Watchtower UMTAPO OKUYI-INTHANETHI
Watchtower
UMTAPO OKUYI-INTHANETHI
IsiZulu
  • IBHAYIBHELI
  • IZINCWADI
  • IMIHLANGANO
  • w99 9/1 kk. 8-13
  • Basha—Yilwani Nomoya Wezwe

Ayikho ividiyo kulokhu okukhethile.

Uxolo, kube nenkinga ekufakeni ividiyo oyifunayo.

  • Basha—Yilwani Nomoya Wezwe
  • INqabayokulinda Ememezela UMbuso KaJehova-1999
  • Izihlokwana
  • Indaba Ethi Ayifane
  • Ukubona Umoya Wezwe
  • Izinto Ezibonakalisa Umoya Wezwe
  • Ukwenqaba Umoya Wezwe
  • Ukubonisa ‘Umoya Ohlukile’
  • Ingabe Uyamelana Nomoya Wezwe?
    INqabayokulinda Ememezela UMbuso KaJehova-1994
  • Basha—Yini Eniyiphishekelayo?
    INqabayokulinda Ememezela UMbuso KaJehova-1993
  • Gwema Umculo Owonakalisayo!
    INqabayokulinda Ememezela UMbuso KaJehova-1993
  • Yamukela Umoya KaNkulunkulu, Hhayi Owezwe
    INqabayokulinda Ememezela UMbuso KaJehova Ka-2011
Bheka Okunye
INqabayokulinda Ememezela UMbuso KaJehova-1999
w99 9/1 kk. 8-13

Basha—Yilwani Nomoya Wezwe

“Manje asamukelanga umoya wezwe, kodwa umoya ovela kuNkulunkulu.”—1 KORINTE 2:12.

1, 2. (a) Yimuphi umehluko obonakala phakathi kwentsha yezwe nentsha esemabandleni oFakazi BakaJehova? (b) Intsha eningi engoFakazi inganconywa ngamaphi amazwi afudumele?

“INTSHA yethu iphele amandla, ilahliwe futhi iyavukela.” Lasho kanjalo iphephandaba lase-Australia i-Sun-Herald. Lanezela: “Imibiko yezinkantolo ibonisa ukwanda kwamaphesenti angu-22 [kunangonyaka owandulele] kwenani lentsha elibekwa amacala okuhlasela amabi kakhulu . . . Ukuzibulala kwezingane kuphindeke kathathu kusukela maphakathi nawo-1960 . . . Futhi igebe eliphakathi kwesizukulwane seliye lanwebeka laba yinto esetshenziswa yintsha ukuze izibhubhise ngezidakamizwa, utshwala futhi izibhubhise yona ngokwayo.” Nokho, lesi simo asitholakali ezweni elilodwa kuphela. Emhlabeni wonke, abazali, othisha, ochwepheshe bezempilo yengqondo bakhala ngesimo sentsha.

2 Yeka umehluko omkhulu okhona phakathi kwentsha eningi yanamuhla nentsha ehlanzekile esemabandleni oFakazi BakaJehova! Akukhona ukuthi iphelele. Nayo ilwisana ‘nezifiso ezihambisana nobusha.’ (2 Thimothewu 2:22) Kodwa njengeqembu, le ntsha iye yakumelela ngesibindi okulungileyo futhi iye yenqaba ukuzivumela ukuba inqotshwe izingcindezi zezwe. Sinincoma ngenhliziyo yonke nonke nina basha eniyinqobayo impi eniyilwa ‘nezenzo zobuqili’ zikaSathane! (Efesu 6:11, umbhalo waphansi we-NW) Njengomphostoli uJohane, sishukumiseleka ukuba sithi: “Ngilobela nina, zinsizwa [nezintombi], ngoba ninamandla futhi izwi likaNkulunkulu lihlala kini futhi nimnqobile omubi.”—1 Johane 2:14.

