Watchtower UMTAPO OKUYI-INTHANETHI
Watchtower
UMTAPO OKUYI-INTHANETHI
IsiZulu
  • IBHAYIBHELI
  • IZINCWADI
  • IMIHLANGANO
  • kl isahl. 12 kk. 108-117
  • Melana Nebutho Lomoya Ababi

Ayikho ividiyo kulokhu okukhethile.

Uxolo, kube nenkinga ekufakeni ividiyo oyifunayo.

  • Melana Nebutho Lomoya Ababi
  • Ulwazi Oluholela Ekuphileni Okumi Phakade
  • Izihlokwana
  • Indaba Ethi Ayifane
  • IMIMOYA EMIBI—IMVELAPHI NOMGOMO WAYO
  • INDLELA IMIMOYA EMIBI EZAMA NGAYO UKUKUDUKISA
  • OKWENZA IBHAYIBHELI LIKULAHLE UKUSEBENZELANA NEMIMOYA
  • UKUSUKA EKUKHANGENI KUYA EKUHLASELENI
  • INDLELA YOKUMELANA NEMIMOYA EMIBI
  • QHUBEKA ULWA NEMIMOYA EMIBI
  • Izidalwa Zomoya—Indlela Ezisithinta Ngayo
    Lifundisani Ngempela IBhayibheli?
  • Yamukela Usizo LukaJehova Ukuze Umelane Nemimoya Emibi
    INqabayokulinda Ememezela UMbuso KaJehova Ka-2019 (Efundwayo)
  • Imimoya Emibi Inamandla
    Ungaphila Phakade EPharadesi Emhlabeni
  • Isizathu Sokuba Ugweme Ukusebenzelana Nemimoya
    I-Phaphama!—2000
Bheka Okunye
Ulwazi Oluholela Ekuphileni Okumi Phakade
kl isahl. 12 kk. 108-117

Isahluko 12

Melana Nebutho Lomoya Ababi

1. UJesu wasabela kanjani lapho ebhekene nemimoya emibi?

NGEMVA nje kokubhapathizwa kwakhe, uJesu Kristu waya ehlane laseJudiya ukuze athandaze futhi azindle. Lapho, uSathane uDeveli wazama ukumenza aphule umthetho kaNkulunkulu. Nokho, uJesu wamelana nesilingo sikaDeveli futhi akazange abanjwe ugibe lwakhe. UJesu wabhekana neminye imimoya emibi phakathi nenkonzo yakhe emhlabeni. Kodwa, ngokuphindaphindiwe, wayikhuza futhi wamelana nayo.—Luka 4:1-13; 8:26-34; 9:37-43.

2. Sizocabangela miphi imibuzo?

2 Ukulandisa kweBhayibheli okuchaza lezo zenzakalo kufanele kusenze siqiniseke ukuthi ibutho lomoya ababi likhona. Izama ukudukisa abantu. Nokho, singamelana nalemimoya emibi. Kodwa ivelaphi lemimoya emibi? Kungani izama ukudukisa abantu? Futhi isebenzisa ziphi izindlela ekufezeni izinjongo zayo? Ukuthola izimpendulo zemibuzo enjengalena kuzokusiza ukuba umelane nebutho lomoya ababi.

IMIMOYA EMIBI—IMVELAPHI NOMGOMO WAYO

3. Waba khona kanjani uSathane uDeveli?

3 UJehova uNkulunkulu wenza izidalwa zomoya eziningi esikhathini eside ngaphambi kokuba adale abantu. (Jobe 38:4, 7) Njengoba kuchaziwe eSahlukweni 6, enye yalezi zingelosi yaba nesifiso sokuba abantu bayikhulekele esikhundleni sokukhulekela uJehova. Iphishekela lowo mgomo, lengelosi embi yaphikisa futhi yanyundela uMdali, yaze yasikisela nakowesifazane wokuqala ukuthi uNkulunkulu wayengumqambi-manga. Khona-ke, ngokufanelekile lesi sidalwa somoya esiyisihlubuki saziwa ngokuthi uSathane (umphikisi) uDeveli (umnyundeli).—Genesise 3:1-5; Jobe 1:6.

