Watchtower UMTAPO OKUYI-INTHANETHI
Watchtower
UMTAPO OKUYI-INTHANETHI
IsiZulu
  • IBHAYIBHELI
  • IZINCWADI
  • IMIHLANGANO
  • g 12/11 kk. 14-20
  • I-Tsunami YaseJapane Ngo-2011—Abasinda Baxoxa Ababhekana Nakho

Ayikho ividiyo kulokhu okukhethile.

Uxolo, kube nenkinga ekufakeni ividiyo oyifunayo.

  • I-Tsunami YaseJapane Ngo-2011—Abasinda Baxoxa Ababhekana Nakho
  • I-Phaphama!—2011
  • Izihlokwana
  • Indaba Ethi Ayifane
  • Ubuhlungu Nokulahlekelwa
  • Imizamo Yokusiza
  • “Nisheshe Kakhulu Ukufika!”
  • Ukwanelisa Isidingo Esingokomoya
  • Umsebenzi Wokusiza Ohleliwe
  • Amagagasi Abulalayo—Izinganekwane Namaqiniso
    I-Phaphama!—2001
  • Kusenokuzamazama Okukhulu Okuningi Okulindelekile
    I-Phaphama!—2010
  • Ukulalela Isixwayiso Esikhishwa Kusenesikhathi Kungasindisa Ukuphila Kwakho!
    INqabayokulinda Ememezela UMbuso KaJehova (Yomphakathi)—2016
  • Inhlekelele Engalindelekile YaseJapane—Indlela Abantu Ababhekana Ngayo Nayo
    I-Phaphama!—1995
Bheka Okunye
I-Phaphama!—2011
g 12/11 kk. 14-20

I-Tsunami YaseJapane Ngo-2011—Abasinda Baxoxa Ababhekana Nakho

Zifundele ukulandisa kwalabo abasinda ekuzamazameni komhlaba eJapane nakuyi-tsunami eyalandela.

NGOLWESIHLANU, March 11, 2011, ngo-2:46 ntambama, kwaba nokuzamazama komhlaba okukhulu kunakho konke okwake kwagadla eJapane. Kwabangela i-tsunami enkulu nokundindizela okunamandla okuvame ukulandela ukuzamazama okukhulu futhi okwaqhubeka kubangela ukwesaba kubantu bendawo amasonto amaningi ngemva kwalokho. Abantu abangaba ngu-20 000 bafa noma abakatholakali. Kodwa, izinkulungwane zasinda. Nakhu ukulandisa kwabathile abasinda.

UTadayuki nomkakhe, uHarumi, babesemzini wabo e-Ishinomaki, eSifundeni saseMiyagi, lapho bezwa izindonga zendlu zindindizela. UTadayuki, wathi: “Sagijima saphumela ngaphandle futhi samangala lapho sibona umhlabathi ugebhukile. Sabukela njengoba indlu yethu iyendayenda futhi kusuka uthuli luphuma ezindongeni njengentuthu.”

Ukuzamazama kwakuqale endaweni eqhele ngamakhilomitha angu-129 ukusuka ogwini lwaseMiyagi. I-stunami yadala umonakalo endaweni eyibanga elingaba amakhilomitha angu-670 Ogwini lwePacific eJapane. Kwezinye izindawo amagagasi ayephakeme ngamamitha angu-15 ogwini, ebhidliza izindonga ezivimba amanzi ogu lolwandle futhi engena ezweni ngebanga elifinyelela kumakhilomitha angu-40.

Kwalimala izikhungo zikagesi, ezegesi nemithombo yamanzi ahlanzekile. Kwalimala noma kwaguguleka izindlu ezingu-160 000, izitolo nezimboni. Ngesinye isikhathi, kwakunezisulu ezingaba ngu-440 000 ezazihlala ezindaweni zokukhosela ezingaba ngu-2 500, ezinjengezikole nezikhungo zemiphakathi yakuleyo ndawo. Baningi ababehlala nezihlobo nabangane. Kwafa amashumi ezinkulungwane, kodwa kusenezinkulungwane zezidumbu ezingakatholakali.