3. Lingasho ukuthini igama elithi “umoya”?

3 Noma kunjalo, ukuze niqhubeke ninqoba empini yenu nomubi, kumelwe nilwe ngokuzikhandla nalokho iBhayibheli elikubiza ngokuthi “umoya wezwe.” (1 Korinte 2:12) Ngokusho kwenye incwadi echaza isiGreki, elithi “umoya” lingasho “isimo sengqondo noma ithonya eligcwalisa futhi lilawule umphefumulo wanoma ubani.” Ngokwesibonelo, uma uphawula ukuthi othile usheshe acasuke, ungase uthi ‘unomoya’ omubi. “Umoya” owubonisayo, isimo sengqondo, noma ukuthambekela kwengqondo, kuthonya ukukhetha okwenzayo; kuthonya izenzo nenkulumo yakho. Kuyathakazelisa ukuthi kokubili abantu ngabanye nanjengeqembu bangabonisa “umoya” othile. Umphostoli uPawulu wabhalela iqembu lamaKristu: “Umusa ongafanelwe weNkosi uJesu Kristu ube nomoya eniwubonisayo.” (Filemoni 25) Leli zwe-ke libonakalisa nhloboni yomoya? Njengoba “lonke izwe lisemandleni omubi,” uSathane uDeveli, akunakwenzeka neze ukuba umoya walo ube nempilo, akunjalo?—1 Johane 5:19.

Ukubona Umoya Wezwe

4, 5. (a) Ababesebandleni lase-Efesu babethonywe imuphi umoya bengakabi amaKristu? (b) Ubani “umbusi wegunya lomoya,” futhi uyini lo “moya”?

4 UPawulu wabhala: “Yinina uNkulunkulu aniphilisile nakuba nanifile eziphambekweni nasezonweni zenu, enake nahamba kuzo ngokwesimiso sezinto salelizwe, ngokombusi wegunya lomoya, umoya manje osebenza emadodaneni okungalaleli. Yebo, phakathi kwawo nathi sonke sake saziphatha ngokuvumelana nezifiso zenyama yethu, senza izinto ezithandwa yinyama nemicabango, futhi ngokwemvelo sasingabantwana bolaka njengoba nje benjalo bonke abanye.”—Efesu 2:1-3.

5 Ngaphambi kokufunda indlela yobuKristu, amaKristu ase-Efesu ngokungazi, ayengabalandeli ‘bombusi wegunya lomoya,’ uSathane uDeveli. Lowo “moya” awuyona indawo ethile engokoqobo lapho uSathane namademoni akhe behlala khona. Ngesikhathi uPawulu ebhala la mazwi, uSathane uDeveli namademoni akhe babesakwazi ukungena ezulwini. (Qhathanisa noJobe 1:6; IsAmbulo 12:7-12.) Igama elithi “umoya” lisho isimo sengqondo esibusa izwe likaSathane. (Qhathanisa nesAmbulo 16:17-21.) Njengomoya osizungezile, lo moya ukhona yonke indawo.

6. Liyini “igunya lomoya,” futhi lisetshenziswa kanjani entsheni eningi?

6 Kodwa liyini “igunya lomoya”? Cishe libhekisela ethonyeni elikhulu lo “moya” onalo kubantu. UPawulu wathi lo moya “usebenza emadodaneni okungalaleli.” Ngakho umoya wezwe uzala umoya wokungalaleli nowokuvukela, futhi ukucindezela kontanga kungenye yezindlela elisetshenziswa ngayo leli gunya. “Uma sisesikoleni,” kusho intombazanyana enguFakazi, “wonk’ umuntu uhlale ekugqugquzela ukuba uthi ukuvukavukela. Izingane zikuhlonipha kakhudlwana uma wenza into engasile.”

Izinto Ezibonakalisa Umoya Wezwe

7-9. (a) Yisho izinto ezithile umoya wezwe obonakala ngazo entsheni namuhla. (b) Zikhona yini ezinye zalezi zinto endaweni yakini?

7 Yiziphi ezinye zezinto ezibonakalisa umoya wezwe phakathi kwentsha namuhla? Ukungathembeki nokuvukela. Omunye umbiko kamagazini waveza ukuthi abafundi basekolishi abasha nabadala abangamaphesenti angu-70 bathi babeke benza ubugebengu obuthile esikoleni. Inkulumo yokwedelela, ebhuqayo nengcolile nayo iyinsakavukela. Yiqiniso, ngezinye izikhathi uJobe nomphostoli uPawulu basebenzisa inkulumo abanye abangase bayibheke njengebhuqayo lapho beveza intukuthelo elungileyo. (Jobe 12:2; 2 Korinte 12:13) Nokho, ukubhuqa okubuhlungu okuphuma emilonyeni yentsha eningi ngokuvamile kufana nokuchapha ngamazwi.

