJesu. ENkathini Ephakathi, lesisakhiwo esingcwele sikaMariya savelela futhi sathandwa emhlabeni wonke.
Amakhosi kanye nabantukazana babethutheleka eWalsingham. Babekhangwa yini? Ngaphandle kwesithombe sokhuni sikaMariya nosana uJesu emadolweni akhe, kwakuthengiswa kakhulu intethelelo yezono nezinsalela, futhi kwakubikwa ukuthi kwakwelashwa izifo lapho. Futhi izihambeli zenkolo zazingabona “isimangaliso” saseWalsingham, ibhodlela okwakukholelwa ukuthi liqukethe amaconsi ambalwa obisi olujiyile lukaMariya. Ezinye izivakashi zaziqiniseka ukuthi okuqukethwe yilelobhodlela kwakuwushoki noma umthofu omhlophe, kuyilapho u-Erasmus, isazi seBhayibheli, abungabaza ubuqiniso balensalela, kwabanye eyayibukeka njengoshoki oxutshwe nobunwebu.
Kungani umsekeli wenguquko odume njengo-Erasmus athatha uhambo lokuyokhulekela eWalsingham? Mhlawumbe ukuze agcwalise isifungo. Nakuba asichaza ngokuningiliziwe lesakhiwo esingcwele, “wakugxeka ngendlela eqine ngokungavamile konke ukuzinikela kuso,” kusho i-Catholic Encyclopedia. U-Erasmus wabhala “ngendlela egxekayo futhi entula ukholo,” kuchaza isazimlando uFrederic Seebohm, sinezela ukuthi abukho ubufakazi “bokuthi yena ngokwakhe wayengumkhulekeli weNcasakazi noma ekholelwa emandleni ohambo lokuyokhulekela esakhiweni sayo esingcwele.”
Phakathi neNkathi Yenguquko iSonto LaseSheshi elalisanda kusungulwa lagumbuqela inkolo yamaRoma Katolika. Ngonyaka ka-1538, isakhiwo esingcwele ‘soMlumbi WaseWalsingham,’ njengoba sase saziwa kanjalo, sabhujiswa ngomyalo weNkosi uHenry VIII, umholi wesonto elahlubuka, futhi kwadayiswa isiza. Isithombe, uphawu olunyanyekayo lokukhulekela izithombe, sahanjiswa ibanga elingamakhilomitha angu-160 sayiswa eChelsea eLondon futhi sashiswa lapho obala.
AmaProthestani Alingisa AmaKatolika
Nokho, ekuqaleni kwalelikhulu leminyaka, iSonto LaseSheshi labuyisela iNkosazana Yethu YaseWalsingham—njengesakhiwo esingcwele samaProthestani! Ngo-1921 kwafakwa isithombe esibaziwe esifana nesokuqala esontweni lesifunda saseWalsingham esiphethwe umfundisi, futhi ngemva konyaka kwafika izihambeli zenkolo zokuqala zanamuhla. Njengoba ukuthandwa kwalesakhiwo esingcwele sekuye kwadlondlobala, iye yadlondlobala nentukuthelo yamanye amalungu esonto. Ngo-May unyaka ngamunye, lapho lesithombe sithwalwa emigwaqweni phakathi nodwendwe lwemizuzu engu-30, lamalungu akubhikishela ngentshiseko ukukhulekelwa kwaso.
Ngo-1934, amaRoma Katolika azimisela iSakhiwo Esingcwele Sesizwe SeNkosazana Yethu eWalsingham. Lesakhiwo esingcwele sinesithombe sesibili esifana ncamashí nesokuqala sikamama nomntwana futhi sibekwe eSlipper Chapel endala. Lena indawo lapho izihambeli zenkolo zazishiya khona izicathulo zazo zihambe ngezinyawo ziye esakhiweni sokuqala sakulomuzana. Ngokuthakazelisayo, isisulu salababhikishi isakhiwo esingcwele seSonto LaseSheshi, abasibheka njengokuthuthukiswa kokukhulekelwa kukaMariya nesihlamba efeni lesonto lobuProthestani.
Kodwa sikhona yini esinye isizathu salokhu kuphikisa ngentshiseko kwalababhikishi? Abaningi bakholelwa ukuthi sikhona. ‘Muva nje kuye kwabhikishelwa ngokwandayo ukwesaba ongqingili,’ kubika iphephandaba i-Independent, ‘okuqondiswe ikakhulukazi kuyi-Gin ne-Lace.’ Lokhu kubhekisela eqenjini lamadoda eSonto LaseSheshi, ngokuyinhloko abefundisi, eliye lenza iWalsingham eminyakeni embalwa edlule yaba indawo yalo yokuhlangana minyaka yonke. Kungani beza? Omunye oyisihambeli esivamile senkolo waphawula: “Lesi akusona isenzakalo esigcwele abantu abakhangwa abobulili obuhlukile emhlabeni.”
Ngokusobala, amaKristu kumelwe asigweme isenzakalo esinjalo esigxile ekukhulekeleni izithombe futhi manje esinokuthambekela kobungqingili.—1 Korinte 6:9; 10:14; 1 Johane 5:21.