4. Zona kanjani izingelosi ezithile osukwini lukaNowa?

4 Kamuva, ezinye izingelosi zasekela uSathane uDeveli. Ezinsukwini zendoda eyayilungile uNowa, ezinye zashiya inkonzo yazo ezulwini futhi zashintshela emizimbeni yenyama ukuze zanelise inkanuko yazo yokuba nobuhlobo bobulili nabesifazane basemhlabeni. Akungabazeki ukuthi uSathane wathonya lezo zingelosi ukuba zithathe leyonkambo yokungalaleli. Yaholela ekubeni zibe oyise benzalo eyingxube eyayibizwa ngokuthi amaNefili, eyaba iziqhwaga ezinobudlova. Lapho uJehova eletha uZamcolo omkhulu, wabhubhisa sonke isintu esonakele nalenzalo engeyona eyemvelo yezingelosi ezazingalaleli. Izingelosi ezazihlubukile zasinda ekubhujisweni ngokuba zishintshe imizimba yazo yenyama futhi zibuyele endaweni yomoya. Kodwa uNkulunkulu wavimbela lamademoni ngokuwaphatha njengalahlelwe ebumnyameni obungokomoya. (Genesise 6:1-7, 17, qhathanisa ne-NW; Juda 6.) USathane, “umbusi wamademoni,” nezingelosi zakhe ezimbi noma kunjalo baye baqhubeka nokuhlubuka kwabo. (Luka 11:15) Uyini umgomo wabo?

5. USathane namademoni akhe banamuphi umgomo, futhi basebenzisani ukuze babambe abantu?

5 Umgomo omubi kaSathane namademoni uwukwenza abantu bafulathele uJehova uNkulunkulu. Ngakho, lezi zingelosi ezimbi bezilokhu zidukisa, zesabisa, futhi zihlasela abantu phakathi nawo wonke umlando wesintu. (IsAmbulo 12:9) Izibonelo zosuku lwanamuhla zifakazela ukuthi ubudlova bamademoni bubi kakhulu manje kunokuba bekunjalo ngaphambili. Ukuze abambe abantu, ngokuvamile amademoni asebenzisa zonke izinhlobo zokusebenzelana nemimoya. Amademoni akusebenzisa kanjani lokhu kudla kwesife, futhi ungazivikela kanjani?

INDLELA IMIMOYA EMIBI EZAMA NGAYO UKUKUDUKISA

6. Kuyini ukusebenzelana nemimoya, futhi iziphi ezinye izinhlobo zakho?

6 Kuyini ukusebenzelana nemimoya? Kuwukusebenzelana namademoni, noma imimoya emibi, kungaba ngokuqondile noma ngomuntu oyisebenzisayo. Ukusebenzelana nemimoya kwenzela amademoni lokho ukudla kwesife okukwenzela abazingeli: Kukhanga isisulu. Futhi njengoba nje umzingeli esebenzisa izinhlobonhlobo zokudla kwesife ukuze ayengele izinyamazane esifeni sakhe, kanjalo nemimoya emibi ikhuthaza izinhlobonhlobo zokusebenzelana nemimoya ukuze ikwazi ukulawula abantu. (Qhathanisa neHubo 119:110.) Ezinye zalezi zinhlobo ukubhula, imilingo, ukufuna ukwazi ngamabika, ubungoma, ukwenza iziphonso, ukuya kwabasebenzisa imimoya, nokubuza kwabafileyo.

7. Kusabalele kangakanani ukusebenzelana nemimoya, futhi kungani kuchuma ngisho nasemazweni okuthiwa awobuKristu?

7 Lokhu kudla kuyaphumelela, ngoba ukusebenzelana nemimoya kukhanga abantu emhlabeni wonke. Labo abahlala emaphandleni baya ezinyangeni, izisebenzi zasehhovisi emadolobheni ziya kwababhula ngezinkanyezi. Ukusebenzelana nemimoya kuyachuma ngisho nasemazweni okuthiwa awobuKristu. Ukucwaninga kubonisa ukuthi e-United States iyodwa, omagazini abangaba ngu-30 okunyatheliswa amakhophi angu-10 000 000 abo sebehlangene bakhuluma nje ngezinhlobo ezihlukahlukene zokusebenzelana nemimoya. AbaseBrazil bachitha amaRandi angaphezu kwezigidi ezingu-1 800 ezintweni zokusebenzelana nemimoya unyaka ngamunye. Nokho, amaphesenti angu-80 alabo abavame ukuya ezikhungweni zokukhulekela zabasebenzisa imimoya kulelozwe bangamaKatolika abhapathiziwe ababa khona naseMiseni. Njengoba nje abanye abefundisi besebenzelana nemimoya, amakholwa amaningi acabanga ukuthi ukusebenzelana nayo kuyamukeleka kuNkulunkulu. Kodwa ingabe kunjalo?