8 Ukweqisa kwezokuzijabulisa nakho kubonakalisa umoya wezwe. Intsha iyawathanda ama-nightclub entsha, ama-rave,a nezinye izinhlobo zemibuthano exokozelayo nengalawuleki. Ukweqisa ekugqokeni nasekuzilungiseni nakho kusakazekile. Intsha eningi yanamuhla yamukela umoya wezwe wokuvukela, kusukela ezitayeleni ze-hip-hop ezinkulu kuya ezimfashinini ezethusayo njengokubhoboza umzimba. (Qhathanisa neyabaseRoma 6:16.) Ukuba matasa nezinto ezibonakalayo kungenye yezinto ezibonakalisa umoya wezwe. Ngokwephephabhuku elithile lemfundo, “ngaso sonke isikhathi osomabhizinisi bafumbela izingane ngezikhangiso eziningi ngokwesabekayo nezinhlobonhlobo zemikhiqizo.” Izingane zithi ziqambe ziphothula esikoleni e-United States, zibe sezibone izikhangiso ezingu-360 000 ku-TV. Ontanga yakho bangase bakucindezele ukuba uthenge. Intombazane eneminyaka engu-14 ubudala ithi: “Bonke abantu bahlale bebuza, ‘Ubani umklami waleli jezi lakho, waleli bhantshi, noma wale bhogadi?’”

9 Kusukela ngezikhathi zeBhayibheli, umculo ongcolile ubulokhu uyithuluzi likaSathane lokukhuthaza ukuziphatha okungcolile. (Qhathanisa no-Eksodusi 32:17-19; IHubo 69:12; Isaya 23:16.) Khona-ke akumangalisi ukuthi uyathandwa umculo onezosha ezikhangayo ngokobulili—uma bungeve bushiwo ingcaca—ezinenhlamba nesigqi sobuhlanya esivusa imizwa. Enye futhi into ebonakalisa umoya waleli zwe ongcolile ukuziphatha okubi ngokobulili. (1 Korinte 6:9-11) I-New York Times iyabika: “Entsheni eningi ubulili sebucishe bube yisihluthulelo sokwamukeleka . . . Izingane esezizoqeda esikoleni ezingaphezu kwezingxenye ezimbili kwezintathu seziye zaba nobuhlobo bobulili.” Isihloko esikuyi-Wall Street Journal sacaphuna ubufakazi bokuthi izingane eziphakathi kweminyaka engu-8 nengu-12 “zihlanganyela ubulili ngokwengeziwe.” Umeluleki wesikole osanda kuthatha umhlalaphansi uthi: “Sesiqala ukubona izingane ezimbalwa ezifunda ibanga lesine zikhulelwe.”b

Ukwenqaba Umoya Wezwe

10. Enye intsha evela emikhayeni yamaKristu iye yazivumela kanjani ukuba inqotshwe umoya wezwe?

10 Ngeshwa, enye intsha engamaKristu iye yavumela ukunqotshwa umoya wezwe. “Phambi kwabazali bami namanye amaKristu ngangiziphatha kahle,” kuvuma enye intombazane yaseJapane. “Kodwa ngangibuye ngiphile okunye ukuphila.” Osemusha waseKenya uthi: “Ngaphila ukuphila okumbaxambili isikhathi esithile, okwakuhlanganisa amaphathi, umculo we-rock, nokuba nabangane abangalungile. Ngangazi ukuthi kwakungalungile lokhu, kodwa ngazama ukukuziba, nginethemba lokuthi ngokuhamba kwesikhathi kuzodlula. Kodwa akudlulanga. Izinto zamane zaba zimbi kakhulu.” Omunye osemusha waseJalimane, uthi: “Konke kwaqala ngokuba ngibe nohlobo olungalungile lwabangane. Ngabe sengiyabhema. Ngangifuna ukuzwisa abazali bami ubuhlungu, kodwa ngazilimaza mina.”