Ubuhlungu Nokulahlekelwa

Baningi kakhulu abantu ababulawa yi-tsunami kunokuzamazama komhlaba. UYoichi, owayehlala eRikuzentakata, eSifundeni sase-Iwate, washeshe wasola ukuthi kungase kulandele i-tsunami ngemva kokuzamazama, ngakho wathatha abazali bakhe wayobabeka endaweni yokukhosela eseduze. Wabe esehamba eyobheka omakhelwane bakhe. Esakhathazekile ngabazali bakhe, uYoichi nomkakhe uTatsuko, babefuna ukubuyela emuva bayobabona kodwa bathola imibiko yokuthi kuza i-tsunami.

Baphuthuma kwenye indawo yokukhosela kodwa abakwazanga ukungena ngaphakathi ngoba umnyango wale ndawo wawuvalwe yimfucumfucu. Babe sebebona isakhiwo esimnyama sendawo yokusaha amapulangwe siza ngakubona. “Baleka!” kumemeza uTatsuko.

Ekugcineni bafika emabaleni esikole, esasisendaweni ephakeme. Babemi lapho ngesikhathi bebona i-tsunami igubuzela yonke indawo. Othile wathi, “Umuzi wami ukhukhulwa amanzi.” Cishe izingxenye ezintathu zeRikuzentakata zacekeleka phansi, nabazali bakaYoichi bamuka namanzi. Isidumbu sikayise asizange sitholakale; isidumbu sikanina sona sagcina sitholakele.

UToru wayesebenza embonini esogwini e-Ishinomaki. Ngemva kokuphela kokundindizela kokuqala, wagijima waya emotweni yakhe ukuze abaleke. Wamemeza etshela abanye ukuthi babalekele i-tsunami ayesola ukuthi izolandela.

“Ngaqale ngabalekela ngasemzini wami, owawusendaweni ephakeme, kodwa ngokushesha ngazithola sengisesiminyaminyeni sezimoto,” kuchaza uToru. “Ngezwa emsakazweni wemoto ukuthi i-tsunami yayisifinyelele edolobheni eliseduze. Ngavula iwindi lemoto ukuze ngiphume ngalo uma i-tsunami isifikile endaweni yakithi. Ngokushesha kweza udonga olukhulu lwamanzi amnyama oluphakeme ngamamitha angaphezu kwamabili luqonde ngqo ngakimi. Izimoto ezazingaphambi kwami zakhukhuleka zabhangqana neyami sonke sakhukhuleka.

“Ngisaphuma nje ngewindi, ngakhukhulwa amanzi anukayo nanamafutha. Angiphonsa kwenye indawo yokulungisa izimoto, lapho ngabambelela khona ezitebhisini ngakhuphuka ngaya esitezi sesibili. Ngemva komzukuzuku, ngakwazi ukudonsa abantu abathathu ngababeka endaweni ephephile. Saba mbalwa thina esasinda emanzini ayelokhu ephakama, nasemakhazeni obusuku obabuneqhwa. Kodwa asikwazanga ukusiza abanye ababekhalela usizo.”

Ngaphambi kokuzamazama, uMidori eKamaishi, e-Iwate, wayesanda kujabulela ukuchitha isikhathi nomkhulu nogogo. Yena wayesanda kuphothula esikoleni esiphakeme futhi ephethe isitifiketi sakhe eyosibonisa umkhulu wakhe owayesenesikhathi eside eyinkubela. Wasifundela phezulu lesi sitifiketi wabe esencoma uMidori ngalokho ayekufezile. Ngemva kwezinsuku eziyisihlanu bebe nesikhathi esijabulisayo, kwagadla ukuzamazama komhlaba.