OKWENZA IBHAYIBHELI LIKULAHLE UKUSEBENZELANA NEMIMOYA

8. Uyini umbono ongokomBhalo ngokusebenzelana nemimoya?

8 Uma uye wafundiswa ukuthi ezinye izinhlobo zokusebenzelana nemimoya ziyindlela yokuxhumana nemimoya emihle, ungase umangale ukuzwa lokho iBhayibheli elikushoyo ngokusebenzelana nemimoya. Abantu bakaJehova baxwayiswa: “Ningaphendukeli kwabanamadlozi nakubathakathi, ningabafuni ukuba ningcoliswe yibo.” (Levitikusi 19:31, omalukeke sizenzele; 20:6, 27.) Incwadi yeBhayibheli yesAmbulo inikeza isixwayiso sokuthi “labo abasebenzisa imimoya” bayogcina “echibini elivutha umlilo nesibabule. Lokhu kusho ukufa kwesibili [okumi phakade].” (IsAmbulo 21:8; 22:15) Zonke izinhlobo zokusebenzelana nemimoya azamukeleki kuJehova uNkulunkulu. (Duteronomi 18:10-12) Kungani kunjalo?

9. Kungani singaphetha ngokuthi izigijimi zosuku lwanamuhla ezivela ezweni lemimoya aziveli kuJehova?

9 UJehova wayethumela imimoya emihle, noma izingelosi ezilungileyo, ukuze axhumane nabantu ngaphambi kokuba kuqedwe iBhayibheli. Kusukela laqedwa, iZwi likaNkulunkulu liye lanikeza isiqondiso abantu abasidingayo ukuze bakhonze uJehova ngendlela eyamukelekayo. (2 Thimothewu 3:16, 17; Heberu 1:1, 2) Akalibekeli eceleni iZwi lakhe elingcwele ngokunikeza abasebenzelana nemimoya izigijimi. Zonke izigijimi ezinjalo zosuku lwanamuhla ezivela ezweni lemimoya zivela emimoyeni emibi. Ukusebenzelana nemimoya kungaholela ekuhlukunyezweni amademoni noma ngisho nasekungenweni imimoya emibi. Ngakho-ke, ngothando uNkulunkulu usixwayisa ukuba singahileleki kunoma yimiphi imikhuba yokusebenzelana nemimoya. (Duteronomi 18:14; Galathiya 5:19-21) Ngaphezu kwalokho, uma siqhubeka sisebenzelana nemimoya ngemva kokuba sesazé umbono kaJehova ngakho, siyobe sisekela imimoya emibi ehlubukayo futhi siyoba izitha zikaNkulunkulu.—1 Samuweli 15:23; 1 IziKronike 10:13, 14; IHubo 5:4.

10. Kuyini ukubhula, futhi kungani kufanele sikugweme?

10 Uhlobo oluthandwa kakhulu lokusebenzelana nemimoya ukubhula—ukuzama ukwazi ngesikhathi esizayo noma okuthile okungaziwa ngosizo lwemimoya. Ezinye izinhlobo zako ziwukubhula ngezinkanyezi, ukugqolozela ibhola lengilazi, ukuchazwa kwamaphupho, ukufunda intende yesandla, nokubikezela ngekusasa kusetshenziswa amakhadi okubikezela inhlanhla. Abaningi babheka ukubhula njengento ejabulisayo engalimazi, kodwa iBhayibheli libonisa ukuthi ababikezeli benhlanhla nemimoya emibi kuyahambisana. Ngokwesibonelo, izEnzo 16:16-19 zikhuluma ‘ngedemoni lokubhula’ elalenza intombazane ethile ukuba yenze “ubuciko bokubikezela.” Nokho, ikhono layo lokubikezela ngesikhathi esizayo laphela lapho kuxoshwa idemoni. Ngokusobala, ukubhula kuwukudla kwesife okusetshenziswa amademoni ukuze ayengele abantu ogibeni lwawo.