11. Kwenzeka kanjani ukuba uKalebi akwazi ukwenqaba ukuvumelana nesixuku ngesikhathi izinhloli eziyishumi zifika nombiko omubi?

11 Noma kunjalo ningalwa, yebo ningawenqaba, umoya wezwe. Cabangelani isibonelo sasendulo sikaKalebi. Lapho izinhloli eziyishumi ezingamagwala zifika nombiko omubi ngeZwe Lesithembiso, yena noJoshuwa benqaba ukwesatshiswa ukuze bavumelane nesixuku. Ngesibindi bathi: “Izwe esalidabula ukulihlola liyizwe elihle kakhulu. Uma uJehova esithanda, uyakusingenisa kulelo zwe, asinike lona, izwe elivame ubisi nezinyosi.” (Numeri 14:7, 8) Yini eyenza uKalebi wakwazi ukumelana nakho konke lokho kucindezela? UJehova wathi ngoKalebi: “Wayenomoya ohlukile.”—Numeri 14:24, NW.

Ukubonisa ‘Umoya Ohlukile’

12. Kungani kubalulekile ukubonisa ‘umoya ohlukile’ ngokuqondene nenkulumo yakho?

12 Namuhla, kudinga isibindi namandla ukubonisa ‘umoya ohlukile,’ noma isimo sengqondo—esihlukile kwesezwe. Enye indlela ongakwenza ngayo lokhu ukugwema inkulumo ebhuqayo nengenanhlonipho. Ngokuthakazelisayo, igama lesiNgisi elihunyushwe ngokuthi “ukubhuqa” lisuselwa esenzweni sesiGreki ngokwezwi nezwi esisho “ukudwengula inyama njengezinja.” (Qhathanisa neyabaseGalathiya 5:15.) Njengoba nje amazinyo enja engadwengula inyama ethanjeni, “ihlaya” elibhuqayo lingakhipha abanye isithunzi. Kodwa eyabaseKolose 3:8 ininxusa ukuba ‘nikulahlele kude nani konke, ulaka, intukuthelo, ububi, inkulumo echaphayo, nokukhuluma okuyichilo okuphuma emlonyeni wenu.’ Kanti izAga 10:19 zithi: “Lapho amazwi emaningi khona, akuphuthi ukuphambeka; obamba umlomo wakhe uhlakaniphile.” Uma othile ekweyisa, zithibe, ‘umphendulele nesinye isihlathi,’ mhlawumbe ukhulume naye ngasese ngomoya ophansi nangokuthula.—Mathewu 5:39; IzAga 15:1.

13. Intsha ingawubonisa kanjani umbono olinganiselayo ngezinto ezibonakalayo?

13 Enye indlela yokubonisa ‘umoya ohlukile’ iwukuba nombono olinganiselayo ngezinto ezibonakalayo. Yebo, kungokwemvelo ukufuna ukuba nezinto ezinhle. Cishe uJesu Kristu naye wayenayo ingubo ephambili okungenani eyodwa. (Johane 19:23, 24) Kodwa uma usunesifiso eseqile sokuba nezinto futhi ulokhu ucela abazali bakho ukuba bakuthengele izinto abangenamandla okuzithenga noma uma umane nje ufuna ukufana nenye intsha, khona-ke kungenzeka ukuthi umoya wezwe ukubusa ngaphezu kokuba uqaphela. IBhayibheli lithi: “Konke okusezweni—isifiso senyama nesifiso samehlo nokugabisa ngokokuziphilisa komuntu—akusuki kuBaba, kodwa kusuka ezweni.” Yebo, ungazivumeli ukuba unqotshwe igunya lomoya wezwe wokuthanda izinto ezibonakalayo! Funda ukwaneliswa onakho.—1 Johane 2:16; 1 Thimothewu 6:8-10.

14. (a) Abantu bakaNkulunkulu ngosuku luka-Isaya bawubonisa kanjani umbono ongalinganiseli ngezokuzijabulisa? (b) Yiziphi izingozi enye intsha engamaKristu eye yahlangabezana nazo kuma-nightclub nasemibuthanweni engalawuleki?