UMidori nonina uYuko, banxusa umkhulu nogogo ukuba bathole indawo abangabalekela kuyo, bekholelwa ukuthi kuzolandela i-tsunami. Kodwa umkhulu wathi: “Cha, angiyi ndawo. Ama-tsunami awakaze afinyelele maphakathi nezwe.” Bazama ukumthwala bamkhiphe endlini, kodwa abakwazanga ukumphakamisa, ngakho bahamba bayofuna usizo. Kodwa, ngaleso sikhathi i-tsunami vele yayisifinyelele ogwini. “Phuthumani! Balekani!” kumemeza amadoda ayesegqumeni eliseduze. I-tsunami yayilokhu ishwabadela indlu ngemva kwenye. Kwezwakala uMidori ekhala kakhulu, “Mkhulu! Mkhulu!” Isidumbu sikamkhulu wakhe satholakala kamuva, kodwa esikagogo asizange sitholakale.

Imizamo Yokusiza

Ngokushesha uhulumeni waseJapane wathuma abacishi-mlilo, amaphoyisa namasosha avela kulo lonke elaseJapane. Ngesikhashana nje, abantu abangaphezu kuka-130 000 base bematasa betakula futhi besiza. Ngokuhamba kwesikhathi, kwafika nosizo oluvela emazweni angaphandle nasezinhlanganweni zomhlaba. Amaqembu amaningi abatakuli nabezokwelapha nabo bafika ngokushesha. Kwafunwa abasindile, belashwa, kwaqoqwa nemfucumfucu.

Izinhlangano ezihlukahlukene zasiza amalungu azo. OFakazi BakaJehova babephakathi kwazo. Ngokushesha nje ngemva kwe-tsunami nokuzamazama kwangoLwesihlanu ntambama, oFakazi bahlola ukuthi bonke labo abavame ukuhlangana nabo ekukhulekeleni baphephile yini. Kodwa, ezindaweni eziningi imigwaqo yayimibi kungasahambeki kuyo, futhi kwaphela ugesi nezingcingo zanqamuka. Kwakunzima kakhulu ukuthola abantu njengoba inkulu kakhulu indawo okwagadla kuyo inhlekelele.

UTakayuki, omunye wabadala ebandleni loFakazi BakaJehova eSoma, wakwazi ukuxhumana nemikhaya embalwa nje ngalolo Lwesihlanu lwenhlekelele. Uthi: “Nganquma ukufuna abanye ngosuku olulandelayo. Ekuseni kusantwela, ngaphuma ngemoto ngabe sengiqhubeka ngezinyawo ngibafuna kwaze kwahlwa. Ngaya ezindaweni ezingu-20, kuhlanganise nakwezokukhosela, ngifuna amalungu ebandla. Lapho ngiwathola, ngangiwafundela imiBhalo bese ngithandaza nawo.”

UShunji, wase-Ishinomaki, uyachaza: “Sakha amaqembu okufuna esikholwa nabo. Lapho sifika endaweni yenhlekelele, sashaqeka. Izimoto zazilenga ezintanjeni zikagesi, izindlu zinqwabelene phezu kwezinye, imfucumfucu yona iyizindunduma eziphakeme kunezindlu. Phezu kwemoto ethile, sabona isidumbu, cishe umuntu owabulawa amakhaza asebusuku. Enye imoto yayibheke phezulu futhi ilenga phakathi kwezindlu ezimbili. Kwakunesidumbu phakathi.”

UShunji wakhululeka lapho ethola abakhulekeli akanye nabo ezindaweni zokukhosela. Uthi, “Lapho ngihlangana nabo, yilapho ngavele ngabona khona ukuthi babebaluleke kangakanani kimi.”

“Nisheshe Kakhulu Ukufika!”