11. Imizamo yokuxhumana nabafileyo iholela kanjani ogibeni?

11 Uma udabukile ngenxa yokufa kwelungu elithandekayo lomkhaya noma umngane oseduze, ungase uyengwe kalula okunye ukudla kwesife. Osebenzelana nemimoya angase akunike ukwaziswa okukhethekile noma akhulume ngezwi elizwakala njengelalowo muntu ofile. Qaphela! Imizamo yokuxhumana nabafileyo iholela ogibeni. Ngani? Ngoba abafileyo abakwazi ukukhuluma. Njengoba kungenzeka uyakhumbula, iZwi likaNkulunkulu lisho ngokucacile ukuthi umuntu ofile ‘ubuyela emhlabathini wakhe; ngalona lolosuku amacebo akhe ayaphela.’ Abafileyo “abazi-lutho.” (IHubo 146:4; UmShumayeli 9:5, 10) Ngaphezu kwalokho, amademoni yiwo abelokhu aziwa ngokulingisa izwi loshonile abese enikeza osebenzelana nemimoya ukwaziswa ngomuntu ofile. (1 Samuweli 28:3-19) Ngakho “obuza kwabafileyo” usuke ebanjwe ugibe lwemimoya emibi futhi wenza okuphambene nentando kaJehova uNkulunkulu.—Duteronomi 18:11, 12, qhathanisa ne-NW; Isaya 8:19.

UKUSUKA EKUKHANGENI KUYA EKUHLASELENI

12, 13. Yibuphi ubufakazi obukhona bokuthi amademoni ayaqhubeka elinga futhi ehlukumeza abantu?

12 Lapho wenza ngokuvumelana neseluleko seZwi likaNkulunkulu ngokuqondene nokusebenzelana nemimoya, wenqaba lokhu kudla kwesife kwamademoni. (Qhathanisa neHubo 141:9, 10; Roma 12:9.) Ingabe lokhu kusho ukuthi imimoya emibi iyoyeka ukuzama ukukubamba? Lutho neze! Ngemva kokulinga uJesu kathathu, uSathane “wasuka kuye kuze kube esinye isikhathi esikahle.” (Luka 4:13) Ngokufanayo, imimoya enenkani ayigcini nje ngokukhanga abantu kodwa futhi iyabahlasela.

13 Khumbula ukuhlasela kukaSathane inceku kaNkulunkulu uJobe, esikucabangele ngaphambili. UDeveli wabangela ukuba kulahleke imfuyo yakhe nokuba kufe izinceku zakhe eziningi. USathane waze wabulala nabantwana bakaJobe. Ngokulandelayo, washaya uJobe ngesifo esibuhlungu. Kodwa uJobe wagcina ubuqotho bakhe kuNkulunkulu futhi wabusiswa kakhulu. (Jobe 1:7-19; 2:7, 8; 42:12) Kusukela ngaleso sikhathi, amademoni aye enza abanye abantu bangakwazi ukukhuluma noma baba izimpumputhe futhi aye aqhubeka ejabula ngokuhlupheka kwabantu. (Mathewu 9:32, 33; 12:22; Marku 5:2-5) Namuhla, imibiko ibonisa ukuthi amademoni ahlukumeza abanye ngokobulili futhi enze abanye basangane. Futhi enza ukuba abanye babulale futhi bazibulale, okuyizinto eziyisono kuNkulunkulu. (Duteronomi 5:17; 1 Johane 3:15) Nakuba kunjalo, izinkulungwane zabantu abake babanjwa ugibe lwalemimoya emibi ziye zakwazi ukugqashula. Ziye zakwenza kanjani lokhu? Zikwenze ngokuthatha izinyathelo ezibalulekile.