14 Ukugcina ukuzilibazisa kusendaweni yako nako kubalulekile. Umprofethi u-Isaya wathi: “Wo kubona abavuka ekuseni, ukuze balandele uphuzo olunamandla, balibale kuze kuhlwe, bashe iwayini! Ihabhu nogubhu, isigubhu negenkle, newayini kukhona emadilini abo, kepha abanakekeli imisebenzi kaJehova, nezenzo zezandla zakhe abaziboni.” (Isaya 5:11, 12) Kuyadabukisa ukuthi enye intsha engamaKristu iye yaya emaphathini anjalo angalawulekile. Lapho elinye iqembu lentsha engamaKristu kuthiwa alichaze okwenzeka ema-nightclub entsha, omunye udade osemusha wathi: “Kuhlale kuliwa njalo. Ngiye ngazithola ngihilelekile.” Umzalwane osemusha wanezela: “Kuyaphuzwa, kubhenywe, kwenziwe nokunye okunjalo.” Omunye umzalwane osemusha wavuma: “Abantu bayadakwa. Baziphathisa okweziphukuphuku! Futhi kunezidakamizwa. Kwenzeka izinto eziningi ezimbi. Uma uya lapho bese ucabanga ukuthi ngeke uthinteke, ushaye phansi.” Kungesizathu esihle-ke iBhayibheli libala imibuthano exokozelayo, noma “imibuthano engalawuleki,” njengeminye ‘yemisebenzi yenyama.’—Galathiya 5:19-21; Byington; Roma 13:13.

15. IBhayibheli linikeza muphi umbono olinganiselayo ngezokuzijabulisa?

15 Ukugwema ezokuzijabulisa ezilimazayo ngeke kukwenze uphile ukuphila okungenanjabulo. Sikhonza ‘uNkulunkulu ojabulayo,’ ofuna ubujabulele ubusha bakho! (1 Thimothewu 1:11; UmShumayeli 11:9) Kodwa iBhayibheli liyaxwayisa: “Othanda injabulo [“ukuzijabulisa,” Lamsa] uyakuba mpofu.” (IzAga 21:17) Yebo, uma wenza ezokuzijabulisa zibe yinto ebaluleke kunazo zonke ekuphileni kwakho, uyoba mpofu ngokomoya. Ngakho landela izimiso zeBhayibheli lapho ukhetha ezokuzijabulisa. Ziningi izindlela ongazijabulisa ngazo eziyokwakha zingakulimazi.c—UmShumayeli 11:10.

16. Intsha engamaKristu ingabonisa kanjani ukuthi ihlukile?

16 Ukubonisa isizotha ekugqokeni nasekuzilungiseni kwakho, wenqabe izitayela zezwe, nakho kuyokuphawula njengohlukile. (Roma 12:2; 1 Thimothewu 2:9) Kungokufanayo nangokuba okhethayo emculweni owuthandayo. (Filipi 4:8, 9) “Nginomculo engaziyo ukuthi kufanele ngiwulahle,” kuvuma omunye umKristu osemusha, “kodwa umnandi!” Enye insizwa yavuma ngokufanayo: “Umculo uwugibe kimina ngoba ngiyawuthanda. Uma ngithola ukuthi kukhona okungalungile kuwo, noma uma abazali bami bengikhuza ngawo, kuye kudingeke ngiyiphoqe ngempela ingqondo yami ukuba ilawule inhliziyo yami, ngoba enhliziyweni yami ngisuke ngiwuthanda lowo mculo.” Basha, ningabi “abangenalwazi ngamacebo [kaSathane]”! (2 Korinte 2:11) Usebenzisa umculo njengethuluzi lokwenza intsha engamaKristu ifulathele uJehova! Ezincwadini ze-Watch Tower kuye kwavela izihloko ezikhuluma nge-rap, umculo onesigqi esinamandla nohlobo oluthile lomculo we-rock.d Nokho, izincwadi ze-Watch Tower ngeke neze zikwazi ukukhuluma ngazo zonke izinhlobo nezitayela zomculo ezintsha ezingafika. Ngakho-ke, kumelwe nisebenzise “ikhono lokucabanga” kanye ‘nokuqonda’ lapho nikhetha umculo.—IzAga 2:11, NW.