Abesifazane ababili abangoFakazi, uYui noMizuki Shibahara, babehlala ngandawonye eMinamisanriku, eMiyagi. Lapho ukundindiza kokuqala kudlula, bagijima baphumela ngaphandle babonana. Bobabili babalekela endaweni ephakeme. Kungakapheli ngisho nemizuzu eyishumi, babona imizi yabo kuhlanganise nalo lonke idolobha kukhukhulwa amagagasi ayelandelana.

Lapho uYui noMizuki bethola abangane abangoFakazi endaweni yokukhosela, bathandaza ndawonye. Ngakusasa ekuseni, amalungu ebandla labo nelingumakhelwane anqamula intaba ebalethele ukudla nezimpahla ezidingekayo. UYui noMizuki bababaza, “Besazi ukuthi nizofika, kodwa nisheshe kakhulu ukufika!”

UHideharu, ongomunye wababonisi abangoFakazi BakaJehova eBandleni LaseTome wavakashela lesi sikhungo. Uyachaza: “Ubusuku bonke ngazama ukuthola abangane bethu abahlala ngasogwini. Ekugcineni ngo-4:00 entathakusa, ngathola umbiko ngesikole esithile abanye ababebalekele kuso. Ngo-7:00 ekuseni, cishe sasiyishumi esahlangana ukuze sipheke irayisi, futhi abathathu kithi bakuthutha ngemoto lokhu kudla. Imigwaqo eminingi kwakungahambeki kuyo. Ngemva kokuzabalaza, safika kulesi sikole. Ngisho nalabo ababelahlekelwe yizindlu zabo basisiza ekunakekeleni abanye.”

Ukwanelisa Isidingo Esingokomoya

OFakazi BakaJehova bahlangana njalo ukuze batadishe iBhayibheli, futhi amabandla athile lokhu akwenza ngoLwezihlanu kusihlwa. Kwakunjalo eRikuzentakata; kodwa iHholo LoMbuso—indawo yoFakazi yokukhulekela—lalisanda kukhukhulwa yi-tsunami. Omunye uFakazi wasikisela, “Noma kunjalo asibe nawo umhlangano.” Ngakho kwakhethwa indlu ethile eyayingalimalanga kakhulu, kwabe sekutshelwa namalungu ebandla.

Nakuba ugesi wawungekho, wawukhona umshini wokuphehla ugesi owawenza sikwazi ukukhanyisa. Bangu-16 ababekhona. UYasukuyi, osemusha owalahlekelwa yindlu yakhe nge-tsunami uyakhumbula, “Sakhala izinyembezi zenjabulo. Lena kwakuyindawo yokukhosela engcono kakhulu kithi.” UHideko waphawula: “Ukundindizela okunamandla okuba khona ngemva kokuzamazama kwakuvame ukuyiphazamisa imihlangano, kodwa lapho sindawonye, ngangikukhohlwa konke ukwesaba nokukhathazeka okwakulokhu kungiphethe kabi.”

Kusukela lapho, akukaze kwenzeke ukuba ibandla lingabi nawo omunye wemihlangano yalo evamile. NgeSonto, ngemva kwezinsuku ezimbili, isihloko senkulumo esakhethwa ukuba sisetshenziswe phakathi nale nkathi sasithi “Ubuzalwane Bomhlaba Wonke Busindile Enhlekeleleni.”

Umsebenzi Wokusiza Ohleliwe

Izinhlangano eziningi zikahulumeni zaqala umsebenzi wokunikeza usizo, kanjalo nehhovisi legatsha loFakazi BakaJehova elise-Ebina, eduze neTokyo. NgoMgqibelo, usuku olulandela ukuzamazama komhlaba, igatsha lase lihlukanise le ndawo enkulu ehlaselwe ukuzamazama yaba yizingxenye ezintathu. NgoMsombuluko, ngemva kwezinsuku ezintathu kuzamazame umhlaba, abameleli begatsha bahambela lezi zindawo.