INDLELA YOKUMELANA NEMIMOYA EMIBI

14. Ngokuvumelana nesibonelo samaKristu ase-Efesu ekhulu lokuqala, ungamelana kanjani nemimoya emibi?

14 Iyiphi enye indlela ongamelana ngayo nemimoya emibi futhi uzivikele wena nomkhaya wakho ezingibeni zayo? AmaKristu ekhulu lokuqala ase-Efesu ayesebenzelana nemimoya ngaphambi kokuba amakholwa, athatha izinyathelo eziqondile. Sifunda ukuthi “abaningana impela kulabo ababenza ubuciko bemilingo baletha izincwadi zabo ndawonye futhi bazishisa phambi kwawo wonke umuntu.” (IzEnzo 19:19) Ngisho noma ungakaze usebenzelane nemimoya, lahla noma yini esetshenziselwa imimoya noma ehlangene nakho. Lokhu kuhlanganisa nezincwadi, omagazini, ama-video, imifanekiso, amarekhodi omculo, nezinto ezisetshenziselwa izinjongo zemimoya. Futhi kuhlanganisa nezithombe, iziphandla, nezinye izinto ezifakelwa ukuziqinisa, nezipho ezivela kubantu abasebenzelana nemimoya. (Duteronomi 7:25, 26; 1 Korinte 10:21) Ngokwesibonelo: Umbhangqwana oshadile eThailand wawusunesikhathi eside uhlukunyezwa amademoni. Wabe usulahla izinto ezazihlangene nokusebenzelana nemimoya. Waba yini umphumela? Waphumula ekuhlaselweni amademoni futhi ngemva kwalokho wathuthuka ngempela ngokomoya.

15. Lapho umelana nendikimba yomoya ababi, yisiphi esinye isinyathelo esidingekile?

15 Ukuze umelane nemimoya emibi, esinye isinyathelo esidingekile siwukusebenzisa iseluleko somphostoli uPawulu sokugqoka isambatho sokuzivikela esingokomoya esiphelele esivela kuNkulunkulu. (Efesu 6:11-17) AmaKristu kumelwe aqinise izindlela zawo zokuzivikela emimoyeni emibi. Lesi sinyathelo sihlanganisani? “Ngaphezu kwazo zonke izinto,” kusho uPawulu, “thathani isihlangu esikhulu sokholo, eniyokwazi ngaso ukucima zonke izikhali ezijikijelwayo ezivuthayo zomubi.” Ngempela, uma ukholo lwakho luqinile, ayoba makhulu amandla akho okumelana nebutho lomoya ababi.—Mathewu 17:14-20.

16. Ungaluqinisa kanjani ukholo lwakho?

16 Ungaluqinisa kanjani ukholo lwakho? Ngokuqhubeka ufunda iBhayibheli futhi usebenzisa iseluleko salo ekuphileni kwakho. Ukuqina kokholo lomuntu ngokuyinhloko kuxhomeke ekuqineni kwesisekelo salo—ulwazi ngoNkulunkulu. Awuvumi yini ukuthi ulwazi olunembile oluzuzile futhi walujulisa enhliziyweni njengoba usuye watadisha iBhayibheli luye lwalwakha ukholo lwakho? (Roma 10:10, 17) Ngakho-ke, akungabazeki ukuthi njengoba uqhubeka nalesi sifundo futhi ukwenza umkhuba ukuba khona emihlanganweni yoFakazi BakaJehova, ukholo lwakho luyoqina nangaphezulu. (Roma 1:11, 12; Kolose 2:6, 7) Luyoba isivikelo esinamandla ekuhlaselweni amademoni.—1 Johane 5:5.

17. Yiziphi ezinye izinyathelo ezingase zidingeke ekumelaneni nebutho lomoya ababi?

17 Yiziphi ezinye izinyathelo ezingase zithathwe umuntu ozimisele ukumelana nebutho lomoya ababi? AmaKristu ase-Efesu ayedinga isivikelo ngoba ayephila emzini owawugcwele ubudemoni. Ngakho, uPawulu wathi kuwo: ‘Qhubekani nithandaza ngomoya ngezikhathi zonke.’ (Efesu 6:18) Njengoba siphila ezweni eligcwele amademoni, ukuthandaza ngokusuka enhliziyweni sicela isivikelo sikaNkulunkulu kubalulekile ekumelaneni nemimoya emibi. (Mathewu 6:13) Usizo olungokomoya nemithandazo yabadala abamisiwe ebandleni lobuKristu kuwusizo kulendaba.—Jakobe 5:13-15.