17. (a) Yini i-por·neiʹa, futhi ihlanganisa ziphi izenzo? (b) Iyini intando kaNkulunkulu mayelana nezindaba zokuziphatha?

17 Okokugcina, kumelwe nizigcine nihlanzekile ngokokuziphatha. IBhayibheli liyanxusa: “Balekelani ubufebe.” (1 Korinte 6:18) Igama lokuqala lesiGreki elisho ubufebe, por·neiʹa, libhekisela kuzo zonke izenzo zobulili obungemthetho ezihilela ukusetshenziswa kwezitho zobulili ezenziwa ngaphandle kwezibopho zomshado. Lokho kuhlanganisa ubulili obenziwa ngomlomo nokuthintathinta izitho zobulili ngamabomu. Intsha eningana engamaKristu iye yahlanganyela ekuziphatheni okunjalo, icabanga ukuthi ayenzi ubufebe ngempela. Nokho, iZwi likaNkulunkulu lisho ngokucacile: “Yilokhu uNkulunkulu akuthandayo, ukungcweliswa kwenu, ukuba nidede ebufebeni; ukuze ngamunye wenu azi ukuthi angasilawula kanjani isitsha sakhe siqu ngokungcweliswa nangodumo.”—1 Thesalonika 4:3, 4.

18. (a) Osemusha angakugwema kanjani ukungcoliswa umoya wezwe? (b) Kuzoxoxwa ngani esihlokweni esilandelayo?

18 Yebo, ngosizo lukaJehova, ningakugwema ukungcoliswa umoya wezwe! (1 Petru 5:10) Noma kunjalo, uSathane ngokuvamile wenza kungabi lula ukubona izingibe zakhe ezibulalayo, futhi ngezinye izikhathi kungadingeka ukuqonda kwangempela ukuze niyibone ingozi. Isihloko sethu esilandelayo siklanyelwe ukusiza intsha ukuba yakhe amandla ayo okuqonda.

[Imibhalo yaphansi]

a Amaphathi okudanswa kuwo ngokuvamile ubusuku bonke. Ukuze uthole ukwaziswa okwengeziwe bheka esithi “Intsha Iyabuza . . . Ingabe Ama-rave Awukuzijabulisa Okungenangozi?” esiku-Phaphama! ka-December 22, 1997.

b Izingane ezingaba neminyaka engu-11.

c Ukuze uthole ukusikisela, bheka amakhasi 296-303 encwadini ethi Intsha Iyabuza—Izimpendulo Ezisebenzayo.

d Bheka INqabayokulinda ka-April 15, 1993.

Imibuzo Yokubukeza

◻ Uyini “umoya wezwe,” futhi kwenzeka kanjani ukuba ube ‘negunya’ phezu kwabantu?

◻ Yiziphi ezinye zezinto ezibonakalisa umoya wezwe entsheni namuhla?

◻ Intsha engamaKristu ingawubonisa kanjani ‘umoya ohlukile’ ngokuqondene nenkulumo nezokuzijabulisa?

◻ Intsha engamaKristu ingawubonisa kanjani ‘umoya ohlukile’ ngokuqondene nokuziphatha nomculo?

[Isithombe ekhasini 9]

Intsha eningi ibonisa ngokuziphatha kwayo ukuthi ingaphansi ‘kwegunya’ lomoya wezwe

[Isithombe ekhasini 10]

Yiba ngowukhethayo umculo

[Isithombe ekhasini 11]

Kudinga isibindi ukulwa nomoya wezwe

    Zulu Publications (1975-2025)
    Phuma
    Ngena
    • IsiZulu
    • Thumela
    • Okukhethayo
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Imibandela Yokusebenzisa Le Webusayithi
    • Imithetho Yokugcinwa Kwemininingwane Eyimfihlo
    • Amasethingi Okugcinwa Kwemininingwane Eyimfihlo
    • JW.ORG
    • Ngena
    Thumela