Imizamo yokusiza yaqhubeka amasonto nezinyanga ezalandela. Kwathunyelwa amathani amaningi ezinto ezidingekayo evela koFakazi kulo lonke elaseJapane nakwamanye amazwe. Ngesinye isikhathi, izikhungo ezintathu zosizo nezingu-21 okwakubekwa kuzo izimpahla, zazimatasa zithutha izinto ezidingekayo. Phakathi nezinyanga ezimbili zokuqala, amakhulu amavolontiya ahambisa amathani angaphezu kuka-250 okudla, izingubo zokugqoka nezinye izinto eziyisidingo ezindaweni ezihlukahlukene. Ezinye zalezi zinto, oFakazi abaningi bazipha omakhelwane babo.

Amalungu ebandla loFakazi BakaJehova eRikuzentakata nelase-Ofunato elingumakhelwane, asebenzisa iHholo LoMbuso lawo elakhiwe kabusha ukuze kuqiniswe abantu ngokomoya. Lokho kuzosiza abantu bendawo ukuba babhekane nezimo ezinzima ababhekene nazo zokwakha kabusha impilo yabo nokululama ekuhlukumezekeni okwabangelwa ukuzamazama komhlaba ne-tsunami. KoFakazi abangaphezu kuka-14 000 abahlala endaweni eyaba nenhlekelele, bangu-12 abashona kanti ababili abakatholakali.

Abaningi phakathi koFakazi BakaJehova ababa yizisulu zale nhlekelele embi basho okufanayo nalokho okwashiwo umkhaya othile, wathi: “Ngesikhathi sibaleka, sasiphethe isikhwama esisodwa kuphela. Kodwa zonke izidingo zethu zanakekelwa esikholwa nabo.” Yeka ukuthi kuhle kanjani ngezikhonzi zikaNkulunkulu weqiniso, uJehova, ukuthi manje zijabulela ubuzalwane bomhlaba wonke uJesu nabaphostoli bakhe abakhuluma ngabo! Lesi sibopho asinakukhukhulwa yi-tsunami nanoma iyiphi enye inhlekelele yemvelo.—Johane 13:34, 35; Hebheru 10:24, 25; 1 Petru 5:9.

[Ibhokisi/Isithombe ekhasini 18]

KULANDELA INHLEKELELE YENUZI

Yaba undabuzekwayo emhlabeni wonke indaba yemishini yokuphehla amandla enuzi yaseFukushima Daiichi eyalinyazwa yi-tsunami. Imisebe yenuzi yasabalala kulo lonke elaseJapane nakwamanye amazwe. Izinkulungwane zabantu zathuthelwa kwezinye izindawo ngenxa yemisebe ebulalayo.

“Umuzi wethu wawuseduze nesikhungo sokuphehla amandla enuzi,” kuchaza uMegumi. “Ngosuku olulandela ukuzamazama, sezwa ngomonakalo owawenzeke esikhungweni sokuphehla amandla futhi satshelwa ukuthi sibaleke.” Unina, uNatsumi uyakhumbula, “Izindiza ezinophephela emhlane zazigcwele emoyeni, kukhala izinhlaba-mkhosi, othile elokhu ememeza esitshela ukuthi masiphume siphele kule ndawo.” Emasontweni alandela, bathuthela ezindaweni ezingu-9 ezihlukahlukene. Ngokuhamba kwesikhathi, amantombazane amabili avunyelwa ukuba abuyele ekhaya ukuze athathe izinto ezimbalwa azidingayo.

UChikako, oneminyaka eko-60, wayeseNamie, eFukushima. “Lapho kuzamazama umhlaba, ngaya esikhungweni sokukhosela esiseduze. Lapho, mina nezingane zami ezimbili salala singalele ngenxa yokundindizela kwangemva kokuzamazama. Ngo-7:00 ekuseni ngakusasa, satshelwa ukuthi asihambe ngokushesha siye endaweni yokukhosela ekwelinye idolobha.