QHUBEKA ULWA NEMIMOYA EMIBI

18, 19. Yini engenziwa uma amademoni ephinda ehlasela umuntu?

18 Nokho, ngisho nangemva kokuthatha lezi zinyathelo eziyisisekelo abanye baye bahlushwa imimoya emibi. Ngokwesibonelo, indoda ethile eCōte d’Ivoire yafunda iBhayibheli noFakazi BakaJehova futhi yalahla zonke iziphandla zayo. Ngemva kwalokho, yathuthuka kahle kakhulu, yanikezela ukuphila kwayo kuJehova, futhi yabhapathizwa. Kodwa ngemva kwesonto ibhapathiziwe, amademoni abuye aqala ukuyihlupha, futhi amazwi ayitshela ukuba ishiye inkolo yayo entsha. Ukube lokhu kwenzeka kuwe, ingabe kwakuyosho ukuthi awusenaso isivikelo sikaJehova? Akunjalo ngempela.

19 Nakuba umuntu ophelele uJesu Kristu ayenesivikelo saphezulu, wezwa izwi lesidalwa somoya omubi uSathane uDeveli. UJesu wabonisa okumelwe kwenziwe esimweni esinjalo. Watshela uDeveli: “Hamba, Sathane!” (Mathewu 4:3-10) Ngendlela efanayo, kufanele wenqabe ukulalela amazwi avela ezweni lemimoya. Melana nemimoya emibi ngokubiza uJehova ucele usizo. Yebo, thandaza uphimisele usebenzisa igama likaNkulunkulu. IzAga 18:10 zithi: “Igama likaJehova lingumbhoshongo onamandla; olungileyo ugijimela kuwo, alondeke.” Leya ndoda engumKristu eCōte d’Ivoire yenza lokhu, futhi imimoya emibi yayeka ukuyihlukumeza.—IHubo 124:8; 145:18.

20. Ngamafuphi, yini ongayenza ukuze umelane nemimoya emibi?

20 UJehova uvumele imimoya emibi ukuba iqhubeke ikhona, kodwa ubonisa amandla akhe, ikakhulukazi ngenxa yabantu bakhe, futhi igama lakhe limenyezelwa emhlabeni wonke. (Eksodusi 9:16) Uma uhlale useduze noNkulunkulu, akudingeki uyesabe imimoya emibi. (Numeri 23:21, 23; Jakobe 4:7, 8; 2 Petru 2:9) Amandla ayo alinganiselwe. Yajeziswa ezinsukwini zikaNowa, yaxoshwa ezulwini ezikhathini zamuva nje, futhi manje ilindele isahlulelo sokugcina. (Juda 6; IsAmbulo 12:9; 20:1-3, 7-10, 14) Eqinisweni, iyakwesaba ukubhujiswa kwayo okuzayo. (Jakobe 2:19) Ngakho kungakhathaliseki ukuthi imimoya emibi izama ukukuyenga ngohlobo oluthile lokudla kwesife noma ukukuhlasela nganoma iyiphi indlela, ungamelana nayo. (2 Korinte 2:11) Gwema zonke izinhlobo zokusebenzelana nemimoya, sebenzisa iseluleko seZwi likaNkulunkulu, futhi ufune ukwamukelwa uJehova. Ungasindwa yizinyawo ekwenzeni lokhu, ngoba ukuphila kwakho kuxhomeke ekumelaneni kwakho nebutho lomoya ababi!

HLOLA ULWAZI LWAKHO

Imimoya emibi izama kanjani ukudukisa abantu?

Kungani iBhayibheli likulahla ukusebenzelana nemimoya?

Umuntu angagqashula kanjani ebuthweni lomoya ababi?

Kungani kufanele uqhubeke umelana nemimoya emibi?

[Isithombe ekhasini 110]

Uzibheka kanjani izinhlobo eziningi zokusebenzelana nemimoya?

    Zulu Publications (1975-2025)
    Phuma
    Ngena
    • IsiZulu
    • Thumela
    • Okukhethayo
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Imibandela Yokusebenzisa Le Webusayithi
    • Imithetho Yokugcinwa Kwemininingwane Eyimfihlo
    • Amasethingi Okugcinwa Kwemininingwane Eyimfihlo
    • JW.ORG
    • Ngena
    Thumela