“Kwakuminyene izimoto emigwaqweni, ngakho saze safika lapho siya khona ngawo-3:00 ntambama. Uma sifika lapho, sezwa ukuthi kugqamuke amalangabi esikhungweni sokuphehla amandla enuzi. Ngangicabanga ukuthi sizosheshe sibuyele emakhaya, ngakho asithathanga lutho.” Yena nomndeni wakhe babelokhu bethuthelwa ezindaweni ezihlukahlukene kwaze kwaba yilapho bethola indawo yokuhlala kude nasekhaya.

[Umthombo]

Photo by DigitalGlobe via Getty Images

[Ibhokisi/Isithombe ekhasini 20]

IZIFUNDO KITHI SONKE

UYoichi waseRikuzentakata, okukhulunywe ngaye ekuqaleni nowalahlekelwa okuningi ayenakho, wathi, “Ngingasho ngokukhulu ukuqiniseka ukuthi izinto ezibonakalayo azikulethi neze ukulondeka.” Sekuyisikhathi eside izikhonzi zikaNkulunkulu zisho amazwi anjalo, ikakhulukazi lezo eziye zafunda isifundo esafundiswa nguJesu. Wachaza indlela izinto ezibonakalayo ezibaluleke kancane ngayo uma ziqhathaniswa nokuthola ukwamukelwa nesibusiso sikaNkulunkulu.—Mathewu 6:19, 20, 33, 34.

Esinye isifundo ukuthatha isinyathelo lapho kukhishwa izixwayiso. Ukwenza kanjalo kungenza umehluko phakathi kokuthi uyasinda noma uba yisisulu. EJapane, ngokuvamile babesinda labo ababebalekela ezindaweni eziphakeme ngaphandle kokuzindela.

[Ibalazwe/Izithombe ekhasini 16]

(Ukuze ubone ukuthi indaba ihlelwe kanjani, bheka encwadini)

IJAPANE

ITOKYO

IKamaishi

IRikuzentakata

IMinamisanriku

I-Ishinomaki

ISoma

Isikhungo sokuphehla amandla enuzi saseFukushima

I-Ebina

IHhovisi Legatsha LoFakazi BakaJehova

[Izithombe]

IRikuzentakata, e-Iwate

ISoma, eFukushima

I-Ishinomaki, eMiyagi

IKamaishi, e-Iwate

IMinamisanriku, eMiyagi

[Isithombe ekhasini 14]

UHarumi noTadayuki

[Isithombe ekhasini 15]

UYoichi noTatsuko

[Isithombe ekhasini 17]

UYuko noMidori

[Isithombe ekhasini 17]

UToru

[Isithombe ekhasini 17]

Imoto ayehamba ngayo uToru

[Isithombe ekhasini 17]

UTakayuki

[Isithombe ekhasini 18]

UShunji

[Isithombe ekhasini 19]

UMizuki noYui

[Isithombe ekhasini 19]

UHideharu

[Isithombe ekhasini 19]

Izisebenzi ezinikeza usizo zenza umsebenzi wazo

[Isithombe ekhasini 20]

IHholo LoMbuso laseRikuzentakata ngemva kwe-tsunami

[Isithombe ekhasini 20]

Umsebenzi wokwakha kabusha ngemva kwezinyanga ezintathu

[Isithombe ekhasini 20]

IHholo LoMbuso eseliphelile

[Umthombo Wesithombe ekhasini 14]

JIJI PRESS/AFP/Getty Images

    Zulu Publications (1975-2025)
    Phuma
    Ngena
    • IsiZulu
    • Thumela
    • Okukhethayo
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Imibandela Yokusebenzisa Le Webusayithi
    • Imithetho Yokugcinwa Kwemininingwane Eyimfihlo
    • Amasethingi Okugcinwa Kwemininingwane Eyimfihlo
    • JW.ORG
    • Ngena
    Thumela